II SA/Op 71/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
2013-04-23Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Ewa Janowska
Krzysztof Bogusz /przewodniczący/
Teresa Cisyk /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie WSA Teresa Cisyk – spr. WSA Ewa Janowska Protokolant St. inspektor sądowy Katarzyna Stec po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi T. G. na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia 24 grudnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie sprzeciwu do zgłoszenia robót budowlanych oddala skargę.
Uzasadnienie
W dniu 4 października 2012 r., T. G. złożył w Urzędzie Miasta Opola zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych obejmujących konstrukcję pylonu "[...]", przy ul. [...] w [...], na terenie działki nr A, k.m. [...], obręb [...], wskazując jako termin rozpoczęcia robót dzień 5 listopada 2012 r. Do zgłoszenia załączył m.in. opis techniczny robót objętych zgłoszeniem sporządzony przez osobę posiadająca uprawnienia budowlane, w którym określono, że planowane roboty budowlane obejmują montaż reklamy świetlnej, w formie dwustronnego pylonu, przykręcanej do betonowego fundamentu, w którym zakotwione są pręty gwintowane M16 w ilości 8 sztuk (4 sztuki na podporę). Ponadto wskazano też, że fundament ma wymiary 2000x1200x1000 mm (długość x szerokość x głębokość), a elementem nośnym pylonu jest konstrukcja stalowa wykonana z profili zamkniętych stalowych 120x80x4, 60x60x2 oraz płaskowników stalowych 150x10, 80x8. Całość spawana, a następnie zabezpieczona farbą chlorokauczukową.
Decyzją z dnia 9 października 2012 r., nr [...], wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta Opola przez Zastępcę Naczelnika Wydziału Urbanistyki, Architektury i Budownictwa, właściwy miejscowo organ administracji architektoniczno-budowlanej wniósł sprzeciw do złożonego zgłoszenia. Jako podstawę prawną wniesienia sprzeciwu organ wskazał przepis art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623), zwanej dalej ustawą. W uzasadnieniu stwierdził, że objęty zgłoszeniem pylon, stanowi w istocie wolnostojące urządzenie reklamowe, które jest obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy. Jako urządzenie reklamowe trwale związane z gruntem, jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 tej ustawy. Wyjaśnił, że w przedmiotowej sprawie rozmiary podstawy tablicy reklamowej, jej parametry nie pozwalają kwestionować zasady trwałego związania z gruntem. Budowa wolnostojącego, związanego trwale z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu, będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, nie jest natomiast instalowaniem i nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę przewidzianego w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy.
T. G. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, w którym zarzucił organowi dokonanie błędnej kwalifikacji pylonu reklamowego, jako budowli trwale związanej z gruntem. Powołując się na orzecznictwo sądowe podniósł, że nastąpiło odejście od kryterium trwałego związania z gruntem, przy dokonywaniu rozróżnienia "pomiędzy wymagającymi pozwolenia na budowę budowlami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy, a instalowaniem tablic i urządzeń reklamowych, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy." Dodał, że dokonując kwalifikacji prawnej, czy dany obiekt (urządzenie reklamowe) wymaga pozwolenia na budowę, czy jedynie zgłoszenia, należy mieć na uwadze również przepis art. 5 ustawy, w świetle którego, nie jest obojętna jego wielkość i cechy konstrukcyjne. O tym natomiast, czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce.
Decyzją z dnia 24 grudnia 2012 r., nr [...], Wojewoda Opolski utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Wyjaśnił, że budowla, o której mowa w art. 3 pkt 3 ustawy, zgodnie z pkt 1 tego przepisu jest obiektem budowlanym, do którego mają zastosowania przepisy omawianej ustawy. Wywiódł, że wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, w skład którego wchodzą części typowo budowlane, jak fundament, czy konstrukcja nośna, bez względu na to, gdzie ten fundament oraz konstrukcja nośna zostały wykonane świadczą o tym, że jego wykonywanie jako całości w tym miejscu jest budową, w rozumieniu z art. 3 pkt 6 ustawy. Analizując treść art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy i wskazując na art. 30 ust. 1 ustawy organ odwoławczy stwierdził, że przepisy te nie mają w niniejszej sprawie zastosowania, bowiem odnoszą się wyłącznie do instalowania tablic i urządzeń reklamowych, a nie do ich budowy. Budowa wolnostojącego, związanego trwale z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu, będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, nie jest natomiast instalowaniem. W art. 29 ust. 1 ustawy określającym budowy, jakie mogą być realizowane na podstawie zgłoszenia, nie została z kolei wymieniona budowa urządzeń reklamowych, co oznacza, że wykonanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem strony wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Mając na uwadze treść dokumentów załączonych przez inwestora do zgłoszenia, w szczególności technicznego opisu projektu i ujęte w nim dane techniczne, organ odwoławczy wskazał, że o tym, czy urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje sposób i metoda związania z gruntem, jak również technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, ale to, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Ponadto fakt, że roboty budowlane, które trzeba przeprowadzić by wykonać projektowaną inwestycję (w przedmiotowej sprawie pylon reklamowy) polegają wyłącznie na montażu gotowych elementów, powoduje, że nie spełniają one definicji z art. 3 pkt 6 ustawy. Samo bowiem nazwanie określonych czynności robotami budowlanymi, nie oznacza, że muszą być wykonane tylko i wyłącznie przy wykorzystaniu materiałów budowlanych. Mogą polegać one na składaniu, zespalaniu części zespołów w dalsze zespoły lub gotowy wyrób, zakładaniu instalacji, czy łączeniu oddzielonych części w jedną całość. Taka sytuacja ma miejsce przy zamierzonej inwestycji, gdzie pylon wykonany z rur stalowych ma zostać zakotwiony do fundamentu przy pomocy śrub. Organ uznał, że skoro rozwiązania zaprojektowane dla inwestycji objętej zgłoszeniem, mają na celu eliminację zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji, przyjąć należy, że w tym przypadku chodzi o urządzenie reklamowe trwale związane z gruntem. Nie zgodził się przy tym z poglądem skarżącego, że przesłanka trwałego związania obiektu z gruntem nie jest podstawowym kryterium kwalifikowania obiektu jako budowli. Wskazał, że nawet wówczas, gdy obiekt budowlany jest przestawny i zawiera prefabrykowany fundament, można przyjąć, że jest on trwale związany z gruntem. Stosownie do dokonanej oceny organ odwoławczy stwierdził, że w sprawie uzasadnione było wniesienie sprzeciwu na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy, gdyż zgłoszony obiekt jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, a planowane prace polegają na wykonaniu robót budowlanych na miejscu, w postaci fundamentu, co nie mieści się w hipotezie art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Odnotował, że w prowadzonym postępowaniu przed organem odwoławczym nie zostały zebrane żadne nowe dowody, mające wpływ na niniejsze rozstrzygnięcie, z którymi strona mogłyby zapoznać się przed wydaniem decyzji. Z tego też względu nie zawiadomiono jej o możliwości wypowiedzenia się w trybie art. 10 K.p.a.
