V SA/Wa 1146/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2013-05-24Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Kania /przewodniczący sprawozdawca/
Izabella Janson
Krystyna Madalińska-UrbaniakSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Andrzej Kania (spr.), Sędzia WSA - Izabella Janson, Sędzia WSA - Krystyna Madalińska-Urbaniak, Protokolant spec. - Justyna Macewicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2013 r. sprawy ze skargi C. Sp. jawna w B. na informację zawartą w piśmie Ministra Gospodarki - Departament Funduszy Europejskich z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu oddala skargę
Uzasadnienie
Przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej w niniejszej sprawie jest ocena wniosku o dofinansowanie realizacji projektu złożonego przez C. Spółkę jawną z siedzibą w B. (dalej: Skarżąca), w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 4. Oś priorytetowa: Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, Działanie 4.5: Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki, Poddziałanie 4.5.2: Wsparcie inwestycji w sektorze usług nowoczesnych, dokonana przez Ministra Gospodarki.
Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco:
W dniu 26 stycznia 2012 r. Skarżąca złożyła wniosek o dofinansowanie realizacji projektu pod tytułem "[...]". Jako cel projektu wskazano utworzenie najnowocześniejszego w kraju centrum badawczo-rozwojowego, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace rozwojowe, głównie w dziedzinie uroonkologii, związane zarówno z diagnostyką, jak i prewencją chorób nowotworowych układu moczowego.
Pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Minister Gospodarki – Departament Wdrażania Programów Operacyjnych, będący Instytucją Wdrażającą (dalej: IW) poinformował, iż we wniosku stwierdzono uchybienia formalne oraz wezwał do ich uzupełnienia w ciągu 5 dni. Wskazane uchybienia dotyczyły m.in. załączników do wniosku o dofinansowanie, w tym promesy kredytowej wystawionej przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski S.A., która nie została sporządzona zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. Spółka uzupełniła braki formalne pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Odnosząc się do braku w zakresie promesy kredytowej Skarżąca wyjaśniła, że promesa zawiera wszystkie informacje zgodnie z obowiązującym wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki i powołała się na korespondencję mailową z Ministerstwem Gospodarki w tej sprawie.
Po przeprowadzeniu oceny merytorycznej wniosku przez IW, wnioskująca Spółka została poinformowana pismem z dnia [...] grudnia 2012 r. o numerze [...], iż jej wniosek nie został zakwalifikowany do wsparcia, bowiem nie spełnia następujących kryteriów merytorycznych obligatoryjnych:
1) kryterium dotyczące innowacyjności projektu: "Projekt polega na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum badawczo-rozwojowego, lub na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum IT lub centrum usług wspólnych",
2) kryteriów finansowych: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu" oraz "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania".
W uzasadnieniu wskazano, iż w zakresie kryterium dotyczacego innowacyjności projektu dwóch ekspertów stwierdziło, że projekt go nie spełnia, zaś trzeci ekspert ocenił projekt pozytywnie. W ocenie pierwszego z ekspertów planowane prace rozwojowe nie będą miały kluczowego znaczenia dla rozwoju medycyny, ponieważ identyfikacja predyspozycji do choroby nowotworowej dróg moczowych we wczesnym stadium ich rozwoju nie może być – na podstawie obecnej wiedzy – identyfikowana z poziomem mikotoksyn. Zdaniem eksperta, na podstawie tego aspektu nie można wnioskować o możliwościach wczesnej diagnostyki, prewencji czy też skutecznego leczenia nie tylko w obszarze chorób układu moczowo-płciowego ale też ogólnie w onkologii. Planowana działalność B+R nie będzie więc przedsięwzięciem innowacyjnym w skali świata i nie jest uzasadnione, że wnioskująca poprzez realizację projektu stanie się liderem w tym obszarze. Drugi z ekspertów stwierdził natomiast, iż samo przedsięwzięcie polega jedynie na rozbudowie szpitala oraz na zakupie typowego wyposażenia i standardowej aparatury medycznej. Jedynie aparat do ultradźwiękowej ablacji termicznej HIFU jest nowoczesnym urządzeniem o ograniczonym rozpowszechnieniu. Wniosek taki wyprowadził także ekspert nr 1.
W odniesieniu do kryterium "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", ekspert nr 1 stwierdził, iż ocena informacji zawartych we wniosku oraz w modelu finansowym będącym załącznikiem do Biznes Planu, wskazuje na brak zdolności do sfinansowania projektu. W szczególności wskazał, iż wnioskująca przedłożyła warunkową promesę kredytową wystawioną przez PKO BP SA. W promesie został zawarty zapis, zgodnie z którym, kredyt zostanie udzielony po spełnieniu warunku jakim jest uzyskanie przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej sporządzonej przez PKO BP SA. Zdaniem tego eksperta, wprowadzenie takiego warunku do promesy powoduje, że nie jest ona zgodna z obowiązującym w dokumentacji aplikacyjnej wzorem promesy kredytowej. Tym samym nie można uznać, że Wnioskodawca przedłożył prawidłowy tzn. zgodny z obowiązującym wzorem, dokument potwierdzający źródło finansowania projektu tj. kredyt. Podobnie stwierdził drugi z ekspertów podnosząc, iż treść zapisów przedstawionej promesy kredytowej znacznie odbiega od wzoru promesy, stanowiącej załącznik do dokumentacji konkursowej w 2012 r., jaką winni stosować Wnioskodawcy przy składaniu wniosku o dofinansowanie. Zdaniem eksperta, przedstawionego dokumentu nie można uznać za gwarantujący otrzymanie kredytu, a tym samym nie można potwierdzić możliwości sfinansowania inwestycji przez Wnioskodawcę. W konsekwencji uznano, iż wnioskująca nie potwierdziła deklaracji źródła finansowania inwestycji wymaganymi dokumentami, tj. prawidłową promesą kredytową.
Uzasadniając niespełnienie przez projekt kryterium "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania" wskazano, iż pierwszy z ekseprtów zauważył, że przedstawione w pkt. 19 wniosku koszty kwalifikowane nie stanowią wydatków kwalifikowanych do objęcia wsparciem zgodnie z katalogiem wydatków dla działania 4.5. Do wydatków tych należą wydatki dotyczące kategorii nr 1 tj. "grunty, środki trwałe, wartości niematerialne i prawne''. Ekspert zauważył, że głównym celem wnioskujacej nie jest prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, bowiem projekt dotyczy inwestycji w rozbudowę istniejącego zakładu poprzez zwiększenie powierzchni przeznaczonej na działalność szpitalną oraz laboratoryjną, a także zakup aparatury medycznej w celu rozszerzenia zakresu usług medycznych. Zatem celem rozbudowy jest w większym stopniu zwiększenie możliwości świadczenia usług medycznych (rozbudowa szpitala), aniżeli prowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Powoduje to, iż zamieszczony w pkt. 9 Biznes Planu kosztorys nie jest adekwatny do celów projektu. Również w ocenie eksperta nr 2 przedstawionych we wniosku wydatków nie można uznać za kwalifikowane, bowiem wnioskująca nie uzasadniła, że celem projektu będzie prowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Powoduje to, że katakog wydatków jest niezgodny z celami działania.
Pismem z dnia [...] stycznia 2013 r. Skarżąca wniosła protest wskazując, iż dotyczy on trzech zakwestionowanych kryteriów merytorycznych obligatoryjnych.
Odnosząc się do kryterium "Projekt polega na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum badawczo-rozwojowego, lub na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum IT lub centrum usług wspólnych" wskazano na rozbieżność pomiędzy ocenami ekspertów nr 1 i 2 oraz eksperta nr 3, który uznał kryterium za spełnione. Spółka zarzuciła kompletny brak uzasadnienia merytorycznego dla negatywnego rozstrzygnięcia, co w jej opinii oznacza, że nie dokonano wnikliwej analizy opisu zawartego w pkt. 16 wniosku o dofinansowanie. Skarżąca zaprezentowała wywody naukowe w dziedzinie mikotoksyn oraz podkreśliła, iż tylko prowadzenie prac B+R w obszarach nie w pełni poznanych może zapewnić sukces, natomiast typowe dla polskiej nauki badanie kolejny raz czegoś, co już ktoś stwierdził lub zbadał jest sprzeczne z ideą innowacyjności i jest hamulcem w rozwoju. Zdaniem wnioskującej kryterium powinno być uznane za spełnione, bowiem opisane prace B+R nie zostały zanegowane, co powoduje, że zawarte we wniosku opisy potwierdzają zasadność ich prowadzenia. Podniesiono także, iż oceniający nie powinni mieć wątpliwości co do zasadności prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w tym zakresie, jak również co do ich konieczności ze względu na cele i działania Programu Wieloletniego "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych" czy też prognozy Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO), co opisano w pkt 16 wniosku. Skarżąca wyjaśniła nadto, iż posiada aktualnie bazę do prowadzenia działalności medyczno-usługowej i prowadzi ją w oparciu o obiekty własne oraz obce, natomiast obiekt, w którym miałyby być prowadzone prace badawczo-rozwojowe będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie na cele prowadzenia innowacyjnych prac w ramach Centrum B+R. W związku z tym podniesiono, iż sugerowanie przez oceniających tworzenia kolejnego punktu celem świadczenia usług medycznych, jest tezą całkowicie błędną, bowiem tworzenie kolejnej bazy usługowej jest bezcelowe, zarówno z punktu widzenia biznesowego, jak i dotychczasowych efektów prowadzonej działalności.
W zakresie kryterium finansowego "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania" wskazano, iż żaden z ekspertów nie wypowiedział się i w najmniejszym stopniu nie uzasadnił dlaczego nie uznaje, że w wyniku realizacji projektu zostanie utworzone najnowocześniejsze w kraju centrum badawczo-rozwojowe, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace rozwojowe głównie w dziedzinie uroonkologii. W ocenie skarżącej, planowany zakres wydatków jest zgodny z kategoriami wydatków oraz z definicją centrum badawczo-rozwojowego, zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy finansowej dla inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (Dz. U. Nr 75, poz. 638 ze zm.). Podkreślono przy tym, iż planowany do zakupu sprzęt, ogranicza się tylko i wyłącznie do urządzeń niezbędnych do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny, stąd zawiera elementy wyposażenia medycznego. Wyposażenie to jest konieczne do stworzenia CBR w miejscu, które powstaje od nowa i tylko w tym celu.
Odnosząc się do drugiego z zakwestionowanych kryteriów finansowych zaznaczono, iż dokumentacja aplikacyjna (w tym również promesa kredytowa) została oceniona pozytywnie na etapie oceny formalnej. Zdaniem skarżącej, załączona do dokumentacji aplikacyjnej promesa zawiera wszystkie elementy, pod kątem których powinna zostać oceniona zgodnie z "Przewodnikiem po kryteriach wyboru finansowych operacji w ramach PO IG, 2007-2013" (dalej: Przewodnik). Ocena formalna załączonej promesy nie wykazała najdrobniejszych uchybień, co jednoznacznie świadczy o jej prawidłowości pod względem formalnym. W ocenie Spółki, z żadnych dokumentów konkursowych nie wynika, aby przedłożona promesa kredytowa miała być zgodna z wzorem promesy kredytowej proponowanej przez Instytucję Wdrażającą. Ważne jest natomiast, aby była poprawna pod kątem formalnym określonym w dokumentacji konkursowej. Zdaniem wnioskującej, analiza kryteriów oceny formalnej potwierdza, że pomimo rozbieżności pomiędzy przedłożoną promesą a wzorem promesy proponowanym przez Instytucję Wdrażającą, była ona prawidłowa. Skarżąca zwróciła uwagę, iż z Przewodnika wynika, że braki w promesie/umowie kredytowej, promesie leasingowej podlegają uzupełnieniom, zaś brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku. Spółka zaznaczyła przy tym, iż nie była wzywana czy informowana o jakichkolwiek uchybieniach w promesie kredytowej. Natomiast dokonywanie oceny formalnej promesy kredytowej na etapie oceny merytorycznej i uznanie kryterium za niespełnione, jest niezgodne z zasadami konkursu. Ponadto wskazano, iż z zapisów Przewodnika nie wynika, iż przedłożenie promesy niezgodnej z wzorem, a jednocześnie spełniającej kryteria formalne, może stanowić wyłączną podstawę do uznania kryterium za niespełnione.
Pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r. Minister Gospodarki – Departament Funduszy Europejskich będący Instytucją Pośredniczącą (dalej: IP) poinformował wnioskującą, iż jej protest został uznany za niezasadny.
Dokonując oceny protestu w zakresie kryterium dotyczącego innowacyjności IP uznała słuszność zarzutu strony w odniesieniu do ocen eksperta nr 1 i eksperta nr 2. W konsekwencji uznała to kryterium za spełnione, bowiem projekt polega na inwestycji w utworzenie nowoczesnego centrum badawczo-rozwojowego, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie uroonkologii.
W zakresie kryterium finansowego "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania", IP zgodziła się z zarzutami protestu i uznała to kryterium za spełnione.
