II SA/Wa 657/13

Uzasadnienie

Komendant Główny Policji rozkazem personalnym z dnia [...] lutego 2013 r., działając na zasadzie art. 138 § 1 pkt 1 Kpa, utrzymał w mocy swój poprzedzający rozkaz personalny z dnia z dnia [...] grudnia 2012 r. w sprawie potrącenia policjantowi – A. W. uposażenia za nieusprawiedliwioną nieobecność w służbie.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, co następuje:

A. W. raportem z dnia [...] lipca 2012 r. zwrócił się do Komendanta Głównego Policji z prośbą o udzielenie mu w okresie od dnia [...] lipca 2012 r. do dnia [...] sierpnia 2012 r. urlopu na przygotowanie się do egzaminu notarialnego oraz zwolnienie od służby na przystąpienie do powyższego egzaminu w dniach od [...] września 2012 r. do [...] września 2012 r. Komendant Główny Policji raport policjanta rozpatrzył odmownie. A. W. pismem z dnia 27 lipca 2012 r. wezwał Komendanta Głównego Policji do usunięcia naruszenia prawa oraz umożliwienia wykorzystania urlopu na przygotowanie się do egzaminu notarialnego oraz zwolnienia od służby w czasie egzaminu. Organ wezwanie to także rozpatrzył odmownie o czym policjant został poinformowany w dniu [...] sierpnia 2012 r. pismem z dnia [...] sierpnia 2012 r. A. W. raportem z dnia [...] sierpnia 2012 r. poinformował zastępcę dyrektora Biura [...] KGP o przystąpieniu w dniach od [...] września 2012 r. do [...] września 2012 r. do egzaminu notarialnego i związanej z tym nieobecności w służbie.

W dniu 7 grudnia 2012 r. do Biura Kadr i Szkolenia KGP wpłynęło pismo zastępcy dyrektora Biura [...] KGP (przełożonego A. W.) wraz z wnioskiem personalnym o potrącenie policjantowi 3/30 uposażenia miesięcznego za czas nieusprawiedliwionej nieobecności w dniach od [...] września 2012 r. do [...] września 2012 r.

Komendant Główny Policji w dniu [...] grudnia 2012 r. rozkazem personalnym, na podstawie art. 126 ust. 1 i 2 ustawy o Policji (Dz. U z 2011 r. Nr 287, poz. 1687, ze zm.), potrącił A. W. 3/30 miesięcznego uposażenia za czas nieusprawiedliwionej nieobecności w dniach od [...] do [...] września 2012 r. W uzasadnieniu wskazano, że nieobecność policjanta w służbie w wyżej wymienionych dniach (spowodowana była przystąpieniem do egzaminu notarialnego - pomimo niewyrażenia przez Komendanta Głównego Policji zgody na zwolnienie od służby w tych dniach) stanowi nieobecność nieusprawiedliwioną. Rozkazowi nadano rygor natychmiastowej wykonalności i uzasadnionym interesem służby, tożsamym z interesem społecznym, przejawiającym się koniecznością niezwłocznego potrącenia policjantowi części miesięcznego uposażenia za czas nieusprawiedliwionej nieobecności wynikającego z przepisów prawa.

A. W. złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu tego wniosku, rozkazem personalnym z dnia [...] lutego 2013 r. utrzymał w mocy swoje poprzedzające rozstrzygniecie.

Organ wskazał na treść art. 126 ustawy o Policji oraz na treść przepisów § 18 pkt 2 i § 20 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów (Dz. U. Nr 81, poz. 740, ze zm.) i stwierdził, że A. W. nie został skierowany przez przełożonego, właściwego w sprawach osobowych do odbycia odpowiedniego szkolenia zakończonego egzaminem notarialnym, a zatem w jego przypadku zastosowanie ma art. 126 ust. 2 tego przepisu. Przepisy o urlopach szkoleniowych są fakultatywne, a ich zastosowanie uzależnione jest od interesu służby, uwarunkowanego zbieżnością poziomu i kierunku kształcenia z wymaganiami na zajmowanym lub planowanym do objęcia stanowisku służbowym. Po dokonaniu oceny całokształtu sytuacji Komendant Główny Policji raport A. W. w sprawie m.in. zwolnienia od pracy na przystąpienie do egzaminu notarialnego rozpatrzył odmownie, o czym policjant został poinformowany pismem z dnia 26 lipca 2012 r. Wobec powyższego nieobecność wymienionego oficera w służbie w dniach od [...] do [...] września 2012 r. należy uznać za nieusprawiedliwioną.

