IV SA/Wa 427/13

Uzasadnienie

J. O. w dniu 25 maja 2004r. w Ambasadzie RP [...] złożył wniosek o wydanie wizy repatriacyjnej, w związku z zamiarem przesiedlenia się na stale do Polski.

Wniosek ten został przesłany do Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców w celu uzyskania zgody, o której mowa w art. 12 b ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000r. o repatriacji.

Ponieważ wnioskodawca w momencie składania wniosku był osobą małoletnią w jego imieniu występowała matka L. O. W czasie składania przedmiotowego wniosku związek małżeński pomiędzy rodzicami małoletniego wówczas J. O. został rozwiązany, lecz ojca dziecka nie pozbawiono praw rodzicielskich, w związku z tym Departament Repatriacji i Obywatelstwa wielokrotnie zwracał się do matki dziecka L. O. zobowiązując do dostarczenia oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (t.j. Dz U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532).

Brak dokumentu uniemożliwiał zakończenie postępowania w sprawie. W 2007 roku J. O. stał się osobą pełnoletnią i mógł w swoim imieniu działać w sprawie.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i analizie akt sprawy Minister Spraw Wewnętrznych uznał, iż w przypadku wnioskodawcy zachodzą negatywne przesłanki określane zarówno w samej ustawie o repatriacji jak też w ustawie o cudzoziemcach i postanowieniem z dnia [...] października 2012r. odmówił zainteresowanemu udzielenia zgody na wydanie wizy wjazdowej w celu repatriacji.

Postanowienie odmowne z dnia [...] października 2012r. zostało doręczone pełnomocnikowi strony, który wystąpił do organu naczelnego z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy i przeanalizowaniu materiału dowodowego załączonego do wniosku repatriacyjnego Minister Spraw Wewnętrznych postanowieniem z dnia [...] grudnia 2012r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie z dnia [...] października 2012r.

W uzasadnieniu postanowienia organ naczelny wskazał, że badając zasadność wniosku o wydanie wizy repatriacyjnej w przedmiotowej sprawie i działając zgodnie z art. 12b ust. 2 wyżej cyt. ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji – Minister Spraw Wewnętrznych może wystąpić do Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu oraz Prezesa IPN-Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie informacji o cudzoziemcu, mających znaczenie dla przeprowadzonego postępowania.

W dniu 13 września 2012 r. Departament Obywatelstwa i Repatriacji MSW, zgodnie z ww. przepisem zwrócił się pismem do Komendanta Głównego Policji oraz Komendanta Głównego Straży Granicznej celem przekazania informacji o cudzoziemcu, mających znaczenie d!a prowadzonego postępowania w przedmiotowej sprawie.

Z nadesłanej informacji Komendy Głównej Policji wynika, że J. O. przebywając na terytorium RP często wchodził w konflikt z prawem:

• w 2007 roku - Sąd Rejonowy [...] po rozpoznaniu w postępowaniu nakazowym (sygn. akt [...]) w dniu [...].10.2007 r. uznał winę J. O. polegającą na naruszeniu nietykalności funkcjonariuszy policji w czasie wykonywania obowiązków służbowych i na podstawie art. 222 § 1 k.k. w związku z art. 35 § 1 k.k. wymierzono karę 12 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd w wymiarze 30 godzin miesięcznie.

• w 2008 roku - Sąd Rejonowy [...] wydał postanowienie (sygn. akt [...]) w sprawie J. O. ze względu na wniosek kuratora o zmianę kary ograniczenia wolności na karę zastępczą. Wniosek wpłynął w związku z uchylaniem się cudzozjempa od wykonania wyroku sądu. Sąd przychylił się do wniosku kuratora i zmienił karę ograniczenia wolności na karę 178 dni pozbawienia wolności.