W ocenie IP, pomimo podniesionych w proteście zarzutów, nie spełnione zostało kryterium finansowe "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu". W szczególności podniesiono, iż przedłożona z wnioskiem promesa kredytowa nie jest zgodna ze wzorem jaki obowiązuje dla poddziałania 4.5.2 PO IG, który został opublikowany na stronach Instytucji Wdrażającej w części dedykowanej dla działania 4.5 PO IG. Zdaniem organu, bank wystawił promesę, która ma charakter wyłącznie deklaratoryjny i nie pociąga za sobą skutków prawnych, co z uwagi na nieprzeprowadzenie analizy zdolności kredytowej wnioskującej wydaje się, z ostrożności procesowej i z punktu ryzyka kredytowego i operacyjnego banku, oczywiste. Wskazano, iż w § 2 pkt 2 przedłożonej promesy bank stwierdził, iż "warunkiem udzielenia kredytu jest uzyskanie przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej sporządzonej przez PKO BP SA, dokonanej w oparciu o złożony wniosek o udzielenie kredytu wraz z załącznikami." Bank zatytułował także sam dokument promesy jako "Warunkowa promesa kredytowa". Promesa kredytowa przygotowywana wg obowiązującego wzoru ma oddawać jeden z celów, jakim jest uzyskanie potwierdzenia, iż bank dokonał oceny zdolności kredytowej Wnioskodawcy na podstawie wniosku o udzielenie kredytu wraz z załącznikami (pkt 3 wzoru promesy) z pozytywnym skutkiem i na tej podstawie "deklaruje wstępnie udzielenie kredytu inwestycyjnego.'’ Przedstawiona promesa nie zawiera takiego potwierdzenia, co w konsekwencji powoduje, że podczas dokonywania oceny wniosku eksperci nie posiadali potwierdzenia, iż wnioskująca doręczyła do banku wymagane przez niego dokumenty, a nadto, że bank taką ocenę z pozytywnym skutkiem przeprowadził. Minister wyjaśnił przy tym, iż fakt dokonania oceny formalnej i przekazania projektu do oceny merytorycznej nie niweluje ewentualnych błędów wnioskodawcy w dokumentacji aplikacyjnej. Zdaniem IP, na etapie oceny formalnej ocenie podlega wyłącznie aspekt formalny dokumentacji, w tym promesy kredytowej, zaś określony w Przewodniku katalog wymogów w zakresie promes kredytowych nie wskazuje na jej treść merytoryczną, która podlega ocenie w kolejnym etapie procedowania wniosku. Dlatego też, niezwrócenie projektu z oceny merytorycznej do oceny formalnej nie stanowiło naruszenia § 7 pkt 20 Regulaminu przeprowadzania konkursu w ramach PO IG (dalej: Regulamin konkursu), bowiem braki w promesie stanowią niezgodność co do treści merytorycznej dokumentu.
W konsekwencji powyższego wskazano, iż projekt spełnia zakwestionowane uprzednio kryterium dotyczące innowacyjności oraz kryterium finansowe "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania", jednakże nie spełnia kryterium "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", co powoduje, że protest uznać należało za niezasadny.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na informację Ministra Gospodarki zawartą w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. Spółka wniosła o stwierdzenie, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję wdrażającą, a nadto, o obciążenie strony przeciwnej kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego.
Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie:
1. § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej stanowiącej załącznik 4.4. Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Procedura odwoławcza), w ten sposób, iż protest rozpoznano po upływie zakreślonego jednomiesięcznego terminu;
2. zapisów Arkusza oceny formalnej w części dotyczącej kryteriów oceny formalnej i niewezwanie Wnioskodawcy do uzupełnienia braków formalnych w związku z Przewodnikiem w części 4.5, działanie 4.5.2 w punkcie 4 wskazującym, iż braki w promesie/ umowie kredytowej, promesie leasingowej podlegają uzupełnieniom, brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku;
3. zapisów Przewodnika poprzez błędną ich wykładnię i uznanie, że wniosek skarżącej nie spełnia kryterium: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu";
4. Procedury odwoławczej poprzez niezastosowanie § 21 ust. 1 i w konsekwencji nierozpoznanie wszystkich dokumentów załączonych przez wnioskodawcę, a zwłaszcza pisma z Banku PKO BP z [...] marca 2013 roku;
5. § 7 pkt 3 Regulaminu konkursu w związku z załącznikiem numer 1 Kryteria merytoryczne obligatoryjne punkt 5 poprzez nieuznanie, iż informacje zawarte we wniosku są wystarczające do potwierdzenia zdolności Wnioskodawcy do sfinansowania projektu;
6. Kryteriów wyboru finansowych operacji zawartych w załączniku nr 4.6 do Szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Szczegółowy opis priorytetów PO IG) poprzez błędną wykładnię i uznanie, że wniosek skarżącej nie spełnia kryterium: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", a w konsekwencji błędną wykładnię opisanego powyżej kryterium dokonaną przez organ poprzez przyjęcie, iż Wnioskodawca dysponował warunkową promesą kredytową, której wydanie nie było poprzedzone przeprowadzeniem przez Bank wydający promesę oceny zdolności kredytowej, w sytuacji kiedy ze wszystkich dokumentów w sprawie wynika, iż Bank przeprowadził analizę zdolności kredytowej Wnioskodawcy i stwierdził, że na dzień wystawienia warunkowej promesy kredytowej Wnioskodawca posiadał zdolność kredytową;
7. art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 ze zm., dalej: u.z.p.p.r.) poprzez błędną jego wykładnię i stwierdzenie, iż promesa kredytowa przedkładana do wniosku musi być tożsama ze wzorem promesy kredytowej umieszczonym na stronie internetowej;
8. art. 26 ust. 1 pkt 7 u.z.p.p.r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i art. 2 i 32 ust. 2 Konstytucji w zw. z art. 26 ust. 2 u.z.p.p.r. poprzez stosowanie kryteriów oceny projektów i wniosków o dofinansowanie w ramach PO IG nieuwzględniających zasady równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów w ramach programu i nieuwzględniających przejrzystości reguł stosowanych przy ocenie projektów oraz powodujących dyskryminację wnioskujących o dofinansowanie w życiu gospodarczym z przyczyn błahych i nieistotnych, o charakterze pozamerytorycznym, bez zapewnienia możliwości dokonania korekty/uzupełnienia wniosku w przypadku stwierdzenia niespełnienia przez wniosek kryteriów rejestracyjnych, a także pomijanie zasady przekonywania i uwzględniania słusznych interesów obywateli.
Powyższe zarzuty zostały rozwinięte w obszernym uzasadnieniu skargi.
W szczególności podniesiono, iż protest powinien zostać rozpatrzony w terminie 1 miesiąca, co wynika z zapisu § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej, natomiast przepisy postępowania nie dzielą procedury odwoławczej na etap autokontroli dokonywanej przez Instytucję Wdrażającą, etap przekazania dokumentów wraz z protestem Instytucji Pośredniczącej, a następnie etap oceny merytorycznej złożonego protestu i w konsekwencji wydanie negatywnej informacji przez Instytucję Pośredniczącą.
Zdaniem Skarżacej, fakt zakwalifikowania wniosku do etapu oceny merytorycznej skutkuje konkluzją, iż wymagane dokumenty zostały złożone, odpowiadają wszelkim wzorom a ponadto spełniają kryteria, które bada się na etapie formalnym kwalifikacji wniosków. Jednocześnie podniesiono, iż w przypadku uznania, że zaproponowany wzór promesy kredytowej jest powszechnie obowiązujący, złożenie warunkowej promesy kredytowej, która jest niezgodna z obowiązującym wzorem jest brakiem formalnym, który należy uzupełnić zgodnie z Regulaminem konkursu. Całkowicie niezrozumiałym dla Skarżacej jest pogląd Ministra, iż dokument niezgodny z obowiązującym wzorem jest z jednej strony poprawny formalnie, przeszedł etap badania dokumentów pod względem formalnym, a jednoczesnie jest niepoprawny formalnie, bowiem jest niezgodny z obowiązującym wzorem. W ocenie Spółki, stanowisko Ministra jest oczywistym nadużyciem i całkowitym pominięciem w toku procedury odwoławczej, dostarczonego przez Wnioskodawcę na podstawie § 21 Procedury odwoławczej, oświadczenia banku dotyczącego przeprowadzenia przez bank oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej Wnioskodawcy a także posiadania przez niego zdolności kredytowej w momencie wystawienia warunkowej promesy kredytowej.
Skarżąca nie zgodziła się również z organem, iż tytuł "Warunkowa promesa kredytowa" przesądzał o niedokonaniu przez bank oceny zdolności kredytowej Wnioskodawcy. Podobnie, potraktowanie zastrzeżenia banku, iż dokona ponownej oceny zdolności kredytowej jako warunku udzielenia kredytu (§ 2 pkt 2 promesy) jako kolejnego dowodu na niedokonanie oceny zdolności kredytowej czy wręcz braku zdolności kredytowej Wnioskodawcy jest w świetle oświadczenia banku z dnia 5 marca 2013 roku, niedorzeczne.
Niezależnie od stanowiska, iż wnioskująca winna zostać wezwana przez organ do uzupełnienia braku formalnego w postaci promesy kredytowej, zgodnej z obowiązującym wzorem, Skarżąca zwróciła uwagę, iż przyjęcie przez Ministra, jakoby promesa kredytowa przedkładana do wniosku musiała być tożsama ze wzorem promesy kredytowej umieszczonym na stronie internetowej stanowi błędną wykładnię art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 u.z.p.p.r. Wzór promesy stanowi jedynie przykład jak zdaniem Instytucji winien wyglądać ten dokument. Sam fakt, że dokument jest: "powszechnie dostępny" nie stanowi o konieczności przedłożenia promesy tylko i wyłącznie o tożsamej treści.
W skardze zawarto wniosek o przeprowadzenie, na podstawie art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.), dowodu uzupełniającego z umowy kredytowej nr [...] zawartej w dniu [...] marca 2013 r, pomiędzy Skarżącą a Bankiem PKO BP S.A. w celu wyjaśnienia wątpliwości czy Skarżąca spełniła sporne kryterium finansowe.
W odpowiedzi na skargę Minister Gospodarki wniósł o jej oddalenie. Organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, a nadto zauważył, iż oświadczenie banku z dnia [...] marca 2013 r., dotyczące przeprowadzenia oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej wnioskującej strony, zostało złożone w dniu 21 marca 2013 r. i nie mogło być brane pod uwagę przy rozpatrywaniu protestu. Minister zaznaczył także, iż powodem odrzucenia przedstawionej promesy kredytowej była nie tyle okoliczność, że nie odpowiadała ona wzorowi, ile brak potwierdzenia przez bank, że promesa została wystawiona na podstawie pozytywnej oceny zdolności kredytowej skarżącej. Organ podniósł nadto, iż nie było podstaw do uzupełniania braków formalnych wniosku, bowiem przedłożona promesa spełniała wszystkie wymogi pod względem formalnym. To samo stwierdzili eksperci dokonujący oceny merytorycznej, wobec czego nie było podstaw do skierowania wniosku do powtórnej oceny formalnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Wobec tego, iż przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest ocena wniosku o dofinansowanie realizacji projektu dokonana w oparciu o przepisy u.z.p.p.r., wskazać również należy, iż prawo do jej złożenia zagwarantowane zostało w przepisie art. 30c ust. 1 u.z.p.p.r., zgodnie z którym po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego, o której mowa w art. 30b ust. 4, wnioskodawca może w tym zakresie wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a.
Oceniając, co będzie stanowić wzorzec kontroli sądowej, uznać należy, że prawo, wedle którego badana jest legalność oceny projektu, to nie tylko przepisy u.z.p.p.r., ale także postanowienia systemu realizacji programu operacyjnego. Zatem, kontrolując zgodność z prawem dokonanej przez organ oceny projektu, sąd administracyjny ma na względzie zgodność z prawem powszechnie obowiązującym, a także z postanowieniami aktów wydanych na podstawie prawa powszechnie obowiązującego przez właściwe podmioty i w granicach ich kompetencji. Wzorzec kontroli stanowią postanowienia u.z.p.p.r., postanowienia systemu realizacji programu operacyjnego oraz postanowienia regulaminu konkretnego konkursu. Sąd nie jest jednak związany aktami prawa administracyjnego innymi niż wymienione w art. 178 Konstytucji, w tym znaczeniu, że zanim je zastosuje jako wzorzec kontroli, może i powinien badać ich zgodność z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, a więc przede wszystkim z przepisami ustaw i Konstytucji. O ile nie stwierdzi niezgodności, powinien stosować je, jako wzorzec kontroli sądowo administracyjnej (vide: wyrok NSA z 20 stycznia 2011 r., sygn. akt II GSK 1493/10; powołane orzeczenia są dostępne na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
W tym miejscu zaznaczyć należy, że Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie znane jest stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zajęte w wyroku z 12 grudnia 2011 r. o sygn. akt P 1/11, co do konstytucyjności przepisów art. 30b i 30c u.z.p.p.r., w zakresie, w jakim dopuszczają uregulowanie procedur odwoławczych poza systemem obowiązujących źródeł prawa. Trybunał Konstytucyjny stwierdził mianowicie, że art. 30b ust. 1 zdanie pierwsze i ust. 2 u.z.p.p.r. w zakresie, w jakim dopuszcza uregulowanie środków odwoławczych przysługujących wnioskodawcy w toku postępowania o dofinansowanie z programu operacyjnego poza systemem źródeł powszechnie obowiązującego prawa, jest niezgodny z art. 87 Konstytucji, jak też art. 30c ust. tej ustawy w zakresie, w jakim uzależnia prawo do skorzystania ze skargi do sądu administracyjnego od wyczerpania środków odwoławczych przewidzianych w aktach niebędących źródłem powszechnie obowiązującego prawa, jest niezgodny z art. 87 Konstytucji. Wyrok został opublikowany w Dz. U. z 2011 r. Nr 279, poz.1644. Trzeba jednak uwzględnić, że Trybunał Konstytucyjny wydając to orzeczenie odroczył jego wejście w życie na okres 18 miesięcy od daty ogłoszenia go w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że orzekając w niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny nie mógł uwzględnić okoliczności, że normy regulujące postępowanie odwoławcze w ramach PO IG 2007-2013 leżą poza konstytucyjnym systemem źródeł prawa i miał obowiązek je stosować.
