I SA/Sz 1057/12

Uzasadnienie

Zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] Dyrektor Izby Celnej odmówił Spółce "N." Z. K., E. W., P. G., L. V. Spółka jawna W. (obecnie "N." Z. K., P. G., L. V. Spółka jawna W.), zwanej dalej "Spółką", przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego nr [...] z dnia [...] r.

Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że Naczelnik Urzędu Celnego wskazaną wyżej decyzją z dnia [...] r. określił Spółce zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym za miesiąc grudzień 2006 r.

w wysokości [...] zł. oraz odsetki od niezapłaconych w terminie wpłat dziennych w wysokości [...] zł.

Przedmiotowa decyzja została doręczona Spółce w dniu 8 sierpnia 2011 r.

w trybie art. 150 w związku z art. 151 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), tj. w tak zwanym trybie zastępczym. Stosownie zatem do art. 223 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej

14-dniowy termin do wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Celnej na decyzję Naczelnika Urzędu Celnego rozpoczął bieg od dnia 9 sierpnia 2011 r. i upłynął z dniem 22 sierpnia 2011 r. (poniedziałek, który to dzień nie był dniem ustawowo wolnym od pracy). Tak więc z dniem 23 sierpnia 2011 r. decyzja Naczelnika Urzędu Celnego stała się decyzją ostateczną.

W dniu 19 marca 2012 r. do Naczelnika Urzędu Celnego , wpłynęło odwołanie z dnia 14 marca 2012 r. od decyzji z dnia [...] r. Jak wynika ze stempla pocztowego odciśniętego na kopercie zawierającej przedmiotowe odwołanie, zostało ono nadane w placówce pocztowej W. w dniu 16 marca 2012 r. Odwołanie nie zostało zatem złożone w ustawowym 14-dniowym terminie. Jednocześnie z odwołaniem (w tym samym piśmie) zawarto wniosek o przywrócenie terminu do jego wniesienia.

Uzasadniając wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania Spółka wskazała, że o wydaniu przedmiotowej decyzji dowiedziała się dopiero w dniu

9 marca 2012 r. w trakcie "czynności związanych z postępowaniem karno skarbowym" w związku z czym niezwłocznie wystąpiła do Naczelnika Urzędu Celnego (pismo z dnia 12 marca 2012 r.) o wydanie kopii sześciu decyzji, w tym również decyzji z dnia [...] r. nr [...] oraz kopii korespondencji kierowanej do Spółki, dotyczącej wydanych decyzji. Wnioskowane dokumenty przedstawiciel Spółki odebrał osobiście w dniu 12 marca 2012 r. - decyzje o numerach: [...] oraz 14 marca 2012 r. - pozostałe dokumenty związane ze sprawą. Zdaniem Spółki, doręczenie decyzji z dnia [...] r. nastąpiło w sposób nieprawidłowy. Spółka bowiem nie została zawiadomiona, że przedmiotowa decyzja w związku z niemożnością jej doręczenia, jest przechowywana w placówce pocztowej. Poczta, w ocenie Spółki, nie przeprowadziła procedury doręczenia zgodnej z przepisami prawa. Na dokumencie "Potwierdzenie odbioru" pracownik poczty odnotował, że pozostawił - w skrzynce oddawczej adresata - zawiadomienie o przechowywaniu przesyłki w placówce pocztowej, co zdaniem Spółki, nie jest prawdą, gdyż nigdy, jak twierdzi nie posiadała skrzynki oddawczej. W związku z tym Spółka uważa, że decyzja ta nie została w ogóle doręczona, a co najwyżej doręczono ją dopiero w dniu 12 marca 2012 r., tj. w dniu odbioru kserokopii decyzji przez przedstawiciela Spółki. Sumując, zdaniem Spółki, uchybienie terminu nie było w żaden sposób przez nią zawinione a wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania złożyła z ostrożności procesowej.

Po szczegółowej analizie zgromadzonego materiału dowodowego oraz po zapoznaniu się z argumentami Spółki zaprezentowanymi w złożonym wniosku

o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, Dyrektor Izby Celnej wymienionym na wstępie postanowieniem z dnia [...] r. odmówił przywrócenia tego terminu.

