• III SA/Kr 1355/12 - Wyrok...
  16.07.2025

III SA/Kr 1355/12

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2013-07-04

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Barbara Pasternak /sprawozdawca/
Janusz Kasprzycki
Piotr Lechowski /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Piotr Lechowski Sędziowie WSA Barbara Pasternak (spr.) WSA Janusz Kasprzycki Protokolant Ewelina Kalita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2013 r. sprawy ze skargi A Spółka Jawna K.J. M. z siedzibą w N na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 2 sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie zakazu wprowadzania do obrotu naturalnej wody źródlanej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. orzeka, że uchylone decyzje nie mogą być wykonane, III. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego na rzecz strony skarżącej 457,00 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wojewódzki Inspektor Sanitarny decyzją z dnia 2 sierpnia 2012 r. znak: [...], wydaną na podstawie art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 ze zm.), art. 138 § 2 kpa w związku art. 39, art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 73 ust. 1 pkt l ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia ( Dz.U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 ze zm.), z art. 54 ust. 1 i ust. 2 lit. a i lit. b rozporządzenia (WE) Nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzonych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz.Urz. UE L 191 z 30 kwietnia 2004r.), z art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. UE L 31 z 1. 02. 2002, str. 1 z ozn. Zm.), z § 7 ust. 1 i ust.3 oraz w § 11 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych (Dz.U. Nr 85, poz. 466), po rozpatrzeniu odwołania A Spółka Jawna K.J. M., od decyzji Powiatowego Inspektora Sanitarnego dla powiatu [...] z dnia [...] 2012 r. znak: [...], którą PIS zakazał wprowadzania do obrotu naturalnej wody źródlanej pod nazwą handlową "[...]" w terminie natychmiastowym -uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ l instancji.

Rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym :

W wyniku kontroli sanitarnej przeprowadzonej w dniu 22 maja 2012 r. w Rozlewni Wód Mineralnych, S, właściciel A Sp.j. stwierdzono, że oznakowanie naturalnej wody źródlanej pn. "[...]" jest nieprawidłowe, stanowi naruszenie § 7 ust. 1 i 3 rozporz. Ministra Zdrowia z dnia 31.03.2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i i wód stołowych. Z protokołu kontroli (k. 10-12 akt adm.) wynikało, że na etykietach zamieszczono następujące informacje: "Naturalna woda źródlana "[...]" [...]. Ogólna zawartość rozpuszczonych składników mineralnych 336,3 mg/l. Woda poddana procesowi napowietrzania i filtracji. Ujęcie S w S. Analiza fizykochemiczna wykonana przez [...]. Wyprodukowano przez "A" Sp. j. ul. W, N. (.....)". Na etykiecie w formie graficznej przedstawione są [...] oraz motywy [...]. W protokole przeprowadzonej kontroli podano nadto ilość zatrudnionych, wielkość i wartość produkcji, dokumentację dotyczącą naturalnej wody źródlanej (wyniki analizy, sprawozdanie z badań), wskazano, że Spółka jest właścicielem obszaru górniczego wód źródlanych i mineralnych. Nadto podano, że Spółka posiada decyzję Urzędu Patentowego RP Departament Rejestrów Warszawa z dnia 12.04.2010 r. znak [...] o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzno-przestrzenny "[...]". W pkt 2 protokołu (str. 3 pkt. 2 ) stwierdzono naruszenie przepisu par. 7 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dn. 31.03. 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych. (Dz.U. nr 85, poz. 466).