Kontrolując zatem legalność oceny projektu, jak również legalność działań podejmowanych w toku procedury odwoławczej, które znalazły ostateczny wynik w informacji Ministra Gospodarki z dnia [...] kwietnia 2013 r., stwierdzić należy, iż odpowiadają one prawu, zaś zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie.
Przed przystąpieniem do szczegółowej oceny działania instytucji uczestniczących w ocenie wniosku Skarżącej o dofinansowanie realizacji projektu, przypomnieć należy, że Skarżąca wystąpiła w skardze z wnioskiem o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z umowy kredytowej nr [...] zawartej w dniu [...] marca 2013 r, pomiędzy Skarżącą a Bankiem PKO BP S.A. w celu wykazania spełnienia przez Skarżącą spornego kryterium finansowego. Zauważyć należy, że zgodnie z art. 106 § 3 p.p.s.a. – sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie powoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie brak było podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku. Podkreślić należy, że Sąd bada legalnośc działalności instytucji oceniajacych wniosek Skarżącej, uwzgledniając te dokumenty, które zostały przedłożone przez Skarżącą, a nastepnie ocenione przez właściwe instytucje. Umowa objęta wnioskiem dowodowym Skarżącej zawarta została już po dokonaniu oceny wniosku Skarżącej w związku z czym nie może w żaden sposób przyczynić się do wykazania, że Skarżąca w czasie oceny jej wniosku spełniała sporne w sprawie kryterium finansowe. Z tych względów wniosek Skarżącej o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego należało oddalić.
Zasady dokonywania oceny wniosków o dofinansowanie unormowano w § 7 Regulaminu konkursu. Lista kryteriów formalnych zawarta jest w Załączniku nr 1 do Regulaminu. Postanowiono także, iż szczegółowe informacje dotyczące kryteriów formalnych znajdują się w Przewodniku po kryteriach wyboru finansowanych operacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007- 2013, który jest dokumentem pomocniczym dla wnioskodawców i może podlegać zmianom w trakcie realizacji działania 4.5 PO IG (punkt 3). Zgodnie z treścią Przewodnika w kryterium formalnym wniosku ,,Kompletność dokumentacji wymaganej na etapie aplikowania’’ (pkt 4) – ocenie podlega poprawność formalna dołączonej do wniosku o dofinansowanie promesy kredytowej, przy czym wzór promesy kredytowej stanowi załącznik do wniosku o dofinansowanie dla poddziałania 4.5.2 PO IG. Ponadto w Przewodniku postanowiono, że braki w promesie kredytowej podlegają uzupełnieniom, a brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku.
Podkreślić należy, że Skarżąca – wbrew twierdzeniom podnoszonym w skardze - wzywana była do uzupełnienia braku formalnego promesy kredytowej, wobec jej niezgodności z wymaganym przez Przewodnik wzorem, jednakże braku tego nie uzupełniła, stwierdzając w piśmie z 22 lutego 2012 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie, że promesa kredytowa zawiera wszystkie informacje zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. Pomimo nieuzupełnienia braku formalnego promesy kredytowej przez Skarżącą brak było podstaw, w świetle postanowień Przewodnika, do odrzucenia wniosku i wobec uzupełnienia wszystkich pozostałych braków formalnych wniosek należało przekazać do oceny merytorycznej. W świetle powyższego nieuzasadnione, w ocenie Sądu, jest opieranie zarzutów skargi na twierdzeniu, nie mającym potwierdzenia w okolicznościach rozpatrywanej sprawy, wskazującym na zaniechaniu przez IW wezwania Skarżącej do uzupełnienia braku formalnego przedłożonej promesy kredytowej.
W postanowieniach § 7 Regulaminu konkursu, w części "Zasady dokonywania oceny merytorycznej" założono, iż ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie dokonywana jest w ramach Komisji Konkursowej, zgodnie z zatwierdzonymi przez Komitet Monitorujący PO IG kryteriami merytorycznymi obligatoryjnymi i fakultatywnymi. Lista kryteriów merytorycznych zawarta jest w Załączniku nr 1 do Regulaminu, a szczegółowe informacje dotyczące kryteriów merytorycznych obligatoryjnych i fakultatywnych wraz z oceną punktową znajdują się w Przewodniku.
W kolejnych jednostkach redakcyjnych omawianej części § 7 Regulaminu konkursu przyjęto, iż członkowie oceniający projekt w zakresie zgodności z kryteriami merytorycznymi obligatoryjnymi tworzą Panel Ekspertów (punkt 9). W posiedzeniach Komisji Konkursowej, na których projekt będzie oceniany przez Panel Ekspertów, może uczestniczyć nie więcej niż 4 przedstawicieli reprezentujących Wnioskodawcę, którzy będą prezentować złożony do IW projekt i odpowiadać na pytania zadawane przez członków Komisji Konkursowej (punkt 10). Ocena merytoryczna obligatoryjna, przeprowadzana przez Panel Ekspertów, dokonywana jest w systemie "zero-jedynkowym" na posiedzeniu Komisji Konkursowej w oparciu o dokumentację aplikacyjną oraz prezentacje i wyjaśnienia przedstawicieli Wnioskodawców obecnych na posiedzeniu Komisji Konkursowej z udziałem Panelu Ekspertów (punkt 14). W ramach Panelu Ekspertów ocena jest przeprowadzana przez 3 członków oceniających w ramach grupy kryteriów dot. innowacyjności oraz przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów finansowych i przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów pozostałych (punkt 16). Warunkiem przekazania wniosku do oceny merytorycznej fakultatywnej jest pozytywna ocena kryteriów merytorycznych obligatoryjnych przez większość ekspertów je oceniających, z zastrzeżeniem, że projekt zostanie oceniony pozytywnie przez co najmniej dwóch ekspertów oceniających kryteria dot. innowacyjności oraz przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria finansowe, a także przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria pozostałe (punkt 17). Po zakończeniu oceny merytorycznej sporządzany jest protokół z prac Komisji Konkursowej, do którego załącza się Listę rankingową projektów składającą się z listy projektów rekomendowanych do dofinansowania oraz listy projektów nierekomendowanych do dofinansowania (punkt 24).
W załączniku nr 1 do Regulaminu konkursu, w ramach Działania 4.5, Poddziałania 4.5.2, opisano kryteria merytoryczne oceny wniosku o dofinansowanie. Kryteria merytoryczne obligatoryjne opisano w 12 punktach. Wśród omawianych kryteriów wprowadzono w punkcie 5 kryterium zatytułowane "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu".
Przedmiot sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do oceny dokonanej w ramach kryterium merytorycznego obligatoryjnego: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu". Przypomnieć należy, że ocena wniosku w tym zakresie dokonana przez Panel Ekspertów w systemie "zero-jedynkowym" była negatywna, co spowodowało, że wniosek nie został przekazany do oceny merytorycznej fakultatywnej.
Na tym tle zrodziły się generalne zarzuty skarżącej, czy dokonana ocena mieści się w ramach oceny merytorycznej, czy też winna zostać przeprowadzona w ramach oceny formalnej, w konsekwencji czego wnioskująca winna zostać wezwana do uzupełnienia braku formalnego wniosku poprzez złożenie dokumentu w postaci promesy kredytowej, zgodnej z wzorem promesy kredytowej, dostępnym na stronie internetowej organu. Przy czym jak wyjaśniono już powyżej nieuzasadnione jest twierdzenie Skarżącej, że nie była wzywana do uzupełnienia braków promesy kredytowej.
Wskazać należy, iż w Przewodniku opisano, że w ramach spornego kryterium merytorycznego obligatoryjnego (kryterium nr 5), ocenie podlega to, czy Wnioskodawca potwierdził swoją zdolność finansową do zrealizowania inwestycji zgodnie z zakładanym harmonogramem. Wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić do wniosku o dofinansowanie promesę kredytową – w przypadku zadeklarowania kredytu inwestycyjnego jako źródło finansowania projektu. Przedstawione przez Wnioskodawcę dokumenty i informacje na temat źródeł finansowania wraz z historycznymi danymi finansowymi oraz prognozą finansową zostaną poddane ocenie przez ekspertów z dziedziny analizy finansowej przedsiębiorstw. Przyjęte do prognoz założenia muszą być realne i uwzględniać obowiązujące na danym rynku ceny zarówno co do przychodów jak i kosztów. Wnioski zostaną poddane procesowi oceny za pomocą czterech wskaźników odnoszących się do sytuacji finansowej przedsiębiorcy: płynność bieżąca, rentowność, wykorzystanie funduszy obcych, zwrot na aktywach ROA. Aby kryterium zostało uznane za spełnione, co do zasady przyjęte dla powyższych wskaźników wartości graniczne muszą być osiągnięte w okresie trwałości projektu dla co najmniej trzech z wyżej wymienionych wskaźników. W ocenie wypełnienia tego kryterium brane są pod uwagę możliwości finansowe Wnioskodawcy związane z realizacją projektu. Wnioskodawca musi zapewnić finansowanie projektu mając na uwadze, że plan finansowania inwestycji musi uwzględniać sposób wyboru dofinansowania w formie refundacji lub zaliczki. Plan finansowania inwestycji musi być spójny z harmonogramem płatności zamieszczonym w Biznes Planie i z Modelem Finansowym. Dane finansowe należy weryfikować poprzez pryzmat założeń do prognoz finansowych zawartych w Modelu finansowym (brak prognoz będzie skutkował uznaniem kryterium za niespełnione). Suma dostępnych źródeł finansowania musi pokrywać, co najmniej wartość projektu. W przeciwnym wypadku oceniający uzna, iż brak jest źródeł finansowania.
Przechodząc do rozstrzygnięcia wskazanego wyżej przedmiotu sporu miedzy stronami, w ocenie Sądu, rację należy przyznać Ministrowi Gospodarki.
Przede wszystkim zauważyć trzeba, iż w Regulaminie konkursu postanowiono, że ocena merytoryczna obligatoryjna jest przeprowadzana m. in. przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów finansowych, zaś przez projekt oceniony pozytywnie należy rozumieć projekt, który zostanie oceniony pozytywnie przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria finansowe. Zdaniem Sądu przyjęte przez organ stanowisko jest słuszne i nie narusza prawa. Zgodzić należy się z tezą, iż kompletność dokumentacji wymaganej zgodnie ze stosownymi regulacjami jest badana na etapie oceny formalnej, z tym zastrzeżeniem, że w odniesieniu do poddziałania 4.5.2 PO IG nieuzupełnione, pomimo wezwania, braki formalne w promesie kredytowej nie stanowią wyłącznej podstawy dla IW do odrzucenia wniosku na etapie oceny formalnej. Na etapie badania spełnienia wymogów formalnych wniosku nie podlega ocenie poprawność merytoryczna załączonych dokumentów finansowych. Natomiast ocena merytoryczna polega nie tylko na samym stwierdzeniu, że mamy do czynienia z wymaganymi dokumentami, ale również na ich analizie finansowej. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia już choćby literalna wykładnia nazwy spornego kryterium, w której posłużono się sformułowaniem "potwierdzają" w odniesieniu do informacji zawartych we wniosku lub załączonych dokumentów. Zatem przyjąć należy, że chodzi nie tylko o same dokumenty, lecz o dokumenty "potwierdzające" zdolność wnioskodawcy do sfinansowania projektu. Zdaniem Sądu, aby przyjąć, że określone dokumenty "potwierdzają" daną okoliczność, konieczne jest poddanie ich merytorycznej analizie i ocenie ekspertów posiadających stosowną wiedzę w danej dziedzinie. Wskazać należy, iż w Regulaminie konkursu jest mowa o ocenie dwóch ekspertów w ramach kryteriów finansowych, zaś w Przewodniku doprecyzowane zostaje, że mają to być eksperci z dziedziny analizy finansowej przedsiębiorstw. W ocenie Sądu zakres tej "oceny" wyznacza również to, w oparciu o jaką dokumentację ma być ona przeprowadzana: dokumenty dotyczące źródeł finansowania, historyczne dane finansowe, prognoza finansowa. Co więcej, zwrócić uwagę trzeba, iż w procesie oceny brane są pod uwagę możliwości finansowe wnioskodawcy związane z realizacją projektu, plan finansowania inwestycji musi być spójny z harmonogramem płatności zamieszczonym w Biznes Planie i z Modelem Finansowym, zaś dane finansowe należy weryfikować poprzez pryzmat założeń do prognoz finansowych zawartych w Modelu Finansowym. W końcu zwrócić uwagę należy, iż suma dostępnych źródeł finansowania musi pokrywać, co najmniej wartość projektu. Mając zatem na uwadze całokształt przywołanych wyżej regulacji, a nadto zakładając racjonalność normodawcy, nie sposób przyjąć, by przedłożone dokumenty finansowe miały zostać przyjęte bez analizy tego, czy dają rzeczywisty obraz tego, co zostało w nich stwierdzone.