Uzasadniając postanowienie o odmowie przywrócenia terminu organ wskazał na przesłanki uchybienia terminu określone w art. 162 § 1 Ordynacji podatkowej. Podkreślił, że przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy i może wystąpić jedynie wtedy, gdy strona zaprezentowaną argumentacją w sposób przekonujący uprawdopodobni brak swojej winy, to znaczy że wykaże, iż nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku.

Oceniając zaistniałą w sprawie sytuację organ uznał, że w przedmiotowej sprawie nie uprawdopodobniła braku winy w niedochowaniu terminu jak również nie dochowała 7-dniowego terminu do wniesienia podania o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

Zdaniem organu, w świetle przepisów Ordynacji podatkowej oraz ustalonego stanu faktycznego w sprawie, uznać należało, że zostały spełnione przesłanki art. 150 Ordynacji podatkowej i decyzja z dnia [...] r. została skutecznie doręczona z dniem 8 sierpnia 2011 r. Jak wskazał organ zgodnie z adnotacją zamieszczoną na "Potwierdzeniu odbioru", przesyłkę zawierającą przedmiotową decyzję (list polecony nr R (00) 85900773 1 36470769 0) awizowano dwukrotnie pozostawiając awizo adresatowi w dniu 25 lipca 2011 r. i 2 sierpnia 2011 r. Z tego samego dokumentu wynikało również, że decyzja była przechowywana w placówce pocztowej W. przez okres 14 dni. Świadczy o tym zapis na potwierdzeniu odbioru z dnia 9 sierpnia 2011 r. o niepodjęciu przez adresata awizowanej przesyłki. Na dokumencie "Potwierdzenia odbioru" pracownik poczty wskazał, że z powodu niemożności doręczenia przesyłki w sposób wskazany w pkt 1 tego potwierdzenia, zawiadomienie o pozostawieniu przesyłki w placówce pocztowej przez okres 14 dni, pozostawił w oddawczej skrzynce pocztowej adresata. Adnotacja pracownika poczty o pozostawieniu zawiadomienia w oddawczej skrzynce pocztowej adresata była rozbieżna z twierdzeniem Spółki, zawartym we wniosku o przywrócenie terminu, która twierdziła, że nigdy nie posiadała oddawczej skrzynki pocztowej.

Jak podniósł dalej organ, kwestię tę wyjaśniła Poczta Polska Urząd Pocztowy W., która w odpowiedzi na pismo Dyrektora Izby Celnej poinformowała, że przesyłki polecone o numerach [...] , których adresatem była Spółka, były awizowane

z uwagi na cyt. "nieczynną firmę". Według oświadczenia listonosza - jak wyjaśniono - cyt. "(...) zawiadomienia były umieszczane w drzwiach biura firmy, po zainstalowaniu skrzynki oddawczej na bramie wjazdowej awiza zostały wrzucane do ww. skrzynki, jednak po jakimś czasie skrzynka oddawcza została zdemontowana, wówczas zawiadomienia listonosz wkładał w bramę wjazdową ponieważ nie miał możliwości wejścia na teren firmy".

W ocenie organu, z powyższego wynika zatem, że zawiadomienia

o przechowywaniu przesyłek kierowanych do Spółki w placówce pocztowej, były umieszczane każdorazowo w formie awiza, tyle tylko, że w różny sposób, w zależności od tego, czy była czy też nie była zainstalowana skrzynka oddawcza. W przypadku braku skrzynki awizo umieszczane było w drzwiach wejściowych do siedziby biura firmy albo w przypadku braku takiej możliwości

w widocznym miejscu na bramie wjazdowej.