Dnia 22 maja 2012 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Sanitarnego zawiadomił Spółkę jawną A o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzonych nieprawidłowości, a następnie, po zawiadomieniu Spółki o zebraniu materiału dowodowego i pouczeniu o treści art. 10 par. 1 kpa, w dniu 19 czerwca 201 r. organ l instancji wydał decyzję o zakazie wprowadzania do obrotu naturalnej wody źródlanej pod nazwą handlową "[...]" w terminie natychmiastowym. Uzasadniając nałożony na Spółkę "A" Sp. j. zakaz, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wskazał, że podana na etykiecie produktu jego nazwa handlowa - naturalnej wody źródlanej "[...]" nie ma powiązania z nazwą miejsca lub miejscowości albo nazwą pochodną tego miejsca lub tej miejscowości, nie odnosi się do wody wydobywanej w tym miejscu, miejscowości lub sąsiadującym rejonie i może wprowadzać w błąd co do miejsca wydobywania wody co jest niezgodne z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych. Zdaniem organu wymyślona przez producenta nazwa handlowa wody różni się od nazwy własnej ujęcia i miejsca wydobywania tej wody i jest naniesiona czcionką, której forma i rozmiar, tj. wysokość i szerokość, nie odpowiadają wymogom zawartym w § 7 ust. 3 w/w rozporządzenia. Organ podkreślił, że producent w formie graficznej na etykiecie produkt pn. naturalna woda źródlana "[...]" przedstawia [...] i motywy [...], które jednoznacznie sugerują miejsce jej wydobywania. Zatem konsument, dokonując wyboru w oparciu o przedstawione przez producenta na etykiecie produktu informacje, zasadnie oczekuje, iż miejscem wydobywania tej wody są ujęcia zlokalizowane na terenie [...]. Organ wyjaśnił też, że w rozumieniu przepisów prawa wygląd etykiety kształtuje zachowania konsumenckie. Zatem użyta nazwa handlowa wody wprowadza konsumentów w błąd i narusza art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

W odwołaniu od powyższej decyzji A Sp. jawna K. J. M. zarzuciła naruszenie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, art. 46 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych, oraz art. 7 i 10 § 1 kpa. Odwołująca się twierdziła, że uzasadnienie decyzji jest rozbieżne z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli przeprowadzonej w dniu 22 maja 2012 r. w zakładzie Rozlewni Wód Mineralnych w S. W protokole tym zalecono jedynie zapewnienie prawidłowego znakowania wody naturalnej źródlanej "[...]" bez bliższego sprecyzowania, na czym miałoby ono polegać, natomiast z treści protokołu nie wynika, aby PPIS stwierdził, że nazwa handlowa wody jest niewłaściwa i należy ją zmienić. Odwołująca się Spółka przyznała, że zasadnym było zalecenie poprawienia na etykiecie produktu informacji dotyczącej miejsca lub nazwy otworu naniesionej czcionką o odpowiedniej wysokości i szerokości (tj. 1,5 razy większa od wysokości szerokości największej czcionki użytej w nazwie handlowej) i podkreśliła, że zalecenie to zostało wykonane. Natomiast, zdaniem strony odwołującej się, całkowicie bezzasadnym jest zakaz używania znaku handlowego "[...]" w obrocie. Podkreślono, że "[...]" jest prawnie chronionym znakiem towarowym zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym pod nr [...], a w dniu 21 października 2010 r. Spółka "A" zakupiła prawa do używania tego znaku od firmy "B" z O. Ponadto strona odwołująca się zarzuciła, że nazwa "[...]" w żaden sposób nie wprowadza w błąd przeciętnego konsumenta odnośnie miejsca wydobycia wody źródlanej. W uzasadnieniu odwołania przedstawiono argumenty wskazujące na to, że w obrocie handlowym powszechnie stosuje się w nazwach produktów określenia geograficzne luźno lub w ogóle nie związane z miejscem wytwarzania danego produktu. Strona odwołująca się przedstawiła również powiązania istniejące pomiędzy miejscem wydobywania wody "[...]" oraz samym Z. Do odwołania dołączono wzory nowych etykiet, oraz zdjęcia grup regionalnych [...], mające obrazować używanie [...] jako elementu stroju regionalnego wielu góralskich grup etnicznych. Naruszenie art. 7 kpa uzasadniono brakiem ustaleń faktycznych niezbędnych dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia, w szczególności odnośnie usytuowania geograficznego odwiertu wody w stosunku do [...], oraz brakiem analizy symboliki użytej na etykiecie. Odwołująca wniosła o uchylenie decyzji pierwszo instancyjnej i umorzenie postępowania.

