II SA/Gl 170/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
2013-07-17Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Łucja Franiczek /przewodniczący sprawozdawca/
Piotr Broda
Włodzimierz KubikSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Protokolant starszy referent Aleksandra Gumuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lipca 2013 r. sprawy ze skargi A. H. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją podjętą w dniu [...] r. nr [...] z up. Starosty [...]wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, po rozpatrzeniu wniosku A. H., M. M., M. P. i G. H., dotyczącego odszkodowania za grunty przejęte pod drogi publiczne, orzeczono o odmowie ustalenia odszkodowania za grunty zajęte pod drogę gminną położoną w m. R. gm. S. – ul. [...] tj. część dz. nr 1 o pow. 1,5530 ha, zapisaną w KW [...], stanowiącą własność Skarbu Państwa, która z mocy prawa na mocy decyzji Wojewody [...] [...] z dnia [...]r. stała się własnością Gminy S. W motywach organ I instancji podał, że postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. Wojewoda [...] przekazał Staroście [...] wykonującemu zadania z zakresu administracji rządowej wniosek A. H., M. M., M. P. i G. H. dotyczący ustalenia odszkodowania za grunty zajęte pod drogę publiczną w m. R. gm. S. tj. ul. [...] w wyniku podziału nieruchomości.
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż procedurę w zakresie wypłaty odszkodowania za nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, które z dniem 1 stycznia 1999 r. stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub własnością jednostek samorządu terytorialnego, reguluje art. 73 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Jednocześnie zgodnie z treścią art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 102, poz. 651 z 2010 r.) za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy właścicielem nieruchomości lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie to ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązującego przy wywłaszczaniu nieruchomości. Zgodnie zaś z przepisem art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, odszkodowanie ustala starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej.
Mając na uwadze powyższe oraz treść wniosku Starosta [...] pismem [...] z dnia [...] r. zwrócił się do wnioskodawców o przedłożenie decyzji podziałowej oraz negatywnego protokołu rokowań, które to dokumenty są podstawą do wszczęcia postępowania odszkodowawczego w trybie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz wyjaśnił zasady postępowania w procedurze zakreślonej przez art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Odpowiadając na pismo wnioskodawcy oświadczyli, iż nie posiadają decyzji podziałowej, natomiast są zainteresowani regulacją stanu prawnego gruntów zajętych pod drogę gminną – ul. [...] w m. R. gm. S.
Wobec powyższego Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. zawiesił postępowanie dotyczące ustalenia odszkodowania za dz. 1 o pow. 1,5530 ha do czasu wydania przez Wojewodę [...] stosownej decyzji regulującej stan prawny przedmiotowej nieruchomości, które zostało pismem z dnia [...]r. zaskarżone przez A. H. do Wojewody [...].
Postanowieniem [...]z dnia [...]r. Wojewoda [...] uchylił zaskarżone postanowienie w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, wobec powyższego Starosta [...] przeprowadził szczegółowe postępowanie wyjaśniające, o czym zawiadomił strony postępowania pismem z dnia 4 sierpnia 2011 r.
Wobec faktu, iż wnioskodawcy wnieśli o ustalenie odszkodowania za grunty zajęte pod drogę publiczną gminną tj. ul. [...] w m. R. gm. S., prowadząc postępowanie, Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej ustalił, że grunty zajęte pod ulicę [...] w R. stanowi działka ozn. nr geodezyjnym 1 o pow. 1,5530 ha (wcześniej ozn. nr 2 – zmiana numeracji nastąpiła w 1995 r. w wyniku prowadzonego geodezyjnego rozgraniczenia ulicy [...] na odcinku innych działek), powstała z dz. ozn. nr 3, 4, 5 i 6, które to działki figurowały w matrykule art. 128, gdzie w danych dotyczących własności uwidoczniono – drogi publiczne i wody.
Prawomocnym postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. Sąd Rejonowy w P. dokonał rozgraniczenia nieruchomości zapisanych w wykazie 11 K. i wykazie 37 K., gdzie jako właściciele figurowali poprzednicy prawni wnioskodawców z działką drogową nr 1.
Na podstawie zaświadczeń Sądu Rejonowego w P. Wydziału Ksiąg Wieczystych nr [...] i [...]z dnia [...] r. organ ustalił, że zamknięty wykaz hipoteczny K. [...] obejmował działki nr 7, 8, 9, 10 i 11 o łącznej pow. 3,4007 ha – własność A. H. i jego żony M. po idealnej połowie, zaś zamknięty wykaz hipoteczny K. [...]prowadzony był dla działki nr 18 o pow. 0,2810 ha – własność M. P.
Wobec powyższego pismem z dnia 3 października 2011 r. wystąpiono do wnioskodawców o przedłożenie dokumentów potwierdzających ich interes prawny oraz o sprecyzowanie wniosku w części dotyczącej trybu w jakim ma zostać ustalone odszkodowanie.
Na powyższe pismo odpowiedzi udzielił A. H., stwierdzając iż działka drogowa na odcinku położenia działek będących własnością wnioskodawców stanowi ich własność, natomiast dokumentem potwierdzającym ten fakt jest zapis w księdze wieczystej Wykaz 11 K., gdzie w pozycji sposób korzystania figuruje m. in. droga.
Analizując obecne i archiwalne materiały geodezyjne ustalono, iż z gruntami będącymi własnością wnioskodawców graniczyła dz. 4 (będąca częścią składową dz. 1) – drogi publiczne i wody i brak jest dokumentów potwierdzających fakt iż działka ta stanowiła kiedykolwiek własność poprzedników prawnych wnioskodawców.
