IV SA/Wa 2206/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2013-04-16Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Agnieszka Góra-Błaszczykowska /przewodniczący/
Anna Falkiewicz-Kluj /sprawozdawca/
Łukasz KrzyckiSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Góra-Błaszczykowska, Sędziowie Sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.), Sędzia WSA Łukasz Krzycki, Protokolant sekr. sąd. Marek Lubasiński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi E. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] w przedmiocie wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oddala skargę
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z [...] lipca 2012 r. nr. [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego (dalej MWINGK) utrzymał w mocy decyzję Starosty P. z [...] maja 2012 r nr. [...] dotyczącą wprowadzenia zmiany w ewidencji gruntów i budynków obrębu Z. gmina O., w jednostce rejestrowej [...], działka nr [...], polegającej na wpisaniu w miejsce użytków Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha nowych użytków Bi-0,0063 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i LsVI-0,3685 ha.
Stan sprawy przedstawiał się następująco.
E. B. (dalej skarżąca) jest właścicielką działki nr [...] położonej we wsi Z. W latach 2007-2009 na terenie tej wsi przeprowadzona była modernizacja ewidencji gruntów. W trakcie prac ustalono między innymi sposób i zasięg użytkowania gruntu na działce nr [...]. W wyniku ww. prac dokonano zmiany użytków w działce nr [...]. Do czasu modernizacji w ewidencji gruntów wykazany był użytek R VI i LsVI, natomiast po jej zakończeniu w działce nr [...] wykazano użytek Bi, Lz-RVI i LsVI.
W jej wyniku ustalono także powierzchnię działki skarżącej na 0, 53 ha. a w zakresie użytków: Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha. W trakcie modernizacji były robione pomiary geodezyjne. Skarżąca brała udział w protokolarnym ustalaniu granic z udziałem geodetów, co poświadcza protokół z ustalania granic.
Pismem z 10 marca 2010 r. Skarżąca zakwestionowała zmianę kategorii gruntów na jej działce a zastrzeżenia dotyczyły użytku Bi.
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w celu zweryfikowania zapisów w ewidencji gruntów i budynków 17 listopada 2011 r. przeprowadzono oględziny na gruncie i stwierdzono, że działka skarżącej porośnięta jest lasem sosnowym. Stoi na niej domek kempingowy zbudowany z drewna i posadowiony na betonowej podmurówce, jest studnia, drewniana sławojka a działka jest ogrodzona. Ostatecznie Starosta P. decyzją z [...] maja 2012 r. postanowił wprowadzić zmiany w ewidencji gruntów w odniesieniu do działki [...] poprzez wpisanie w miejsce użytków Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha nowych powierzchni Bi-0,0063 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i LsVI-0,3685 ha.
W wyniku odwołania Skarżącej [...]Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Starosty P. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia MWINGK wskazał, że dokonana zmiana użytków została wprowadzona zgodnie z systematyką użytków ujętą w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38, poz, 454 ) – dalej Rozporządzenie, oraz ze stanem faktycznym na gruncie. Dotychczasowy zapis w postaci RVI, LsVI został zweryfikowany podczas prac związanych z modernizacją ewidencji gruntów, podczas których określono nowe użytki na działce [...] w postaci Bi, Lz-RVI i LsVI. Również podczas tych prac założono ewidencję budynków, w wyniku czego na działce wykazano budynek. Stan wykazany w ewidencji gruntów do czasu jej modernizacji nie znajdował uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa jak również w faktycznym zagospodarowaniu działki. Na skutek wnoszonych przez właścicielkę działki odwołań, dotyczących wielkości użytku Bi, organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków przeprowadził w tej sprawie postępowanie wyjaśniające, w trakcie którego dokonał między innymi oględzin nieruchomości a następnie, po sporządzeniu uzupełniającego operatu, dokonał obliczenia powierzchni użytków n działce nr [...]. W wyniku tych prac zmniejszono kwestionowaną przez właścicielkę działki powierzchnię użytku Bi.
