II SA/Kr 1741/12

Uzasadnienie

Starosta K. decyzją z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] znak [...], zatwierdził projekt budowlany i udzielił A. S.A. w S. pozwolenia na budowę zespołu 22 budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej (8 szt.) i szeregowej (14 szt.) (każdy z wewnętrznymi instalacjami: energii elektrycznej do ZZP, wod.-kan., gaz do ZRP, c.o.) wraz z układem ulic wewnętrznych (droga dojazdowa z odwodnieniem do szczelnych zbiorników odparowujących, chodniki, zjazdy do poszczególnych budynków), zjazdem indywidualnym z drogi gminnej publicznej nr [...] (dz. nr [...]) na dz. nr [...], przebudową kolidującej linii napowietrznej SN na dz. nr [...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] i budową sieci kablowej rozdzielczej n/n zasilającej wraz ze stacją transformatorową oraz kanalizacją opadową ze zbiornikiem retencyjnym zlokalizowanym na dz. nr [...] - na działkach nr [...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] w miejscowości Z . W podstawie prawnej organ powołał art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4, art. 36 i art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 104 k.p.a.

W uzasadnieniu powyższego Starosta K. wskazał, że wniosek o pozwolenie na budowę został złożony 19 listopada 2008 r., a doprecyzowany 16 lipca 2010r. Inwestor złożył oświadczenie - pod rygorem odpowiedzialności karnej - o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Wnioskowana inwestycja jest zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Z. zatwierdzonego uchwałą Rady Gminy Z. Nr [...] z dnia 30 maja 2003 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sołectw .[...] w gminie Z. (Dz. U. Woj. [...] ) oraz z wymaganiami ochrony środowiska. Przedłożony do zatwierdzenia projekt budowlany jest kompletny, zgodny z obowiązującymi przepisami oraz został opracowany przez osoby posiadające wymagane uprawnienia budowlane i wpisane na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, posiada wymagane opinie i uzgodnienia, w tym ostateczną decyzję w sprawie pozwolenia wodnoprawnego znak [...] z dnia 25 stycznia 2010 r., wydaną przez Starostę K. Projektant załączył informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz złożył oświadczenie o sporządzeniu projektu zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej. Do akt sprawy załączono oświadczenia właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, gazu i odbioru ścieków dla przedmiotowych budynków, warunki przebudowy fragmentu sieci elektroenergetycznej, a także oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działek z drogą publiczną.

Podczas prowadzonego postępowania o udzielenie pozwolenia na budowę stronom postępowania zapewniono możliwość zapoznania się z materiałem dowodowym oraz dokumentacją. Właściciele dz. nr [...] w m. Z. złożyli pisemne zastrzeżenia do przedmiotowej inwestycji. Zarzuty dotyczyły: gęstości zabudowy, dostępności komunikacyjnej do drogi publicznej działek objętych inwestycją, doprowadzenia wody do "osiedla" oraz zaburzenia równowagi ekologicznej. Projektant inwestycji pisemnie ustosunkował się do powyższych zastrzeżeń.

Odpowiadając na przytoczone zastrzeżenia stron postępowania Starosta K. podał, że zgodnie z obowiązującym miejscowym ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego działki ewidencyjnej objęte przedmiotową inwestycją położony są w terenie M1U - "tereny zabudowy jednorodzinnej i usług", oraz w terenie M2 -"tereny zabudowy jednorodzinnej", gdzie zgodnie z par. 37 ust. 1 pkt 9 a) na terenie M1U "budynki jednorodzinne powinny być realizowane w układzie: (...) wolnostojącym, bliźniaczym lub szeregowym..." a zgodnie z pkt 9 b) w terenie M2 - "budynki jednorodzinne powinny być realizowane w układzie: (...) wolnostojącym lub bliźniaczym". Dopuszczalną gęstość zabudowy dla danego terenu została określona w definicji wskaźnika intensywności zabudowy, który brzmi "intensywność zabudowy terenu (działki budowlanej) — rozumie się przez to wskaźnik definiowany jako stosunek powierzchni wszystkich kondygnacji nadziemnych budynków zlokalizowanych na danym terenie (działce budowlanej), liczonej w zewnętrznym obrysie murów, do powierzchni tego terenu (działki)" par. 2 ust. 1 pkt 9 wyżej przytoczonej uchwały i może on wynosić dla terenu M1U maksymalnie 0,40 a dla terenu M2 maksymalnie 0,30. Pozostałe kwestie, tj. jak wysokość, liczba kondygnacji również określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu. Po analizie projektu budowlanego opracowanego przez osoby posiadające stosowne uprawniania budowlane w odpowiedniej specjalności stwierdzono zgodność inwestycji z wymogami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym w zakresie: rodzaju zabudowy oraz wskaźnika intensywności zabudowy, który wynosi: dla terenu M1U - 0,30 a dla terenu M2 - 0,30.

Nadto Starosta K. wyjasnił, że do akt sprawy załączono pismo znak [...] z dnia 18 marca 2008 r., wydane przez Urząd Gminy Z. , dotyczące uzgodnienia projektu budowlanego zjazdu na dz. nr [...] z drogi gminnej publicznej nr [...] (nr dz. [...]), które potwierdza dostępność komunikacyjną działek objętych inwestycją do drogi publicznej, a także warunki techniczne przyłączenia wodociągowego i kanalizacyjnego nr [...] z dnia 8 lutego 2010 r. wydane przez Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Spółka z o.o w Z., potwierdzające możliwość doprowadzenia wody oraz odprowadzenia ścieków dla projektowanych obiektów. Działki objęte inwestycją położone są poza wyznaczoną w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego strefą ochrony powiązań ekologicznych, węzłów i korytarzy ekologicznych.

Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę dokonano sprawdzenia zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także wymaganiami ochrony środowiska, zgodności projektu zagospodarowania terenu w przepisami, w tym techniczno - budowlanymi oraz kompletności projektu budowlanego i posiadanych wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i wobec spełnienia wymagań określonych w art. 35 ust. 1. Stwierdziwszy, że nie zachodzi naruszenie interesów osób trzecich znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi -zgodnie z art. 5 ustawy Prawo budowlane - wydano decyzję o pozwoleniu na budowę.

Z powyższą decyzją nie zgodzili się E. O.-S. i K.S. , wnosząc w terminie odwołanie.

