IV SA/Wr 119/13

Uzasadnienie

Wojewoda D., decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa w związku z art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tj. Dz. U z 2006 r. nr 139, poz. 993 ze zm.); dalej ustawy, po rozpoznaniu odwołania R.G. oraz T. G. (dalej: skarżących) od decyzji Wójta Gminy N. R. (dalej: Wójta) z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...], orzekającej o zameldowaniu małoletniej A. S.(dalej: małoletniej) na pobyt stały w lokalu nr [...] w miejscowości S..

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ odwoławczy stwierdził, że postępowanie w sprawie zameldowania małoletniej na pobyt stały zostało wszczęte w dniu 19 września 2012 r. na wniosek Z.G. (dalej: uczestniczka postępowania), która argumentowała go tym, że w dniu 27 lipca 2012 r. zamieszkała wspólnie z małoletnią w przedmiotowej nieruchomości.

Straż gminna, pismem z dnia 27 września 2012 r., poinformowała organ prowadzący postępowanie, iż we wspomnianym lokalu zamieszkuje od lipca 2012 r. uczestniczka postępowania wraz z małoletnią.

W dniu 27 września 2012 r. skarżący oświadczył do protokołu, że jego siostra (uczestniczka postępowania) od sierpnia 2012 r. zamieszkuje wspólnie z małoletnią w należącej do niego nieruchomości. Dodał również, że nie wyraża zgody na zameldowanie małoletniej w jego nieruchomości i dołączył kopię pisma Kancelarii Radców Prawnych z dnia 7 września 2012 r., w którym wzywa siostrę do opróżnienia, opuszczenia i wydania spornego lokalu.

Ze złożonych w dniu 16 października 2012 r. zeznań uczestniczki postępowania wynika, że w sierpniu 2012 r., po zamieszkaniu z dzieckiem w spornym lokalu, poprosiła skarżącego (brata) o zameldowanie na pobyt stały małoletniej w miejscu faktycznego pobytu. Skarżący odmówił spełnienia jej prośby i w związku z tym wystąpiła z wnioskiem o zameldowanie małoletniej. Oświadczyła również, że brat zmusza ją do opuszczenia należącego do niego lokalu.

W dniu 16 października 2012 r. skarżący oświadczyli do protokołu, że nie wyrażają zgody na zameldowanie małoletniej w ich lokalu, podkreślając że uczestniczka postępowania od kilku lat przebywała w Austrii, a do Polski przyjeżdżała sporadycznie.

W dniu 26 października 2012 r. organ prowadzący postępowanie przeprowadził dowód z oględzin spornego lokalu, podczas których stwierdzono, że lokal ten zamieszkuje uczestniczka postępowania wraz z małoletnią, której jest opiekunem prawnym. Uczestniczka wyjaśniła, że obecnie jest na rocznym urlopie, który może być przedłużony do trzech lat. Stwierdziła również, że nie zamierza w najbliższym czasie wracać do Austrii, ponieważ małoletnia jest w Polsce pod opieką medyczną.

Uznając za wystarczający zgromadzony dotychczas materiał dowodowy Wójt decyzją z dnia 5 listopada 2012 r. orzekł o zameldowaniu małoletniej na pobyt stały w spornym lokalu.

Od decyzji tej skarżący wnieśli odwołanie.

Po rozpoznaniu tego odwołania Wojewoda stwierdził, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy pobytem stałym jest zamieszkiwanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Natomiast jeżeli zgłoszone dane budzą wątpliwości o dokonaniu zameldowania lub wymeldowania rozstrzyga właściwy organ gminy. Rozstrzygając wątpliwości co do charakteru pobytu organ nie może ograniczyć się do bezkrytycznego przyjęcia oświadczenia woli osoby meldującej się, co do jej zamiaru. O kwalifikacji pobytu decyduje bowiem nie tylko treść oświadczenia, ale również okoliczności faktyczne wskazujące na rzeczywisty zamiar osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu.

