II SA/Wa 1985/12

Uzasadnienie

Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego decyzją nr [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r. wydaną na podstawie art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. po rozpoznaniu odwołania [...] P. K. od rozkazu personalnego nr [...] Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] czerwca 2012 r. w sprawie zwolnienia ww. podoficera z zawodowej służby wojskowej z dniem [...] lipca 2012 r. i przeniesienia do rezerwy wskutek odmowy pełnienia służby na równorzędnym stanowisku służbowym, uchylił zaskarżony rozkaz w części dotyczącej daty zwolnienia z zawodowej służby wojskowej i ustalił nową datę zwolnienia na dzień [...] października 2012 r., a w pozostałej części utrzymał zaskarżony rozkaz w mocy.

Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

[...] P. K. pełnił zawodową służbę wojskową na stanowisku służbowym: Kierownik Sekcji – [...] w T. o stopniu etatowym: chorąży.

W związku z rozformowaniem [...] w T. i likwidacją stanowiska służbowego, rozkazem personalnym nr [...] Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] grudnia 2010 r. P. K. został wyznaczony na stanowisko służbowe: Szef Kompanii [...].

Od powyższego rozkazu żołnierz wniósł odwołanie do Szefa Sztabu Generalnego WP.

Organ II instancji decyzją nr [...] z dnia [...] lutego 2011 r. uchylił zaskarżony rozkaz personalny i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

Dowódca Wojsk Lądowych, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] kwietnia 2011 r. wyznaczył z dniem [...] maja 2011 r. [...] P. K. na stanowisko służbowe Szefa Kompanii - [...].

Na skutek złożonego odwołania przez [...] P. K. powyższy rozkaz został utrzymany w mocy przez Szefa Sztabu Generalnego WP decyzją nr [...] z dnia [...] czerwca 2011 r.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem wniosku [...] P. K. do Ministra Obrony Narodowej o stwierdzenie jej nieważności.

W wyniku rozpatrzenia powyższego wniosku, Minister Obrony Narodowej decyzją nr [...] z dnia [...] września 2011 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Szefa Sztabu Generalnego WP.

P. K. wystąpił do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o ponowne rozpatrzenia sprawy.

Minister Obrony Narodowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w dniu [...] grudnia 2011 r. decyzją nr [...] podtrzymał swoje stanowisko utrzymując zaskarżoną decyzję w mocy.

W toku tego postępowania [...] P. K. wystąpił dodatkowo do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o wstrzymanie wykonania ostatecznej decyzji nr [...] Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia [...] czerwca 2011 r.

Postanowieniem nr [...] z dnia [...] listopada 2011 r. Minister Obrony Narodowej odmówił wstrzymania wykonania ostatecznej decyzji dotyczącej wyznaczenia podoficera z dniem [...] maja 2011 r. na stanowisko służbowe.

W dniu [...] czerwca 2012 r. Dowódca Wojsk Lądowych rozkazem personalnym nr [...] wydanym na podstawie art. 111 pkt 7 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008 r. nr 141 poz. 892 ze zm.) z dniem [...] lipca 2012 r. zwolnił [...] P. K. z zawodowej służby wojskowej i przeniósł do rezerwy wskutek odmowy pełnienia służby na równorzędnym stanowisku służbowym.

W odwołaniu od powyższego rozkazu personalnego P. K. zarzucił organowi I instancji naruszenie norm prawa procesowego określonych w art. 6, 7, 8, 9, 24 § 3 i 75 § 1 K.p.a., a także naruszenie norm prawa materialnego, poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej oraz § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej.

W związku z powyższym wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.

Szef Sztabu Generalnego WP, w wyniku rozpoznania powyższego odwołania decyzją nr [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r. wydaną na podstawie art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. uchylił zaskarżony rozkaz nr [...] Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] czerwca 2012 r. w części dotyczącej daty zwolnienia z zawodowej służby wojskowej i ustalił nową datę zwolnienia na dzień [...] października 2012 r., a w pozostałej części utrzymał zaskarżony rozkaz w mocy.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, iż zgodnie z art. 111 pkt 7 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych żołnierza zawodowego zwalnia się z zawodowej służby wojskowej wskutek odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym. Natomiast przepisy podustawowe doprecyzowują przedmiotową materię stanowiąc w § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej, że w razie odmowy pełnienia zawodowej służby wojskowej na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym organ właściwy do wyznaczania na stanowisko służbowe przesyła do organu zwalniającego wniosek o zwolnienie z zawodowej służby wojskowej wraz z oświadczeniem żołnierza o odmowie pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.