Skarżący podnosili, że jako bezpośredni sąsiedzi projektowanej inwestycji uważają, iż proponowane rozwiązanie zagospodarowania terenu inwestycji będzie w znacznym stopniu oddziaływać negatywnie na działki sąsiednie, istniejącą zabudowę oraz znacznie pogorszy walory krajobrazowe terenów mieszkaniowych położonych przy ul.[...] w Z. , jak również obniży faktyczną wartość sąsiadujących nieruchomości. Proponowany układ budynków wzdłuż projektowanego dojazdu prostopadle do przebiegu warstwie terenu spowoduje roboty ziemne zmieniające w znacznym stopniu naturalne ukształtowanie terenu. Układ budynków jest sztywny i schematyczny, niedostosowany do warunków naturalnych ani widokowych oraz charakteru luźnej zabudowy jednorodzinnej domów wolnostojących (pomimo dużej rezerwy terenu, jakim dysponuje inwestor), co spowoduje utworzenie się wzdłuż granicy działek sąsiadujących od ich wschodu koryta, do którego będzie odprowadzana woda z projektowanych obiektów (ok. 13 szt.) oraz całego terenu. To zaś może spowodować zalewanie drogi położonej poniżej inwestycji a stanowiącej dojazd do całego osiedla istniejących domów a także działek sąsiednich. Poziom wody gruntowej w rejonie osiedla jest bardzo wysoki, szczególnie w obecnym roku. Skarżący zwracali uwagę na skutek, jaki będą zatem miały założone w projekcie tak duże roboty ziemne na tereny sąsiednie. Projektowaną odległość od ścian budynków do granicy z działkami sąsiednimi, wynoszącą 6.8 i przeznaczona do rekreacji mieszkańców projektowanej zabudowy, uznali za niewielką. Wskazali też na kłopoty komunikacyjne, jakie nastąpią wskutek dodatkowej liczby użytkowników drogi, ponieważ istniejąca infrastruktura publicznych dróg dojazdowych w tym terenie jest niewystarczająca pod względem ich ilości oraz przepustowości. Trudności w związku z tym wystąpią już w chwili realizacji tak dużej inwestycji (dojazd sprzętu budowlanego, dowóz materiałów budowlanych i ekip robotników itp).Skarżący zarzucali też, że planowanej zabudowy nie można nazwać jednorodzinną. Szereg połączonych ze sobą segmentów budynków trudno nazwać budynkiem jednorodzinnym wolnostojącym.

Po rozpoznaniu odwołania E.O.-S. i K.S. Wojewoda decyzją z dnia [...] czerwca 2011r., znak[...], , wydaną na podstawie art. 80 ust. 1 pkt 2, art. 81 ust. 1 pkt 2 i art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 243 poz. 1623 z 2010 r. -jednolity tekst ze zm.) i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ streścił dotychczasowy przebieg postępowania. Wskazał, że kwestie poruszane w odwołaniu były zgłaszane przez odwołujących w toku postępowania pierwszej instancji, były przedmiotem analizy i zostały omówione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Po zbadaniu akt sprawy, organ odwoławczy przychylił się do stanowiska zajętego przez Starostę K.

Wojewoda wyjaśnił, że działki będące terenem planowanej inwestycji, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego sołectw K.i Z. w Gminie Z. , znajdują się w dwóch obszarach: terenie zabudowy jednorodzinnej i usług (M1U) oraz terenie zabudowy jednorodzinnej (M2). Po analizie projektu budowlanego stwierdzić należy, iż spełnia on ustalenia planu miejscowego zarówno w zakresie sposobu wykorzystania terenu na poszczególnych obszarach planu, jak też wymaganych współczynników intensywności zabudowy, powierzchni biologicznie czynnej itp.

Zarzut odwołania dotyczący negatywnego oddziaływania inwestycji na działki sąsiednie nie został przez odwołujących sprecyzowany. Po analizie akt sprawy należy uznać, że projektowane obiekty usytuowane są zgodnie z przepisami budowlanymi, odległości od granic z sąsiednimi działkami budowlanymi przekraczają minimalne, wymagane zapisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z 2002 r. - ze zm.). Wobec brzmienia art. 4 Prawa budowlanego: "Każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami." - nie można uznać, iż inwestycja spowoduje ograniczenia w sposobie zagospodarowania sąsiednich działek budowlanych.

Odpowiadając na pozostałe zarzuty odwołania, dotyczące ewentualnych skutków jakie mogą wywołać planowane na działce inwestora roboty ziemne oraz kwestionujące prawidłowość odprowadzenia wód opadowych Wojewoda podał, że projekt budowlany rozpatrywanej inwestycji zawiera szczegółowe rozwiązania branżowe, m. in. projekt budowlany kanalizacji opadowej wraz ze zbiornikiem retencyjnym (tom III) oraz projekt budowlany układu ulic wewnętrznych, chodnika i zjazdów indywidualnych (tom IV). wykonane i sprawdzone przez uprawnionych projektantów. Projekty te zostały przygotowane z uwzględnieniem wniosków zawartych w "Operacie wodnoprawnym na wprowadzenie do ziemi wód i ścieków z terenu projektowanego zespołu budynków mieszkalnych" opracowanym dla potrzeb inwestycji przez hydrologa mgr inż. M.P. (kart [...] akta adm. I inst.), jak też w "Dokumentacji geotechnicznej badań podłoża gruntowego w rejonie projektowanej zabudowy mieszkaniowej przy ulicy [...] w Z. " wykonanej przez mgr inż. P.L. (karty nr [...] akt adm. I inst.). Na wykonanie zbiornika retencyjnego inwestor otrzymał pozwolenie wodnoprawne (decyzja Starosty K. / dnia 25.01.2010 r., znak[...] ). Ponadto z projektu zagospodarowania terenu wynika, że planowane do wykonania prace ziemne obejmują przede wszystkim wykonanie częściowych podpiwniczeń budynków i wjazdów do garaży, w efekcie końcowym w istotny sposób nie ingerują w istniejące ukształtowanie terenu. Autorzy . projektów poszczególnych branż, zgodnie z art. 20 ust. 4 Prawa budowlanego, złożyli oświadczenia o sporządzeniu projektu budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Organy administracji architektoniczno-budowlanej,' po dokonaniu sprawdzenia, o którym mowa w art. 35 ust. 1 i 2 Prawa budowlanego, nie mają więc podstaw do kwestionowania prawidłowości przyjętych rozwiązań.