W związku z powyższym, według Dyrektora Izby Celnej, Spółka została prawidłowo zawiadomiona o pozostawieniu w placówce pocztowej do jej dyspozycji decyzji z dnia [...] r. Dyrektor Izby Celnej nie znalazł podstaw aby nie dać wiary wyjaśnieniom złożonym przez placówkę pocztową W. o pozostawianiu zawiadomienia, tj. każdorazowo albo w widocznym miejscu w drzwiach biura lub na bramie wjazdowej na posesję w przypadku niemożności pozostawienia w skrzynce oddawczej adresata. Argumentacja strony w zakresie nieprawidłowego doręczenia sprowadzała się jedynie do zakwestionowania dokumentu potwierdzenia odbioru, jako obarczonego błędem, polegającym na zaznaczeniu w tym dokumencie przez pracownika poczty, że zawiadomienie o pozostawieniu przesyłki w placówce pocztowej umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej adresata (której rzekomo nie posiadała). Spółka nie kwestionowała natomiast samego faktu pozostawienia zawiadomienia o przesyłce. W ocenie Dyrektora Izby Celnej , Spółka jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinna tak zorganizować sobie odbiór korespondencji aby uniknąć wątpliwości co do sposobu jej pozostawienia przez pocztę. Spółka nie dołożyła natomiast należytej staranności, a wręcz wykazała się daleko idącą beztroską, w zapewnieniu sobie, nie powodującego komplikacji odbioru korespondencji.

Sumując organ uznał, że bez względu na to gdzie pozostawiono zawiadomienie o przesyłce (awizo) - czy to w skrzynce oddawczej gdy była zainstalowana, na drzwiach biura, czy też w widocznym miejscu na bramie wjazdowej adresata - doręczenie takie w każdym z tych przypadków było skuteczne, a co za tym idzie Spółka nie uprawdopodobniła braku winy przy naruszeniu przewidzianego prawem terminu.

Niezależnie od powyższego Dyrektor Izby Celnej ustalił, że Spółka nie dochowała również 7-dniowego terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu. Jak bowiem ustalono, o wydaniu decyzji Naczelnika Urzędu Celnego , określającej zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym za miesiąc grudzień 2006 r. strona dowiedziała się w dniu 8 marca 2012 r., a nie jak twierdzi, w dniu 9 marca 2012 r., w trakcie - jak wskazała czynności związanych

z postępowaniem karno skarbowym. Czynności takie bowiem jak ustalono,

a konkretnie przedstawienie zarzutu naruszenia przepisów kodeksu karnego skarbowego uprawnionym wspólnikom Spółki miało miejsce w dniu 8 marca 2012 r. W dniu 9 marca 2012 r. nie dokonywano natomiast żadnych czynności związanych z postępowaniem karnym skarbowym z udziałem wspólników Spółki. Ustanie więc ewentualnie przyczyny uchybienia terminowi nastąpiłoby więc w dniu 8 marca 2012 roku. Termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, upłynąłby w dniu 15 marca 2012 r. Wniosek złożono natomiast w placówce pocztowej W. w dniu 16 marca 2012 r. (data stempla pocztowego), a więc z jednodniowym opóźnieniem.

W skardze na powyższe postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie Spółka wniosła o jego uchylenie w całości.

Skarżąca zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu naruszenie prawa,

nie precyzując przy tym, które przepisy prawa zostały przez organ naruszone.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że skarżąca nie zgadza się z niezasadnym, w jej ocenie, uznaniem przez Dyrektora Izby Celnej tego, że decyzja Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r. została skutecznie doręczona w trybie art. 150 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. W ocenie skarżącej nie dochowano bowiem warunków wynikających z § 2 wskazanego artykułu. Wątpliwości - zdaniem skarżącej - budzi miejsce pozostawienia przez doręczyciela pocztowego zawiadomienia (awiza), tj. że pismo organu będzie przechowywane w placówce pocztowej przez okres 14 dni. W jej ocenie, z dokumentu "potwierdzenia odbioru" wynika, że dwukrotne awizo o pozostawieniu przesyłki w placówce pocztowej umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej adresata, której jak utrzymuje skarżąca nigdy nie posiadała. Z informacji placówki pocztowej W. nie wynika natomiast, gdzie w tej konkretnie sprawie awizo pozostawiono. Skarżąca stwierdziła, że na powyższą okoliczność wnosiła o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania świadków, które nie zostały przeprowadzone. Uzasadniając swoje stanowisko co do niewłaściwego doręczenia przesyłki, skarżąca dokonała własnej interpretacji przepisu art. 150 Ordynacji podatkowej, przywołując wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 2012 r. oraz z dnia 12 czerwca 2012 r. Podsumowując, skarżąca przywołała fragment wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 2011 r., iż "(...) miejsce pozostawienia zawiadomienia powinno wynikać wyraźnie z dokumentu potwierdzenia odbioru a brak pewności co do tego miejsca wyklucza możliwość przyjęcia fikcji prawnej doręczenia (...)".