Polemizując z argumentacją strony organ wskazał, iż z analizy treści art. 74c ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158, ze zm.) - na który to przepis powołuje się policjant, jako podstawę swego żądania - wynika, iż odnosi się on do pracowników, tj. osób pozostających w stosunku pracy a nie do pozostających w stosunku służbowym.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o Policji stanowi ona umundurowaną i uzbrojoną formację służącą społeczeństwu i przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Jednym z podstawowych warunków wykonania tego zadania jest dyspozycyjność i zdyscyplinowanie jej funkcjonariuszy. Granice tej dyspozycyjności określa ustawa o Policji oraz wydane na jej podstawie akty wykonawcze. Stosunek służbowy policjanta nie jest stosunkiem pracy, którego istotną cechą jest równorzędność stron, albowiem służba w Policji nie jest zwykłą pracą najemną. Dlatego też stosunek służbowy ma charakter administracyjnoprawny, w związku z czym przełożony właściwy w sprawach osobowych jednostronnie i władczo kształtuje istotne składniki tego stosunku. Odmienność stosunku pracy i stosunku służby jest na tyle daleko idąca, że przepisy dotyczące pracowników stosuje się wobec policjantów tylko w zakresie, jaki dopuszczają przepisy pragmatyczne (np. art. 79 ustawy o Policji). Regulacja prawna dotycząca policjantów ma charakter zupełny, a to oznacza, że określone uprawnienia w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego przysługują jedynie w wypadku, gdy zostało ono przyznane przepisem zawartym w ustawie o Policji lub wydanych na jej podstawie przepisach wykonawczych. Stąd też niemożliwym jest bezpośrednie zastosowanie przepisu art. 74c ustawy - Prawo o notariacie.

W odniesieniu natomiast do przedstawionego przez policjanta pisma [...] Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia [...] października 2012 r., w którym podkreślono generalny charakter uprawnienia do zwolnień i urlopów w związku z egzaminem notarialnym, stwierdzić należy, że wystąpienie to nie ma charakteru wiążącego, zaś Komendant Główny Policji nie podziela poglądu, że ustawodawca w art. 74c ustawy - Prawo o notariacie posługuje się terminem pracownik w szerokim znaczeniu, nie odnosząc jego rozumienia jedynie do Kodeksu pracy. Warto zauważyć, że przepisy tej ustawy, w przeciwieństwie np. do ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65, ze zm.), nie zawierają odesłania do przepisów pragmatycznych. Gdyby zatem intencją ustawodawcy było w istocie zagwarantowanie w ustawie - Prawo o notariacie osobom pozostającym w stosunku służby uprawnień analogicznych do uprawnień osób będących w stosunku pracy, posłużyłby się przepisem analogicznym do art. 75 ustawy o radcach prawnych.

Pozostałe argumenty strony zawarte w odwołaniu również nie zasługują na uwzględnienie. W myśl cytowanego już art. 126 ustawy o Policji, jeżeli policjant pobrał już za czas nieusprawiedliwionej nieobecności uposażenie, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie. W przedmiotowej sprawie powyższa przesłanka została spełniona, tj. potrącenie nastąpiło przy najbliższej wypłacie po wydaniu stosownego rozstrzygnięcia w tej sprawie. W odniesieniu do argumentu naruszenia art. 10 Kpa stwierdzić należy, że zarzut może odnieść skutek tylko wówczas, gdy strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonania konkretnych czynności procesowych. Zauważyć należy, że zainteresowany nie wskazał jakich czynności nie dokonał, natomiast zauważyć należy, iż prowadził on aktywną korespondencję z organem w sprawie uznania jego nieobecności za usprawiedliwioną. Ponadto, niewątpliwie w interesie służby, tożsamym w tym wypadku z interesem społecznym, pozostaje niezwłoczne dostosowanie sytuacji finansowej funkcjonariusza i organu do stanu faktycznego i uregulowanie wzajemnych zobowiązań finansowych.

