II SA/Bk 126/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia [...] listopada 2012 r., znak: [...] utrzymano w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia [...] września 2012 r. znak: [...] zobowiązującą O. W. do uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego o wym. [...] x [...] m na działce nr [...] położonej w S..

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne

i prawne.

Postępowanie w niniejszej sprawie zostało zainicjowane wnioskiem D. Sp. j. M. i A. D. w S. z dnia [...] grudnia 2010 r. w sprawie legalności wybudowanych budynków na działce nr [...] przy ul. Ś. [...] w S., stanowiącej współwłasność O. W. i Spółki "D", przy czym Spółka stała się współwłaścicielem nieruchomości od dnia [...] lutego 2010 r.

W wyniku dokonanych w dniu [...] stycznia 2011 r. oględzin ustalono, że na w/w działce wybudowany jest m. in. budynek gospodarczy o wymiarach [..] x [...] m

i wysokości [...] m w niższej części budynku. Organowi nie okazano pozwolenia na budowę, ani projektu tego budynku. O. W. oświadczyła do protokołu, że przedmiotowy budynek został wybudowany przez jej męża w latach 1960 - 1970 i nie może potwierdzić, czy na jego budowę wydane zostało pozwolenie na budowę.

W tym stanie rzeczy organ uznał, iż w/w budynek gospodarczy został wybudowany

w ramach samowoli budowlanej, a ponadto znajduje się on w strefie konserwatorskiej. Z tego też względu postanowieniem z dnia [...] stycznia 2011 r.

(nr [...]) zobowiązano współwłaścicieli omawianego budynku do opracowania i przedłożenia w zakreślonym terminie ekspertyzy technicznej samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego wraz z opinią P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dotyczącą możliwości jego zalegalizowania.

Po przedłożeniu wymaganych dokumentów, organ I instancji decyzją z dnia

[...] marca 2011 r. (nr [...]) zobowiązał O. W. oraz M. i A. D. Spółkę jawną "D" do uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia wskazano, iż z przedłożonej ekspertyzy wynika, że przedmiotowy budynek jest w dobrym stanie technicznym i spełnia wymogi bezpieczeństwa konstrukcji. Ponadto P. Wojewódzki Konserwator Zabytków w B. stwierdził, że budynek został wybudowany przed wpisaniem części miasta S. do rejestru zabytków, a jednocześnie nie jest on budynkiem zabytkowym, a w związku z tym nie może on zająć stanowiska w sprawie legalizacji.

Na skutek odwołania wniesionego przez D. Spółkę Jawną M. i A. D. w S., P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. decyzją z dnia z dnia [...] kwietnia 2011 r. (nr [...]) uchylił w całości zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi I instancji. Powodem takiego rozstrzygnięcia była potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego, w szczególności ustalenia zakresu wykonanych samowolnie fragmentów budynku oraz sprecyzowania daty ich wykonania, a także sprawdzenia stanu zgodności samowolnie wybudowanego budynku w odniesieniu do przepisów obowiązującego prawa miejscowego.

Rozpoznając sprawę po raz kolejny, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w S. decyzją z dnia [...] lipca 2011 r. (nr [...]) ponownie zobowiązał O. W. oraz M. i A. D. wspólników Spółki Jawnej "D" do uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego. Organ wyjaśnił, iż po zebraniu dowodów oraz w wyniku przeprowadzonych dodatkowych oględzin stwierdzono, iż zgodnie z pismem Urzędu Miejskiego w S. z dnia [...] maja 2011 r. zalegalizowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego jest zgodne

z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta S., zgodnie zaś z pismem Starosty S. z dnia [...] maja 2011 r. nie ma możliwości określenia daty zakończenia budowy poszczególnych budynków, a tym bardziej tzw. przybudówek na podstawie mapy zasadniczej. Nie mniej jednak, zdaniem organu samowolnie wybudowany budynek powstał przed 1 stycznia 1995 r., co ustalono

w oparciu o: mapę znajdującą się w aktach sprawy poświadczoną za zgodność

z oryginałem przyjętym do zasobu kartograficznego w dniu [...] czerwca 1994 r., z której wynika, iż na dzień aktualizacji, tj. 1994 r. przedmiotowy budynek istniał w obecnym kształcie i wymiarach; dodatkowe oględziny budynku, podczas których dokonano szczegółowych badań materiałów, z których wybudowano budynek oraz zeznania przesłuchiwanych na tę okoliczność świadków.