Przedłożone w trakcie prowadzonej korespondencji dokumenty geodezyjne, a więc kserokopie archiwalnych map, nie stanowią dokumentów potwierdzających fakt, iż któraś z działek wchodząca w skład nieruchomości drogowej ozn. nr 1 tj. dz. nr 3, 4, 5 i 6, stanowiła własność osób fizycznych.
Zdaniem organu, podnoszony przez wnioskodawców fakt zapisu dotyczącego sposobu korzystania z nieruchomości m. in. jako droga zawarty w księdze wieczystej wykaz 11 K., również nie stanowi dowodu, iż grunty zapisane w tej księdze stanowiły fragment drogi publicznej tj. ul. [...] w R.
Jednocześnie w odpowiedzi na pismo Starosty [...] z dnia [...]r., Wójt Gminy S. poinformował, iż w zasobach tamt. Urzędu brak decyzji, orzeczeń odnoszących się do zajęcia przedmiotowej działki pod drogę. Natomiast ul. [...] w R. od wielu lat stanowi drogę publiczną i zgodnie z uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. nr [...]z [...]r. została zaliczona do kategorii dróg gminnych.
Tamtejszemu organowi nie są znane żadne dokumenty potwierdzające fakt, iż A. H., M. M., M. P., G. H. lub ich poprzednicy prawni byli właścicielami gruntów wchodzących w skład działki 1.
Zdaniem organu I instancji o wypłacie odszkodowania nie można orzec na podstawie przepisu art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, co stwierdzili wnioskodawcy w piśmie z 28 października 2011 r., gdyż działka 4 nigdy nie stanowiła ich własności, więc nie miało miejsca pozbawienie praw do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania.
Pismem z dnia 14 grudnia 2011 r. Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej zgodnie z przepisem art. 10 kpa zawiadomił strony postępowania o przysługującym im prawie do składania pisemnych wyjaśnień, wniosków oraz dowodów na poparcie swoich stanowisk, a także do zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.
W ślad za powyższym zawiadomieniem, wnioskodawcy dostarczyli pismo z dnia 22 grudnia 2011 r. w którym stwierdzili iż wszystkie dowody w sprawie zostały przedłożone we wcześniejszej korespondencji.
W ocenie organu, cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza faktu, iż wnioskodawcy lub ich poprzednicy prawni byli właścicielami działek wchodzących w skład dz. 1, które to działki figurowały w matrykule założonej w 1864 r., stanowiły drogę jako dobro publiczne.
Dla gruntów stanowiących drogi publiczne i wody, nie były dotychczas zakładane księgi wieczyste, zaś obecnie na Staroście [...] wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej ciąży obowiązek ujawniania Skarbu Państwa w księgach wieczystych (ustawa z 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego – Dz. U. z 2007 r. Nr 191, poz. 1365 z późn. zm.) w związku z tym w 2009 r. na wniosek Sąd Rejonowy w P. dla dz. 1 założył księgę wieczystą ozn. nr [...], gdzie jako właściciela ujawniono Skarb Państwa.
Następnie decyzją [...]z dnia [...]r. Wojewoda [...] stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem [...]r. nieodpłatnie przez Gminę S. prawa własności nieruchomości państwowej tj. działki 1 o pow. 1,5530 ha.
Na mocy decyzji Wojewody [...] nr [...]z dnia [...]r. stwierdzającej nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa przez Województwo [...] m. in. dz. 12 o pow. 0,0141 ha, zajętej pod drogę wojewódzką nr [...] relacji: R. – R.– Z.– P., działka nr 1 uległa podziałowi geodezyjnemu na dz. 12 i 13.
W świetle powyższych okoliczności faktycznych i prawnych orzeczono o odmowie ustalenia odszkodowania.
Od decyzji wydanej w I instancji A. H., M. P., G. H. oraz M. M. złożyli odwołanie, w którym wnieśli o jej uchylenie oraz wypłatę odszkodowania za działki przejęte pod drogi publiczne, w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek Urzędu Gminy w S. dotyczącego drogi – obecnie ul. [...] w R., oznaczonej na mapach geodezyjnych jako działka o numerze 1. Zdaniem odwołujących, droga gminna, oznaczona jako działka nr 1 przebiega po gruntach stanowiących obecnie ich własność – jako spadkobierców A. i M. H., począwszy od działki nr 9 i dalej wzdłuż w kierunku ul. [...]do końca zgodnie z mapą z lat 1890-91. Wskazali na niespójność twierdzeń zawartych w zaskarżonej decyzji oraz na konieczność przeprowadzenia, z ich udziałem, oględzin spornej nieruchomości, podczas których możliwe byłoby ostateczne wyjaśnienie wszelkich rozbieżności oraz ustalenie prawdy obiektywnej, co winno być celem tego postępowania. Ponadto w treści odwołania, w przeważającej jego części opisali przebieg postępowania rozgraniczeniowego, które toczyło się w Sądzie Rejonowym w P. i zakończyło prawomocnym postanowieniem tegoż Sądu z [...]r. [...]. Do odwołania dołączono kserokopie pism urzędowych kierowanych do odwołujących, jak również przetłumaczone z języka niemieckiego odpisy ksiąg wieczystych wykaz 11 K. i wykaz 37 K. oraz kserokopię mapy, co w ocenie odwołujących potwierdza tezę o prywatnej przynależności terenu.
