VII SA/Wa 2757/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2013-06-20Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Małgorzata Jarecka /przewodniczący/
Paweł Groński
Renata Nawrot /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Jarecka, , Sędzia WSA Paweł Groński, Sędzia WSA Renata Nawrot (spr.), Protokolant ref. staż. Piotr Czyżewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 czerwca 2013 r. sprawy ze skargi A. M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2012 r. znak [...] w przedmiocie odmowy uwzględnienia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym skargę oddala
Uzasadnienie
Postanowieniem znak [...]z dnia [...] kwietnia 2012 r. Prezydent [...] (Prezydent, organ I instancji) działając na podstawie art. 34 § 4 i 5 w związku z art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm., zwana dalej u.p.e.a.) oraz 124 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm., zwanej dalej k.p.a.), orzekł o odmowie uwzględnienia zarzutów zgłoszonych przez A. M. (skarżący, strona) w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Przedstawiając stan faktyczny sprawy Prezydent wyjaśnił, iż ostateczną decyzją z dnia [...]maja 2011 r., znak [...] orzekł o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...], Nr [...]. Ww. decyzja wydana została w związku z przekroczeniem przez stronę liczby 24 punktów otrzymanych za wielokrotne naruszenie przepisów ruchu drogowego. W decyzji tej wskazano, że skarżący obowiązany jest zwrócić prawo jazdy bezzwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od daty doręczenia tej decyzji. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Wobec wniesionego przez stronę odwołania, decyzja ta utrzymana została w mocy decyzją Kolegium Nr [...]z dnia [...] lipca 2011 r. Na tej podstawie organ I instancji pismami z dnia [...]lipca i [...] października 2011 r. zwrócił się do strony o zwrot ww. dokumentu do depozytu. Na powyższe skarżący nie zareagował. Następnie upomnieniem z [...]października 2011 r. Prezydent przypomniał stronie o obowiązku zwrotu prawa jazdy do depozytu w terminie 7 dni od daty doręczenia upomnienia. Powyższe upomnienie zostało doręczone zobowiązanemu w dniu 4 listopada 2011 r. Zawiadomieniem z dnia [...]listopada 2011 r., doręczonym zastępczo (w trybie art. 44 k.p.a.), strona została poinformowana o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w sprawie nałożenia grzywny w celu przymuszenia do zwrotu prawa jazdy. W dniu [...]lutego 2012 r. Prezydent wystawił tytuł wykonawczy nr [...]oraz wydał postanowienie Nr [...], którym na podstawie art. 119 i art. 121 u.p.e.a. orzekł o nałożeniu na skarżącego grzywny w wysokości 500 zł w celu przymuszenia do zwrotu prawa jazdy. Ww. postanowienie oraz tytuł wykonawczy doręczone zostały skarżącemu w dniu [...]marca 2012 r. Powyższe postanowienie skarżący zaskarżył zażaleniem (z dniu [...]marca 2012 r.).
Jednocześnie w dniu [...]marca 2012 r. strona złożyła do organu egzekucyjnego zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej wnioskując o umorzenie postępowania egzekucyjnego z uwagi na niedopuszczalność egzekucji oraz wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu rozpatrzenia zarzutu.
Jako podstawę powyższego skarżący wskazał, iż dyspozycja art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 ze zm., zwana dalej p.r.d.), stanowiących podstawę prawną decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, nie upoważnia organu administracji samorządowej do fizycznego zatrzymania prawa jazdy, czyli zwrotu tego dokumentu do depozytu organu. Zdaniem skarżącego w ww. decyzji orzeczono jedynie o obowiązku zatrzymania prawa jazdy i nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Ponadto p.r.d. w sposób jednoznaczny określa osoby upoważnione do zatrzymania prawa jazdy, jak i sposób jego zatrzymania. Nie upoważnia organu administracji samorządowej do fizycznego zatrzymania prawa jazdy i nie definiuje formy zatrzymania prawa jazdy przez zwrot do depozytu. Tym samym brak jest podstawy opartej w prawie materialnym (art. 138 ust. 1 p.r.d.) do żądania spełnienia określonego obowiązku, w konsekwencji czego prowadzenie postępowania egzekucyjnego jest niedopuszczalne.
Analizując wniesione zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, Prezydent wskazał, iż obowiązek zwrotu prawa jazdy wynika z wykonania ostatecznej decyzji Prezydenta z [...]maja 2011 r., Nr [...] orzekającej o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy do czasu wykazania się posiadaniem wymaganych kwalifikacji. Decyzja wydana została przez właściwy organ, zatem obowiązek zwrotu prawa jazdy jest wymagalny. Spełnione zostało kryterium podmiotowe oraz czynnościowe dla stwierdzenia dopuszczalności egzekucji administracyjnej. Wyjaśnił nadto, iż w przypadku wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, wykonanie takiej decyzji następuje poprzez zatrzymanie prawa jazdy. Tego rodzaju rozstrzygnięcia mogą zapaść w sytuacji, gdy organ podejmujący je nie dysponuje fizycznie prawem jazdy, a w związku z tym zachodzi potrzeba wykonania takiej decyzji. Jeżeli zatrzymanie prawa jazdy następuje na podstawie decyzji starosty (Prezydenta), to wykonanie jej, jeżeli osoba której dotyczy decyzja, odmawia wydania prawa jazdy, może nastąpić w drodze egzekucji administracyjnej (Ryszard A.Stefański, Komentarz do art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym, Lex).
