I OSK 1968/12

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 573/12 oddalił skargę G. M. na rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby.

Wyrok zapadł w następujących okolicznościach prawnych oraz faktycznych sprawy.

Komendant Wojewódzki Policji w [...] rozkazem personalnym z dnia [...] marca 2010 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 7 w związku z art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 ze zm.), zwolnił G.M. z dniem 31 marca 2010 r. ze służby w Policji w związku z upływem 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby. Decyzję tę Komendant Główny Policji rozkazem personalnym z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] utrzymał w mocy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 3 grudnia 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 1313/10 - po rozpoznaniu skargi G.M. - uchylił powyższy rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji oraz utrzymaną nim w mocy decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w [...] z dnia [...] marca 2010 r., nr [...].

Następnie Komendant Wojewódzki Policji w [...] rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] kwietnia 2011 r., wydanym na podstawie art. 41 ust. 3 w zw. z art. 42 ust. 2 i art. 45 ust. 3 ustawy o Policji, zwolnił G.M. ze służby w Policji z dniem 28 kwietnia 2011 r. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy o Policji funkcjonariusz zostaje przywrócony do służby z dniem, w którym stał się prawomocny wyrok uchylający rozkaz personalny o zwolnieniu go ze służby. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r. stał się prawomocny w dniu 18 lutego 2011 r. Zatem po reaktywacji z tym dniem stosunku służbowego G.M. w ciągu 7 dni od wskazanej daty zobowiązany był zgłosić gotowości do pełnienia służby. Omawiany termin upłynął z dniem 25 lutego 2011 r., natomiast funkcjonariusz swoją gotowość do służby zgłosił dopiero w dniu 29 marca 2011 r. Brak zgłoszenia w ustawowym terminie gotowości do niezwłocznego podjęcia służby uznać należy za wystąpienie funkcjonariusza ze służby, co w konsekwencji obliguje organ do rozwiązania z policjantem stosunku służbowego na podstawie powołanych przepisów.

Od powyższej decyzji Komendanta Wojewódzkiego Policji w [...] G.M. złożył odwołanie, w którym zarzucił organowi I instancji nieprawidłową wykładnię art. 42 ust. 2 ustawy o Policji oraz brak podstaw do zwolnienia go ze służby.

W wyniku rozpatrzenia tego odwołania Komendant Główny Policji rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] lipca 2011 r., wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., uchylił zaskarżony rozkaz w części określającej datę zwolnienia G.M. ze służby i ustalił datę rozwiązania z policjantem stosunku służbowego na dzień 31 lipca 2011 r., w pozostałej zaś części decyzję organu I instancji utrzymał w mocy. W uzasadnieniu swej decyzji Komendant Główny Policji wskazał, że wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r. stał się prawomocny w dniu 18 lutego 2011 r., a więc z tym dniem doszło do skonkretyzowania się normy prawnej zawartej w przepisie art. 42 ust. 2 ustawy o Policji, określającej uprawnienia strony do zgłoszenia gotowości do pojęcia służby w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku przywracającego funkcjonariusza do służby w Policji. Skarżący nie zachował terminu przewidzianego w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji, bowiem gotowość do służby zgłosił dopiero w dniu 29 marca 2011 r., czyli po upływie 7-dniowego terminu przewidzianego do dokonania tej czynności. Brak zgłoszenia gotowości do podjęcia służby we wskazanym 7-dniowym terminie należy traktować jako wystąpienie funkcjonariusza ze służby. Jeżeli zatem policjant we wskazanym terminie nie zgłosi gotowości niezwłocznego podjęcia służby, stosunek służbowy musi ulec rozwiązaniu. Decyzję w przedmiocie zwolnienia takiego funkcjonariusza ze służby wydaje się nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym rozpoczął się bieg terminu określonego w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji. Zdaniem Komendanta Głównego Policji, organ I instancji dostosował się wszystkich tych wymogów. Organ ten nie nadał swej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, dlatego w postępowaniu odwoławczym uchylono powyższy rozkaz w części i ustalono nową datę zwolnienia skarżącego ze służby na dzień 31 lipca 2011 r. Organ odwoławczy dodatkowo wskazał, że Komendant Wojewódzki Policji w [...] postanowieniem nr [...] z dnia [...] maja 2011 r. odmówił G. M. przywrócenia terminu do zgłoszenia gotowości do podjęcia służby w Policji na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy o Policji. Postanowienie to Komendant Główny Policji utrzymał w mocy postanowieniem nr [...] z dnia [...] lipca 2011 r.