Decyzję odwoławcza T. G. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, zarzucając organowi naruszenia art. 10 § 1 K.p.a., poprzez uniemożliwienie mu wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiału oraz naruszenie art. 3 pkt 3 i art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, poprzez ich wadliwą wykładnię. Na poparcie zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego skarżący, wskazując na orzecznictwo sądowe, powielił argumentację przedstawioną w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda Opolski podtrzymał stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi. Ustosunkowując się do zarzutu uniemożliwienia stronie udziału w postępowaniu wyjaśnił, że sprawę rozpoznał na podstawie akt przesłanych przez Prezydenta Miasta Opola, a jedynym nowym dokumentem w postępowaniu odwoławczym było pełnomocnictwo, które pełnomocnik przesłał na wezwanie organu odwoławczego (Wojewody Opolskiego). Przy czym zarzut naruszenia przepisu art. 10 § 1 K.p.a. może odnieść skutek wówczas, gdy strona wykaże, iż zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie miała jednak miejsca, gdyż przedłożony dokument pochodził od strony.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne powołane są m.in. do sprawowania kontroli nad działalnością administracji publicznej, pod względem jej zgodności z prawem. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej czy celowościowej. Badana jest wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do istniejącego w sprawie stanu faktycznego, trafność ich wykładni oraz prawidłowość przyjętej procedury. Sąd przy rozpatrywaniu sprawy ogranicza się do stwierdzenia, czy w świetle ustalonego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego dopuszczalne było wydanie zaskarżonego aktu.
Na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), zwanej P.p.s.a., uwzględnienie skargi na decyzję administracją następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). W przypadku natomiast, gdy wskazane uchybienia nie występują, na mocy art. 151 P.p.s.a skarga podlega oddaleniu.
W niniejszej sprawie skarga wniesiona została na decyzję Wojewody Opolskiego utrzymującą w mocy decyzję, którą organu pierwszej instancji wniósł sprzeciw do zgłoszonego przez skarżącego zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na wykonaniu pylonu reklamowego. Podstawą do wniesienia sprzeciwu było uznanie przez organ, że zgłoszone przez inwestora roboty budowlane objęte są obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Stanowisko to zostało zakwestionowane przez skarżącego, który podnosi, że roboty objęte zgłoszeniem podlegają ustawowemu wyłączeniu z tego obowiązku.
Przeprowadzona przez Sąd, według wskazanych powyżej zasad, kontrola legalności wykazała, że zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja pierwszoinstancyjna, odpowiadają przepisom prawa. W ocenie Sądu, na podstawie zgromadzonej dokumentacji organy dokonały prawidłowych ustaleń i słusznie przyjęły, że wykonanie planowanych przez skarżącego robót budowlanych wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. To z kolei uzasadniało wniesienie sprzeciwu do planowanych robót.
Materialnoprawną podstawą decyzji wydanych w niniejszej sprawie przez organy obu instancji były przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą. W art. 28 ust. 1 tej ustawy sformułowana została ogólna zasada, zgodnie z którą roboty budowlane – przez które w myśl art. 3 pkt 7 ustawy rozumie się budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego – można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Zasada ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego, gdyż w art. 29 ustawy określony został katalog zamknięty robót budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę. W art. 30 ustawy wskazane natomiast zostały roboty budowlane, które co prawda nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, ale co do których istnieje obowiązek zgłaszania ich właściwemu organowi.
Wśród robót budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę, lecz zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy konieczne jest ich zgłoszenie, wskazane zostały - w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy - roboty polegające na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Do wykonania powyższych robót można przystąpić po upływie 30 dni od dnia doręczenia organowi zgłoszenia, jeżeli w tym terminie właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniesie sprzeciwu w formie decyzji - art. 30 ust. 5 ustawy. Natomiast jedną z przesłanek wniesienia sprzeciwu przez organ, w myśl art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy jest zgłoszenie wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.