W zażaleniu na powołane postanowienie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu rozpatrzenia zażalenia. Wydanemu rozstrzygnięciu postawił zarzut naruszenia art. 6, art. 8, art. 9 i art. 11 k.p.a. oraz art. 33 ust. 6 w związku z art. 3 § 1 u.p.e.a. i art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) p.r.d.
Uzasadniając zażalenie skarżący podał, iż zgodnie z treścią art. 3 § 1 u.p.e.a. egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków określonych w jej art. 2, gdy wynikają one z decyzji lub postanowień właściwych organów, zaś wedle regulacji art. 119 tej ustawy, grzywnę w celu przymuszenia nakłada się, gdy egzekucja dotyczy obowiązku wykonania czynności. Z treści zażalonego postanowienia wynika, że podstawę nałożonego nań obowiązku do zwrotu prawa jazdy do depozytu organu I instancji stanowi decyzja Prezydenta z dnia [...]maja 2011 r. znak Nr [...]. W treści tej decyzji, powołując się na dyspozycję art. 138 ust 1 w związku z art. 135 ust 1 pkt. 1 lit. g p.r.d., organ I instancji orzekł jedynie o obowiązku zatrzymania prawa jazdy i nadaniu tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu tej decyzji organ I poinformował o obowiązku zwrotu prawa jazdy bezzwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni do depozytu organu I instancji, nie wskazując jednak podstawy prawnej swojego żądania. Skarżący wywiódł, iż wbrew twierdzeniu Prezydenta, w treści art. 138 ust.1 p.r.d., ustawodawca nie upoważnia organu administracji samorządowej, do fizycznego zatrzymania prawa jazdy czyli jego złożenia do depozytu organu I instancji. W p.r.d. określono jednoznacznie osoby upoważnione do zatrzymania prawa jazdy jak i sposób jego zatrzymania, nie zedfiniowano jednak formy zatrzymania prawa jazdy przez zwrot do depozytu.
Zdaniem skarżącego organ I instancji wadliwie wskazał w treści zaskarżonego postanowienia, jak i dołączonego doń tytułu wykonawczego, że samoistną podstawą powstania obowiązku o charakterze niepieniężnym, jest dyspozycja art. 138 ust. 1 p.r.d. i wywiódł, że nie ma podstawy opartej w prawie materialnym do żądania od niego spełnienia określonego obowiązku tj. : zatrzymania przez zwrot prawa jazdy do depozytu. W konsekwencji prowadzenie postępowania egzekucyjnego jest niedopuszczalne.
Postanowieniem znak [...] z dnia [...] września 2012 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (Kolegium, organ odwoławczy) działając m. in. w oparciu o art. 127 § 1 i 2 w związku z art. 17 pkt 1 k.p.a. oraz art. 17 § 1 u.p.e.a., na podstawie art. 138 §1 pkt 1 w związku z oraz art. 144 k.p.a. orzekło o utrzymaniu zaskarżonego postanowienia w mocy.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia po przedstawieniu dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie organ odwoławczy wskazał, że prowadzone w niniejszej sprawie badanie dopuszczalności egzekucji administracyjnej obejmowało przede wszystkim ustalenie, czy egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku była dopuszczalna, czy tytuł wykonawczy był prawidłowo wystawiony i czy doręczone zostało upomnienie.
Kolegium podniosło, iż wskazana przez stronę jako podstawa zarzutu przesłanka z art. 33 pkt 6 u.p.e.a., stanowi swoistą uzupełniającą klauzulę generalną, obejmującą wszystkie przypadki nie wymienione w art. 33 pkt 1-5 u.p.e.a. Wskazało, że zgodnie z dyspozycją art. 15 u.p.e.a organ wydał w dniu [...]października 2011 r. upomnienie znak [...], które doręczone zostało skarżącemu w dniu [...] listopada 2011 r. Wystawiony przez organ I instancji tytuł wykonawczy z dnia [...]lutego 2012 r. nr [...]nakłada na stronę obowiązek zwrotu prawa jazdy "zgodnie z załączoną kserokopią decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy". Podstawę prawną tego obowiązku stanowi decyzja z [...]maja 2011 r., którą Prezydent orzekł o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...] do czasu wykazania się posiadaniem wymaganych kwalifikacji, powyższej decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu ww. decyzji organ I instancji zobowiązał stronę do zwrócenia prawa jazdy niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od daty doręczenia powyższej decyzji.
Odnosząc się do zarzutów zażalenia organ odwoławczy stwierdził, że wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy wiąże się z obowiązkiem fizycznego zatrzymania dokumentu (blankietu prawa jazdy). Powołał w tym zakresie stanowisko doktryny (R. Stefański, Prawo o ruchu drogowym. Komentarz. Lex), wedle którego w wypadku wydania postanowienia lub decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy (ust. 1 pkt 1 lit. e p.r.d.), wykonanie takiego postanowienia lub decyzji następuje poprzez zatrzymanie prawa jazdy. Tego rodzaju rozstrzygnięcia mogą zapaść w sytuacji, gdy organ podejmujący je nie dysponuje fizycznie prawem jazdy, a w związku z tym zachodzi potrzeba wykonania takiego postanowienia lub decyzji. Jeżeli zatrzymanie prawa jazdy następuje na podstawie decyzji starosty (art. 138 p.r.d.), to wykonanie jej, jeżeli osoba, której dotyczy decyzja, odmawia wydania prawa jazdy, może nastąpić w drodze egzekucji administracyjnej. Organ egzekucyjny może nałożyć grzywnę w celu przymuszenia (art. 119 § 1 u.p.e.a.), czyli w celu wydania prawa jazdy, lub zastosować siłę fizyczną w celu jego odebrania (art. 136 § 1 u.p.e.a.), lecz to tryb mało skuteczny. Wskazał także, iż w świetle stanowiska orzecznictwa (wyrok NSA z dnia 10 lutego 2009 r. sygn. I OSK 337/08), do wydania przez starostę decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy nie jest potrzebne fizyczne dysponowanie przez niego dokumentem zatrzymanym wcześniej przez policjanta.