Obowiązek ten służy prawidłowemu wykonywaniu przez organy władzy publicznej ich funkcji. Posiadanie informacji o miejscu zamieszkania i pobytu umożliwia racjonalizację szeregu działań należących do zadań państwa i samorządu terytorialnego. Celem obowiązku meldunkowego jest bowiem zapewnienie prawidłowego funkcjonowania ewidencji ludności. Ewidencja ta polegająca na rejestracji danych o miejscu pobytu (adresie) osób służy także ochronie interesów samych zainteresowanych (np. dzięki zameldowaniu można odnaleźć osobę w przypadku dziedziczenia przez nią majątku) oraz ochronie praw osób trzecich (np. wierzycieli w przypadku "przeprowadzki" dłużnika). Oznacza to, że obowiązek meldunkowy uznać należy w świetle Konstytucji za instytucję wynikającą z klauzuli ochrony porządku publicznego, mającą także związek z ochroną praw i interesów jednostki.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 27 maja 2002 r., sygn. akt K 20/01 (Dz. U. nr 78, poz. 716) wskazał, że organ meldunkowy nie rejestruje uprawnień do lokalu osób występujących o zameldowanie lecz gromadzi informacje w zakresie danych o miejscu pobytu a więc bada, czy osoba występująca z wnioskiem faktycznie zamieszkuje w lokalu. Badaniu podlegają zatem zdarzenia ze sfery faktów a nie ze sfery faktów i prawa. Ewidencja ludności jest rejestracją stanu faktycznego i nie stanowi formy kontroli legalności zamieszkania i pobytu. Potwierdzenia faktu pobytu nie należy utożsamiać z wyrażeniem zgody na zamieszkanie, gdyż o tej kwestii rozstrzygają przepisy prawa cywilnego. Potwierdzenie pobytu jest potwierdzeniem faktu a nie uprawnienia i ma charakter dowodowy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 października 2002 r., sygn. akt III RN 183/01, OSNP 2003/20/477 zajął stanowisko zgodnie z którym zameldowanie bez zgody wszystkich współwłaścicieli nie godzi w prawo własności, bowiem naruszenie tego prawa następuje przez fakt zamieszkania danej osoby w lokalu a nie przez fakt zameldowania tej osoby w lokalu.

Ewidencja ludności służy rejestrowaniu pobytu i ma charakter wyłącznie porządkowy, co oznacza ze zameldowanie nie jest związane z rozstrzyganiem uprawnień do lokalu, ani tym samym prawa do przebywania w nim. Podstawę zameldowania stanowi ustalenie przez właściwy organ faktu zamieszkania w danym lokalu. Żadnego znaczenia natomiast w sprawach meldunkowych nie mają czynione wobec organu administracji publicznej ewentualne zastrzeżenia właściciela (współwłaściciela) nieruchomości w kwestii niepodejmowania czynności meldunkowej. Osoba dokonująca takich czynności, których celem jest nierejestrowanie pod określonym adresem jakichkolwiek osób bez względu na to czy tam faktycznie przebywają, nie jest uprawniona do tego (brak podstaw prawnych do takich czynności), a poza tym nie ma interesu prawnego do wysuwania powyższych żądań. Dla osoby zgłaszającej się w celu zameldowania jak też dla organu dokonującego tej czynności wystarczający jest potwierdzony miarodajnym dowodem fakt przebywania w lokalu z określonym zamiarem.

W postanowieniu z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt [...]Sąd Rejonowy w K. ustalił, że miejscem zamieszkania małoletniej jest każdorazowo miejsce zamieszkania jej opiekuna prawnego, którym jest uczestniczka postępowania. Bezsprzecznie zatem miejsce faktycznego pobytu siostry skarżącego (uczestniczki postępowania) jest równocześnie miejscem pobytu małoletniej, nad którą sprawuje ona opiekę. Mając na uwadze, że uczestniczka postępowania, która jest zameldowana w spornym lokalu na pobyt stały od 1962 r., w chwili złożenia wniosku o zameldowanie małoletniej jak i w toku postępowania, koncentruje swoje sprawy życiowe w przedmiotowej nieruchomości, co oznacza, iż organ I instancji nie mógł odmówić zameldowania małoletniej w tej nieruchomości. Podkreślenia wymaga, że okoliczność przebywania małoletniej została obiektywnie potwierdzona dowodem z oględzin spornego lokalu.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 stycznia 2007 r., sygn. akt II OSK 173/06 stwierdził zaś, że zameldowanie polega na stwierdzeniu przez właściwy organ, prowadzący ewidencję ludności, że dana osoba przebywa w konkretnym lokalu na stałe lub przez określony czas. Jest to więc stwierdzenie pewnej okoliczności faktycznej niezależnie od przysługujących tej osobie uprawnień do lokalu.

