II SA/Sz 1296/12

Uzasadnienie

Powiatowy Lekarz Weterynarii decyzją z dnia [...], wydaną na podstawie art. 6 ust. 2, 3, 4 w zw. z art. 1 pkt 1 lit o i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, ze zm.), art. 27, art. 28, art. 29, art. 44 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) Nr 1069/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 - rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego - (Dz. U. L 300 z 14 listopada 2009r.), załącznika IV, rozdz. 1 sekcja 1, rozdz. III lit. G ust. 1-3, załącznika XVI rozdz. I sekcja 1, sekcja 2 rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/98/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnej na granicach w myśl tej dyrektywy, po rozpoznaniu wniosku z dnia [...] Spółki A., odmówił wydania zezwolenia na prowadzenie w zakładzie działalności w zakresie przetwarzania ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z zewnętrznych przedsiębiorstw, zatwierdzonych lub zarejestrowanych zgodnie z rozporządzeniem 852/2004 i 853/2004 –metodą Fuel Cal.

Organ podał, iż w wyniku przeprowadzonej w dniu [...] kontroli w Zakładzie A., stwierdzono wiele nieprawidłowości.

Ustalono, że zakład przetwarzający uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego jest niewłaściwie zlokalizowany, bowiem znajduje się przy rzeźni. Oba przedsiębiorstwa w przeważającej części stykają się ze sobą ścianami zewnętrznymi, a w pozostałej części oddzielone są od siebie ogrodzeniem z siatki, w którym znajduje się brama wjazdowa i wyjazdowa dla środka transportu przewożącego uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego kat. 3 z rzeźni do zakładu przetwórczego.

W zakładzie przetwórstwa, brak jest instalacji i systemu przenośników łączących zakład z rzeźnią, niemożliwych do ominięcia, co jest niezgodne z załącznikiem IV rozdz. 1 sekcja 1 lit. a rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/98/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnej na granicach w myśl tej dyrektywy. Zgodnie z tym przepisem, zakłady przetwórcze nie mogą znajdować się w tych samych miejscach co rzeźnie lub inne przedsiębiorstwa zatwierdzone lub zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 lub rozporządzeniem (WE) nr 853, chyba że zagrożenie dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt, wynikające z przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z tych rzeźni lub innych przedsiębiorstw, zostanie ograniczone dzięki przestrzeganiu łącznie co najmniej następujących warunków:

1)zakład przetwórczy musi być fizycznie oddzielony od rzeźni lub innego przedsiębiorstwa, w razie potrzeby poprzez umiejscowienie zakładu przetwórczego w budynku całkowicie oddzielnym od rzeźni lub innego przedsiębiorstwa;

2) w zakładzie przetwórczym konieczna jest instalacja i stosowanie systemu przenośników, niemożliwego do ominięcia, łączącego zakład przetwórczy z rzeźnią lub innym przedsiębiorstwem,

3) należy podjąć środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się zagrożenia poprzez czynności pracowników zatrudnionych w zakładzie przetwórczym oraz w rzeźni lub innym przedsiębiorstwie;

4) do zakładu przetwórczego nie mogą mieć dostępu osoby nieupoważnione ani zwierzęta.

W ocenie organu, powyższych warunków zakład nie realizuje.

Ponadto, nie spełnia przesłanek o których mowa w art. 28 i 29 rozporządzenia (WE) 1069/2009, ponieważ nie posiada pisemnych procedur lub procedury opartej na systemie analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP) na wszystkich etapach, od momentu przyjęcia materiału kategorii 3, do dystrybucji produktu finalnego.

Stwierdzono brak dopuszczenia stosowanej metody 7 do przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 3 pochodzących z przedsiębiorstw zewnętrznych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem 852/2004 i 853/2004.

Zakład w sposób udokumentowany i zgodny z założeniami nie wykazał Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii, aby surowiec użyty do przetworzenia, procedury postępowania oraz proces przetwarzania, gwarantowały bezpieczny produkt finalny, to znaczy nie stanowiący zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska. Ocena walidacji systemu przetwórczego jest obligatoryjna na podstawie załącznika XVI rozdz. I sekcja 1, sekcja 2 rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/98/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnej na granicach w myśl tej dyrektywy.