W dalszej części uzasadnienia skarżąca nie zgodziła się również ze stanowiskiem organu podatkowego co do kwestii upływu terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Jej zdaniem, organ podatkowy nieprawidłowo przyjął za dzień ustania przyczyny uchybienia terminowi do wniesienia odwołania - dzień 8 marca 2012 r. (początek biegu terminu) - tj. dzień, w którym przedstawiono wspólnikom Spółki zarzut naruszenia przepisów

w postępowaniu karnym skarbowym (zresztą błędnie zdaniem skarżącej ustalonym, ponieważ miało to miejsce 9 marca 2012 r. a nie 8 marca 2012 r.). W ocenie skarżącej, ustanie przyczyny uchybienia terminowi do wniesienia odwołania, miało miejsce dopiero w dniu 12 marca 2012 r., tj. w dniu odbioru kserokopii decyzji

w Urzędzie Celnym bądź nawet 14 marca 2012 r., kiedy to skarżąca otrzymała dokumenty związane z doręczeniem. Zatem, w jej ocenie, dopiero od którejś z tych dat należałoby ewentualnie liczyć bieg terminu do wniesienia odwołania. Wobec powyższego, zdaniem skarżącej, nie naruszyła ona siedmiodniowego terminu do wniesienia podania o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Celnej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest niezasadna, zaskarżone bowiem postanowienie odpowiada prawu.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, o ile ustawy nie stanowią inaczej. W myśl zaś art. 145 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), zwanej dalej "P.p.s.a.", sąd uchyla decyzję lub postanowienie, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ewentualnie stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia, jeżeli zachodzą przyczyny określone we właściwych przepisach. A zatem tylko stwierdzenie, że zaskarżone postanowienie (decyzja) dotknięte jest przynajmniej jedną z powyższych wad skutkuje jego wyeliminowaniem z obrotu prawnego.

Nadto, należy wskazać na regulację wynikającą z art. 134 § 1 P.p.s.a., zgodnie z którym sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy. Zaskarżenie orzeczenia organu podatkowego skutkuje tym, że przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego jest tylko ta kwestia, która w tym orzeczeniu została rozstrzygnięta.

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy jest postanowienie w przedmiocie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania i tylko w tych granicach jest ona merytorycznie rozpoznawana.

Zdaniem Sądu, zaskarżone postanowienie zostało wydane z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa.

Dokonując oceny zgodności z prawem zaskarżonego postanowienia w pierwszej kolejności należy przypomnieć, że zgodnie z art. 223 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Wniesienie odwołania po wskazanym wyżej terminie powoduje, że odwołanie nie wywołuje żadnych skutków prawnych.

W razie uchybienia terminu w postępowaniu podatkowym, w tym także terminu do wniesienia odwołania, termin ten należy przywrócić na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy, przy czym podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi, dopełniając jednocześnie czynności, dla której określony był termin (art. 162 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej). W rozpoznawanej sprawie skarżąca skorzystała z instytucji przywrócenia terminu, w treści bowiem odwołania taki wniosek złożyła.

Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują, że w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni,

że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie, z wniesieniem podania należy dopełnić czynności, dla której był określony termin

(art. 162 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej). Dla przywrócenia terminu konieczne jest kumulatywne spełnienie czterech przesłanek, a mianowicie:

1) uchybienie terminowi;

2) złożenie przez zainteresowanego wniosku o przywrócenie terminu

w określonym terminie;

3) uprawdopodobnienie braku winy wnioskującego w uchybieniu terminowi;

4) dokonanie czynności, dla której termin jest przewidziany.