Natomiast w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 903/07 wskazano, że stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy, pobytem stałym jest zamieszkiwanie w określonej miejscowości i pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Taki zamiar przejawia się w fakcie nie opuszczania lokalu. Konieczność dokonania zameldowania nie jest uzależniona od stosunków panujących między stronami, nie ma wpływu na charakter tytułu prawnego do lokalu zamieszkiwanego przez określone osoby. Zameldowanie, jako rejestracja stanu faktycznego, nie sankcjonuje tego stanu, jak również nie tworzy jakichkolwiek uprawnień do uzyskania praw do lokalu, skoro dokonanie zameldowania również nie jest uzależnione od przysługiwania tytułu prawnego do lokalu. Jako mające odzwierciedlać aktualny stan faktyczny, zameldowanie w danym lokalu podlega stałej aktualizacji, ilekroć stan faktyczny ulegnie zmianie, np. wskutek eksmisji osoby zameldowanej w zajmowanym lokalu.

Ponadto z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 28 stycznia 2009 r., sygn. akt II A/Gl 874/08 wynika, że nieistotny w sprawie meldunkowej jest zamiar zamieszkiwania w spornym lokalu w przyszłości, czy też spór na tle uprawnień do lokalu. Skoro w trakcie postepowania administracyjnego wykazano, że małoletnia mieszka w spornym lokalu, tym samym obiektywnie można stwierdzić, że jest to jej miejsce pobytu stałego, w którym koncentruje swoje sprawy życiowe.

Podniesiony w odwołaniu zarzut braku zebrania wszechstronnego materiału dowodowego uznać należy za bezpodstawny. Analiza akt postępowania administracyjnego wykazała, że organ I instancji przeprowadził oględziny spornego lokalu oraz przesłuchał strony postępowania, a więc w sposób prawidłowy zebrał materiał dowodowy i dokonał jego prawidłowej oceny, w granicach określonych przepisem art. 80 kpa. Organ meldunkowy zapewnił stronom czynny udział w postępowaniu poprzez umożliwienie zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym przed wydaniem decyzji w sprawie.

Trwający pomiędzy stronami postępowania spór ma charakter cywilnoprawny i do jego rozstrzygnięcia powołane są sądy powszechne, nie zaś organy administracyjne, które nie mają kompetencji aby w trybie przepisów ustawy dokonać skutecznych rozstrzygnięć w tym zakresie. Zarówno zameldowanie jak i wymeldowanie jest tylko i wyłącznie aktem rejestracji danych dotyczących pobytu określonej osoby, czy też ustania jej pobytu w dotychczasowym miejscu. Z tego też powodu dla zapewnienia zgodności pomiędzy stanem faktycznym a zapisami w ewidencji ludności niezbędne jest aby organy meldunkowe mogły wymuszać na obywatelu pewne czynności służące rejestracji miejsca pobytu osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu lub też poprzez własne rozstrzygnięcia zastępować takie czynności w celu uzyskania zgodności między ewidencją a istniejącym stanem rzeczy.

Wojewoda wskazał, że nie znalazł podstaw do zmiany bądź uchylenia zaskarżonej decyzji, ponieważ ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że małoletnia swoje sprawy życiowe koncentruje w lokalu, w którym jej opiekun prawny ma obowiązek zameldować ją na pobyt stały. Celem obowiązku meldunkowego jest bowiem zapewnienie prawidłowego funkcjonowania ewidencji ludności.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarżący zarzucili, że w sprawie zameldowania nie zostały wzięte wszystkie istotne okoliczności, a postępowanie zostało zakończone zbyt wcześnie bez umożliwienia im zgłoszenia wątpliwości co do zabranego materiału dowodowego i zgłoszenia dodatkowych wyjaśnień i wniosków. Podali, że uczestnik postępowania ma stałe miejsce zameldowania w Austrii, pod adresem [...], gdzie pracuje również w C.[...] W miejscu zamieszkania uczestniczki postępowania w Austrii jest również zameldowana małoletnia. Informacja ta może zostać potwierdzona na drodze urzędowej w Wiedeńskim Urzędzie ds. Pobytu, znajdującym się pod adresem: Magistratsabteilung 35, Dresdner Strasse 93, 1200 Wien. Wnieśli aby Sąd zwrócił się do wskazanej instytucji o udzielenie informacji na temat zameldowania uczestniczki postępowania i małoletniej w Austrii.