Odnosząc się do zarzutu zwiększenia uciążliwości komunikacyjnych związanych z ograniczoną przepustowością drogi gminnej obsługującej rozpatrywany obszar Wojewoda wyjaśnił, że w toku postępowania odwoławczego dokonano uzupełnienia materiału dowodowego (protokół z dnia 6 maja 2011 r. - karta nr [...] ) o oświadczenie zarządcy drogi - Wójta Gminy Z. z dnia 6 maja 2011 r., znak [...] (karta nr [...] o możliwości włączenia inwestycji do drogi publicznej gminnej nr [...] . (dz. nr [...] w Z. ), które jest wymagane zgodnie z zapisami art. 34 ust. 3 Prawu budowlanego. Po zawiadomieniu przez organ drugiej instancji stron postępowania o możliwości zapoznania się z całą dokumentacją sprawy (zawiadomienie z dnia 9 maja2011 r.), w dniu 25 maja 2011 r. stawili się E.O.-S. i K.S. , którzy oprócz ponowienia omówionych powyżej zarzutów zawartych w treści odwołania poinformowali dodatkowo o swoich obawach dotyczących możliwości pogorszenia się jakości usług wodociągowych po realizacji planowanej inwestycji, jako że ciśnienie wody w lokalnej sieci wodociągowej już obecnie jest niezadowalająco niskie.

Organ odwoławczy na podstawie zebranych dokumentów stwierdził, iż również ten zarzut nie znajduje potwierdzenia. Inwestor posiada bowiem wszelkie wymagane uzgodnienia dotyczące zapewnienia dostaw energii, wody, gazu oraz odbioru ścieków. Zapewnienie dostaw wody i warunki przyłączenia inwestycji do sieci wodociągowej leżą w gestii dostawcy. W aktach sprawy znajdują się warunki techniczne przyłączenia wodociągowego i kanalizacyjnego nr [...] z dnia 8 lutego 2010 r., wydane przez Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Spółka z o. o. w Z. dla zespołu 22 budynków jednorodzinnych, co świadczy o tym, że dostawca jest w stanie zapewnić projektowanej inwestycji zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków.

Ponadto Wojewoda stwierdził, że projekt jest kompletny, został sporządzony przez osoby posiadające wymagane uprawnienia budowlane i legitymujące się aktualnym na dzień opracowania projektu wpisem do izby samorządu zawodowego, potwierdzone zaświadczeniami, o których mowa w art. 12 ust. 7 ustawy Prawo budowlane.

Wnosząc w terminie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na decyzję Wojewody z dnia [...] czerwca 2011r., znak [...] , K.S. i E.O.-S. zarzucali:

- naruszenie art. 28 k.p.a. w zw. z art. 28 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. poprzez niepodjęcie wymaganych prawem czynności mających na celu określenie kręgu osób będących stronami postępowania w niniejszej sprawie, a w szczególności właścicieli nieruchomości bezpośrednio sąsiadujących z nieruchomościami, na terenie których ma być realizowana zamierzona inwestycja;

- naruszenie art. 7 i art. 9 k.p.a. poprzez niepodjęcie wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, jak również poprzez zaniechanie obowiązku należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego,

- naruszenie art. 107 § 3 k.p.a. poprzez niewłaściwe uzasadnienie decyzji uwagi na niezrealizowanie jej opisowej funkcji, mającej na celu ukazanie procesu podejmowania decyzji;

- naruszenie art. 34 ust. 1, 2 i 3 ustawy - Prawo Budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. poprzez przyjęcie, iż projekt budowlany czyni zadość przepisom prawa.

Skarżący wnosili o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz utrzymanej nią w mocy decyzji Starosty K. a także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając powyższe skarżący powoływali treść art. 28 k.p.a. oraz regulację szczególną zawartą w ustawie - Prawo budowlane wyjaśniając, że posiadane przez nich informacje dotyczące stanu prawnego sąsiednich nieruchomości pozwalają stwierdzić, iż w toczącym się postępowaniu administracyjnym nie wzięły udziału wszystkie osoby, których obecności wymagają przepisy prawa. W sąsiedztwie inwestycji A. S.A. znajduje się wiele domów jednorodzinnych, których właściciele powinni być zawiadomieni o toczącym się postępowaniu administracyjnym. Dopiero poprawne i niepodważalne ustalenie kręgu właścicieli działek sąsiadującej inwestycji pozwoli na prawidłowe przeprowadzenie postępowania z udziałem wszystkich uprawnionych stron. Mianowicie, zważając na treść wspomnianego art. 28 k.p.a., niewątpliwie trzeba stwierdzić, że stronami niniejszego postępowania są wszyscy właściciele sąsiadujących działek. Skarżący wymienili osoby, które ich zdaniem powinny być stronami postępowania. Powołując się na orzecznictwo skarżący podniosli, że o ile istnieje możliwość spowodowania szkodliwego oddziaływania inwestycji na otoczenie, biorąc pod uwagę indywidualne cechy projektowanego obiektu i sposób zagospodarowania terenu otaczającego inwestycję, osoby legitymujące się tytułem prawnym do działek położnych na tak wyznaczonym obszarze oddziaływania obiektu są stroną postępowania w sprawie o pozwolenie na budowę. Strony mają prawo do wypowiadania się nie tylko w zakresie objętym prawem inwestora do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (art. 32 ust. 4 pkt 2), ale we wszelkich kwestiach będących przedmiotem decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 33-35 oraz art. 36 p.b.). Prawo do takiej wypowiedzi powinien mieć zagwarantowane nie tylko sąsiad inwestycji, ale tym bardziej współwłaściciel nieruchomości na której inwestycja ma być realizowana. Niewątpliwie obszar oddziaływania przedmiotowej inwestycji jest niezwykle rozległy), stąd też liczba stron tego postępowania nie może ograniczać się do jednego tylko sąsiada inwestycji, tj. skarżących. Wyznaczenie obszaru oddziaływania obiektu winno nastąpić, biorąc pod uwagę funkcję, formę, konstrukcję projektowanego obiektu i inne jego cechy charakterystyczne oraz sposób gospodarowania terenu znajdującego się w otoczeniu projektowanej inwestycji, uwzględniając treść nakazów i zakazów zawartych w przepisach odrębnych.