W ocenie organu odwoławczego, nie budzi wątpliwości, że imperatywna forma czasownika "zwalniać" zastosowana w art. 111 pkt 7 ustawy przesądza o tym, że w razie wypełnienia hipotezy normy w nim zawartej, to jest w razie odmowy pełnienia zawodowej służby wojskowej na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym, właściwy organ zobowiązany jest do wydania decyzji o zwolnieniu tego żołnierza z zawodowej służby wojskowej.

Prawidłowe zastosowanie normy zawartej w powołanym przepisie wymaga zatem od właściwego organu ustalenia, czy żołnierz odmówił pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.

W analizowanej sprawie kluczowym zagadnieniem jest zatem interpretacja "odmowy" pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym. Czy powinna ona być wyrażona wprost przez żołnierza, czy też może ona wynikać z zachowania żołnierza, inaczej może być wyrażona w sposób dorozumiany.

W ocenie organu, w rozpatrywanej sprawie, mimo, iż [...] P. K. nie złożył oświadczenia o odmowie pełnienia służy na stanowisku służbowym szefa kompanii - [...], to jednak swoim zachowaniem w sposób wyraźny dał do zrozumienia, iż odmawia pełnienia służy na wspomnianym równorzędnym stanowisku służbowym.

Organ przypomniał, że wymieniony podoficer został wyznaczony na stanowisko służbowe ostateczną decyzją z dniem [...] maja 2011 r., natomiast do dnia wydania decyzji zwalniającej ze służby wojskowej, po ponad rocznym okresie decyzja ta nie została wykonana, pomimo kilku prób organów wojskowych (kilkukrotne pisemne skierowania strony do [...]).

Organ wskazał jednocześnie, że następcą prawnym po rozformowanej [...] w T., zostało Centrum [...] w T.. Wobec powyższego [...] P. K. został zaliczony do stanu ewidencyjnego oraz został przyjęty na wszelkiego rodzaju zaopatrzenie Centrum. Dlatego też Komendant Centrum trzykrotnie podejmował próby skierowania podoficera do nowego miejsca pełnienia służby, jednak bez powodzenia z uwagi na przedkładane przez [...] P. K. zwolnienia lekarskie.

Po zakończeniu wszelkich postępowań mających za przedmiot usunięcie z obrotu prawnego lub wstrzymanie wykonania ostatecznego i prawomocnego rozkazu personalnego nr [...] Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] kwietnia 2011 r., w dniu [...] lutego 2012 r. Dowódca Wojsk Lądowych - jako bezpośredni formalny przełożony służbowy - skierował [...] P. K. do [...] w celu objęcia stanowiska służbowego, wyznaczając termin stawiennictwa - uprzednio uzgodniony ze stroną - na dzień [...] marca 2012 r.

Również w odpowiedzi na to skierowanie skarżący przedstawił zwolnienie lekarskie i nie stawił się w miejscu oznaczonym w skierowaniu.

Organ zaznaczył, że [...] P. K. w okresie od czerwca 2011 r. (od kiedy rozkaz wyznaczający na stanowisko stał się ostateczny) do czerwca 2012 r., (kiedy to właściwy organ wydał rozkaz zwalniający z zawodowej służby wojskowej) nie wykonał ostatecznego rozkazu wyznaczającego na stanowisko służbowe, pomimo takiego obowiązku. W tym czasie [...] P. K. nie przebywał nieustannie na zwolnieniu lekarskim, natomiast w czasie kiedy na nim przebywał i stanowiło to rzekomą przeszkodę do stawienia się w [...] w T., to nie stanowiło jednak przeszkody do stawienia się z własnej inicjatywy w Dowództwie Wojsk Lądowych w [...], np. w dniu [...] lutego 2012 r.

