II SAB/Gd 18/13
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
2013-04-24Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dorota Jadwiszczok /sprawozdawca/
Janina Guść /przewodniczący/
Wanda AntończykSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janina Guść Sędziowie: Sędzia WSA Wanda Antończyk Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok (spr.) Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Anna Rusajczyk po rozpoznaniu w Gdańsku na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi H. C. i R. C. na bezczynność A Spółki Akcyjnej Oddziału w S. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia: 1. odrzucić skargę, 2. zwrócić solidarnie skarżącym H. C. i R. C. ze Skarbu Państwa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem uiszczonego wpisu sądowego.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 5 marca 2012 r. H. i R. C., reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, zwrócili się do ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S. o podjęcie negocjacji w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez Spółkę ze stanowiącej ich własność nieruchomości składającej się z działek o nr [...], położonych w miejscowości M., dla których Sąd Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą nr [...], oraz ustanowienia na tej nieruchomości służebności przesyłu, za wynagrodzeniem w związku z przebiegiem przez te działki linii energetycznych. H. i R. C. zwrócił się także, w oparciu o art. 4 ust. 1 pkt 5 i ust. 3, art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. "a" tired pierwszy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.) o udostępnienie "kserokopii wszelkich ewentualnych decyzji stanowiących podstawę lokalizacji i budowy przedmiotowych linii elektroenergetycznych".
W odpowiedzi ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S. w piśmie z dnia 26 kwietnia 2012 r. poinformowała, że od co najmniej 20 lat korzysta z postawionych przez siebie trwałych i widocznych urządzeń, jakimi są słupy i linie elektroenergetyczne posadowione na przedmiotowych działkach w związku z czym posiada tytuł prawny do korzystania z tejże nieruchomości w zakresie niezbędnym do eksploatacji spornych urządzeń z tytułu zasiedzenia służebności gruntowej. Ponadto w celu ostatecznej regulacji prawnej gotowa jest wystąpić o notarialne usankcjonowanie nabytej przez zasiedzenie służebności gruntowej na własny koszt bądź wystąpić ze stosownym wnioskiem do sądu. W odniesieniu do żądania udostępnienia informacji publicznej wskazano, że posiadana dokumentacja jest dokumentacją niejawną i może zostać przedstawiona jedynie w postępowaniu sądowym.
W piśmie z dnia 14 maja 2012 r. pełnomocnik skarżących ponowił żądanie skierowane do ENERGI OPERATOR S.A. Oddział w S. o udostępnienia w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej żądanych dokumentów pod rygorem wniesienia skargi na bezczynność. Wezwał również do wyjaśnienia kiedy wybudowano (rok budowy) urządzenia i czy w chwili wybudowania do dnia obecnego zmieniano położenie urządzeń stanowiących część linii energetycznej, usytuowanej na działkach o nr [...].
W dniu 13 grudnia 2012 r. pełnomocnik skarżących wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na bezczynność ENERGI OPERATOR S.A. Oddział w S., polegającą na nieudostępnieniu informacji publicznej na wniosek skarżących z dnia 5 marca 2012 r. w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy jednoczesnym niewydaniu rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej lub umorzeniu postępowania zgodnie z art. 17 ust. 1 tej ustawy. Wniesiono o stwierdzenie bezczynności ENERGI OPERATOR S.A. Oddziału w S. i zobowiązanie do udzielenia informacji w żądanym zakresie i formie oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Zdaniem skarżących żądane informacje dotyczą "sprawy publicznej" i nakładają na zobowiązanego konieczność ich udzielenia. Skarżący do dnia sporządzenia skargi nie otrzymali wnioskowanych przez siebie dokumentów w żądanej formie, ani rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej albo umorzenia postępowania.
W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej odrzucenie ewentualnie oddalenie.