Działając w trybie odwoławczym, P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. decyzją z dnia [...] września 2011 r. uchylił decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia [...] lipca 2011 r. w części dotyczącej określenia podmiotu zobowiązanego i orzekając w tym zakresie zobowiązał O. W. oraz D. Sp. j. M. i A. D., w pozostałym zaś zakresie dotyczącym nałożonego obowiązku utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy zaakceptował ustalenia faktyczne organu I instancji odnośnie sposobu i czasu powstania spornego budynku. Nie kwestionował też ustalenia, że budynek powstawał w wyniku samowolnych działań inwestora. Potwierdził, że w sprawie znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38, poz. 229, dalej: Prawo budowlane z 1974 r.), które umożliwiają legalizację samowolnie wybudowanego budynku po wykluczeniu przesłanek z art. 37 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Organ stwierdził, że w sprawie nie zachodzą przesłanki do wydania decyzji o przymusowej rozbiórce obiektu budowlanego. W dacie, bowiem podejmowania rozstrzygnięcia budynek spełnia w całości wymogi obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zatwierdzonego uchwałą z dnia 31 marca 2006 r. nr XLII/319/06 (Dz.U. Woj. Podl. z dnia 12 maja 2006 r., Nr 129, poz. 1229) w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego m. S. w granicach administracyjnych i części obszaru gminy S., zmienionego uchwałą Rady Miejskiej w S. z dnia 12 października 2009 r., nr XLII/325/09 (Dz. U. Woj. Podl. z dnia 5 listopada 2009 r., Nr 214, poz. 2402), który stanowi, iż przedmiotowy budynek znajduje się na części działki oznaczonej symbolem 1.1.MN - terem zabudowy jednorodzinnej. Ponadto stwierdzono, że budynek nie stwarza jakichkolwiek zagrożeń dla otoczenia. Przedłożona zaś przez inwestora ekspertyza wskazuje, iż budynek nie wymaga żadnych dodatkowych robót i nie stwarza zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. Nie ma, zatem podstawy do wydania decyzji na podstawie art. 40 Prawa budowlanego z 1974 r. Mając na względzie powyższe podzielono stanowisko organu I instancji, co do zasadności obciążenia współwłaścicieli obowiązkiem uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wykonanej budowy budynku.

Organ nie uwzględnił natomiast zarzutu odwołania, co do wskazywanych innych dat powstania budynku, stwierdzając, że nie znajdują one potwierdzenia

w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Organ nie zgodził się też

z zarzutami dotyczącymi nie uzgodnienia decyzji z Konserwatorem Zabytków z uwagi na treść pisma tego organu z dnia [...] lutego 2011 r., niezgodności samowolnie wybudowanego budynku z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, niewłaściwego przygotowania zawodowego autora ekspertyzy

i niewłaściwego jej zakresu.

Wskutek rozpoznania skargi "D" Spółki jawnej A. i M. D.

w S. na powyższą decyzję, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2012 r. uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia

[...] lipca 2011 roku numer [...], a także postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia [...] stycznia 2011 roku nr [...].

W uzasadnieniu niniejszego wyroku Sąd, uznając za zasadny zarzut nieprawidłowego skierowania zaskarżonej decyzji do skarżącej spółki, wskazał, iż

z treści przepisów art. 40 i 42 Prawa budowlanego z 1974 r. wynika, że likwidacja samowoli budowlanej popełnionej pod rządami tego prawa jest obowiązkiem inwestora, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego. Kolejność,

w jakiej te podmioty zostały wymienione, nie jest zaś przypadkowa, zważywszy na charakter nakładanych obowiązków, których celem jest doprowadzenie obiektu budowlanego (części obiektu budowlanego) do stanu zgodnego z przepisami. Zdaniem Sądu, zatem w pierwszej kolejności obowiązkiem rozbiórki obiektu budowlanego jest obciążany inwestor mający tytuł prawny do obiektu, dopiero

w drugiej kolejności właściciel lub sprawujący zarząd. Ponadto Sąd przychylił się do poglądu, że kryterium wyboru spośród trzech wymienionych w przepisie podmiotów, jest posiadanie tytułu prawnego umożliwiającego wykonanie decyzji, natomiast nie można orzec nakazu rozbiórki adresując go wyłącznie do inwestora, jeżeli w dacie orzekania nie posiada on takich uprawnień do władania obiektem budowlanym, które pozwoliłyby mu na wykonanie nakazu.