Zaznaczyć należy, co zresztą podkreślił sam organ w odpowiedzi na skargę, iż w sprawie zasadnicze znaczenie ma nie tyle okoliczność, że przedłożona promesa kredytowa winna być identyczna w treści, jak wzór opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki, co fakt potwierdzenia poprzez ten dokument zdolności Wnioskodawcy do sfinansowania projektu. Zgodzić należy się z organem, iż dokument zatytułowany Warunkowa promesa kredytowa nr [...] nie potwierdza tego, że został wystawiony na podstawie pozytywnej oceny zdolności kredytowej wnioskującej Spółki. Przeciwnie, w § 2 pkt 2 tego dokumentu postanowiono, iż kredyt zostanie udzielony po uzyskaniu przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej. Zatem nie można było "potwierdzić" zdolności do sfinansowania projektu. Jak bowiem zaznaczono w Przewodniku, oceniający uznaje, że brak jest źródeł finansowania w sytuacji, gdy suma dostępnych źródeł finansowania nie pokrywa, co najmniej wartości projektu. Zgodzić należy się również z Ministrem, iż załączony do wniosku dokument ma charakter informacyjny i nie stanowi gwarancji udzielenia kredytu przez bank. Skoro bowiem w art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.) postanowiono, że bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy, to uprawnione jest przyjęcie stanowiska, iż promesa kredytowa, o której mowa w przepisach regulujących dokumentację aplikacyjną, winna stanowić dokument potwierdzający uzyskanie pozytywnej oceny zdolności kredytowej.
W tym stanie rzeczy, mając na uwadze, iż sądowoadministracyjna kontrola spraw o dofinansowanie projektów, odbywa się na podstawie kryterium legalności (zgodności z prawem) działania właściwej władzy publicznej, stwierdzić należało, iż działanie IW jest zgodne z prawem. Wskazać trzeba, iż po dokonaniu oceny merytorycznej, stosując się do przepisu art. 30a ust. 3 u.z.p.p.r., Minister prawidłowo poinformował wnioskującą na piśmie o wynikach oceny jej projektu. Informacja Ministra z dnia 11 grudnia 2012 r. czyni również zadość obowiązkowi wynikającemu z art. 30b ust. 1 u.z.p.p.r., bowiem zawiera uzasadnienie wyników oceny projektu. Działanie to znajduje także oparcie w § 8 Regulaminu konkursu, w którym postanowiono, iż jeśli projekt nie został rekomendowany do wsparcia, IW informuje o negatywnej ocenie projektu przedstawia wraz z uzasadnieniem oceny oraz pouczeniem o możliwości wniesienia środka odwoławczego (punkt 1).
W dalszej kolejności Sąd dokonał również kontroli procedury odwoławczej zainicjowanej wniesieniem sprzeciwu, rozpatrzonego przez IP pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r.
Zgodnie z § 11 Regulaminu konkursu, środkiem odwoławczym od wyników oceny projektów składanych w ramach systemu instytucjonalnego PO IG jest protest (punkt 1). Jednocześnie w myśl § 11 ust. 6 Regulaminu konkursu, szczegółowe warunki, terminy i sposób wnoszenia środków odwoławczych określone są w Załączniku 4.4 do Szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Procedura odwoławcza PO IG).
Stosownie do postanowień § 5 ust. 1 i 2 Procedury odwoławczej PO IG, protest może wnieść wnioskodawca, któremu doręczona została pisemna informacja o negatywnym wyniku oceny złożonego przez niego wniosku o dofinansowanie projektu. Przez negatywną ocenę projektu rozumie się ocenę dokonaną na każdym etapie (etap oceny formalnej i merytorycznej), której wyniki nie pozwalają na skierowanie projektu do dalszego etapu oceny lub zakwalifikowanie go do dofinansowania.
Protest może dotyczyć każdego etapu oceny projektu, zarówno formalnej, jak i merytorycznej. Natomiast protest nie przysługuje na okoliczność niezakwalifikowania projektu do dofinansowania na skutek wyczerpania alokacji, o której mowa w art. 30a ust. 1 pkt 2 ustawy, a więc alokacji na działanie w ramach PO IG (§ 6 ust. 4).
Procedura rozpatrywania protestu uregulowana została w § 9 Procedury odwoławczej PO IG. Zgodnie z § 9 ust. 2, instytucja informująca wnioskodawcę o negatywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu, po otrzymaniu protestu, obowiązana jest dokonać autokontroli oceny wniosku o dofinansowanie projektu w zakresie objętym protestem w terminie 30 dni roboczych od dnia wpływu protestu. Jednocześnie, jeśli instytucja ta, w wyniku autokontroli, nie uzna protestu za zasadny obowiązana jest przesłać go wraz z pełną dokumentacją oraz uzasadnieniem odmowy uznania protestu za zasadny do Instytucji Pośredniczącej (§ 9 ust. 4).
W trakcie rozpatrywania protestu Instytucja Pośrednicząca zobowiązana jest do:
1) zapoznania się z wynikami pierwotnej oceny projektu,
2) zapoznania się z treścią protestu złożonego przez wnioskodawcę wraz z jego uzasadnieniem, a w szczególności do wnikliwego przeanalizowania zgłoszonych zarzutów,
3) dokonania ponownej oceny projektu w zakresie objętym protestem, jeżeli zarzuty podniesione przez wnioskodawcę w proteście są uzasadnione,
4) pisemnego ustosunkowania się do zarzutów podniesionych w proteście i do uzasadnienia swojego stanowiska.
Zgodnie z § 9 ust. 9 Procedury odwoławczej PO IG, nie uwzględniając protestu Instytucja Pośrednicząca przekazuje wnioskodawcy oraz do wiadomości Instytucji Wdrażającej informację o negatywnym wyniku rozpatrzenia protestu wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
W niniejszej sprawie procedura odwoławcza uruchomiona przez skarżącą złożeniem protestu z dnia [...] stycznia 2013 r. została przeprowadzona zgodnie z powyższymi regulacjami. Minister Gospodarki nie uwzględnił protestu i poinformował skarżącą w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. o wyniku negatywnym wraz ze stosownym pouczeniem. W ocenie Sądu, informacja Ministra zawarta w zaskarżonym piśmie jest kompletna, odnosi się do podniesionych zarzutów, nie nosi znamion dowolności i nie wykracza poza zakres objęty protestem.
Wobec powyższego za prawidłowe uznać należy również stanowisko Ministra, zgodnie z którym na etapie oceny zarzutów protestu nie mogą być brane pod uwagę nowe dokumenty, które nie były przedmiotem analizy ekspertów dokonujących oceny projektu. Dotyczy to wskazywanego przez stronę skarżącą oświadczenia banku z dnia [...] marca 2013 r. Stanowisko takie potwierdzone zostało w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 12 października 2011 r. o sygn. akt II GSK 1964/11 podkreślono, iż zakres procedury odwoławczej obejmuje sprawdzenie prawidłowości przeprowadzonej oceny na podstawie dokumentów przedłożonych do wniosku o dofinansowanie, nie jest możliwe na tym etapie uwzględnienie dodatkowych wyjaśnień złożonych przez wnioskodawcę.
Z tych względów, podniesione w skardze zarzuty naruszenia art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 u.z.p.p.r., a także Regulaminu konkursu i ogólne zarzuty naruszenia Procedury odwoławczej uznać należało za nietrafne i jako takie za niezasługujące na uwzględnienie.
Chybiony jest także zarzut naruszenia § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej. Wskazać należy, iż w Szczegółowym opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 postanowiono, że proces od zakończenia oceny formalnej do chwili poinformowania wnioskodawcy o przyznaniu wsparcia trwa około 4 miesiące (vide: "Czas oceny wniosków", s. 230). Kwestia ta została również szczegółowo uregulowana w Procedurze odwoławczej. Zgodnie z § 9 ust. 1, protest rozpatrywany jest w ciągu 70 dni roboczych od dnia wpływu protestu do instytucji informującej o wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu. Instytucja informująca wnioskodawcę o negatywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu, po otrzymaniu protestu, obowiązana jest dokonać autokontroli oceny wniosku o dofinansowanie projektu w zakresie objętym protestem w terminie 30 dni roboczych od dnia wpływu protestu (§ 9 ust. 2). Jeśli instytucja ta, w wyniku autokontroli, nie uzna protestu za zasadny, obowiązana jest przesłać go wraz z pełną dokumentacją oraz uzasadnieniem odmowy uznania protestu za zasadny do Instytucji Pośredniczącej (§ 9 ust. 4). Po etapie autokontroli, Instytucja Pośrednicząca rozpoznaje protest w terminie 40 dni roboczych od dnia otrzymania protestu wraz z pełną dokumentacją sprawy, nie uchybiając terminowi określonemu w ust. 1 (§ 9 ust. 6). W niniejszej sprawie protest z dnia [...] stycznia 2013 r. wpłynął do Ministra w dniu 15 stycznia 2013 r. (informacja wskazana w odpowiedzi na skargę). Zatem przyjmując, iż do obliczania 70 - dniowego terminu należy brać pod uwagę tylko dni robocze, stwierdzić należy, że organ nie uchybił temu terminowi. Natomiast nie można zgodzić się ze stanowiskiem wywiedzionym w skardze, iż rozpatrzenie protestu winno nastąpić w "terminie miesięcznym". Autor skargi powołuje się w tym zakresie na postanowienie § 9 ust. 2 Regulaminu konkursu. Stanowisko to jest o tyle niezrozumiałe, że w omawianej jednostce redakcyjnej jest mowa o terminie 30 dni roboczych (w odróżnieniu od terminu "miesięcznego"), a nadto wyraźnie wskazano, że nie jest to termin na rozpatrzenie protestu, a jedynie na dokonanie autokontroli oceny wniosku w zakresie objętym protestem. Natomiast termin na rozpatrzenie protestu został określony w § 9 ust. 1 Regulaminu konkursu i wynosi 70 dni roboczych.
Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 26 ust. 1 pkt 7 u.z.p.p.r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i art. 2 i 32 ust. 2 Konstytucji w zw. z art. 26 ust. 2 u.z.p.p.r. W ocenie Sądu, rygorystyczne przestrzeganie odpowiednich procedur w trakcie dokonywania oceny projektów zgłoszonych w danym konkursie, stanowi właśnie gwarancję zasady równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów. Warto w tym kontekście przywołać stanowisko zajęte przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 sierpnia 2011 r. o sygn. akt II GSK 1500/11, zgodnie z którym, to na wnioskodawcy zgłaszającym do konkursu własny projekt o dofinansowanie ciąży obowiązek uważnego zapoznania się z priorytetami konkretnego programu operacyjnego, z przyjętym przez instytucję zarządzającą systemem realizacji strategii rozwoju, a następnie z dokumentacją konkursową i na nim też spoczywa obowiązek starannego i odpowiadającego założeniom danego programu operacyjnego przygotowania dokumentacji konkursowej. Szczególne znaczenie ma przygotowanie wniosku z uwzględnieniem znanych wnioskodawcy kryteriów oceny wszystkich zgłoszonych do konkursu projektów. Podawane we wniosku dane, niezależnie od tego czy służą one ocenie formalnej czy merytorycznej, muszą tworzyć zbiór informacji, których wymaga gospodarz konkursu w celu dokonania oceny według przyjętych kryteriów.