Jednakże zaskarżoną decyzją, podjętą z up. Wojewody [...] odwołania nie uwzględniono. Utrzymując w mocy decyzję organu I instancji, organ odwoławczy ustalił, że zajęta pod pas drogi gminnej (ul. [...]) sporna działka nr 1 o pow. 1,5530 ha, oznaczona wcześniej jako działka nr 2, powstała z połączenia działek nr 4, nr 5, nr 6 i nr 3. Z materiału dowodowego sprawy, w tym z opinii geodety uprawnionego S. Z., sporządzonej na zlecenie Sądu Rejonowego w P. do postępowania rozgraniczeniowego nieruchomości zapisanych w wykazie 11 K. i wykazie 37 K. z działką drogową nr 1 wynika, że działki nr 4, nr 5 i nr 6 figurowały w matrykule artykuł 128, natomiast działka nr 3 w matrykule K. artykuł 99. W ww. opinii wskazano, iż przedmiotowa droga była dobrem publicznym od założenia dla niej matrykuły, co nastąpiło w roku 1894. Poprzednicy prawni odwołujących, tj. A. i M. H., byli natomiast współwłaścicielami nieruchomości wpisanej w wykazie hipotecznym K. nr 11, obejmującej działki nr 19, nr 8, nr 9, nr 10 i nr 11 o powierzchni łącznej 3,4007 ha, czego potwierdzeniem jest znajdujące się w aktach sprawy zaświadczenie Sądu Rejonowego w P. Wydziału Ksiąg Wieczystych z [...] r. [...]. Żadna z ww. działek stanowiących własność A. i M. H., nie weszła w powierzchnię działki nr 1, zajętej pod pas drogi gminnej (ul. [...]).
Wnioskiem z 4 maja 2010 r. A. H., M. M., M. P. i G. H. wystąpili o wypłatę odszkodowania za działki gruntu przejęte pod drogi publiczne w wyniku podziału nieruchomości. Wniosek został skorygowany pismem z 28 października 2011 r., w którym A. H., M. M., M. P.i G. H. sprecyzowali, że podstawą prawną wypłaty żądanego przez nich odszkodowania winien być art. 129 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Zgodnie z tym przepisem, starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu:
– w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3, art. 106 ust. 1 i art. 124-126;
– na wniosek podmiotu realizującego cel publiczny lub właściciela wywłaszczonej nieruchomości;
– gdy nastąpiło pozbawienie praw do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania, a obowiązujące przepisy przewidują jego ustalenie.
Zdaniem organu nadzoru, obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości wydania decyzji o odszkodowaniu za grunty wywłaszczone (nabyte) na rzecz Skarbu Państwa przed dniem wejścia w życie ustawy, za które nie wypłacono (i nie ustalono) odszkodowania. Omawiany przepis ma natomiast zastosowanie do wywłaszczeń dokonanych pod rządami ustawy, to jest w okresie od 1 stycznia 1998 r., jeżeli na skutek naruszenia prawa decyzja wywłaszczeniowa nie rozstrzygała o odszkodowaniu (vide: wyrok WSA w Rzeszowie z 9 sierpnia 2006 r. II SA/Rz 260/06 oraz wyrok WSA w Gliwicach z 24 sierpnia 2011 r. II SA/GL 399/11).
Takie stanowisko uzasadnia ogólna zasada obowiązywania aktu prawnego: wchodzi on w życie z dniem ogłoszenia albo w innym wskazanym terminie i ma zastosowanie do stanów faktycznych powstałych od tego dnia. Jeżeli natomiast wolą prawodawcy jest stosowanie aktu prawnego do stanów faktycznych sprzed wejścia w życie tego aktu, racjonalny ustawodawca powinien w tej materii zamieścić odpowiedni przepis. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – w odniesieniu do zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, rozszerzyła zakres obowiązywania ustawy i poza wywłaszczeniami, które nastąpiły pod rządami tej ustawy, wskazano, że przepisy dotyczące zwrotu, mają odpowiednie zastosowanie do nieruchomości przejętych lub nabytych na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia 1998 r. Kwestia ta została unormowana w art. 216 ustawy. Natomiast żaden przepis prawa nie rozszerzył zakresu obowiązywania art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy, co prowadzi do wniosku, że przepis ten ma jedynie zastosowanie do stanów faktycznych zaistniałych pod rządami tej ustawy.
Niezależnie od powyższego, organ wskazał, że za odmową ustalenia na rzecz A. H., M. P., G. H. oraz M. M. odszkodowania za grunty zajęte pod drogę gminną, położone w R. gmina S., stanowiące część działki nr 1 o pow. 1,5530 ha przemawia dodatkowo fakt, iż zarówno odwołujących jak i ich następców prawnych, nie pozbawiono praw do tych gruntów, bowiem grunty te nigdy nie stanowiły ich własności. Brak jest zatem podstaw do ustalenia odszkodowania, o wypłatę którego zwrócili się do organu I instancji.
Skargę na decyzję ostateczną wniósł A. H., ponawiając dotychczasowe stanowisko i zarzuty co do postępowania rozgraniczeniowego. Skarżący zaakcentował, że organy nie uwzględniły przedłożonych przez nich dokumentów, z których wynika, że część ich działki stanowiła drogę (mapa z 1875 r.), zaś rozgraniczenia dokonano w oparciu o błędne pomiary geodety Z. Wyjaśnił, że w dalszym ciągu płacą podatki od całej powierzchni (3,4008 ha). Wskazał też, że wbrew ich żądaniom, organ odwoławczy nie przeprowadził oględzin, które wykazałyby zasadność twierdzeń następców prawnych M. i A. H. Do skargi powtórnie dołączono dokumenty, przywołane w odwołaniu od decyzji organu I instancji.
Organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi z przyczyn zawartych w motywach zaskarżonej decyzji. Wyjaśnił, że przeprowadzenie oględzin było zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.