W niniejszej sprawie organy zgodnie przyjęły, powołując się przepis art. 30 ust 6 pkt 1 ustawy, że objęty zgłoszeniem skarżącego pylon reklamowy jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, której wykonanie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Odnosząc się do dokonanej przez organy kwalifikacji zgłoszonych przez skarżącego robót budowlanych dostrzec należy, że w myśl art. 3 pkt 3 ustawy do budowli, przez które rozumie się obiekt budowlany niebędące budynkiem lub obiektem małej architektury, stanowiące zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy obiekty budowlane, zalicza się wolnostojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe. Dokonując zatem interpretacji art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, przyjąć trzeba, że przepis ten nie ma zastosowania do urządzeń reklamowych, o których mowa w art. 3 pkt 3 ustawy. Jako wyjątek od reguły ustalonej w art. 28 ust. 1 ustawy nie może on bowiem podlegać wykładni rozszerzającej. Pojęcie "instalowania", które zostało w nim użyte uznać należy za adekwatne dla określenia robót budowlanych wykonywanych na obiektach budowlanych lub polegających na wykonaniu urządzenia usytuowanego na gruncie, ale niezwiązanego z nim w sposób trwały podczas, gdy pojęcie "budowy" odnieść należy miedzy innymi do wykonania w określonym miejscu budowli w postaci wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego. Czym innym jest instalowanie urządzenia reklamowego, a czym innym jego budowa jako urządzenia wolnostojącego trwale związanego z gruntem. W przypadku urządzeń reklamowych w myśl przywołanych wyżej przepisów ustawy można wyróżnić dwa rodzaje robót budowlanych. Jedne polegające na wykonaniu w określonym miejscu wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego oraz drugie polegające na instalowaniu urządzenia reklamowego.
W tym zakresie zwrócić należy uwagę, że definicję robót budowlanych ustawodawca zawarł w przepisie art. 3 pkt 7 ustawy,ale wśród wymienionych robót brak jest pojęcia "instalacja". Powyższy przepis wymienia natomiast pojęcie "montaż". W świetle uregulowań ustawy nie może być jednak żadnych wątpliwości, że roboty polegające na instalowaniu urządzeń reklamowych ustawodawca traktuje jako rodzaj robót budowlanych. Wprawdzie oba pojęcia nie zostały w ustawie wyjaśnione, jednak stosując wykładnię językową uznać trzeba, że "instalowanie" oznacza "zakładanie, montowanie urządzeń technicznych (por. "Uniwersalny słownik języka polskiego" pod red. St. Dubisza, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, Tom I, s. 1221), natomiast "montaż" to "składanie maszyn, aparatów, urządzeń z gotowych części; zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych," łączenie oddzielnych części w całość(Tom II s. 712). W związku z przytoczonymi definicjami nie sposób nie zauważyć, że pojęcie "instalacja" zakłada związek techniczny lub funkcjonalny z istniejącym już wcześniej obiektem i odnosi się do robót budowlanych na obiektach (por. wyroki NSA z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 514/10, LEX nr 1080332; z dnia 12 października 2011r., sygn. akt II OSK 1405/10, LEX nr 1151867; z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1623/10LEX nr 1134663).
Z analizy regulacji przepisów art. 28 ust. 1, art. 29 ust. 2 pkt 6 i art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy wynika, że roboty budowlane polegające na budowie urządzenia reklamowego wymagają pozwolenia na budowę, natomiast wykonywanie robót polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych wymaga zgłoszenia tych robót. Prowadzi to do wniosku, że nie wszystkie roboty budowlane dotyczące tablic i urządzeń reklamowych objęte są zwolnieniem z art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Zdaniem Sądu, przyjętym przez ustawodawcę wyznacznikiem uzasadniającym wyłączenie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie jest wyłącznie przedmiot robót budowlanych, tj. tablice i urządzenia reklamowe, jak to zdaje się dowodzić skarżący, ale zakres prac wykonywanych przy wznoszeniu tablic i urządzeń reklamowych. Z tego względu obowiązek zgłoszenia dotyczy jedynie robót polegających na ich instalowaniu, co a contrario implikuje stwierdzenie, że roboty budowlane, które nie polegają na instalowaniu tablicy lub urządzenia reklamowego, lecz na wykonaniu urządzenia, o którym mowa w art. 3 pkt 3 ustawy wymagają pozwolenia na budowę. Dostrzec też trzeba, że wykonanie wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego może nastąpić także w wyniku łączenia oddzielnych części zespołów w jedną całość. Dla klasyfikacji urządzeń reklamowych nie jest istotne w jaki sposób inwestor zamierza zrealizować urządzenie reklamowe, albowiem nie od sposobu wykonania robót budowlanych będzie zależało, czy ma być ono budowane, czy też instalowane. W przypadku urządzeń reklamowych, dla ustalenia, czy dotyczące ich roboty budowlane mieszczą się w zakresie robót budowlanych określonych w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, czy też stanowią budowę w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy, polegającą na wykonaniu w określonym miejscu wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego, która nie została objęta zakresem art. 29 ust. 1 ustawy, istotne jest ustalenie, czy planowane prace zmierzają do wykonania urządzenia reklamowego będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy. Zasadnicze znaczenie w tym przypadku będą zatem miały parametry techniczne urządzenia, a zwłaszcza jego wielkość i sposób związania z gruntem.
Zauważyć przyjdzie, że w ustawie nie wskazano wprost jakie przesłanki przesądzają o uznaniu obiektu za trwale związany z gruntem. W tym zakresie w orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany został jednak pogląd, na który zresztą wskazuje sam skarżący, a który Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela, że o tym, czy obiekt budowlany jest trwale związany z gruntem, czy też nie, nie świadczy jedynie sposób, w jaki zagłębiono go w gruncie ani technika, w jakiej tego dokonano, jak również nie decyduje o tym technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego urządzenia w inne miejsce. Istotne jest bowiem to, czy posadowienie jest na tyle trwałe, że opiera się czynnikom mogącym zniszczyć ustawioną na nim konstrukcję i zapewnia bezpieczeństwo. Cecha trwałego związania z gruntem sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, aby zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie, czy przemieszczenie na inne miejsce. O tym, czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem w istocie decydują zatem jego parametry techniczne, tj. to czy jego wielkość, konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają trwałego związania z gruntem (por. wyroki NSA z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 514/10; z dnia 20 maja 2011 r., sygn. akt II OSK 883/10; z dnia 15 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1078/10; z dnia 12 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1405/10; z dnia 27 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1561/10; z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1623/10; z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II OSK 2117/10; z dnia 1 marca 2012 r., sygn. akt II OSK 2558/10; z dnia 12 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1405/10; z dnia 12 marca 2009 r., sygn. akt II OSK 324/08; wyrok WSA w Opolu z dnia 24 listopada 2011 r., sygn. akt II SA/Op 440/11; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 11 września 2009 r., sygn. akt II SA/Wr 380/09; wyrok WSA w Łodzi z dnia 22 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Łd 1203/12 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; http://orzeczenia.nsa.gov.pl).