Wojewódzki Inspektor Sanitarny w wyniku rozpoznania odwołania "A" Sp. j. K.J. M. wydał opisaną na wstępie decyzję

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że w sporządzonym w trakcie kontroli protokole wydano polecenie prawidłowego znakowania wody naturalnej źródlanej "[...]"1 w terminie bezzwłocznym, natomiast w decyzji organu l instancji zakazano wprowadzania do obrotu naturalnej wody źródlanej pod nazwą handlową "[...]". Taki stan rzeczy, zdaniem organu odwoławczego jest błędem formalno - prawnym, ponieważ wydanie zalecenia dotyczącego prawidłowego znakowania wody "[...]" identyfikuje przedmiot zalecenia poprzez nazwę handlową "[...]", a tym samym pozwala przypuszczać, iż nazwa ta jest akceptowalna. Organ wytknął organowi l instancji rozbieżność między wnioskami wynikającymi z protokołu kontroli, z których wynika dla odwołującej się Spółki obowiązek prawidłowego znakowania wody "[...]", a treścią zapadłego rozstrzygnięcia zakazującego wprowadzania do obrotu wody "[...]". Zdaniem organu odwoławczego nazwanie wody wydobywanej w miejscowości S wodą "[...]" nie spełnia wymogów z § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych. Jednakże WIS uznał, że w postępowaniu przed organem l instancji doszło do naruszenia art. 77 kpa, gdyż organ l instancji nie zebrał dowodów w postaci kwalifikacji rodzajowej wody oraz pozwolenia wodnoprawnego na wydobywanie wody. Odnosząc się do zarzutów odwołania organ uznał za niezasadne zarzuty dotyczące samej treści protokołu kontroli wskazując na okoliczność, iż kontrolowany podmiot miał możliwość zapoznania się z jego treścią, co też uczynił, nie wnosząc do jego treści zastrzeżeń. Zdaniem Inspektora Wojewódzkiego, w toku postępowania przed organem l instancji nie doszło do naruszenia prawa strony do czynnego udziału w postępowaniu (art. 10 par. 1 kpa).

Skargę na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego wniosła A Sp. jawna K. J. M. z siedzibą w N. Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 138 § 2 kpa w związku z art. 77 kpa oraz art. 138 § 1 pkt 2 kpa, § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych, oraz art. 39 i art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji, decyzji ja poprzedzającej, oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Zdaniem skarżącej brak było podstaw do uchylania decyzji organu I instancji i przekazywania sprawy do ponownego rozpatrzenia, ponieważ istniały możliwości uzupełnienia materiału dowodowego i wydania przez organ odwoławczy merytorycznego rozstrzygnięcia. Wskazano, że od czerwca 2012r. skarżąca wprowadziła obrotu nowe wzory etykiet wody źródlanej "[...]" spełniające wymagania z § 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych, co powinno stanowić podstawę do umorzenia postępowania administracyjnego z powodu jego bezprzedmiotowości. Strona skarżąca zarzuciła także, że organ odwoławczy nie odniósł się do zawartych w odwołaniu zarzutów merytorycznych dotyczących możliwości używania w obrocie przez skarżącą Spółkę znaku handlowego "[...]" i ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że podziela opinię organu l instancji i uważa, że nazywanie wody wydobywanej w miejscowości S wodą "[...]" nie spełnia wymogów obowiązujących przepisów prawa. Przytoczono, identyczne jak w odwołaniu argumenty przemawiające za możliwością używania przez nią nazwy "[...]" na sprzedawanym produkcie.

W odpowiedzi na skargę Wojewódzki Inspektor Sanitarny wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r. poz. 270), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. W ramach swej kognicji sąd bada, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania administracyjnego, nie będąc przy tym związanym granicami skargi, stosownie do treści art. 134 § 1 p.p.s.a.. Orzekanie - w myśl art. 135 p.p.s.a. -następuje w granicach sprawy będącej przedmiotem kontrolowanego postępowania, w której został wydany zaskarżony akt lub czynność i odbywa się z uwzględnieniem wówczas obowiązujących przepisów prawa. Uwzględnienie skargi następuje w przypadkach naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a) p.p.s.a.), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt. 1 lit. b), oraz innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt.1 lit. c) p.p.s.a.). W przypadkach, gdy zachodzą przyczyny określone w art. 156 kodeksu postępowania administracyjnego sąd stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia (art. 145 § 1 pkt. 2 p.p.s.a.), jeżeli zachodzą przyczyny określone w innych przepisach, sąd stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa.

Dokonana na powyższych zasadach sądowa kontrola prowadzi do uznania, że skargę należało uznać za uzasadnioną, ponieważ zaskarżona decyzja, jak i decyzja ją poprzedzająca wydane zostały z naruszeniem prawa skutkującym wyeliminowaniem ich z obrotu prawnego.