Decyzję Komendanta Głównego Policji nr [...] z dnia [...] lipca 2011 r. G.M. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wnosząc o uchylenie zaskarżonego rozkazu personalnego oraz rozkazu personalnego organu I instancji. Skarżący zarzucił organom naruszenie art. 7, art. 8, art. 77 k.p.a., a ponadto art. 42 ust. 2 i art. 45 ust. 3 ustawy o Policji poprzez błędną interpretację i niezasadne zwolnienie go ze służby. Wskazał przy tym, że prezentowany przez organy sposób liczenia biegu 7-dniowego terminu do zgłoszenia gotowości do służby, jest sprzeczny z ratio legis ochrony prawnej udzielonej policjantowi. Jego zdaniem skoro posiedzenia sądowe w przedmiocie stwierdzenia prawomocności wyroku są niejawne, to omawiany termin powinno liczyć się dopiero od dnia powzięcia przez policjanta informacji o reaktywowaniu jego stosunku służbowego. Termin ten w niniejszej sprawie został zachowany, gdyż niezwłocznie po powzięciu wiadomości o treści wyroku skarżący zgłosił gotowość do podjęcia służby. Ponadto zgodnie z treścią art. 9 k.p.a., to organ powinien powiadomić stronę o uprawomocnieniu się wyroku i wezwać ją do złożenia stosownego oświadczenia woli w przedmiocie gotowości do podjęcia służby. Tylko takie działania organu stanowiłyby wykonanie ogólnej zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa.

W odpowiedzi na skargę Komendant Główny Policji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego rozkazu personalnego. Dodał również, że to G.M. zainicjował postępowanie sądowe, w wyniku którego WSA w Warszawie uchylił poprzednie decyzje o zwolnieniu skarżącego ze służby. Zatem to na skarżącym ciążyła powinność czuwania nad przebiegiem postępowania sadowego. Nadto decyzja co do kontynuowania służby należy wyłącznie do zainteresowanego. Ustawodawca pozostawił mu w tym zakresie całkowitą swobodę działania, bez ingerencji organu (przełożonego).

Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270), oddalił skargę G.M. W pisemnych motywach swego orzeczenia Sąd I instancji wskazał, że zakreślony przez ustawodawcę w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji siedmiodniowy termin do zgłoszenia przez policjanta gotowości do niezwłocznego podjęcia służby rozpoczyna swój bieg od daty uprawomocnienia się wyroku reaktywującego stosunek służbowy. Przewidziany w tym przepisie skutek polegający na przywróceniu funkcjonariusza do służby, w wyniku wyroku uchylającego rozkaz personalny o zwolnieniu z niej, następuje w dacie prawomocności wyroku, albowiem dopiero prawomocny wyrok wywołuje skutki prawne, wiążąc strony postępowania oraz sąd, który wydał orzeczenie, a także inne sądy i inne organy. Wobec powyższego organy dokonały prawidłowej wykładni art. 42 ust. 2 ustawy o Policji i trafnie uznały, że w sprawie zaistniała przesłanka zwolnieniowa określona w tym przepisie. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 1313/10 stał się prawomocny w dniu 18 lutego 2011 r., a zatem od tej daty rozpoczął bieg siedmiodniowy termin do zgłoszenia przez skarżącego gotowości do niezwłocznego podjęcia służby. Tymczasem, jak wynika z akt postępowania administracyjnego, skarżący dopiero w dniu 29 marca 2011 r. złożył pismo, w którym zgłosił gotowość do podjęcia służby w Policji. G.M. nie zachował terminu przewidzianego w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji, a zatem rozwiązanie z nim stosunku służbowego na podstawie art. 42 ust. 2 w zw. 41 ust. 3 tej ustawy było obligatoryjne. Dodatkowo Sąd wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 12 grudnia 2011 r., sygn. akt II SA/Wa 2037/11, oddalił skargę G.M. na postanowienie Komendanta Głównego Policji z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do zgłoszenia gotowości do służby w Policji.