Reasumując, organ odwoławczy stwierdził, iż postawa żołnierza w sposób jednoznaczny i niebudzący żadnych wątpliwości świadczy, że podejmuje on wszelkie możliwe działania wskazujące nie tylko na przyjęty sposób odwleczenia momentu objęcia stanowiska służbowego, lecz wprost na odmowę pełnienia służby na tym stanowisku służbowym, choć niewyartykułowaną stosownym oświadczeniem przez żołnierza.

Biorąc pod uwagę powyższe organ odwoławczy przychylił się do stanowiska organu I instancji, że [...] P. K. do dnia wydania decyzji zwalniającej nie wykonał ostatecznej decyzji w sprawie wyznaczenia na inne stanowisko służbowe, choć wykonanie tej decyzji nie jest w żaden sposób zagrożone popełnieniem przestępstwa, czy powstaniem uszczerbku na zdrowiu strony.

Ustosunkowując się do pozostałych zarzutów zawartych w odwołaniu organ odwoławczy stwierdził, iż organ wydający kwestionowaną decyzję działał na podstawie przepisów prawa, w toku postępowania podjął wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes strony, a także prowadził postępowanie w sposób budzący zaufanie strony do organu administracji.

Nie ulega również wątpliwości, że organ należycie i wyczerpująco informował stronę o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie jego praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. O powyższym świadczy chociażby okoliczność, że organ administracji w dniu [...] lutego 2012 r. w porozumieniu ze stroną ustalił termin jego stawiennictwa w [...] na dzień [...] marca 2012 r. w celu objęcia stanowiska służbowego.

Chybiony jest również zarzut naruszenia art. 24 § 1 K.p.a., który był już przedmiotem rozstrzygnięcia przez organ I instancji, do którego to stanowiska wyrażonego w postanowieniu nr [...] z dnia [...] kwietnia 2012 r. organ odwoławczy przychyla się i w pełni je akceptuje.

Jednocześnie organ odwoławczy wskazał, iż w związku z wniesieniem odwołania, zgodnie z dyspozycją wynikającą z art. 130 § 2 K.p.a. zaskarżona decyzja nie mogła zostać wykonana, dlatego też należało zmienić datę zwolnienia żołnierza z zawodowej służby wojskowej i przeniesienia do rezerwy, bowiem decyzja w celu jej zrealizowania powinna posiadać przymiot ostateczności.

W skardze na powyższą decyzję skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie P. K. zarzucił organowi:

1) naruszenie przepisów prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez nieuwzględnienie podniesionych przez niego zarzutów naruszenia prawa procesowego przez organ I Instancji;

2) obrazę norm prawa procesowego, mającą istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez rażące naruszenie naczelnych zasad postępowania administracyjnego, wyrażonych odpowiednio w przepisach art. 6, 7, 8 i 110 K.p.a.;

3) naruszenie norm prawa materialnego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez błędne zastosowanie przepisu art. 111 pkt 7 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych;

4) naruszenie norm prawa materialnego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez błędne zastosowanie zapisu § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie zwalniania żołnierzy z zawodowej służby wojskowej.

Wskazując na powyższe uchybienia wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r. i utrzymanego nią w mocy rozkazu personalnego Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi skarżący zarzucił, iż uszło uwadze Szefa Sztabu Generalnego WP, że rozkazem personalnym Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...] z dnia [...] kwietnia 2011 r. i utrzymującą go w mocy decyzją nr [...] Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia [...] czerwca 2011 r., został już zwolniony ze stanowiska służbowego Kierownika [...] w T.. Tymczasem, zarówno Dowódca Wojsk Lądowych rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r, jak i Szef Sztabu Generalnego zaskarżaną decyzją nr [...] z [...] sierpnia 2012 r., pomimo wcześniej wydanego przez siebie w tym zakresie prawomocnego rozstrzygnięcia, po raz kolejny zwolnił skarżącego z tego samego stanowiska służbowego. Bezsprzecznie uznać zatem należy, iż organ II Instancji rażąco naruszył zasadę określoną w przepisie art. 110 K.p.a.