W pierwszej kolejności przytoczenia wymaga treść przepisów stanowiących podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Z porównania zakresu regulacji wnikającego z art. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011r. Nr 212, poz. 1263) dalej ustawą PIS z regulacją Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2010r. Nr 136, poz. 914)wynika, że Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru na warunkami higieny w zakresie określonym w art. 1 pkt. 1-5 ustawy o PIS, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku (art. 1 pkt. 6 ustawy), oraz warunkami higieniczno-sanitarnymi udzielanych świadczeń zdrowotnych (art. 1 pkt. 7 ustawy). Celem tego nadzoru jest ochrona zdrowia i życia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Zgodnie z art. 2 ustawy o PIS wykonywanie zadań wynikających z art. 1 ustawy o PIS polega na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemiologicznej w zakresie chorób, zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska, a także na prowadzeniu działalności oświatowe - zdrowotnej. Przepisy art. 3, art. 4 , art. 5 i art. 6 określają szczegółowo zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wynikający z przyznanych ustawą zadań, oraz celów, do realizacji których została powołana. W celu umożliwienia realizacji zadań wynikających z przywołanych wyżej przepisów ustawy, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wyposażone zostały w uprawnienia określone w rozdziale 3 ustawy. Do uprawnień tych należy między innymi wydanie - w razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych - decyzji nakazującej usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień (art. 27 ustawy). Kompetencje Państwowej Inspekcji Sanitarnej wynikają jednak nie tylko z przepisów ustawy o PIS, ale także z ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 ze zm.) , dalej ustawa o b.ż.ż . Zgodnie z jej art. 1 ustawa ta określa wymagania i procedury niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i żywienia zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd do Spraw bezpieczeństwa Żywości oraz ustanawiającego procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, Roz.15, t.6, str. 463). Szczegółowy zakres regulacji wynika z art. 1 ust. 2 ustawy o b.ż.ż. Wynika z niego (m.in.), że ustawa ta określa wymagania zdrowotne żywności, wymagania dotyczące przestrzegania zasad higieny żywności, oraz wyrobów wymienionych w ust. 2 pkt. 2), właściwość organów w zakresie przeprowadzania urzędowych kontroli żywności na zasadach określonych w rozporządzeniu (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt, a także wymagania dotyczące przeprowadzania urzędowych kontroli żywności w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu nr 882/2004. Z art. 73 ust. 1 pkt. 1) w zw. z art. 1 ust. 2 pkt. 3) ustawy o b.ż.ż wynika, że organami urzędowej kontroli żywności, o których mowa w art. 4 rozporządzenia nr 882/2004 w zakresie bezpieczeństwa żywności, są organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zgodnie z właściwością określoną przepisami ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w odniesieniu między innymi do żywności pochodzenia niezwierzęcego produkowanej i wprowadzanej do obrotu, przywożonej z państw trzecich oraz wywożonej do tych państw (art. 73 ust. 1 pkt. 1 lit. a).

Z art. 1 ust. 1 ustawy o b.ż.ż. wynika, że uchwalenie jej miało na celu umożliwienie realizacji ogólnych zasad i wymagań prawa żywnościowego, oraz procedur wynikających z rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. Stosownie bowiem do treści art. 3 pkt. 1 tego rozporządzenia, "prawo żywnościowe" oznacza przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne regulujące sprawy żywności w ogólności, a ich bezpieczeństwo w szczególności, zarówno na poziomie Wspólnoty jak i na poziomie krajowym, definicja ta obejmuje wszystkie etapy produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności (....). Zgodnie natomiast z art. 17 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Państwa członkowskie wprowadzają w życie prawo żywnościowe oraz monitorują i kontrolują przestrzeganie przez podmioty działające na rynku spożywczym i pasz odpowiednich wymogów prawa żywnościowego na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji. Zasadność stosowania przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia do stanu faktycznego kontrolowanej sprawy, wynika z jej przepisu art. 3 ust. 1 zgodnie z którym żywnością (środkiem spożywczym) jest każda substancja lub produkt w rozumieniu art. 2 rozporządzenia nr 178/2002, z tego natomiast przepisu wynika, że "żywność" (lub środek spożywczy") oznacza jakiekolwiek substancje lub produkty, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do spożycia przez ludzi lub których spożycia przez ludzi można się spodziewać. Z przytoczonych wyżej przepisów ustawy o PIS, oraz ustawy o b.ż.ż. wynikają częściowo wspólne i częściowo odmienne cele regulacji ustawowych, oraz ich zakres, co skutkuje odmiennym przedmiotem i zakresem kontroli sprawowanej przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, oraz stosowaniem różnych środków mających na celu egzekwowanie obowiązków podmiotów kontrolowanych.