Należy zaznaczyć, że przestawione stanowisko w kwestii rozróżnienia urządzenia reklamowego objętego zgłoszeniem i budowy takiego urządzenia, jako budowli wolnostojącej i trwale związanej z gruntem, wymagającego pozwolenia na budowę jest utrwalone w orzecznictwie sądowym, a Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni je podziela. Sformułowany w tym zakresie odmienny pogląd uznający, że można zainstalować tablicę reklamową na gruncie bez trwałego jej związania z gruntem, a dla zakwalifikowania takich robót jako wymagających jedynie zgłoszenia, bez znaczenia pozostaje wielkość wolnostojącej, posadowionej na gruncie konstrukcji, jest poglądem odosobniony i nie znalazł akceptacji w aktualnym orzecznictwie (por. wyrok NSA z dnia 10 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1038/10, LEX nr 1083494).
Mając na uwadze powyższe, zgodzić się należy ze stanowiskiem organu odwoławczego wyrażonym w niniejszej sprawie, że wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, w skład którego wchodzą części typowo budowlane, jak fundament, czy konstrukcja nośna - bez względu na to, gdzie ten fundament oraz konstrukcja nośna zostały wykonane - świadczą o tym, że wykonywanie tego obiektu jako całości w tym miejscu jest budową w rozumieniu z art. 3 pkt 6 ustawy.
Odnosząc się do okoliczności faktycznych sprawy dostrzec przyjdzie, że planowane urządzenie reklamowe objęte zgłoszeniem skarżącego, określone jako "pylon reklamowy" zaprojektowane zostało jako obiekt wolnostojący na działce nr A, co wynika z treści zgłoszenia oraz załączonego do niego opisu technicznego i rysunków. Składa się ono w istocie z elementu nośnego, którym jest konstrukcja stalowa wraz z umieszczonymi na niej panelami i zakończona logotypem oraz betonowego fundamentu długiego na 2 m, szerokiego na 1,2 m i głębokiego na 1 m, do którego za pomocą kotew stalowych przykręcony zostanie element nośny. Wysokość natomiast całej konstrukcji, czyli pylonu z logotypem, wynosić będzie 6 m.
W ocenie Sądu uznać należy, że planowany pylon reklamowy jako konstrukcja przestrzenna stanowi budowlaną i technicznie-użytkową całość. Z uwagi na znaczną wysokość urządzenia, osadzenie w betonowym fundamencie, zagłębionym na 1 m w gruncie, niewątpliwie służy trwałości wykonanego obiektu oraz zapewnieniu konstrukcji bezpiecznej stabilności. Zdaniem Sądu, takie rozwiązanie spełnia przesłankę trwałego połączenia z gruntem. Parametry techniczne tego obiektu, a zwłaszcza jego wysokość oraz sposób związania z gruntem wskazują zatem, że stanowi ono budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy. Opisany sposób realizacji, poprzez wzniesienie tego urządzenia od podstaw w określonym miejscu świadczy natomiast o tym, że wykonanie spornego pylonu stanowić będzie budowę, o której mowa w art. 3 pkt 6 ustawy. Planowanych robót z całą pewnością nie można tym samym uznać za instalowanie, o którym mowa w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Budowa wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu nie jest bowiem instalowaniem. To z kolei oznacza, że wykonanie urządzenia reklamowego zgłoszonego przez skarżącego nie jest zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, na podstawie w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy.
Odnotować jedynie w tym miejscu można, iż podzielić należy pogląd przytoczony w skardze, że instalowanie urządzeń reklamowych w rozumieniu art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy dotyczy jedynie tych robót budowlanych, które nie są wykonaniem obiektu budowlanego w określonym miejscu, a zatem budową w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy.
Jednakże podkreślić trzeba, że w konsekwencji organy architektoniczno-budowlane prawidłowo w niniejszej sprawie ustaliły, iż wykonanie zgłoszonego urządzenia reklamowego wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, co w świetle art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy, uzasadniało wniesienie sprzeciwu do dokonanego przez skarżącego zgłoszenia.
Reasumując stwierdzić przyjdzie, że w niniejszej sprawie organy dokonały prawidłowej oceny prawnej, a zaskarżona decyzja nie narusza przepisów prawa materialnego. Przytoczona w niej argumentacja odpowiada akceptowanej w orzecznictwie sądowym wykładni przepisu art. 29 ust. 2 pkt 6 w zw. z art. 3 pkt 3, pkt 6 i art. 28 ust. 1ustawy. Sąd nie stwierdził również, aby przy wydaniu zaskarżonej decyzji doszło do naruszenia przepisów procedury, w tym również art. 10 § 1 K.p.a., w stopniu mogącym mieć jakimkolwiek wpływ na wynik sprawy. Jak wynika z akt administracyjnych organ odwoławczy nie prowadził postępowania wyjaśniającego i nie uzyskał przed wydaniem decyzji żadnych nowych dowodów, lecz dokonał oceny w oparciu o materiał dowodowy przedłożony przez skarżącego. Skarżący nie wykazał natomiast, jakich konkretnie czynności procesowych nie mógł dokonać z uwagi na to, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji nie został zawiadomiony o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Nie można tym samym uznać, że brak wskazanej informacji mógł mieć jakikolwiek wpływ na wynik sprawy zwłaszcza, że cały materiał dowodowy złożył sam skarżący, a więc był on znany skarżącemu.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 151 P.p.s.a., Sąd orzekł o oddaleniu skargi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Ewa JanowskaKrzysztof Bogusz /przewodniczący/
Teresa Cisyk /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie WSA Teresa Cisyk – spr. WSA Ewa Janowska Protokolant St. inspektor sądowy Katarzyna Stec po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi T. G. na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia 24 grudnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie sprzeciwu do zgłoszenia robót budowlanych oddala skargę.