W toku rozprawy sądowej uczestniczka postępowania M. M. poparła skargę i zawarte w niej zarzuty.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie mogła odnieść skutku, jako że brak było podstaw do ustalenia i wypłaty odszkodowania za część działki nr 1, zajętą pod drogę gminną (ul. [...]w R.), w drodze decyzji administracyjnej – w trybie wyżej powołanych ustaw: o gospodarce nieruchomościami i Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Jak wynika z uzasadnienia wyżej przywołanej decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...], nieruchomość stanowiąca działkę nr 1, stała się własnością Skarbu Państwa na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130 ze zm.). Z mocy tego przepisu, grunty stanowiące własność dotychczasowych organów administracji, stały się własnością Państwa. Oznacza to, że już przed wejściem w życie tej ustawy, nieruchomość nie stanowiła własności osób fizycznych. W sprawie nie jest sporny fakt, że droga istniała od wielu lat i była dobrem publicznym. Sedno sporu sprowadza się jednak do ustalenia przebiegu tej drogi. Następcy prawni M. i A. H. kwestionują bowiem wynik postępowania rozgraniczeniowego, dokonanego na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w P. z dnia [...]r. sygn. akt [...]. Postanowieniem tym dokonano rozgraniczenia pomiędzy nieruchomościami zapisanymi w wykazie 11 K. i wykazie 37 K. – z działką nr 1, stanowiącą ulicę [...], w oparciu o opinię biegłego S. Z., która stała się integralną częścią tego postanowienia. Tymczasem działania skarżącego mają na celu odwrócenie skutków orzeczenia sądu powszechnego. Jak się bowiem wydaje w ocenie wnioskodawców w wyniku ustalenia przebiegu granic działki nr 1, doszło do zajęcia pod drogę publiczną części ich nieruchomości o pow. 3,0004 ha, składającej się z działek nr 19, 8, 9, 10 i 11, podczas gdy od całej powierzchni płacą podatek. Jednakże celem postępowania rozgraniczeniowego jest ustalenie przebiegu granic, czyli rozstrzygnięcie sporu cywilnoprawnego na tle własności (art. 29 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne – Dz. U. z 2010 r. nr 193, poz. 1287 ze zm.).
Niekorzystny dla strony wynik postępowania o rozgraniczenie, nie oznacza więc, że doszło do odjęcia (pozbawienia) prawa własności, czyli wywłaszczenia nieruchomości bez należnego odszkodowania. Ustawa – Prawo geodezyjne i kartograficzne wszak nie przewiduje żadnej rekompensaty z tytułu rozgraniczenia. W ramach niniejszego postępowania sąd administracyjny nie jest też władny do podważenia orzeczenia sądu powszechnego o rozgraniczeniu, do czego w istocie zmierzają zarzuty skargi. Z mocy art. 365 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, prawomocne orzeczenie sądu powszechnego wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz organy państwowe i organy administracji publicznej.
Skoro postanowienie sądu o rozgraniczeniu miało też walor wiążący dla organów administracji, nieuwzględnienie wniosku dowodowego o przeprowadzenie oględzin, zawartego w odwołaniu od decyzji organu I instancji, nie miało żadnego wpływu na wynik sprawy. Dołączone do skargi dokumenty były zaś znane organom administracji i miały na celu podważenie postanowienia Sądu Rejonowego w P. w sprawie [...]. Wzruszenie tego orzeczenia możliwe jest jednak wyłącznie przed sądem powszechnym w trybie wznowienia postępowania (art. 524 § 1 kpc). Stąd też zarzuty skargi nie mogły odnieść żadnego skutku w niniejszej sprawie.
Mając na uwadze wynik sprawy o rozgraniczenie, podzielić zatem należy ustalenia faktyczne organów obydwu instancji, że następcy prawni nie wykazali, aby część nieruchomości, stanowiącej działkę nr 1, jako drogę publiczną, stanowiła poprzednio własność M. i A. H.. W szczególności, nie zapadła żadna decyzja administracyjna, bądź inny akt, m. in. decyzja podziałowa, która spowodowałaby pozbawienie prawa do nieruchomości, w sytuacji gdy obowiązujące przepisy przewidują ustalenie odszkodowania z tego tytułu. Zatem w niniejszej sprawie nie zostały spełnione przesłanki z art. 129 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przywołanego w motywach zaskarżonej decyzji. Aczkolwiek w orzecznictwie sądowym sporna jest kwestia, czy pkt 3 tego przepisu, dotyczy także stanów faktycznych powstałych przed wejściem w życie ustawy, czyli wszystkich przypadków odjęcia, przejęcia lub ograniczenia prawa własności bez ustalenia należnego odszkodowania (tak wyrok NSA z dnia 6 marca 2012 r. sygn. akt I OSK 397/11, LEX nr 1136699), to nawet przy takiej (szerokiej) wykładni przepisu, skarga nie mogła odnieść skutku. W niniejszej sprawie nie doszło bowiem do wywłaszczenia, lecz rozgraniczenia nieruchomości na mocy postanowienia sądu powszechnego.
Poza ramami niniejszej sprawy musi też pozostać kwestia prawidłowości naliczenia należności podatkowych.