Zgodnie z § 44 pkt. 2 oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 200lr. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, do zadań starosty należy utrzymywanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Z kolei jak stanowi § 45 ust. 1 cyt. rozporządzenia, aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Do aktualizacji operatu ewidencyjnego przepisy § 35 stosuje i się odpowiednio. § 35 ww. rozporządzenia określa, że źródłami danych ewidencyjnych niezbędnych do założenia ewidencji są:
1) materiały i informacje zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym,
2) wyniki pomiarów fotogrametrycznych,
3 ) wyniki terenowych pomiarów geodezyjnych,
4) dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów przez : sądy, organy administracji publicznej oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,
5) dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne,
6) dane zawarte w dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
7) wyniki oględzin,
Na podstawie materiałów zgromadzonych w sprawie organ odwoławczy ustalił, że zmiany jakie nastąpiły w sposobie zagospodarowania i użytkowania działki ni [...] powstały na skutek działań podjętych przez właścicielkę działki. W ramach prac geodezyjnych prowadzonych w wyniku modernizacji ewidencji gruntów w latach 2007-2009 dokonano kontroli użytków oraz ich weryfikacji zgodnie z systematyką użytków zapisany w rozporządzeniu z dnia 29 marca 2001r. Wyniki tych prac znalazły odzwierciedlenie w postaci nowych zapisów w operacie ewidencji gruntów. Kwestionowana przez Skarżącą wielkość użytku Bi została przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynkowy zweryfikowana w trakcie oględzin. Obszar użytku Bi nie jest równy powierzchni zabudowy pod istniejącym budynkiem, ponieważ w skład ww. użytku wchodzi zarówno budynek jak również teren niezbędny do korzystania z niego.
Zgodnie z § 68 ust.3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego I Budownictwu z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, symbolem Bi są oznaczone w ewidencji "inne tereny zabudowane". Załącznik nr 6 do ww. rozporządzenia w ust. 3 pkt 3 szczegółowo określa jakie tereny można zaliczyć do takich terenów. Są to grunty zajęte pod budynki i urządzenia związane z administracją służbą zdrowia, handlem, kultem religijnym, rzemiosłem, usługami, nauką oświatą kulturą sztuką, wypoczynkiem, łącznością itp. Z akt sprawy wynika, iż budynek usytuowany na działce nr [...] nie służy do produkcji rolnej lub leśnej, nie stanowi rezerwatu przyrody, nie wchodzi w skład parku narodowego, a jest wykorzystywany sezonowo w celach rekreacyjnych.
W rozpoznawanej sprawie właścicielka działki nie przedstawiła żadnych z określonych w § 35 rozporządzenia dokumentów potwierdzających zasadność składanych żądań, a jedynie powołała się na stan przed modernizacją ewidencji. Zdaniem organu II instancji Starosta P. prawidłowo ustalił, iż wykazany dla działki nr [...] użytek "inne tereny budowlane" oznaczony symbolem Bi jest zgodny z systematyką użytków zapisaną w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Podniesiona w odwołaniu kwestia powierzchni działki nie była przedmiotem postępowania prowadzonego przez organ I instancji, rozstrzygniętego zaskarżoną decyzją. Sprawa ta pojawiła się dopiero na etapie odwołania. Wniesione przez Panią E. B. zastrzeżenia dotyczące powierzchni działki jaka nastąpiła w wyniku modernizacji ewidencji, w stosunku do pierwotnej powierzchni zostały rozpoznane przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego. Na podstawie zgromadzonych materiałów ustalono, że powierzchnia działki nr [...] po modernizacji wynosi 0,5300 ha, natomiast według stanu przed modernizacją, powierzchnia działki wynosiła 0,47 ha. Analiza zgromadzonych dokumentów wykazała, że różnica w powierzchni działki wynika z tego, że pierwotną powierzchnię obliczono metodami analityczno-graficznymi a wielkość obliczonej powierzchni zaokrąglono do ara. Obecna powierzchnia 0,5300 ha określona w trakcie modernizacji ewidencji, została poprzedzona ustaleniem przebiegu granic nieruchomości na gruncie, które następnie zostały pomierzone, a wyniki tych pomiarów (analityczne) pozwoliły na określenie ostatecznej powierzchni działki nr 370 z dokładnością do 1m2.
