• II SAB/Po 57/13 - Wyrok W...
  02.08.2025

II SAB/Po 57/13

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2013-07-11

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Danuta Rzyminiak-Owczarczak
Maria Kwiecińska /przewodniczący/
Wiesława Batorowicz /sprawozdawca/

Sentencja

Dnia 11 lipca 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Kwiecińska Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz (spr.) Sędzia WSA Danuta Rzyminiak – Owczarczak Protokolant st. sekr. sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lipca 2013 r. sprawy ze skargi J. M. na bezczynność Wojewody Wielkopolskiego w przedmiocie ustalenia prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej I. zobowiązuje organ Wojewodę Wielkopolskiego do wydania rozstrzygnięcia w sprawie z wniosku J. M. z dnia 12 listopada 1990r. w części dotyczącej pozostawienia przez matkę wnioskodawcy W. Ć. 19 ha ziemi ornej i 2,5 ha łąki położonych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej we wsi S., gmina M., powiat S. woj. n. w terminie 1 miesiąca od doręczenia organowi prawomocnego wyroku z aktami sprawy, II. stwierdza, że bezczynność organu nie miała charakteru rażącego naruszenia prawa, III. zasądza od Wojewody Wielkopolskiego na rzecz skarżącego kwotę [...] zł ([...]) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

W skardze z dnia 27 marca 2013 r. J. M., reprezentowany przez pełnomocnika procesowego (adwokata), zarzucił Wojewodzie Wielkopolskiemu bezczynność w sprawie wniosku skarżącego z dnia [...] 1990 r. o ustalenie prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, tj. gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki (dalej: "mienie zabużańskie"), które to postępowanie jest prowadzone pod sygn. akt [...] i domagając się zobowiązania organu do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, jak również zasądzenia kosztów postępowania. W jego ocenie organ rażąco naruszył art. 35 kpa oraz art. 7 ust. 1 lub 2 ustawy [z dnia 8 lipca 2005 r.] o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 169, poz. 1418, ze zm.) – zwanej dalej "ustawą o rekompensacie za mienie zabużańskie".

W uzasadnieniu wyjaśnił, że po wniesieniu w dniu [...] 1990 r. o przyznanie mu rekompensaty za mienie pozostawione przez jego matkę poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w postaci: a) budynku mieszkalnego, b) stodoły, c) obory, d) chlewu, e) sadu o powierzchni [...] m², f) gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ziemi ornej, g) [...] ha łąki, po długim postępowaniu dowodowym, Wojewoda w dniu [...] październiku 2010 r. wydał postanowienie, w którym pozytywnie ocenił spełnienie wymogów z art. 2, art. 3 i art. 5 ustawy o rekompensacie za mienie zabużańskie w zakresie mienia oznaczonego lit. a)-e), zaś w dniu [...] maja 2010 r. wydał decyzję określającą wysokość rekompensaty. Zdaniem skarżącego, dotychczas nie rozstrzygnięto o mieniu opisanym pod lit. f) i g), na co wskazuje treść osnowy postanowienia z dnia [...] października 2010 r. i decyzji z dnia [...] maja 2010 r. i w tym też zakresie stronie nie przysługiwało prawo wniesienia skutecznego odwołania ("brak gravamen"). Polemizując ze stanowiskiem wyrażonym przez Wojewodę Wielkopolskiego w pismach z dnia [...] lipca, [...] sierpnia, [...] września i w postanowieniu Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] października 2012 r., skarżący podniósł, że nie można podzielić poglądu, iż rozstrzygnięcie miałoby znaleźć się w uzasadnieniu postanowienia, bowiem winno ono znaleźć się w osnowie, zaś wszelkie informacje zawarte w uzasadnieniu stanowią jedynie wyjaśnienie podstaw rozstrzygnięcia, przy czym podniósł, że w uzasadnieniu decyzji brak jest negatywnego rozstrzygnięcia co od jego wniosku, a jeżeli organ chciał oddalić wniosek skarżącego w części, to winien był wydać odrębną decyzję w trybie art. 7 ust. 2 ustawy o mieniu zabużańskim. Zarazem skarżący stwierdził, że nieskorzystanie przez stronę z możliwości żądania uzupełnienia decyzji na podstawie art. 111 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: "kpa") nie powoduje wygaśnięcia uprawnienia do żądania merytorycznego zakończenia sprawy w zakresie dotychczas nierozstrzygniętym.

W jego ocenie z postanowienia z dnia [...] października 2010 r. i decyzji z dnia [...] maja 2011 r. wyraźnie wynika co do jakich składników pozostawionego mienia orzekał organ, jak i że nie wynika z nich, aby organ orzekł co do nieruchomości w postaci gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki. Za niedopuszczalne skarżący uznał, by organ w toku postępowania mógł zmieniać bez stosownego żądania strony opis składników nieruchomości, tym bardziej, że strona nie ma prawa zaskarżenia postanowienia ustalającego prawo do rekompensaty. Powołując się na art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o mieniu zabużańskim, stwierdził, że jeżeli nie wydano decyzji w przedmiocie odmowy uznania za mienie zabużańskie określonych nieruchomości lub jej składników, to nie rozstrzygnięto sprawy.

Dodał, że jego działanie nie jest próbą sanowania braku wniesienia odwołania od decyzji z dnia [...] maja 2011 r., bowiem ewentualne odwołanie nie mogłoby przynieść pożądanego skutku ze względu na brak przedmiotu zaskarżenia – brak negatywnego rozstrzygnięcia, a skarżący jest zadowolony z przyznanej mu decyzją z dnia [...] maja 2010 r. rekompensaty. W tym zakresie odwołał się do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 września 2009 r. sygn. akt II GSK 77/09, jak i niezrozumienie istoty sprawy przez organy administracji.