Z istoty skargi wynika, że według skarżącej Spółki doszło w rozpoznawanej sprawie do nieskutecznego doręczenia decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r. Zasadnicze zatem znaczenie dla oceny zaskarżonego postanowienia, a więc tego, czy odwołanie zostało wniesione w terminie ustawowym, jest ustalenie, czy doszło do skutecznego doręczenia decyzji, jak również ustalenie daty tego doręczenia. Nieskuteczne doręczenie decyzji organu pierwszej instancji, a więc sytuacja, w której decyzja nie weszła do obrotu prawnego (art. 212 Ordynacji podatkowej powoduje niedopuszczalność odwołania (art. 228 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). W przypadku zaś, gdy doręczenie było prawidłowe, a odwołanie złożono po terminie, organ odwoławczy z mocy prawa wydaje postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania (art. 228 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej). Również pozostawia się bez rozpatrzenia odwołanie, które nie zawiera zarzutów przeciw decyzji, określenia istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania ani dowodów uzasadniających to żądanie (art. 228 § 1 pkt 3 i art. 222 Ordynacji podatkowej).

Ustalenie, że decyzja podatkowa została doręczona oraz, że upłynął termin do wniesienia odwołania, ciąży na organie odwoławczym, skoro zaistnienie tych okoliczności obliguje organ odwoławczy do stwierdzenia tego faktu w formie postanowienia.

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że stwierdzenie uchybienia terminu do złożenia odwołania nie zależy od uznania organu odwoławczego, gdyż obowiązek taki wynika wprost z ustawy. Każde, nawet nieznaczne, przekroczenie tego terminu zobowiązuje organ odwoławczy do wydania postanowienia stwierdzającego jego uchybienie (vide: wyroki NSA : z dnia 14 marca 2007r., sygn. akt I FSK 534/06 ;

z dnia 13 stycznia 2011r., sygn. akt I FSK 214/10, opublikowane w internetowej bazie orzeczeń NSA: www.nsa.gov.pl).

W zaskarżonym postanowieniu organ odwoławczy prawidłowo ocenił okoliczności faktyczne występujące w sprawie co do skuteczności doręczenia decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r. przyjmując, że przesyłka została doręczona w dniu 8 sierpnia 2011 r. w trybie art. 151 w związku z art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej, tj. w trybie zastępczym, a tym samym z dniem 23 sierpnia 2011 r. ww. decyzją stała się ostateczną. Potwierdza to znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy załączonych do akt sprawy sądowej o sygn. akt I SA/Sz 1055/12 zwrotne potwierdzenie odbioru listu poleconego zawierającego trzy decyzje w sprawach o numerach: [...]. Nie jest sporne, że list ten (zawierający ww. trzy decyzje) został zaadresowany na prawidłowy adres siedziby skarżącej Spółki ([...]), co potwierdza załączony do akt sądowych sprawy odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Z adnotacji "potwierdzenia odbioru" przesyłki wynika jednoznacznie, że przesyłki były dwukrotnie awizowane na ww. adres siedziby skarżącej Spółki (tj. w dniu 25.07.2011 r. i w dniu 02.08.2011 r.), z adnotacją o treści "z powodu niemożności doręczenia w sposób wskazany w punkcie 1, przesyłkę pozostawiono na okres 14 dni do dyspozycji adresata w UP W." z podkreśleniem, że "(zawiadomienie o pozostawieniu pisma w tym UP umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej adresata)".

Skarżąca twierdzi w uzasadnieniu skargi, że "na nieruchomości gdzie prowadziła działalność gospodarczą nigdy nie było skrzynki pocztowej. Wobec powyższego niemożliwe było zostawienie w nieistniejącej skrzynce awizo". Na tę okoliczność wnioskowała o przesłuchanie świadka i stron.

