II SA/Sz 90/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r. Rektor Politechniki , działając na podstawie art. 138 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks Postępowania Administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 z późn.zm.), po rozpoznaniu odwołania J. M. utrzymał w mocy decyzję Dziekana Wydziału Mechanicznego Politechniki z dnia [...] r. w sprawie skreślenia z listy studentów z powodu niezłożenia pracy dyplomowej.

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia:

Decyzją z dnia [...] r. Dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki , powołując się na art. 190 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U, z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), oraz § 20 ust. 5 pkt 3 Regulaminu Studiów, skreślił J. M. z listy studentów 10-go semestru, piątego roku, kierunku Mechanika i Budowa Maszyn studiów stacjonarnych.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że skreślenie studenta z listy studentów nastąpiło z powodu niezłożenia przez niego do dnia [...] r. pracy dyplomowej/egzaminu dyplomowego, co oznacza niewykonanie obowiązku wynikającego z powołanych przepisów.

J. M. złożył odwołanie od powyższej decyzji. Powołane w jego odwołaniu zarzuty sprowadzają się do wskazywania naruszenia przepisów postępowania, które miały mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- naruszenia art. 107 ust. 1 kpa polegającego na braku uzasadnienia prawnego

i faktycznego sprawy,

- błędnego przyjęcia, że zaskarżona decyzja o skreśleniu została wydana

w okresie, w którym miał status studenta a ponadto sprzeczności zaskarżonej decyzji z decyzją rektora z dnia [...] r. o przywróceniu w prawach studenta, co stanowi błąd logiczny. Zdaniem studenta, dziekan nie mógł skreślić studenta z innych przyczyn jak w wyniku postępowania dyscyplinarnego, bowiem stanowiło to naruszenie jego praw do uczciwego procesu,

- nieuwzględnienia faktu, że student nie miał możliwości złożenia pracy dyplomowej w terminie z uwagi na toczące się postępowanie dyscyplinarne w obowiązującej go dacie złożenia pracy dyplomowej.

W uzasadnieniu odwołania student szeroko opisał postępowanie dyscyplinarne toczące się w stosunku do niego. Wskazał, że w dniu [...] r. podanym mu w zaskarżonej decyzji jako data obowiązkowego złożenia pracy dyplomowej był studentem 10-tego semestru studiów i po zakończeniu tego semestru miał rozpocząć semestr 11, dający możliwość złożenia pracy dyplomowej i ukończenia .studiów, przy czym jak wskazał, prawo do jedenastego semestru wynika z dokumentów oraz zeznań dziekana L. złożonych w trakcie postępowania dyscyplinarnego. Z treści uzasadnienia odwołania wynika, że student wywodzi prawo do utrzymanie statusu studenta z treści orzeczenia WSA z dnia 9 lipca 2012 r. i przywrócenia mu praw studenta, oraz obowiązku przeprowadzenia ponownie postępowania dyscyplinarnego.

Organ II instancji, w wyniku rozpatrzenia ww. odwołania, utrzymał mocy zaskarżoną decyzję Dziekana Wydziału Mechanicznego Politechniki .

W uzasadnieniu decyzji wskazał, że nie ma prawa badania decyzji wydanych

w postępowaniu dyscyplinarnym. Oceniając zaskarżoną decyzję o skreśleniu studenta z listy studentów z powodu niezłożenia pracy dyplomowej, organ odwoławczy badał ją z punktu widzenia zgodności z prawem, celowości i słuszności, nie stwierdzając naruszenia żadnej z tych podstaw decyzji. Zaskarżona decyzja zawiera w niezbędnym zakresie wskazanie podstawy prawnej (art. 190 ust. 1 pkt 3 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i § 20 ust. 5 pkt 3 Regulaminu Studiów). Podane podstawy prawne nie budzą problemów interpretacyjnych, wynika z nich wyraźnie przyjęcie za podstawę rozstrzygnięcia: ustalenie braku złożenia pracy dyplomowej w terminie ukończenia studiów tj. [...] r.