Na rozprawie w dniu 11 lipca 2013 r. pełnomocnik skarżącego podtrzymał zarzuty i wnioski skargi.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Wielkopolski przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w sprawie z wniosku skarżącego z dnia [...] 1990 r. oraz, podnosząc, że nie pozostaje w bezczynności, bowiem postępowanie administracyjne wszczęte na wniosek skarżącego zostało już zakończone, wniósł o oddalenie skargi.

Podniósł, że od wydanego w dniu [...] października 2010 r. postanowienia potwierdzającego prawo skarżącego do rekompensaty przysługiwał środek zaskarżenia, który mógł być złożony w odwołaniu od decyzji, jednakże odwołanie skarżącego zostało złożone już po upływie ustawowego terminu do jego wniesienia, wobec czego zostało prawomocnie pozostawione przez organ II instancji bez rozpatrzenia (postanowienie Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] października 2012 r., wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 2318/11).

Wojewoda wypowiedział się co do rodzajów rozstrzygnięć, jakie zapadają na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o mieniu zabużańskim, stwierdzając, że ustalenie prawa do rekompensaty następuje dwutorowo poprzez pozytywną ocenę spełnienia wymogów, co ma miejsce w drodze postanowienia, a następnie poprzez potwierdzenie w decyzji prawa do rekompensaty. Podniósł, że różnica pomiędzy żądaniem wnioskodawcy a rozstrzygnięciem polegała na odmiennej ocenie zakresu pozostawionego mienia, czyli takiego mienia, które stanowiło własność W. Ć. na dzień repatriacji, a sentencja wydanego postanowienia wskazywała przesłanki, które zostały przez organ pozytywnie ocenione, a w uzasadnieniu omówione zostało stanowisko organu w tym zakresie. Zdaniem organu z akt sprawy i przeprowadzonych dowodów bezspornie wynika, iż przedmiotem ustaleń i wyjaśnień było całe gospodarstwo rolne należące w 1939 r. do W. Ć., zaś organ ustalił, że w chwili opuszczania miejsca zamieszkania w związku z repatriacją W. Ć. nie była już właścicielką gruntu rolnego, a tym samym nie można stwierdzić, że organ nie orzekł co do części żądania wnioskodawcy. Ponadto stwierdził, że skarżący nie wniósł odwołania ani nie wystąpił o uzupełnienie decyzji w trybie art. 111 § 1 kpa. Wyjaśnił również, że w dacie wniesienia wniosku o rozpoznanie sprawy przez Wojewodę Wielkopolskiego pełnomocnik skarżącego wystąpił w dniu 15 czerwca 2012 r. do Ministra Skarbu z zażaleniem na niezałatwienie sprawy przez Wojewodę sprawy w terminie; Minister Skarbu postanowieniem z dnia 11 października 2012 r. uznał zażalenie za niedopuszczalne, podkreślając, że postępowanie administracyjne zainicjowane wnioskami z dnia [...] 1990 r. i z dnia [...] października 2006 r. zostało już zakończone.

Skarga została wniesiona w następującym stanie faktycznym.

Skarżący wystąpił po raz pierwszy z wnioskiem z dnia [...] 1990 r. do Urzędu Rejonowego w Warszawie o przydzielenie nieruchomości w związku z mieniem pozostawionym poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, który to wniosek został przekazany przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy postanowieniem nr [...] z dnia [...] 2005 r. Wojewodzie Wielkopolskiemu do rozpatrzenia zgodnie z właściwością. W dniu [...] września 2006 r. skarżący ponowił wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty za pozostawioną przez matkę W. Ć. poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej we wsi [...] w gminie [...] powiatu [...] w województwie [...], nieruchomość rolną obejmującą: gospodarstwo rolne o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki, wraz z drewnianymi zabudowaniami (dom, stodoła, obora). Wniosek ten był przez stronę uzupełniany w odpowiedzi na wezwania organu w trybie art. 64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: kpa) i art. 6 ust. 6 ustawy o mieniu zabużańskim.

Pierwsze rozstrzygnięcie, jakie zapadło w sprawie – decyzja Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] stycznia 2008 r. ([...]), którą organ odmówił skarżącemu potwierdzenia prawa do rekompensaty za wyżej opisane mienie: , została uchylona w całości decyzją Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2008 r. (nr [...]), a sprawa została przekazana Wojewodzie do ponownego rozpatrzenia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 18 listopada 2008 r. sygn. akt I SA/Wa 1103/08 oddalił skargę J. M. na decyzję organu II instancji z dnia [...] czerwca 2008 r.

Po uzupełnieniu postępowania dowodowego w zakresie wskazanym w decyzji organu II instancji z dnia [...] czerwca 2008 r., dotyczącym ustalenia, czy W. Ć. została zmuszona do opuszczenia byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r., Wojewoda Wielkopolski wydał postanowienie z dnia [...] października 2010 r., w którym pozytywnie ocenił spełnienie przez skarżącego, jako spadkobiercy po matce W. Ć., ustawowych wymogów, o których mowa w art. 2, art. 3 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o mieniu zabużańskim, do uzyskania w całości prawa rekompensaty z tytułu pozostawienia przez W.Ć. w miejscowości [...], woj. [...] nieruchomości obejmującej budynek mieszkalny, stodołę, oborę, chlew oraz sad o pow. ok. [...] m². W uzasadnieniu tego postanowienia organ stwierdził, że poza wyżej wymienionym mieniem W. Ć. była również właścicielem nieruchomości obejmującej grunt orny o pow. [...] ha oraz [...] ha łąki, jednak przed opuszczeniem byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotowa nieruchomość została włączona w obręb kołchozu "[...]", co skutkowało przeniesieniem na rzecz państwa radzieckiego prawa własności do przedmiotowych gruntów.