W konsekwencji organ odwoławczy stwierdził zasadność podjętego przez Prezydenta postanowienia o nie uwzględnieniu zarzutów skarżącego i uznał, że egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku była dopuszczalna.
Skargą do sądu administracyjnego na powołane rozstrzygnięcie złożył skarżący wnioskując o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i wstrzymanie jego wykonania. W uzasadnieniu skargi, po przedstawieniu dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie skarżący wywiódł, iż stanowisko organu odwoławczego nie jest prawidłowe, nie odnosi się bowiem do meritum sprawy.
Skarżący wskazał, iż co do zasady nie kwestionuje wynikającego z przepisu art. 138 ust. 1 p.r.d. uprawnienia Prezydenta (starosty) do tzw. prawnego zatrzymania
prawa jazdy. Istotą niniejszej skargi pozostaje jednak kwestia prawidłowości działania organów w zakresie wszczęcia wobec niego egzekucji administracyjnej, w celu wyegzekwowania obowiązku, który nie wynika z przepisów obowiązującego prawa, a więc działania z naruszeniem wyrażonej w art. 6 k.p.a. zasady praworządności, zgodnie z którą organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
Uznał, iż wywodzenie z art. 138 ust. 1 p.r.d. uprawnienia Prezydenta do zobligowania skarżącego do fizycznego zwrotu zatrzymanego dokumentu prawa jazdy w sposób oczywisty i rażący narusza zasadę praworządności, gdyż wskazany przepis w żadnym stopniu nie przesądza ani o możliwości zażądania takiego zwrotu, a tym bardziej o ewentualnej formie zwrotu, czyli złożeniu dokumentu do depozytu. Wskazał w tym zakresie na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2007 r. sygn. akt P 28/07, w którym to Trybunał jednoznacznie stwierdził, iż nakaz poprawnej legislacji "jest funkcjonalnie związany z zasadami pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Zasady te nakazują, aby przepisy prawa były formułowane w sposób precyzyjny i jasny. Warunek jasności oznacza obowiązek tworzenia przepisów klarownych i zrozumiałych dla ich adresatów, którzy od racjonalnego ustawodawcy mogą oczekiwać stanowienia norm prawnych niebudzących wątpliwości, co do treści nakładanych obowiązków i przyznawanych praw. Związana z jasnością precyzja przepisu winna przejawiać się w konkretności nakładanych obowiązków i przyznawanych praw, tak by ich treść była oczywista i pozwalała na ich wyegzekwowanie." Przywołał także stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z 17 listopada 1982 r., sygn. akt II SA 1474/82, wedle którego "organ administracji, wydając decyzję, nie może ani nałożyć na obywatela obowiązku, ani odmówić mu przyznania uprawnienia, jeżeli nie wykaże, że upoważniają go do tego konkretne przepisy prawa. Są to podstawowe zasady działania aparatu administracji państwowej w praworządnym państwie." Zatem w sytuacji braku jednoznacznie sformułowanego przepisu prawa zobowiązującego do określonego zachowania, wyklucza możliwość domniemywania istnienia obowiązku takiego zachowania oraz kształtowania sposobu jego spełnienia.
W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga podlega oddaleniu.
Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Takiej kontroli podlegają m.in. pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach oraz zaskarżalne postanowienia wydawane w ramach postępowania o udzielenie interpretacji podatkowej. Zgodnie natomiast z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., zwana dalej p.p.s.a.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zaskarżone postanowienie może być uchylone wówczas, gdy sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy lub naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego albo inne naruszenie prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
Kluczowym dla rozpoznania przedmiotowej sprawy jest ustalenie, czy wydane przez organ I instancji i utrzymane postanowieniem organu odwoławczego orzeczenie o nieuwzględnieniu zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, jest prawidłowe.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż kwestia zgłoszenia zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego uregulowana została w art. 33 u.p.e.a. Zgodnie z tym przepisem podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być: 1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku; 2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej; 3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4; 4) błąd co do osoby zobowiązanego; 5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym; 6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego; 7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1; 8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego; 9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny; 10) niespełnienie wymogów określonych w art. 27 u.p.e.a.
Zarzuty mogą być wniesione do organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od otrzymania tytułu wykonawczego, o czym poucza się zobowiązanego w treści tytułu wykonawczego (art. 27 § 1 pkt 9 u.p.e.a.) co oznacza, że nie mogą być one składane lub uzupełniane w terminie późniejszym, np. w zażaleniu na postanowienie organu egzekucyjnego lub w skardze do sądu, bowiem to organ egzekucyjny musi je rozpoznać (po ewentualnym uzyskaniu stanowiska wierzyciela – jeżeli organ egzekucyjny nie jest równocześnie wierzycielem).
Zgodnie z przepisem art. 34 § 1 u.p.e.a., zarzuty zgłoszone na podstawie 33 pkt 1-7, 9 i 10 organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art. 33 pkt 1-5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu wiążąca.