Uzasadnienie
W dniu 4 października 2012 r., T. G. złożył w Urzędzie Miasta Opola zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych obejmujących konstrukcję pylonu "[...]", przy ul. [...] w [...], na terenie działki nr A, k.m. [...], obręb [...], wskazując jako termin rozpoczęcia robót dzień 5 listopada 2012 r. Do zgłoszenia załączył m.in. opis techniczny robót objętych zgłoszeniem sporządzony przez osobę posiadająca uprawnienia budowlane, w którym określono, że planowane roboty budowlane obejmują montaż reklamy świetlnej, w formie dwustronnego pylonu, przykręcanej do betonowego fundamentu, w którym zakotwione są pręty gwintowane M16 w ilości 8 sztuk (4 sztuki na podporę). Ponadto wskazano też, że fundament ma wymiary 2000x1200x1000 mm (długość x szerokość x głębokość), a elementem nośnym pylonu jest konstrukcja stalowa wykonana z profili zamkniętych stalowych 120x80x4, 60x60x2 oraz płaskowników stalowych 150x10, 80x8. Całość spawana, a następnie zabezpieczona farbą chlorokauczukową.
Decyzją z dnia 9 października 2012 r., nr [...], wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta Opola przez Zastępcę Naczelnika Wydziału Urbanistyki, Architektury i Budownictwa, właściwy miejscowo organ administracji architektoniczno-budowlanej wniósł sprzeciw do złożonego zgłoszenia. Jako podstawę prawną wniesienia sprzeciwu organ wskazał przepis art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623), zwanej dalej ustawą. W uzasadnieniu stwierdził, że objęty zgłoszeniem pylon, stanowi w istocie wolnostojące urządzenie reklamowe, które jest obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy. Jako urządzenie reklamowe trwale związane z gruntem, jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 tej ustawy. Wyjaśnił, że w przedmiotowej sprawie rozmiary podstawy tablicy reklamowej, jej parametry nie pozwalają kwestionować zasady trwałego związania z gruntem. Budowa wolnostojącego, związanego trwale z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu, będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, nie jest natomiast instalowaniem i nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę przewidzianego w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy.
T. G. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, w którym zarzucił organowi dokonanie błędnej kwalifikacji pylonu reklamowego, jako budowli trwale związanej z gruntem. Powołując się na orzecznictwo sądowe podniósł, że nastąpiło odejście od kryterium trwałego związania z gruntem, przy dokonywaniu rozróżnienia "pomiędzy wymagającymi pozwolenia na budowę budowlami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy, a instalowaniem tablic i urządzeń reklamowych, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy." Dodał, że dokonując kwalifikacji prawnej, czy dany obiekt (urządzenie reklamowe) wymaga pozwolenia na budowę, czy jedynie zgłoszenia, należy mieć na uwadze również przepis art. 5 ustawy, w świetle którego, nie jest obojętna jego wielkość i cechy konstrukcyjne. O tym natomiast, czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce.
Decyzją z dnia 24 grudnia 2012 r., nr [...], Wojewoda Opolski utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Wyjaśnił, że budowla, o której mowa w art. 3 pkt 3 ustawy, zgodnie z pkt 1 tego przepisu jest obiektem budowlanym, do którego mają zastosowania przepisy omawianej ustawy. Wywiódł, że wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, w skład którego wchodzą części typowo budowlane, jak fundament, czy konstrukcja nośna, bez względu na to, gdzie ten fundament oraz konstrukcja nośna zostały wykonane świadczą o tym, że jego wykonywanie jako całości w tym miejscu jest budową, w rozumieniu z art. 3 pkt 6 ustawy. Analizując treść art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy i wskazując na art. 30 ust. 1 ustawy organ odwoławczy stwierdził, że przepisy te nie mają w niniejszej sprawie zastosowania, bowiem odnoszą się wyłącznie do instalowania tablic i urządzeń reklamowych, a nie do ich budowy. Budowa wolnostojącego, związanego trwale z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu, będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, nie jest natomiast instalowaniem. W art. 29 ust. 1 ustawy określającym budowy, jakie mogą być realizowane na podstawie zgłoszenia, nie została z kolei wymieniona budowa urządzeń reklamowych, co oznacza, że wykonanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem strony wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Mając na uwadze treść dokumentów załączonych przez inwestora do zgłoszenia, w szczególności technicznego opisu projektu i ujęte w nim dane techniczne, organ odwoławczy wskazał, że o tym, czy urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje sposób i metoda związania z gruntem, jak również technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, ale to, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Ponadto fakt, że roboty budowlane, które trzeba przeprowadzić by wykonać projektowaną inwestycję (w przedmiotowej sprawie pylon reklamowy) polegają wyłącznie na montażu gotowych elementów, powoduje, że nie spełniają one definicji z art. 3 pkt 6 ustawy. Samo bowiem nazwanie określonych czynności robotami budowlanymi, nie oznacza, że muszą być wykonane tylko i wyłącznie przy wykorzystaniu materiałów budowlanych. Mogą polegać one na składaniu, zespalaniu części zespołów w dalsze zespoły lub gotowy wyrób, zakładaniu instalacji, czy łączeniu oddzielonych części w jedną całość. Taka sytuacja ma miejsce przy zamierzonej inwestycji, gdzie pylon wykonany z rur stalowych ma zostać zakotwiony do fundamentu przy pomocy śrub. Organ uznał, że skoro rozwiązania zaprojektowane dla inwestycji objętej zgłoszeniem, mają na celu eliminację zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji, przyjąć należy, że w tym przypadku chodzi o urządzenie reklamowe trwale związane z gruntem. Nie zgodził się przy tym z poglądem skarżącego, że przesłanka trwałego związania obiektu z gruntem nie jest podstawowym kryterium kwalifikowania obiektu jako budowli. Wskazał, że nawet wówczas, gdy obiekt budowlany jest przestawny i zawiera prefabrykowany fundament, można przyjąć, że jest on trwale związany z gruntem. Stosownie do dokonanej oceny organ odwoławczy stwierdził, że w sprawie uzasadnione było wniesienie sprzeciwu na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy, gdyż zgłoszony obiekt jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, a planowane prace polegają na wykonaniu robót budowlanych na miejscu, w postaci fundamentu, co nie mieści się w hipotezie art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Odnotował, że w prowadzonym postępowaniu przed organem odwoławczym nie zostały zebrane żadne nowe dowody, mające wpływ na niniejsze rozstrzygnięcie, z którymi strona mogłyby zapoznać się przed wydaniem decyzji. Z tego też względu nie zawiadomiono jej o możliwości wypowiedzenia się w trybie art. 10 K.p.a.