Wobec powyższego, Sąd stwierdził, że pochopnie nakaz uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego zlokalizowanego na działce numer [...] w S. skierowany został do skarżącej Spółki "D", która stała się współwłaścicielem nieruchomości z momentem nabycia udziału ¼ aktem notarialnym z [...] lutego 2010 r., tj. po dacie zrealizowania robót budowlanych, w tym stanowiących przedmiot zaskarżonej decyzji i w sytuacji, gdy żyje i jest znany współinwestor budynku mieszkalnego murowanego, tj. żona J. W. – O. W., współwłaścicielka nieruchomości z udziałem ¾. Nie ma zaś uzasadnienia dla uczynienia adresatem nakazu likwidacji skutków samowoli budowlanej, Spółki jawnej "D", która nabyła udział w prawie własności nieruchomości w 2010 r., mając przy tym świadomość, że między współwłaścicielami nieruchomości istnieje porozumienie, co do sposobu korzystania z nieruchomości. W okolicznościach sprawy nie było, zatem potrzeby kierowania nakazu uzyskania pozwolenia na użytkowanie także do Spółki "D", której postawa od początku wskazywała na brak woli zalegalizowania samowoli budowlanej, czego Spółka nie kryła. Uczynieniu adresatem nakazu wyłącznie inwestora - O. W., nie stoi także na przeszkodzie stan współwłasności nieruchomości, albowiem w orzecznictwie sądowoadministracyjnym zostało już przesądzone, że na etapie zezwalania na użytkowanie obiektu budowlanego zrealizowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę, nie ma obowiązku dokonywania ustaleń, czy inwestorowi przysługuje prawo do dysponowania nieruchomością. Konsekwencją natomiast uchylenia decyzji będzie konieczność powtórzenia postępowania, w którym strona skarżąca może podtrzymywać swoje twierdzenia i wnioski, do których organ będzie musiał się odnieść w uzasadnieniu decyzji.

Poza decyzjami organów obu instancji, Sąd uchyleniem objął także poprzedzające je postanowienie z dnia [...] stycznia 2011 r. wydane na podstawie

art. 56 ust. 1 prawa budowlanego z 1974 r., samodzielnie niezaskarżalne,

a podlegające kontroli w ramach postępowania ze skargi na następczą decyzję. Postanowienie to podlegało wyeliminowaniu z tych samych przyczyn, co decyzje,

tj. ze względu na skierowanie zobowiązania do wszystkich współwłaścicieli nieruchomości zamiast do tego współwłaściciela, który był współinwestorem. Zauważyć należy, że również przepis art. 56 Prawa budowlanego z 1974 r. wśród podmiotów mogących być zobowiązanymi do przedstawienia opinii czy ekspertyz, na pierwszym miejscu wymienia inwestora.

Sąd nakazał, iż powtarzając postępowanie w sprawie organ winien także rozważyć, czy dla skontrolowania stanu technicznego rozbudowy konieczna była ekspertyza, czy wystarczała jedynie ocena techniczna, dokonana na podstawie oględzin i dostępnej dokumentacji, do której sporządzenia dostateczne byłyby uprawnienia posiadane przez inż. J. S.

Decyzją z dnia [...] września 2012 r. znak: [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w S. zobowiązał O. W. do uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego o wym. [...] x [...] m na działce nr [...] położonej w S..

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że przeprowadzone postępowanie wykazało, iż stan techniczny samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego jest obecnie dobry, zaś budynek ten został wybudowany w latach 1970-1980 ubiegłego stulecia, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie mają przepisy Prawa budowlanego z 1974 r. Organ podkreślił także, iż wymagana treścią art. 56 ust. 1 Prawa budowlanego z 1974 r. ekspertyza swoim opracowaniem nie wykracza poza zakres oceny technicznej, do której sporządzenia uprawnia zakres posiadanych przez inż. J. S. uprawnień.