Zdaniem Sądu, w świetle udokumentowanych okoliczności faktycznych występujących w rozpoznawanej sprawie, a w szczególności wobec treści informacji udzielonej przez Pocztę Polską S. A. Urząd Pocztowy W. pismem z dnia 24 kwietnia 2011 r. (że przesyłki polecone, w tym o nr [...] , zawierającej ww. trzy decyzje Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r., zostały awizowane przez listonosza pod adresem "N." Z. K., P. G.. L. V. z uwagi na nieczynną firmę oraz, że według oświadczenia listonosza, zawiadomienia były umieszczane w drzwiach biura firmy, zaś po zainstalowaniu skrzynki oddawczej na bramie wjazdowej awiza były wrzucane do ww. skrzynki, która jednak po jakimś czasie skrzynka oddawcza została zdemontowana, a wówczas zawiadomienia listonosz wkładał w bramie wjazdowej, nie miał bowiem możliwości wejścia na teren firmy) zachodzi uzasadniona podstawa do uznania, że trafnie organ wskazał, że 14 – dniowy termin do wniesienia odwołania liczony - zgodnie z art. 223 § 2 Ordynacji podatkowej - od dnia 8 sierpnia 2011 r. upłynął z dniem 22 sierpnia 2011 r. (poniedziałek, który nie był dniem ustawowo wolnym od pracy). Odwołanie zaś w dniu 19 marca 2012 r. wpłynęło do Naczelnika Urzędu Celnego 2011 r. (data stempla pocztowego nadania – 16.03.2012 r.), a zatem niewątpliwie po terminie. Tym samym ustalenie uchybienia terminu było oczywiste i bezsporne. Skarżąca Spółka powyższych okoliczności nie kwestionowała, uważając jednak wbrew art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej, że miejsce pozostawienia zawiadomienia powinno wyraźnie wynikać z dokumentu potwierdzenia odbioru, bowiem brak pewności co do tego miejsca wyklucza możliwość przyjęcia fikcji prawnej doręczenia.

Przepis art. 151 Ordynacji podatkowej stanowi, że "Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności - osobie upoważnionej do odbioru korespondencji. Przepisy art. 146, art. 148 § 2 pkt 1 oraz art. 150 stosuje się odpowiednio".

W myśl zaś art. 150 § 1 Ordynacji podatkowej, w razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 148 § 1 lub art. 149:

1) operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego;

2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną osobę.

Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1. Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia pisma w terminie 7 dni (§ 1a).

Natomiast zgodnie z § 2 art. 150 Ordynacji podatkowej, zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1 umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. W tym przypadku doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.

Jak wynika z analizy przytoczonych żaden z nich, a w szczególności przepis § 2 art. 150 Ordynacji podatkowej, nie nakazuje doręczycielowi sporządzać na przesyłce lub na zwrotnym dowodzie doręczenia adnotacji (informacji) o miejscu umieszczenia zawiadomienia (awiza) o pozostawieniu pisma doręczanego stronie w toku postępowania podatkowego. Wymóg taki nie jest objęty dyspozycją art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie można przyjąć, że jedynym dowodem mającym potwierdzać skuteczność doręczenia pisma przez spełnienie wymogów przewidzianych § 2 art. 150 Ordynacji podatkowej była stosowna adnotacja doręczyciela. Dopuszczalne jest ustalenie okoliczności faktycznych sprawy na podstawie oceny wszelkich dowodów w tym zakresie i przeprowadzenie na ich podstawie wnioskowań (por. wyrok NSA z dnia 29 czerwca 2005 r., sygn. akt I GSK 475/05, publ. w internetowej bazie orzeczeń NSA: www.nsa.gov.pl). Celem bowiem regulacji zawartej w art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej jest wykazanie, że adresat przesyłki miał możliwość powziąć informację o awizowaniu przesyłki, a tym samym, że informacja ta dotarła do jej adresata.