Następnie skarżący przedstawił w postępowaniu operat szacunkowy z dnia [...] lutego 2011 r. (Rep. nr [...]) obejmujący poza mieniem wskazanym w osnowie postanowienia z dnia [...] października 2010 r. również grunty rolne o łącznej powierzchni [...] ha, w tym [...] ha gruntów ornych oraz [...] ha łąk (włączonych do kołchozu "[...]"). W związku z pismem organu z dnia 14 lutego 2011 r. skierowanym do rzeczoznawcy majątkowego (autora operatu), przy piśmie z dnia [...] kwietnia przedstawił on skorygowany operat szacunkowy z dnia [...] lutego 2011 r. (Rep. nr [...]), który nie obejmował wyceny gruntu rolnego o pow. [...] ha włączonego do kołchozu "[...]".

Decyzją z dnia [...] maja 2011 r. ([...]) Wojewoda Wielkopolski na podstawie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 3 ustawy o rekompensacie za mienie zabużańskie potwierdził skarżącemu w całości prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez W. Ć. w miejscowości [...], woj. [...] nieruchomości obejmującej budynek mieszkalny, stodołę, oborę, chlew oraz sad o pow. ok. [...] m², jednocześnie określając wartość nieruchomości, wysokość rekompensaty i wskazał formę oraz sposób realizacji rekompensaty. W uzasadnieniu wskazał na kwotę na jaką została oszacowana wartość nieruchomości obejmującej składniki wskazane w osnowie decyzji, której dotyczył operat szacunkowy z dnia [...] lutego 2011 r. wraz z korektą z dnia [...] lutego 2011 r.

Przedmiotowa decyzja została doręczona skarżącemu w dniu [...] maja 2011 r., który w dniu [...] września 2011 r. wniósł odwołanie (ponowione późniejszymi pismami), kwestionując nieobjęcie rozstrzygnięciem gruntów rolnych: [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki. Minister Skarbu Państwa postanowieniem z dnia [...] października 2011 r. ([...]) stwierdził uchybienie terminu do wniesienia dowołania, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 2318/11 oddalił skargę J. M. na to postanowienie.

W dniu [...] czerwca 2012 r. do Wojewody Wielkopolskiego wpłynął wniosek skarżącego, reprezentowanego przez pełnomocnika procesowego (adwokata) o rozpatrzenie sprawy, której przedmiotem jest rekompensata ustalana w trybie ustawy o mieniu zabużańskim, a dotycząca gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki, położonych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej we wsi [...], gmina [...], powiat [..., woj. [...].

W uzasadnieniu, powołując się na treść art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o mieniu zabużańskim, podniósł, że sprawa przedmiotowej rekompensaty nie została dotychczas rozpatrzona, bowiem wydano jedynie orzeczenie pozytywne w zakresie częściowym, natomiast nie wydano żadnego orzeczenia w pozostałej części, wobec czego dalej toczy się postępowanie w przedmiocie rekompensaty za mienie w postaci gospodarstwa rolnego o pow. [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki. Ponadto, powołując się na orzeczenie WSA w Warszawie w sprawie o sygn. akt I SA/Wa 2462/11, podniósł, że przodek skarżącego nie wyzbył się mienia, którego dotyczy wniosek, bowiem włączenie go do kołchozu należy interpretować jako oddanie do używania, a w razie wątpliwości w powyższym zakresie konieczne jest ustalenie, czy do przeniesienia własności doszło.

W odpowiedzi na pismo Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] lipca 2012 r. ([...]) o sprecyzowanie charakteru podania z dnia [...] czerwca 2012 r. skarżący w piśmie z dnia [...] lipca 2012 r. wyjaśnił, że nie może złożyć nowego wniosku o ustalenie prawa do rekompensaty ani też wniosku w trybie art. 111 kpa, wobec czego jego poprzednio złożony wniosek powinien być przez organ rozpoznany w całości. Zarazem nie zgodził się ze stanowiskiem, że organ rozpatrzył sprawę co do całości żądania prawa do rekompensaty za mienie, na które składały się również grunty o powierzchni [...] ha, skoro nie wskazują na to wydane rozstrzygnięcia: postanowienie dnia [...] października 2010 r. i decyzja z dnia [...] maja 2011 r. Podniósł, że w aktach tych nie zawarto także stwierdzenia, iż organ oddalił wniosek w pozostałej części, a zatem wcale nie rozpoznał roszczeń w zakresie gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] łąki. Na potwierdzenie takiego stanowiska skarżący przywołał orzeczenie NSA w sprawie o sygn. akt II GSK 77/09. Stwierdził również, że w aktualnym stanie sprawy uzupełnienie decyzji w trybie art. 111 kpa nie jest możliwie, bowiem nie istnieje decyzja, która mogłaby zostać uzupełniona.

W odpowiedzi z dnia 1 sierpnia 2012 r. Wojewoda Wielkopolski podtrzymał dotychczasowe stanowisko, stwierdzając, że organ orzekł co do mienia, które stanowiło jedną całą nieruchomość – gospodarstwo rolne, orzekając o prawie do rekompensaty, jednak nie co do wszystkich elementów składowych przedmiotowego gospodarstwa rolnego, co zostało omówione w postanowieniu z dnia [...] października 2010 r.