Organem egzekucyjnym w niniejszym postępowaniu jest Prezydent, będący równocześnie wierzycielem egzekwowanego obowiązku, zatem nie powstała konieczność – przewidziana w art. 34 § 1 u.p.e.a. zwracania się do wierzyciela o uprzednie zajęcie stanowiska w przedmiocie zgłoszonych zarzutów. Stanowisko takie zostało ugruntowane w orzecznictwie sądowym (por.: uchwała NSA z 25 czerwca 2007 r., sygn. akt I FPS 4/06, publ. w ONSAiWSA 2007/5/112; wyrok NSA z 21 lipca 2009 r. , sygn. akt II FSK 400/08, publ. LEX nr 549015), zasadnie więc organ egzekucyjny wydał przedmiotowe postanowienie na podstawie art. 34 § 4 u.p.e.a., bez uzyskania stanowiska wierzyciela.
Jak wskazano wyżej przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest wydane w postępowaniu egzekucyjnym ostateczne postanowienie odmawiające uwzględnienia zarzutów, wobec czego w związku z charakterem obowiązku, jaki wskazany został w wystawionym przez wierzyciela tytule wykonawczym, tj. obowiązku zwrotu dokumentu prawa jazdy wskazać należy, iż ww. obowiązek określony został w art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) p.r.d. Stosownie do wskazanych przepisów, decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, wydaje Starosta (Prezydent), a zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania. Postępowanie w tym zakresie inicjuje wniosek komendanta [...]policji złożony w trybie art. art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b) p.r.d.
Z przedstawionych Sądowi przy skardze akt administracyjnych (decyzja Prezydenta z [...]maja 2011 r., k. [...] i decyzja Kolegium z [...] lipca 2011 r., k. [...]) wynika, że
skarżący przekroczył limit 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, bowiem w okresie od [...] lipca 2009 r. do [...]czerwca 2010 r. wielokrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego uzyskując łączną liczbę punktów 31. W tym miejscu wskazać należy, iż podstawę złożenia w dniu [...]lipca 2010 r. przez Komendanta [...] Policji ww. wniosku stanowił § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy drogowe (Dz. U. Nr 236, poz. 1998 ze zm.). Przepisy ww. aktu określają m. in. sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego, warunki i sposób prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego oraz tryb występowania z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Wniosek taki może być sporządzony wyłącznie na podstawie wpisów ostatecznych do ewidencji (§ 7 ust. 2 rozporządzenia), zaś wpisów ostatecznych do ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, mandatem karnym albo orzeczeniem dyscyplinarnym (§ 4 ust. 1 rozporządzenia). Jak z powyższego wynika, przekroczenie przez skarżącego limitu 24 punktów za naruszenie zasad ruchu drogowego w okresie nie przekraczającym roku, obligowało Komendanta [...]Policji do wystąpienia do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy, a następnie Prezydenta do zatrzymania prawa jazdy i skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji.
Załatwiając ww. wniosek Komendanta, organ I instancji wydał w dniu [...]maja 2011 r. decyzję Nr [...] orzekającą o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...], Nr [...], wydanego w dniu [...]maja 2006 r. przez Prezydenta [...], na druku [...], której nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja ta utrzymana została w mocy decyzją Kolegium Nr [...]z dnia [...] lipca 2011 r.
Funkcjonowanie w obrocie prawnym ww. ostatecznej decyzji Prezydenta, przy jednoczesnym braku wykonania przez skarżącego nałożonego nań obowiązku, oraz niewykonanie tego obowiązku pomimo dwukrotnego wezwania (pisma z dnia [...]lipca i [...] października 2011 r.) oraz upomnienia z dnia [...]października 2011 r. stanowiło podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Odnosząc się do zarzutu skargi dotyczącego niedopuszczalności egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego (art. 33 pkt 6 u.p.e.a.), stwierdzić należy jego niezasadność. Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż badanie dopuszczalności egzekucji obejmuje ustalenie, czy egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku jest dopuszczalna, czy tytuł wykonawczy jest prawidłowo wystawiony i czy doręczone zostało upomnienie.
Jak wynika z przytoczonych wyżej rozważań Sądu obowiązek zwrotu przez skarżącego dokumentu prawa jazdy do depozytu organu I instancji wynika bezpośrednio z przepisów prawa co oznacza, iż jest ona dopuszczalna. Także wystawiony w dniu [...]lutego 2012 r. tytuł wykonawczy nie budzi zastrzeżeń Sądu zawiera bowiem wszystkie określone w art. 27 § 1 i 3 u.p.e.a., elementy tj. : oznaczenie wierzyciela; wskazanie imienia i nazwiska zobowiązanego i jego adresu; treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny; wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej; datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela; pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu; pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego; klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu. Ponadto jak wskazano w treści tytułu wykonawczego (pkt [...]) upomnienie zostało doręczone skarżącemu w dniu [...] listopada 2011 r. W świetle ww. ustaleń ewidentnym jest, iż egzekucja administracyjna była dopuszczalna.
Właściwie zatem organy obu instancji ustaliły, iż wniesione przez skarżącego zarzuty dotyczące braku podstawy prawnej do orzeczenia obowiązku zwrotu dokumentu prawa jazdy są niezasadne. W świetle powyższych rozważań za nieuzasadnione uznać także należy podniesione w skardze zarzuty naruszenia przepisów postępowania, w zakresie objętym przepisami art. 6 k.p.a.