W aktach sprawy znajduje się protokół z ustalenia przebiegu granic działki nr [...]. Z protokołu tego wynika, że w dniu 4 lipca 2008 roku Pani E. B. uczestniczyła w procesie ustalenia przebiegu granic działki nr [...], co zostało potwierdzone podpisem właścicielki działki złożonym na niniejszym protokole. Szkic graniczny będący załącznikiem do ww. protokołu potwierdza, że ustalony przebieg granic działki nr [...] jest zgodny ze stanem użytkowania. Powyższe ustalenia organu odwoławczego dokonane na podstawie zgromadzonych dokumentów, pozwalają stwierdzić że wykazana po modernizacji powierzchnia działki nr [...] jest zgodna ze stanem użytkowania na gruncie, a złożone na końcowym etapie postępowania zastrzeżenia Pani E. B. nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.
Zgłoszone przez właścicielkę działki zastrzeżenia do użytku Lz-RVI, również nie znajdują uzasadnienia i nie zostały poparte żadnymi dowodami. Organ odwoławczy ustalił, że podczas prac związanych z modernizacją ewidencji gruntów prowadzonych na trenie wsi Z., dokonano weryfikacji użytków gruntowych. W trakcie tych czynności ustalono, że część obszaru działki nr [...], sklasyfikowana do czasu modernizacji jako RVI, jest obecnie porośnięty drzewami, krzewami itp. W trakcie tych czynności nie dokonano zmian klas bonitacyjnych gruntów, a jedynie zarejestrowano stan zagospodarowania tej części działki. Zarejestrowana zmiana stanu użytkowania została potwierdzona nowym zapisem w rejestrze gruntów w postaci Lz-RVI.
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego dokonał oceny prawidłowości zarejestrowanych przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków zmian w sposobie użytkowania i zagospodarowania działki. Organ odwoławczy ustalił, że właścicielka działki Pani E. B. nie prowadzi produkcji rolniczej, a grunt o powierzchni 0.0063 ha, oznaczony jak użytek "Bi" utracił charakter rolny. Tym samym określone w decyzji Starosty P. powierzchnie użytków gruntowych w działce nr [...], odzwierciedlają faktyczny stan zagospodarowania działki.
Organ II instancji uznał zatem, że decyzja organu I instancji jest prawidłowa i nie jest możliwe wprowadzenie zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków polegającej na przywróceniu zapisów dotyczących użytków w działce nr [...] według stanu przed modernizacją ewidencji gruntów.
Na powyższe rozstrzygnięcie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wywiodła skarżąca zarzucając naruszenie:
-przepisów ust. 3 pkt. 3 załącznika nr 6 do Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r w sprawie ewidencji gruntów i budynków w zw. z § 68 ust. 3 pkt. 3 tego rozporządzenia poprzez wadliwe ustalenie powierzchni użytków Bi;
-nie zastosowanie § 35 pkt. 1,3,7 i § 36 pkt. 6 powołanego wyżej rozporządzenia i nie uwzględnienie operatu ewidencyjnego z [...] sierpnia 2003 r nr. [...] oraz protokołu z wizji lokalnej z 17 listopada 2011 r. wraz z dokumentacją zdjęciową oraz nie zastosowanie § 37 rozporządzenia poprzez nie zlecenie dokonania na gruncie pomiarów co doprowadziło do wadliwego ustalenia powierzchni działki nr. [...], powierzchni użytków Bi oraz klasyfikacji gruntów o pow. 0,1552ha jako LzRVI zamiast LsVI.
