II SA/Po 1017/12

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 r., sygn. akt II SA/Po 1017/12, tutejszy Sąd odrzucił skargę W. E. na wskazaną w sentencji decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P.

W dniu 13 lutego 2013 r. skarżąca W. E. nadała na poczcie pismo (datowane na dzień 11 lutego 2013 r.) zatytułowane jako: "wniosek o wyłączenie sędziów Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z rozpoznawania wszystkich spraw skarżącej". W uzasadnieniu wniosku strona wywiodła m.in., że mimo iż w skardze kasacyjnej pokrzywdzona osoba wykazuje nieuczciwość urzędników i sędziów, sędzia nie koryguje zawartą w postanowieniu nieprawdę. Skarżąca wskazała, że każdy ma prawo do sądu w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji RP i dlatego składa wniosek o wyłączenie sędziów Wydziału II WSA w Poznaniu, do których straciła zaufanie.

W uzupełnieniu powyższego wniosku, na wezwanie Sądu, skarżąca wyjaśniła, że wnosi o wyłączenie: sędziego Jolanty Szanieckiej, sędziego Edyty Podrazik, sędziego Marii Kwiecińskiej, sędziego Elwiry Brychcy, sędziego Barbary Drzazgi, sędziego Danuty Rzyminiak-Owczarczak, sędziego Wiesławy Batorowicz, sędziego Aleksandry Łaskarzewskiej, sędziego Jakuba Zielińskiego, sędziego Tomasza Świstaka - od orzekania w sprawach o sygnaturach akt: II SAB/Po 57/12, II SA/Po 632/12, II SA/Po 1017/12, II SAB/Po 60/12.

Sędzia NSA Jolanta Szaniecka, sędzia WSA Edyta Podrazik, sędzia WSA Maria Kwiecińska, sędzia WSA Elwira Brychcy, sędzia WSA Barbara Drzazga, sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak, sędzia WSA Wiesława Batorowicz, sędzia WSA Jakub Zieliński, sędzia WSA Tomasz Świstak – oświadczyli, że w niniejszej sprawie nie istnieją okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności (art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., zwanej dalej: "p.p.s.a."). Oświadczyli również, że w niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do ich wyłączenia przewidziane w art. 18 p.p.s.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 18 § 1 p.p.s.a., sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy: w sprawach w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki; w sprawach swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia; w sprawach osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli; w sprawach w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron; w sprawach, w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą; w sprawach, w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator; w sprawach dotyczących skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie; a także w sprawach, w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej.

Stosownie natomiast do treści art. 19 p.p.s.a., niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 18, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu posiedzenia w sądzie, w którym sprawa się toczy, uprawdopodabniając przyczyny wyłączenia (art. 20 § 1 p.p.s.a.).

Należy wskazać, że wydanie postanowienia w przedmiocie wyłączenia sędziego musi być poprzedzone złożeniem wyjaśnień przez sędziego, którego wniosek dotyczy. Z treści oświadczeń złożonych do akt sprawy przez sędziego NSA Jolantę Szaniecką, sędziego WSA Edytę Podrazik, sędziego WSA Marię Kwiecińskiej, sędziego WSA Elwirę Brychcy, sędziego WSA Barbarę Drzazgę, sędziego WSA Danutę Rzyminiak-Owczarczak, sędziego WSA Wiesławę Batorowicz, sędziego WSA Jakuba Zielińskiego oraz sędziego WSA Tomasza Świstaka – nie wynika, by w niniejszej sprawie zachodziły okoliczności wymienione w art. 18 p.p.s.a. lub inne, które mogłyby wywołać uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności. Jak stwierdzono zaś w orzecznictwie sądowym, autorytet moralny sędziego przemawia za wiarygodnością złożonego przezeń wyjaśnienia i jeśli strona żądająca wyłączenia zaprzecza prawdziwości, obowiązana jest wskazać i udowodnić okoliczności, które podważałyby wiarygodność oświadczenia sędziego (zob.: postanowienie SN z dnia 25 sierpnia 1971 r., sygn. akt I CZ 121/71, publ.: OSN 1972, poz. 55). Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela także pogląd wyrażony w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż skoro sędzia, którego przedmiotowy wniosek dotyczy złożył oświadczenie, że nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i art. 19 p.p.s.a., dające podstawę do wyłączenia od rozpoznawania w niniejszej sprawie, a prawdziwość tego oświadczenia nie budzi żadnych wątpliwości, to wniosek o jego wyłączenie nie zasługuje na uwzględnienie (por.: postanowienie NSA z dnia 11 stycznia 2007 r., sygn. akt II OZ 1474/06; postanowienie NSA z dnia 19 czerwca 2008 r., sygn. akt I OZ 441/08; postanowienie NSA z dnia 12 maja 2010 r., sygn. akt I OZ 332/10; postanowienie NSA z dnia 13 kwietnia 2012 r., sygn. akt II OZ 259/12 – publ.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Należy dodać, że z art. 19 p.p.s.a. wynika, iż okoliczność mogąca wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie musi być uzasadniona, co wiąże się z przedstawieniem odpowiedniej argumentacji.

Podkreślić należy, że skarżąca nie wykazała w uzasadnieniu swojego wniosku żadnych ustawowych przesłanek wymienionych w art. 18 § 1 p.p.s.a., ani też okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziów (art. 19 p.p.s.a.). Samo twierdzenie skarżącej o nieuczciwości oraz o utracie zaufania do wspomnianych sędziów, a także subiektywne przekonanie skarżącej o nieprzestrzeganiu przez wymienionych sędziów zasad etyki przy wykonywaniu ich funkcji, nie uzasadnia w najmniejszym stopniu żądania strony.

Tym samym wobec niewykazania jakichkolwiek okoliczności, które mogłyby podważyć prawdziwość oświadczeń wskazanych sędziów, należało orzec, na podstawie art. 22 § 1 i 2 p.p.s.a., jak w punkcie I sentencji postanowienia.

Natomiast odnosząc się do kwestii wyłączenia sędziego NSA Aleksandry Łaskarzewskiej, należy stwierdzić, iż w tym zakresie wniosek skarżącej stał się bezprzedmiotowy. W toku rozpoznawania niniejszej sprawy wspomniany sędzia został powołany na stanowisko sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zgodnie zaś z art. 55 § 2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) w zw. z art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), powołując do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza miejsce służbowe (siedzibę) sędziego. Miejscem więc sprawowania funkcji orzeczniczych przez sędziego jest to, które wskazano w akcie powołania go do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego (por. wyrok SN z dnia 8 czerwca 2010 r., sygn. akt III KK 419/09, publ.: OSNwSK 2010, nr 1, poz. 1165). Skoro w dniu rozstrzygania niniejszego wniosku miejscem sprawowania funkcji orzeczniczych przez sędziego Aleksandrę Łaskarzewską jest Naczelny Sąd Administracyjny, postępowanie odnośnie do wyłączenia tego sędziego od orzekania w sprawie przed tutejszym Sądem stało się bezprzedmiotowe. W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., postępowanie w tym zakresie należało umorzyć (punkt II sentencji postanowienia).