Z informacji zawartych na stronie Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Austrii wynika, że jedynie w przypadku pobytu nieprzekraczającego trzech miesięcy obywatele Unii Europejskiej uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej.

Natomiast pobyt powyżej trzech miesięcy wymaga już spełnienia określonych formalności. Zgodnie z wytycznymi o swobodnym przepływie osób w obrębie Unii Europejskiej, obywatele państw UE mają prawo do pobytu na terenie Austrii powyżej 3 miesięcy (osiedlenie się), jeżeli: 1) są zatrudnieni lub prowadzą samodzielną działalność gospodarczą albo 2) mają dla siebie i członków swojej rodziny zapewnione wystarczające środki na utrzymanie i pełne ubezpieczenie zdrowotne, umożliwiające pobyt na terenie Austrii bez konieczności korzystania z austriackich świadczeń socjalnych albo 3) głównym celem ich pobytu jest zdobywanie wykształcenia, łącznie z nauką zawodu w szkole publicznej lub prawnie uznanej szkole prywatnej albo kształcenia się na uczelni (w zakładzie naukowym), przy równoczesnym spełnieniu przesłanek wymienionych w tym punkcie.

Wszyscy obywatele UE (jak również ich najbliżsi i pozostali członkowie rodziny, będący obywatelami UE) potrzebują, jeżeli przebywają na terenie Austrii dłużej niż 3 miesiące, potwierdzenia zameldowania (legalności pobytu). Dokument ten wydawany jest przez Urząd do Spraw Pobytu (Aufenthalsbehorde – MA 35). Wniosek o wydanie omawianego zaświadczenia musi być złożony w powyższym magistracie (MA35) przed upływem 4 miesięcy od przyjazdu do Austrii. Potwierdzenie zameldowania (legalności pobytu) jest wystawiane przez wspomniany Urząd, jeżeli spełnione są wyżej wymienione przesłanki. Obywatele krajów UE będący w posiadaniu potwierdzenia zameldowania nabywają po 5-ciu latach nieprzerwanego i legalnego pobytu na terenie kraju, niezależnie od dalszego występowania wymaganych przesłanek, prawo pobytu stałego. Na wniosek i po sprawdzeniu długości pobytu osoby zainteresowanej w Austrii Urząd do Spraw Pobytu (MA35) wystawia dla niej niezwłocznie potwierdzenie stałości pobytu. Wymienione wyżej przesłanki uprawniające do pobytu na terenie Austrii muszą być spełnione do chwili nabycia prawa do pobytu stałego. Najbliżsi i pozostali członkowie rodziny zachowują prawo do pobytu na terenie Austrii także w przypadku rozwodu, unieważnienia małżeństwa, śmierci lub stałego wyjazdu (emigracji) osoby sprowadzającej. Dla zachowania prawa do pobytu na terenie Austrii zaistniałe okoliczności (ustanie właściwości przynależności małżeńskiej lub rodzinnej), jak również brak spełnienia wymaganych dla pobytu przesłanek prawnych muszą być zgłoszone Urzędowi do Spraw Pobytu (MA35) w okresie jednego miesiąca.

Ponadto wyjazd za granicę powinien zostać przez uczestniczkę postępowania zgłoszony do właściwego urzędu gminy. Obowiązki w tym zakresie zostały określone w ustawie i szczegółowo opisane na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Obywatel polski, który wyjeżdża z kraju z zamiarem stałego pobytu za granicą, ma obowiązek zgłosić ten fakt organowi gminy. Zgłoszenie to powodować będzie automatycznie wymeldowanie z miejsca pobytu stałego i czasowego. Taki sam obowiązek nałożono na obywatela w przypadku wyjazdu za granicę na okres dłuższy niż sześć miesięcy. Zgłoszenia te muszą zostać dokonane najpóźniej w dniu opuszczenia miejsca pobytu stałego lub czasowego.

