I FSK 349/12

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 26 października 2011 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odrzucił skargi K. Sp. z o.o. w Z. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 19 maja 2011 r.

Sąd I instancji wskazał, że do skarg Spółki sporządzonych przez radcę prawnego dołączono pełnomocnictwo z dnia 6 maja 2009 r. podpisane przez prezesa zarządu Spółki J. B.

Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 22 lipca 2011 r. pełnomocnik Spółki został wezwany do uzupełnienia braku formalnego wniesionych skarg poprzez złożenie dokumentu wykazującego umocowanie do reprezentowania strony skarżącej, tj. odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, z którego wynikałoby uprawnienie prezesa zarządu Spółki do udzielenia pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na wezwanie radca prawny przedłożył aktualny odpis KRS, z którego wynikało, że w dniu wniesienia skarg Spółkę reprezentował zarząd wieloosobowy, zatem do składania oświadczeń w imieniu Spółki wymagane było współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego łącznie z prokurentem.

Sąd I instancji uznał, że przedkładając odpis z KRS potwierdzający, że osoba udzielająca pełnomocnictwa w imieniu Spółki nie była na dzień wniesienia skargi do tej czynności umocowana, profesjonalny pełnomocnik wraz z odpisem KRS powinien przedłożyć właściwie udzielone pełnomocnictwo. Podkreślono, że aby umocowanie dla radcy prawnego obowiązywało nadal, to pełnomocnictwa powinni udzielić (potwierdzić je) członkowie zarządu pełniący funkcję na dzień wniesienia skargi, na zasadach określonych w KRS, gdyż to oni reprezentują Spółkę.

W skardze kasacyjnej Spółka wniosła o uchylenie powyższego postanowienia w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie:

1. przepisów postępowania, które to uchybienia miały istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 28 § 1 i art. 29 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) dalej: P.p.s.a. w związku z art. 34 i art. 37 § 1 P.p.s.a. w związku z art. 38 Kodeksu cywilnego (Dz. U. 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) w związku z art. 204 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze. zm.), poprzez przyjęcie, że pełnomocnik Spółki nie wykazał, że pełnomocnictwo pochodzi od osoby uprawnionej do reprezentacji Spółki, tj. poprzez przyjęcie, że radca prawny występujący za skarżącego nie jest uprawniony do działania w imieniu skarżącej Spółki w sytuacji, gdy osoba udzielająca pełnomocnictwa w imieniu skarżącego nie była umocowana do działania w imieniu skarżącego w dacie wniesienia skargi, ale była umocowana do działania w imieniu skarżącego w dacie udzielenia pełnomocnictwa;

- art. 58 § 1 pkt 3 w związku z art. 49 § 1 i art. 29 P.p.s.a. poprzez błędne przyjęcie, że pełnomocnik Spółki nie uzupełnił braków formalnych skarg z dnia 20 czerwca 2011 r. i w konsekwencji ich odrzucenie, mimo przedłożenia przez pełnomocnika skarżącej w dniu 3 sierpnia 2011 r. odpisu pełnego Spółki z Centralnej Informacji KRS, ukazującego prawidłowość umocowania pełnomocnika do wniesienia skarg i określającego sposób reprezentacji skarżącej nie tylko na dzień złożenia skargi, ale również na dzień udzielenia pełnomocnictwa;

- art. 49 § 1 w związku z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209 ze zm.) w związku z § 4 ust. 1, § 5, § 6 ust. 1 i 2 i § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2006 r. o ustroju i organizacji Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego oraz szczegółowych zasadach udzielania informacji z Rejestru i udostępniania kopii dokumentów z katalogu (Dz. U. z 2006 r. Nr 247, poz. 1811) oraz załącznikami nr 1 i 2 do tego rozporządzenia, poprzez nałożenie na skarżącą obowiązku niewykonalnego - bowiem nieprzewidzianego wskazanymi wyżej przepisami i niemożliwego do uzyskania z Centralnej Informacji KRS;

- art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a. poprzez odrzucenie skargi (powinno być skarg) pomimo nieprawidłowego wezwania skarżącego do usunięcia braków formalnych skarg, co spowodowało, że termin do uzupełnienia braków nie zaczął biec, a wezwanie pozbawione było sankcji, a zatem nie zachodziła przesłanka do odrzucenia skarg na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a.;