Skarżący podniósł, iż Szef Sztabu Generalnego WP, jako organ II instancji, w toku swego procedowania, w pierwszej kolejności powinien zbadać czy właściwie została przeprowadzona przez organ I Instancji procedura związana ze skierowaniem go do nowej jednostki wojskowej, a tym samym, czy istnieje uzasadnione przypuszczenia, że skarżący odmówił pełnienia służby na stanowisku, na które został wyznaczony, a następnie prawidłowo skierowany.

Tymczasem, organ II Instancji, w treści swojego rozstrzygnięcia w żaden sposób nie odniósł się do postawionych przez skarżącego w treści odwołania zarzutów w przedmiocie braku prawidłowości unormowania jego stosunku służbowego i w konsekwencji braku możliwości skierowania skarżącego do nowej jednostki wojskowej, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

Skarżący wskazał jednocześnie, iż zgodnie z dyspozycją przepisu art. 19 ustawy pragmatycznej, żołnierz zawodowy pełni zawodową służbę wojskową na stanowisku służbowym, w rezerwie kadrowej lub w dyspozycji kadrowej. W jego ocenie, w wykonaniu tego przepisu, w związku ze zwolnieniem ze stanowiska służbowego w [...] w T., do czasu objęcia obowiązków służbowych na nowym stanowisku służbowym, winien zostać przeniesiony do rezerwy kadrowej.

Dowódca Wojsk Lądowych nigdy jednak nie wystąpił do Dyrektora Departamentu Kadr MON z wnioskiem o przeniesienie go do rezerwy kadrowej, w związku z planowanym wyznaczeniem go na nowe stanowisko służbowe.

Skarżący nigdy też nie został w sposób prawidłowy i przez właściwy do tego organ skierowany do nowej jednostki wojskowej tj. [...], a w konsekwencji nie można przyjąć, iż odmówił pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym, co stanowił podstawę materialno-prawną do wydania zaskarżanego rozstrzygnięcia.

Z treści § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r., w sposób jednoznaczny wynika zaś, że uznanie odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym następuje na podstawie złożonego przez żołnierza oświadczenia w tym zakresie.

Skarżący nigdy natomiast i w żadnej formie nie złożył oświadczenia o odmowie pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.

W zaistniałych okolicznościach, nie sposób zatem przypisać skarżącemu, że swą postawą i zachowaniem dał wyraz odmowy pełnienia służby na równorzędnym stanowisku służbowym.

Skarżący poddał również w wątpliwość dokonane zarówno przez organ I instancji, jak i Szefa Sztabu Generalnego WP ustalenie, że Dowódca Wojsk Lądowych jest aktualnie "formalnym" przełożonym skarżącego. Skarżący wskazał, iż zgodnie z treścią punktu 4 Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ([...]), "przełożonym jest żołnierz lub osoba nie będąca żołnierzem, której na mocy przepisów prawa lub rozkazu podporządkowano żołnierza (podwładnego), uprawniona do wydawania rozkazów, poleceń służbowych podwładnym żołnierzom i kierowania ich czynnościami służbowymi."

Biorąc natomiast pod uwagę brak jego należytego umocowania w hierarchii Sił Zbrojnych RP, który wynika z zaniechań Dowódcy Wojsk Lądowych w tym zakresie, nie sposób uznać aby Dowódca Wojsk Lądowych, na mocy ustawy pragmatycznej regulującej pełnienie zawodowej służby wojskowej lub innego aktu prawnego, był przełożonym skarżącego w rozumieniu treści przepisu punktu 4 Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych RP.

Pod wątpliwość poddał także to, czy Dowódca Wojsk Lądowych był podmiotem uprawnionym do wydania rozkazu personalnego nr [...] w przedmiocie zwolnienia skarżącego z zawodowej służby wojskowej. Zgodnie bowiem z art. 115 ust. 1 ustawy pragmatycznej, zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej na podst. art. 111 pkt 7 tej ustawy, może nastąpić decyzją organu określonego w art. 10 pkt 2-4 w zw. z art. 114 ust. 4 ustawy pragmatycznej, a więc decyzją dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych, w stosunku do żołnierzy pełniących służbę w podległych jednostkach wojskowych. Skarżący poddał w związku z tym pod rozwagę Sądu dokonanie oceny, czy rozkaz personalny nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. wydany został przez organ do tego powołany i wniósł w związku z tym alternatywnie do żądania petitum skargi o uznanie nieważności decyzji Szefa Sztabu Generalnego WP nr [...] i rozkazu personalnego Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...].