W uzasadnieniu skargi Skarżąca stwierdziła, że stan zagospodarowania gruntu nie uległ zmianie od lat 70tych. Geodeci nie dokonali pomiarów na gruncie a więc nie było podstaw do ustalenia powierzchni Bi na 0, 63 m.kw i dlatego powinna pozostać powierzchnia taka jak przed modernizacją tj. 27 m. kw. tym bardziej, że tereny o symbolu Bi mogą obejmować tylko grunt pod budynkiem – co wynika z § 68 powołanego wyżej Rozporządzenia. Poza tym grunty na działce skarżącej nie zostały celowo zalesione przez Skarżącą ale nastąpił samoczynny wysiew lasu. Rośnie on również na gruntach poprzednio rolnych i nie ma podstaw do różnego klasyfikowania gruntu na działce skarżącej. Nie zgodziła się także na powierzchnię działki (większa o 600 m. kw od zapisów sprzed modernizacji gruntów) wywodząc, że od początku była ona taka sama a tak znaczne zwiększenie jej powierzchni nie może wynikać z niedokładności wcześniejszych pomiarów. Jej zdaniem geodeci nie dokonywali pomiarów na Jej działce i prawdopodobnie włączyli do jej działki część działki sąsiedniej.
W odpowiedzi na skargę MWINGK wniósł o oddalenie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.
Skarga nie jest zasadna.
Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej. Ocenie podlega konkretna sprawa, rozpoznawana wcześniej przez organ administracji publicznej, pod kątem prawidłowości zastosowania przepisów obowiązującego prawa i trafności rozstrzygnięcia.
Kompetencje sądu administracyjnego nakładają na niego obowiązek oceny przebiegu postępowania administracyjnego i to zarówno czynności podejmowanych w toku tego postępowania jak i treści i podstaw wydanej decyzji administracyjnej. Działanie sądu ma bowiem na celu ewentualne wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji czy postanowienia, które w jakikolwiek sposób naruszałyby obowiązujące prawo. (por. wyrok NSA Warszawa z 20 stycznia 2010 r. I GSK 982/08 LEX nr 594803).
Oceniając legalność zaskarżonej decyzji Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzył się ani naruszenia przepisów prawa materialnego mającego wypływ na wynik sprawy ani też naruszenia przepisów prawa procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia.
Podstawą prawną rozstrzygnięcia były przepisy ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (D.U. z 2010 r, Nr. 193, poz.1287 ze zm.) – dalej Pgik. Organ wniosek Skarżącej prawidłowo potraktował jako wniosek o zmianę danych objętych ewidencją gruntów, gdyż wobec zakończenia postępowania dotyczącego modernizacji gruntów nie mógł być on potratowany jako zarzuty do przeprowadzonej modernizacji. Postępowanie modernizacyjne, zgodnie z art. 24a ust. 2-4 i 6.12 ustawy Pgik jest postępowaniem o którym Starostwa powiadamia poprzez podanie do publicznej wiadomości o jego wszczęciu, następnie wykłada projekt operatu opisowo-kartograficznego do wglądu i każdy czyjego interesu prawnego dotyczą ujawnione dane może do nich zgłaszać uwagi, a następnie po ogłoszeniu o jego opublikowaniu w dzienniku urzędowym, zgłaszać do niego zarzuty. Zarzuty zgłoszone po terminie traktuje się jako wnioski o zmianę danych objętych ewidencją gruntów tak jak to miało miejsce w tym wypadku (art. 24a ust. 9)
W wyniku przeprowadzonych czynności, w związku z wnioskiem Skarżącej, organ dokonał oględzin nieruchomości a P. S.A, które przeprowadzało wcześniej czynności związane z modernizacją gruntów, sporządziło załącznik do operatu modernizacyjnego, który został zaewidencjonowany w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] stycznia 2012 r. Na tej podstawie organ dokonał stosownych zmian w ewidencji gruntów.