Z tych wszystkich względów prawidłowo organy administracji orzekły o odmowie ustalenia wypłaty w trybie administracyjnym. Zatem zaskarżona decyzja nie narusza prawa materialnego, ani też w toku postępowania organy administracji nie naruszyły reguł procedury administracyjnej w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, bądź skutkującym jego wznowieniem. Stąd też skarga nie mogła odnieść skutku i jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 w zw. z art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Łucja Franiczek /przewodniczący sprawozdawca/Piotr Broda
Włodzimierz Kubik
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Protokolant starszy referent Aleksandra Gumuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lipca 2013 r. sprawy ze skargi A. H. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją podjętą w dniu [...] r. nr [...] z up. Starosty [...]wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, po rozpatrzeniu wniosku A. H., M. M., M. P. i G. H., dotyczącego odszkodowania za grunty przejęte pod drogi publiczne, orzeczono o odmowie ustalenia odszkodowania za grunty zajęte pod drogę gminną położoną w m. R. gm. S. – ul. [...] tj. część dz. nr 1 o pow. 1,5530 ha, zapisaną w KW [...], stanowiącą własność Skarbu Państwa, która z mocy prawa na mocy decyzji Wojewody [...] [...] z dnia [...]r. stała się własnością Gminy S. W motywach organ I instancji podał, że postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. Wojewoda [...] przekazał Staroście [...] wykonującemu zadania z zakresu administracji rządowej wniosek A. H., M. M., M. P. i G. H. dotyczący ustalenia odszkodowania za grunty zajęte pod drogę publiczną w m. R. gm. S. tj. ul. [...] w wyniku podziału nieruchomości.
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż procedurę w zakresie wypłaty odszkodowania za nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, które z dniem 1 stycznia 1999 r. stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub własnością jednostek samorządu terytorialnego, reguluje art. 73 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Jednocześnie zgodnie z treścią art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 102, poz. 651 z 2010 r.) za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy właścicielem nieruchomości lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie to ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązującego przy wywłaszczaniu nieruchomości. Zgodnie zaś z przepisem art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, odszkodowanie ustala starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej.
Mając na uwadze powyższe oraz treść wniosku Starosta [...] pismem [...] z dnia [...] r. zwrócił się do wnioskodawców o przedłożenie decyzji podziałowej oraz negatywnego protokołu rokowań, które to dokumenty są podstawą do wszczęcia postępowania odszkodowawczego w trybie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz wyjaśnił zasady postępowania w procedurze zakreślonej przez art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Odpowiadając na pismo wnioskodawcy oświadczyli, iż nie posiadają decyzji podziałowej, natomiast są zainteresowani regulacją stanu prawnego gruntów zajętych pod drogę gminną – ul. [...] w m. R. gm. S.
Wobec powyższego Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. zawiesił postępowanie dotyczące ustalenia odszkodowania za dz. 1 o pow. 1,5530 ha do czasu wydania przez Wojewodę [...] stosownej decyzji regulującej stan prawny przedmiotowej nieruchomości, które zostało pismem z dnia [...]r. zaskarżone przez A. H. do Wojewody [...].
Postanowieniem [...]z dnia [...]r. Wojewoda [...] uchylił zaskarżone postanowienie w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, wobec powyższego Starosta [...] przeprowadził szczegółowe postępowanie wyjaśniające, o czym zawiadomił strony postępowania pismem z dnia 4 sierpnia 2011 r.
Wobec faktu, iż wnioskodawcy wnieśli o ustalenie odszkodowania za grunty zajęte pod drogę publiczną gminną tj. ul. [...] w m. R. gm. S., prowadząc postępowanie, Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej ustalił, że grunty zajęte pod ulicę [...] w R. stanowi działka ozn. nr geodezyjnym 1 o pow. 1,5530 ha (wcześniej ozn. nr 2 – zmiana numeracji nastąpiła w 1995 r. w wyniku prowadzonego geodezyjnego rozgraniczenia ulicy [...] na odcinku innych działek), powstała z dz. ozn. nr 3, 4, 5 i 6, które to działki figurowały w matrykule art. 128, gdzie w danych dotyczących własności uwidoczniono – drogi publiczne i wody.
Prawomocnym postanowieniem nr [...] z dnia [...]r. Sąd Rejonowy w P. dokonał rozgraniczenia nieruchomości zapisanych w wykazie 11 K. i wykazie 37 K., gdzie jako właściciele figurowali poprzednicy prawni wnioskodawców z działką drogową nr 1.
Na podstawie zaświadczeń Sądu Rejonowego w P. Wydziału Ksiąg Wieczystych nr [...] i [...]z dnia [...] r. organ ustalił, że zamknięty wykaz hipoteczny K. [...] obejmował działki nr 7, 8, 9, 10 i 11 o łącznej pow. 3,4007 ha – własność A. H. i jego żony M. po idealnej połowie, zaś zamknięty wykaz hipoteczny K. [...]prowadzony był dla działki nr 18 o pow. 0,2810 ha – własność M. P.
Wobec powyższego pismem z dnia 3 października 2011 r. wystąpiono do wnioskodawców o przedłożenie dokumentów potwierdzających ich interes prawny oraz o sprecyzowanie wniosku w części dotyczącej trybu w jakim ma zostać ustalone odszkodowanie.
Na powyższe pismo odpowiedzi udzielił A. H., stwierdzając iż działka drogowa na odcinku położenia działek będących własnością wnioskodawców stanowi ich własność, natomiast dokumentem potwierdzającym ten fakt jest zapis w księdze wieczystej Wykaz 11 K., gdzie w pozycji sposób korzystania figuruje m. in. droga.
Analizując obecne i archiwalne materiały geodezyjne ustalono, iż z gruntami będącymi własnością wnioskodawców graniczyła dz. 4 (będąca częścią składową dz. 1) – drogi publiczne i wody i brak jest dokumentów potwierdzających fakt iż działka ta stanowiła kiedykolwiek własność poprzedników prawnych wnioskodawców.