W konkluzji skarżący wskazał, iż Szef Sztabu Generalnego WP, dając przyzwolenie na niezgodne z procedurą i literą prawa działania organu I instancji, zaskarżaną decyzją naruszył naczelne zasady postępowania, wyrażone w treści art. 6, 7 i 8 K.p.a., poprzez nieuwzględnianie obowiązujących w tym zakresie uchybień Dowódcy Wojsk Lądowych w wykonaniu przepisów prawidłowego unormowania służby wojskowej skarżącego, co w konsekwencji doprowadziło do braku możliwości określenia organu uprawnionego do skierowania skarżącego do nowej jednostki wojskowej, co w sposób bezpośredni przełożyło się na naruszenie zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa. Naruszona została również naczelna zasada związania organu wydaną przez siebie decyzją, wynikająca z art. 110 K.p.a., której organ II Instancji dopuścił się poprzez ponowne zwolnienie skarżącego ze stanowiska służbowego, z którego w czerwcu 2011 r. został już zwolniony przez ten organ decyzją nr [...] z [...] czerwca 2011 r.

Szef Sztabu Generalnego WP w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do zarzutów skargi podniósł, iż organ kadrowo - personalny nie ma obowiązku wydania rozkazu i skierowania do rezerwy kadrowej, a dopiero potem dokonania wyznaczenia "właściwego". Organ może skorzystać z tego rozwiązania, jedynie w przypadku wyznaczania żołnierza na stanowisko, które jest aktualnie "zajęte", przez innego żołnierza.

Nie ulega zaś wątpliwości, że skarżący przez okres niemalże [...] roku nie wykonał rozkazu o wyznaczeniu na stanowisko służbowe w [...] w T.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 110 K.p.a. organ podniósł, iż prawomocnym rozkazem Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] kwietnia 2011 r. nr [...] (pkt 27) skarżący został wyznaczony na stanowisko służbowe w [...] w T. Żołnierz został zatem niejako przyporządkowany stanowisku służbowemu w JW. T. w ujęciu administracyjnym, czy też służbowym. Skoro jednak przez swe zachowanie żołnierz odmówił przyjęcia tego stanowiska, doszło do czynności zwolnieniowych ze służby. Skoro zaś właściwy organ kadrowy wydał rozkaz o zwolnieniu ze służby, to zgodnie z przyjętymi zasadami był także zobowiązany wskazać stanowisko z jakiego jest żołnierz zwalniany - niewątpliwe było to stanowisko określone rozkazem ostatecznym o nr [...].

Odnośnie natomiast zarzutu, że Dowódca Wojsk Lądowych nie był organem właściwym do wydania decyzji o zwolnieniu skarżącego ze służby organ podniósł, iż nie jest sporne, że zarówno Szkoła Podoficerska w T. podlegała temu dowódcy, jak też podlega [...] pułk chemiczny w T.

Organ nie zgodził się też z zarzutem, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy doszło do naruszenia art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej, wskazanej jako podstawa materialnoprawna zwolnienia ze służby. Zachowanie skarżącego wskazuje bowiem jednoznacznie, że odmówił de facto pełnienia służby na wyznaczonym stanowisku w [...].

Odnosząc się natomiast do zarzutu naruszenia § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej organ przyznał, iż akta nie zawierają oświadczenia pisemnego żołnierza o odmowie pełnienia służby na stanowisku w [...]. Ocenę, czy brak tego oświadczenia narusza w sposób istotny, czy też rażący wydane decyzje zwolnieniowe, organ pozostawił uznaniu Sądu. Zaznaczył przy tym, iż oświadczenie o odmowie przedkłada się organowi zwalniającemu wraz z wnioskiem o zwolnienie. W niniejszej sprawie natomiast organem zwalniającym był Dowódca Wojsk Lądowych, któremu bezpośrednio podlegał żołnierz, zaś jego zachowanie wręcz o takiej odmowie świadczyło. Dowódca nie był zatem zobowiązany do sporządzenia wniosku o zwolnienie skierowanego do samego siebie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