Mając zatem na uwadze to, że nie można było stwierdzić naruszenia prawa przy rozpatrywaniu wniosku skarżącej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie mógł skierować sprawy do ponownego rozpatrzenia, lecz na podstawie art. 30c ust. 3 pkt 2 u.z.p.p.r. zobligowany był skargę oddalić, o czym orzekł w sentencji wyroku.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Kania /przewodniczący sprawozdawca/Izabella Janson
Krystyna Madalińska-Urbaniak
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Andrzej Kania (spr.), Sędzia WSA - Izabella Janson, Sędzia WSA - Krystyna Madalińska-Urbaniak, Protokolant spec. - Justyna Macewicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2013 r. sprawy ze skargi C. Sp. jawna w B. na informację zawartą w piśmie Ministra Gospodarki - Departament Funduszy Europejskich z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu oddala skargę
Uzasadnienie
Przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej w niniejszej sprawie jest ocena wniosku o dofinansowanie realizacji projektu złożonego przez C. Spółkę jawną z siedzibą w B. (dalej: Skarżąca), w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 4. Oś priorytetowa: Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, Działanie 4.5: Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki, Poddziałanie 4.5.2: Wsparcie inwestycji w sektorze usług nowoczesnych, dokonana przez Ministra Gospodarki.
Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco:
W dniu 26 stycznia 2012 r. Skarżąca złożyła wniosek o dofinansowanie realizacji projektu pod tytułem "[...]". Jako cel projektu wskazano utworzenie najnowocześniejszego w kraju centrum badawczo-rozwojowego, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace rozwojowe, głównie w dziedzinie uroonkologii, związane zarówno z diagnostyką, jak i prewencją chorób nowotworowych układu moczowego.
Pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Minister Gospodarki – Departament Wdrażania Programów Operacyjnych, będący Instytucją Wdrażającą (dalej: IW) poinformował, iż we wniosku stwierdzono uchybienia formalne oraz wezwał do ich uzupełnienia w ciągu 5 dni. Wskazane uchybienia dotyczyły m.in. załączników do wniosku o dofinansowanie, w tym promesy kredytowej wystawionej przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski S.A., która nie została sporządzona zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. Spółka uzupełniła braki formalne pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Odnosząc się do braku w zakresie promesy kredytowej Skarżąca wyjaśniła, że promesa zawiera wszystkie informacje zgodnie z obowiązującym wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki i powołała się na korespondencję mailową z Ministerstwem Gospodarki w tej sprawie.
Po przeprowadzeniu oceny merytorycznej wniosku przez IW, wnioskująca Spółka została poinformowana pismem z dnia [...] grudnia 2012 r. o numerze [...], iż jej wniosek nie został zakwalifikowany do wsparcia, bowiem nie spełnia następujących kryteriów merytorycznych obligatoryjnych:
1) kryterium dotyczące innowacyjności projektu: "Projekt polega na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum badawczo-rozwojowego, lub na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum IT lub centrum usług wspólnych",
2) kryteriów finansowych: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu" oraz "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania".
W uzasadnieniu wskazano, iż w zakresie kryterium dotyczacego innowacyjności projektu dwóch ekspertów stwierdziło, że projekt go nie spełnia, zaś trzeci ekspert ocenił projekt pozytywnie. W ocenie pierwszego z ekspertów planowane prace rozwojowe nie będą miały kluczowego znaczenia dla rozwoju medycyny, ponieważ identyfikacja predyspozycji do choroby nowotworowej dróg moczowych we wczesnym stadium ich rozwoju nie może być – na podstawie obecnej wiedzy – identyfikowana z poziomem mikotoksyn. Zdaniem eksperta, na podstawie tego aspektu nie można wnioskować o możliwościach wczesnej diagnostyki, prewencji czy też skutecznego leczenia nie tylko w obszarze chorób układu moczowo-płciowego ale też ogólnie w onkologii. Planowana działalność B+R nie będzie więc przedsięwzięciem innowacyjnym w skali świata i nie jest uzasadnione, że wnioskująca poprzez realizację projektu stanie się liderem w tym obszarze. Drugi z ekspertów stwierdził natomiast, iż samo przedsięwzięcie polega jedynie na rozbudowie szpitala oraz na zakupie typowego wyposażenia i standardowej aparatury medycznej. Jedynie aparat do ultradźwiękowej ablacji termicznej HIFU jest nowoczesnym urządzeniem o ograniczonym rozpowszechnieniu. Wniosek taki wyprowadził także ekspert nr 1.
W odniesieniu do kryterium "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", ekspert nr 1 stwierdził, iż ocena informacji zawartych we wniosku oraz w modelu finansowym będącym załącznikiem do Biznes Planu, wskazuje na brak zdolności do sfinansowania projektu. W szczególności wskazał, iż wnioskująca przedłożyła warunkową promesę kredytową wystawioną przez PKO BP SA. W promesie został zawarty zapis, zgodnie z którym, kredyt zostanie udzielony po spełnieniu warunku jakim jest uzyskanie przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej sporządzonej przez PKO BP SA. Zdaniem tego eksperta, wprowadzenie takiego warunku do promesy powoduje, że nie jest ona zgodna z obowiązującym w dokumentacji aplikacyjnej wzorem promesy kredytowej. Tym samym nie można uznać, że Wnioskodawca przedłożył prawidłowy tzn. zgodny z obowiązującym wzorem, dokument potwierdzający źródło finansowania projektu tj. kredyt. Podobnie stwierdził drugi z ekspertów podnosząc, iż treść zapisów przedstawionej promesy kredytowej znacznie odbiega od wzoru promesy, stanowiącej załącznik do dokumentacji konkursowej w 2012 r., jaką winni stosować Wnioskodawcy przy składaniu wniosku o dofinansowanie. Zdaniem eksperta, przedstawionego dokumentu nie można uznać za gwarantujący otrzymanie kredytu, a tym samym nie można potwierdzić możliwości sfinansowania inwestycji przez Wnioskodawcę. W konsekwencji uznano, iż wnioskująca nie potwierdziła deklaracji źródła finansowania inwestycji wymaganymi dokumentami, tj. prawidłową promesą kredytową.
Uzasadniając niespełnienie przez projekt kryterium "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania" wskazano, iż pierwszy z ekseprtów zauważył, że przedstawione w pkt. 19 wniosku koszty kwalifikowane nie stanowią wydatków kwalifikowanych do objęcia wsparciem zgodnie z katalogiem wydatków dla działania 4.5. Do wydatków tych należą wydatki dotyczące kategorii nr 1 tj. "grunty, środki trwałe, wartości niematerialne i prawne''. Ekspert zauważył, że głównym celem wnioskujacej nie jest prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, bowiem projekt dotyczy inwestycji w rozbudowę istniejącego zakładu poprzez zwiększenie powierzchni przeznaczonej na działalność szpitalną oraz laboratoryjną, a także zakup aparatury medycznej w celu rozszerzenia zakresu usług medycznych. Zatem celem rozbudowy jest w większym stopniu zwiększenie możliwości świadczenia usług medycznych (rozbudowa szpitala), aniżeli prowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Powoduje to, iż zamieszczony w pkt. 9 Biznes Planu kosztorys nie jest adekwatny do celów projektu. Również w ocenie eksperta nr 2 przedstawionych we wniosku wydatków nie można uznać za kwalifikowane, bowiem wnioskująca nie uzasadniła, że celem projektu będzie prowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Powoduje to, że katakog wydatków jest niezgodny z celami działania.
Pismem z dnia [...] stycznia 2013 r. Skarżąca wniosła protest wskazując, iż dotyczy on trzech zakwestionowanych kryteriów merytorycznych obligatoryjnych.
Odnosząc się do kryterium "Projekt polega na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum badawczo-rozwojowego, lub na inwestycji w utworzenie lub rozbudowę centrum IT lub centrum usług wspólnych" wskazano na rozbieżność pomiędzy ocenami ekspertów nr 1 i 2 oraz eksperta nr 3, który uznał kryterium za spełnione. Spółka zarzuciła kompletny brak uzasadnienia merytorycznego dla negatywnego rozstrzygnięcia, co w jej opinii oznacza, że nie dokonano wnikliwej analizy opisu zawartego w pkt. 16 wniosku o dofinansowanie. Skarżąca zaprezentowała wywody naukowe w dziedzinie mikotoksyn oraz podkreśliła, iż tylko prowadzenie prac B+R w obszarach nie w pełni poznanych może zapewnić sukces, natomiast typowe dla polskiej nauki badanie kolejny raz czegoś, co już ktoś stwierdził lub zbadał jest sprzeczne z ideą innowacyjności i jest hamulcem w rozwoju. Zdaniem wnioskującej kryterium powinno być uznane za spełnione, bowiem opisane prace B+R nie zostały zanegowane, co powoduje, że zawarte we wniosku opisy potwierdzają zasadność ich prowadzenia. Podniesiono także, iż oceniający nie powinni mieć wątpliwości co do zasadności prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w tym zakresie, jak również co do ich konieczności ze względu na cele i działania Programu Wieloletniego "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych" czy też prognozy Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO), co opisano w pkt 16 wniosku. Skarżąca wyjaśniła nadto, iż posiada aktualnie bazę do prowadzenia działalności medyczno-usługowej i prowadzi ją w oparciu o obiekty własne oraz obce, natomiast obiekt, w którym miałyby być prowadzone prace badawczo-rozwojowe będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie na cele prowadzenia innowacyjnych prac w ramach Centrum B+R. W związku z tym podniesiono, iż sugerowanie przez oceniających tworzenia kolejnego punktu celem świadczenia usług medycznych, jest tezą całkowicie błędną, bowiem tworzenie kolejnej bazy usługowej jest bezcelowe, zarówno z punktu widzenia biznesowego, jak i dotychczasowych efektów prowadzonej działalności.
W zakresie kryterium finansowego "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania" wskazano, iż żaden z ekspertów nie wypowiedział się i w najmniejszym stopniu nie uzasadnił dlaczego nie uznaje, że w wyniku realizacji projektu zostanie utworzone najnowocześniejsze w kraju centrum badawczo-rozwojowe, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace rozwojowe głównie w dziedzinie uroonkologii. W ocenie skarżącej, planowany zakres wydatków jest zgodny z kategoriami wydatków oraz z definicją centrum badawczo-rozwojowego, zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy finansowej dla inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (Dz. U. Nr 75, poz. 638 ze zm.). Podkreślono przy tym, iż planowany do zakupu sprzęt, ogranicza się tylko i wyłącznie do urządzeń niezbędnych do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny, stąd zawiera elementy wyposażenia medycznego. Wyposażenie to jest konieczne do stworzenia CBR w miejscu, które powstaje od nowa i tylko w tym celu.
Odnosząc się do drugiego z zakwestionowanych kryteriów finansowych zaznaczono, iż dokumentacja aplikacyjna (w tym również promesa kredytowa) została oceniona pozytywnie na etapie oceny formalnej. Zdaniem skarżącej, załączona do dokumentacji aplikacyjnej promesa zawiera wszystkie elementy, pod kątem których powinna zostać oceniona zgodnie z "Przewodnikiem po kryteriach wyboru finansowych operacji w ramach PO IG, 2007-2013" (dalej: Przewodnik). Ocena formalna załączonej promesy nie wykazała najdrobniejszych uchybień, co jednoznacznie świadczy o jej prawidłowości pod względem formalnym. W ocenie Spółki, z żadnych dokumentów konkursowych nie wynika, aby przedłożona promesa kredytowa miała być zgodna z wzorem promesy kredytowej proponowanej przez Instytucję Wdrażającą. Ważne jest natomiast, aby była poprawna pod kątem formalnym określonym w dokumentacji konkursowej. Zdaniem wnioskującej, analiza kryteriów oceny formalnej potwierdza, że pomimo rozbieżności pomiędzy przedłożoną promesą a wzorem promesy proponowanym przez Instytucję Wdrażającą, była ona prawidłowa. Skarżąca zwróciła uwagę, iż z Przewodnika wynika, że braki w promesie/umowie kredytowej, promesie leasingowej podlegają uzupełnieniom, zaś brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku. Spółka zaznaczyła przy tym, iż nie była wzywana czy informowana o jakichkolwiek uchybieniach w promesie kredytowej. Natomiast dokonywanie oceny formalnej promesy kredytowej na etapie oceny merytorycznej i uznanie kryterium za niespełnione, jest niezgodne z zasadami konkursu. Ponadto wskazano, iż z zapisów Przewodnika nie wynika, iż przedłożenie promesy niezgodnej z wzorem, a jednocześnie spełniającej kryteria formalne, może stanowić wyłączną podstawę do uznania kryterium za niespełnione.
Pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r. Minister Gospodarki – Departament Funduszy Europejskich będący Instytucją Pośredniczącą (dalej: IP) poinformował wnioskującą, iż jej protest został uznany za niezasadny.
Dokonując oceny protestu w zakresie kryterium dotyczącego innowacyjności IP uznała słuszność zarzutu strony w odniesieniu do ocen eksperta nr 1 i eksperta nr 2. W konsekwencji uznała to kryterium za spełnione, bowiem projekt polega na inwestycji w utworzenie nowoczesnego centrum badawczo-rozwojowego, które będzie prowadziło wielokierunkowe badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie uroonkologii.
W zakresie kryterium finansowego "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania", IP zgodziła się z zarzutami protestu i uznała to kryterium za spełnione.