Zdaniem organu odwoławczego uzasadnienie organu I instancji odnosi się

w sposób jasny do podanej podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Nawet jednak gdyby przyjąć zgodnie z żądaniem odwołującego się, że zaskarżona decyzja narusza przepisy o postępowaniu administracyjnym z powodu braku podania w sposób należyty podstaw prawnych i faktycznych rozstrzygnięcia, to organ odwoławczy mógłby wzruszyć zaskarżoną decyzję, jeżeli naruszenie to miałoby wpływ na wynik sprawy. Zdaniem organu odwoławczego, brak jest podstaw do przyjęcia by kontrolowana decyzja naruszała przepisy postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Odwołujący się studiował na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn na studiach jednolitych magisterskich zgodnie ze swoim wnioskiem z dnia [...] r. w trybie 10-cio semestralnym, a nie jak twierdzi w odwołaniu w systemie 11-to semestralnym. W toku studiów, których termin zakończenia upłynął po kilkakrotnych przedłużeniach [...] r. student zrealizował pełny wymiar 60 godzin seminarium dyplomowego (wymiar godzinowy seminarium dyplomowego określa Zarządzenie Rektora nr 5/2006 z dnia[...] ) i nie miał prawa czy obowiązku realizowania seminarium na 11-tym semestrze. Prawo do 11 semestru studiów wbrew twierdzeniom studenta nie wynika ani z dokumentów sprawy ani z zeznań dziekana L. w postępowaniu dyscyplinarnym. Dla uzyskania prawa do wydłużenia studiów o semestr, student musiałby złożyć w tym zakresie pisemny wniosek do dziekana i uzyskać jego pisemną zgodę a takich dokumentów w aktach studenta brak. Tak więc termin złożenia pracy dyplomowej wynikający z toku studiów upłynął, zgodnie z obowiązującym w roku akademickim 2007/2008 Regulaminem Studiów z końcem roku akademickiego. Przedłużenie tego terminu (na wniosek z dnia [...] r.) do dnia [...] r. ponownie nie skutkowało realizowaniem 11 semestru studiów (§ 26 ust. 1 i 2 oraz 27 ust. 3 Regulaminu Studiów wprowadzonego Uchwałą Senatu Nr 17/2006

z 12 kwietnia 2006 r.). Niedopełnienie obowiązku złożenia pracy dyplomowej

w przedłużonym terminie stanowiło podstawę podjęcia w dniu [...] r. decyzji o skreśleniu z listy studentów 10-tego semestru studiów z powodu niezłożenia pracy dyplomowej. Student w dniu 21 stycznia 2009 r. zwrócił się z prośbą do dziekana o wznowienie studiów. Wznowienie studiów nastąpiło ponownie na10-tymsemestrze i nie skutkowało zmiany trybu 10-cio semestralnego studiów na 11-to semestralny. Zgodnie z § 19 Regulaminu Studiów wznowienie studiów oznacza przywrócenie praw i obowiązków studenckich. Dziekan wznowił studia pod warunkiem realizacji kursów wcześniej niezaliczonych przez studenta w semestrze letnim roku 2009/2010. Student nie kwestionował tej decyzji. W tym czasie student miał kontynuować rozpoczętą 11 czerwca 2007 r. pracę dyplomową. Student ponownie nie wywiązał się z nałożonych na niego obowiązków, zaliczając jedynie część kursów i nie przedkładając pracy dyplomowej.

Na kolejną prośbę (podanie z dnia [...] roku) student ponownie został przywrócony na 10-ty semestr studiów z obowiązkiem realizacji niezaliczonych kursów. Zgodnie z decyzją z dnia [...] otrzymał do realizacji kursy wcześniej niezaliczone, tj: matematyka (wykład + ćwiczenia), mechanika techniczna (wykład), fizyka (wykład), ekonometria i optymalizacja ekonomiczna (wykład + laboratorium). Wszystkie kursy realizowane były w semestrze letnim. Student po raz kolejny nie zmieniał tematu realizowanej pracy dyplomowej wydanego mu [...] r.

Termin złożenia kart okresowych osiągnięć studenta w semestrze letnim roku akademickiego[...] , indeksu oraz pracy dyplomowej, upłynął dnia [..] r., bowiem student, zgodnie z § 27 ust. 1 obowiązującego go w roku akademickim [...] Regulaminu Studiów (stanowiącego załącznik do Uchwały Senatu Nr 13/2009 z dnia 22 kwietnia 2009 r.) - zobowiązany był złożyć pracę dyplomową do piętnastego tygodnia ostatniego semestru studiów czyli 15 tygodnia zajęć semestru 10-tego (organizację roku akademickiego regulowało Zarządzenie Rektora Nr 26/2010 określając koniec zajęć dydaktycznych na[..] ).