Wymagania ustawy o b.z.z dotyczące naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych określone zostały w przepisach rozdziału 9. Dotyczą one ujęć wód, ich opakowań i oznakowania, warunków wprowadzania ich do obrotu, kwalifikacji rodzajowej, obowiązkowych składników decyzji administracyjnej o uznaniu wody jako naturalnej wody mineralnej Na podstawie delegacji ustawowej wynikającej z przepisu art. 39 Minister Zdrowia wydał w dniu 21 marca 2011 r. rozporządzenie w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych (Dz.U. z 2011 r. Nr 85, poz. 466), dalej zwane rozporządzeniem, które jak wynika z § 1 pkt. 3) określa między innymi szczegółowe wymagania dotyczące oznakowania, prezentacji i reklamy wód, o których mowa w pkt. 1 § 1 - czyli wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych. Zgodnie z § 11 rozporządzenia, do znakowania, prezentacji i reklamy wód źródlanych stosuje się przepisy § 6 ust. 1 i ust. 3 pkt. 2-6, §. 7 i § 8 ust. 1, 2 i 4. W § 7 rozporządzenia zmieszczona jest regulacja odnosząca się do meritum kontrolowanej w niniejszym postępowaniu decyzji. Zgodnie z tym przepisem :

Ust.1. Nazwa miejsca lub miejscowości albo nazwy pochodne tego miejsca lub tej miejscowości mogą być użyte jako nazwa handlowa wody pod warunkiem, że:

1) odnoszą się do wody wydobywanej w tym miejscu, miejscowości lub sąsiadującym rejonie;

2) ich użycie nie wprowadzi w błąd co do miejsca wydobywania wody.

Ust. 2. Naturalna woda mineralna pochodząca z jednego otworu lub z zespołu

otworów tworzących ujęcie może być rozlewana do opakowań i wprowadzana do

obrotu tylko pod jedną nazwą handlową.

Ust. 3. Jeżeli nazwa handlowa (wymyślona) naturalnej wody mineralnej różni się od nazwy własnej otworu lub określonego ujęcia albo miejsca wydobywania tej wody, to określenie tego miejsca lub nazwa otworu lub zespołu otworów tworzących ujęcie muszą być naniesione czcionką, której wysokość i szerokość stanowi co najmniej 1,5 wysokości i szerokości największej czcionki użytej w tej nazwie handlowej.

Ponadto, art. 46 ust. 1 pkt. 1 lit. a ustawy o b.ż.ż. zamieszczony w rozdziale 11 "Znakowanie żywności" stanowi, że oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji.