Rozwijając zarzuty naruszenia art. 6, art. 7 i art. 9 k.p.a. skarżący zwracali też uwagę na obowiązek organu wynikający z treści art. 77 § 1 k.p.a. podając, że zaniechanie podjęcia czynności procesowych zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza gdy strona powołała się na określone i ważne dla niej okoliczności, jest uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego skutkującym wadliwość decyzji. Ponadto, strony muszą mieć możliwość wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, jak również muszą mieć możliwość zgłaszania żądań i wniosków (art. 10 § 1 k.p.a.). Podkreślali jednak, że aktywność w ustalaniu rzeczywistego stanu faktycznego sprawy należy nie tylko do strony postępowania, ale przede wszystkim do właściwego organu administracji publicznej.

Skarżący skrytykowali także lakoniczność, jakim charakteryzuje się uzasadnienie zaskarżonej decyzji. Nie można ich zdaniem zaakceptować jedynie stwierdzenia Wojewody , że "inwestycja nie spowoduje ograniczenia w sposobie zagospodarowania sąsiednich działek budowlanych", nie popartego żadnymi dowodami, nie wspominając o szerszych analizach. Wojewoda w sposób skrótowy odniósł się też do zarzutów odwołania. Organ wskazując oświadczenie zarządcy drogi - Wójta Gminy Z. o możliwości włączenia inwestycji do drogi publicznej gminnej [...] uznał, iż zarzut uciążliwości komunikacyjnych jest niezasadny, nie podejmując inicjatywy szerszego wyjaśnienia sprawy. Przy tak olbrzymiej inwestycji nie można ograniczać się do prawdopodobieństw włączenia danej inwestycji do drogi gminnej publicznej, należy mieć pewność.

Skarżący zaznaczali również, że zaskarżona decyzja narusza przepisy Uchwały nr [...] Rady Gminy Z. z dnia 30 maja 2003 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sołectw [...] w gminie Z. Przepisy te stanowią podstawę planowania przestrzennego w gminie i należy je bezwzględnie przestrzegać. Tym bardziej więc rażące jest postępowanie organu administracji publicznej, który nie podejmuje wysiłku, aby sprawdzić w/w Uchwałę Rady Gminy Z . Teren, na którym planowana jest inwestycja inwestora A. S.A. jest terenem tzw. M1 i M2, tzn. przeznaczonym na zabudowę jednorodzinną wraz z budynkami gospodarczymi. Nie można pominąć § 9 ust. 2, który podnosi, iż na takich terenach dopuszcza się inwestycje, które nie powodują niedopuszczalnego obniżenia standardów środowiskowych pomieszczeń mieszkalnych znajdujących się na tej działce. Nie sposób nie odnieść się do § 29 ust. 1 pkt 2, który na terenach objętych planem zakazuje lokalizowania inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska. Trzeba wspomnieć o wycięciu olbrzymiego pasa zieleni, oraz o uciążliwościach komunikacyjnych, które nie dość, że spowodują pogorszenie stanu dróg to także spowodują wzrost zanieczyszczenia środowiska. Nie można także zrozumieć z jakiego powodu Wojewoda nie odniósł się do współczynnika intensywności zabudowy działki budowlanej, który także został określony w w/w planie zagospodarowania przestrzennego. Budowa 22 budynków mieszkalnych w układzie szeregowym z pewnością naruszy określony w w/w planie współczynnik intensywności zabudowy.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wnosił o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji..

W piśmie procesowym z dnia 12 stycznia 2012r. uczestniczka postępowania – A. S.A. w S. , wnosiła o oddalenie skargi, w obszerny sposób odnosząc się do podniesionych w niej zarzutów.

W piśmie z dnia 23 lutego 2012r. E.O.-S. i K.S. przedstawili dodatkową argumentację mającą popierać zarzuty skargi. Wyjaśnili m. in., że w sprawie zostali pominięci właściciele działki nr [...], którzy winni być stronami postępowania. Zarzucili również, że w sprawie nie przeprowadzono postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko.

A. S.A. w S. ustosunkowała się do tych zarzutów w piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2012r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 – 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r.- Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę zgodności z prawem działalności administracji publicznej, która w myśl art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednol. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm. - oznaczana dalej jako p.p.s.a.) odbywa się na zasadach określonych w przepisach tej ustawy. W ramach kontroli działalności administracji publicznej przewidzianej w art. 3 p.p.s.a. sąd uprawniony jest do badania, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania, nie będąc przy tym związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołana podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.), zaś jednym ograniczeniem w tym zakresie jest zakaz przewidziany w art. 134 § 2 p.p.s.a. Orzekanie w granicach sprawy (art. 135 p.p.s.a.) oznacza sprawę będącą przedmiotem kontrolowanego postępowania administracyjnego, w której został wydany zaskarżony akt lub czynność, jako pochodną określonego stosunku administracyjnoprawnego i odbywa się z uwzględnieniem ówcześnie obowiązujących przepisów prawa. Wady skutkujące koniecznością uchylenia decyzji lub postanowienia, stwierdzeniem ich nieważności bądź wydania z naruszeniem prawa przewidziane są w art. 145 § 1 p.p.s.a. Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a., sąd uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy.

Mając na uwadze treść opisanych na wstępie orzeczeń, a także okoliczności wynikające z przedstawionych akt administracyjnych w zakresie zgromadzonego materiału i przebiegu postępowania należy uznać, że skarga zasługuje na uwzględnienie pomimo bezzasadności niemal wszystkich podnoszonych w niej zarzutów, a to z uwagi na wystąpienie innych uchybień, stwierdzonych w ramach przeprowadzanej z urzędu kontroli zaskarżonej decyzji.

Przystępując do rozważań dotyczących zasadności skargi należy stwierdzić, że postępowanie administracyjne w niniejszej sprawie zostało wszczęte na wniosek A. S.A. w S. z dnia 19 listopada 2008r. Po sprecyzowaniu w dniu 16 lipca 2010r. wniosek obejmował żądanie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę zespołu 22 budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej (8 szt.) i szeregowej (14 szt.) (każdy z wewnętrznymi instalacjami: energii elektrycznej do ZZP, wod.-kan., gaz do ZRP, c.o.) wraz z układem ulic wewnętrznych (droga dojazdowa z odwodnieniem do szczelnych zbiorników odparowujących, chodniki, zjazdy do poszczególnych budynków), zjazdem indywidualnym z drogi gminnej publicznej nr [...] (dz. nr [...] ) na dz. nr [...] , przebudową kolidującej linii napowietrznej SN na dz. nr [...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] i budową sieci kablowej rozdzielczej n/n zasilającej wraz ze stacją transformatorową oraz kanalizacją opadową ze zbiornikiem retencyjnym zlokalizowanym na dz. nr [...] - na działkach nr[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] ,[...] w miejscowości Z. .