Zdaniem organu, zakład nie przedstawił dowodów odnośnie zapobiegania przez ten podmiot zagrożeniu dla zdrowia ludzi i zwierząt określonych w art. 27 rozporządzenia (WE) Nr 1069/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. i w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. Sytuacja w zakładzie świadczy o tym, iż spółka nie spełnia nawet przesłanek do zatwierdzenia warunkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 2 Rozporządzenia (WE) 1069/2009, według którego organ może udzielić warunkowego zatwierdzenia, gdy po inspekcji w tych obiektach stwierdzi, że zakład spełnia wszystkie wymogi w zakresie infrastruktury i wyposażenia w celu zapewnienia stosowania procedur operacyjnych zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1069/2009.

W odwołaniu od decyzji organu I instancji Zakład A. podniósł, iż decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii z dnia [...] uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z własnej ubojni i przetwórni mięsa, metodą Fuel Cal. W decyzji tej, brak było jednak zapisu o zezwoleniu na przetwarzanie ubocznych produktów zwierzęcych pozyskiwanych z zewnątrz, mimo złożonego w tym zakresie wniosku. Odwołujący się podał, iż pismem z dnia [...] zwrócił się do organu I instancji o uzasadnienie pominięcia w wydanej decyzji zgody na przetwarzanie w zakładzie, produktów zwierzęcych pozyskiwanych z zewnątrz. W odpowiedzi na powyższe, Powiatowy Lekarz Weterynarii pismem z dnia [...] przekazał swoje stanowisko w sprawie, zdaniem odwołującego się, bezzasadne. Zakład w odwołaniu odniósł się szczegółowo do uwag organu zawartych w piśmie z dnia [...].

Wskazał też, że podjął działania w zakresie fizycznego wydzielenia terenu oraz zabudowań zakładu przetwórczego, od terenu i zabudowań zakładu przetwórstwa mięsnego, ponosząc znaczne koszty związane z procedurą podziału terenu jak również zabudowań. Decyzją z dnia [...] Burmistrz zatwierdził podział nieruchomości, zgodnie z art. 93 ust. 3 b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Oznacza to, że dokonany podział i wydzielenie zakładu przetwórczego jest zgodny z zapisem Załącznika IV Rozdział I Sekcja 1 pkt. 1 ust. a (i) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 r. z dnia 21 października 2009 r. zgodnie z którym "Zakład Przetwórczy musi być fizycznie oddzielony od rzeźni lub innego przedsiębiorstwa w razie potrzeby poprzez umiejscowienie Zakładu Przetwórczego w budynku całkowicie oddzielonym w rzeźni lub innego przedsiębiorstwa". Ponadto, wybudowana została utwardzona droga dojazdowa do zakładu oraz myjnia środków transportu dla środków transportu zewnętrznego.

Spółka wyjaśniła, że przy pozyskiwaniu ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego z zewnątrz, zbędnym jest zastosowanie systemu przenośników, ponieważ materiał dostarczany będzie do zakładu przetwórczego odrębną drogą dojazdową, co pozwala na bezpośredni rozładunek tych produktów ze środków transportu do punktu przyjęcia odpadów w zakładzie przetwórczym. Środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się zagrożenia oraz wszelkie procedury oparte na systemie analizy zagrożeń i systemie krytycznych punktów kontroli (HACCP) o których mowa w punkcie B ust. a-h opracowane zostały w procedurach i systemie (HACCP) dla istniejącego i aktualnie przetwarzającego uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego zakładu przetwórczego z materiałów kat. 3 z własnej ubojni i zakładu przetwórstwa mięsa. Procedury te, nie odbiegają od procedur postępowania z ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego kat. 3 wyszczególnionych w art. 10 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 dotyczących materiału kat. 3, a więc mogą być zastosowane dla materiałów pochodzących z własnej ubojni i przetwórstwa mięsa, jak również dla materiałów pochodzących z zewnątrz.

Zakład podał, iż przeprowadził zgodnie z procedurą zatwierdzenia zakładów przetwórczych testy 30.dniowe, które wykazały spełnienie norm mikrobiologicznych gotowego produktu, tj. nawozu "OrCal", udowadniając tym samym skuteczność metody Fuel Cal (metoda 7), dopuszczonej do stosowania przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 2 i 3 oraz jej legalność.

Zakład nie zgodził się z zarzutem braku walidacji, gdyż zarówno Powiatowy Inspektorat Weterynaryjny jak również Powiatowy Lekarz Weterynarii sprawujący nadzór nad działalnością zakładu przetwórczego, systematycznie, obligatoryjnie jak również interwencyjnie, przeprowadzali kontrole w zakładzie przez cały okres jego funkcjonowania. Wyniki tych kontroli zawarte były w Listach Kontrolnych SPIWET oraz stosownych decyzjach, do których zakład się ustosunkowywał, jak również wykonywał określone decyzjami zalecenia i nakazy.

Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii decyzją z dnia [...] nr [...] po rozpoznaniu odwołania Zakładu A., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 15 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 744 ze. zm.) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Organ II instancji wyjaśnił, iż celem weryfikacji ustaleń dokonanych na podstawie dokumentacji zgromadzonej w sprawie, przeprowadził w dniu [...] własną kontrolę podmiotu skarżącego.

Wojewódzki Lekarz Weterynarii potwierdził, iż decyzją z dnia [...]. Zakład otrzymał zatwierdzenie do prowadzenia działalności w zakresie przetwarzania ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z własnej ubojni oraz przetwórni mięsa - metodą Fuel Cal (metoda 7 rozp. 1774/2002) opracowaną przez firmę M. Decyzja ta jest prawomocna w świetle prawa, gdyż podmiot nie złożył od niej odwołania do organu wyższego stopnia, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, zgodnie z pouczeniem. Zwrócił się natomiast do Powiatowego Lekarza Weterynarii pismem z dnia [...] z prośbą o uzasadnienie pominięcia w decyzji wydania zgody na przetwarzanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 3 pozyskiwanych z zewnątrz zakładu. Pismem z dnia [...] Powiatowy Lekarz Weterynarii poinformował stronę o przyczynach braku zgody na przetwarzanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 3 pozyskiwanych z zewnętrznych zakładów. Po uzyskaniu ww. pisma, strona nie podjęła dalszych działań zmierzających do zakwestionowania zasadności rozstrzygnięcia Powiatowego Lekarza Weterynarii, zgodnie z przysługującym prawem.

Organ wskazał, iż zastosowanie w sprawie ma przepis art. 44 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. zgodnie z którym przedsiębiorstwa lub zakłady mogą być zatwierdzane jedynie po stwierdzeniu przez właściwy organ, że spełnione zostały wszystkie wymogi określone w przepisach wykonawczych wydanych do tego rozporządzenia. Szczegółowe wymagania dotyczące zakładów przetwórczych zostały wskazane w art. 8 oraz w załączniku IV do rozporządzenia 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009. Właściwy organ może zatwierdzić prowadzenie działalności przez podmiot, jedynie w sytuacji stwierdzenia zgodności z wymogami wskazanymi w wymienionych rozporządzeniach WE.

Z ustaleń dokonanych w trakcie kontroli przeprowadzonej przez organ I instancji (w dniu [...]), jak i organ II instancji (w dniu [...]) wynika, że zakład nie spełnia wymagań w zakresie infrastruktury, higieny jak i warunków technicznych.

Podmiot występując z wnioskiem do właściwego organu, nie przeprowadził analizy zagrożeń i nie przygotował do chwili obecnej procedur opartych na zasadach systemu HACCP w odniesieniu do planowanej działalności. Organ potwierdził, iż zgodnie z rozporządzeniem z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009, zakłady przetwórcze nie mogą znajdować się w tych samych miejscach, co rzeźnie lub inne przedsiębiorstwa zatwierdzone lub zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 lub rozporządzeniem (WE) nr 853/2004.

Zakład przetwórczy musi być fizycznie oddzielony od rzeźni, w razie potrzeby poprzez umiejscowienie zakładu przetwórczego w budynku całkowicie oddzielonym od rzeźni. Warunek ten nie jest spełniony przez skarżącego, gdyż zakład przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego graniczy ścianami z pomieszczeniami zakładu przetwórstwa mięsnego. Wskazane w odwołaniu, przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami nie mogą stanowić podstawy rozstrzygnięcia, gdyż w przedmiotowej sprawie mają zastosowanie uregulowania szczególne. Podział nieruchomości zabudowanej poprzez wyznaczenie granicy wzdłuż pionowych płaszczyzn ścian, w żaden sposób nie wypełnia wymienionego powyżej wymogu weterynaryjnego dla prowadzenia wnioskowanej przez skarżącego działalności.

W zakładzie przetwórczym konieczna jest instalacja i zastosowanie systemu przenośników, niemożliwych do ominięcia, przy transporcie produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego z własnej rzeźni. Zgodnie z prezentowanym w projekcie technologicznym stanem, strona nie posiada, ani nie planuje wprowadzenia systemu instalacji łączącego zakład przetwórczy ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego z zakładem przetwórstwa mięsnego.