• w 2010 roku - Sąd Rejonowy [...] w dniu [...] kwietnia wydaje wyrok nakazowy (sygn. akt [...]) w sprawie o umyślne naruszenie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym określone w art. 45 ust. 1 Ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o Ruchu Drogowym w ten sposób, że będąc wstanie nietrzeźwości prowadził samochód tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k. oskarżony został skazany na karę 12 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym. Orzeczony został również zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych przez okres 3 lat.

• w 2011 roku - Sąd Rejonowy [...] postanowieniem z dnia [...] września (sygn. akt [...]) orzekł wykonanie wobec skazanego J. O. zastępczej kary 157 dni pozbawienia wolności w miejsce dotychczas niewykonanej kary ograniczenia wolności wymierzonej wyrokiem z dnia [...].04.2010 r.

• w 2012 roku skazany cudzoziemiec w terminie [...].02.2012 r. do [...].07.2012 r. odbywał karę pozbawienia wolności za karę ograniczenia wolności w Z. [...] - woj. [...]. Minister wskazał, że rozpatrując niniejszą sprawę należało posiłkowo wziąć pod uwagę art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (t. j .Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532), w którym enumeratywnie wymienione zostały przesłanki uzasadniające uchylenie decyzji konsula o przyrzeczeniu wydania wizy repatriacyjnej. Zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt i ustawy - Minister Spraw Wewnętrznych może uchylić decyzję konsula jeżeli "osoba polskiego pochodzenia zostanie skazana w RP prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne na karę co najmniej roku pozbawienia wolności"

Organ podał, że wprawdzie w rozpatrywanej sprawie w stosunku do wnioskodawcy nie zapadła decyzja konsula o przyrzeczeniu wydania wizy repatriacyjnej, jednak mając na uwadze, art. 11 ww. ustawy o repatriacji (przesłanki uzasadniające uchylenie decyzji) i informacje przekazane na temat J. O. od Zarządu do Spraw Cudzoziemców KGP - należał uznać, iż w przedmiotowej sprawie zachodzą negatywne przesłanki do udzielenia zgody na wydanie wizy wjazdowej w celu repatriacji (art. 12 ustawy).

Organ wskazał także, iż pomimo przedstawienia przez wnioskodawcę warunków do osiedlenia w Polsce, powyższe fakty dotyczące przestępstw popełnionych przez zainteresowanego potwierdzone dokumentami są wystarczające do zajęcia przez Ministra Spraw Wewnętrznych negatywnego stanowiska w rozpatrywanej sprawie. Zgodnie z wolą ustawodawcy umożliwienie nabycia obywatelstwa polskiego w trybie repatriacji nie jest bezwzględnym obowiązkiem Państwa Polskiego zaś powinnością wobec tych Polaków, którzy na skutek deportacji, zesłań i innych prześladowań narodowościowych lub politycznych nie mogli w Polsce nigdy się osiedlić. Podkreślono, że repatriacja jest uprzywilejowaną formą nabycia obywatelstwa polskiego i nie może być stosowana w przypadku osoby naruszającej zasady ładu i porządku publicznego. Ponadto sam fakt, że wnioskodawca jako młody człowiek wielokrotnie naruszał polskie przepisy prawne budzi wątpliwość, co do jego dalszego podporządkowania się normom prawnym powszechnie obowiązującym na terytorium Polski.

Dlatego też Minister Spraw Wewnętrznych uznał, że odmowa wyrażenia zgody na wydanie wnioskodawcy wizy w celu repatriacji jest uzasadniona.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na ww. postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia [...] grudnia 2012r. wniósł J. O. działający przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzucając, iż została ono wydane z naruszeniem prawa.

W skardze podniesiono, że organ administracji nie wyjaśnił wszystkich istotnych okoliczności faktycznych, szczególnie dotyczących karalności wnioskodawcy.