Właściwość Komendanta Głównego Policji do rozpatrzenia środka odwoławczego od rozstrzygnięcia z dnia [...] grudnia 2012 r., potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 sierpnia 2010 r. sygn. akt I OSK 273/10, w którym Sąd Ten stwierdził, iż analiza art. 32 ustawy o Policji prowadzi do wniosku, że jedynie w trzech przypadkach wskazanych przez ustawę przewidziano nadzór procesowy Ministra Spraw Wewnętrznych. Te przypadki odnoszą się do mianowania, przeniesienia i zwolnienia ze służby funkcjonariuszy, w stosunku do których decyzję w I instancji podjął Komendant Główny Policji.

A. W. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższy rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z dnia [...] lutego 2013 r., domagając się stwierdzenia jego nieważności, bądź uchylenia wraz z rozkazem poprzedzającym z dnia [...] grudnia 2012 r. oraz zasadzenia od organu zwrotu kosztów procesu.

Zaskarżonemu rozkazowi zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego i procesowego, a w szczególności art. 74c ustawy - Prawo o notariacie, art. 126 ust. 1 ustawy o Policji w zw. z art. 87 § 7 Kodeksu pracy i art. 7-11, art. 61 § 1 i 2 oraz art. 108 § 1 Kpa.

W uzasadnieniu skargi podkreślił na bezwzględną treść art. 74c ustawy - Prawo o notariacie i bezpodstawność stanowiska organu w kwestionowaniu zastosowania tego przepisu w niniejszej sprawie zarówno co do urlopu na przygotowanie się do egzaminu notarialnego, jak i na zwolnienie ze służby na czas jego zdawania. Wskazane w tym przepisie uprawnienia dotyczą zarówno pracowników jak i funkcjonariuszy.

Podkreślił, iż za miesiąc wrzesień 2012 r. uposażenie otrzymał z góry w pełnej wysokości podobnie było w miesiącach październiku, listopadzie i grudniu 2012 r. W tym okresie nie otrzymał również żadnej korespondencji, ani jakiejkolwiek informacji od właściwych przełożonych wskazującej, iż nieobecność w służbie w dniach [...] września 2012 r. nosi znamiona nieobecności nieusprawiedliwionej. Powyższe wskazuje na naruszenia przez organ zasady potrącania uposażenia za nieobecności nieusprawiedliwioną, ustanowioną w art. 126 ustawy o Policji, jak i w art. 87 § 7 Kodeksu pracy. Niezależnie od zasadności odliczeń, odliczenia takie były możliwe jedynie w terminie płatności przypadającym bezpośrednio po nieobecności w służbie. Odliczenia w terminie późniejszym mogą posiadać jedynie charakter roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie z tytułu świadczenia nienależnego (art. 405, art. 409 i art. 410 Kc w wz. z art. 300 Kp). W niniejszej sprawie, zastosowane przez organ odliczenie (potrącenie), z uwagi na spóźnioną formę oraz wadliwe zastosowanie art. 126 ustawy o Policji, stanowi naruszenie uprawnień pracowniczych. Zaś odwołanie się w tej materii do nieskonkretyzowanego "interesu społecznego" uzasadniającego nadanie rozkazowi o potrąceniu rygoru natychmiastowej wykonalności, stanowi nadużycie prawa.

Nadto w ocenie skarżącego w postępowaniu administracyjnym nie zadbano o właściwe powiadamianie strony o czynnościach i dowodach.