Uzasadniając wniosek o odrzucenie skargi ENERGA OPERATOR S.A. w Gdańsku Oddział w S. wskazała, że skarżący reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika oznaczyli w nieprawidłowy sposób stronę postępowania sądowoadministracyjnego, bowiem w skardze wskazał jako podmiot zobowiązany do udzielenia informacji "ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S., [...]". Zdaniem pełnomocnika podmiot taki nie istnieje w obrocie prawnym, gdyż właścicielem infrastruktury elektroenergetycznej, która zlokalizowana jest w granicach nieruchomości opisanej we wniosku o udostępnienie informacji publicznej jest "ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w G.". Oddział tej Spółki w S. figuruje wprawdzie w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego jako oddział przedsiębiorcy, jednak nie posiada on samodzielnej zdolności prawnej ani sądowej. Podmiotem, który winien występować w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku, jest według pełnomocnika spółki "ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w Gdańsku". Ponadto, jak wywodzi się w odpowiedzi na skargę, skarżący nie wyczerpali środków zaskarżenia, gdyż nie wezwali do usunięcia naruszenia prawa, co winno skutkować odrzuceniem skargi.
Uzasadniając wniosek o oddalenie skargi wskazano, że spółka jako operator elektroenergetycznego systemu dystrybucyjnego (OSD), prowadząc działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej sieciami wysokiego, średniego i niskiego napięcia realizuje cele użyteczności publicznej, co jednak nie przesądza to o zaliczeniu jej do kręgu podmiotów wymienionych w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż nie jest organem państwowym lub samorządowym, spółką Skarbu Państwa ani też innym podmiotem sprawującym w ich ramieniu funkcje publiczne. ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w Gdańsku jest przedsiębiorcą działającym w formie spółki prawa handlowego - spółki akcyjnej, kontrolowanym przez spółkę działającą pod firmą ENERGA S.A., posiadającą 100 % jej akcji. Właścicielem ENERGI S.A. jest Skarb Państwa (ok. 82 % akcji). Ponadto, mimo że ENERGA S.A. jest osobą prawną, pośrednio kontrolowaną przez Skarb Państwa, nie jest jednak podmiotem wykonującym "zadania publiczne". Niezależnie od powyższego wskazuje się w odpowiedzi na skargę, że przesłanką odmowy udzielenia informacji publicznej jest tajemnica przedsiębiorstwa, wskazana w art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:
Wojewódzki sąd administracyjny może merytorycznie rozpoznać skargę jedynie w sytuacji, w której brak jest formalnych przeszkód do jej rozpoznania. Sąd administracyjny z urzędu bada w pierwszej kolejności dopuszczalność skargi ustalając, czy nie zachodzi jedna z przesłanek jej odrzucenia w świetle art. 58 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze. zm.), zwanej dalej ustawą. Przepis ten określa bowiem przesłanki i procedurę odrzucenia skargi przez sąd administracyjny. Odrzucenie skargi jest następstwem jej niedopuszczalności, a więc sytuacji, w której sąd administracyjny nie może przyjąć skargi do merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. Skarga zaś będzie niedopuszczalna, gdy nie będzie wypełniała ustawowo określonych wymagań, a więc warunków odnośnie do podmiotu wnoszącego skargę, przedmiotu skargi, jej formy i treści.
Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 5 ustawy sąd odrzuca skargę m.in., jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej.
Przepis art. 25 § 1 ustawy stanowi, że zdolność sądową, a więc zdolność występowania przed sądem administracyjnym jako strona ma osoba fizyczna i osoba prawna. Zdolność sądową mają także państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz organizacje społeczne nieposiadające osobowości prawnej (§ 2), inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa (§ 3) oraz organizacje społeczne, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób (§ 4).
Przedmiotowa skarga kwestionuje bezczynność dotyczącą udzielenia informacji w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.). Ustawa ta w art. 4 ust. 1 stanowi, że obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
1) organy władzy publicznej,
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,
4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy, obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są także organizacje związkowe i pracodawców, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, ze zm.) oraz partie polityczne.
W skardze wniesionej w przedmiotowej sprawie skarżący H. i R. C. reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika wskazali jako podmiot winny zarzucanej bezczynności Energa – Operator S.A. Oddział w S.