Zakład powinien być wyposażony w system wejść, zatok odbioru oraz wyjść oddzielnych dla zakładu przetwórczego i dla rzeźni. W trakcie kontroli przeprowadzonej w dniu [...], stwierdzono, że wymóg ten nie jest spełniany i w trakcie transportu własnych surowców dochodzić będzie do krzyżowania się drogi wewnętrznej z drogą dojazdową przeznaczoną do transportu surowców pozyskiwanych od podmiotów zewnętrznych.

Zdaniem organu II instancji, zakład nie poczynił odpowiednich kroków celem spełniania wymagań do prowadzenia wnioskowanej działalności. Zakład przystosowany jest wyłącznie do niezwłocznego przetwarzania (bez możliwości czasowego przechowywania) określonych ilości surowców dostarczanych w odpowiednio dostosowanych pojemnikach, gdyż projekt technologiczny nie przewiduje innych rozwiązań.

Nie zgadzając się z przedmiotową decyzją, Zakład A. złożył na nią skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosząc o jej uchylenie. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

-przepisów postępowania administracyjnego poprzez niewystarczające informowanie strony o wszczęciu postępowania, jego etapach i możliwości udziału strony w postępowaniu, czynnościach z nim związanych i zapoznawaniu się z aktami sprawy,

-przepisów rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego (nr 1069/2009 i 852/2004, 853/2004).

Skarżący nie zgodził się z twierdzeniem organu, że wyznaczenie granicy pomiędzy pomieszczeniami wzdłuż pionowych płaszczyzn ścian, nie wypełnia wymogów weterynaryjnych dla wnioskowanej działalności. Natomiast poruszone przez organ kwestie transportu odpadów z własnej rzeźni nie powinny być przedmiotem badania przez organ, gdyż zostały objęte odrębną decyzją, która jest ostateczna. Zdaniem skarżącego krzyżowanie się przy transporcie odpadów dróg dojazdowej i wewnętrznej zgodne jest z zasadami naturalnej i prawidłowej gospodarki, a zarzuty podnoszone przez organ są bezzasadne.

W odpowiedzi na skargę, Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności organów administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, iż zadaniem sądu administracyjnego jest zbadanie zgodności zaskarżonej decyzji z przepisami zarówno prawa materialnego, jak i procesowego w odniesieniu do stanu faktycznego istniejącego w dniu wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Przedmiotem kontroli sądu w niniejszej sprawie stała się decyzja Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii odmawiająca zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z zewnętrznych przedsiębiorstw zatwierdzonych lub zarejestrowanych metodą Fuel Cal.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U z 2008 nr 213 poz.1342) wymagania weterynaryjne dla prowadzenia działalności nadzorowanej w zakresie zbierania, transportowania, przechowywania, operowania, przetwarzania oraz wykorzystywania lub usuwania ubocznych produktów zwierzęcych określają przepisy Unii Europejskiej ustanawiające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.

Z dniem 1 maja 2004 r. prawo wspólnotowe, stało się w Polsce częścią krajowego porządku prawnego i stosowane być musi zgodnie z zasadami bezpośredniego skutku, pierwszeństwa i efektywności, a jego regulacje mają pierwszeństwo przed normami krajowymi. Przepisy rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady mają zastosowanie bezpośrednie.

W rozpoznawanej sprawie materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia stanowią przepisy:

-rozporządzenia (WE) Nr 1069/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 -rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. L 300 z 14.11.2009 r.),

-rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/98/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnej na granicach w myśl tej dyrektywy.

Zgodnie z art. 44 rozporządzenia (WE) nr 1069/2009, przedsiębiorstwa lub zakłady mogą być zatwierdzane jedynie po stwierdzeniu przez właściwy organ, że spełnione zostały wszystkie wymogi określone w przepisach wykonawczych wydanych do tego rozporządzenia.

Zgodnie z art. 6 ust. 2, w związku z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit o oraz art. 4 ust. 3 i art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U z 2008 r. nr 213 poz.1342 ze zm.), podjęcie działalności zakresie przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego dozwolone jest jedynie po stwierdzeniu w drodze decyzji przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, iż ma miejsce spełnianie wymagań weterynaryjnych określonych w prawodawstwie Unii Europejskiej.