Zasadnicze znaczenie przy kontroli legalności zaskarżonej decyzji mają regulacje zawarte w art. 32- 35 i art. 36 ustawy z dnia ustawy z dnia 7 lipca 1994r - Prawo budowlane (tekst jednol. Dz. U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623 ze zm., – dalej również w skrócie Pb) oraz rozporządzeniach wykonawczych, do których ona odsyła, jak również przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z uwzględnieniem zmian wynikających z art. 28 ust. 2 – 4 Pb.

Szczególne wymogi jakie powinien spełniać wniosek o pozwolenie na budowę oraz warunki jego skutecznego złożenia zostały określone w art. 32 Pb , przy czym kontrola realizacji tam wymienionych przesłanek należy do organu właściwego do wydania decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę. Nadto, stosownie do art. 35 ust. 1 Pb :

"1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego właściwy organ sprawdza:

1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

3) kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, oraz dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 6;

4 ) wykonanie - w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie projektu - przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu - lub jego sprawdzenia - zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7."

Artykuł 35 ust. 3 Pb stanowi, że w razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, właściwy organ nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

Jak wynika z treści art. 35 ust. 4 Pb, tylko w razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Niespełnienie tych wymagań winno zatem skutkować wydaniem decyzji odmownej. Właściwy organ wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do którego orzeczono nakaz rozbiórki ( art. 35 ust. 5 Pb ).

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że przy wydaniu zaskarżonej decyzji doszło do naruszenie art. 35 ust. 1 pkt 2-3 Pb i art. 35 ust. 3 Pb, a także art. 33 ust.1 Pb oraz art. 5 Pb.

W szczególności, zgodnie z art. 33 ust. 1 Pb, pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia budowlanego. Taka regulacja pozostaje w ścisłym związku z zasadami wyrażonymi w art. 5 Pb, z którego wynika, że obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając między innymi spełnienie warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników, jak również usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów;

Artykuł 33 Pb nie wprowadza żadnego wyjątku dopuszczającego udzielenie pozwolenia na budowę dla części obiektu budowlanego. Stosownie zaś do 3 pkt 1a Pb, ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym , należy przez to rozumieć budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Z definicji legalnej zawartej w art. 3 pkt 9 Pb wynika, że przyłącza przynależą do urządzeniach budowlanych , przez które należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Poza przyłączami wymieniono w tym przepisie urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Definicję budynku, wprowadza art. 3 pkt 2 Pb.

Powyższe regulacje wskazują zatem wprost, że urządzenia techniczne i instalacje budynków stanowią część obiektów budowlanych, które są niezbędne do ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem. O ile zatem zamierzeniem budowlanym jest budowa obiektu budowlanego jakim jest budynek, pozwolenia na budowę - winno objąć całe zamierzenie, w tym instalacje i urządzenia budowlane zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Bez wpływu na powyższe pozostaje fakt wprowadzenia przez ustawodawcę możliwości budowy przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych bez konieczności uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, z zachowaniem trybu zgłoszenia zamiaru realizacji takich robót budowlanych (art. 30 ust. 1 pkt 1a Pb w związku z art. 29 pkt 20 Pb). Taki tryb należy bowiem stosować jedynie w przypadku, gdy zamiarem inwestora jest zapewnienie uzbrojenia terenu działki zanim przystąpi do budową obiektu budowlanego albo w sytuacji zmiany dotychczasowego sposobu zaopatrzenia już istniejącego obiektu budowlanego w wodę, energię elektryczną, energię cieplną i paliwa, czy też sposobu usuwania ścieków i wody opadowej .

Prezentowane tu stanowisko znajduje potwierdzenie w przepisach rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.), które także nie zwalniają od obowiązku udzielania pozwolenia na budowę tylko dla takich budynków, które spełniają warunki użytkowania ich zgodne z przeznaczeniem. W dziale II. rozporządzenia znajduje się rozdział 5, zatytułowany "Uzbrojenie techniczne działki i odprowadzenie wód powierzchniowych". Stosownie do zawartego w nim § 26 działka budowlana, przewidziana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinna mieć zapewnioną możliwość przyłączenia uzbrojenia działki lub bezpośrednio budynku do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepłowniczej (ust. 1). Za równorzędne z przyłączeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepłowniczej uznaje się zapewnienie możliwości korzystania z indywidualnych źródeł energii elektrycznej i ciepła, odpowiadających przepisom odrębnym dotyczącym gospodarki energetycznej i ochrony środowiska (§ 26 ust. 2). W razie braku warunków przyłączenia sieci wodociągowej i kanalizacyjnej działka, o której mowa w ust. 1, może być wykorzystana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody, a także zastosowania zbiornika bezodpływowego lub przydomowej oczyszczalni ścieków, jeżeli ich ilość nie przekracza 5 m3 na dobę. Jeżeli ilość ścieków jest większa od 5 m3, to ich gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej opinii właściwego terenowo inspektora ochrony środowiska (§ 26 ust. 3). Spełnienie warunków określonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w przypadku działek przeznaczonych pod budowę budynków rekreacji indywidualnej oraz budynków inwentarskich i gospodarczych na wsi, jeżeli właściwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie określił takich wymagań (§ 26 ust. 5). Stosownie do § 27 rozporządzenia, dopuszcza się wykorzystanie pod zabudowę zagrodową lub rekreacji indywidualnej działki budowlanej, która nie może być zaopatrzona w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z sieci lub własnego ujęcia, pod warunkiem zapewnienia możliwości czerpania lub dostawy wody z ujęć położonych poza granicami działki. Ponadto działka budowlana, na której sytuowane są budynki, powinna być wyposażona w kanalizację umożliwiającą odprowadzenie wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej (§ 28 ust. 1). W razie braku możliwości przyłączenia do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych (§ 28 ust. 2).