Student nie zwrócił się do dziekana o przedłużenie tego terminu o 3 miesiące (zgodnie z § 27 ust. 2 powołanego Regulaminu), a dziekan nie miał podstaw

do wydania decyzji o przedłużeniu tego terminu z urzędu, oczekiwał natomiast

na przedłożenie kart okresowych osiągnięć studenta oraz indeksu. Student wielokrotnie w toku studiów opóźniał się ze składaniem dokumentów (kart egzaminacyjnych i indeksu) w dziekanacie o czym świadczą notatki służbowe w jego aktach osobowych. Dokumenty (po wielu telefonicznych monitach) student przedłożył dopiero w dniu [...] r., z dokumentów nie wynikały przyczyny niezłożenia pracy dyplomowej czy wniosek o przedłużenie terminu jej złożenia. Termin na oddanie pracy dyplomowej upłynął więc bezskutecznie. Z przedstawionego stanu sprawy ustalonego na podstawie akt studenta wynika, że przyczynami upływu terminu na złożenie pracy dyplomowej były zwykłe zaniedbania ze strony odwołującego się.

Po dniu [..] r. dziekan miał więc podstawę do podjęcia decyzji

o skreśleniu studenta z listy studentów z powodu upływu ostatecznego terminu na złożenie pracy dyplomowej, co mogło stanowić samodzielną podstawę skreślenia z listy studentów w myśl art. 190 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Dziekan wstrzymał się z wydaniem decyzji o skreśleniu z listy studentów wobec stwierdzenia, na przedłożonych przez studenta w dniu [...] r. dokumentach, sfałszowania podpisów nauczycieli akademickich. Po tym stwierdzeniu dziekan skierował do Prorektora ds. Kształcenia wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie weryfikacji autentyczności podpisów dot. zaliczeń z kursów matematyka oraz mechanika techniczna. Późniejsze postępowanie dyscyplinarne nie miało jednak wpływu na stwierdzoną samodzielną przesłankę skreślenia z listy studentów, tj. brak złożenia pracy dyplomowej na ostatnim semestrze studiów w roku 2009/2010 i nie hamowało prawa do wydania decyzji o skreśleniu już tylko z tej podstawy prawnej.

Dodatkowo wskazano, że w trakcie postępowania dyscyplinarnego student uzyskał wyraźną informację, że brak złożenia pracy dyplomowej stanowi samodzielną podstawę skreślenia z listy studentów a prowadzone postępowanie dyscyplinarne nie wstrzymywało studentowi możliwości pisania pracy dyplomowej, stąd całkowicie nietrafiony jest zarzut o wstrzymywaniu studentowi prawa pisania pracy dyplomowej tylko z powodu toczącego się postępowania dyscyplinarnego. O takiej wiadomości student świadczy także fakt, że pomimo postępowania dyscyplinarnego kontaktował się w 2012 r. z promotorem pracy dyplomowej (dr P. S., od którego uzyskał informację o braku istotnych postępów w jej realizacji, skutkującym brakiem możliwości przyjęcia pracy do obrony. W tym stanie sprawy Dziekan Wydziału Mechanicznego po uzyskaniu informacji odzyskaniu przez odwołującego się z dniem [...] r. z mocy prawa statusu studenta, zobowiązany był zgodnie z art. 190 ust. 1 pkt 2 prawa

o szkolnictwie wyższym i § 20 ust. 5 pkt 3 Regulaminu Studiów (załącznik do Uchwały Senatu Nr 13/2009) wydać decyzję o skreśleniu go z listy studentów.

Według organu odwoławczego decyzja ta mogła być wydana na skutek stwierdzenia niespełnienia wymogów statusu studenta do konkretnego dnia roku akademickiego, a określenie w decyzji organu I instancji późniejszego terminu skutku decyzji o skreśleniu nie narusza w niczym interesu strony (patrz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2010 r. sygn. akt I PSK 1107/09, komentarz do kpa G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan Tom II, LEX 2007, s. 21).

W ostateczności należy uznać, że ustalenia faktyczne zostały poczynione na podstawie dokumentów w dużej mierze pochodzących od studenta i akceptowanych przez niego. Skarżący nie był przy tym pozbawiony możliwości obrony swych praw

i w pełni korzystał z przysługujących mu środków prawnych.