Uczestniczka postępowania przebywa w Austrii od wielu lat. Ma tam stałe miejsce pracy i tam mieści się jej centrum życiowe. Jest zameldowana w Wiedniu na pobyt stały wraz z małoletnią. Ma status stałego rezydenta podatkowego w Austrii, co dodatkowo potwierdza stały pobyt w tym kraju. Natomiast w Polsce w ogóle nie rozlicza się z podatków, co powinno zostać sprawdzone przez organ prowadzący postępowanie poprzez zasięgnięcie informacji we właściwym urzędzie skarbowym. Uczestniczka postępowania nie dopełniała zatem obowiązków związanych z wieloletnim wyjazdem do Austrii, a skutkiem tego jest posiadanie w tej chwili dwóch stałych miejsc pobytu. Sytuacja taka jest niedopuszczalna, gdyż dwóch stałych miejsc pobytu w tym samym czasie nie można posiadać.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie z powodów wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji dodając, że podniesione zarzuty nie wskazują okoliczności mogących mieć wpływ na zmianę zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Z przepisu art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) wynika, że sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola ta obejmuje m. in. skargi na decyzje administracyjne (art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a.).

Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowi przepis art. 5 ustawy, zgodnie z którym, osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązana jest zameldować się w miejscu pobytu stałego (ust.1). W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego (ust. 2).

Pobytem stałym jest zamieszkiwanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania (art. 6 ust. 1 ustawy).

Wątpliwości co do charakteru pobytu rozstrzyga właściwy organ gminy (art. 8 ust. 2 ustawy).

O charakterze pobytu danej osoby w konkretnym lokalu decyduje nie tylko treść jej oświadczenia, ale przede wszystkim całokształt okoliczności faktycznych sprawy wykazujących jaki jest rzeczywisty zamiar osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu.

W orzecznictwie sądowym ukształtowany został pogląd, że pobyt stały w danym lokalu oznacza zamieszkiwanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego lub długotrwałego przebywania, z wolą koncentracji w danym miejscu swoich spraw życiowych, w tym założenie ośrodka osobistych i majątkowych interesów (wyrok NSA z dnia 14 maja 2001 r., sygn. akt V SA 1496/00).

W myśl natomiast art. 9 a ustawy za osobę nieposiadającą pełnej zdolności do czynności prawnych obowiązek meldunkowy wykonuje jej przedstawiciel ustawowy lub inna osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę w miejscu ich wspólnego pobytu.

Stosownie zaś do art. 27 kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania osoby pozostającej pod opieką jest miejsce zamieszkania opiekuna.

Ze znajdującego się w aktach administracyjnych sprawy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt [...] (pkt II sentencji), wydanego w sprawie z wniosku uczestniczki postępowania o umieszczenie małoletniej w rodzinie zastępczej, wynika, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie każdorazowe miejsce zamieszkania jej opiekuna prawnego (uczestniczki postępowania).

Objęcie opieki przez uczestniczkę postepowania nastąpiło przez złożenie przyrzeczenia przed sądem opiekuńczym, o którym mowa w art. 153 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które zostało złożone dnia 19 marca 2012 r., co wynika z zaświadczenia Sądu Rejonowego w K. z dnia 12 kwietnia 201r. sygn. akt [...]

W rozpoznawanej sprawie postępowanie administracyjne wykazało, że istotnie uczestniczka postępowania wraz z małoletnią, która pozostaje pod jej opieką prawną, zamieszkują w nieruchomości stanowiącej własność skarżących małżonków, w tym własność brata uczestniczki postępowania.

Potwierdza to kontrola meldunkowa przeprowadzona przez Straż Gminną w dniu 27 września 2012 r., w toku której ustalono, że w miejscu pobytu stałego uczestniczki postępowania przebywa również małoletnia od lipca 2012 r.