W skardze kasacyjnej G.M., reprezentowany przez adwokata, zaskarżył wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 573/12 w całości, domagając się uchylenia tego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych

Zaskarżonemu wyrokowi na podstawie art. 174 pkt 2 P.p.s.a. zarzucił:

1. naruszenie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w z art. 7 k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 77 k.p.a. w zw. z art. 42 ust. 2 oraz art. 45 ust. 3 ustawy o Policji, polegające na błędnym utrzymaniu w mocy przez Sąd I instancji rozkazu personalnego Komendanta Głównego Policji z dnia z dnia [...] kwietnia 2011 nr [...] oraz dopuszczeniu się przez organ II instancji błędnej interpretacji powołanych przepisów ustawy o Policji, co skutkowało błędnym uznaniem, że nie ma podstaw do uchylenia decyzji organu I instancji,

2. naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. w zw. z art. 7 k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 77 k.p.a. w zw. z art. 42 ust. 2 oraz art. 42 ust. 2 i art. 45 ust. 3 ustawy o Policji przez wydanie przez organ decyzji o uchybieniu terminu bez rozpatrzenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku wniesionego dnia 29 marca 2011 r.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżący kasacyjnie, rozwijając przedstawione zarzuty, wskazał, że zaskarżony wyrok jest nietrafny, bowiem Sąd i organy dopuściły się błędnej wykładni przepisu art. 42 ust. 2 ustawy o Policji, w zakresie w jakim twierdzą, iż termin na złożenie zgłoszenia gotowości do podjęcia służby w Policji liczy się od dnia stwierdzenia prawomocności wyroku przez Sąd. Taki sposób liczenia terminu powodowałby, że ochrona, jaką funkcjonariuszowi gwarantuje ustawa o Policji, byłaby jedynie iluzoryczna, gdyż przywrócony do służby funkcjonariusz nie miałby nigdy rzeczywistej możliwości powrotu do służby. Autor skargi kasacyjnej podniósł, że w przedmiocie stwierdzenia prawomocności Sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym, a postanowienie w tym zakresie nie jest doręczane stronom postępowania. W tych okolicznościach skarżący nie miałby nigdy rzeczywistej możliwości zachowania 7-dniowego terminu. Z oczywistych względów strona nie ma możliwości dowiedzenia się we właściwej dacie o prawomocności wydanego orzeczenia. Zakładając racjonalność ustawodawcy, celem zamieszczenia ust. 2 w art. 42 ustawy o Policji było stworzenie funkcjonariuszowi realnej możliwości powrotu do służby, nie zaś znalezienie furtki dla braku możliwości wykonania prawomocnego wyroku. W tej sytuacji 7-dniowy termin na zgłoszenie gotowości do służby powinno liczyć się od daty otrzymania telefonicznej informacji o prawomocności wyroku przez funkcjonariusza. W niniejszej sprawie G.M. dochował tego terminu, gdyż o prawomocności wyroku dowiedział się dopiero w dniu 28 marca 2011 r. i niezwłocznie bo już następnego dnia, zgłosił swą gotowość po podjęcia służby.