W orzecznictwie sądowym dopuszcza się co prawda dzielenie inwestycji na etapy, o ile inwestor złoży taki wniosek. Jednakże podstawowym warunkiem jest wówczas to, aby każda część inwestycji (każdy jej etap) stanowił kompletną całość, spełniającą wszystkie wymogi, wynikające z przepisów prawa. Etapowanie uznaje się za dopuszczalne tylko wówczas, gdy poszczególne części zamierzenia inwestycyjnego stanowią odrębną całość, mogącą samodzielnie funkcjonować (tak np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 30 grudnia 2009r., sygn. akt II SA/Lu 652/09, Lex Omega nr 583029). W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Wydanie pozwolenia na budowę na podstawie wniosku, obejmującego jedynie część, niemogącą prawidłowo funkcjonować samodzielnie, zamierzenia budowlanego stanowi naruszenie prawa materialnego, ewidentnie mające wpływ na wynik kontrolowanej sprawy. Odmiennie od przedstawionej należy ocenić jedynie sytuację, w której istnieje już uprzednio obiekt budowlany, co do którego zachodzi potrzeba budowy przyłączy. Rozdzielanie poszczególnych etapów procesu budowlanego i eliminowanie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę poszczególnych jego części stanowi obejście prawa (tak np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. akt II SA/Kr 895/10, Lex Omega nr 795022). Trafny jest pogląd, zgodnie z którym Prawo budowlane nie przewiduje możliwości formalnego podziału zamierzenia inwestycyjnego i stosowania do tak podzielonych części odmiennych przepisów ustaw dotyczących pozwolenia na budowę lub zgłoszenie (tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z z dnia 6 marca 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 2121/07, Lex Omega nr LEX nr 485796).

Organy administracji architektoniczno – budowlanej mają zatem obowiązek weryfikacji, czy wymogi, wynikające z tak rozumianej treści art. 33 ust. 1 Pb zostały spełnione. Jest to bowiem okoliczność istotna dla rozstrzygnięcia sprawy, a jej ustalenia wymagają przepisy postępowania administracyjnego. Stosownie do art. 7 k.p.a - w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Powołany przepis formułuje naczelną zasadę postępowania jaką jest zasada prawdy obiektywnej , której realizacja ma ścisły związek z zasadą praworządności oraz wywiera zasadniczy wpływ na ukształtowanie całego postępowania administracyjnego, obligując organ administracji publicznej do wyczerpującego zbadania okoliczności faktycznych związanych z daną sprawą, na podstawie wszelkich dostępnych dowodów. Z zasady tej wynika między innymi rozwijany w art. 77 § 1 k.p.a. obowiązek organu administracji publicznej określenia w każdej sprawie jakie dowody są konieczne do wyjaśnienie stanu faktycznego, ich poszukiwania oraz realizacji. Konsekwencją obowiązywania zasad praworządności i prawdy obiektywnej jest także regulacja zawarta w art. 107 § 1 k.p.a., ustanawiającym obok innych wymogów decyzji obowiązek organu zawarcia w niej podstawy prawnej i uzasadnienia faktycznego, które w myśl § 3 tego artykułu powinno w szczególności obejmować wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. Odpowiednie ujawnienie procesu decyzyjnego w sferze podstawy faktycznej rozstrzygnięcia stanowi jedną z gwarancji prawidłowej realizacji zasady swobodnej oceny dowodów z art. 80 k.p.a.

Wszystkie powyższe uregulowania proceduralne odnoszą się również do organu administracji publicznej drugiej instancji. Ma on bowiem obowiązek merytorycznego rozpatrzenia sprawy, a do prowadzonego przezeń postępowania mają odpowiednie zastosowanie przepisy o postępowaniu przed organami pierwszej instancji (– jak wynika z art. 140 k.p.a. ).

Odnosząc te uwagi do stanu faktycznego niniejszej sprawy należy stwierdzić, że z osnowy zaskarżonej decyzji wynika, że zatwierdzono projekt budowlany i udzielono pozwolenia na budowę w zakresie inwestycji kubaturowej (budynki mieszkalne jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej i szeregowej) z instalacjami wewnętrznymi energii elektrycznej, wodno-kanalizacyjnymi, gazowymi, centralnego ogrzewania, nadto w zakresie układu ulic wewnętrznych (droga z odwodnieniem do zbiorników odparowujących, chodnikami i zjazdami), zjazdu z drogi publicznej, przebudowy linii napowietrznej średniego napięcia, budowy sieci kablowej rozdzielczej ze stacja transformatorową oraz kanalizacji opadowej ze zbiornikiem retencyjnym. W zatwierdzonej postaci projekt budowlany i udzielone pozwolenie na budowę nie obejmują zatem ani instalacji zewnętrznych wodno-kanalizacyjnej, gazowej i centralnego ogrzewania ani też niezbędnych do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem budynków mieszkalnych przyłączy gazowego, wodociągowego i kanalizacyjnego (ściekowego). Takie rozstrzygnięcie, której jest sprzeczne z wyżej powołanymi przepisami odpowiada żądaniu zawartemu we wniosku inwestorów oraz opisowi do projektu zagospodarowania działki, który jest elementem projektu budowlanego. W projekcie zagospodarowania terenu, w części opisu technicznego wskazano, że "projekty przyłączy wody, gazu i kanalizacji sanitarnej są przedmiotem odrębnych opracowań i realizowane będą w II etapie w trybie zgłoszenia" oraz że " Etap II przedmiotowej inwestycji – przyłącza wody, gazu i kanalizacji sanitarnej będą przedmiotem odrębnych opracowań i zgłoszenia" (k. [...] tomu I. projektu budowlanego – Projekt zagospodarowania terenu...). Na planie zagospodarowania terenu (k. [...] tomu I. projektu budowlanego – Projekt zagospodarowania terenu...) znajduje się adnotacja "projektowane w odrębnym postępowaniu (zgłoszenie) elementy infrastruktury (nie objęte wnioskiem) przyłącza gazowa, wodociągowa, kanalizacji sanitarnej". Widać zatem wyraźnie, że w tym zakresie wymagane uzbrojenie terenu inwestycji nie zostało objęte ani projektem budowlanym, ani pozwoleniem na budowę.