Ogólne wymogi dotyczące przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego określone zostały w załączniku IV rozdział I sekcja I rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/98/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnej na granicach w myśl tej dyrektywy. W szczególności z rozporządzenia wynika, że zakłady przetwórcze winny spełniać następujące wymogi:

a) zakłady przetwórcze nie mogą znajdować się w tych samych miejscach, co rzeźnie lub inne przedsiębiorstwa zatwierdzone lub zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 lub rozporządzeniem (WE) nr 853/2004, chyba że zagrożenie dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt, wynikające z przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z tych rzeźni lub innych przedsiębiorstw, zostanie ograniczone dzięki przestrzeganiu co najmniej niżej wymienionych warunków:

(i)zakład przetwórczy musi być fizycznie oddzielony od rzeźni lub innego przedsiębiorstwa, w razie potrzeby poprzez umiejscowienie zakładu przetwórczego w budynku całkowicie oddzielnym od rzeźni lub innego przedsiębiorstwa;

(ii)w zakładzie przetwórczym konieczna jest instalacja i stosowanie:

– systemu przenośników, niemożliwego do ominięcia, łączącego zakład przetwórczy z rzeźnią lub innym przedsiębiorstwem,

– wejść, zatok odbioru, wyposażenia i wyjść oddzielnych dla zakładu przetwórczego i dla rzeźni lub przedsiębiorstwa;

(iii)należy podjąć środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się zagrożenia poprzez czynności pracowników zatrudnionych w zakładzie przetwórczym oraz w rzeźni lub innym przedsiębiorstwie;

(iv)do zakładu przetwórczego nie mogą mieć dostępu osoby nieupoważnione ani zwierzęta.

Zgodnie zaś z art. 29 pkt 1 a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 podmioty wykonujące obróbkę ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego wdrażają i utrzymują w mocy stałą pisemną procedurę lub procedury oparte na systemie analizy zagrożeń i systemie krytycznych punktów kontroli (HACCP).

Jak wynika z protokołu kontroli przeprowadzonej u skarżącego w dniu [...] przez organ I instancji, zakład mięsny oddzielony jest od zakładu przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w części ścianami zewnętrznymi a w części ogrodzeniem z siatki. Taki stan faktyczny bezsprzecznie nie spełnia warunku wymienionego w pkt 1 a zał. IV sekcja 1 rozporządzenia Komisji UE 142/2011, zgodnie z którym zakłady przetwórcze nie mogą znajdować się w tych samych miejscach, co rzeźnie. Warunek ten może być ominięty, jeśli zakład przetwórstwa jest fizycznie oddzielony od rzeźni, czyli gdy są to oddzielne budynki nie połączone ze sobą ścianami zewnętrznymi, tak jak ma to miejsce w przypadku skarżącego zakładu. Jak ustalono, zakład nie posiada też systemu przenośników, niemożliwego do ominięcia, łączącego zakład przetwórczy z rzeźnią lub innym przedsiębiorstwem, wejść, zatok odbioru, wyposażenia i wyjść oddzielnych dla zakładu przetwórczego i dla rzeźni lub przedsiębiorstwa. W trakcie transportu surowców z rzeźni do zakładu przetwórczego dochodzić będzie do krzyżowania się drogi wewnętrznej z drogą dojazdową przeznaczoną do transportu surowców pozyskiwanych od podmiotów zewnętrznych.

Wyszczególnione w pkt 1 a zał. IV sekcja 1 rozporządzenia Komisji UE 142/2011 warunki muszą być spełnione łącznie, aby właściwy organ zatwierdził prowadzenie wnioskowanej działalności. Protokoły z kontroli wykazują, iż skarżąca spółka nie sprostała tym wymogom.

Brak w zakładzie procedur HACCP dot. materiału kat. 3 skupowanego z przedsiębiorstw zewnętrznych jest kolejnym argumentem przemawiającym za nieprzystosowaniem zakładu do prowadzenia wnioskowanej działalności. Twierdzenie skarżącej spółki, iż posiada procedury HACCP dla istniejącego zakładu przetwarzającego produkty uboczne z własnej ubojni jest niewystarczające dla spełnienia przewidzianych prawem warunków. Stosownie bowiem do art. 29 pkt. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009, w przypadku każdej zmiany produktu lub procesu lub jakiegokolwiek etapu produkcji, przetwarzania, składowania lub dystrybucji podmioty dokonują przeglądu swoich procedur i wprowadzają niezbędne zmiany.