W dalszej części uzasadnienia A. W. wskazał na konstytucyjną zasadę zapewnienia przez władze publiczne powszechnego i równego dostępu obywateli do wykształcenia (art. 70 ust. 4 Konstytucji RP). Zdaniem skarżącego w tym duchu należy rozumieć jego uprawnienie do zwolnienia ze służby na czas przystępowania do egzaminu notarialnego.

Komendant Główny Policji w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonego rozkazu personalnego i podkreślając, iż charakter i zadania służby skarżącego nie uzasadniały potrzeby uzyskiwania przez niego uprawnień notarialnych.

Na rozprawie skarżący wskazał, iż egzamin notarialny zdał i stosowną uchwałę otrzymał w dniu [...] października 2012 r., jednakże nie informował o tym fakcie organu w sposób oficjalny. Oświadczył, iż organ nie informował go o możliwości udzielenia urlopu okolicznościowego ani bezpłatnego w związku z przystąpieniem do egzaminu notarialnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 13 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona. W niniejszej sprawie sądem tym jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Natomiast zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych, sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania. Innymi słowy, wojewódzki sąd administracyjny nie orzeka, co do istoty sprawy w zakresie danego przypadku, lecz jedynie kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w tym postępowaniu, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i obowiązującymi przepisami prawa procesowego.

Badana pod tym kątem skarga zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozstrzyga sprawę jedynie w zakresie oceny legalności rozkazu personalnego o potrąceniu policjantowi uposażenia za nieusprawiedliwioną nieobecność w służbie i oceny legalności rozkazu utrzymującego ten rozkaz w mocy w aspekcie prawidłowości zakwalifikowania nieobecności w służbie jako nieusprawiedliwionej.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie poważne wątpliwości budzi sam fakt uznania nieobecności w służbie A. W. w dniach [...] września 2012 r. za nieobecność nieusprawiedliwioną, a zatem istnienie podstawy faktycznej do zastosowania art. 126 ustawy o Policji są w niniejszej sprawie wątpliwe.

W tym aspekcie sprawy przypomnieć należy, iż jakkolwiek policjant trzymał (w dniu [...] sierpnia 2012 r.) wcześniejszą odmowę udzielenia mu urlopu na przygotowanie się do egzaminu notarialnego oraz zwolnienie od służby na przystąpienie do powyższego egzaminu w dniach od [...] do [...] września 2012 r., którą to odmowę organ uzasadnił brakiem interesu służby w uzyskaniu przez policjanta uprawnień notarialnych, to jednakże nie sposób nie zauważyć pragmatycznych przepisów policyjnych umożliwiających udzielenie policjantowi zwolnienia od służby, czy urlopu bezpłatnego dla załatwiania jego ważnych spraw. W tym aspekcie Komendant Główny Policji, a ściślej przełożony A. W. w ogóle nie odniósł się do pisma policjanta - raportu z dnia [...] sierpnia 2012 r., w którym policjant poinformował zastępcę dyrektora [...] KGP o przystąpieniu w dniach od [...] do [...] września 2012 r. do egzaminu notarialnego i związanej z tym nieobecności w służbie.

Wskazać tu należy, iż zgodnie z art. 85 ustawy o Policji policjantowi można udzielić płatnego urlopu zdrowotnego lub okolicznościowego, a także urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn. Przepis ten znajduje swoje rozwinięcie w treści rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów (Dz. U. Nr 81, poz. 740 ze zm.). W § 18 pkt 3 rozporządzenia wynika możliwość udzielenia policjantowi urlopu okolicznościowego z tytułu ważnych spraw osobistych i rodzinnych. Natomiast w § 22 ust. 4 rozporządzenia przewidziano, iż kierownik jednostki organizacyjnej Policji lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej może udzielić policjantowi urlopu okolicznościowego dla załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych, innych niż wymienione w ust. 1 (zawarcie związku małżeńskiego, urodzenie dziecka, zgon członka rodziny), w wymiarze nieprzekraczającym pięciu dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego. W § 24 rozporządzenia możliwe jest także udzielenie policjantowi urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn, jeżeli nie zakłóci to toku służby (w szczególności ten przepis mógłby zostać zastosowany w celu umożliwienia przygotowania się przez policjanta do egzaminu).