W myśl natomiast art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Oceniając zaskarżone rozstrzygnięcie w świetle wskazanych wyżej kryteriów Sąd stwierdził, iż skarga w niniejszej sprawie zasługuje na uwzględnienie, gdyż w sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ prawidłowość wydanego rozstrzygnięcia.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do podniesionego w skardze zarzutu, że zaskarżona decyzja o zwolnieniu skarżącego z zawodowej służby wojskowej dotknięta jest wadą nieważności z uwagi na wydanie rozstrzygnięcia w I instancji przez niewłaściwy do tego organ, Sąd nie podzielił zasadności tego zarzutu.

Przepis art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008 r. nr 141, poz. 892 ze zm.) stanowi, że zwolnienie z zawodowej służby wojskowej w przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt 7 następuje decyzją organu wymienionego w art. 114 ust. 4.

Przepis art. 114 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy wskazuje natomiast, że w odniesieniu do żołnierzy zawodowych korpusu podoficerów zawodowych i szeregowych zawodowych organami właściwymi są organy, o których mowa w art. 10 pkt 2 - 4.

Z przepisu art. 10 pkt 3 wynika z kolei, że w stosunku do żołnierzy zajmujących stanowiska służbowe w korpusach podoficerów zawodowych i szeregowych zawodowych rozkazy personalne o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej wydają - Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych, Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych, Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej i Dowódca Garnizonu [...], w podległych jednostkach wojskowych.

W niniejszej sprawie jest okolicznością niesporną, że zarówno [...] w T., w której skarżący pełnił służbę przed jej rozformowaniem, jak i [...] w T., do którego skarżący został wyznaczony na stanowisko służbowe z dniem [...] maja 2011 r., były jednostkami podległymi Dowódcy Wojsk Lądowych, a zatem w świetle przywołanych wyżej przepisów nie ulega w ocenie Sądu wątpliwości, że to Dowódca Wojsk Lądowych był organem właściwym do wydania rozkazu personalnego o zwolnieniu skarżącego jak żołnierza pełniącego służbę w strukturach Wojskach Lądowych z zawodowej służby wojskowej.

W ocenie Sądu niezasadny jest także podniesiony w skardze zarzut naruszenia przez organy art. 110 K.p.a. Nie można zgodzić się ze skarżącym, że zaskarżoną decyzją oraz utrzymanym nią w mocy rozkazem personalnym Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] czerwca 2012 r. organy ponownie orzekły o zwolnieniu go ze stanowiska Kierownika [...] w [...] w T. mimo, że w tym zakresie Dowódca Wojsk Lądowych wydał już wcześniej rozkaz personalny nr [...] z dnia [...] kwietnia 2011 r, utrzymany następnie w mocy decyzją Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr [...] z dnia [...] czerwca 2011 r.

Rozkaz personalny Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...] z dnia [...] kwietnia 2011 r., utrzymany w mocy decyzją Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr [...] z dnia [...] czerwca 2011 r. rozstrzygał w kwestii zwolnienia skarżącego z zajmowanego stanowiska Kierownika Sekcji [...] w [...] w T. oraz wyznaczenia go na nowe stanowisko służbowe [...] w [...], natomiast w skarżonych w niniejszym postępowaniu sądowoadministracyjnym decyzjach organy rozstrzygały w kwestii zwolnienia skarżącego z zawodowej służby wojskowej. Różny jest więc przedmiot rozstrzygnięć w tych decyzjach. Fakt wskazania w rozkazie personalnym Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. jako stanowiska służbowego zajmowanego przez żołnierza - stanowiska Kierownika [...] w T. spowodowany było natomiast niewątpliwie tym, że skarżący do daty wydania tego rozkazu personalnego nie objął faktycznie nowego stanowisko służbowego, na które został wyznaczony tj. stanowiska [...] w [...].

Rozkaz personalny Dowódcy Wojsk Lądowych nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. o zwolnieniu skarżącego z zawodowej służby wojskowej wydany został w oparciu o przepis art. 111 pkt 7 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Zgodnie z tym przepisem żołnierza zawodowego zwalnia się z zawodowej służby wojskowej wskutek odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.