Do momentu skreślenia z listy studentów z powodu orzeczenia w postępowaniu dyscyplinarnym kary wydalenia z uczelni i po uchyleniu tej decyzji, odwołujący korzystał z wszystkich praw studenta finansowanych ze środków publicznych. Przy czym nawet po wszczęciu postępowania w sprawie dyscyplinarnej, tj. od [...] r. do wydalenia z uczelni decyzją z dnia [...] r. zarządzającą wykonanie orzeczenia w postępowaniu dyscyplinarnym, student nie podjął oczekiwanych działań w celu nadrobienia zaległości w przygotowaniu pracy dyplomowej. Takie postępowanie odwołującego nie zasługuje na ochronę prawną zwłaszcza przy wykazanych wielokrotnych udzielanych od [...] r. przedłużeniach toku studiów, dawaniu mu ciągłych szans na uzupełnieniu braków związanych z obowiązkiem realizowania przez studenta toku studiów.

Nie ma jednak przeszkód do złożenia przez odwołującego się wniosku

o wznowienie studiów. Wznowienie będzie możliwe o ile student wykaże w toczącym się przeciwko niemu postępowaniu karnym, że stawiany mu zarzut posłużenia się sfałszowanymi podpisami nauczycieli w celu nieprawnego uzyskania zaliczeń jest niezasadny. Zwracanie się w tym postępowaniu o wydanie ekspertyzy grafologicznej uzyskanej przez prokuraturę nie ma uzasadnienia, bowiem ekspertyza nie ma związku z podstawą skreślenia studenta (brak złożenia pracy dyplomowej). Nadto ekspertyza nie przemawia na korzyść studenta skoro wykazuje, że podpisy na zaliczeniach nie pochodzą od nauczycieli akademickich a sprawa toczy się na podstawie zarzutu uczelni o posługiwaniu się przez studenta sfałszowanymi podpisami nauczycieli w celu uzyskania zaliczeń.

Pismem z dnia [..] r. J. M. złożył skargę na ww. decyzję Rektora Politechniki do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie:

- art. 190 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o Szkolnictwie Wyższym poprzez nieuwzględnienie tezy o tym, iż skarżący przyjęty został na 11 semestrów co istotnie wpływa na zmianę daty złożenia i obrony pracy dyplomowej.

- art. 213 ust. 3 ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym poprzez niezastosowanie w/w przepisu, stanowiącego o zasadzie niezawisłości komisji dyscyplinarnej.

- art. 207 ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym w zw. z art. 107 ust. 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego poprzez: niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego, załatwienie sprawy bez uwzględnienia słusznego interesu skarżącego, nieustosunkowanie się do wszystkich zarzutów skarżącego i niepodanie przyczyn, z powodu których argumentom skarżącego odmówiono wiarygodności oraz nieumieszczenie pouczenia o możliwości złożenia skargi

do sądu administracyjnego,

- fundamentalnej zasady Konstytucyjnej ne bis in idem, która jest elementem demokratycznego Państwa Prawnego ustanowionego w art. 2 Konstytucji.

- art. 7 kodeksu postępowania administracyjnego w zw. z art. 207 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w ten sposób, że organy stosujące prawo zamiast zmierzać do prawidłowego wyjaśnienia sprawy czynią zupełnie odwrotnie.

- art. 8 kodeksu postępowania administracyjnego w zw. z art. 207 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w ten sposób, że organy prowadzące postępowanie w sposób przedstawiony w skardze stoją w sprzeczności z powyższą zasadą.

- art. 12 kodeksu postępowania administracyjnego w zw. z art. 207 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w ten sposób, że postępowanie prowadzone przez odpowiednie organy trwa niewspółmiernie do stopnia skomplikowania sprawy.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że skarżący miał prawo do złożenia pracy dyplomowej na XI semestrze studiów, co wynika z załączonych do skargi dokumentów, tj. karty dyplomanta, zapisów w dokumentacji dyscyplinarnej, decyzji dziekana z dnia [...] r.

W odpowiedzi na skargę, organ drugiej instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Sąd administracyjny sprawuje w zakresie swej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, co wynika z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.).