W ocenie autora skargi kasacyjnej, gdyby nawet uznać, że przyjęty przez organ sposób liczenia terminu jest jednak właściwy, to należało uwzględnić fakt, że skarżący był rzeczywiście pozbawiony możliwości zgłoszenia w terminie gotowości do służby w Policji. Zgodnie ze stanowiskiem organu termin na zgłoszenie gotowości upłynął bowiem w dniu 25 lutego 2011 r., podczas gdy Sąd postanowienie o stwierdzeniu prawomocności wyroku z dnia 3 grudnia 2010 r. wydał w dniu 2 marca 2011 r. Stwierdzenie prawomocności nastąpiło zatem po upływie terminu do zgłoszenia gotowości do służby w Policji. W tych okolicznościach strona pozbawiona jest możliwości prawidłowego liczenia terminu. Skarżący oraz jego pełnomocnik nie posiadali informacji, kiedy wyrok wraz z uzasadnieniem został odebrany przez organ II instancji. Z tych względów sposób liczenia 7-dniowego terminu, przyjęty przez organ, nie może się ostać. Prowadziłoby to bowiem do braku realnej możliwości wykonywania prawomocnych wyroków.

Zdaniem autora skargi kasacyjnej, błędne jest również stanowisko organu, że nie ma on obowiązku informowania strony o obowiązku zgłoszenia gotowości do podjęcia służby w Policji. Stosownie bowiem do treści art. 9 k.p.a. organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Organ na żadnym etapie postępowania nie pouczył zaś skarżącego o konieczności zgłoszenia gotowości do służby i to w terminie przez organ określonym. Tym samym organ naruszył obowiązek wynikający z art. 9 k.p.a., przejawiający się brakiem pouczenia o obowiązku zgłoszenia gotowości do podjęcia służby w Policji, co stanowi wystarczającą podstawę do uchylenia decyzji.

Z ostrożności procesowej skarżący kasacyjnie podniósł, że zaskarżona decyzja Komendanta Głównego Policji z dnia [...] lipca 2011 r. oraz poprzedzający ją rozkaz personalny nr [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji w [...] winny ulec uchyleniu, bowiem decyzja stwierdzająca uchybienie terminu została wydana bez rozpatrzenia wniosku o przywrócenie terminu. Powyższe uchybienie ma zatem wpływ na wynik sprawy, gdyż orzekanie o uchybieniu terminu bez rozpatrzenia wniosku o przywrócenie terminu, narusza przepisy art. 7, art. 8, art. 9 i art. 77 § 1 k.p.a. Skarżący kasacyjnie podkreślił, że w treści odwołania wskazał, że nie zgłosił gotowości do służby do dnia 25 lutego 2011 r., bowiem nie miał możliwości dowiedzenia się o stwierdzeniu prawomocności orzeczenia przez Sąd. Zatem treść odwołania mogła sugerować, że zawarł w nim jednocześnie "wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania". Jeżeli skarżący złożył wniosek o przywrócenie terminu, to organ odwoławczy przed rozpatrzeniem odwołania winien wydać orzeczenie w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, a z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach enumeratywnie wymienionych w § 2 art. 183 P.p.s.a. Zakres postępowania kasacyjnego wyznacza zatem strona przez przytoczenie podstaw kasacyjnych oraz ich uzasadnienie. Naczelny Sąd Administracyjny jest władny badać naruszenie jedynie tych przepisów, które zostały wyraźnie wskazane przez stronę skarżącą. Nie jest dopuszczalna wykładnia zakresu zaskarżenia i jego kierunków oraz konkretyzowanie zarzutów skargi kasacyjnej, ani ich uściślanie.

Zgodnie z art. 174 P.p.s.a. dopuszcza się dwie podstawy kasacyjne: naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1), naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2).