Również zeznania skarżącego, złożone tego samego dnia, do protokołu w siedzibie urzędu gminy, potwierdzają, że jego siostra zamieszkuje wraz z małoletnią w należącej do niego nieruchomości, skoro skarżący oświadczył, że obecnie siostra wraz z pozostającą pod jej opieką małoletnią zamieszkuje od sierpnia 2012 r. w jego domu, w którym również posiadają swoje rzeczy osobiste.

Fakt zamieszkiwania małoletniej w miejscu pobytu stałego uczestniczki postępowania potwierdzają także kolejne zeznania skarżącego i jego małżonki, złożone na rozprawie administracyjnej w dniu 16 października 2012 r., podczas której oświadczyli m. in., że małoletnia i jej opiekun prawny zamieszkują w ich domu i nie wiedzą czy mają one tam swoje rzeczy, ponieważ nie posiadają kluczy do lokalu. Na rozprawie tej ponadto uczestniczka postępowania zeznała m. in., że zamieszkuje w nieruchomości skarżących od urodzenia, czasowo wyjeżdża do Austrii w celach zarobowych, jednakże jej zamiarem (celem) jest pobyt w Polsce i w związku z tym będzie zamieszkiwać w nieruchomości skarżących. Jako opiekun prawny stworzyła warunki dla dziecka i obecnie na terenie Polski prowadzi jego rehabilitację.

Powyższe dowodzi, że miejsce pobytu stałego małoletniej znajduje się w miejscu pobytu uczestniczki postępowania.

O tym charakterze pobytu małoletniej świadczy również dowód z oględzin miejsca zamieszkania uczestniczki postępowania z dnia 26 października 2010 r., w trakcie których ustalono, że w domu znajdują się rzeczy osobiste dziecka. Ma ono swój pokój, w którym są jego zabawki, ubrania i łóżeczko. Natomiast warunki mieszkaniowe oceniono jako dobre, pomimo braku prądu, z uwagi na to, że mieszkanie jest wyremontowane. Podczas tych oględzin uczestniczka oświadczyła, że małoletnia posiada paszport i przebywała razem z nią za granicą 2-3 dni. Natomiast od końca lipca 2012 r. stale zamieszkuje wraz z małoletnią w spornym lokalu. Obecnie przebywa na rocznym urlopie, który zamierza przedłużyć do 3 lat. Podkreśliła ponownie, że na terenie Polski prowadzi opiekę medyczną dziecka. Dodała, że nie wie kiedy wyjedzie do Austrii, gdyż jest to uwarunkowane stanem zdrowia dziecka.

Okoliczności te świadczą o tym, że rzeczywistym zamiarem uczestniczki postępowania jest zamieszkiwanie w nieruchomości skarżących na pobyt stały, co przesądza, w myśl art. 9 a ustawy i art. 27 kodeksu cywilnego, o tym właśnie charakterze pobytu małoletniej pozostającej pod jej opieką prawną.

Z akt administracyjnych sprawy, obejmujących zeznania uczestniczki postępowania z dnia 16 października 2012 r., zeznań skarżących złożonych tego samego dnia i zeznań skarżącego z dnia 27 września 2012 r., z wyjaśnień uczestniczki postępowania złożonych podczas oględzin miejsca zamieszkania oraz z zarzutów podniesionych w skardze wynika również, że uczestniczka postępowania przebywała za granicą w związku z wykonywaniem zatrudnienia i jest również zameldowana wraz z dzieckiem za granicą, zaś od lipca 2012 r. przebywa w Polsce z powodu rocznego urlopu, który zamierza przedłużyć na okres 3 lat.

Jednakże w ocenie Sądu sam fakt długotrwałego przebywania poza granicami kraju nie jest przeszkodą w posiadaniu miejsca pobytu stałego w Polce. O charakterze pobytu, jak już wyżej wskazano, decyduje zamiar osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu. W niniejszej zaś sprawie uczestniczka postępowania konsekwentnie deklaruje zamiar stałego pobytu w domu rodzinnym, stanowiącym własność jej brata i jego żony, w którym jest zameldowana na pobyt stały od 1962 r. i zamiar ten realizuje.