W ocenie IP, pomimo podniesionych w proteście zarzutów, nie spełnione zostało kryterium finansowe "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu". W szczególności podniesiono, iż przedłożona z wnioskiem promesa kredytowa nie jest zgodna ze wzorem jaki obowiązuje dla poddziałania 4.5.2 PO IG, który został opublikowany na stronach Instytucji Wdrażającej w części dedykowanej dla działania 4.5 PO IG. Zdaniem organu, bank wystawił promesę, która ma charakter wyłącznie deklaratoryjny i nie pociąga za sobą skutków prawnych, co z uwagi na nieprzeprowadzenie analizy zdolności kredytowej wnioskującej wydaje się, z ostrożności procesowej i z punktu ryzyka kredytowego i operacyjnego banku, oczywiste. Wskazano, iż w § 2 pkt 2 przedłożonej promesy bank stwierdził, iż "warunkiem udzielenia kredytu jest uzyskanie przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej sporządzonej przez PKO BP SA, dokonanej w oparciu o złożony wniosek o udzielenie kredytu wraz z załącznikami." Bank zatytułował także sam dokument promesy jako "Warunkowa promesa kredytowa". Promesa kredytowa przygotowywana wg obowiązującego wzoru ma oddawać jeden z celów, jakim jest uzyskanie potwierdzenia, iż bank dokonał oceny zdolności kredytowej Wnioskodawcy na podstawie wniosku o udzielenie kredytu wraz z załącznikami (pkt 3 wzoru promesy) z pozytywnym skutkiem i na tej podstawie "deklaruje wstępnie udzielenie kredytu inwestycyjnego.'’ Przedstawiona promesa nie zawiera takiego potwierdzenia, co w konsekwencji powoduje, że podczas dokonywania oceny wniosku eksperci nie posiadali potwierdzenia, iż wnioskująca doręczyła do banku wymagane przez niego dokumenty, a nadto, że bank taką ocenę z pozytywnym skutkiem przeprowadził. Minister wyjaśnił przy tym, iż fakt dokonania oceny formalnej i przekazania projektu do oceny merytorycznej nie niweluje ewentualnych błędów wnioskodawcy w dokumentacji aplikacyjnej. Zdaniem IP, na etapie oceny formalnej ocenie podlega wyłącznie aspekt formalny dokumentacji, w tym promesy kredytowej, zaś określony w Przewodniku katalog wymogów w zakresie promes kredytowych nie wskazuje na jej treść merytoryczną, która podlega ocenie w kolejnym etapie procedowania wniosku. Dlatego też, niezwrócenie projektu z oceny merytorycznej do oceny formalnej nie stanowiło naruszenia § 7 pkt 20 Regulaminu przeprowadzania konkursu w ramach PO IG (dalej: Regulamin konkursu), bowiem braki w promesie stanowią niezgodność co do treści merytorycznej dokumentu.
W konsekwencji powyższego wskazano, iż projekt spełnia zakwestionowane uprzednio kryterium dotyczące innowacyjności oraz kryterium finansowe "Planowane wydatki są kwalifikowane w ramach działania, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów Działania", jednakże nie spełnia kryterium "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", co powoduje, że protest uznać należało za niezasadny.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na informację Ministra Gospodarki zawartą w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. Spółka wniosła o stwierdzenie, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję wdrażającą, a nadto, o obciążenie strony przeciwnej kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego.
Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie:
1. § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej stanowiącej załącznik 4.4. Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Procedura odwoławcza), w ten sposób, iż protest rozpoznano po upływie zakreślonego jednomiesięcznego terminu;
2. zapisów Arkusza oceny formalnej w części dotyczącej kryteriów oceny formalnej i niewezwanie Wnioskodawcy do uzupełnienia braków formalnych w związku z Przewodnikiem w części 4.5, działanie 4.5.2 w punkcie 4 wskazującym, iż braki w promesie/ umowie kredytowej, promesie leasingowej podlegają uzupełnieniom, brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku;
3. zapisów Przewodnika poprzez błędną ich wykładnię i uznanie, że wniosek skarżącej nie spełnia kryterium: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu";
4. Procedury odwoławczej poprzez niezastosowanie § 21 ust. 1 i w konsekwencji nierozpoznanie wszystkich dokumentów załączonych przez wnioskodawcę, a zwłaszcza pisma z Banku PKO BP z [...] marca 2013 roku;
5. § 7 pkt 3 Regulaminu konkursu w związku z załącznikiem numer 1 Kryteria merytoryczne obligatoryjne punkt 5 poprzez nieuznanie, iż informacje zawarte we wniosku są wystarczające do potwierdzenia zdolności Wnioskodawcy do sfinansowania projektu;
6. Kryteriów wyboru finansowych operacji zawartych w załączniku nr 4.6 do Szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Szczegółowy opis priorytetów PO IG) poprzez błędną wykładnię i uznanie, że wniosek skarżącej nie spełnia kryterium: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu", a w konsekwencji błędną wykładnię opisanego powyżej kryterium dokonaną przez organ poprzez przyjęcie, iż Wnioskodawca dysponował warunkową promesą kredytową, której wydanie nie było poprzedzone przeprowadzeniem przez Bank wydający promesę oceny zdolności kredytowej, w sytuacji kiedy ze wszystkich dokumentów w sprawie wynika, iż Bank przeprowadził analizę zdolności kredytowej Wnioskodawcy i stwierdził, że na dzień wystawienia warunkowej promesy kredytowej Wnioskodawca posiadał zdolność kredytową;
7. art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 ze zm., dalej: u.z.p.p.r.) poprzez błędną jego wykładnię i stwierdzenie, iż promesa kredytowa przedkładana do wniosku musi być tożsama ze wzorem promesy kredytowej umieszczonym na stronie internetowej;
8. art. 26 ust. 1 pkt 7 u.z.p.p.r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i art. 2 i 32 ust. 2 Konstytucji w zw. z art. 26 ust. 2 u.z.p.p.r. poprzez stosowanie kryteriów oceny projektów i wniosków o dofinansowanie w ramach PO IG nieuwzględniających zasady równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów w ramach programu i nieuwzględniających przejrzystości reguł stosowanych przy ocenie projektów oraz powodujących dyskryminację wnioskujących o dofinansowanie w życiu gospodarczym z przyczyn błahych i nieistotnych, o charakterze pozamerytorycznym, bez zapewnienia możliwości dokonania korekty/uzupełnienia wniosku w przypadku stwierdzenia niespełnienia przez wniosek kryteriów rejestracyjnych, a także pomijanie zasady przekonywania i uwzględniania słusznych interesów obywateli.
Powyższe zarzuty zostały rozwinięte w obszernym uzasadnieniu skargi.
W szczególności podniesiono, iż protest powinien zostać rozpatrzony w terminie 1 miesiąca, co wynika z zapisu § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej, natomiast przepisy postępowania nie dzielą procedury odwoławczej na etap autokontroli dokonywanej przez Instytucję Wdrażającą, etap przekazania dokumentów wraz z protestem Instytucji Pośredniczącej, a następnie etap oceny merytorycznej złożonego protestu i w konsekwencji wydanie negatywnej informacji przez Instytucję Pośredniczącą.
Zdaniem Skarżacej, fakt zakwalifikowania wniosku do etapu oceny merytorycznej skutkuje konkluzją, iż wymagane dokumenty zostały złożone, odpowiadają wszelkim wzorom a ponadto spełniają kryteria, które bada się na etapie formalnym kwalifikacji wniosków. Jednocześnie podniesiono, iż w przypadku uznania, że zaproponowany wzór promesy kredytowej jest powszechnie obowiązujący, złożenie warunkowej promesy kredytowej, która jest niezgodna z obowiązującym wzorem jest brakiem formalnym, który należy uzupełnić zgodnie z Regulaminem konkursu. Całkowicie niezrozumiałym dla Skarżacej jest pogląd Ministra, iż dokument niezgodny z obowiązującym wzorem jest z jednej strony poprawny formalnie, przeszedł etap badania dokumentów pod względem formalnym, a jednoczesnie jest niepoprawny formalnie, bowiem jest niezgodny z obowiązującym wzorem. W ocenie Spółki, stanowisko Ministra jest oczywistym nadużyciem i całkowitym pominięciem w toku procedury odwoławczej, dostarczonego przez Wnioskodawcę na podstawie § 21 Procedury odwoławczej, oświadczenia banku dotyczącego przeprowadzenia przez bank oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej Wnioskodawcy a także posiadania przez niego zdolności kredytowej w momencie wystawienia warunkowej promesy kredytowej.
Skarżąca nie zgodziła się również z organem, iż tytuł "Warunkowa promesa kredytowa" przesądzał o niedokonaniu przez bank oceny zdolności kredytowej Wnioskodawcy. Podobnie, potraktowanie zastrzeżenia banku, iż dokona ponownej oceny zdolności kredytowej jako warunku udzielenia kredytu (§ 2 pkt 2 promesy) jako kolejnego dowodu na niedokonanie oceny zdolności kredytowej czy wręcz braku zdolności kredytowej Wnioskodawcy jest w świetle oświadczenia banku z dnia 5 marca 2013 roku, niedorzeczne.
Niezależnie od stanowiska, iż wnioskująca winna zostać wezwana przez organ do uzupełnienia braku formalnego w postaci promesy kredytowej, zgodnej z obowiązującym wzorem, Skarżąca zwróciła uwagę, iż przyjęcie przez Ministra, jakoby promesa kredytowa przedkładana do wniosku musiała być tożsama ze wzorem promesy kredytowej umieszczonym na stronie internetowej stanowi błędną wykładnię art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 u.z.p.p.r. Wzór promesy stanowi jedynie przykład jak zdaniem Instytucji winien wyglądać ten dokument. Sam fakt, że dokument jest: "powszechnie dostępny" nie stanowi o konieczności przedłożenia promesy tylko i wyłącznie o tożsamej treści.
W skardze zawarto wniosek o przeprowadzenie, na podstawie art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.), dowodu uzupełniającego z umowy kredytowej nr [...] zawartej w dniu [...] marca 2013 r, pomiędzy Skarżącą a Bankiem PKO BP S.A. w celu wyjaśnienia wątpliwości czy Skarżąca spełniła sporne kryterium finansowe.
W odpowiedzi na skargę Minister Gospodarki wniósł o jej oddalenie. Organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, a nadto zauważył, iż oświadczenie banku z dnia [...] marca 2013 r., dotyczące przeprowadzenia oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej wnioskującej strony, zostało złożone w dniu 21 marca 2013 r. i nie mogło być brane pod uwagę przy rozpatrywaniu protestu. Minister zaznaczył także, iż powodem odrzucenia przedstawionej promesy kredytowej była nie tyle okoliczność, że nie odpowiadała ona wzorowi, ile brak potwierdzenia przez bank, że promesa została wystawiona na podstawie pozytywnej oceny zdolności kredytowej skarżącej. Organ podniósł nadto, iż nie było podstaw do uzupełniania braków formalnych wniosku, bowiem przedłożona promesa spełniała wszystkie wymogi pod względem formalnym. To samo stwierdzili eksperci dokonujący oceny merytorycznej, wobec czego nie było podstaw do skierowania wniosku do powtórnej oceny formalnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Wobec tego, iż przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest ocena wniosku o dofinansowanie realizacji projektu dokonana w oparciu o przepisy u.z.p.p.r., wskazać również należy, iż prawo do jej złożenia zagwarantowane zostało w przepisie art. 30c ust. 1 u.z.p.p.r., zgodnie z którym po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego, o której mowa w art. 30b ust. 4, wnioskodawca może w tym zakresie wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a.
Oceniając, co będzie stanowić wzorzec kontroli sądowej, uznać należy, że prawo, wedle którego badana jest legalność oceny projektu, to nie tylko przepisy u.z.p.p.r., ale także postanowienia systemu realizacji programu operacyjnego. Zatem, kontrolując zgodność z prawem dokonanej przez organ oceny projektu, sąd administracyjny ma na względzie zgodność z prawem powszechnie obowiązującym, a także z postanowieniami aktów wydanych na podstawie prawa powszechnie obowiązującego przez właściwe podmioty i w granicach ich kompetencji. Wzorzec kontroli stanowią postanowienia u.z.p.p.r., postanowienia systemu realizacji programu operacyjnego oraz postanowienia regulaminu konkretnego konkursu. Sąd nie jest jednak związany aktami prawa administracyjnego innymi niż wymienione w art. 178 Konstytucji, w tym znaczeniu, że zanim je zastosuje jako wzorzec kontroli, może i powinien badać ich zgodność z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, a więc przede wszystkim z przepisami ustaw i Konstytucji. O ile nie stwierdzi niezgodności, powinien stosować je, jako wzorzec kontroli sądowo administracyjnej (vide: wyrok NSA z 20 stycznia 2011 r., sygn. akt II GSK 1493/10; powołane orzeczenia są dostępne na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
W tym miejscu zaznaczyć należy, że Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie znane jest stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zajęte w wyroku z 12 grudnia 2011 r. o sygn. akt P 1/11, co do konstytucyjności przepisów art. 30b i 30c u.z.p.p.r., w zakresie, w jakim dopuszczają uregulowanie procedur odwoławczych poza systemem obowiązujących źródeł prawa. Trybunał Konstytucyjny stwierdził mianowicie, że art. 30b ust. 1 zdanie pierwsze i ust. 2 u.z.p.p.r. w zakresie, w jakim dopuszcza uregulowanie środków odwoławczych przysługujących wnioskodawcy w toku postępowania o dofinansowanie z programu operacyjnego poza systemem źródeł powszechnie obowiązującego prawa, jest niezgodny z art. 87 Konstytucji, jak też art. 30c ust. tej ustawy w zakresie, w jakim uzależnia prawo do skorzystania ze skargi do sądu administracyjnego od wyczerpania środków odwoławczych przewidzianych w aktach niebędących źródłem powszechnie obowiązującego prawa, jest niezgodny z art. 87 Konstytucji. Wyrok został opublikowany w Dz. U. z 2011 r. Nr 279, poz.1644. Trzeba jednak uwzględnić, że Trybunał Konstytucyjny wydając to orzeczenie odroczył jego wejście w życie na okres 18 miesięcy od daty ogłoszenia go w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że orzekając w niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny nie mógł uwzględnić okoliczności, że normy regulujące postępowanie odwoławcze w ramach PO IG 2007-2013 leżą poza konstytucyjnym systemem źródeł prawa i miał obowiązek je stosować.