Wskutek rozpatrzenia odwołania spółki od ww. decyzji, P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. wydał w dniu [...] listopada 2012 r. decyzję znak: [...] utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję.

Uzasadniając przedmiotowe rozstrzygnięcie organ wskazał, iż w sprawie niniejszej nie zachodzą przesłanki do orzeczenia o przymusowej rozbiórce przedmiotowego budynku, określone treścią art. 37 Prawa budowlanego z 1974 r. Ponadto zdaniem organu odwoławczego zaskarżona decyzja, wbrew twierdzeniom Odwołującego, zgodna była z ustaleniami obowiązującego planu miejscowego (budynek znajduje się na terenie oznaczonym 1.1.MN – teren zabudowy jednorodzinnej). Organ odwoławczy wskazał, że organy rozpoznające sprawę

w dwóch instancjach, do czasu wpłynięcia pisma strony skarżącej z dnia [...] listopada 2012 r., nie miały wiedzy o prawomocnym wyroku WSA w Białymstoku z dnia 10 lipca 2012 r. sygn. akt II SA/Bk 181/1 2 stwierdzającym nieważność uchwały Rady Miejskiej w S. z dnia 12 października 2009 r. nr XLII/325/09 w zakresie dotyczącym wyznaczenia w części rysunkowej planu miejscowego na działce nr [...] przebiegu linii rozgraniczającej tereny zabudowy oznaczone symbolami 1.1MN i UH.

Po dokonanej analizie obowiązującego planu, organ stwierdził, że budynek nie narusza jego zapisów, bowiem znajduje się na terenie oznaczonym symbolem 4MN tj. terenie, na którym dopuszcza się tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej

i zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej z dopuszczeniem usług i rzemiosła

o charakterze nieuciążliwym – MN (zgodnie z 2 ust. 1 pkt 1buchwały z dnia 31 marca 2006 r. nr XLII/319/06). Ponadto przedmiotowy budynek spełnia także zapis § 7 planu miejscowego oraz nie narusza zapisów zawartych w § 25 ust. 3 i 4 dot. ochrony zabytków i obiektów nie wpisanych do rejestru zabytków, albowiem inwestor uzyskał uzgodnienie przedmiotowej budowy z P. Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, który w piśmie z dnia [...] lutego 2011 r. nie wniósł sprzeciwu do legalizacji i lokalizacji budynku gospodarczego. Nie znajduje, zatem w ocenie organu, potwierdzenia zarzut skarżącej spółki, dot. nieuzgodnienia przez inwestora przedmiotowej budowy z P. Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.

Wedle organu odwoławczego brak jest podstaw do orzeczenia przymusowej rozbiórki zawartych w treści art. 37 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego z 1974 r.

Z przedłożonej ekspertyzy zaś nie wynika, żeby budynek wymagał dodatkowych robót czy też stwarzał zagrożenie dla ludzkiego życia i zdrowia. W związku

z niniejszym nie ma podstaw do wydania na mocy art. 40 Prawa budowlanego

z 1974 r. decyzji nakazującej dokonanie niezbędnych przeróbek celem doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z przepisami. Zdaniem organu także dalsze działanie organu I instancji było prawidłowe, albowiem inwestor został słusznie obciążony obowiązkiem uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego, o którym mowa w art. 42 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r.

Odnosząc się do zarzutów odwołania organ zwrócił uwagę, że budynek gospodarczy został samowolnie wybudowany przez inwestora w trzech etapach, pomiędzy 1971 r. a 1976 r. Organ odwoławczy dał wiarę oświadczeniom inwestora, świadkom: M. B. i J. A. oraz znajdującej się mapie zasadniczej poświadczonej za zgodność z oryginałem, przyjętej do zasobu kartograficznego w dniu [...] czerwca 1994 r. Wskazywany przez Skarżącą zarzut niewłaściwego ustalenia przez organy nadzoru budowlanego, daty powstania budynku nie znajduje, zatem w ocenie organu, potwierdzenia w dokumentach, albowiem wskazywane przez Skarżącą inne daty powstania budynku, w oparciu o pisma Starosty S., nie znajdują potwierdzenia i nie mogą być podstawą do określenia dat jego powstania.