- art. 49 § 1 P.p.s.a. w związku z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269), oraz art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483) oraz art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (Dz. U. 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) poprzez niepełne, niejednoznaczne i wprowadzające w błąd sformułowanie zarządzenia z dnia 22 lipca 2011 r. o wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych skarg oraz wezwania z dnia 26 lipca 2011 r. do uzupełnienia braków formalnych skarg z dnia 22 czerwca 2011 r. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 19 maja 2011 r.;

- art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a. w związku z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności poprzez nieuzasadnione odrzucenie skarg, a w konsekwencji pozbawienie Spółki możliwości dochodzenia swych praw na drodze sądowej;

- art. 141 § 4 P.p.s.a., przez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego postanowienia o odrzuceniu skarg, które nie posiada wszystkich nakazanych ustawą elementów, a to jednoznacznie określonej podstawy prawnej zaskarżanego postanowienia i jej wyjaśnienia i niestanowczy charakter uzasadnienia zaskarżanego postanowienia, przez co nie poddaje się ono kontroli kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zawiera usprawiedliwione podstawy.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że spór w przedmiotowej sprawie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy wystarczające dla wykazania umocowania do działania w imieniu Spółki jest przedłożenie pełnomocnictwa udzielonego przez upoważnione do tego (na dzień udzielenia pełnomocnictwa) osoby, wchodzące w skład organu osoby prawnej, czy też jak podniósł Sąd I instancji legitymowanie się pełnomocnictwem podpisanym, czy też potwierdzonym przez osoby pełniące funkcję członków zarządu w chwili wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Zgodnie z art. 28 § 1 i art. 34 P.p.s.a. strona postępowania sądowoadministracyjnego będąca osobą prawną dokonuje czynności przez organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu i może być reprezentowana przez pełnomocnika. W myśl zaś do art. 37 § 1 P.p.s.a., pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. W przypadku, gdy stroną postępowania jest spółka kapitałowa, występujący w jej imieniu pełnomocnik powinien jednocześnie udowodnić, że został prawidłowo umocowany do reprezentowania osoby prawnej, a więc, że dysponuje pełnomocnictwem podpisanym przez upoważnione do tego osoby, zgodnie z przyjętymi zasadami reprezentacji spółki. W praktyce wiąże się to najczęściej z obowiązkiem przedłożenia aktualnego bądź pełnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego potwierdzającego uprawnienie osób udzielających pełnomocnictwa do występowania w imieniu spółki.

Przechodząc do przedmiotowej sprawy wskazać należy, że radca prawny działający za Spółkę dołączył do skargi pełnomocnictwo do występowania w imieniu strony oraz nadesłał odpis KRS, z którego jednoznacznie wynikało, że osoba podpisana na pełnomocnictwie, tj. J. B. w dacie udzielenia pełnomocnictwa, dnia 6 maja 2009 r., był uprawniony do udzielania pełnomocnictw w imieniu Spółki. Późniejsza zmiana składu osobowego zarządu Spółki i wiążącej się z tym konieczności reprezentowania jej przez dwóch członków zarządu bądź jednego członka zarządu wraz z prokurentem w ocenie NSA pozostawało bez wpływu na ważność pełnomocnictwa, jakim dysponował występujący w sprawie radca prawny. Z przepisów nie wynika konieczność, aby tzw. zarząd "aktualny" na dzień wniesienia skargi musiał udzielać nowego pełnomocnictwa, ani potwierdzać pełnomocnictwa dotychczas udzielonego, w sytuacji gdy dotychczasowe pełnomocnictwo nie wygasło i nie zostało wypowiedziane. Prawidłowo udzielone pełnomocnictwo zachowuje bowiem aktualność niezależnie od zmian zachodzących w składzie osobowym zarządu Spółki.

W tych okolicznościach nieuzasadnione było odrzucenie skarg na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a.

Biorąc pod uwagę powyższe Naczelny Sąd Administracyjny uznał zarzuty skargi kasacyjnej za usprawiedliwione i orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. Odnosząc się do wniosku strony o zasądzenie kosztów postępowania brak jest podstaw do rozstrzygnięcia w tym przedmiocie w oparciu o art. 203 P.p.s.a. Powołany przepis nie znajduje bowiem zastosowania, gdy przedmiotem skargi kasacyjnej jest postanowienie Sądu I instancji.