Oczywistym w niniejszej sprawie jest, że przystąpienie przez policjanta do jakiegokolwiek egzaminu, w celu podwyższenia swoich kwalifikacji, wypełnia znamiona pojęcia "załatwienia ważnych spraw osobistych". Dla racji bytu wskazanych w niniejszych przepisach uprawnień policjanta nie ma znaczenia, czy przyczyny udzielenia tych urlopów pozostają w zainteresowaniu służby, czy udzielenie urlopu okolicznościowego lub bezpłatnego łączy się z interesem służby. Dla racji bytu tych przepisów zdefiniowanie ważnych przyczyn jest określane z pozycji zainteresowanego policjanta. To dla konkretnego policjanta dana przyczyna musi być, nawet subiektywnie, ważna, co implikuje możliwość starania się o uzyskanie urlopu okolicznościowego lub bezpłatnego w celu załatwienia ważnej dla tego policjanta sprawy.

Odmowy udzielenia powyższych urlopów nie można uzasadnić brakiem związku załatwienia przez policjanta danej sprawy z interesem służby, brakiem związku zdobywanego wykształcenia lub uprawnień ze służbą w Policji i jej celami – albowiem zwolnienia ze służby w sprawach szkoleń lub związanych ze zdobywaniem potrzebnych w służbie uprawnień zostały uregulowane osobno, w innych przepisach (porównaj § 8 czy § 20 omawianego rozporządzenia a także art. 122 ustawy o Policji i w przepisach wykonawczych, zawartych w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości i zasad otrzymywania uposażenia i innych należności pieniężnych przez policjanta skierowanego do szkoły lub na przeszkolenie albo na studia w kraju – Dz. U. z 2003 r. Nr 3, poz. 37).

Jak wynika z treści art. 85 ustawy o Policji policjant nie ma bezwzględnego uprawnienia do uzyskania wymienionych w tym przepisie urlopów. Przyznanie takiego urlopu jest fakultatywne, co wynika ze sformułowania "policjantowi można udzielić", jednakże dokonując wykładni tego przepisu, poprzez pryzmat celów służby w Policji, przyczyny odmowy powinny dotyczyć jedynie takich sytuacji, gdy udzielenie żądanego w tym trybie urlopu jest nie do pogodzenia z aktualnymi wymogami służby (niemożność zorganizowania zastępstwa, stan podwyższonej gotowości itp.). Odmowa, bez wskazania na powyższe przyczyny, stanowiła by wyraz autorytarnego rozstrzygnięcia i jakkolwiek nie podlegającego bezpośrednio ocenie sądów administracyjnych, jednakże naruszającego prawo.

Zatem fakt braku zainteresowania organu (związku z potrzebami służby) złożeniem przez policjanta egzaminu notarialnego nie może stanowić podstawy do odmowy udzielenia policjantowi płatnego urlopu okolicznościowego w trybie § 18 pkt 3, albo § 22 ust. 4 lub urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn (§ 24) rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów, skoro przystąpienie do tego egzaminu jest ważne dla tego policjanta.

Tymczasem organy Policji w żaden sposób nie ustosunkowały się do pisma - raportu policjanta z dnia [...] sierpnia 2012 r. Nie wyjaśniono czy policjant domaga się przyznania mu jednego z urlopów wymienionych w wyżej wskazanych przepisach rozporządzenia z dnia 7 czerwca 2002 r. i konkretnie którego. Organ nie informował nadto policjanta o takich możliwościach, nie wyjaśniając sprawy ani celu złożenia przedmiotowego pisma. O takiej bezczynności organu świadczy nie tylko złożone na rozprawie oświadczenie policjanta w przedmiocie braku takich czynności, ale także świadczy o tym brak w materiale sprawy śladu po jakimkolwiek ustosunkowaniu się organu do rzeczonego pisma z dnia [...] sierpnia 2012 r.