Odnośnie zarzutu niewłaściwego przygotowania zawodowego sporządzającego ekspertyzę techniczną - znajdującą się w aktach sprawy organu

l instancji – organ wskazał, iż sporządzona została ona przez inżyniera

z uprawnieniami konstrukcyjno-budowlanymi uprawnionego do "... oceniania

i badania stanu technicznego w zakresie wszelkich budynków i innych budowli

o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych..." Autor ekspertyzy, zatem był osobą należycie uprawioną do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych

w budownictwie. Z przepisów Prawa budowlanego nie wynika natomiast, że do sporządzenia ekspertyz technicznych uprawnieni są wyłącznie rzeczoznawcy. Sporządzać je według organu, mogą, więc także osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową popartą "uprawnieniami budowlanymi".

W ocenie organu odwoławczego także podniesione przez Skarżącą pozostałe zarzuty, m.in. w zakresie usytuowania budynku w granicy działki, naruszenia praw właścicieli działki sąsiedniej nr [...], niewłaściwego ustalenia daty budowy przedmiotowego budynku, rzekomych rozgraniczeń prawnych nieruchomości, na której jest posadowiony budynek, czy tez braku wskazania daty, do której strony mają obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, są w ocenie organu odwoławczego niezasadne.

Organ przychylił się natomiast do zarzutu naruszenia przez organ I instancji art. 77 § 1 k.p.a. poprzez niezawiadomienie stron o terminie przeprowadzenia rozprawy administracyjnej, organ stwierdził jednak że w świetle innych ustaleń dot. daty budowy nie wpływa on w istotnym stopniu na wadliwość postępowania, tym bardziej wobec zapoznania się przez stronę z ustaleniami organu I instancji na wcześniejszych etapach postępowania i nie może tym samym stanowić podstawy uchylenia zaskarżonej decyzji.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku na ww. decyzję wniosła Spółka Jawna "D" M. i A. D. w S., zaskarżając ją

w całości. Spółka zarzuciła powyższej decyzji:

1. naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 6ustawy Prawo budowlane z 1974 r. oraz art. 199 k.c. przez nieuwzględnienie stanowiska pozostałych współwłaścicieli

w sprawie legalizacji samowoli budowlanej,

2. naruszenie art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego przez przyjęcie, że nie zachodzą w sprawie przesłanki przewidziane w tym przepisie, a co za tym idzie, że dopuszczalne jest zalegalizowanie samowoli budowlanej,

tj. rozbudowy budynku mieszkalnego posadowionego na działce

o nr. ewidencyjnym [...] w S. przy ul. Ś. [...],

3. naruszenie art. 7 k.p.a., art. 77 k.p.a. oraz art. 107 § 3 k.p.a. przez brak dokładnego wyjaśnienia sprawy, a w szczególności brak wzięcia pod uwagę

i zbadania oraz uzasadnienia w zakresie:

a) interesu wszystkich współwłaścicieli w zalegalizowaniu nielegalnej rozbudowy budynku,

b) zgodności rozbudowy z przepisami techniczno-budowlanymi obowiązującymi w czasie rozbudowy,

c) zgodności rozbudowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,

d) konsekwencji rozbudowy dla bezpieczeństwa dla ludzi lub mienia albo pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia,

e) możliwości zastosowania art. 37 ust. 2 Prawa budowlanego,

4. naruszenie art. 80 k.p.a. oraz art. 107 § 3 k.p.a. przez dokonanie niewłaściwej oceny materiału dowodowego, a w szczególności nieuzasadnione przyjęcie, że ekspertyza sporządzona przez J. S. jest ekspertyzą sporządzoną przez osobę uprawnioną, rozbudowa nastąpiła w latach 70-tych ubiegłego wieku, budynek spełnia wszelkie wymagania techniczne i pozostaje w zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,

5. naruszenia art. 8 k.p.a. przez prowadzenie postępowania w sposób nie pogłębiający zaufania do organów publicznych.

W oparciu o powyższe zrzuty skarżąca spółka wniosła o uchylenie w całości, jako wydanej z naruszeniem prawa zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał

w całości wyrażone uprzednio stanowisko.