Decyzję odwoławcza T. G. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, zarzucając organowi naruszenia art. 10 § 1 K.p.a., poprzez uniemożliwienie mu wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiału oraz naruszenie art. 3 pkt 3 i art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, poprzez ich wadliwą wykładnię. Na poparcie zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego skarżący, wskazując na orzecznictwo sądowe, powielił argumentację przedstawioną w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda Opolski podtrzymał stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi. Ustosunkowując się do zarzutu uniemożliwienia stronie udziału w postępowaniu wyjaśnił, że sprawę rozpoznał na podstawie akt przesłanych przez Prezydenta Miasta Opola, a jedynym nowym dokumentem w postępowaniu odwoławczym było pełnomocnictwo, które pełnomocnik przesłał na wezwanie organu odwoławczego (Wojewody Opolskiego). Przy czym zarzut naruszenia przepisu art. 10 § 1 K.p.a. może odnieść skutek wówczas, gdy strona wykaże, iż zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie miała jednak miejsca, gdyż przedłożony dokument pochodził od strony.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne powołane są m.in. do sprawowania kontroli nad działalnością administracji publicznej, pod względem jej zgodności z prawem. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej czy celowościowej. Badana jest wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do istniejącego w sprawie stanu faktycznego, trafność ich wykładni oraz prawidłowość przyjętej procedury. Sąd przy rozpatrywaniu sprawy ogranicza się do stwierdzenia, czy w świetle ustalonego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego dopuszczalne było wydanie zaskarżonego aktu.
Na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), zwanej P.p.s.a., uwzględnienie skargi na decyzję administracją następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). W przypadku natomiast, gdy wskazane uchybienia nie występują, na mocy art. 151 P.p.s.a skarga podlega oddaleniu.
W niniejszej sprawie skarga wniesiona została na decyzję Wojewody Opolskiego utrzymującą w mocy decyzję, którą organu pierwszej instancji wniósł sprzeciw do zgłoszonego przez skarżącego zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na wykonaniu pylonu reklamowego. Podstawą do wniesienia sprzeciwu było uznanie przez organ, że zgłoszone przez inwestora roboty budowlane objęte są obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Stanowisko to zostało zakwestionowane przez skarżącego, który podnosi, że roboty objęte zgłoszeniem podlegają ustawowemu wyłączeniu z tego obowiązku.
Przeprowadzona przez Sąd, według wskazanych powyżej zasad, kontrola legalności wykazała, że zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja pierwszoinstancyjna, odpowiadają przepisom prawa. W ocenie Sądu, na podstawie zgromadzonej dokumentacji organy dokonały prawidłowych ustaleń i słusznie przyjęły, że wykonanie planowanych przez skarżącego robót budowlanych wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. To z kolei uzasadniało wniesienie sprzeciwu do planowanych robót.
Materialnoprawną podstawą decyzji wydanych w niniejszej sprawie przez organy obu instancji były przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą. W art. 28 ust. 1 tej ustawy sformułowana została ogólna zasada, zgodnie z którą roboty budowlane – przez które w myśl art. 3 pkt 7 ustawy rozumie się budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego – można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Zasada ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego, gdyż w art. 29 ustawy określony został katalog zamknięty robót budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę. W art. 30 ustawy wskazane natomiast zostały roboty budowlane, które co prawda nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, ale co do których istnieje obowiązek zgłaszania ich właściwemu organowi.
Wśród robót budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę, lecz zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy konieczne jest ich zgłoszenie, wskazane zostały - w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy - roboty polegające na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Do wykonania powyższych robót można przystąpić po upływie 30 dni od dnia doręczenia organowi zgłoszenia, jeżeli w tym terminie właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniesie sprzeciwu w formie decyzji - art. 30 ust. 5 ustawy. Natomiast jedną z przesłanek wniesienia sprzeciwu przez organ, w myśl art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy jest zgłoszenie wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.
W niniejszej sprawie organy zgodnie przyjęły, powołując się przepis art. 30 ust 6 pkt 1 ustawy, że objęty zgłoszeniem skarżącego pylon reklamowy jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy, której wykonanie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Odnosząc się do dokonanej przez organy kwalifikacji zgłoszonych przez skarżącego robót budowlanych dostrzec należy, że w myśl art. 3 pkt 3 ustawy do budowli, przez które rozumie się obiekt budowlany niebędące budynkiem lub obiektem małej architektury, stanowiące zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy obiekty budowlane, zalicza się wolnostojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe. Dokonując zatem interpretacji art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, przyjąć trzeba, że przepis ten nie ma zastosowania do urządzeń reklamowych, o których mowa w art. 3 pkt 3 ustawy. Jako wyjątek od reguły ustalonej w art. 28 ust. 1 ustawy nie może on bowiem podlegać wykładni rozszerzającej. Pojęcie "instalowania", które zostało w nim użyte uznać należy za adekwatne dla określenia robót budowlanych wykonywanych na obiektach budowlanych lub polegających na wykonaniu urządzenia usytuowanego na gruncie, ale niezwiązanego z nim w sposób trwały podczas, gdy pojęcie "budowy" odnieść należy miedzy innymi do wykonania w określonym miejscu budowli w postaci wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego. Czym innym jest instalowanie urządzenia reklamowego, a czym innym jego budowa jako urządzenia wolnostojącego trwale związanego z gruntem. W przypadku urządzeń reklamowych w myśl przywołanych wyżej przepisów ustawy można wyróżnić dwa rodzaje robót budowlanych. Jedne polegające na wykonaniu w określonym miejscu wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego oraz drugie polegające na instalowaniu urządzenia reklamowego.