W dniu [...] września 2012 r. skarżący wniósł do Ministra Skarbu Państwa na podstawie art. 37 kpa zażalenie (datowane na [...] czerwca 2012 r.) na niezałatwienie przez Wojewodę Wielkopolskiego sprawy ustalenie prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, podnosząc, że wciąż nie została rozpatrzona kwestia żądania rekompensaty w odniesieniu do gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki. Minister Skarbu Państwa postanowieniem z dnia [...] października 2012 r. ([...]) uznał zażalenie J. M. za niedopuszczalne, podnosząc, że ze względu na zakończenie postępowania zapoczątkowanego wnioskami strony z dnia [...] 1990 r. i z dnia [...] października 2006 r. Wojewoda Wielkopolski nie pozostaje w bezczynności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Skarga jest zasadna.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2012 r., poz. 270 ze zm. – dalej: "p.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1- 4a.

Wyjaśnić w tym miejscu należy, że skarga do sądu administracyjnego na bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania co do zasady musi być poprzedzona środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, jak to przewiduje art. 52 § 1 i 2 p.p.s.a. Przepis art. 37 § 1 kpa przewiduje taki środek w odniesieniu do zwalczania bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania w postaci zażalenia do organu wyższego stopnia, a jeżeli nie ma takiego organu – wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Dopuszczalność skargi na bezczynność organu administracji publicznej występuje zatem wówczas, gdy organ zwleka z wydaniem decyzji, postanowienia, aktu lub dokonaniem czynności dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, a sprawa ma charakter sprawy z zakresu administracji publicznej.

W przypadku wniesienia skargi na bezczynność organu przedmiotem sądowej kontroli nie jest określony akt lub czynność organu administracji, lecz ich brak w sytuacji gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie. Dotyczy to zatem sytuacji gdy decyzja lub postanowienie nie zostały podjęte w pierwszej instancji, jak i w przypadku, gdy w obowiązującym terminie nie zostały one wydane przez organ drugiej instancji, jeżeli oczywiście w odniesieniu do danej decyzji lub postanowienia istnieje możliwość uruchomienia toku instancji. Natomiast zgodnie z art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Sąd może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. (art. 149 § 2 p.p.s.a.).

Aktualnie, uwzględniając poglądy orzecznictwa i doktryny, należy przyjąć, że z bezczynnością organu administracji mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie (zwykle w terminach, o których mowa w art. 35 § 3 i art. 37 § 2 kpa) organ nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale mimo istnienia ustawowego obowiązku nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu albo nie dokonał stosownej czynności. W takich przypadkach, kontroli poddany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, dla jakich akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również, czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu. Natomiast przez pojęcie "przewlekłego postępowania" należy rozumieć sytuację prowadzenia postępowania w sposób nieefektywny, poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywanie czynności pozornych powodujących formalnie, że organ nie jest bezczynny (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2012 r. sygn. akt II OSK 1031/12 – dostępny w Internecie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl; por.: J. Drachal, J. Jasielski, R. Stankiewicz "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi" Komentarz pod red. R. Hausera i M. Wierzbowskiego, Warszawa 2011; J. Borkowski w: B. Adamiak, J. Borkowski: KPA. Komentarz, Warszawa 2011; Z. Kmieciak, Przewlekłość postępowania administracyjnego, Państwo i Prawo 2011/6/30).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że skarżący reprezentowany przez adwokata wniósł skargę na bezczynność Wojewody Wielkopolskiego, brak jest zatem przesłanek aby skargę rozpoznać pod kątem ewentualnego przewlekłego prowadzenia postępowania, co też ma znaczenie z uwagi na pewne pojawiające się w doktrynie i orzecznictwie odrębności związane z odróżnieniem bezczynności od przewlekłości i co za tym idzie rozróżnieniem okoliczności, które muszą zajść, aby doszło do uwzględnienia tego typu skarg.

Skarga jest dopuszczalna, ponieważ strona przed skierowaniem skargi do tutejszego Sądu wniosła zażalenie do organu wyższego stopnia na bezczynność Wojewody Wielkopolskiego w załatwieniu sprawy, której dotyczy przedmiotowa skarga. w myśl art. 52 § 1 p.p.s.a. skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Niezależnie od pozytywnego bądź negatywnego stanowiska organu wyższego stopnia, strona może wnieść skargę na bezczynność organu, gdyż spełniła warunek formalny określony w art. 37 § 1 kpa, bowiem w sprawach bezczynności organu istotne znaczenie ma nie tyle sposób rozpatrzenia zażalenia złożonego w trybie art. 37 kpa, ale sam fakt dopełnienia takiej czynności przez stronę (por. postanowienie NSA z dnia 12 lutego 2013 r. sygn. akt I OSK 145/13 i powołane tam orzecznictwo – orzeczenie dostępne jw.).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 wyżej przywołanej ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rekompensacie za mienie zabużańskie potwierdzenie prawa do rekompensaty następuje na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzanie tego prawa, złożony nie później niż do dnia 31 grudnia 2008 r. W myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy wojewoda, po wszczęciu postępowania, dokonuje oceny spełnienia wymogów, o których mowa w art. 2, art. 3, art. 5 ust. 1 i 2, na podstawie dowodów, o których mowa w art. 6. Dowody te ma dołączyć do wniosku wnioskodawca (art. 6 ust. 1), a ponadto w dalszej fazie postępowania m.in. wskazać jedną z wybranych form realizacji prawa do rekompensaty określonej w art. 13 ust. 1, jak i przedstawić operat szacunkowy (art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3). W sytuacji natomiast jeżeli złożony wniosek zawiera braki w tym zakresie, wojewoda, jako organ właściwy do rozpoznania sprawy, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 3 wzywa wnioskodawcę do ich usunięcia w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia wezwania i dopiero wówczas zgodnie z art. 7 przedmiotowej ustawy, dokonuje oceny spełnienia wymogów, o których mowa kolejno w art. 2, art. 3 i art. 5 ust. 1 i 2.