Pismem z dnia [...] marca 2013 r. wspólnik skarżącej spółki sprostował omyłkowe określenia dot. przedmiotowej inwestycji, zawarte w skardze, wskazując, iż przedmiotem sprawy jest kwestia samowoli budowlanej polegającej na wybudowaniu budynku, a nie rozbudowa budynku mieszkalnego, jak to zostało określone

w skardze.

Na rozprawie w dniu [...] sierpnia 2013 r. A. D. poinformował, że organy ścigania odmówiły wszczęcia postępowania o sfałszowanie mapy ewidencyjnej, natomiast pomiędzy spółką a O. W. toczy się obecnie sprawa o zniesienie współwłasności przedmiotowej nieruchomości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga nie jest zasadna.

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., nr 270), zwanej dalej: p.p.s.a., sądy

i organy są związane oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wyrażonymi w orzeczeniu sądu.

Zaskarżona decyzja (oraz decyzja organu I instancji) została wydana

w następstwie wyroku WSA w Białymstoku z dnia 5.04.2012 r. (sygn.. akt II SA/BK 860/11) uchylającego uprzednie decyzje w przedmiocie zobowiązania do uzyskania pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanego budynku gospodarczego na działce o nr [...] w S..

Sąd przesądził o tym, że samowolne wzniesienie budynku gospodarczego przez p. W. (w tym współinwestorkę O. W.) nastąpiło przed wejściem w życie ustawy Prawo budowalne z 1994 roku i należy tu stosować przepisy ustawy z dnia 24.10.1974 r. Prawo budowlane (Dz.U. nr 38, poz. 229 ze zm.), zaś zobowiązanie do uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku winno być skierowane tylko do współinwestorki O. W., nie zaś do skarżącej spółki, która stała się współwłaścicielem nieruchomości w 2010 roku.

Sąd zalecił organom zbadanie przesłanek z art. 37 Prawa budowlanego

i rozważenie możliwości legalizacji obiektu (przyjmując obecnie obowiązujący plan miejscowego zagospodarowania przestrzennego). Nadto wskazał na konieczność rozważenia, czy dla skontrolowania stanu technicznego budowy potrzebna była ekspertyza czy ocena techniczna której dokonał inż. J. S.

Powyższe zalecenia Sądu, zostały w całości wykonane podczas ponownego rozpatrywania sprawy w postępowaniu administracyjnym.

W sprawie niniejszej organy stwierdziły, że nie zachodzą przesłanki z art. 40 prawa budowlanego z 1974 r., bowiem samowolnie postawiony budynek gospodarczy nie wymaga zmian lub przeróbek, niezbędnych do doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Posiłkując się ekspertyzą techniczną inż. J. S. oraz wynikiem oględzin przeprowadzonych przez pracowników nadzoru budowalnego, prawidłowo ustalono, iż budynek gospodarczy jest w dobrym stanie technicznym, nie stwarzającym zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. Należy zważyć, że tych ustaleń nie podważa strona skarżąca, która zgłosiła jedynie zastrzeżenia co do uprawnień budowalnych J. S.

W ocenie Sądu organy prawidłowo uznały za wystarczające uprawnienia ww. osoby do wydania oceny technicznej, która była wystarczająca dla stwierdzenia stanu spornego budynku i niekoniecznie musiała to być ekspertyza w szerokim rozumieniu art. 56 ust. 1 prawa budowlanego z 1974 r.

Z zakresu uprawnień autora oceny wynika, że jest on uprawniony do "oceniania i badania w zakresie wszelkich budynków i innych budowli o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych".

Skarżąca w toku postępowania administracyjnego nie podważyła merytorycznej treści oceny technicznej poprzez przedłożenie kontropinii.

Zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o treść art. 42 ust. 2 prawa budowlanego z 1974 r.

Nakładając obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku gospodarczego, wzniesionego przez współinwestorkę O. W. kilkadziesiąt lat temu, organy wyraziły potrzebę jego legalizacji prawidłowo uznając, że nie zostały spełnione przesłanki do jego rozbiórki z art. 37 ust. 1 i 2 prawa budowlanego z 1974 roku. Interpretując ww. przepisy art. 37 należy zauważyć, że za obiekt wybudowany nielegalnie uważa się taki, dla którego nie tylko nie uzyskano pozwolenia na budowę, ale również ten, który wybudowano "niezgodnie z przepisami obowiązującymi

w okresie ich budowy".