Zgodzić się trzeba z organami inspekcji weterynaryjnej, że skarżąca spółka nie podjęła żadnych kroków, aby zidentyfikować zagrożenia jakie łączą się z prowadzeniem działalności we wnioskowanym zakresie i nie przygotowała procedur zakładowych do prowadzenia działalności obejmującej przetwarzanie ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z zewnętrznych przedsiębiorstw. Dopiero przygotowanie oraz wdrożenie systemu wewnętrznej kontroli stanowi podstawę do podjęcia i prowadzenia działalności zgodnie z przepisami prawa.

Z ustaleń czynności kontrolnych przeprowadzonych u skarżącej spółki wynika, że zakład przystosowany jest do odbioru i jedynie bezzwłocznego przerobu produktów zwierzęcych 3 kat. Brak jest natomiast pomieszczenia, w którym mogłoby się odbywać magazynowanie surowca, uniemożliwiającego jego psucie. Prowadzenie działalności w omawianym zakresie zawsze będzie łączyło się z potrzebą gromadzenia surowców pozyskiwanych z zewnątrz. Zakład nie zabezpieczył procedur postępowania w sytuacji awarii, jak i miejsca gdzie surowiec mógłby być przechowywany do czasu usunięcia awarii.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, w kontekście przytoczonych powyżej przepisów unijnych, ustanawiających wymogi dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie przetwarzania ubocznych produktów zwierzęcych kat. 3 pochodzących z przedsiębiorstw zewnętrznych, zgodzić się należy ze stanowiskiem organów obu instancji, iż skarżący wymogów tych nie spełnia.

Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi, stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Z tych powodów, mogą być stosowane jedynie, gdy zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt zostało odpowiednio zminimalizowane na każdym etapie przetwarzania. Mające zastosowanie w sprawie przepisy prawa unijnego, mają na celu maksymalne wyeliminowanie możliwości wystąpienia zagrożenia stwarzanego przez produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego dla zdrowia ludzi i zwierząt, w szczególności mając na względzie bezpieczeństwo łańcucha żywnościowego i paszowego. Wydając w tym zakresie jakiekolwiek decyzje administracyjne organy muszą przestrzegać zachowania szczególnych środków ostrożności, mających na celu rozdzielenie obu łańcuchów, aby zmniejszyć ewentualne zagrożenie, jakie może z zanieczyszczenia krzyżowego dla łańcucha żywnościowego

Odnosząc się do zarzutów skargi, zgodzić się trzeba z zarzutem braku możliwości wypowiedzenia się skarżącego przed wydaniem decyzji, co do zebranego w sprawie materiału dowodowego i możliwości składania w tym zakresie oświadczeń i wniosków. Zdaniem sądu, uchybienie to nie miało jednak istotnego wpływu na treść wydanej decyzji, a tylko takie mogło skutkować koniecznością jej uchylenia, zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), bowiem Z.G. reprezentował Zakład przy przeprowadzanych kontrolach, podpisywał protokoły do których miał możliwość wnoszenia swoich uwag. Zakład przedkładał też dokumenty, które stanowiły podstawę wydanej decyzji.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że nie każde naruszenie art. 10 § 1 K.p.a. skutkuje uchyleniem decyzji administracyjnej poddanej kontroli sądu (wyrok NSA z dnia 6 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 283/11, LEX nr 1082714). Sąd uchylając z tych powodów decyzję lub postanowienie musi wykazać, że gdyby nie doszło do stwierdzonego w postępowaniu sądowym naruszenia przepisów postępowania, to rozstrzygnięcie sprawy najprawdopodobniej mogłoby być inne (wyrok NSA z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1832/10, LEX nr 1152065). Zarzut naruszenia postanowień art. 10 § 1 K.p.a. przez niezawiadomienie strony o zebraniu materiału dowodowego oraz możliwości wypowiedzenia się i składania wniosków, może odnieść skutek wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. Na stronie stawiającej zarzut spoczywa ciężar wykazania istnienia związku przyczynowego między naruszeniem przepisów postępowania, a wynikiem sprawy (wyrok NSA z dnia 24 maja 2007 r., sygn. akt II GSK 4/07, LEX nr 351055).

W ocenie sądu, w rozpoznawanej sprawie organy inspekcji weterynaryjnej podjęły w ramach prowadzonego postępowania wszelkie kroki niezbędne do dokładnego ustalenia stanu faktycznego i na podstawie całego zgromadzonego materiału dowodowego wydały odpowiadające prawu rozstrzygnięcia.

Dodać należy, że w niniejszym postępowaniu sąd nie badał i nie oceniał prawidłowości wydania decyzji z dnia [...] nr [...].

W tym stanie rzeczy, Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art.151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skargę oddalił.