W świetle art. 12 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodek spółek handlowych (Dz. U. nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółka akcyjna nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Podstawą tworzenia i funkcjonowania oddziałów spółek akcyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz.1447 ze zm.), tj. art. 5 pkt 4, zgodnie z którym przez oddział rozumie się wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Jeżeli przedsiębiorca posiada oddziały, to w rejestrze przedsiębiorców obok danych dotyczących przedsiębiorcy powinny być ujawnione także siedziby i adresy jego oddziałów, jak o tym stanowi art. 38 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. nr 168, poz.1186 ze zm.).
Zatem, jak wynika z treści wskazanych przepisów, pomimo wyodrębnienia organizacyjnego, technicznego, kadrowego i finansowego oddział nie posiada odrębnej podmiotowości (zdolności) prawnej, albowiem żaden z przepisów powołanych wyżej ustaw takiej osobowości mu nie przyznaje. Podstawą aktywności oddziału jest zawsze osobowość (zdolność) prawna przedsiębiorcy, w tym wypadku spółki akcyjnej.
Sąd orzekający w niniejszej sprawie zauważa, że oddział spółki akcyjnej nie mieści się również w katalogu podmiotów zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej w świetle art. 4 pkt 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W żadnym razie nie może być uznany za podmiot reprezentujący inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne, a tym samym nie może być zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej. Natomiast wobec żądania dotyczącego bezczynności w udostępnieniu informacji publicznej podmiotem właściwym w rozumieniu tego przepisu mógłby być jedynie zarząd spółki akcyjnej.
W świetle powyższych rozważań skierowanie skargi na bezczynność przeciwko Energa – Operator S.A. Oddział w S. jest niedopuszczalne, z uwagi na brak zdolności sądowej oddziału, która nie podlega uzupełnieniu w trybie art. 31 § 1 ustawy. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, między innymi w postanowieniach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt II SAB/Rz 16/13 i z dnia 4 marca 2013 r., sygn. akt II SAB/Rz 15/13 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt II SAB/Wa 484/12 (dostępne w Internecie na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę odrzucił. O zwrocie uiszczonego w sprawie wpisu sądowego orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 tej ustawy.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Dorota Jadwiszczok /sprawozdawca/Janina Guść /przewodniczący/
Wanda Antończyk
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janina Guść Sędziowie: Sędzia WSA Wanda Antończyk Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok (spr.) Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Anna Rusajczyk po rozpoznaniu w Gdańsku na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi H. C. i R. C. na bezczynność A Spółki Akcyjnej Oddziału w S. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia: 1. odrzucić skargę, 2. zwrócić solidarnie skarżącym H. C. i R. C. ze Skarbu Państwa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem uiszczonego wpisu sądowego.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 5 marca 2012 r. H. i R. C., reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, zwrócili się do ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S. o podjęcie negocjacji w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez Spółkę ze stanowiącej ich własność nieruchomości składającej się z działek o nr [...], położonych w miejscowości M., dla których Sąd Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą nr [...], oraz ustanowienia na tej nieruchomości służebności przesyłu, za wynagrodzeniem w związku z przebiegiem przez te działki linii energetycznych. H. i R. C. zwrócił się także, w oparciu o art. 4 ust. 1 pkt 5 i ust. 3, art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. "a" tired pierwszy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.) o udostępnienie "kserokopii wszelkich ewentualnych decyzji stanowiących podstawę lokalizacji i budowy przedmiotowych linii elektroenergetycznych".
W odpowiedzi ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S. w piśmie z dnia 26 kwietnia 2012 r. poinformowała, że od co najmniej 20 lat korzysta z postawionych przez siebie trwałych i widocznych urządzeń, jakimi są słupy i linie elektroenergetyczne posadowione na przedmiotowych działkach w związku z czym posiada tytuł prawny do korzystania z tejże nieruchomości w zakresie niezbędnym do eksploatacji spornych urządzeń z tytułu zasiedzenia służebności gruntowej. Ponadto w celu ostatecznej regulacji prawnej gotowa jest wystąpić o notarialne usankcjonowanie nabytej przez zasiedzenie służebności gruntowej na własny koszt bądź wystąpić ze stosownym wnioskiem do sądu. W odniesieniu do żądania udostępnienia informacji publicznej wskazano, że posiadana dokumentacja jest dokumentacją niejawną i może zostać przedstawiona jedynie w postępowaniu sądowym.