Zakres tej kontroli wyznacza przepis art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. - zwanej dalej w skrócie P.p.s.a.). Stosownie do treści tego przepisu Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W myśl art. 145 P.p.s.a., Sąd zobligowany jest do uchylenia decyzji lub stwierdzenia nieważności, ewentualnie niezgodności z prawem, gdy decyzja dotknięta jest naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania, innym naruszeniem przepisów postępowania, jeśli miało ono istotny wpływ na wynik sprawy, lub zachodzą przyczyny stwierdzenia nieważności decyzji wymienione w art. 156 k.p.a. lub innych przepisach.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli Sąd nie stwierdzi wskazanych wyżej naruszeń skarga podlega oddaleniu stosownie do treści art. 151 P.p.s.a.

Zaskarżonej decyzji nie można przypisać tego rodzaju uchybień, wobec czego skarga nie mogła zostać uwzględniona.

Materialnoprawną podstawę kwestionowanej decyzji stanowią przepisy ustawy

z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 164, poz. 1365 ze zm.), zwanej dalej "ustawą".

Art. 190 ust. 1 pkt 3 ustawy stanowi, że kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej skreśla studenta z listy studentów w przypadku niezłożenia w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego.

Powyższa regulacja ma też odzwierciedlenie w treści regulaminu studiów, który określa - w myśl art. 160 ust. 1 ustawy - organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta.

Stosownie do treści § 20 ust. 5 pkt 3 Regulaminu studiów, stanowiącego załącznik do uchwały Senatu Politechniki z dnia 22 kwietnia 2009 r.

Nr 13/2009, dziekan skreśla studenta z listy studentów w przypadku niezłożenia

w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego.

Ze zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów wynika, że termin złożenia przez skarżącego w semestrze letnim roku akademickiego 2009/2010 pracy dyplomowej upłynął dnia 16 czerwca 2010 r., zgodnie bowiem z § 27 ust. 1 ww. Regulaminu studiów - zobowiązany był on złożyć pracę dyplomową do piętnastego tygodnia ostatniego semestru studiów czyli 15 tygodnia zajęć semestru 10-tego (organizację roku akademickiego regulowało Zarządzenie Rektora Nr 26/2010 określając koniec zajęć dydaktycznych na[...] ).

Skarżący w ww. terminie nie złożył pracy dyplomowej, nie skorzystał również

z przysługującego mu uprawnienia wynikającego z § 27 ust. 2 powołanego Regulaminu do zwrócenia się do dziekana z pisemnym wnioskiem, zaakceptowanym przez promotora, o przesunięcie terminu złożenia pracy dyplomowej.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do uznania,

że decyzja o skreśleniu skarżącego z listy studentów została wydana z naruszeniem przywołanych wyżej przepisów.

Z kolei, ustosunkowując się do zarzutów podniesionych w skardze, wskazać należy, że niepotwierdzone żadnymi dowodami jest oświadczenie skarżącego, jakoby miał on prawo do realizowania seminarium dyplomowego oraz złożenia pracy dyplomowej w 11-tym semestrze. W szczególności stwierdzić należy, że takim dowodami nie są załączone do skargi dokumenty (kserokopie): protokół z przesłuchania obwinionego przez rzecznika z dnia 8 grudnia 2010 r. oraz karta dyplomanta, sporządzona samodzielnie przez skarżącego w formie wydruku ze strony internetowej oraz niezawierająca podpisów promotora i pieczątek dziekanatu.

Za bezzasadny należy również uznać zarzut nieuwzględnienia faktu, że skarżący nie miał możliwości złożenia pracy dyplomowej we wskazanym wyżej terminie z uwagi na toczące się wobec niego w tym czasie postępowanie dyscyplinarne. Zgodzić się należy w tym względzie z organem odwoławczym, że przedmiotowe postępowanie dyscyplinarne, wszczęte już po terminie do złożenia pracy dyplomowej, tj. od dnia [...] r., nie miało wpływu na zmianę terminu złożenia ww. pracy oraz na przysługujące dziekanowi prawo do wydania decyzji o skreśleniu skarżącego z listy studentów z tej przyczyny.

Również pozostałe zarzuty skargi dotyczące naruszenia podstawowych zasad kodeksu postępowania administracyjnego nie zasługują, zdaniem Sądu, na uwzględnienie.

W tym stanie rzeczy, Sąd nie dopatrzył się ani w materiałach sprawy administracyjnej, ani też we wskazanej wyżej argumentacji strony skarżącej podstaw do uznania, że zaskarżona decyzja narusza prawo w stopniu, który mógłby mieć wpływ na wynik sprawy i dlatego na podstawie przepisu art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, oddalił skargę, jako nieuzasadnioną.