Zatem, nie jest wykluczona legalizacja budynku (wbrew twierdzeniu skargi), który został postawiony niezgodnie z warunkami technicznymi tj. w tym przypadku

z zarządzeniem nr 130 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 29.06.1966 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać obiekty budownictwa powszechnego.

Legalizacja obiektu jest możliwa, jeżeli (art. 37) został on wzniesiony na terenie do tego przeznaczonym, nie powoduje niebezpieczeństwa dla ludzi i mienia oraz pogorszenia warunków zdrowotnych i użytkowych.

Niezasadny jest zarzut skargi nie zbadania przez organy zgodności posadowienia budynku z przepisami techniczno – budowlanymi obowiązującymi

w okresie jego budowy, gdyż było to zbędne.

Natomiast, zdaniem Sądu prawidłowo odniesiono się do aktualnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Sokółki zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej z dnia 31.03.2006 r., z którego wynika, że budynek gospodarczy znajduje się w strefie oznakowanej symbolem 4 MN – tereny zabudowy jednorodzinnej (§ 7 uchwały), co oznacza dopuszczenie towarzyszącej zabudowy gospodarczej.

Słusznie organy ustaliły, iż zmieniony plan zagospodarowania przestrzennego uchwałą R.M. XLII/325/09 z dnia 12.10.2009 r. (którego w części nieważność stwierdził Sąd w sprawie o sygn.. akt II SA/BK 181/12) nie miał znaczenia dla stwierdzenia przeznaczenia spornego terenu działki nr [...].

Nie ma racji skarżący twierdząc, że budynek gospodarczy, chociaż położony na terenie o symbolu 4 MN, to powiększa powierzchnię zabudowy całej działki przekraczając 30%, co wg planu z 2006 r. powinno stanowić powierzchnię biologicznie czynną (tj. 30 %).

Jeżeli nawet powierzchnia zabudowy działki nr [...] została przekroczona, to

w ocenie Sądu nie ma znaczenia dla istoty legalizacji w świetle art. 37 ust. 1 pkt 1 "starego" prawa budowalnego ponieważ przepis ten wymaga "zgodności zabudowy

z przeznaczeniem terenu" a nie ze szczegółowymi wymogami planu.

Budynek został usytuowany po granicy z działką o nr [...] także zgodnie

z zapisem § 7 ust. 2 pkt 4 planu z 2006 r., a podnoszony przez stronę skarżącą fakt naruszenia granicy i sfałszowania mapy – nie należy do kognicji organów nadzoru budowalnego (jak słusznie zauważa organ odwoławczy).

Rozbieżność interesów współwłaścicieli działki nr [...] jest oczywista, bowiem toczą się sprawy administracyjne i cywilne. Dążeniem Spółki Jawnej "D", która nabyła udział ¼ w ww. działce w 2010 roku jest rozbiórka budynku gospodarczego. Natomiast O. W. – właścicielka działki w ¾ części od kilkudziesięciu lat, oraz współinwestorka (wraz z nieżyjącym mężem) spornego budynku gospodarczego ma interes w legalizacji tego obiektu.

Wbrew twierdzeniom skargi, organy budowlane nie rozstrzygają interesów żadnej ze stron, lecz kierują się przepisami prawa budowlanego. Nie nastąpiło naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 6 prawa budowlanego z 1974 r., a tym bardziej art. 199 k.c. ( w tym zakresie organy nie posiadają kognicji), ponieważ nadrzędną zasadą, jaką kierowały się organy było przestrzeganie przepisów prawa budowlanego.

Skoro sporny budynek gospodarczy spełniał wymogi do legalizacji, to organy słusznie rozważyły spełnienie przesłanek z art.. 37 starego prawa budowalnego, wydając prawidłową decyzję, zobowiązującą inwestorkę do uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku gospodarczego według art. 42 ust. 2 wspomnianej ustawy.

Skargę, jako niezasadną, oddalono na mocy art. 151 p.p.s.a.