Należy dalej wskazać, że chociaż wykonanie przyłącza elektroenergetycznego nie zostało wprost wskazane w nazwie inwestycji, to analizowany projekt budowlany zawiera rozwiązania pozwalające przyjąć, że wymóg należytego uzbrojenia działki pod tym względem został spełniony. Tom I. projektu budowlanego zawiera dokumentację techniczną uzbrojenia elektroenergetycznego inwestycji (k. 39 i n.). Zgodnie z warunkami przyłączenia, wynikającymi z pisma [...] S.A. oddział w K. z dnia 10 stycznia 2008r. (k. [...] tomu I. projektu budowlanego – Projekt zagospodarowania terenu...) miejscem przyłączenia winna być projektowana stacja transformatorowa. Z tego samego pisma wynika, że przyłączenie obiektu do sieci nie wymaga budowy przyłącza, zaś rozbudowa sieci wymaga budowy w pobliżu przedmiotowych działek napowietrznej stacji transformatorowej typu STS. Projekt obejmuje swoim zakresem wykonanie takiej stacji (k.[...] ).

Wydając w sprawie decyzję już organ pierwszej instancji naruszył powołane uprzednio przepisy , w tym błędnie odstąpił od zastosowania trybu określonego w art. 35 ust. 3 Pb. Uchybienia te nie zostały usunięte przez Wojewodę. Treść uzasadnienia zaskarżonej decyzji nie pozwala przy tym rozstrzygnąć, czy organ odwoławczy nie dostrzegł wytykanych obecnie wad, czy też miał świadomość niekompletności dokumentacji, ale uznał ją za rzecz dopuszczalną. W rozważaniach prawnych organ drugiej instancji w ogóle się tą kwestią nie zajął.

W zaistniałej sytuacji uzasadnione jest wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji organu odwoławczego. Sąd zaniechał jednocześnie uchylenia decyzji Starosty , a to z tego względu, że w toku postępowania administracyjnego mogło dojść do swoistej konwalidacji wad projektu budowlanego oraz wydanych decyzji.

Jak wyżej wskazano, pozwolenie na budowę winno obejmować całość inwestycji, w tym również całość uzbrojenia technicznego działki. Jeżeli zakres jest mniejszy, gdy – tak jak w niniejszej sprawie – część uzbrojenia technicznego została w niedopuszczalny sposób pominięta w projekcie, jest on dotknięty wadą, podobnie jak wydana w tych warunkach decyzja o pozwoleniu na budowę. Jednakże orzecznictwo sądowoadministracyjne słusznie dopuszcza możliwość pominięcia wskazanej wady w ściśle określonych przypadkach, mając na uwadze cel instytucji regulowanej w art. 33 ust. 1 Pb (tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 grudnia 2011r., sygn. akt II OSK 1472/10, Lex Omega nr 1134662) W szczególności, organ administracji architektoniczno – budowlanej może zatwierdzić taki niekompletny projekt budowlany wówczas, gdy inwestor w dacie orzekania dysponuje już uzyskanym w odrębnym postępowaniu ostatecznym pozwoleniem na budowę dla pozostałych części etapowanej błędnie inwestycji, względnie gdy w dacie orzekania takie części już zrealizował na podstawie uzyskanego zgłoszenia ( tak np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 grudnia 2011r., sygn. akt II OSK 1472/10, Lex Omega nr 1134662). Ta kwestia winna być jednak zbadana najpóźniej przez organ drugiej instancji w ramach postępowania odwoławczego.

Z dotychczasowych rozważań wynika, że za zasadny można uznać jeden z zarzutów skargi , tj. nawiązujący do niedostatecznego wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, ale z nieco innych przyczyn niż w niej podawane.

Pozostała zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie.

I tak, nie mógł odnieść zamierzonego skutku zarzut pominięcia w postępowaniu osób, którym przysługiwał przymiot strony. Brak udziału strony bez jej winy stanowi podstawę wznowienia postępowania, zakończonego decyzją ostateczną, co wynika z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Jednocześnie stwierdzenie uchybienia, dającego podstawę do wznowienia postępowania, obliguje sąd administracyjny do uchylenia decyzji, zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. W orzecznictwie sądowym zauważa się jednak, że przesłanka wznowieniowa polegająca na niezapewnieniu stronie udziału w postępowaniu administracyjnym bez jej winy wiąże się ściśle z art. 147 k.p.a., stosownie do którego wznowienie postępowania z tej przyczyny następuje tylko na żądanie strony. Takie rozwiązanie ustawowe powoduje, że tylko od woli strony, która została pominięta w postępowaniu zależy, czy skorzysta z prawa do żądania wznowienia, ewentualnie podniesienia zarzutu zaistnienia przesłanki wznowieniowej w skardze wniesionej do sądu administracyjnego. Inne podmioty nie mają prawa do zastępowania uprawnionej strony i korzystania z zarzutu wystąpienia podstaw do wznowienia, powołując się na to, że nie wszystkie podmioty, które powinny brać udział w postępowaniu, zostały do udziału w nim dopuszczone. Dlatego też, jeżeli strona, która została pozbawiona udziału w postępowaniu administracyjnym nie wniesie skargi, nie można wbrew jej stanowisku uznać, że zaistniała w sprawie okoliczność uzasadniająca wznowienie postępowania i w związku z tym uchylić zaskarżonej decyzję (tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 czerwca 2011r., sygn. akt II OSK 990/10, Lex Omega 898486; podobnie w wyrokach z dnia 22 grudnia 2008 r., sygn. akt II OSK 1109/07, Lex Omega nr 513841; z dnia z dnia 5 czerwca 2006 r., sygn. akt I OSK 911/05, Lex Omega nr 266267; z dnia 26 stycznia 2009 r., sygn. akt II OSK 51/08, Lex Omega nr 509705 oraz z dnia 18 listopada 2009r., sygn. akt II OSK 1781/08, Lex Omega nr 589041).

W niniejszej sprawie skarżący podnieśli, że pominięci zostali właściciele działki nr [...] . Jednakże żaden z właścicieli tej działki nie wniósł skargi do sądu administracyjnego. W świetle przytoczonego wyżej orzecznictwa, które można uznać już za utrwalone, uchybienie takie – nawet gdyby rzeczywiście miało miejsce – nie mogłoby stanowić podstawy do wyeliminowania zaskarżonej decyzji z obrotu prawnego.

Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut, jakoby planowana inwestycja miała powodować ograniczenie zagospodarowania nieruchomości sąsiednich. Zarzut ten nie został zresztą sprecyzowany przez skarżących. Analiza projektu budowlanego prowadzi do wniosku, że zachowane zostały wszystkie warunki, wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w szczególności zaś wymogi § 12 ust. 1 (zachowanie odległości przynajmniej 4m od granicy sąsiedniej działki budowlanej w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy). Inwestycja nie spowoduje również w budynkach, zlokalizowanych na działkach sąsiednich zmniejszenia oświetlenia naturalnego. Projekt nie narusza zatem § 57 rozporządzenia, zgodnie z którym pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu i wielkości, z uwzględnieniem warunków określonych w § 13 oraz w ogólnych przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy. W świetle przedstawionej oraz poddanej analizie w toku instancji dokumentacji związanej z odpowiednim stanem stosunków wodnych brak podstaw do uznania, że doszło do naruszenia art. 29 Prawa wodnego albo § 29 powyższego rozporządzenia.