W tym zakresie zwrócić należy uwagę, że definicję robót budowlanych ustawodawca zawarł w przepisie art. 3 pkt 7 ustawy,ale wśród wymienionych robót brak jest pojęcia "instalacja". Powyższy przepis wymienia natomiast pojęcie "montaż". W świetle uregulowań ustawy nie może być jednak żadnych wątpliwości, że roboty polegające na instalowaniu urządzeń reklamowych ustawodawca traktuje jako rodzaj robót budowlanych. Wprawdzie oba pojęcia nie zostały w ustawie wyjaśnione, jednak stosując wykładnię językową uznać trzeba, że "instalowanie" oznacza "zakładanie, montowanie urządzeń technicznych (por. "Uniwersalny słownik języka polskiego" pod red. St. Dubisza, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, Tom I, s. 1221), natomiast "montaż" to "składanie maszyn, aparatów, urządzeń z gotowych części; zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych," łączenie oddzielnych części w całość(Tom II s. 712). W związku z przytoczonymi definicjami nie sposób nie zauważyć, że pojęcie "instalacja" zakłada związek techniczny lub funkcjonalny z istniejącym już wcześniej obiektem i odnosi się do robót budowlanych na obiektach (por. wyroki NSA z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 514/10, LEX nr 1080332; z dnia 12 października 2011r., sygn. akt II OSK 1405/10, LEX nr 1151867; z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1623/10LEX nr 1134663).
Z analizy regulacji przepisów art. 28 ust. 1, art. 29 ust. 2 pkt 6 i art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy wynika, że roboty budowlane polegające na budowie urządzenia reklamowego wymagają pozwolenia na budowę, natomiast wykonywanie robót polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych wymaga zgłoszenia tych robót. Prowadzi to do wniosku, że nie wszystkie roboty budowlane dotyczące tablic i urządzeń reklamowych objęte są zwolnieniem z art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Zdaniem Sądu, przyjętym przez ustawodawcę wyznacznikiem uzasadniającym wyłączenie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie jest wyłącznie przedmiot robót budowlanych, tj. tablice i urządzenia reklamowe, jak to zdaje się dowodzić skarżący, ale zakres prac wykonywanych przy wznoszeniu tablic i urządzeń reklamowych. Z tego względu obowiązek zgłoszenia dotyczy jedynie robót polegających na ich instalowaniu, co a contrario implikuje stwierdzenie, że roboty budowlane, które nie polegają na instalowaniu tablicy lub urządzenia reklamowego, lecz na wykonaniu urządzenia, o którym mowa w art. 3 pkt 3 ustawy wymagają pozwolenia na budowę. Dostrzec też trzeba, że wykonanie wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego może nastąpić także w wyniku łączenia oddzielnych części zespołów w jedną całość. Dla klasyfikacji urządzeń reklamowych nie jest istotne w jaki sposób inwestor zamierza zrealizować urządzenie reklamowe, albowiem nie od sposobu wykonania robót budowlanych będzie zależało, czy ma być ono budowane, czy też instalowane. W przypadku urządzeń reklamowych, dla ustalenia, czy dotyczące ich roboty budowlane mieszczą się w zakresie robót budowlanych określonych w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy, czy też stanowią budowę w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy, polegającą na wykonaniu w określonym miejscu wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego, która nie została objęta zakresem art. 29 ust. 1 ustawy, istotne jest ustalenie, czy planowane prace zmierzają do wykonania urządzenia reklamowego będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy. Zasadnicze znaczenie w tym przypadku będą zatem miały parametry techniczne urządzenia, a zwłaszcza jego wielkość i sposób związania z gruntem.
Zauważyć przyjdzie, że w ustawie nie wskazano wprost jakie przesłanki przesądzają o uznaniu obiektu za trwale związany z gruntem. W tym zakresie w orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany został jednak pogląd, na który zresztą wskazuje sam skarżący, a który Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela, że o tym, czy obiekt budowlany jest trwale związany z gruntem, czy też nie, nie świadczy jedynie sposób, w jaki zagłębiono go w gruncie ani technika, w jakiej tego dokonano, jak również nie decyduje o tym technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego urządzenia w inne miejsce. Istotne jest bowiem to, czy posadowienie jest na tyle trwałe, że opiera się czynnikom mogącym zniszczyć ustawioną na nim konstrukcję i zapewnia bezpieczeństwo. Cecha trwałego związania z gruntem sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, aby zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie, czy przemieszczenie na inne miejsce. O tym, czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem w istocie decydują zatem jego parametry techniczne, tj. to czy jego wielkość, konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają trwałego związania z gruntem (por. wyroki NSA z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 514/10; z dnia 20 maja 2011 r., sygn. akt II OSK 883/10; z dnia 15 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1078/10; z dnia 12 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1405/10; z dnia 27 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1561/10; z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1623/10; z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II OSK 2117/10; z dnia 1 marca 2012 r., sygn. akt II OSK 2558/10; z dnia 12 października 2011 r., sygn. akt II OSK 1405/10; z dnia 12 marca 2009 r., sygn. akt II OSK 324/08; wyrok WSA w Opolu z dnia 24 listopada 2011 r., sygn. akt II SA/Op 440/11; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 11 września 2009 r., sygn. akt II SA/Wr 380/09; wyrok WSA w Łodzi z dnia 22 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Łd 1203/12 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; http://orzeczenia.nsa.gov.pl).