Zatem skoro nie wyjaśniono sprawy w żadnym z wyżej wskazanych aspektów, niezrozumiałe pozostaje kategoryczne uznanie nieobecności policjanta w służbie w dniach od [...] do [...] września 2012 r. za nieusprawiedliwioną.

Następnym uchybieniem organu (niezależnym od wyżej stwierdzonego) było nieprawidłowe zastosowanie trybu regulującego sposób potrącania uposażenia policjanta, przewidzianego w art. 126 ustawy o Policji.

Treść tego przepisu jest następująca:

1. Policjantowi, który samowolnie opuścił miejsce pełnienia służby albo pozostaje poza nim lub nie podejmuje służby, zawiesza się uposażenie od najbliższego terminu płatności. Jeżeli policjant pobrał już za czas nieusprawiedliwionej nieobecności uposażenie, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

2. W razie uznania nieobecności za usprawiedliwioną, wypłaca się policjantowi zawieszone uposażenie; w przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej policjant traci za każdy dzień nieobecności 1/30 część uposażenia miesięcznego.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie zawinionej niemożności pełnienia przez policjanta obowiązków służbowych.

4. (nieistotny dla niniejszej sprawy) Policjantowi, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli policjant pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca się mu odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

Ponieważ uposażenie policjantów jest wypłacane z góry, to w niniejszym przypadku, przy założeniu nieobecności A. W. w służbie w dniach od [...] do [...] września 2012 r., uposażenie powinno zostać zawieszone w 3/30 częściach przy wypłacie w październiku 2012 r. do czasu wyjaśnienia przyczyn tej nieobecności, albo przy kategorycznym uznaniu nieobecności za nieusprawiedliwioną, uposażenie w wyżej wymienionej części powinno zostać potracone przy wypłacie październikowej. Wypłata październikowa jest bowiem najbliższą wypłatą w rozumieniu ust. 1 omawianego przepisu. W przedmiotowej sprawie o nieobecności policjanta organ był poinformowany na bieżąco (początek września 2012 r., nadto sam policjant nieobecność tą zapowiadał w piśmie z dnia [...] sierpnia 2012 r.), natomiast rozstrzygniecie w zakresie stosownego potrącenia uposażenia zapadło dopiero w dniu [...] grudnia 2012 r. i mogło dotyczyć jedynie uposażenia wypłacanego w styczniu 2013 r. Zabrakło w niniejszej sprawie wymaganego przepisami zawieszenia stosownej części uposażenia, albo wprost jego potrącenia w wypłacie następującej bezpośrednio po zdarzeniu i dalszej procedury ewentualnego wyjaśniania sprawy.

Ma zatem racje skarżący gdy wskazuje na bezprawne działanie organu w zakresie wykonywania dyspozycji art. 126 ustawy o Policji. Wskazać w tym aspekcie sprawy należy, iż uposażenie policjanta podlega ochronie i wszelkie zaspokajania się organu z tego uposażenia wymagają zachowania przewidzianej przepisami ustawy o Policji formy. Nie jest tu wystarczające samo wykazanie w sposób wyliczeniowy zasadności potrącenia, jego poprawności rachunkowej. Samo potracenie musi zostać dokonane w ściśle do tego celu przewidzianej formie w tym przypadku procedury przewidzianej w art. 126 ustawy pragmatycznej.

Nadto zastosowanie instytucji natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięcia (art. 108 Kpa) w rozkazie z dnia [...] grudnia 2012 r. - o potraceniu uposażenia stanowi naruszenie prawa. Z treści tego przepisu, gdy jest prawidłowo stosowany, wynika natychmiastowe działanie organu, a zatem zastosowanie art. 108 Kpa jest zbyteczne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie podzielił argumentacji skarżącego o obowiązku bezwzględnego stosowania przepisu art. 74c ustawy - Prawo o notariacie także wobec policjanta.