Rozpoznawana skarga kasacyjna została oparta na podstawie przewidzianej w art.174 pkt 2 P.p.s.a. Jej autor wytknął Sądowi I instancji złamanie między innymi art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. w zw. z w zw. z art. 7 k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 77 k.p.a. w zw. z art. 42 ust. 2 oraz art. 42 ust. 2 i art. 45 ust. 3 ustawy o Policji. W związku tak sformułowanym wytykiem należy zauważyć, że skarżący kasacyjnie dążąc do skutecznego podważenia zaskarżonego wyroku powinien zachować należytą dbałość o poprawne sformułowanie stawianych zarzutów. Zobowiązany jest zatem określić charakter zarzucanego naruszenia prawa oraz przypisać takie uchybienie do właściwej podstawy kasacyjnej. Nie może wytykając złamanie prawa materialnego, powoływać się przy tym – jak w niniejszej sprawie - na podstawę kasacyjną przewidzianą w art. 174 pkt 2 P.p.s.a., gdyż dotyczy ona wyłącznie naruszeń norm procesowych. Ewentualnych uchybień prawa materialnego nie może również zwalczać zarzutami procesowymi, gdyż nie można uzasadniać zarzutu naruszenia prawa materialnego błędnymi ustaleniami faktycznymi poczynionymi w sprawie.

Ponadto zwrócić trzeba uwagę na to, że zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a. wojewódzki sąd administracyjny uchyla zaskarżoną decyzję, jeżeli stwierdzi: 1) naruszenie przepisów prawa materialnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a.), 2) naruszenie przepisów postępowania dające podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a.), 3) naruszenie przepisów postępowania innych niż dające podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a.). Powyższe normy oraz art. 151 P.p.s.a. są więc tzw. przepisami wynikowymi, a warunkiem ich zastosowania w ramach kontroli kasacyjnej jest spełnienie hipotezy w postaci odpowiednio stwierdzenia czy niestwierdzenia przez sąd naruszeń prawa przez organ administracji publicznej. Uchybienie tym przepisom zawsze jest następstwem naruszenia innych przepisów, co oznacza że strona skarżąca chcąc wytknąć złamanie tych regulacji zobowiązana jest bezpośrednio powiązać takie zarzuty z naruszeniem innych przepisów, którym – jej zdaniem – uchybił sąd I instancji.

Jeżeli zatem skarżący jest przekonany, że w sprawie doszło do złamania przepisów prawa materialnego to skargę powinien oprzeć na obu podstawach kasacyjnych przewidzianych w art. 174 P.p.s.a., wytykając przy tym odrębnie – na podstawie pkt. 1 art.174 P.p.s.a. złamanie określonych norm materialnych i oddzielnie –na podstawie pkt. 2 powołanego artykułu – naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z określonymi przepisami materialnoprawnymi. Wtykając zaś Sądowi I instancji złamanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a, zobowiązany jest wykazać, jakie konkretnie przesłanki wznowienione w sprawie zaistniały. Natomiast decydując się na postawienie zarzutu naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a., musi przepis ten powiązać z kwestionowanymi przepisami procedury administracyjnej, innymi niż te dające podstawę do wznowienia postępowania.

Przedstawiony sposób ujęcia omawianego wytyku nie odpowiada opisanym wymaganiom, co zwalnia NSA z powinności odniesienia się do powyższego zarzutu, a zwłaszcza w części dotyczącej art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a., gdyż autor skargi kasacyjnej nie wykazał dlaczego powołane przez siebie przepisy, to jest art. 7 k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 77 k.p.a. w zw. z art. 42 ust. 2 oraz art. 42 ust. 2 i art. 45 ust. 3 ustawy o Policji, zakwalifikował do tych, o których mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a., czyli przepisów postępowania innych niż dające podstawę do wznowienia postępowania. Nie przedstawił też żadnej argumentacji jurydycznej ani jakichkolwiek przepisów wskazujących na to, że postępowanie, w którym zapadła zaskarżona decyzja, było dotknięte wadami wyszczególnionymi w art. 145 § 1 k.p.a. lub art. 145 a § 1 czy art.145 b k.p.a., czyli naruszeniami dającymi podstawę do wznowienia postępowania.