Z przywołanych regulacji prawnych wynika jednoznacznie, że to na osobie ubiegającej się o przyznanie prawa do rekompensaty ciąży obowiązek udowodnienia okoliczności pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (por. wyrok NSA z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn. akt I OSK 2066/11 – dostępny jw.). Aktywność strony w powyższym zakresie ma także w tego typu sprawach wpływ na długość trwania postępowania.

Przepis art. 104 § 1 kpa stanowi, że decyzja rozstrzyga sprawę co do istoty lub w inny sposób kończy postępowanie. Sprawa dotycząca potwierdzenia prawa do rekompensaty za mienie zabużańskie podlega załatwieniu w formie orzeczenia. W pierwszym etapie – w przypadku pozytywnej oceny spełnienia wymogów – w formie postanowienia na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, zaś w drugim etapie w formie decyzji wydanej na podstawie art. 5 ust. 3 powołanej ustawy. Natomiast gdy wojewoda dokonuje negatywnej oceny spełnienia wymagań określonych w art. 7 ust. 1 powołanej ustawy obowiązany jest wydać decyzję administracyjną o odmowie potwierdzenia prawa do rekompensaty na podstawie art. 7 ust. 2 tej ustawy.

Pamiętać również należy, że w tego rodzaju sprawach, niezależnie od tego, iż ustawa przewiduje odpowiednie terminy dla uzupełnienia wniosku przez osobę domagająca się rekompensaty (6 miesięcy od dnia doręczenia wezwania – art. 6 ust. 6), jak i dwuetapowość postępowania, znajduje zastosowanie przepis art. 35 kpa, a w szczególności przepis art. 35 § 1 kpa nakazujący załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania (art. 35 § 3 kpa), jednakże do terminów załatwienia spraw nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu (art. 35 § 5 kpa). O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 kpa organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Dotyczy to także przyczyny zwłoki z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 kpa).

Zdaniem Sądu, okoliczności sprawy wskazują, że Wojewoda Wielkopolski pozostaje w bezczynności co do rozpatrzenia żądania zawartego we wniosku skarżącego z dnia [...] 1990 r. ponowionego we wniosku z dnia [...] października 2006 r. (a zatem złożonego przed 31 grudnia 2008 r.) w zakresie ustalenia prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie odnoszącym się do gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki. Pomimo prowadzenia postępowania w sprawie z wniosku skarżącego o przyznanie prawa do rekompensaty za mienie zabużańskie, które obejmowało grunt rolny – [...] ha, łąka – [...] ha, budynek mieszkalny, oborę i stodołę (wraz z sadem czy też – jak to określono w operacie szacunkowym z dnia 1 i [...] lutego 2011 r. – działką siedliskową o pow. [...] m² stanowiącą przydomowy sad), organ rozstrzygnął sprawę tylko co do żądania dotyczącego części tego mienia, z wyłączeniem gruntów rolnych o łącznej powierzchni [...] ha. Tymczasem, rozstrzygając tego rodzaju sprawę, na podstawie posiadanych dowodów poddanych swobodnej ocenie, organ winien ocenić spełnienie przez wnioskodawcę wymogów określonych w art. 2, art. 3 i art. 5 ust. 1 i ust. 2 powołanej ustawy i wydać stosowne orzeczenie. Natomiast, jak już wspomniano, w przypadku niespełnienia wymogów, o których mowa w art. 2, art. 3, art. 5 ust. 1 i 2, wojewoda powinien był wydać decyzję o odmowie potwierdzenia prawa do rekompensaty na podstawie art. 7 ust. 2 tej ustawy.

Przepis art. 104 § 2 kpa przewiduje możliwość wydania decyzji częściowej, która rozstrzyga sprawę co do jej istoty, gdy sprawa jest podzielna, można z niej wyodrębnić części nadające się do rozstrzygnięcia względnie samodzielnego (tak J. Borkowski [w:] op. cit., komentarz do art. 104, Nb 21). Zdaniem Sądu, jakkolwiek co do zasady decyzja w przedmiocie rekompensaty za mienie zabużańskie powinna rozstrzygać co do całości mienia wskazanego we wniosku, to dopuszczalne jest wydanie merytorycznej decyzji częściowej obejmującej niektóre ze składników przedmiotowego mienia, co skutkuje pozostawieniem sprawy do dalszego rozstrzygnięcia w zakresie nieobjętym decyzją częściową. O tym, czy sprawa może być oddzielnie rozpatrzona i załatwiona, nie decyduje fakt wystąpienia z żądaniami w jednym lub kilku wnioskach (podaniach), lecz to, czy przepisy prawa materialnego z uwagi na charakter roszczenia pozwalają na tego rodzaju "podzielność". W ocenie Sądu przepisy ustawy o rekompensacie za mienie zabużańskie nie zawierają zakazu wydania decyzji merytorycznej częściowej, rozstrzygającej o istocie sprawy. Wspomnieć też należy, że powołana ustawa przewiduje odrębności dotyczące potwierdzenia w drodze decyzji prawa do rekompensaty osób, które częściowo już zrealizowały te prawa (art. 6 ust. 3, art. 7 ust. 1 pkt 4, art. 8 ust. 1 pkt 3).