W tym zakresie prawidłowa jest wykładnia tego przepisu dokonana przez Komendanta Głównego Policji. Po pierwsze należy wskazać, iż przepis ten skierowany jest przede wszystkim do osób odbywających aplikacje notarialną, a zatem zatrudnionych na umowę o pracę. Krąg tych osób w zasadzie powinien dotyczyć pracowników kancelarii notarialnych, odbywających aplikację notarialną, ewentualnie pracowników sądów, prokuratur, kancelarii adwokackich, czy prokuratorskich odbywających taką aplikację. Wskazać tu należy, poza obowiązkami uczestnictwa w szkoleniach i egzaminach, na liczne obowiązki aplikanta - odbywania czasochłonnych praktyk w organach wymiaru sprawiedliwości. Ta faktyczna cecha aplikacji prowadzi do wniosku, iż nie jest ona skierowania do osób pełniących służbę w strukturach umundurowanych. Wskazać tu także należy, iż Kodeks pracy odszedł od obowiązkowego udzielania przez pracodawcę płatnych urlopów na podnoszenie przez pracowników kwalifikacji, czy wykształcenia, przyznając w tym zakresie pełną swobodę kształtowania takich uprawnień pracodawcom.

Drugim istotnym argumentem przemawiającym za wykładnią zastosowaną w niniejszej sprawie przez organ jest zawarcie w ustawie o Policji licznych przepisów dotyczących uprawnień policjanta w przypadku podnoszenia jego wykształcenia. Uprawnienia te wynikają z treści art. 122 ustawy o policji i wydanego na podstawie tego przepisu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości i zasad otrzymywania uposażenia i innych należności pieniężnych przez policjanta skierowanego do szkoły lub na przeszkolenie albo na studia w kraju, a także z uregulowań zawartych w § 8 i § 20 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów. Przepisy te zawierają wspólną cechę. Wszystkie formy szkolenia, będące w zainteresowaniu policyjnych przepisów pragmatycznych, odbywają się na podstawie skierowania danego policjanta do odbycia danej formy szkolenia i skierowania te dotyczą jedynie takich szkoleń, które pozostają w ścisłym związku z potrzebami służby. Zdobycie przez policjanta specjalistycznego wykształcenia uprawniającego do wykonywania zawodu notariusza w żaden sposób nie pozostaje w ścisłym związku z potrzebami służby.

Trafnie zatem wskazał Komendant Główny Policji, iż regulacja prawna dotycząca policjantów ma charakter zupełny, a to oznacza, że określone uprawnienia w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego przysługują jedynie w wypadku, gdy zostało ono przyznane przepisem zawartym w ustawie o Policji lub wydanych na jej podstawie przepisach wykonawczych. Stąd też niemożliwym jest bezpośrednie zastosowanie wobec policjanta przepisu art. 74c ustawy - Prawo o notariacie.

Jednakże, co wskazano na wstępie, niemożność zastosowania wprost przepisu art. 74c ustawy - Prawo o notariacie do policjanta, nie znaczy, iż jest on pozbawiony wszelkiej ochrony w zakresie dobywania lub podnoszenia wykształcenia nie będącego w zainteresowaniu Policji. Policjant tak samo jak każdy obywatel ma prawo do kierowania własnym rozwojem, w tym prawo do wyboru i zmiany wykształcenia. Prawa te ma zagwarantowane w Konstytucji RP (art. 70 ust. 4). W duchu tego także przepisu należy zatem interpretować pojęcie "ważnych przyczyn" zawarte w art. 85 ustawy o Policji i w przepisach wykonawczych to jest § 18 pkt 3, § 22 ust. 4, § 24 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów.

Organ w ogóle nie rozpatrzył niniejszej sprawy w aspekcie wskazanych wyżej przepisów.

Nie ma zatem potrzeby sięgania w niniejszej sprawie do art. 74c ustawy - Prawo o notariacie, skoro pragmatyczne przepisy o Policji, w sposób charakterystyczny dla tej służby, z poszanowaniem jej specyficznych odrębności, regulują także uprawnienia policjantów do pewnych ściśle określonych w szczególnych przepisach świadczeń w przypadku załatwiania przez policjanta ważnych dla niego spraw.

Wobec powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i art. 132 oraz art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji wyroku.