IV SA/Wa 811/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] lutego 2013r. Nr [...] Minister Spraw Wewnętrznych działając na podstawie art 138 § 1 pkt 1 k.p.a oraz art. 38 ust.1 pkt 1 lit. b oraz art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1027 z późn. zm.) po rozpatrzeniu odwołania Pani L. D., reprezentującej Pana D. S., od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2012 r. orzekającej o unieważnieniu paszportu Pana D. S., ur. [...] maja 1987 r. w J. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu przedstawiając stan faktyczny i prawny sprawy organ wskazał, że w dniu 19 lipca 2011 r. do Wojewody [...] wpłynął wniosek Prokuratora Rejonowego w J., o wszczęcie postępowania administracyjnego w przedmiocie unieważnienia paszportu Pana D. S. W uzasadnieniu wniosku Prokurator podniesiono, iż Prokuratura Rejonowa w J.nadzoruje śledztwo o sygn. [...] przeciwko wyżej wymienionemu podejrzanemu o czyn z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i inne. Ponadto poinformowano, że w toku postępowania przygotowawczego nie zdołano wykonać czynności z udziałem podejrzanego, ponieważ opuścił on dotychczasowe miejsce zamieszkania i prawdopodobnie przebywa na terytorium [...]. Z uwagi na brak danych dotyczących miejsca jego pobytu w dniu [...] grudnia 2007 r. postępowanie przygotowawcze zostało zawieszone, a następnie wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu podejrzanego i podjęto poszukiwanie listem gończym. W związku z powyższym, dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, Prokurator zwrócił się do Wojewody [...] o unieważnienie wystawionego przez niego paszportu.

Pismem z dnia 25 lipca 2011 r. Wojewoda [...] skierował do Pana D. S. zawiadomienie o wszczęciu postępowania w przedmiocie unieważnienia jego paszportu. Zawiadomienie zostało wysłane na ostatni adres zameldowania na pobyt stały wyżej wymienionego i powróciło do nadawcy z adnotacją, iż korespondencji pomimo dwukrotnego awizowania "nie podjęto w terminie". Wobec powyższego, organ podjął próbę ustalenia aktualnego miejsca pobytu Pana D. S. za pośrednictwem jego matki, która oświadczyła

że nie zna aktualnego adresu syna. W toku postępowania wyjaśniającego, organ paszportowy dokonywał ustalenia miejsca pobytu strony w zasobach meldunkowych Urzędu Miasta J. i w Krajowym Rejestrze Karnym. Urząd Miasta J. poinformował, że Pan D. S. został wymeldowany [...] września 2007 r. z adresu stałego: [...], a wskazane, nowe miejsce pobytu stałego to: [...]. W ewidencji PESEL widniał wpis: "wyjazd na pobyt stały: [...]". Na podstawie informacji z Krajowego Rejestru Karnego ustalono, że Pan D. S. nie przebywa w areszcie śledczym ani zakładzie karnym na terenie kraju. Jednocześnie potwierdzono status prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w J. postępowania sygn. akt [...] oraz zastosowany wobec ww. list gończy.

Wojewoda [...] wystąpił do Sądu Rejonowego w J. o wyznaczenie przedstawiciela dla Pana D. S., nieznanego z miejsca pobytu. Postanowieniem z dnia [...] maja 2012 r., sygn. akt: [...] Sąd Rejonowy w J. ustanowił przedstawiciela dla Pana D. S. w osobie adwokata - Pani L. D.

Decyzją z dnia [...] listopada 2012 r. Nr [...] Wojewoda [...] unieważnił paszport serii [...] Pana D. S. Decyzja została wysłana do ustanowionego w sprawie kuratora i odebrana w g dniu 27 listopada 2012 r.

W dniu 3 stycznia 2013 r. do Ministra Spraw Wewnętrznych wpłynęło — przekazane przez Wojewodę [...] — odwołanie Pani L. D. od decyzji Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] listopada 2012 r. w przedmiocie unieważnienia paszportu Pana D. S. W uzasadnieniu odwołania Pani L. D. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji. Zarzuciła Wojewodzie [...] naruszenie przepisów o właściwości organu, polegające na niezastosowaniu art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych, na podstawie którego kompetencja w sprawie unieważnienia dokumentu paszportowego osoby przebywającej za granicą należy do właściwości konsula. Podkreśliła, iż w aktach sprawy znajdowała się informacja o prawdopodobnym pobycie Pana D. S. w [...], co nie zostało zweryfikowane przez organ l instancji, w szczególności, czy Pan D. S. powrócił do Polski. W ocenie przedstawiciela skarżącego, organem właściwym do rozpoznania wniosku o unieważnienie paszportu był konsul.