Skarżący zarzucali również niezgodność inwestycji z przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wyrazili też przekonanie, że planowana inwestycja z pewnością naruszy określony w w/w planie współczynnik intensywności zabudowy. Jednakże analiza zebranego materiału dowodowego nie potwierdza tego zarzutu.

Inwestycja zlokalizowana jest na terenie, objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonym uchwałą Nr [...] Rady Gminy Z. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sołectw [...] z dnia 30 maja 2003r. Teren inwestycji znajduje się w obszarach oznaczonych symbolami M1U oraz M2. Obszar M2, zgodnie z § 8 ust. 1 planu miejscowego, przeznaczony jest na cele zabudowy jednorodzinnej wraz z budynkami gospodarczymi związanymi z jej obsługą oraz zielenią przydomową. Natomiast stosownie do § 9 ust. 1 planu, tereny zabudowy jednorodzinnej oraz usług M1U przeznacza się na cele zabudowy jednorodzinnej wraz z urządzeniami związanymi z jej obsługą i zielenią przydomową oraz zabudowy związanej z prowadzeniem nieuciążliwej działalności usługowej. Projekt budowlany zakłada zatem zrealizowanie inwestycji, zgodnej z przeznaczeniem terenu w planie miejscowym.

Na obszarze M1U możliwe jest realizowanie budynków jednorodzinnych w układzie wolnostojącym, bliźniaczym lub szeregowym (§ 37 ust. 1 pkt 9 lit. a planu), a na obszarze M2 – w układzie wolnostojącym lub bliźniaczym (§ 37 ust. 1 pkt 9 lit. b planu). Planowana inwestycja odpowiada zatem sposobom realizacji budynków, wymaganym przez plan miejscowy.

W § 41 planu znajduje się tabela, określająca m. in. maksymalną intensywność zabudowy działki budowlanej oraz procent minimalnej powierzchni biologicznie czynnej na działce budowlanej. Dla terenów o symbolu M2 wartości te wynoszą odpowiednio 0,30 oraz 50%, zaś dla terenów M1U – 0,40 i 30 %. Intensywność zabudowy działek budowlanych w ramach projektowanego zamierzenia inwestycyjnego wynosi – w odniesieniu do działek zlokalizowanych w każdym z terenów – 0,30, zatem nie przekracza wartości maksymalnych, przewidzianych w planie miejscowym. Zachowano też minimalne wskaźniki powierzchni biologicznie czynnej. Zgodnie z projektem budowlanym będzie to 56 % dla każdego z terenów, a zatem 6 % powyżej wartości minimalnej na terenie M2 i 26 % powyżej wartości minimalnej na terenie M1U.

Skarżący kwestionowali również sposób połączenia inwestycji z drogą publiczną. Trzeba wskazać, że zgodnie z art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. b Pb projekt budowlany powinien zawierać, stosownie do potrzeb, oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą publiczną zgodnie z przepisami o drogach publicznych. Kompletność projektu budowlanego podlega kontroli organu administracji architektoniczno – budowlanej. Jeżeli jednak projekt spełnia wszystkie wymogi, przewidziane w art. 35 ust. 1 Pb (a więc również zawiera w razie takiej potrzeby wspomniane oświadczenie zarządcy drogi), a inwestor spełnia warunki, o których mowa w art. 32 ust. 4 Pb, organ administracji nie może uzależnić wydania pozwolenia na budowę od realizacji dalszych przesłanek, nie przewidzianych przepisami prawa. Decyzja o pozwoleniu na budowę jest bowiem orzeczeniem związanym, nie pozostawiającym organowi administracji publicznej możliwości rozstrzygania w sposób uznaniowy. Wyraźnie wynika to z art. 35 ust. 4 Pb, stosownie do którego w razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. W aktach administracyjnych dostępne jest wymagane oświadczenie zarządcy drogi, jak również ostateczna decyzja zezwalająca na lokalizację zjazdu.

W piśmie procesowym z dnia 23 lutego 2012r. skarżący podnieśli dodatkowo zarzut nieprzeprowadzenia postępowania w sprawie oddziaływania inwestycji na środowisko. W odniesieniu do tego zarzutu należy wskazać, że zgodnie z art. 71 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.), uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wykazy przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 ze zm.). Zabudowa mieszkaniowa nie została wskazana w § 2 tego rozporządzenia, zawierającym wyliczenie przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. Natomiast zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 53 do przedsięwzięć mogących potencjalnie oddziaływać zaliczyć można zabudowę mieszkaniową wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą. Jednakże na terenach objętych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego taka zabudowa należy do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko tylko w wypadku, gdy powierzchnia zabudowy jest nie mniejsza niż 2 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, lub w otulinach form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy albo 4 ha na obszarach innych, przy czym przez powierzchnię zabudowy rozumie się powierzchnię terenu zajętą przez obiekty budowlane oraz pozostałą powierzchnię przeznaczoną do przekształcenia w wyniku realizacji przedsięwzięcia. Projektowana inwestycja posiada powierzchnię zabudowy 2.107,2 m2, czyli nieco ponad 20 arów. Nie wymagała zatem uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Mając powyższe na uwadze, z podanych uprzednio przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił zaskarżoną decyzję w punkcie I. sentencji wyroku, za podstawę przyjmując art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. Rzeczą organu odwoławczego przy ponownym rozpatrzeniu sprawy będzie zaś eliminacja wytkniętych uchybień, w tym wyjaśnienie czy wydane zostało pozwolenie na budowę na zamierzenie, które mogłoby stanowić uzbrojenie techniczne dla spornej inwestycji, względnie czy zrealizowano już odpowiednie przyłącza dla inwestycji kubaturowej.

Podstawę prawną orzeczenia zawartego w punkcie II. sentencji wyroku stanowi art. 152 p.p.s.a.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie III. sentencji wyroku, zgodnie z treścią art. 200 i art. 205 § 2 p.p.s.a.