Przepis art. 107 § 1 kpa wyraźnie wskazuje, że jednym z obligatoryjnych elementów decyzji jest rozstrzygnięcie, a kolejnym elementem decyzji jest uzasadnienie faktyczne i prawne. Rozstrzygnięcie o istocie zgłoszonego żądania jest przy tym jednym ze szczególnie istotnych elementów decyzji. stanowi bowiem o ustaleniu prawa, o usunięciu sporu co do niego lub o jego tworzeniu na rzecz określonych podmiotów albo też o zakończeniu postępowania w danej instancji bez orzekania w sprawie co do jej istoty (tak J. Borkowski [w:] op. cit, komentarz do art. 107, Nb 8). W rozstrzygnięciu organ co od zasady musi się wypowiedzieć w zakresie merytorycznej zasadności żądania strony, a więc uzewnętrznić rezultat merytorycznego badania wniosku strony (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 listopada 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 1389/12, LEX nr 1249089, dostępny jw.). Zatem ustawodawca wyraźnie zróżnicował rozstrzygnięcie i uzasadnienie decyzji. Co więcej, w określonych sytuacjach organ może odstąpić od uzasadnienia decyzji (art. 107 § 4 kpa), jednakże zawsze musi zawrzeć w niej rozstrzygnięcie, przy czym rozstrzygnięcie musi być sformułowane w sposób jasny i precyzyjny, a nie pośrednio wynikać z uzasadnienia decyzji (tak NSA w wyroku z dnia 30 czerwca 1998 r. sygn. akt I SA/Łd 1478/96, niepubl., przywołane za J. Borkowskim [w:] op. cit, komentarz do art. 107, Nb 8).

Trafnie skarżący zwrócił uwagę na słuszny pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, że to, w jakim zakresie organ administracji publicznej wydał rozstrzygnięcie (rozpoznał sprawę) winno wynikać wprost i w sposób jasny z treści decyzji, a nie opierać się na domniemaniach. Wszelkie wątpliwości w tym obszarze, zwłaszcza w sprawach skarg na bezczynność organu, należy rozstrzygać na korzyść obywatela, który musi mieć pewność co do wymiaru ukształtowania jego praw i obowiązków (wyrok z dnia 24 września 2009 r. sygn. akt II GSK 77/09, dostępny jw.). W konsekwencji, rozstrzygnięcia organu administracji publicznej nie można doszukiwać się w uzasadnieniu decyzji, co oznacza również i to, że organ w uzasadnieniu faktycznym i prawnym nie może twierdzić, iż faktycznie rozstrzygnął więcej, niż określił to wyraźnie w osnowie decyzji (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 30 listopada 2006 r. sygn. akt III SA/Gd 479/06 – dostępne jw.). Tym bardziej nie może skutecznie powoływać się na taką okoliczność w postępowaniu w przedmiocie bezczynności co do rozstrzygnięcia sprawy w tej części, której w pełni świadomie nie objął osnową wcześniej wydanej decyzji rozstrzygającej tylko częściowo o żądaniu wnioskodawcy. Jak na to zwrócił uwagę NSA w wyżej przywołanym wyroku, niepożądane jest dokonywanie nadinterpretacji uzewnętrzniania woli organu przy sprawowaniu przez sąd administracyjny kontroli administracji publicznej, w szczególności na gruncie rozpatrywania skarg na bezczynność.

Wobec powyższego, uprawniony jest wniosek, że pomimo niepowołania przepisu art. 104 § 2 kpa w podstawie prawnej decyzji z dnia [...] maja 2011 r. Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnął sprawę jedynie w zakresie żądania rekompensaty za część mienia zabużańskiego objętego wnioskiem skarżącego, określonej przez organ jako nieruchomość obejmująca budynek mieszkalny, stodołę, oborę, chlew oraz sad o pow. ok. [...] m², którego to przedmiotu wcześniej dotyczyło postanowienie z dnia [...] października 2010 r. W żadnym z tych rozstrzygnięć (w osnowie postanowienia i decyzji) nie rozstrzygnął co do istoty o pozostałym zakresie mienia wskazanego we wniosku.

W pierwszej decyzji, którą wydał w sprawie, tj. uchylonej w trybie instancyjnym decyzji z dnia [...] stycznia 2008 r. ([...]) Wojewoda odmówił potwierdzenia prawa do rekompensaty co do całości mienia objętego żądaniem wnioskodawcy – gospodarstwa rolnego o pow. [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki wraz z drewnianymi zabudowaniami (dom, stodoła, obora). W kolejnej decyzji z dnia [...] maja 2011 r. mimo, że – w ślad za osnową postanowienia z dnia [...] października 2012 r. – posłużył się zwrotem "potwierdza w całości prawo do rekompensaty", to całość tę odnosi do konkretnych składników mienia wymienionych w osnowie decyzji (a w wcześniej w postanowieniu). Nie ma zatem wątpliwości, że przedmiot rozstrzygnięcia obejmował tylko te składniki mienia zabużańskiego, które zostały wprost wymienione osnowach postanowienia z dnia [...] października 2010 r. i decyzji z dnia [...] maja 2011 r.