Zarzucono błędne zastosowanie art. 12 b w związku z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000r. o repatriacji oraz art. 21 ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach poprzez przyjęcie, że skarżący jest osobą stwarzającą zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Odpowiadając na skargę Minister Spraw Wewnętrznych wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, iż w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji orzekające w sprawie nie naruszyły prawa w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy.

Stosownie zaś do art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a., Sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że w granicach danej sprawy Sąd dokonuje oceny zgodności zaskarżonego aktu z przepisami prawa, bez względu na zarzuty podniesione w skardze.

Rozpoznając skargę w świetle wyżej wskazanych kryteriów należy uznać, iż skarga nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżone postanowienie nie narusza prawa.

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 12b ust. 1 ustawy o repatriacji wizę krajową w celu repatriacji lub decyzję o przyrzeczeniu wydania wizy w celu repatriacji wydaje albo odmawia jej wydania konsul właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o jej wydanie, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Powyższa regulacja nie definiuje przesłanek jakimi winien kierować się Minister w procedurze współdziałania przy wydawaniu rozstrzygnięć, o których mowa w powołanym przepisie. Jednocześnie jednak ustawodawca wskazał w art. 12b ust. 2 na możliwość wystąpienia przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych do Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu oraz Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie informacji o cudzoziemcu, mających znaczenie dla przeprowadzenia postępowania.

Z ustaleń dokonanych na podstawie informacji uzyskanych od Komendanta Głównego Policji wynika, iż wnioskodawca w czasie swojego pobytu na terytorium Polski dopuszczał się przestępstw popełnianych z winy umyślnej, za które był skazywany orzeczeniami sądowymi. W tej sytuacji niezasadnym jest postawiony w skardze zarzut naruszenia prawa poprzez powołanie się przez organ w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia na przepis art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy o repatriacji, który uprawnia Ministra do uchylenia decyzji o przyrzeczeniu wydania wizy wjazdowej w celu repatriacji, której wydanie jest uwarunkowane, analogicznie jak w przypadku wizy w celu repatriacji, uzyskaniem zgody Ministra, jeżeli osoba polskiego pochodzenia zostanie skazana w Rzeczypospolitej Polskiej prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne na karę co najmniej roku pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu, sam fakt kilkakrotnego skazania wnioskodawcy za przestępstwa popełnione z winy umyślnej, powoduje, iż organ orzekający był uprawniony do odmowy udzielenia zgody na wydanie wnioskodawcy wizy repatriacyjnej.

Podkreślenia wymaga przy tym, iż z domniemania racjonalności prawodawcy, które stanowi jedno z najczęściej przywoływanych domniemań interpretacyjnych, wyprowadza się szereg bardziej szczegółowych reguł, takich jak założenia, że ustawodawca nie stanowi norm sprzecznych, norm zawierających luki lub zbędnych (L. Morawski: Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002, s. 231). Podstawowym bowiem założeniem dotyczącym systemu prawnego jest uznanie, że prawodawca traktuje system prawny jako spójny (M. Zieliński: Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa 2002, s. 282).

Skoro ustawodawca w art. 12 b ust 1 ustawy o repatriacji ustalił, iż wizę repatriacyjną można wydać po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw wewnętrznych, który z kolei może zwrócić się do organów bezpieczeństwa Państwa o udzielenie informacji o wnioskodawcy, to należy uznać, że wolą ustawodawcy było aby organy państwa sprawdziły, czy osoba wnioskująca o wizę repatriacyjną daje gwarancję przestrzegania zasad porządku i bezpieczeństwa obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej.

Zdaniem Sądu, w sprawie niniejszej Minister na podstawie informacji uzyskanych od Komendanta Głównego Policji ustalił w sposób jednoznaczny, że wnioskodawca nie daje gwarancji przestrzegania porządku prawnego w Polsce.

Dlatego też postanowienie o odmowie wyrażenia zgody na wydanie wizy w celu repatriacji należy uznać za zasadne.

Biorąc powyższe pod uwagę, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzeczono jak w sentencji wyroku.