Niezależnie od omówionych wad konstrukcyjnych - zakładając nawet, że autor omyłkowo powołał art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. zamiast art.145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. - powyższy zarzut i tak nie mógł być uwzględniony. Na gruncie art. 174 pkt 2 P.p.s.a. zamierzony skutek może bowiem odnieść jedynie takie naruszenie przez sąd I instancji przepisów postępowania, któremu można zasadnie przypisać możliwy istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia. W przypadku omawianego zarzutu wytknięte uchybienia procesowe nie mogły mieć istotnego wpływu na wynik sprawy, bowiem nie można stwierdzić nawet prawdopodobieństwa ich wpływu na treść zaskarżonego wyroku. Siedmiodniowy termin do zgłoszenia gotowości do podjęcia służby, określony w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji, jest terminem prawa materialnego. W żadnych okolicznościach sprawy nie może być on więc przywrócony. Brak ku temu podstaw w przepisach materialnoprawnych, a przepisy art. 58 i nst. k.p.a. dotyczące uchybienia i przywracania terminu do terminów materialnych nie mają tu w ogóle zastosowania. Jako całkowicie chybione należy zatem ocenić twierdzenia strony skarżącej kasacyjnie, że niedopuszczalne było podjęcie zaskarżonej decyzji bez uprzedniego wydania - na podstawie art. 58 k.p.a. - postanowienia w przedmiocie przywrócenia materialnego terminu do złożenia oświadczenia w przedmiocie zgłoszenia gotowości do podjęcia służby. Kwestia zachowania omawianego terminu nie jest rozstrzygana w drodze wskazanego postanowienia. Łącznie z innymi przesłankami materialnymi podlega ona ocenie przed podjęciem decyzji, gdyż niezachowanie takiego terminu jest jednym z warunków dopuszczalności rozwiązania stosunku służbowego na omawianej podstawie.

Formułując powyższy zarzut autor skargi kasacyjnej wytknął Sądowi I instancji złamanie także art. 45 ust. 3 ustawy o Policji. W podstawach kasacyjnych i w uzasadnieniu wniesionego środka zaskarżenia nie zawarł przy tym jakiegokolwiek wywodu prawnego w tym zakresie. Taki wytyk wymyka się spod kontroli kasacyjnej, gdyż Naczelny Sąd Administracyjny nie może domniemywać, jakie były intencje strony i dlaczego zdecydowała się ona na postawienie zarzutu złamania wskazanej normy kompetencyjnej.

Przechodząc do kolejnego zarzutu, wskazać natomiast trzeba, że zgodnie z art. 168 § 1 P.p.s.a. orzeczenie staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego środek odwoławczy. Kwestię stwierdzania prawomocności orzeczenia reguluje art. 169 P.p.s.a. Z treści powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że do stwierdzenia prawomocności można przystąpić dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia sądowego, a więc data stwierdzenia prawomocności nie będzie odpowiadać dacie uprawomocnienia się orzeczenia. Datą uprawomocnienia się orzeczenia nie jest więc data wydania postanowienia o stwierdzeniu prawomocności lecz data pierwszego dnia, w którym od orzeczenia nie przysługuje środek odwoławczy. Z tą datą orzeczenie zyskuje zatem walor prawomocności.

Prawomocne orzeczenie wiąże strony i sąd, które je wydał, a także inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach przewidzianych w ustawie również inne osoby (art. 170 P.p.s.a.). Oczywistym jest, że takie skutki prawomocne orzeczenie wywołuje już z datą uzyskania waloru prawomocności a nie dopiero z datą wydania postanowienia, o jakim mowa w art. 169 P.p.s.a. Odwoływanie się przez stronę skarżącą kasacyjnie do zasad i trybu stwierdzania prawomocności orzeczenia sądowego jest z tych względów całkowicie chybione.