Należy mieć na uwadze, że samo wydanie postanowienia na podstawie art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, które ze swej natury może być tylko rozstrzygnięciem pozytywnym, nie może być jeszcze uznane za merytoryczne pozytywne rozstrzygnięcie sprawy co do jej istoty. To bowiem następuje na gruncie ustawy o rekompensacie za mienie zabużańskie w drodze decyzji, o której mowa w art. 5 ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 powołanej ustawy. Tym bardziej, że przedmiotowe postanowienie nie jest odrębnie zaskarżalne, bowiem ustawa szczególna takiej możliwości nie przewiduje (por. art. 141 kpa). Jeżeli zatem nawet uzasadnione byłoby (co jednak nie ma miejsca w sprawie) uznanie, że w postanowieniu z dnia [...] października 2010 r. organ ocenę spełnienia wymogów odniósł do całości żądania wnioskodawcy, to powinien był następnie negatywnie rozstrzygnąć w tym zakresie w decyzji z dnia [...] maja 2010 r. W przedmiotowej decyzji brak jest natomiast odpowiedniego rozstrzygnięcia (w osnowie) w tym zakresie, jak i jakiegokolwiek potwierdzenia w uzasadnieniu tej decyzji, że swoim rozstrzygnięciem organ objął również tę część żądania skarżącego, która nie została wcześniej uwzględniona w postanowieniu pozytywnie oceniającym spełnienie wymogów ustawowych. Zawracie w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] października 2010 r. stwierdzenia, że W. Ć. była również właścicielem nieruchomości obejmującej grunt orny o pow. [...] ha oraz [...] ha łąki, jednak przed opuszczeniem byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotowa nieruchomość została włączona w obręb kołchozu "[...]", co skutkowało przeniesieniem na rzecz państwa radzieckiego prawa własności do przedmiotowych gruntów, wskazuje na to, że organ w istocie wyodrębnił tę nieruchomość i odróżnia ją od nieruchomości składającej się na gospodarstwo rolne wskazane w osnowie postanowienia i decyzji. Pewną niezręczność sformułowania wskazanego w tych rozstrzygnięciach, które wskazując części składowe nieruchomości gruntowej, a zarazem gospodarstwa rolnego (budynek mieszkalny, stodołę, oborę chlew), nie opisuje samego gruntu poza wskazaniem powierzchni sadu ([...] m²), usuwa rzeczoznawca majątkowy w operacie szacunkowym z dnia [...] lutego 2011 r. i jego korekcie z dnia [...] lutego 2011 r., wskazując, że przedmiotem wyceny jest działka siedliskowa o pow. [...] m² z sadem przydomowym i wyszczególniona zabudowa zagrodowa.

W tym miejscu warto wspomnieć, że korekta operatu z dnia [...] lutego 2011 r., która nastąpiła w operacie z dnia [...] lutego 2011 r., była wynikiem wskazania przez Wojewodę rzeczoznawcy zakresu, w jakim organ pozytywnie ocenił spełnienie przez skarżącego wymogów do uzyskania potwierdzenia prawa do rekompensaty, wskazanego w postanowieniu z dnia [...] października 2010 r. W piśmie z dnia [...] lutego 2011 r. skierowanym do rzeczoznawcy Wojewoda wprawdzie przedstawił powody, dla których konieczne jest sporządzenie operatu szacunkowego wyłącznie w zakresie wskazanym w postanowieniu z dnia [...] października 2010 r., jednak trudno uznać, że świadczy to o rozstrzygnięciu całości żądania wnioskodawcy. Przeciwnie, prowadzi to właśnie do krańcowo odmiennego wniosku, a zarazem świadczy co najwyżej o tym, że organ przeprowadził pewne dowody i poczynił pewne ustalenia, ale ograniczył się do poprzestania na pozbawionym gruntownego uzasadnienia domniemaniu, że przedmiotowy grunt rolny nie stanowił własności matki wnioskodawcy w dacie opuszczania przez nią Związku Radzieckiego. O konieczności dokonania korekty operatu szacunkowego i wartości oszacowanej nieruchomości Wojewoda poinformował też skarżącego w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r.

Podsumowując tę część rozważań, jeszcze raz należy podkreślić, że zakres, w jakim organ rozstrzygnął sprawę jest dokładnie określony w osnowie postanowienia z dnia [...] października 2010 r., a następnie w decyzji z dnia [...] maja 2010 r., podczas gdy co do pozostałej części nie odmówił stronie przyznania prawa do rekompensaty. W żadnym z tych aktów organ nie rozstrzygnął co do tej części żądania wnioskodawcy, które dotyczyło [...] ha gruntów ornych oraz [...] ha łąk. Niewątpliwie negatywne rozstrzygnięcie w tym zakresie wymagało wydania decyzji, o której mowa w art. 7 ust. 2 powołanej ustawy i w konsekwencji jednoznacznego zredagowania osnowy decyzji oraz uzasadnienia.

Skoro sprawa została rozstrzygnięta decyzją częściową, skarżący mógł się domagać jej dalszego rozstrzygnięcia w pozostałej części, co też uczynił kierując do organu za pośrednictwem swojego pełnomocnika wniosek o rozpoznanie sprawy w zakresie dotyczącym [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki (data wniosku: [...] czerwca 2012 r.; data wpływu wniosku do organu: [...] czerwca 2012 r.). W konsekwencji bezczynność organu w tym zakresie należy w ujęciu czasowym rozważać biorąc pod uwagę upływ terminów z art. 35 § 3 i 5 kpa do załatwienia sprawy w tej części, która nie została rozstrzygnięta decyzją z dnia [...] maja 2010 r.

Ponadto należy mieć na uwadze, że z dniem 31 stycznia 2009 r. uprawomocnił się wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 listopada 2008 r. oddalający skargę wnioskodawcy na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...], zaś zwrot akt do organu I instancji nastąpił w dniu 10 grudnia 2009 r. [...] Po tym ostatnim zdarzeniu organ podjął działania w celu uzyskania dokumentacji od władz [...] świadczących o prawie własności co do nieruchomości pozostawionych przez W. Ć. na dzień 1 września 1939 r. i na dzień opuszczenia nieruchomości, obejmujących również przedmiotowe grunty rolne, jak i przesłuchania strony w drodze pomocy prawnej. Po uzyskaniu z Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Republice [...] (nieprzetłumaczonego na język polski) w dniu [...] czerwca 2010 r. pisma Państwowego [...] Archiwum w [...] z dnia [...] lutego 2010 r. oraz w dniu [...] września 2010 r. protokołu przesłuchania wnioskodawcy w drodze pomocy prawnej, organ wydał w dniu [...] października 2010 r. postanowienie, a następnie decyzję z dnia [...] maja 2011 r. Trzeba również zwrócić uwagę na to, że organ zareagował niezwłocznie na wniosek skarżącego, który wpłynął do organu w dniu [...] czerwca 2012 r., bowiem w piśmie z dnia [...] lipca 2012 r. zwrócił się do pełnomocnika o wyjaśnienie jego charakteru, przedstawiając swoje stanowisko co do tego, że już rozstrzygnął sprawę co do całego zakresu żądania, co też podtrzymał w kolejnym piśmie z dnia [...] sierpnia 2012 r.