Reasumując stwierdzić należy, że zaskarżone i poprzedzające je postanowienie organu I instancji, zostały podjęte zgodnie z obowiązującymi w tej materii przepisami prawa. Jednocześnie Sąd wskazuje, iż nie dopatrzył się naruszenia przepisów postępowania tj. art. 7 i 77 § 1 pkt 1 k.p.a., które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Mając na uwadze powołane okoliczności, Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzekł o oddaleniu skargi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Małgorzata Jarecka /przewodniczący/Paweł Groński
Renata Nawrot /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Jarecka, , Sędzia WSA Paweł Groński, Sędzia WSA Renata Nawrot (spr.), Protokolant ref. staż. Piotr Czyżewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 czerwca 2013 r. sprawy ze skargi A. M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2012 r. znak [...] w przedmiocie odmowy uwzględnienia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym skargę oddala
Uzasadnienie
Postanowieniem znak [...]z dnia [...] kwietnia 2012 r. Prezydent [...] (Prezydent, organ I instancji) działając na podstawie art. 34 § 4 i 5 w związku z art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm., zwana dalej u.p.e.a.) oraz 124 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm., zwanej dalej k.p.a.), orzekł o odmowie uwzględnienia zarzutów zgłoszonych przez A. M. (skarżący, strona) w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Przedstawiając stan faktyczny sprawy Prezydent wyjaśnił, iż ostateczną decyzją z dnia [...]maja 2011 r., znak [...] orzekł o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...], Nr [...]. Ww. decyzja wydana została w związku z przekroczeniem przez stronę liczby 24 punktów otrzymanych za wielokrotne naruszenie przepisów ruchu drogowego. W decyzji tej wskazano, że skarżący obowiązany jest zwrócić prawo jazdy bezzwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od daty doręczenia tej decyzji. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Wobec wniesionego przez stronę odwołania, decyzja ta utrzymana została w mocy decyzją Kolegium Nr [...]z dnia [...] lipca 2011 r. Na tej podstawie organ I instancji pismami z dnia [...]lipca i [...] października 2011 r. zwrócił się do strony o zwrot ww. dokumentu do depozytu. Na powyższe skarżący nie zareagował. Następnie upomnieniem z [...]października 2011 r. Prezydent przypomniał stronie o obowiązku zwrotu prawa jazdy do depozytu w terminie 7 dni od daty doręczenia upomnienia. Powyższe upomnienie zostało doręczone zobowiązanemu w dniu 4 listopada 2011 r. Zawiadomieniem z dnia [...]listopada 2011 r., doręczonym zastępczo (w trybie art. 44 k.p.a.), strona została poinformowana o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w sprawie nałożenia grzywny w celu przymuszenia do zwrotu prawa jazdy. W dniu [...]lutego 2012 r. Prezydent wystawił tytuł wykonawczy nr [...]oraz wydał postanowienie Nr [...], którym na podstawie art. 119 i art. 121 u.p.e.a. orzekł o nałożeniu na skarżącego grzywny w wysokości 500 zł w celu przymuszenia do zwrotu prawa jazdy. Ww. postanowienie oraz tytuł wykonawczy doręczone zostały skarżącemu w dniu [...]marca 2012 r. Powyższe postanowienie skarżący zaskarżył zażaleniem (z dniu [...]marca 2012 r.).
Jednocześnie w dniu [...]marca 2012 r. strona złożyła do organu egzekucyjnego zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej wnioskując o umorzenie postępowania egzekucyjnego z uwagi na niedopuszczalność egzekucji oraz wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu rozpatrzenia zarzutu.
Jako podstawę powyższego skarżący wskazał, iż dyspozycja art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 ze zm., zwana dalej p.r.d.), stanowiących podstawę prawną decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, nie upoważnia organu administracji samorządowej do fizycznego zatrzymania prawa jazdy, czyli zwrotu tego dokumentu do depozytu organu. Zdaniem skarżącego w ww. decyzji orzeczono jedynie o obowiązku zatrzymania prawa jazdy i nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Ponadto p.r.d. w sposób jednoznaczny określa osoby upoważnione do zatrzymania prawa jazdy, jak i sposób jego zatrzymania. Nie upoważnia organu administracji samorządowej do fizycznego zatrzymania prawa jazdy i nie definiuje formy zatrzymania prawa jazdy przez zwrot do depozytu. Tym samym brak jest podstawy opartej w prawie materialnym (art. 138 ust. 1 p.r.d.) do żądania spełnienia określonego obowiązku, w konsekwencji czego prowadzenie postępowania egzekucyjnego jest niedopuszczalne.
Analizując wniesione zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, Prezydent wskazał, iż obowiązek zwrotu prawa jazdy wynika z wykonania ostatecznej decyzji Prezydenta z [...]maja 2011 r., Nr [...] orzekającej o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy do czasu wykazania się posiadaniem wymaganych kwalifikacji. Decyzja wydana została przez właściwy organ, zatem obowiązek zwrotu prawa jazdy jest wymagalny. Spełnione zostało kryterium podmiotowe oraz czynnościowe dla stwierdzenia dopuszczalności egzekucji administracyjnej. Wyjaśnił nadto, iż w przypadku wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, wykonanie takiej decyzji następuje poprzez zatrzymanie prawa jazdy. Tego rodzaju rozstrzygnięcia mogą zapaść w sytuacji, gdy organ podejmujący je nie dysponuje fizycznie prawem jazdy, a w związku z tym zachodzi potrzeba wykonania takiej decyzji. Jeżeli zatrzymanie prawa jazdy następuje na podstawie decyzji starosty (Prezydenta), to wykonanie jej, jeżeli osoba której dotyczy decyzja, odmawia wydania prawa jazdy, może nastąpić w drodze egzekucji administracyjnej (Ryszard A.Stefański, Komentarz do art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym, Lex).
W zażaleniu na powołane postanowienie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu rozpatrzenia zażalenia. Wydanemu rozstrzygnięciu postawił zarzut naruszenia art. 6, art. 8, art. 9 i art. 11 k.p.a. oraz art. 33 ust. 6 w związku z art. 3 § 1 u.p.e.a. i art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) p.r.d.