Przedłożone w trakcie prowadzonej korespondencji dokumenty geodezyjne, a więc kserokopie archiwalnych map, nie stanowią dokumentów potwierdzających fakt, iż któraś z działek wchodząca w skład nieruchomości drogowej ozn. nr 1 tj. dz. nr 3, 4, 5 i 6, stanowiła własność osób fizycznych.
Zdaniem organu, podnoszony przez wnioskodawców fakt zapisu dotyczącego sposobu korzystania z nieruchomości m. in. jako droga zawarty w księdze wieczystej wykaz 11 K., również nie stanowi dowodu, iż grunty zapisane w tej księdze stanowiły fragment drogi publicznej tj. ul. [...] w R.
Jednocześnie w odpowiedzi na pismo Starosty [...] z dnia [...]r., Wójt Gminy S. poinformował, iż w zasobach tamt. Urzędu brak decyzji, orzeczeń odnoszących się do zajęcia przedmiotowej działki pod drogę. Natomiast ul. [...] w R. od wielu lat stanowi drogę publiczną i zgodnie z uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. nr [...]z [...]r. została zaliczona do kategorii dróg gminnych.
Tamtejszemu organowi nie są znane żadne dokumenty potwierdzające fakt, iż A. H., M. M., M. P., G. H. lub ich poprzednicy prawni byli właścicielami gruntów wchodzących w skład działki 1.
Zdaniem organu I instancji o wypłacie odszkodowania nie można orzec na podstawie przepisu art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, co stwierdzili wnioskodawcy w piśmie z 28 października 2011 r., gdyż działka 4 nigdy nie stanowiła ich własności, więc nie miało miejsca pozbawienie praw do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania.
Pismem z dnia 14 grudnia 2011 r. Starosta [...] wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej zgodnie z przepisem art. 10 kpa zawiadomił strony postępowania o przysługującym im prawie do składania pisemnych wyjaśnień, wniosków oraz dowodów na poparcie swoich stanowisk, a także do zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.
W ślad za powyższym zawiadomieniem, wnioskodawcy dostarczyli pismo z dnia 22 grudnia 2011 r. w którym stwierdzili iż wszystkie dowody w sprawie zostały przedłożone we wcześniejszej korespondencji.
W ocenie organu, cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza faktu, iż wnioskodawcy lub ich poprzednicy prawni byli właścicielami działek wchodzących w skład dz. 1, które to działki figurowały w matrykule założonej w 1864 r., stanowiły drogę jako dobro publiczne.
Dla gruntów stanowiących drogi publiczne i wody, nie były dotychczas zakładane księgi wieczyste, zaś obecnie na Staroście [...] wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej ciąży obowiązek ujawniania Skarbu Państwa w księgach wieczystych (ustawa z 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego – Dz. U. z 2007 r. Nr 191, poz. 1365 z późn. zm.) w związku z tym w 2009 r. na wniosek Sąd Rejonowy w P. dla dz. 1 założył księgę wieczystą ozn. nr [...], gdzie jako właściciela ujawniono Skarb Państwa.
Następnie decyzją [...]z dnia [...]r. Wojewoda [...] stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem [...]r. nieodpłatnie przez Gminę S. prawa własności nieruchomości państwowej tj. działki 1 o pow. 1,5530 ha.
Na mocy decyzji Wojewody [...] nr [...]z dnia [...]r. stwierdzającej nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa przez Województwo [...] m. in. dz. 12 o pow. 0,0141 ha, zajętej pod drogę wojewódzką nr [...] relacji: R. – R.– Z.– P., działka nr 1 uległa podziałowi geodezyjnemu na dz. 12 i 13.
W świetle powyższych okoliczności faktycznych i prawnych orzeczono o odmowie ustalenia odszkodowania.
Od decyzji wydanej w I instancji A. H., M. P., G. H. oraz M. M. złożyli odwołanie, w którym wnieśli o jej uchylenie oraz wypłatę odszkodowania za działki przejęte pod drogi publiczne, w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek Urzędu Gminy w S. dotyczącego drogi – obecnie ul. [...] w R., oznaczonej na mapach geodezyjnych jako działka o numerze 1. Zdaniem odwołujących, droga gminna, oznaczona jako działka nr 1 przebiega po gruntach stanowiących obecnie ich własność – jako spadkobierców A. i M. H., począwszy od działki nr 9 i dalej wzdłuż w kierunku ul. [...]do końca zgodnie z mapą z lat 1890-91. Wskazali na niespójność twierdzeń zawartych w zaskarżonej decyzji oraz na konieczność przeprowadzenia, z ich udziałem, oględzin spornej nieruchomości, podczas których możliwe byłoby ostateczne wyjaśnienie wszelkich rozbieżności oraz ustalenie prawdy obiektywnej, co winno być celem tego postępowania. Ponadto w treści odwołania, w przeważającej jego części opisali przebieg postępowania rozgraniczeniowego, które toczyło się w Sądzie Rejonowym w P. i zakończyło prawomocnym postanowieniem tegoż Sądu z [...]r. [...]. Do odwołania dołączono kserokopie pism urzędowych kierowanych do odwołujących, jak również przetłumaczone z języka niemieckiego odpisy ksiąg wieczystych wykaz 11 K. i wykaz 37 K. oraz kserokopię mapy, co w ocenie odwołujących potwierdza tezę o prywatnej przynależności terenu.