Podkreślić przy tym należy, że skarżąca Spółka jest przedsiębiorcą, a to oznacza, że zobowiązana jest do prowadzenia działalności gospodarczej z najwyższą miarą staranności, w tym w zakresie jednoznacznego ustalenia sposobu co do doręczania jej korespondencji, zwłaszcza w sytuacji gdy toczy się w stosunku do niej postępowania podatkowe, o czym została skutecznie powiadomiona (co potwierdza znajdujące się w aktach administracyjnych spraw dotyczących określenia podatku akcyzowego w okresie od lipca do grudnia 2006 r. zwrotne potwierdzenie odbioru postanowień o wszczęciu postępowania podatkowego (5 szt.), których odbiór osobiście potwierdził P. G. (wspólnik skarżącej Spółki). Zdaniem Sądu, w stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy tej należytej staranności skarżąca Spółka nie dochowała. Wręcz przeciwnie, treść ww. pisma Poczty Polskiej S.A. z dnia 24 kwietnia 2012 r. wprost świadczy, że skarżąca Spółka nieprawidłowo dbała o interesy Spółki, skoro nie miała jednoznacznie trwale wskazanego miejsca do doręczania korespondencji. Brak jedynie adnotacji o miejscu pozostawienia pisma na zwrotnym potwierdzenie odbioru nie może być jedynym dowodem i mieć kluczowego znaczenia co do skutecznego doręczenia decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r.

Dowody zgromadzone w sprawie jednoznacznie świadczą, że zawiadomienia o przechowywaniu w placówce pocztowej przesyłek kierowanych do skarżącej Spółki były umieszczane każdorazowo w formie awiza, przy czym umieszczane były w różny sposób, w zależności od tego, czy była zainstalowana skrzynka oddawcza czy też nie. W przypadku braku skrzynki awizo umieszczane było w drzwiach wejściowych do siedziby biura firmy, w przypadku zaś braku takiej możliwości

- w widocznym miejscu na bramie wjazdowej.

Podzielić zatem należy stanowisko Dyrektora Izby Celnej, że Spółka została prawidłowo zawiadomiona o pozostawieniu w placówce pocztowej do jej dyspozycji decyzji z dnia [...] r., a tym samym brak podstaw by odmówić wiary wyjaśnieniom złożonym przez Urząd Pocztowy W. o pozostawianiu zawiadomienia każdorazowo w widocznym miejscu, tj. albo w drzwiach biura albo w skrzynce podawczej (w przypadku gdy była zainstalowana) albo na bramie wjazdowej na posesję w przypadku braku skrzynki oddawczej adresata. Argumentacja strony co do nieprawidłowego doręczenia jej decyzji wymiarowej w istocie sprowadza się jedynie do zakwestionowania treści adnotacji na dokumencie "Potwierdzenie odbioru" jako obarczonego błędem polegającym na zaznaczeniu w tym dokumencie przez pracownika poczty, że zawiadomienie o pozostawieniu przesyłki w placówce pocztowej umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej adresata, której – jak twierdzi - rzekomo nie posiadała. Jak słusznie podkreślił organ, Spółka nie kwestionowała zaś samego faktu pozostawienia zawiadomienia o przesyłce.

Zgodzić się należy z organem, że Spółka jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinna w taki sposób zorganizować sobie odbiór korespondencji, by uniknąć wątpliwości co do sposobu jej pozostawienia przez pocztę. Spółka jednak nie dołożyła należytej staranności, a wręcz wykazała się daleko idącą beztroską w zapewnieniu sobie, nie powodującego komplikacji, odbioru korespondencji – jak trafnie wskazał organ. Słusznie zatem organ uznał, że bez względu na to gdzie pozostawiono zawiadomienie o przesyłce (awizo), czy to w skrzynce oddawczej, gdy była zainstalowana, czy też na drzwiach biura lub też w widocznym miejscu na bramie wjazdowej adresata, doręczenie takie w każdym z tych przypadków odpowiadało prawu, zgodne bowiem z art. 151 w związku z art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej, co oznacza, że decyzję z dnia [...] r. doręczono skutecznie, a Spółka bowiem nie uprawdopodobniła braku winy przy naruszeniu przewidzianego prawem terminu do wniesienia odwołania, a to oznacza to, że w stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy nie wystąpiła jedna z koniecznych przesłanek do przywrócenia terminu wymaganych przytoczonym wyżej art. 162 Ordynacji podatkowej. Bezprzedmiotowe jest zatem badanie wystąpienia pozostałych przesłanek niezbędnych do przywrócenia terminu.