Minister Spraw Wewnętrznych, rozpatrując przedmiotowe odwołanie, decyzją Nr [...] z dnia [...] lutego 2013 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody [...]. W wyniku analizy zgromadzonego materiału dowodowego Minister dokonał m.in. weryfikacji właściwości miejscowej organu do rozpatrzenia sprawy, stosownie do treści art. 43 ust. 1 ustawy o dokumentach paszportowych, zgodnie z którym paszporty i paszporty tymczasowe w kraju wydaje, odmawia ich wydania i unieważnia wojewoda właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu osoby ubiegającej się o dokument paszportowy, a w razie braku takiego miejsca — według ostatniego miejsca pobytu stałego tej osoby, a za granicą konsul. W toku dodatkowego postępowania wyjaśniającego Minister Spraw Wewnętrznych ustalił z Kierownikiem Wydziału Konsularnego Ambasady RP w [...], iż dane Pana D. S. nie figurują w ewidencji dostępnej w urzędzie konsularnym. Konsul wyjaśnił, że poszukiwanie adresu pobytu Pana D. S. w [...] zlecił również oficerowi łącznikowemu policji przy Ambasadzie RP w [...], jednak nie przyniosło pozytywnego rezultatu. Powyższe wykluczyło uznanie właściwości konsula do prowadzenia niniejszej sprawy paszportowej. Jednocześnie Minister uznał, iż brak jest podstaw do zmiany przyjętego przez Wojewodę [...] założenia co do właściwości miejscowej organu administracji publicznej, przyznając tym samym, iż organem właściwym do prowadzenia przedmiotowej sprawy był organ paszportowy właściwy według ostatniego miejsca stałego pobytu Pana D. S., tj. Wojewoda [...]. Minister ocenił, że w sprawie zaistniały wszystkie przesłanki warunkujące wszczęcie postępowania administracyjnego w celu unieważnienia paszportu w trybie art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy oraz w efekcie jego unieważnienie w drodze decyzji administracyjnej. Organ odwoławczy nie znalazł także podstaw do zakwestionowania działań organu I instancji w zakresie czynności procesowych podjętych podczas postępowania administracyjnego.

W dniu 28 marca 2013 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wpłynęła za pośrednictwem organu skarga Pana D. S., reprezentowanego przez kuratora - Panią L. D., na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych Nr [...]. Treść skargi dowodzi, iż kurator skarżącego wnosi o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania na rzecz strony skarżącej według norm przepisanych. W uzasadnieniu kurator skarżącego zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 43 ust. 1 ustawy o dokumentach paszportowych oraz przepisów prawa procesowego poprzez niezastosowanie art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Podniósł argument, iż organ odwoławczy nie wykluczył okoliczności, że Pan D. S. przebywa obecnie na terytorium [...], zgodnie z zadeklarowanym w Urzędzie Miasta J. oświadczeniem, a jedynie ustalił, że konsul nie jest władny odszukać adresu skarżącego na terenie [...]. W ocenie kuratora okoliczność przedstawiona zarówno przez Prokuraturę Rejonową w J., Urząd Miasta J.oraz Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA, co do aktualnego miejsca pobytu skarżącego w [...] uzasadnia właściwość miejscową Konsula RP w [...] do prowadzenia sprawy o unieważnienie paszportu skarżącego. Kurator zaznaczył, że w niniejszym stanie rzeczy organ administracji, nie ustalając innego miejsca stałego pobytu Pana D. S. od tego jaki podał on podczas wymeldowania się i jaki wynika z urzędowych dokumentów, stanowi naruszenie art. 7 Kodeksu postępowania administracyjnego, bowiem nie zostały podjęte przez organy administracji publicznej wszelkie czynności zmierzające do wyjaśnienia stanu faktycznego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone między innymi art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 2012 poz. 270 zwanej w dalszej części p.p.s.a. ), sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane ustawie. Oznacza to, iż zadaniem sądu administracyjnego jest zbadanie zgodności zaskarżonej decyzji z przepisami zarówno prawa materialnego jak i procesowego w odniesieniu do stanu faktycznego istniejącego w chwili wydania zaskarżonej decyzji i w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa wyeliminowanie takiego aktu z obrotu prawnego. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Sąd, badając legalność zaskarżonej decyzji w oparciu o wyżej powołane przepisy i w granicach sprawy, uznał iż nie narusza ona prawa w stopniu mogącym prowadzić do jej uchylenia.

Podstawę wydania zaskarżonej decyzji stanowił w niniejszej sprawie art. 38 ust.1 pkt 1 lit. b oraz art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. Nr 143, poz. -1027 z późn. zm.) zgodnie z którym dokument paszportowy podlega unieważnieniu na wniosek organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego. Analiza akt sprawy w ocenie Sądu wskazuje, iż spełnione zostały wszystkie przesłanki warunkujące wydanie kwestionowanej w sprawie decyzji. Postępowanie zostało wszczęte na wniosek uprawnionego organu tj. Prokuratora Rejonowego w J., wobec prowadzenia przez prokuraturę przeciwko skarżącemu postępowania przygotowawczego. Dodatkowo wniosek został uzasadniony. W uzasadnieniu podniesiono m.in, że śledztwo z uwagi na okoliczność, iż nie jest znane miejsce pobytu skarżącego od 2007r. jest zawieszone. W sprawie zostało wydane postanowienie o tymczasowym aresztowaniu oraz podjęto poszukiwania skarżącego listem gończym. Podjęte środki nie doprowadziły jednak do jego ujęcia, powyższe w ocenie wnioskodawcy uzasadniało konieczność wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie posiadanego przez skarżącego paszportu. W świetle przedstawionych przez wnioskodawcę okoliczności zasadnie zdaniem Sądu orzekające w sprawie organy orzekły o unieważnieniu paszportu.