Kontrolując zatem legalność oceny projektu, jak również legalność działań podejmowanych w toku procedury odwoławczej, które znalazły ostateczny wynik w informacji Ministra Gospodarki z dnia [...] kwietnia 2013 r., stwierdzić należy, iż odpowiadają one prawu, zaś zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie.
Przed przystąpieniem do szczegółowej oceny działania instytucji uczestniczących w ocenie wniosku Skarżącej o dofinansowanie realizacji projektu, przypomnieć należy, że Skarżąca wystąpiła w skardze z wnioskiem o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z umowy kredytowej nr [...] zawartej w dniu [...] marca 2013 r, pomiędzy Skarżącą a Bankiem PKO BP S.A. w celu wykazania spełnienia przez Skarżącą spornego kryterium finansowego. Zauważyć należy, że zgodnie z art. 106 § 3 p.p.s.a. – sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie powoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie brak było podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku. Podkreślić należy, że Sąd bada legalnośc działalności instytucji oceniajacych wniosek Skarżącej, uwzgledniając te dokumenty, które zostały przedłożone przez Skarżącą, a nastepnie ocenione przez właściwe instytucje. Umowa objęta wnioskiem dowodowym Skarżącej zawarta została już po dokonaniu oceny wniosku Skarżącej w związku z czym nie może w żaden sposób przyczynić się do wykazania, że Skarżąca w czasie oceny jej wniosku spełniała sporne w sprawie kryterium finansowe. Z tych względów wniosek Skarżącej o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego należało oddalić.
Zasady dokonywania oceny wniosków o dofinansowanie unormowano w § 7 Regulaminu konkursu. Lista kryteriów formalnych zawarta jest w Załączniku nr 1 do Regulaminu. Postanowiono także, iż szczegółowe informacje dotyczące kryteriów formalnych znajdują się w Przewodniku po kryteriach wyboru finansowanych operacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007- 2013, który jest dokumentem pomocniczym dla wnioskodawców i może podlegać zmianom w trakcie realizacji działania 4.5 PO IG (punkt 3). Zgodnie z treścią Przewodnika w kryterium formalnym wniosku ,,Kompletność dokumentacji wymaganej na etapie aplikowania’’ (pkt 4) – ocenie podlega poprawność formalna dołączonej do wniosku o dofinansowanie promesy kredytowej, przy czym wzór promesy kredytowej stanowi załącznik do wniosku o dofinansowanie dla poddziałania 4.5.2 PO IG. Ponadto w Przewodniku postanowiono, że braki w promesie kredytowej podlegają uzupełnieniom, a brak uzupełnień nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku.
Podkreślić należy, że Skarżąca – wbrew twierdzeniom podnoszonym w skardze - wzywana była do uzupełnienia braku formalnego promesy kredytowej, wobec jej niezgodności z wymaganym przez Przewodnik wzorem, jednakże braku tego nie uzupełniła, stwierdzając w piśmie z 22 lutego 2012 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie, że promesa kredytowa zawiera wszystkie informacje zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. Pomimo nieuzupełnienia braku formalnego promesy kredytowej przez Skarżącą brak było podstaw, w świetle postanowień Przewodnika, do odrzucenia wniosku i wobec uzupełnienia wszystkich pozostałych braków formalnych wniosek należało przekazać do oceny merytorycznej. W świetle powyższego nieuzasadnione, w ocenie Sądu, jest opieranie zarzutów skargi na twierdzeniu, nie mającym potwierdzenia w okolicznościach rozpatrywanej sprawy, wskazującym na zaniechaniu przez IW wezwania Skarżącej do uzupełnienia braku formalnego przedłożonej promesy kredytowej.
W postanowieniach § 7 Regulaminu konkursu, w części "Zasady dokonywania oceny merytorycznej" założono, iż ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie dokonywana jest w ramach Komisji Konkursowej, zgodnie z zatwierdzonymi przez Komitet Monitorujący PO IG kryteriami merytorycznymi obligatoryjnymi i fakultatywnymi. Lista kryteriów merytorycznych zawarta jest w Załączniku nr 1 do Regulaminu, a szczegółowe informacje dotyczące kryteriów merytorycznych obligatoryjnych i fakultatywnych wraz z oceną punktową znajdują się w Przewodniku.
W kolejnych jednostkach redakcyjnych omawianej części § 7 Regulaminu konkursu przyjęto, iż członkowie oceniający projekt w zakresie zgodności z kryteriami merytorycznymi obligatoryjnymi tworzą Panel Ekspertów (punkt 9). W posiedzeniach Komisji Konkursowej, na których projekt będzie oceniany przez Panel Ekspertów, może uczestniczyć nie więcej niż 4 przedstawicieli reprezentujących Wnioskodawcę, którzy będą prezentować złożony do IW projekt i odpowiadać na pytania zadawane przez członków Komisji Konkursowej (punkt 10). Ocena merytoryczna obligatoryjna, przeprowadzana przez Panel Ekspertów, dokonywana jest w systemie "zero-jedynkowym" na posiedzeniu Komisji Konkursowej w oparciu o dokumentację aplikacyjną oraz prezentacje i wyjaśnienia przedstawicieli Wnioskodawców obecnych na posiedzeniu Komisji Konkursowej z udziałem Panelu Ekspertów (punkt 14). W ramach Panelu Ekspertów ocena jest przeprowadzana przez 3 członków oceniających w ramach grupy kryteriów dot. innowacyjności oraz przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów finansowych i przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów pozostałych (punkt 16). Warunkiem przekazania wniosku do oceny merytorycznej fakultatywnej jest pozytywna ocena kryteriów merytorycznych obligatoryjnych przez większość ekspertów je oceniających, z zastrzeżeniem, że projekt zostanie oceniony pozytywnie przez co najmniej dwóch ekspertów oceniających kryteria dot. innowacyjności oraz przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria finansowe, a także przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria pozostałe (punkt 17). Po zakończeniu oceny merytorycznej sporządzany jest protokół z prac Komisji Konkursowej, do którego załącza się Listę rankingową projektów składającą się z listy projektów rekomendowanych do dofinansowania oraz listy projektów nierekomendowanych do dofinansowania (punkt 24).
W załączniku nr 1 do Regulaminu konkursu, w ramach Działania 4.5, Poddziałania 4.5.2, opisano kryteria merytoryczne oceny wniosku o dofinansowanie. Kryteria merytoryczne obligatoryjne opisano w 12 punktach. Wśród omawianych kryteriów wprowadzono w punkcie 5 kryterium zatytułowane "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu".
Przedmiot sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do oceny dokonanej w ramach kryterium merytorycznego obligatoryjnego: "Informacje zawarte we wniosku lub załączone dokumenty (np. promesa kredytowa) potwierdzają zdolność Wnioskodawcy do sfinansowania projektu". Przypomnieć należy, że ocena wniosku w tym zakresie dokonana przez Panel Ekspertów w systemie "zero-jedynkowym" była negatywna, co spowodowało, że wniosek nie został przekazany do oceny merytorycznej fakultatywnej.
Na tym tle zrodziły się generalne zarzuty skarżącej, czy dokonana ocena mieści się w ramach oceny merytorycznej, czy też winna zostać przeprowadzona w ramach oceny formalnej, w konsekwencji czego wnioskująca winna zostać wezwana do uzupełnienia braku formalnego wniosku poprzez złożenie dokumentu w postaci promesy kredytowej, zgodnej z wzorem promesy kredytowej, dostępnym na stronie internetowej organu. Przy czym jak wyjaśniono już powyżej nieuzasadnione jest twierdzenie Skarżącej, że nie była wzywana do uzupełnienia braków promesy kredytowej.
Wskazać należy, iż w Przewodniku opisano, że w ramach spornego kryterium merytorycznego obligatoryjnego (kryterium nr 5), ocenie podlega to, czy Wnioskodawca potwierdził swoją zdolność finansową do zrealizowania inwestycji zgodnie z zakładanym harmonogramem. Wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić do wniosku o dofinansowanie promesę kredytową – w przypadku zadeklarowania kredytu inwestycyjnego jako źródło finansowania projektu. Przedstawione przez Wnioskodawcę dokumenty i informacje na temat źródeł finansowania wraz z historycznymi danymi finansowymi oraz prognozą finansową zostaną poddane ocenie przez ekspertów z dziedziny analizy finansowej przedsiębiorstw. Przyjęte do prognoz założenia muszą być realne i uwzględniać obowiązujące na danym rynku ceny zarówno co do przychodów jak i kosztów. Wnioski zostaną poddane procesowi oceny za pomocą czterech wskaźników odnoszących się do sytuacji finansowej przedsiębiorcy: płynność bieżąca, rentowność, wykorzystanie funduszy obcych, zwrot na aktywach ROA. Aby kryterium zostało uznane za spełnione, co do zasady przyjęte dla powyższych wskaźników wartości graniczne muszą być osiągnięte w okresie trwałości projektu dla co najmniej trzech z wyżej wymienionych wskaźników. W ocenie wypełnienia tego kryterium brane są pod uwagę możliwości finansowe Wnioskodawcy związane z realizacją projektu. Wnioskodawca musi zapewnić finansowanie projektu mając na uwadze, że plan finansowania inwestycji musi uwzględniać sposób wyboru dofinansowania w formie refundacji lub zaliczki. Plan finansowania inwestycji musi być spójny z harmonogramem płatności zamieszczonym w Biznes Planie i z Modelem Finansowym. Dane finansowe należy weryfikować poprzez pryzmat założeń do prognoz finansowych zawartych w Modelu finansowym (brak prognoz będzie skutkował uznaniem kryterium za niespełnione). Suma dostępnych źródeł finansowania musi pokrywać, co najmniej wartość projektu. W przeciwnym wypadku oceniający uzna, iż brak jest źródeł finansowania.
Przechodząc do rozstrzygnięcia wskazanego wyżej przedmiotu sporu miedzy stronami, w ocenie Sądu, rację należy przyznać Ministrowi Gospodarki.
Przede wszystkim zauważyć trzeba, iż w Regulaminie konkursu postanowiono, że ocena merytoryczna obligatoryjna jest przeprowadzana m. in. przez 2 członków oceniających w ramach kryteriów finansowych, zaś przez projekt oceniony pozytywnie należy rozumieć projekt, który zostanie oceniony pozytywnie przez co najmniej jednego eksperta oceniającego kryteria finansowe. Zdaniem Sądu przyjęte przez organ stanowisko jest słuszne i nie narusza prawa. Zgodzić należy się z tezą, iż kompletność dokumentacji wymaganej zgodnie ze stosownymi regulacjami jest badana na etapie oceny formalnej, z tym zastrzeżeniem, że w odniesieniu do poddziałania 4.5.2 PO IG nieuzupełnione, pomimo wezwania, braki formalne w promesie kredytowej nie stanowią wyłącznej podstawy dla IW do odrzucenia wniosku na etapie oceny formalnej. Na etapie badania spełnienia wymogów formalnych wniosku nie podlega ocenie poprawność merytoryczna załączonych dokumentów finansowych. Natomiast ocena merytoryczna polega nie tylko na samym stwierdzeniu, że mamy do czynienia z wymaganymi dokumentami, ale również na ich analizie finansowej. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia już choćby literalna wykładnia nazwy spornego kryterium, w której posłużono się sformułowaniem "potwierdzają" w odniesieniu do informacji zawartych we wniosku lub załączonych dokumentów. Zatem przyjąć należy, że chodzi nie tylko o same dokumenty, lecz o dokumenty "potwierdzające" zdolność wnioskodawcy do sfinansowania projektu. Zdaniem Sądu, aby przyjąć, że określone dokumenty "potwierdzają" daną okoliczność, konieczne jest poddanie ich merytorycznej analizie i ocenie ekspertów posiadających stosowną wiedzę w danej dziedzinie. Wskazać należy, iż w Regulaminie konkursu jest mowa o ocenie dwóch ekspertów w ramach kryteriów finansowych, zaś w Przewodniku doprecyzowane zostaje, że mają to być eksperci z dziedziny analizy finansowej przedsiębiorstw. W ocenie Sądu zakres tej "oceny" wyznacza również to, w oparciu o jaką dokumentację ma być ona przeprowadzana: dokumenty dotyczące źródeł finansowania, historyczne dane finansowe, prognoza finansowa. Co więcej, zwrócić uwagę trzeba, iż w procesie oceny brane są pod uwagę możliwości finansowe wnioskodawcy związane z realizacją projektu, plan finansowania inwestycji musi być spójny z harmonogramem płatności zamieszczonym w Biznes Planie i z Modelem Finansowym, zaś dane finansowe należy weryfikować poprzez pryzmat założeń do prognoz finansowych zawartych w Modelu Finansowym. W końcu zwrócić uwagę należy, iż suma dostępnych źródeł finansowania musi pokrywać, co najmniej wartość projektu. Mając zatem na uwadze całokształt przywołanych wyżej regulacji, a nadto zakładając racjonalność normodawcy, nie sposób przyjąć, by przedłożone dokumenty finansowe miały zostać przyjęte bez analizy tego, czy dają rzeczywisty obraz tego, co zostało w nich stwierdzone.