Skarżąca Spółka kwestionowała w skardze, że organ nie przeprowadził wnioskowanych przez nią dowodów przez przesłuchanie świadka i stron, co w ocenie Sądu jest uzasadnione w świetle udokumentowanych innych okoliczności faktycznych występujących w sprawie, a mianowicie, że skarżąca Spółka zmieniała sposób doręczania korespondencji "nieczynnej firmie", jak wskazała to Poczta Polska Urząd Pocztowy W. W. w ww. piśmie z dnia 24 kwietnia 2012 r. Spółka nie wskazywała zaś na żadne okoliczności, które mogłyby podważyć wiarygodność ustaleń organu co do doręczenia na prawidłowy adres jej siedziby przesyłki zawierającej decyzję Naczelnika Urzędu Celnego. Warunków tych nie spełniały niewątpliwie dowody wnioskowane przez skarżącą, te bowiem mają charakter jednostronny, zaś dowody przeprowadzone przez organ korespondują z całym zgromadzonym materiale dowodowym sprawy, np. z dowodami doręczenia postanowień o zawiadomieniu skarżącej o nieukończeniu postępowania z dnia 17 maja 2011 r., z których wynika, że informację o pozostawieniu pisma w UP W. pozostawiono w drzwiach biura skarżącej Spółki. Powoływanie się zaś ogólnikowo na brak skrzynki pocztowej, w ocenie Sądu, w świetle okoliczności faktycznych występujących w rozpoznawanej sprawie (nieczynna firma, brak wskazania osób czynnych w siedzibie skarżącej Spółki upoważnionych do odbioru korespondencji lub adresu dla doręczeń, co skarżąca mogła uczynić po wszczęciu postępowania podatkowego w drodze postanowienia (5 szt.), których odbiór osobiście potwierdził P. G. (wspólnik skarżącej Spółki), nie ma istotnego znaczenia prawnego mającego wpływ na wynik niniejszej sprawy i nie może skutecznie podważać ustaleń organu odwoławczego. Należy zwrócić także uwagę na treść art. 146 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym w toku postępowania strona oraz jej przedstawiciel lub pełnomocnik mają obowiązek zawiadomić organ podatkowy o zmianie swojego adresu, w tym adresu poczty elektronicznej, jeżeli wystąpiono o doręczenie pisma drogą elektroniczną (§ 1). W razie zaniedbania obowiązku określonego w §1, pismo uznaje się za doręczone pod dotychczasowym adresem, a organ podatkowy pozostawia pismo w aktach sprawy (§ 2). Sąd zauważył, że nie wynika z akt sprawy aby Spółka informowała organ podatkowy o zmianie adresu siedziby, zaś o adresie do doręczeń zawiadomiła dopiero na etapie postępowania odwoławczego. Wobec tego doręczenie decyzji na adres siedziby skarżącej Spółki, wynikający z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, uznać należało za prawidłowe i skuteczne co do ustalania terminu do wniesienia odwołania.

W konsekwencji, wobec skutecznego doręczenia w dniu 8 sierpnia 2011 r. stronie skarżącej decyzji z dnia [...] r., odwołanie od tej decyzji mogło być wniesione najpóźniej w dniu 22 sierpnia 2011 r. Wniesienie zaś odwołania w dniu 16 marca 2012 r. uprawniało organ podatkowy do stwierdzenia uchybienia terminowi do wniesienia odwołania przez Spółkę na podstawie art. 228 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, odwołanie bowiem złożono po upływie 14 - dniowego terminu przewidzianego w art. 223 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, skarżąca Spółka zaś nie wykazała braku winy w niedochowaniu tego terminu, co uzasadniało prawidłowość zaskarżonego postanowienia w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.

Z tych też względów Sąd, dokonując oceny zgodności z prawem zaskarżonego postanowienia, nie dopatrzył się naruszeń w tym zakresie i działając na podstawie art. 151 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.