Jednakże zaskarżoną decyzją, podjętą z up. Wojewody [...] odwołania nie uwzględniono. Utrzymując w mocy decyzję organu I instancji, organ odwoławczy ustalił, że zajęta pod pas drogi gminnej (ul. [...]) sporna działka nr 1 o pow. 1,5530 ha, oznaczona wcześniej jako działka nr 2, powstała z połączenia działek nr 4, nr 5, nr 6 i nr 3. Z materiału dowodowego sprawy, w tym z opinii geodety uprawnionego S. Z., sporządzonej na zlecenie Sądu Rejonowego w P. do postępowania rozgraniczeniowego nieruchomości zapisanych w wykazie 11 K. i wykazie 37 K. z działką drogową nr 1 wynika, że działki nr 4, nr 5 i nr 6 figurowały w matrykule artykuł 128, natomiast działka nr 3 w matrykule K. artykuł 99. W ww. opinii wskazano, iż przedmiotowa droga była dobrem publicznym od założenia dla niej matrykuły, co nastąpiło w roku 1894. Poprzednicy prawni odwołujących, tj. A. i M. H., byli natomiast współwłaścicielami nieruchomości wpisanej w wykazie hipotecznym K. nr 11, obejmującej działki nr 19, nr 8, nr 9, nr 10 i nr 11 o powierzchni łącznej 3,4007 ha, czego potwierdzeniem jest znajdujące się w aktach sprawy zaświadczenie Sądu Rejonowego w P. Wydziału Ksiąg Wieczystych z [...] r. [...]. Żadna z ww. działek stanowiących własność A. i M. H., nie weszła w powierzchnię działki nr 1, zajętej pod pas drogi gminnej (ul. [...]).
Wnioskiem z 4 maja 2010 r. A. H., M. M., M. P. i G. H. wystąpili o wypłatę odszkodowania za działki gruntu przejęte pod drogi publiczne w wyniku podziału nieruchomości. Wniosek został skorygowany pismem z 28 października 2011 r., w którym A. H., M. M., M. P.i G. H. sprecyzowali, że podstawą prawną wypłaty żądanego przez nich odszkodowania winien być art. 129 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Zgodnie z tym przepisem, starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu:
– w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3, art. 106 ust. 1 i art. 124-126;
– na wniosek podmiotu realizującego cel publiczny lub właściciela wywłaszczonej nieruchomości;
– gdy nastąpiło pozbawienie praw do nieruchomości bez ustalenia odszkodowania, a obowiązujące przepisy przewidują jego ustalenie.
Zdaniem organu nadzoru, obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości wydania decyzji o odszkodowaniu za grunty wywłaszczone (nabyte) na rzecz Skarbu Państwa przed dniem wejścia w życie ustawy, za które nie wypłacono (i nie ustalono) odszkodowania. Omawiany przepis ma natomiast zastosowanie do wywłaszczeń dokonanych pod rządami ustawy, to jest w okresie od 1 stycznia 1998 r., jeżeli na skutek naruszenia prawa decyzja wywłaszczeniowa nie rozstrzygała o odszkodowaniu (vide: wyrok WSA w Rzeszowie z 9 sierpnia 2006 r. II SA/Rz 260/06 oraz wyrok WSA w Gliwicach z 24 sierpnia 2011 r. II SA/GL 399/11).
Takie stanowisko uzasadnia ogólna zasada obowiązywania aktu prawnego: wchodzi on w życie z dniem ogłoszenia albo w innym wskazanym terminie i ma zastosowanie do stanów faktycznych powstałych od tego dnia. Jeżeli natomiast wolą prawodawcy jest stosowanie aktu prawnego do stanów faktycznych sprzed wejścia w życie tego aktu, racjonalny ustawodawca powinien w tej materii zamieścić odpowiedni przepis. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – w odniesieniu do zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, rozszerzyła zakres obowiązywania ustawy i poza wywłaszczeniami, które nastąpiły pod rządami tej ustawy, wskazano, że przepisy dotyczące zwrotu, mają odpowiednie zastosowanie do nieruchomości przejętych lub nabytych na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia 1998 r. Kwestia ta została unormowana w art. 216 ustawy. Natomiast żaden przepis prawa nie rozszerzył zakresu obowiązywania art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy, co prowadzi do wniosku, że przepis ten ma jedynie zastosowanie do stanów faktycznych zaistniałych pod rządami tej ustawy.
Niezależnie od powyższego, organ wskazał, że za odmową ustalenia na rzecz A. H., M. P., G. H. oraz M. M. odszkodowania za grunty zajęte pod drogę gminną, położone w R. gmina S., stanowiące część działki nr 1 o pow. 1,5530 ha przemawia dodatkowo fakt, iż zarówno odwołujących jak i ich następców prawnych, nie pozbawiono praw do tych gruntów, bowiem grunty te nigdy nie stanowiły ich własności. Brak jest zatem podstaw do ustalenia odszkodowania, o wypłatę którego zwrócili się do organu I instancji.
Skargę na decyzję ostateczną wniósł A. H., ponawiając dotychczasowe stanowisko i zarzuty co do postępowania rozgraniczeniowego. Skarżący zaakcentował, że organy nie uwzględniły przedłożonych przez nich dokumentów, z których wynika, że część ich działki stanowiła drogę (mapa z 1875 r.), zaś rozgraniczenia dokonano w oparciu o błędne pomiary geodety Z. Wyjaśnił, że w dalszym ciągu płacą podatki od całej powierzchni (3,4008 ha). Wskazał też, że wbrew ich żądaniom, organ odwoławczy nie przeprowadził oględzin, które wykazałyby zasadność twierdzeń następców prawnych M. i A. H. Do skargi powtórnie dołączono dokumenty, przywołane w odwołaniu od decyzji organu I instancji.
Organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi z przyczyn zawartych w motywach zaskarżonej decyzji. Wyjaśnił, że przeprowadzenie oględzin było zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.