Uzasadniając zażalenie skarżący podał, iż zgodnie z treścią art. 3 § 1 u.p.e.a. egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków określonych w jej art. 2, gdy wynikają one z decyzji lub postanowień właściwych organów, zaś wedle regulacji art. 119 tej ustawy, grzywnę w celu przymuszenia nakłada się, gdy egzekucja dotyczy obowiązku wykonania czynności. Z treści zażalonego postanowienia wynika, że podstawę nałożonego nań obowiązku do zwrotu prawa jazdy do depozytu organu I instancji stanowi decyzja Prezydenta z dnia [...]maja 2011 r. znak Nr [...]. W treści tej decyzji, powołując się na dyspozycję art. 138 ust 1 w związku z art. 135 ust 1 pkt. 1 lit. g p.r.d., organ I instancji orzekł jedynie o obowiązku zatrzymania prawa jazdy i nadaniu tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu tej decyzji organ I poinformował o obowiązku zwrotu prawa jazdy bezzwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni do depozytu organu I instancji, nie wskazując jednak podstawy prawnej swojego żądania. Skarżący wywiódł, iż wbrew twierdzeniu Prezydenta, w treści art. 138 ust.1 p.r.d., ustawodawca nie upoważnia organu administracji samorządowej, do fizycznego zatrzymania prawa jazdy czyli jego złożenia do depozytu organu I instancji. W p.r.d. określono jednoznacznie osoby upoważnione do zatrzymania prawa jazdy jak i sposób jego zatrzymania, nie zedfiniowano jednak formy zatrzymania prawa jazdy przez zwrot do depozytu.
Zdaniem skarżącego organ I instancji wadliwie wskazał w treści zaskarżonego postanowienia, jak i dołączonego doń tytułu wykonawczego, że samoistną podstawą powstania obowiązku o charakterze niepieniężnym, jest dyspozycja art. 138 ust. 1 p.r.d. i wywiódł, że nie ma podstawy opartej w prawie materialnym do żądania od niego spełnienia określonego obowiązku tj. : zatrzymania przez zwrot prawa jazdy do depozytu. W konsekwencji prowadzenie postępowania egzekucyjnego jest niedopuszczalne.
Postanowieniem znak [...] z dnia [...] września 2012 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (Kolegium, organ odwoławczy) działając m. in. w oparciu o art. 127 § 1 i 2 w związku z art. 17 pkt 1 k.p.a. oraz art. 17 § 1 u.p.e.a., na podstawie art. 138 §1 pkt 1 w związku z oraz art. 144 k.p.a. orzekło o utrzymaniu zaskarżonego postanowienia w mocy.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia po przedstawieniu dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie organ odwoławczy wskazał, że prowadzone w niniejszej sprawie badanie dopuszczalności egzekucji administracyjnej obejmowało przede wszystkim ustalenie, czy egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku była dopuszczalna, czy tytuł wykonawczy był prawidłowo wystawiony i czy doręczone zostało upomnienie.
Kolegium podniosło, iż wskazana przez stronę jako podstawa zarzutu przesłanka z art. 33 pkt 6 u.p.e.a., stanowi swoistą uzupełniającą klauzulę generalną, obejmującą wszystkie przypadki nie wymienione w art. 33 pkt 1-5 u.p.e.a. Wskazało, że zgodnie z dyspozycją art. 15 u.p.e.a organ wydał w dniu [...]października 2011 r. upomnienie znak [...], które doręczone zostało skarżącemu w dniu [...] listopada 2011 r. Wystawiony przez organ I instancji tytuł wykonawczy z dnia [...]lutego 2012 r. nr [...]nakłada na stronę obowiązek zwrotu prawa jazdy "zgodnie z załączoną kserokopią decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy". Podstawę prawną tego obowiązku stanowi decyzja z [...]maja 2011 r., którą Prezydent orzekł o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...] do czasu wykazania się posiadaniem wymaganych kwalifikacji, powyższej decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu ww. decyzji organ I instancji zobowiązał stronę do zwrócenia prawa jazdy niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od daty doręczenia powyższej decyzji.
Odnosząc się do zarzutów zażalenia organ odwoławczy stwierdził, że wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy wiąże się z obowiązkiem fizycznego zatrzymania dokumentu (blankietu prawa jazdy). Powołał w tym zakresie stanowisko doktryny (R. Stefański, Prawo o ruchu drogowym. Komentarz. Lex), wedle którego w wypadku wydania postanowienia lub decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy (ust. 1 pkt 1 lit. e p.r.d.), wykonanie takiego postanowienia lub decyzji następuje poprzez zatrzymanie prawa jazdy. Tego rodzaju rozstrzygnięcia mogą zapaść w sytuacji, gdy organ podejmujący je nie dysponuje fizycznie prawem jazdy, a w związku z tym zachodzi potrzeba wykonania takiego postanowienia lub decyzji. Jeżeli zatrzymanie prawa jazdy następuje na podstawie decyzji starosty (art. 138 p.r.d.), to wykonanie jej, jeżeli osoba, której dotyczy decyzja, odmawia wydania prawa jazdy, może nastąpić w drodze egzekucji administracyjnej. Organ egzekucyjny może nałożyć grzywnę w celu przymuszenia (art. 119 § 1 u.p.e.a.), czyli w celu wydania prawa jazdy, lub zastosować siłę fizyczną w celu jego odebrania (art. 136 § 1 u.p.e.a.), lecz to tryb mało skuteczny. Wskazał także, iż w świetle stanowiska orzecznictwa (wyrok NSA z dnia 10 lutego 2009 r. sygn. I OSK 337/08), do wydania przez starostę decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy nie jest potrzebne fizyczne dysponowanie przez niego dokumentem zatrzymanym wcześniej przez policjanta.