Z dotychczas przytoczonych przepisów wynika więc, że przeprowadzenie kontroli w zakresie sposobu oznakowania naturalnej wody źródlanej wprowadzanej do obrotu przez skarżącą Spółkę miało swoje uzasadnienie tak jeżeli chodzi o kompetencję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, jak i z uwagi na zakres i cel tej kontroli. Natomiast okoliczności ustalone w toku kontroli, wynikające ze sporządzonego protokołu stanowiły podstawę do rozpatrzenia ich w kontekście regulacji wynikającej z § 7 w zw. z § 11 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. i podjęcia rozstrzygnięcia stosownego do uprawnień organu wynikających z przepisów prawa. Skarżąca Spółka nie kwestionowała w toku postępowania administracyjnego formy, treści i cech oznakowania wprowadzanej do obrotu wody. Wzór etykiety, jaką znakowano wodę przed wszczęciem postępowania administracyjnego znajduje się w aktach administracyjnych (k. 10, str, 5 odwr. protokołu kontroli), zbędne jest więc ponowne przytaczanie opisu tego oznakowania. Zaakceptowała także skarżąca stanowisko organu polegające na stwierdzeniu niezgodności oznakowania z wymogami wynikającymi z § 7 ust. 1 i ust. 3 rozporządzenia. W odwołaniu kwestionowano natomiast środek zastosowany przez organ w wyniku stwierdzenia uchybienia polegającego na naruszeniu § 7 rozporządzenia, oraz zarzucała rozbieżność pomiędzy treścią protokołu kontroli i zastosowanym środkiem w postaci zakazu wprowadzania tak oznakowanej wody do obrotu. Organ odwoławczy co prawda dostrzegł co prawda tę sprzeczność i nieprawidłowość, jednak uchylając decyzję organu l instancji naruszył przepis art. 138 § 2 kpa ponieważ wyraził swoje stanowisko w kwestii oznakowania wody bez uwzględnienia kompletnej treści § 7 rozporządzenia, oraz z pominięciem swych obowiązków wynikających z art. 138 § 1 i § 2 kpa. Nie wziął także organ odwoławczy pod uwagę treści art. 27 ustawy o PIS. Nadto wskazanie okoliczności wymagających wyjaśnienia przy ponownym rozpatrzeniu sprawy (art. 138 § 2 zd. 2 kpa) jest błędne. Obowiązkiem organu odwoławczego wynikającym z wniesienia odwołania jest rozpatrzenie sprawy ponownie, w jej całokształcie. Organ odwoławczy rozpoznaje i rozstrzyga ponownie sprawę administracyjną rozstrzygniętą decyzją organu l instancji w oparciu o stan prawny i faktyczny istniejący w dniu wydania decyzji ostatecznej. Z art. 27 ust. 1 ustawy o PIS wynika, że warunkiem jego zastosowania jest stwierdzenie przez państwowego inspektora sanitarnego naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych. W następstwie tego organ nakazuje w drodze decyzji usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień. Natomiast wycofanie z obrotu środka spożywczego - co faktycznie orzeczono decyzją organu l instancji, może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy naruszenie wymagań, o których mowa w ust. 1, czyli higienicznych i zdrowotnych (łącznie) spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Organ l instancji powołał jako podstawą prawną swojego rozstrzygnięcia przepis art. 27 ust. 1 ustawy o PIS zaś w istocie wydał rozstrzygnięcie na podstawie ust. 2 tego przepisu, bez istnienia ku temu podstaw faktycznych. Stwierdzić trzeba, że przepis art. 27 ustawy o PIS w ogóle nie miał w kontrolowanym postępowaniu zastosowania - ani jego ust. 1. ani ust. 2. Zastosowanie przepisu art. 27 ustawy o PIS jest uzasadnione tylko wówczas, gdy naruszone zostaną wymagania higieniczne i zdrowotne, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, a co nie zostało zauważone przez organ odwoławczy, zobowiązany także do skontrolowania podstawy prawnej zaskarżonej decyzji. Postępowanie w sprawie toczyło się bowiem z uwagi na naruszenie przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia dotyczących oznakowania żywności wprowadzanej do obrotu, oraz z uwagi na treść § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i w od stołowych i dotyczyło nieprawidłowości w oznakowaniu naturalnej wody źródlanej wprowadzanej do obrotu przez skarżąca, a nie z uwagi na naruszenie przez skarżąca obowiązków wynikających z konieczności przestrzegania wymogów sanitarnych i zdrowotnych. Wynika to właśnie ze wskazanego wyżej, odmiennego zakresu kontroli organów PIS działających na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Żaden przepis ustawy o bż.ż. nie przewiduje wydania decyzji zakazującej wprowadzania do obrotu produktu oznakowanego niezgodnie z przepisem art. 46 ust. 1 pkt. 1 lit. a), ani z przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 39 ustawy o b.ż.ż. Niewątpliwie Państwowa Inspekcja Sanitarna jak organ powołany do przeprowadzania kontroli, o której mowa w art. 73 ustawy o bż.ż. prowadzi postępowanie administracyjne i wydaje decyzje administracyjne.. Wynika to wprost z art. 37 ustawy o PIS, zgodnie z którym w postępowaniu przed organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Wynika to również z art. 77 ustawy o b.