W toku rozprawy sądowej uczestniczka postępowania M. M. poparła skargę i zawarte w niej zarzuty.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie mogła odnieść skutku, jako że brak było podstaw do ustalenia i wypłaty odszkodowania za część działki nr 1, zajętą pod drogę gminną (ul. [...]w R.), w drodze decyzji administracyjnej – w trybie wyżej powołanych ustaw: o gospodarce nieruchomościami i Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.
Jak wynika z uzasadnienia wyżej przywołanej decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...], nieruchomość stanowiąca działkę nr 1, stała się własnością Skarbu Państwa na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130 ze zm.). Z mocy tego przepisu, grunty stanowiące własność dotychczasowych organów administracji, stały się własnością Państwa. Oznacza to, że już przed wejściem w życie tej ustawy, nieruchomość nie stanowiła własności osób fizycznych. W sprawie nie jest sporny fakt, że droga istniała od wielu lat i była dobrem publicznym. Sedno sporu sprowadza się jednak do ustalenia przebiegu tej drogi. Następcy prawni M. i A. H. kwestionują bowiem wynik postępowania rozgraniczeniowego, dokonanego na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w P. z dnia [...]r. sygn. akt [...]. Postanowieniem tym dokonano rozgraniczenia pomiędzy nieruchomościami zapisanymi w wykazie 11 K. i wykazie 37 K. – z działką nr 1, stanowiącą ulicę [...], w oparciu o opinię biegłego S. Z., która stała się integralną częścią tego postanowienia. Tymczasem działania skarżącego mają na celu odwrócenie skutków orzeczenia sądu powszechnego. Jak się bowiem wydaje w ocenie wnioskodawców w wyniku ustalenia przebiegu granic działki nr 1, doszło do zajęcia pod drogę publiczną części ich nieruchomości o pow. 3,0004 ha, składającej się z działek nr 19, 8, 9, 10 i 11, podczas gdy od całej powierzchni płacą podatek. Jednakże celem postępowania rozgraniczeniowego jest ustalenie przebiegu granic, czyli rozstrzygnięcie sporu cywilnoprawnego na tle własności (art. 29 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne – Dz. U. z 2010 r. nr 193, poz. 1287 ze zm.).
Niekorzystny dla strony wynik postępowania o rozgraniczenie, nie oznacza więc, że doszło do odjęcia (pozbawienia) prawa własności, czyli wywłaszczenia nieruchomości bez należnego odszkodowania. Ustawa – Prawo geodezyjne i kartograficzne wszak nie przewiduje żadnej rekompensaty z tytułu rozgraniczenia. W ramach niniejszego postępowania sąd administracyjny nie jest też władny do podważenia orzeczenia sądu powszechnego o rozgraniczeniu, do czego w istocie zmierzają zarzuty skargi. Z mocy art. 365 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, prawomocne orzeczenie sądu powszechnego wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz organy państwowe i organy administracji publicznej.
Skoro postanowienie sądu o rozgraniczeniu miało też walor wiążący dla organów administracji, nieuwzględnienie wniosku dowodowego o przeprowadzenie oględzin, zawartego w odwołaniu od decyzji organu I instancji, nie miało żadnego wpływu na wynik sprawy. Dołączone do skargi dokumenty były zaś znane organom administracji i miały na celu podważenie postanowienia Sądu Rejonowego w P. w sprawie [...]. Wzruszenie tego orzeczenia możliwe jest jednak wyłącznie przed sądem powszechnym w trybie wznowienia postępowania (art. 524 § 1 kpc). Stąd też zarzuty skargi nie mogły odnieść żadnego skutku w niniejszej sprawie.
Mając na uwadze wynik sprawy o rozgraniczenie, podzielić zatem należy ustalenia faktyczne organów obydwu instancji, że następcy prawni nie wykazali, aby część nieruchomości, stanowiącej działkę nr 1, jako drogę publiczną, stanowiła poprzednio własność M. i A. H.. W szczególności, nie zapadła żadna decyzja administracyjna, bądź inny akt, m. in. decyzja podziałowa, która spowodowałaby pozbawienie prawa do nieruchomości, w sytuacji gdy obowiązujące przepisy przewidują ustalenie odszkodowania z tego tytułu. Zatem w niniejszej sprawie nie zostały spełnione przesłanki z art. 129 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przywołanego w motywach zaskarżonej decyzji. Aczkolwiek w orzecznictwie sądowym sporna jest kwestia, czy pkt 3 tego przepisu, dotyczy także stanów faktycznych powstałych przed wejściem w życie ustawy, czyli wszystkich przypadków odjęcia, przejęcia lub ograniczenia prawa własności bez ustalenia należnego odszkodowania (tak wyrok NSA z dnia 6 marca 2012 r. sygn. akt I OSK 397/11, LEX nr 1136699), to nawet przy takiej (szerokiej) wykładni przepisu, skarga nie mogła odnieść skutku. W niniejszej sprawie nie doszło bowiem do wywłaszczenia, lecz rozgraniczenia nieruchomości na mocy postanowienia sądu powszechnego.
Poza ramami niniejszej sprawy musi też pozostać kwestia prawidłowości naliczenia należności podatkowych.
Z tych wszystkich względów prawidłowo organy administracji orzekły o odmowie ustalenia wypłaty w trybie administracyjnym. Zatem zaskarżona decyzja nie narusza prawa materialnego, ani też w toku postępowania organy administracji nie naruszyły reguł procedury administracyjnej w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, bądź skutkującym jego wznowieniem. Stąd też skarga nie mogła odnieść skutku i jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 w zw. z art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).