O realizacji zamiaru stałego pobytu świadczy fakt, iż uczestniczka postępowania, w okresie pobytu i zatrudnienia za granicą systematycznie przyjeżdżała do Polski, co 2-3 miesiące, co wynika z zeznań skarżących z dnia 16 października 2012 r. jak i zeznań uczestniczki, złożonych tego samego dnia, stwierdzających że zamieszkuje w spornym lokalu od urodzenia i jedynie czasowo wyjeżdża do pracy w Austrii.

Powyższe oznacza, że uczestniczka nie opuściła lokalu w sposób trwały i nie zerwała definitywnie więzi z tym lokalem.

W tym samym czasie można mieć bowiem, w myśl art. 5 ust. 2 ustawy, tylko jedno miejsce pobytu stałego.

Nie może zostać uwzględniony zawarty w skardze wniosek aby Sąd zwrócił się do Wiedeńskiego Urzędu do Spraw Pobytu z żądaniem potwierdzenia pobytu (zameldowania) uczestniczki i małoletniej w Austrii, ponieważ Sąd nie prowadzi postępowania dowodowego, gdyż z treści art. 106 § 3 p.p.s.a. wynika, że sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. W niniejszej bowiem sprawie uczestniczka postępowania, jak już wyżej wskazano, pomimo pobytu za granicą związanego z zatrudnieniem nie opuściła lokalu skarżących w sposób trwały i zamieszkała w nim wraz z małoletnią, po powrocie z zagranicy.

Pozostałe argumenty podniesione w skardze dotyczące pobytu (zameldowania) uczestniczki za granicą, jak np. kwestia obowiązku podatkowego czy też niezgłoszenia wyjazdu za granicą organowi gminy pozostają zatem bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Zasadnie zatem organy orzekające w sprawie przyjęły, iż zarówno w dniu złożenia i wniosku o zameldowanie (19 września 2012 r.) jak i w toku postępowania administracyjnego uczestniczka postępowania zamieszkiwała wraz z małoletnią w spornym lokalu na pobyt stały.

Uczestniczka postępowania zobowiązana była zatem zrealizować obowiązek meldunkowy wobec małoletniego dziecka pozostającego pod jej opieką prawną, o którym mowa w art 9 a ustawy.

Istotne przy tym jest, że uczestniczka postępowania podjęła środki prawne związane z żądaniem brata, dotyczącym opuszczenia przez nią i małoletnią lokalu, gdyż wniosła o oddalenie powództwa o opróżnienie spornego lokalu mieszkalnego, co wynika, ze złożonego na rozprawie w dniu 5 czerwca 2013 r, uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 26 marca 2013 r., sygn. akt [...] (strona 2 uzasadnienia) nakazującego pozwanym opuszczenie, opróżnienie i wydanie lokalu skarżącym małżonkom (pkt I sentencji), zaś 20 września 2012 r., zgłosiła również interwencję policji w tej spawie, na co wskazuje treść jej zeznań z dnia 16 października 2012 r.

Podkreślenia wymaga, iż z powyższego wyroku Sądu Rejonowego wynika, że uczestniczka postępowania zajmuje sporny lokal od dawna. Mieszkała bowiem w tym lokalu wspólnie z matką, której – po przekazaniu gospodarstwa rolnego następcy – przysługiwało prawo dożywotniego korzystania z mieszkania. Po śmierci matki prawo to wygasło jako prawo dożywotnie i uprawnienia do zajmowania spornego lokalu mieszkalnego nie przeszły na pozwaną (uczestniczkę postępowania). W wyroku tym stwierdzono również, że obecnie uczestniczka mieszka w spornym lokalu wspólnie z niepełnosprawnym małoletnim dzieckiem wymagającym szczególnej opieki i rehabilitacji, które wychowuje w ramach rodziny zastępczej.

W ocenie Sądu Rejonowego okoliczność ta przemawiała za udzieleniem pozwanej ochrony przed eksmisją w postaci zapewnienia jej prawa do lokalu socjalnego i wstrzymania ewentualnej eksmisji do czasu zawarcia z pozwaną przez gminę umowy o najem lokalu socjalnego. Sąd ten miał przy tym na uwadze dotychczasowy długotrwały sposób korzystania z lokalu przez uczestniczkę postępowania oraz sytuację zdrowotną małoletniej.