W piśmie z dnia 14 maja 2012 r. pełnomocnik skarżących ponowił żądanie skierowane do ENERGI OPERATOR S.A. Oddział w S. o udostępnienia w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej żądanych dokumentów pod rygorem wniesienia skargi na bezczynność. Wezwał również do wyjaśnienia kiedy wybudowano (rok budowy) urządzenia i czy w chwili wybudowania do dnia obecnego zmieniano położenie urządzeń stanowiących część linii energetycznej, usytuowanej na działkach o nr [...].
W dniu 13 grudnia 2012 r. pełnomocnik skarżących wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na bezczynność ENERGI OPERATOR S.A. Oddział w S., polegającą na nieudostępnieniu informacji publicznej na wniosek skarżących z dnia 5 marca 2012 r. w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy jednoczesnym niewydaniu rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej lub umorzeniu postępowania zgodnie z art. 17 ust. 1 tej ustawy. Wniesiono o stwierdzenie bezczynności ENERGI OPERATOR S.A. Oddziału w S. i zobowiązanie do udzielenia informacji w żądanym zakresie i formie oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Zdaniem skarżących żądane informacje dotyczą "sprawy publicznej" i nakładają na zobowiązanego konieczność ich udzielenia. Skarżący do dnia sporządzenia skargi nie otrzymali wnioskowanych przez siebie dokumentów w żądanej formie, ani rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej albo umorzenia postępowania.
W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej odrzucenie ewentualnie oddalenie.
Uzasadniając wniosek o odrzucenie skargi ENERGA OPERATOR S.A. w Gdańsku Oddział w S. wskazała, że skarżący reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika oznaczyli w nieprawidłowy sposób stronę postępowania sądowoadministracyjnego, bowiem w skardze wskazał jako podmiot zobowiązany do udzielenia informacji "ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w S., [...]". Zdaniem pełnomocnika podmiot taki nie istnieje w obrocie prawnym, gdyż właścicielem infrastruktury elektroenergetycznej, która zlokalizowana jest w granicach nieruchomości opisanej we wniosku o udostępnienie informacji publicznej jest "ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w G.". Oddział tej Spółki w S. figuruje wprawdzie w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego jako oddział przedsiębiorcy, jednak nie posiada on samodzielnej zdolności prawnej ani sądowej. Podmiotem, który winien występować w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku, jest według pełnomocnika spółki "ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w Gdańsku". Ponadto, jak wywodzi się w odpowiedzi na skargę, skarżący nie wyczerpali środków zaskarżenia, gdyż nie wezwali do usunięcia naruszenia prawa, co winno skutkować odrzuceniem skargi.
Uzasadniając wniosek o oddalenie skargi wskazano, że spółka jako operator elektroenergetycznego systemu dystrybucyjnego (OSD), prowadząc działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej sieciami wysokiego, średniego i niskiego napięcia realizuje cele użyteczności publicznej, co jednak nie przesądza to o zaliczeniu jej do kręgu podmiotów wymienionych w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż nie jest organem państwowym lub samorządowym, spółką Skarbu Państwa ani też innym podmiotem sprawującym w ich ramieniu funkcje publiczne. ENERGA OPERATOR S.A. z siedzibą w Gdańsku jest przedsiębiorcą działającym w formie spółki prawa handlowego - spółki akcyjnej, kontrolowanym przez spółkę działającą pod firmą ENERGA S.A., posiadającą 100 % jej akcji. Właścicielem ENERGI S.A. jest Skarb Państwa (ok. 82 % akcji). Ponadto, mimo że ENERGA S.A. jest osobą prawną, pośrednio kontrolowaną przez Skarb Państwa, nie jest jednak podmiotem wykonującym "zadania publiczne". Niezależnie od powyższego wskazuje się w odpowiedzi na skargę, że przesłanką odmowy udzielenia informacji publicznej jest tajemnica przedsiębiorstwa, wskazana w art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:
Wojewódzki sąd administracyjny może merytorycznie rozpoznać skargę jedynie w sytuacji, w której brak jest formalnych przeszkód do jej rozpoznania. Sąd administracyjny z urzędu bada w pierwszej kolejności dopuszczalność skargi ustalając, czy nie zachodzi jedna z przesłanek jej odrzucenia w świetle art. 58 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze. zm.), zwanej dalej ustawą. Przepis ten określa bowiem przesłanki i procedurę odrzucenia skargi przez sąd administracyjny. Odrzucenie skargi jest następstwem jej niedopuszczalności, a więc sytuacji, w której sąd administracyjny nie może przyjąć skargi do merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. Skarga zaś będzie niedopuszczalna, gdy nie będzie wypełniała ustawowo określonych wymagań, a więc warunków odnośnie do podmiotu wnoszącego skargę, przedmiotu skargi, jej formy i treści.
Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 5 ustawy sąd odrzuca skargę m.in., jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej.
Przepis art. 25 § 1 ustawy stanowi, że zdolność sądową, a więc zdolność występowania przed sądem administracyjnym jako strona ma osoba fizyczna i osoba prawna. Zdolność sądową mają także państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz organizacje społeczne nieposiadające osobowości prawnej (§ 2), inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa (§ 3) oraz organizacje społeczne, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób (§ 4).
Przedmiotowa skarga kwestionuje bezczynność dotyczącą udzielenia informacji w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.). Ustawa ta w art. 4 ust. 1 stanowi, że obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
1) organy władzy publicznej,
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,
4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy, obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są także organizacje związkowe i pracodawców, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, ze zm.) oraz partie polityczne.
W skardze wniesionej w przedmiotowej sprawie skarżący H. i R. C. reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika wskazali jako podmiot winny zarzucanej bezczynności Energa – Operator S.A. Oddział w S.
W świetle art. 12 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodek spółek handlowych (Dz. U. nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółka akcyjna nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Podstawą tworzenia i funkcjonowania oddziałów spółek akcyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz.1447 ze zm.), tj. art. 5 pkt 4, zgodnie z którym przez oddział rozumie się wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Jeżeli przedsiębiorca posiada oddziały, to w rejestrze przedsiębiorców obok danych dotyczących przedsiębiorcy powinny być ujawnione także siedziby i adresy jego oddziałów, jak o tym stanowi art. 38 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. nr 168, poz.1186 ze zm.).
Zatem, jak wynika z treści wskazanych przepisów, pomimo wyodrębnienia organizacyjnego, technicznego, kadrowego i finansowego oddział nie posiada odrębnej podmiotowości (zdolności) prawnej, albowiem żaden z przepisów powołanych wyżej ustaw takiej osobowości mu nie przyznaje. Podstawą aktywności oddziału jest zawsze osobowość (zdolność) prawna przedsiębiorcy, w tym wypadku spółki akcyjnej.
Sąd orzekający w niniejszej sprawie zauważa, że oddział spółki akcyjnej nie mieści się również w katalogu podmiotów zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej w świetle art. 4 pkt 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W żadnym razie nie może być uznany za podmiot reprezentujący inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne, a tym samym nie może być zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej. Natomiast wobec żądania dotyczącego bezczynności w udostępnieniu informacji publicznej podmiotem właściwym w rozumieniu tego przepisu mógłby być jedynie zarząd spółki akcyjnej.
W świetle powyższych rozważań skierowanie skargi na bezczynność przeciwko Energa – Operator S.A. Oddział w S. jest niedopuszczalne, z uwagi na brak zdolności sądowej oddziału, która nie podlega uzupełnieniu w trybie art. 31 § 1 ustawy. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, między innymi w postanowieniach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt II SAB/Rz 16/13 i z dnia 4 marca 2013 r., sygn. akt II SAB/Rz 15/13 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt II SAB/Wa 484/12 (dostępne w Internecie na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę odrzucił. O zwrocie uiszczonego w sprawie wpisu sądowego orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 tej ustawy.