Odnosząc się do zarzutów skargi w zakresie właściwości organu uprawnionego do wydania decyzji. Sąd uznał, że w sprawie nie doszło do naruszenia art. 43 ust. 1 ustawy. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania stanowił, iż paszporty i paszporty tymczasowe w Rzeczypospolitej Polskiej wydaje, odmawia ich wydania i unieważnia wojewoda właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu osoby ubiegającej się o dokument paszportowy, a w razie braku takiego miejsca - według ostatniego miejsca stałego pobytu tej osoby, a za granicą - konsul. Podkreślić przy tym należy, iż zgodnie z art. 19 k.p.a. organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Naruszenie każdego rodzaju właściwości przez organ administracji przy wydawaniu decyzji administracyjnej powoduje nieważność decyzji bez względu na trafność merytorycznego rozstrzygnięcia. Przepisy o właściwości mają zatem charakter

bezwzględnie obowiązujący, a organy z urzędu muszą przestrzegać swojej właściwości.

Zdaniem strony skarżącej z poczynionych w sprawie ustaleń wynika, iż skarżący przebywa w [...], co uzasadnia właściwość Konsula RP w [...] do rozstrzygania w przedmiotowej sprawie.

Rozpoznając przedmiotową sprawę Sąd uznał jednak, że właściwie orzekające w sprawie organy przyjęły, iż wobec braku możliwości ustalenia obecnego miejsca pobytu stałego skarżącego organem uprawnionym do jej rozpoznania jest Wojewoda właściwy ze względu na ostatnie jego miejsce stałego pobytu.

Wbrew stanowisku przedstawionemu przez stronę skarżącą brak jest bowiem podstaw do uznania, iż skarżący rzeczywiście przebywa na stałe w [...]. Okoliczność ta pomimo czynności wyjaśniających podjętych na etapie postępowania odwoławczego przez Konsula nie została potwierdzona. W sprawie istnieje jedynie domniemanie, oparte na złożonej przez skarżącego w organie meldunkowym w 2007r. deklaracji co do jego pobytu w tym kraju.

Właściwości organu nie można jednak domniemywać. W ocenie zatem Sądu aby można było uznać, iż to do konsula należało orzekanie w niniejszej sprawie należałoby w sposób nie budzący wątpliwości ustalić, iż rzeczywiście skarżący w dacie rozpoznawania sprawy przebywał na stałe w [...]. Okoliczność ta nie została jednak pomimo podjętych przez organy czynności potwierdzona. Wobec powyższego w sytuacji gdy - co nie jest w sprawie kwestionowane-nie jest znane obecne miejsce pobytu stałego skarżącego, zasadnie w sprawie przyjęto, zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy, iż organem uprawnionym do jej rozpoznania jest wojewoda właściwy ze względu na ostatnie jego miejsce stałego pobytu.

W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie na uwzględnienie nie zasługują również zarzuty skargi dotyczące naruszenia przepisów procedury administracyjnej. Wskazać tutaj należy, iż postępowanie przeprowadzone zostało z poszanowaniem zasady prawdy obiektywnej sformułowanej w art. 7 k.p.a. Materiał dowodowy zebrany i rozpatrzony został, zgodnie z art. 77 § 1 k.p.a., a strona (poprzez ustanowienie kuratora) miała możliwość brania udziału w postępowaniu. Ponadto organy dokonały oceny materiału dowodowego zgodnie z treścią art. 80 k.p.a. Podkreślić także należy, iż wbrew twierdzeniu strony Skarżącej organ odwoławczy wyjaśnił i rozpatrzyły wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym

poczynił stosowne ustalenia w zakresie domniemanego pobytu skarżącego w [...]. W tym celu zwrócił się do Konsula RP w [...], który podjął próby ustalenia adresu zamieszkania skarżącego w tym kraju, jednak nie przyniosły one pożądanych skutków. W konsekwencji, jak wskazano powyżej istniały podstawy do przyjęcia, iż obecne miejsce pobytu stałego skarżącego nie jest znane, co uzasadniało podjęcie rozstrzygnięcia przez organy orzekające w sprawie..

Reasumując należy wskazać, iż dokonując kontroli zgodności zaskarżonej decyzji zarówno w zakresie podniesionych zarzutów, jak również z urzędu, Sąd nie dopatrzył się naruszeń prawa, które skutkowałyby koniecznością jej uchylenia czy też stwierdzenia nieważności, w tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie - na mocy art. 151 p.p.s.a ustawy, orzekł jak w sentencji.