Zaznaczyć należy, co zresztą podkreślił sam organ w odpowiedzi na skargę, iż w sprawie zasadnicze znaczenie ma nie tyle okoliczność, że przedłożona promesa kredytowa winna być identyczna w treści, jak wzór opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki, co fakt potwierdzenia poprzez ten dokument zdolności Wnioskodawcy do sfinansowania projektu. Zgodzić należy się z organem, iż dokument zatytułowany Warunkowa promesa kredytowa nr [...] nie potwierdza tego, że został wystawiony na podstawie pozytywnej oceny zdolności kredytowej wnioskującej Spółki. Przeciwnie, w § 2 pkt 2 tego dokumentu postanowiono, iż kredyt zostanie udzielony po uzyskaniu przez Wnioskodawcę pozytywnej oceny zdolności kredytowej. Zatem nie można było "potwierdzić" zdolności do sfinansowania projektu. Jak bowiem zaznaczono w Przewodniku, oceniający uznaje, że brak jest źródeł finansowania w sytuacji, gdy suma dostępnych źródeł finansowania nie pokrywa, co najmniej wartości projektu. Zgodzić należy się również z Ministrem, iż załączony do wniosku dokument ma charakter informacyjny i nie stanowi gwarancji udzielenia kredytu przez bank. Skoro bowiem w art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.) postanowiono, że bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy, to uprawnione jest przyjęcie stanowiska, iż promesa kredytowa, o której mowa w przepisach regulujących dokumentację aplikacyjną, winna stanowić dokument potwierdzający uzyskanie pozytywnej oceny zdolności kredytowej.
W tym stanie rzeczy, mając na uwadze, iż sądowoadministracyjna kontrola spraw o dofinansowanie projektów, odbywa się na podstawie kryterium legalności (zgodności z prawem) działania właściwej władzy publicznej, stwierdzić należało, iż działanie IW jest zgodne z prawem. Wskazać trzeba, iż po dokonaniu oceny merytorycznej, stosując się do przepisu art. 30a ust. 3 u.z.p.p.r., Minister prawidłowo poinformował wnioskującą na piśmie o wynikach oceny jej projektu. Informacja Ministra z dnia 11 grudnia 2012 r. czyni również zadość obowiązkowi wynikającemu z art. 30b ust. 1 u.z.p.p.r., bowiem zawiera uzasadnienie wyników oceny projektu. Działanie to znajduje także oparcie w § 8 Regulaminu konkursu, w którym postanowiono, iż jeśli projekt nie został rekomendowany do wsparcia, IW informuje o negatywnej ocenie projektu przedstawia wraz z uzasadnieniem oceny oraz pouczeniem o możliwości wniesienia środka odwoławczego (punkt 1).
W dalszej kolejności Sąd dokonał również kontroli procedury odwoławczej zainicjowanej wniesieniem sprzeciwu, rozpatrzonego przez IP pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r.
Zgodnie z § 11 Regulaminu konkursu, środkiem odwoławczym od wyników oceny projektów składanych w ramach systemu instytucjonalnego PO IG jest protest (punkt 1). Jednocześnie w myśl § 11 ust. 6 Regulaminu konkursu, szczegółowe warunki, terminy i sposób wnoszenia środków odwoławczych określone są w Załączniku 4.4 do Szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (dalej: Procedura odwoławcza PO IG).
Stosownie do postanowień § 5 ust. 1 i 2 Procedury odwoławczej PO IG, protest może wnieść wnioskodawca, któremu doręczona została pisemna informacja o negatywnym wyniku oceny złożonego przez niego wniosku o dofinansowanie projektu. Przez negatywną ocenę projektu rozumie się ocenę dokonaną na każdym etapie (etap oceny formalnej i merytorycznej), której wyniki nie pozwalają na skierowanie projektu do dalszego etapu oceny lub zakwalifikowanie go do dofinansowania.
Protest może dotyczyć każdego etapu oceny projektu, zarówno formalnej, jak i merytorycznej. Natomiast protest nie przysługuje na okoliczność niezakwalifikowania projektu do dofinansowania na skutek wyczerpania alokacji, o której mowa w art. 30a ust. 1 pkt 2 ustawy, a więc alokacji na działanie w ramach PO IG (§ 6 ust. 4).
Procedura rozpatrywania protestu uregulowana została w § 9 Procedury odwoławczej PO IG. Zgodnie z § 9 ust. 2, instytucja informująca wnioskodawcę o negatywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu, po otrzymaniu protestu, obowiązana jest dokonać autokontroli oceny wniosku o dofinansowanie projektu w zakresie objętym protestem w terminie 30 dni roboczych od dnia wpływu protestu. Jednocześnie, jeśli instytucja ta, w wyniku autokontroli, nie uzna protestu za zasadny obowiązana jest przesłać go wraz z pełną dokumentacją oraz uzasadnieniem odmowy uznania protestu za zasadny do Instytucji Pośredniczącej (§ 9 ust. 4).
W trakcie rozpatrywania protestu Instytucja Pośrednicząca zobowiązana jest do:
1) zapoznania się z wynikami pierwotnej oceny projektu,
2) zapoznania się z treścią protestu złożonego przez wnioskodawcę wraz z jego uzasadnieniem, a w szczególności do wnikliwego przeanalizowania zgłoszonych zarzutów,
3) dokonania ponownej oceny projektu w zakresie objętym protestem, jeżeli zarzuty podniesione przez wnioskodawcę w proteście są uzasadnione,
4) pisemnego ustosunkowania się do zarzutów podniesionych w proteście i do uzasadnienia swojego stanowiska.
Zgodnie z § 9 ust. 9 Procedury odwoławczej PO IG, nie uwzględniając protestu Instytucja Pośrednicząca przekazuje wnioskodawcy oraz do wiadomości Instytucji Wdrażającej informację o negatywnym wyniku rozpatrzenia protestu wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
W niniejszej sprawie procedura odwoławcza uruchomiona przez skarżącą złożeniem protestu z dnia [...] stycznia 2013 r. została przeprowadzona zgodnie z powyższymi regulacjami. Minister Gospodarki nie uwzględnił protestu i poinformował skarżącą w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. o wyniku negatywnym wraz ze stosownym pouczeniem. W ocenie Sądu, informacja Ministra zawarta w zaskarżonym piśmie jest kompletna, odnosi się do podniesionych zarzutów, nie nosi znamion dowolności i nie wykracza poza zakres objęty protestem.
Wobec powyższego za prawidłowe uznać należy również stanowisko Ministra, zgodnie z którym na etapie oceny zarzutów protestu nie mogą być brane pod uwagę nowe dokumenty, które nie były przedmiotem analizy ekspertów dokonujących oceny projektu. Dotyczy to wskazywanego przez stronę skarżącą oświadczenia banku z dnia [...] marca 2013 r. Stanowisko takie potwierdzone zostało w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 12 października 2011 r. o sygn. akt II GSK 1964/11 podkreślono, iż zakres procedury odwoławczej obejmuje sprawdzenie prawidłowości przeprowadzonej oceny na podstawie dokumentów przedłożonych do wniosku o dofinansowanie, nie jest możliwe na tym etapie uwzględnienie dodatkowych wyjaśnień złożonych przez wnioskodawcę.
Z tych względów, podniesione w skardze zarzuty naruszenia art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 35 u.z.p.p.r., a także Regulaminu konkursu i ogólne zarzuty naruszenia Procedury odwoławczej uznać należało za nietrafne i jako takie za niezasługujące na uwzględnienie.
Chybiony jest także zarzut naruszenia § 9 ust. 2 Procedury odwoławczej. Wskazać należy, iż w Szczegółowym opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 postanowiono, że proces od zakończenia oceny formalnej do chwili poinformowania wnioskodawcy o przyznaniu wsparcia trwa około 4 miesiące (vide: "Czas oceny wniosków", s. 230). Kwestia ta została również szczegółowo uregulowana w Procedurze odwoławczej. Zgodnie z § 9 ust. 1, protest rozpatrywany jest w ciągu 70 dni roboczych od dnia wpływu protestu do instytucji informującej o wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu. Instytucja informująca wnioskodawcę o negatywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie projektu, po otrzymaniu protestu, obowiązana jest dokonać autokontroli oceny wniosku o dofinansowanie projektu w zakresie objętym protestem w terminie 30 dni roboczych od dnia wpływu protestu (§ 9 ust. 2). Jeśli instytucja ta, w wyniku autokontroli, nie uzna protestu za zasadny, obowiązana jest przesłać go wraz z pełną dokumentacją oraz uzasadnieniem odmowy uznania protestu za zasadny do Instytucji Pośredniczącej (§ 9 ust. 4). Po etapie autokontroli, Instytucja Pośrednicząca rozpoznaje protest w terminie 40 dni roboczych od dnia otrzymania protestu wraz z pełną dokumentacją sprawy, nie uchybiając terminowi określonemu w ust. 1 (§ 9 ust. 6). W niniejszej sprawie protest z dnia [...] stycznia 2013 r. wpłynął do Ministra w dniu 15 stycznia 2013 r. (informacja wskazana w odpowiedzi na skargę). Zatem przyjmując, iż do obliczania 70 - dniowego terminu należy brać pod uwagę tylko dni robocze, stwierdzić należy, że organ nie uchybił temu terminowi. Natomiast nie można zgodzić się ze stanowiskiem wywiedzionym w skardze, iż rozpatrzenie protestu winno nastąpić w "terminie miesięcznym". Autor skargi powołuje się w tym zakresie na postanowienie § 9 ust. 2 Regulaminu konkursu. Stanowisko to jest o tyle niezrozumiałe, że w omawianej jednostce redakcyjnej jest mowa o terminie 30 dni roboczych (w odróżnieniu od terminu "miesięcznego"), a nadto wyraźnie wskazano, że nie jest to termin na rozpatrzenie protestu, a jedynie na dokonanie autokontroli oceny wniosku w zakresie objętym protestem. Natomiast termin na rozpatrzenie protestu został określony w § 9 ust. 1 Regulaminu konkursu i wynosi 70 dni roboczych.
Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 26 ust. 1 pkt 7 u.z.p.p.r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i art. 2 i 32 ust. 2 Konstytucji w zw. z art. 26 ust. 2 u.z.p.p.r. W ocenie Sądu, rygorystyczne przestrzeganie odpowiednich procedur w trakcie dokonywania oceny projektów zgłoszonych w danym konkursie, stanowi właśnie gwarancję zasady równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów. Warto w tym kontekście przywołać stanowisko zajęte przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 sierpnia 2011 r. o sygn. akt II GSK 1500/11, zgodnie z którym, to na wnioskodawcy zgłaszającym do konkursu własny projekt o dofinansowanie ciąży obowiązek uważnego zapoznania się z priorytetami konkretnego programu operacyjnego, z przyjętym przez instytucję zarządzającą systemem realizacji strategii rozwoju, a następnie z dokumentacją konkursową i na nim też spoczywa obowiązek starannego i odpowiadającego założeniom danego programu operacyjnego przygotowania dokumentacji konkursowej. Szczególne znaczenie ma przygotowanie wniosku z uwzględnieniem znanych wnioskodawcy kryteriów oceny wszystkich zgłoszonych do konkursu projektów. Podawane we wniosku dane, niezależnie od tego czy służą one ocenie formalnej czy merytorycznej, muszą tworzyć zbiór informacji, których wymaga gospodarz konkursu w celu dokonania oceny według przyjętych kryteriów.
Mając zatem na uwadze to, że nie można było stwierdzić naruszenia prawa przy rozpatrywaniu wniosku skarżącej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie mógł skierować sprawy do ponownego rozpatrzenia, lecz na podstawie art. 30c ust. 3 pkt 2 u.z.p.p.r. zobligowany był skargę oddalić, o czym orzekł w sentencji wyroku.