Należy zaznaczyć, że przestawione stanowisko w kwestii rozróżnienia urządzenia reklamowego objętego zgłoszeniem i budowy takiego urządzenia, jako budowli wolnostojącej i trwale związanej z gruntem, wymagającego pozwolenia na budowę jest utrwalone w orzecznictwie sądowym, a Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni je podziela. Sformułowany w tym zakresie odmienny pogląd uznający, że można zainstalować tablicę reklamową na gruncie bez trwałego jej związania z gruntem, a dla zakwalifikowania takich robót jako wymagających jedynie zgłoszenia, bez znaczenia pozostaje wielkość wolnostojącej, posadowionej na gruncie konstrukcji, jest poglądem odosobniony i nie znalazł akceptacji w aktualnym orzecznictwie (por. wyrok NSA z dnia 10 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1038/10, LEX nr 1083494).
Mając na uwadze powyższe, zgodzić się należy ze stanowiskiem organu odwoławczego wyrażonym w niniejszej sprawie, że wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, w skład którego wchodzą części typowo budowlane, jak fundament, czy konstrukcja nośna - bez względu na to, gdzie ten fundament oraz konstrukcja nośna zostały wykonane - świadczą o tym, że wykonywanie tego obiektu jako całości w tym miejscu jest budową w rozumieniu z art. 3 pkt 6 ustawy.
Odnosząc się do okoliczności faktycznych sprawy dostrzec przyjdzie, że planowane urządzenie reklamowe objęte zgłoszeniem skarżącego, określone jako "pylon reklamowy" zaprojektowane zostało jako obiekt wolnostojący na działce nr A, co wynika z treści zgłoszenia oraz załączonego do niego opisu technicznego i rysunków. Składa się ono w istocie z elementu nośnego, którym jest konstrukcja stalowa wraz z umieszczonymi na niej panelami i zakończona logotypem oraz betonowego fundamentu długiego na 2 m, szerokiego na 1,2 m i głębokiego na 1 m, do którego za pomocą kotew stalowych przykręcony zostanie element nośny. Wysokość natomiast całej konstrukcji, czyli pylonu z logotypem, wynosić będzie 6 m.
W ocenie Sądu uznać należy, że planowany pylon reklamowy jako konstrukcja przestrzenna stanowi budowlaną i technicznie-użytkową całość. Z uwagi na znaczną wysokość urządzenia, osadzenie w betonowym fundamencie, zagłębionym na 1 m w gruncie, niewątpliwie służy trwałości wykonanego obiektu oraz zapewnieniu konstrukcji bezpiecznej stabilności. Zdaniem Sądu, takie rozwiązanie spełnia przesłankę trwałego połączenia z gruntem. Parametry techniczne tego obiektu, a zwłaszcza jego wysokość oraz sposób związania z gruntem wskazują zatem, że stanowi ono budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy. Opisany sposób realizacji, poprzez wzniesienie tego urządzenia od podstaw w określonym miejscu świadczy natomiast o tym, że wykonanie spornego pylonu stanowić będzie budowę, o której mowa w art. 3 pkt 6 ustawy. Planowanych robót z całą pewnością nie można tym samym uznać za instalowanie, o którym mowa w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy. Budowa wolnostojącego trwale związanego z gruntem urządzenia reklamowego, usytuowanego w określonym miejscu nie jest bowiem instalowaniem. To z kolei oznacza, że wykonanie urządzenia reklamowego zgłoszonego przez skarżącego nie jest zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, na podstawie w art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy.
Odnotować jedynie w tym miejscu można, iż podzielić należy pogląd przytoczony w skardze, że instalowanie urządzeń reklamowych w rozumieniu art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy dotyczy jedynie tych robót budowlanych, które nie są wykonaniem obiektu budowlanego w określonym miejscu, a zatem budową w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy.
Jednakże podkreślić trzeba, że w konsekwencji organy architektoniczno-budowlane prawidłowo w niniejszej sprawie ustaliły, iż wykonanie zgłoszonego urządzenia reklamowego wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, co w świetle art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy, uzasadniało wniesienie sprzeciwu do dokonanego przez skarżącego zgłoszenia.
Reasumując stwierdzić przyjdzie, że w niniejszej sprawie organy dokonały prawidłowej oceny prawnej, a zaskarżona decyzja nie narusza przepisów prawa materialnego. Przytoczona w niej argumentacja odpowiada akceptowanej w orzecznictwie sądowym wykładni przepisu art. 29 ust. 2 pkt 6 w zw. z art. 3 pkt 3, pkt 6 i art. 28 ust. 1ustawy. Sąd nie stwierdził również, aby przy wydaniu zaskarżonej decyzji doszło do naruszenia przepisów procedury, w tym również art. 10 § 1 K.p.a., w stopniu mogącym mieć jakimkolwiek wpływ na wynik sprawy. Jak wynika z akt administracyjnych organ odwoławczy nie prowadził postępowania wyjaśniającego i nie uzyskał przed wydaniem decyzji żadnych nowych dowodów, lecz dokonał oceny w oparciu o materiał dowodowy przedłożony przez skarżącego. Skarżący nie wykazał natomiast, jakich konkretnie czynności procesowych nie mógł dokonać z uwagi na to, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji nie został zawiadomiony o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Nie można tym samym uznać, że brak wskazanej informacji mógł mieć jakikolwiek wpływ na wynik sprawy zwłaszcza, że cały materiał dowodowy złożył sam skarżący, a więc był on znany skarżącemu.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 151 P.p.s.a., Sąd orzekł o oddaleniu skargi.