Ustalenia poczynione w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego potwierdzają zatem, ustalenia organów administracji orzekających w niniejszej sprawie, że uczestniczka postępowania zamieszkuje wraz z małoletnią w spornym lokalu, stanowiącym własność skarżących małżonków, i w tym lokalu realizuje swoje centrum życiowe, co oznacza że ich pobyt ma charakter pobytu stałego, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższego bezzasadny jest zarzut skarżących, iż organy orzekające w sprawie nie wyjaśniły wszystkich okoliczności sprawy i nie zapewniły im czynnego udziału w postępowania. Dodać należy, iż z akt administracyjnych sprawy wynika, że w dniu 26 października 2012 r., skarżący zapoznali się z aktami sprawy, co potwierdzili własnoręcznymi podpisami.

Natomiast zgoda właściciela lokalu na pobyt osoby dopełniającej obowiązku meldunkowego nie stanowi przesłanki zameldowania na pobyt stały (lub czasowy) osób zamieszkujących w tym lokalu. Zgodnie bowiem z art. 29 ust. 1 ustawy właściciel lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu jest obowiązany jedynie potwierdzić fakt pobytu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące w tym lokalu. Potwierdzenia faktu pobytu osoby w lokalu dokonuje się na formularzu meldunkowym w formie czytelnego podpisu z oznaczeniem daty jego złożenia.

Obowiązek potwierdzenia pobytu stałego przez właściciela związany jest z obowiązkiem uregulowanym w art 9 ust 2 a ustawy, z którego wynika, że przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy należy przedstawić potwierdzenie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące, dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu, oraz, do wglądu, dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu.

Wzmocnieniu obowiązku potwierdzenia pobytu stałego przez właściciela służy obowiązek wynikający z treści art 29 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym, osoby wymienione w ust. 1, są obowiązane do zawiadamiania właściwego organu gminy o stałym lub czasowym pobycie innej osoby w ich lokalach oraz o opuszczeniu przez nią tego lokalu, jeżeli osoba ta nie dopełniła obowiązku meldunkowego.

Potwierdzenie pobytu stanowi więc wymóg formalny zameldowania na pobyt stały, które co do zasady dokonywane jest w formie czynności materialno –technicznej, a w razie wątpliwości co do charakteru pobytu, o których mowa w art 8 ust. 2 ustawy, rozstrzygnięcie zapada w formie decyzji administracyjnej.

Potwierdzenie pobytu jest tylko stwierdzeniem faktu, a nie istnienia uprawnienia i ma charakter wyłącznie dowodowy. Dla osoby zgłaszającej się do zameldowania, jak też dla organu dokonującego czynności zameldowania, wystarczający jest potwierdzony miarodajnym dowodem fakt przebywania w lokalu z określonym zamiarem. Nie można od osoby podlegającej zameldowaniu wymagać legitymowania się prawem do lokalu, w szczególności w postaci zgody właściciela nieruchomości (wyrok NSA z dnia 30 grudnia 2008 r., sygn. akt II OSK 1681/07, LEX nr 516053).

W świetle powyższego brak zgody skarżących na zameldowanie małoletniej w miejscu pobytu stałego uczestniczki postępowania, wyrażony w zeznaniach z dnia 27 września 2012 r. i 16 października 2012 r., nie stanowi przeszkody do zameldowania małoletniej na pobyt stały. Przeszkodą tą nie jest również skierowane do uczestniczki postępowania wezwanie skarżących z dnia 7 września 2012 r. o opróżnienie, opuszczenie i wydanie ich lokalu z powodu zajmowania go bez tytułu prawnego.

Stanowisko to związane jest również z porządkowym charakterem ewidencji ludności, która w myśl art. 1 ust. 2 ustawy polega na rejestracji danych o miejscu pobytu osób, o urodzeniach, dotyczących obowiązku wojskowego, zmianach stanu cywilnego, obywatelstwa, imion i nazwisk oraz o zgonach. Służy ona zatem m. in. rejestracji miejsca pobytu (zameldowaniu), co oznacza że zameldowanie nie jest związane z rozstrzyganiem uprawnień do lokalu ani też do prawa do przebywania w nim.

W myśl bowiem art. 9 ust. 2b ustawy zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.

Mając powyższe na uwadze Sąd, działając na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.