ż.ż., który stanowi, że decyzjom organów urzędowej kontroli żywności, o których mowa w art. 54 rozporządzenia nr 882/2004, w przypadku stwierdzenia uchybień zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka, jest nadawany rygor natychmiastowej wykonalności. Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia nie zawiera przepisu, z którego wynikałoby szczegółowo, jakiego rodzaju środki mogą stosować organy PIS w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy. Zdaniem Sądu, rodzaj zastosowanego przez organ PIS (organ urzędowej kontroli żywności w rozumieniu art. 73 ust. 1 ustawy o bż.ż.), konkretnego środka w formie decyzji administracyjnej, mającego na celu doprowadzenie do zgodności z w z przepisami ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia wynikać będzie z rodzaju niezgodności, o której mowa w art. 54 ust. 1 rozporządzenia 882/2004 z dnia 29.04.2004r. Przepis ten zamieszczony w rozdziale l rozporządzenia zatytułowanym. "Krajowe środki wykonawcze" stanowi : w sytuacji, gdy właściwy organ wykryje niezgodności, podejmuje on działanie zapewniające, że podmiot gospodarczy zastosuje środki zaradcze. Podczas decydowania, jakie podjąć działanie, właściwy organ uwzględnia rodzaj niezgodności oraz poprzednie dane podmiotu gospodarczego w zakresie niezgodności. Ust. 2 art. 1 rozporządzenia wymienia rodzaje możliwych do zastosowania środków, wśród których przewidziano zakaz wprowadzania do obrotu żywności, jednak sąd uznał, że środek ten nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania. Nie jest to bowiem uzasadnione rodzajem naruszenia, polegającego na nieprawidłowym oznakowaniu wprowadzanej przez skarżącą do obrotu wody. Katalog środków określonych przepisem art. 54 ust. 2 rozporządzenia 882/2004 nie jest katalogiem zamkniętym. Katalogu środków stosowanych przez organy inspekcji sanitarnej nie zawiera także ustawa o PIS, za wyjątkiem sankcji wynikającej z art. 27. Zatem organ l instancji, kwestionując sposób oznakowania przez skarżącą wprowadzanej do obrotu wody powinien był wydać rozstrzygnięcie zgodne z przedmiotem postępowania administracyjnego, tj. zakazujące oznakowania wody w dotychczasowy sposób, względnie nakazujące oznakowanie wody w sposób wynikający z § 7 rozporządzenia, a nie zakaz wprowadzania jej do obrotu. Organ odwoławczy pominął nadto informację dotyczącą nowych okoliczności stanu faktycznego, tj. fakt zmiany przez skarżącej oznakowania wody, co wynikało z treści odwołania, oraz załączonego wzoru nowych etykiet i miało znaczenie wobec treści § 7 pkt. 3 rozporządzenia, oraz regulacji wynikającej z art. 48 ust. 1 ustawy. Z powyższego wynika, ze organ odwoławczy uchybił obowiązkowi ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy i wydania rozstrzygnięcia uwzględniającego stan faktyczny i prawny sprawy na dzień wydania decyzji ostatecznej. Organ nie ustosunkował się także do zarzutów odwołania dotyczących interpretacji § 7 ust. 1 pkt. 1) - tj. pojęcia "rejonu sąsiadującego" z miejscem wydobywania wody. Nie mają także uzasadnienia w przepisach prawa materialnego majach zastosowanie w sprawie wskazania organu odwoławczego co do ponownego rozpatrzenia sprawy. Przy rodzaju stwierdzonego naruszenia, tj. nieprawidłowym oznakowaniu wody, oraz przedmiocie przeprowadzonej kontroli, obojętne są dla wyniku rozstrzygnięcia okoliczności dotyczące pozwolenia wodno-prawnego, oraz kwalifikacji rodzajowej wody - wszak kwestionowane jest wyłącznie oznakowanie wprowadzanej do obrotu wody. Ponownie rozpatrując sprawę organy winny mieć na uwadze właściwą treść i wykładnię przywołanych wyżej przepisów prawa materialnego, oraz zasadę, zgodnie z którą ostateczne rozstrzygnięcie winno uwzględniać stan faktyczny i prawny sprawy istniejący w dacie jego wydania.

Powyższe wady zaskarżonej decyzji polegające na naruszeniu wskazanych wyżej przepisów prawa materialnego przez błędną ich interpretację lub niewłaściwe zastosowanie mające wpływ na wynik sprawy, oraz naruszenie powołanych przepisów postępowania przez nie rozpatrzenie sprawy w jej całokształcie, błędne i niewystarczające wskazania co do okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, oraz brak odniesienia się do istotnych zarzutów odwołania, które to wady mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, zadecydowały o konieczności wyeliminowania zaskarżonej i poprzedzającej ja decyzji z obrotu prawnego, na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a i lit. c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Na podstawie art. 152 ustawy p.p.s.a. sąd orzekł, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonywane. Rozstrzygnięcie o kosztach wynika z treści art. 200 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...