W konsekwencji organ odwoławczy stwierdził zasadność podjętego przez Prezydenta postanowienia o nie uwzględnieniu zarzutów skarżącego i uznał, że egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku była dopuszczalna.
Skargą do sądu administracyjnego na powołane rozstrzygnięcie złożył skarżący wnioskując o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i wstrzymanie jego wykonania. W uzasadnieniu skargi, po przedstawieniu dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie skarżący wywiódł, iż stanowisko organu odwoławczego nie jest prawidłowe, nie odnosi się bowiem do meritum sprawy.
Skarżący wskazał, iż co do zasady nie kwestionuje wynikającego z przepisu art. 138 ust. 1 p.r.d. uprawnienia Prezydenta (starosty) do tzw. prawnego zatrzymania
prawa jazdy. Istotą niniejszej skargi pozostaje jednak kwestia prawidłowości działania organów w zakresie wszczęcia wobec niego egzekucji administracyjnej, w celu wyegzekwowania obowiązku, który nie wynika z przepisów obowiązującego prawa, a więc działania z naruszeniem wyrażonej w art. 6 k.p.a. zasady praworządności, zgodnie z którą organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
Uznał, iż wywodzenie z art. 138 ust. 1 p.r.d. uprawnienia Prezydenta do zobligowania skarżącego do fizycznego zwrotu zatrzymanego dokumentu prawa jazdy w sposób oczywisty i rażący narusza zasadę praworządności, gdyż wskazany przepis w żadnym stopniu nie przesądza ani o możliwości zażądania takiego zwrotu, a tym bardziej o ewentualnej formie zwrotu, czyli złożeniu dokumentu do depozytu. Wskazał w tym zakresie na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2007 r. sygn. akt P 28/07, w którym to Trybunał jednoznacznie stwierdził, iż nakaz poprawnej legislacji "jest funkcjonalnie związany z zasadami pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Zasady te nakazują, aby przepisy prawa były formułowane w sposób precyzyjny i jasny. Warunek jasności oznacza obowiązek tworzenia przepisów klarownych i zrozumiałych dla ich adresatów, którzy od racjonalnego ustawodawcy mogą oczekiwać stanowienia norm prawnych niebudzących wątpliwości, co do treści nakładanych obowiązków i przyznawanych praw. Związana z jasnością precyzja przepisu winna przejawiać się w konkretności nakładanych obowiązków i przyznawanych praw, tak by ich treść była oczywista i pozwalała na ich wyegzekwowanie." Przywołał także stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z 17 listopada 1982 r., sygn. akt II SA 1474/82, wedle którego "organ administracji, wydając decyzję, nie może ani nałożyć na obywatela obowiązku, ani odmówić mu przyznania uprawnienia, jeżeli nie wykaże, że upoważniają go do tego konkretne przepisy prawa. Są to podstawowe zasady działania aparatu administracji państwowej w praworządnym państwie." Zatem w sytuacji braku jednoznacznie sformułowanego przepisu prawa zobowiązującego do określonego zachowania, wyklucza możliwość domniemywania istnienia obowiązku takiego zachowania oraz kształtowania sposobu jego spełnienia.
W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga podlega oddaleniu.
Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Takiej kontroli podlegają m.in. pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach oraz zaskarżalne postanowienia wydawane w ramach postępowania o udzielenie interpretacji podatkowej. Zgodnie natomiast z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., zwana dalej p.p.s.a.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zaskarżone postanowienie może być uchylone wówczas, gdy sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy lub naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego albo inne naruszenie prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
Kluczowym dla rozpoznania przedmiotowej sprawy jest ustalenie, czy wydane przez organ I instancji i utrzymane postanowieniem organu odwoławczego orzeczenie o nieuwzględnieniu zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, jest prawidłowe.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż kwestia zgłoszenia zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego uregulowana została w art. 33 u.p.e.a. Zgodnie z tym przepisem podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być: 1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku; 2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej; 3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4; 4) błąd co do osoby zobowiązanego; 5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym; 6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego; 7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1; 8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego; 9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny; 10) niespełnienie wymogów określonych w art. 27 u.p.e.a.
Zarzuty mogą być wniesione do organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od otrzymania tytułu wykonawczego, o czym poucza się zobowiązanego w treści tytułu wykonawczego (art. 27 § 1 pkt 9 u.p.e.a.) co oznacza, że nie mogą być one składane lub uzupełniane w terminie późniejszym, np. w zażaleniu na postanowienie organu egzekucyjnego lub w skardze do sądu, bowiem to organ egzekucyjny musi je rozpoznać (po ewentualnym uzyskaniu stanowiska wierzyciela – jeżeli organ egzekucyjny nie jest równocześnie wierzycielem).
Zgodnie z przepisem art. 34 § 1 u.p.e.a., zarzuty zgłoszone na podstawie 33 pkt 1-7, 9 i 10 organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art. 33 pkt 1-5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu wiążąca.