Skoro tylko prawomocne orzeczenie wywołuje skutki prawne (poza rozważaniami pozostają kwestie związane ze stosowaniem art. 152 P.p.s.a.), to oczywistym również jest, że wyrok uchylający kontrolowaną decyzję eliminuje taką decyzję z obrotu prawnego z datą, w której wyrok stał się prawomocny. Zasada ta w pełni odnosi się także do skutków prawnych wyroku uchylającego decyzję o zwolnieniu policjanta ze służby. Oznacza to, że z chwilą wyeliminowania takiej decyzji z obrotu prawnego, następuje reaktywowanie stosunku służbowego. Innymi słowy w wyniku prawomocnego wyroku uchylającego decyzję o zwolnieniu ze służby odżywa na nowo stosunek służbowy rozwiązany uprzednio decyzją usuniętą już z obrotu prawnego. Przywrócenie funkcjonariusza do służby następuje z mocy prawa, z datą prawomocności wyroku uchylającego decyzję zwolnieniową. Jeżeli w takiej sytuacji reaktywacja stosunku służbowego następuje z mocy prawa, to oczywistym również jest, że samo przywrócenie do służby nie zależy od woli policjanta czy organów Policji, ani nie wymaga podejmowania przez nich w tym konkretnym zakresie żadnych działań. Nie ma więc także podstaw do wydawania w tym zakresie decyzji administracyjnej o przywróceniu do służby. Przepisy ustawy o Policji nie wprowadzają żadnych rozwiązań, od spełnienia których uzależnione byłoby przywrócenie do służby. Nie dają też jakichkolwiek podstaw do wydawania decyzji o przywróceniu do służby. Zatem gdyby nawet doszło do podjęcia takiego rozstrzygnięcia administracyjnego, to taka decyzja jako wydana bez podstawy prawnej musiałaby być wyeliminowana z obrotu prawnego z przyczyn przewidzianych w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Stanowisko sądów administracyjnych w tym zakresie jest ugruntowane i jednolite. Poglądy te aprobuje również Naczelny Sąd Administracyjny w składzie orzekającym w niniejszej sprawie.

Powyższe wywody znajdują potwierdzenie w treści art. 42 ust. 1 i ust. 2 ustawy o Policji. Z pierwszego z tych przepisów wynika, że przywrócony do służby policjant nabywa prawo do mianowania na stanowisko równorzędne do stanowiska zajmowanego przed zwolnieniem go ze służby. Zatem jeżeli spełnione zostaną pozostałe warunki przewidziane w ustawie (złożenie oświadczenia, o jakim mowa w art. 42 ust. 2, zdolność do służby), to organy Policji zobowiązane są ustalić policjantowi nowe stanowisko służbowe i określić należne na tym stanowisku uposażenie. Tylko w tym zakresie wymagana jest autorytatywna konkretyzacja przez organ praw i obowiązków przywróconego do służby policjanta, a tym samym tylko takie czynności prawne wymagają dokonania ich przez organ administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej.

Jakkolwiek samo reaktywowanie stosunku służbowego w omawianej sytuacji nie wymaga żadnej aktywności ze strony przywróconego do służby policjanta, to jednak dalsze istnienie takiego stosunku zależy już od podjęcia przez niego określonych działań, i to w ściśle wyznaczonym przez ustawodawcę terminie. Zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy o Policji zobowiązany jest on do zgłoszenia gotowości do niezwłocznego podjęcia służby, a przy tym oświadczenie takie musi bezwzględnie złożyć w terminie 7 dni od przywrócenia do służby. Niedopełnienie powyższego wymogu - niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy - musi skutkować zwolnieniem policjanta ze służby na podstawie art. 41 ust. 3. Użycie w art. 42 ust. 2 ustawy o Policji zwrotu "stosunek służbowy ulega rozwiązaniu" oznacza, że zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie tego przepisu ma charakter obligatoryjny, a zatem nie zostało pozostawione uznaniu administracyjnemu. Stąd podnoszone przez skarżącego kasacyjnie zarzuty, a zwłaszcza, że nie uwzględniono przyczyn niezłożenia przez niego oświadczenia w terminie oraz dotychczasowego przebiegu jego służby, są bez znaczenia dla sprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przeprowadził w pełni prawidłową ocenę zgodności z prawem kontrolowanej przezeń decyzji. Bezbłędnie bowiem zinterpretował treść omówionych przepisów, w tym art. 42 ust. 2 ustawy o Policji i prawidłowo ocenił sposób ich zastosowania w niniejszej sprawie. Nie ma jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania stanowiska Sądu I instancji i organów orzekających w sprawie, że przedmiotowe oświadczenie musi być złożone w ciągu 7 dni od daty przywrócenia do służby, a tym samym policjant zamierzając nadal pozostać w służbie, musi zgłosić gotowość do podjęcia służby w nieprzekraczalnym terminie, czyli w okresie 7 dni od daty prawomocności wyroku uchylającego poprzednią decyzję o zwolnieniu go ze służby. Wymóg ten w niniejszej sprawie nie został spełniony, gdyż wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 1313/10 stał się prawomocny w dniu 18 lutego 2011 r., a zatem od tej daty rozpoczął bieg siedmiodniowy termin do zgłoszenia przez skarżącego gotowości do niezwłocznego podjęcia służby. Tymczasem G.M. dopiero w dniu 29 marca 2011 r. zadeklarował gotowość do podjęcia służby w Policji, a zatem terminu do złożenia przedmiotowego oświadczenia nie zachował.