Dla rozstrzygnięcia sprawy, czy organ pozostaje w bezczynności, skoro w ogóle nie załatwił sprawy w ustalonym stanie faktycznym – pomimo wniesienia wniosku z dnia [...] czerwca 2012 r. i upływu okresu przekraczającego terminy określone w art. 35 § 3 w zw. z § 5 kpa – nie jest szczególnie doniosłe dokładne określenie, z jakim dniem nastąpiła bezczynność, jakkolwiek czas pozostawiania organu w bezczynności może mieć znaczenie przy ocenie, czy dana bezczynność cechuje się rażącym naruszeniem prawa, jak i przy ewentualnym rozstrzyganiu w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny. Decydujące znaczenie ma natomiast to, że Wojewoda Wielkopolski do dnia orzekania w sprawie przez Sąd nie wydał rozstrzygnięcia, które załatwiałoby sprawę co do jej istoty, w odniesieniu do pozostałej części żądania wniosku w przedmiocie rekompensaty za mienie zabużańskie.

Wobec uznania, że organ w sprawie wydał jedynie decyzję częściową i nadal do rozstrzygnięcia pozostaje wniosek skarżącego w części odnoszącej się do gruntów rolnych: [...] ha gruntów ornych oraz [...] ha łąki, wskazywana przez Wojewodę okoliczność wniesienia przez skarżącego bezskutecznego, bo spóźnionego, odwołania od decyzji z dnia [...] maja 2010 r. nie ma dla oceny sprawy znaczenia, podobnie jak brak aktywności w celu uzupełnienia tej decyzji o rozstrzygnięcie w pozostałej części. W tym wypadku bowiem, kiedy została wydana decyzja częściowa, strona nie może występować o jej uzupełnienie, lecz powinna złożyć wniosek o wydanie decyzji dopełniającej rozstrzygniecie sprawy, ponieważ trwa zawisłość sprawy przed organem administracyjnym (por. J. Borkowski [w:] op. cit., komentarz do art. 111, Nb 4). Taki też wniosek został w sprawie złożony, jak na to wskazuje treść pisma z dnia 15 czerwca 2012 r. o rozpatrzenie sprawy, której przedmiotem jest rekompensata ustalana w trybie ustawy o mieniu zabużańskim, a dotycząca gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki.

Skoro wniosek strony skarżącej w części dotyczącej [...] ha gruntów rolnych (wskazanych przez skarżącego składników gospodarstwa rolnego pozostawionego poza granicami RP) nie został załatwiony w sposób wskazany w ustawie, zaś bezczynność nie ustała także po wniesieniu skargi do sądu administracyjnego, tutejszy Sąd, biorąc za podstawę art. 149 § 1 p.p.s.a., orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku. Uwzględniając skargę, Sąd zobowiązał Wojewodę Wielkopolskiego do wydania rozstrzygnięcia w sprawie z wniosku skarżącego z dnia [...] 1990 r. w części dotyczącej pozostawienia przez matkę wnioskodawcy W. Ć. [...] ha ziemi ornej i [...] ha łąki położonych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w lokalizacji bliżej opisanej w sentencji wyroku, w terminie 1 miesiąca od doręczenia organowi prawomocnego wyroku z aktami sprawy. Wyznaczając taki termin, Sąd uwzględnił specyfikę sprawy oraz dotychczas poczynione ustalenia w sprawie. Sąd miał na uwadze, że wyznaczony termin, liczony zgodnie z art. 286 § 2 p.p.s.a., powinien być realny, możliwy do zachowania przez organ, tak by organ nie popadł w dalszą zwłokę w załatwieniu sprawy wskutek samego wyznaczenia zbyt krótkiego okresu na jej załatwienie.

Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, Sąd stwierdził, że bezczynność Wojewody w niniejszej sprawie nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Stąd też na podstawie art. 149 § 1 zdanie drugie p.p.s.a. orzekł jak w punkcie II sentencji. Z uwagi na to, że żądanie skargi odnosiło się wyłącznie do stwierdzenia bezczynności organu, a nie przewlekłości postępowania związanej z okresem jego prowadzenia, Sąd wziął pod uwagę fakt, że bezczynność organu wynikła głównie z powodu odmiennej oceny prawnej przez organ skutków wydania i zakresu postanowienia z dnia [...] października 2010 r. i decyzji z dnia [...] maja 2010 r., które według organu stanowiły załatwienie sprawy co do całości żądań skarżącego, które to stanowisko dwukrotnie przestawił skarżącemu przed wniesieniem przez niego skargi, niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o wydanie decyzji co do pozostałej części żądania (data wpływu wniosku: [...] czerwca 2012 r.), jak i w odpowiedzi na tę skargę. Zarazem Sąd odstąpił od wymierzenia organowi grzywny ze względu na brak wniosku skarżącego w tym zakresie oraz uwzględniając fakt, że te same okoliczności, które determinowały kierunek rozstrzygnięcia w punkcie II sentencji, wskazywały również na brak podstaw do rozstrzygnięcia z urzędu w przedmiocie grzywny.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III wyroku na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a., uwzględniając wysokość uiszczonego wpisu od skargi oraz koszty związane z zastępstwem procesowym strony skarżącej (wynagrodzenie pełnomocnika i opłata skarbowa od pełnomocnictwa).

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...