Organem egzekucyjnym w niniejszym postępowaniu jest Prezydent, będący równocześnie wierzycielem egzekwowanego obowiązku, zatem nie powstała konieczność – przewidziana w art. 34 § 1 u.p.e.a. zwracania się do wierzyciela o uprzednie zajęcie stanowiska w przedmiocie zgłoszonych zarzutów. Stanowisko takie zostało ugruntowane w orzecznictwie sądowym (por.: uchwała NSA z 25 czerwca 2007 r., sygn. akt I FPS 4/06, publ. w ONSAiWSA 2007/5/112; wyrok NSA z 21 lipca 2009 r. , sygn. akt II FSK 400/08, publ. LEX nr 549015), zasadnie więc organ egzekucyjny wydał przedmiotowe postanowienie na podstawie art. 34 § 4 u.p.e.a., bez uzyskania stanowiska wierzyciela.
Jak wskazano wyżej przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest wydane w postępowaniu egzekucyjnym ostateczne postanowienie odmawiające uwzględnienia zarzutów, wobec czego w związku z charakterem obowiązku, jaki wskazany został w wystawionym przez wierzyciela tytule wykonawczym, tj. obowiązku zwrotu dokumentu prawa jazdy wskazać należy, iż ww. obowiązek określony został w art. 138 ust. 1 w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g) p.r.d. Stosownie do wskazanych przepisów, decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, wydaje Starosta (Prezydent), a zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania. Postępowanie w tym zakresie inicjuje wniosek komendanta [...]policji złożony w trybie art. art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b) p.r.d.
Z przedstawionych Sądowi przy skardze akt administracyjnych (decyzja Prezydenta z [...]maja 2011 r., k. [...] i decyzja Kolegium z [...] lipca 2011 r., k. [...]) wynika, że
skarżący przekroczył limit 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, bowiem w okresie od [...] lipca 2009 r. do [...]czerwca 2010 r. wielokrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego uzyskując łączną liczbę punktów 31. W tym miejscu wskazać należy, iż podstawę złożenia w dniu [...]lipca 2010 r. przez Komendanta [...] Policji ww. wniosku stanowił § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy drogowe (Dz. U. Nr 236, poz. 1998 ze zm.). Przepisy ww. aktu określają m. in. sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego, warunki i sposób prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego oraz tryb występowania z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Wniosek taki może być sporządzony wyłącznie na podstawie wpisów ostatecznych do ewidencji (§ 7 ust. 2 rozporządzenia), zaś wpisów ostatecznych do ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, mandatem karnym albo orzeczeniem dyscyplinarnym (§ 4 ust. 1 rozporządzenia). Jak z powyższego wynika, przekroczenie przez skarżącego limitu 24 punktów za naruszenie zasad ruchu drogowego w okresie nie przekraczającym roku, obligowało Komendanta [...]Policji do wystąpienia do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy, a następnie Prezydenta do zatrzymania prawa jazdy i skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji.
Załatwiając ww. wniosek Komendanta, organ I instancji wydał w dniu [...]maja 2011 r. decyzję Nr [...] orzekającą o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy kategorii [...], Nr [...], wydanego w dniu [...]maja 2006 r. przez Prezydenta [...], na druku [...], której nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja ta utrzymana została w mocy decyzją Kolegium Nr [...]z dnia [...] lipca 2011 r.
Funkcjonowanie w obrocie prawnym ww. ostatecznej decyzji Prezydenta, przy jednoczesnym braku wykonania przez skarżącego nałożonego nań obowiązku, oraz niewykonanie tego obowiązku pomimo dwukrotnego wezwania (pisma z dnia [...]lipca i [...] października 2011 r.) oraz upomnienia z dnia [...]października 2011 r. stanowiło podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Odnosząc się do zarzutu skargi dotyczącego niedopuszczalności egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego (art. 33 pkt 6 u.p.e.a.), stwierdzić należy jego niezasadność. Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż badanie dopuszczalności egzekucji obejmuje ustalenie, czy egzekucja administracyjna oznaczonego obowiązku jest dopuszczalna, czy tytuł wykonawczy jest prawidłowo wystawiony i czy doręczone zostało upomnienie.
Jak wynika z przytoczonych wyżej rozważań Sądu obowiązek zwrotu przez skarżącego dokumentu prawa jazdy do depozytu organu I instancji wynika bezpośrednio z przepisów prawa co oznacza, iż jest ona dopuszczalna. Także wystawiony w dniu [...]lutego 2012 r. tytuł wykonawczy nie budzi zastrzeżeń Sądu zawiera bowiem wszystkie określone w art. 27 § 1 i 3 u.p.e.a., elementy tj. : oznaczenie wierzyciela; wskazanie imienia i nazwiska zobowiązanego i jego adresu; treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny; wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej; datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela; pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu; pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego; klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu. Ponadto jak wskazano w treści tytułu wykonawczego (pkt [...]) upomnienie zostało doręczone skarżącemu w dniu [...] listopada 2011 r. W świetle ww. ustaleń ewidentnym jest, iż egzekucja administracyjna była dopuszczalna.
Właściwie zatem organy obu instancji ustaliły, iż wniesione przez skarżącego zarzuty dotyczące braku podstawy prawnej do orzeczenia obowiązku zwrotu dokumentu prawa jazdy są niezasadne. W świetle powyższych rozważań za nieuzasadnione uznać także należy podniesione w skardze zarzuty naruszenia przepisów postępowania, w zakresie objętym przepisami art. 6 k.p.a.
Reasumując stwierdzić należy, że zaskarżone i poprzedzające je postanowienie organu I instancji, zostały podjęte zgodnie z obowiązującymi w tej materii przepisami prawa. Jednocześnie Sąd wskazuje, iż nie dopatrzył się naruszenia przepisów postępowania tj. art. 7 i 77 § 1 pkt 1 k.p.a., które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Mając na uwadze powołane okoliczności, Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzekł o oddaleniu skargi.