Sąd I instancji trafnie też zaaprobował poczynione w sprawie ustalenia faktyczne. Zgodność z przepisami prawa, to ustalenie stanu faktycznego, który jest zapisany w normie prawa materialnego. Zatem prawidłowe ustalenie stanu faktycznego, to ustalenie faktów mających znaczenie prawne dla rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. Przepis art. 42 ust. 2 ustawy o Policji określa dokładnie bieg terminu do złożenia przedmiotowego oświadczenia policjanta. W sprawie istotne znaczenie ma zatem tylko data prawomocności wyroku uchylającego poprzednią decyzję o zwolnieniu ze służby oraz data złożenia deklaracji o gotowości do niezwłocznego podjęcia służby. Pozostałe zaś okoliczności pozbawione są doniosłości prawnej. W tej sytuacji - wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej - Sądowi I instancji nie można zarzucić, że przy kontroli zaskarżonej decyzji nie dostrzegł on złamania przez Komendanta Głównego Policji art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w z art. 7 k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 77 k.p.a. w zw. z art. 42 ust. 2 oraz art. 45 ust. 3 ustawy o Policji. Zarzut naruszenia zaskarżonym wyrokiem tych przepisów jest bezzasadny.

Zamierzonego skutku nie mógł również odnieść zarzut złamania art. 9 k.p.a. i to niezależnie od tego, że taki wytyk pojawił się dopiero w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, a nie został sformułowany w podstawach kasacyjnych. Niewątpliwie obowiązek przewidziany w tym przepisie należy interpretować dość szeroko. Organy administracji zobowiązane są wprawdzie do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, jednakże powinność taka obciąża ich w trakcie toczącego się postępowania i dotyczy stron uczestniczących w takim postępowaniu. Ma to istotne znaczenie, gdyż kontrolowane przez Sąd I instancji decyzje zostały wydane w postępowaniu zainicjowanym dopiero po upływie terminu do zgłoszenia przedmiotowego oświadczenia. W okresie, gdy skarżący mógł złożyć deklarację co do niezwłocznego podjęcia służby, takie postępowanie nie zostało jeszcze wszczęte. Ponadto obowiązku, jaki art. 9 k.p.a. nakłada na organy, nie można utożsamiać z udzielaniem porad prawnych czy instruowaniem o możliwościach wyboru optymalnego sposobu postępowania. Po reaktywacji stosunku służbowego w wyniku uchylenia poprzednich decyzji zwolnieniowych policjant może zadeklarować w ustawowym terminie chęć pozostania w służbie ale nie musi składać takiego oświadczenia. Ma możliwość samodzielnego dokonania wyboru w tym zakresie, a tym samym tylko on może ponosić konsekwencje niewykorzystania przyznanych mu przez ustawodawcę uprawnień.

Z tych względów skargę kasacyjną jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.