W kontekście oceny prawidłowości zastosowania przez organy tego przepisu należy zaznaczyć, że szczegółowe warunki i tryb zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej określa rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej (Dz. U. nr 23, poz. 137 ze zm.), które wydane zostało w oparciu o delegację ustawową zawartą w art. 118 ustawy pragmatycznej. Przepis § 10 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi natomiast, że w razie odmowy pełnienia zawodowej służby wojskowej na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym organ właściwy do wyznaczania na stanowisko służbowe przesyła do organu zwalniającego wniosek o zwolnienie z zawodowej służby wojskowej wraz z oświadczeniem żołnierza o odmowie pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.

W niniejszej sprawie organ właściwy do wyznaczenia skarżącego na stanowisko służbowe był jednocześnie organem właściwym do jego zwolnienia z zawodowej służby wojskowej, a zatem nie musiał występować z wnioskiem o zwolnienie do samego siebie, nie mniej jednak biorąc pod uwagę treść art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej w zw. z § 10 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego do wydania rozkazu personalnego w oparciu o ten przepis niezbędne był pisemne oświadczenia żołnierza o odmowie pełnienia przez niego służby na stanowisku służbowym w [...], na które został wyznaczony rozkazem Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia [...] kwietnia 2011 r.

Dowódca Wojsk Lądowych wydając rozkaz personalny z dnia [...] czerwca 2012 r. o zwolnieniu skarżącego z zawodowej służby wojskowej nie dysponował natomiast takim oświadczeniem żołnierza, a tym samym uznać należy, że rozkaz o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej wydany został z naruszeniem przepisów prawa materialnego tj. art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej w zw. z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie zwalniania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej.

Analizując treść § 10 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego, nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu, że odmowa pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym, o której mowa w art. 111 pkt ustawy pragmatycznej może być dorozumiana, a tym samym można ją wyartykułować z zachowania żołnierza po wyznaczeniu go na nowe stanowisko służbowe. Odmowa ta ma wynikać z wyraźnego oświadczenia żołnierza. Dla oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji o zwolnieniu nie miało zatem znaczenia to, czy nieobjęcie przez P. K. stanowiska służbowego w [...] nastąpiło z przyczyn leżących po stronie żołnierza, czy też po stronie organów wojskowych.

Jeżeli organ w związku z planowanym rozformowaniem [...] w T., w której P. K. pełnił służbę, nie był w stanie zaproponować żołnierzowi innego stanowiska poza stanowiskiem [...] w [...], a żołnierz nie wyrażał chęci objęcia tego stanowiska, to wówczas można było odebrać od niego stosowne oświadczenie na okoliczność, czy wyraża zgodę na pełnienie służby na tym stanowisku i w zależności od treści złożonego przez żołnierza oświadczenia wszcząć ewentualnie procedurę jego zwolnienia z zawodowej służby wojskowej na podstawie art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej. Wbrew twierdzeniom skarżącego, organ w związku rozformowaniem [...] w T., nie miał obowiązku przenoszenia go do rezerwy kadrowej.

W sytuacji natomiast, gdy obecnie w obrocie prawnym funkcjonuje prawomocny rozkaz personalny o wyznaczeniu skarżącego na stanowisko służbowe w [...], Dowódca Wojsk Lądowych nie dysponuje oświadczeniem żołnierza o odmowie pełnienia przez niego służby na tym stanowisku, a jednocześnie w ocenie organów wojskowych żołnierz uchyla się od wykonania prawomocnego rozkazu personalnego o wyznaczeniu go na nowe stanowisko służbowe, to organy wojskowe są oczywiście uprawnione i zobligowane podjąć w stosunku do tego żołnierza odpowiednie środki prawe, jednak nie w oparciu o art. 111 pkt 7 ustawy pragmatycznej, gdyż w opisanym stanie faktycznym nie zostały spełnione przesłanki materialnoprawne zastosowania tego przepisu.

Mając powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.

Stwierdzając, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, Sąd działał na podstawie art. 152 ww. ustawy.