Aktualizacja ewidencji gruntów następuje poprzez wprowadzeniu udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Są one aktualizowane bądź z urzędu lub na wniosek osób zaineresowanych, przede wszystkim właścicieli lub też organów. Ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne nie zawiera reguł prowadzenia ewidencji gruntów i dokonywania w nich zmian. Kwestie te uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Nadrzędnym celem prowadzonej ewidencji jest jej aktualność powiązana z zasadą chronologiczności wpisów. Istniejący zapis w ewidencji gruntów może być zmieniony tylko na podstawie dokumentów urzędowych, które zostały sporządzone już po wprowadzeniu do ewidencji kwestionowanych danych (por. wyroki NSA z 14 listopada 2007 r I OSK 1488/06, z 11 marca 2008 I OSK 350/07 publ.w internetowym zbiorze orzecznictwa NSA). Znaczy to tyle, że w przypadku żądania zmiany w ewidencji gruntów musi istnieć inny, nowy dokument urzędowy z którego wynika konieczność dokonania zmiany w ewidencji gruntów z uwagi na jej nieaktualność. Przepisy art. 20, 22 i 24 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne są bowiem jedynie zbiorem informacji o gruntach, pełnią funkcję informacyjno-techniczną, nie rozstrzygają sporów o prawa do gruntów (choćby w odniesieniu do przysługującego prawa własności do określonego powierzchniowo gruntu), nie nadają tych praw. Nie rodzą zatem żadnych praw rzeczowych czy obligacyjnych (por. wyroki NSA z 25 października 2010 r, I OSK 1839/10, z 19 października 2011 r I OSK 1764/10, 30 września 2011r I OSK 1628/10 zamieszone w internetowym zbiorze orzeczeń NSA).
Starosta, który prowadzi rejestry ewidencyjne dokonując wpisu ma obowiązek, zgodnie z zasadą legalności formalnej i materialnej zbadać czy rzeczywiście istnieją różnice pomiędzy danymi które znajdują się ewidencji gruntów a rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym na gruncie. Obowiązuje przy tym zasada chronologii wpisów. Jak wskazuje NSA w wyroku z 9 sierpnia 2012r. I OSK 1092/1, dokonanie zmian jest możliwe poprzez udokumentowanie przez osobę zainteresowaną tych rozbieżności. Wpisom do ewidencji gruntów podlegają bezsporne dane o gruntach, budynkach i lokalach. Jak jednak wskazuje orzecznictwo sądowoadministracyjne nie stanowi aktualizowania ewidencji gruntów wprowadzanie zmian na podstawie dokumentów stwierdzających stan wcześniejszy niż wynikający z aktualnie obowiązującego stanu prawnego (por. wyroki NSA z 14 listopada 2007 I OSK 1488/06, z 11 marca 2008 I OSK 350/07).
Po tym wstępie, odnosząc się do poszczególnych zarzutów skargi Sąd miał na względzie następujące okoliczności.
1. Zarzut dotyczący powierzchni działki.
Skarżąca w toku postępowania administracyjnego żądała od organu zmiany powierzchni działki i przywróceniu zapisów sprzed modernizacji gruntów wywodząc iż jej działka, będąca przedmiotem uwłaszczenia była mniejsza i nic w tym zakresie się nie zmiło.
Zgodnie z tym co zostało wskazane wyżej organ nie mógł tego uczynić ponieważ w ewidencji gruntów znajdował się już dokument urzędowy w postaci operatu z modernizacji gruntów w której zresztą Skarżąca brała udział, co potwierdza protokół ustalania granic wraz z pomiarami geodezyjnymi. Potwierdziła tym samym przyjętą w ramach modernizacji powierzchnię działki. Skarżąca nie przedstawiła obecnie w toku postępowania administracyjnego żadnego dowodu z dokumentu urzędowego na okoliczność, że po zmianie danych w ewidencji gruntów po jej modernizacji doszło do zmiany powierzchni działki a wprost przeciwnie twierdziła, że nie ulegała ona od lat 70 tych zmianie. Kwestionowanie obecnie tej powierzchni jest w ocenie Sądu wynikiem tylko i wyłącznie kwestii podatkowych (Skarżąca otrzymała nakaz płatniczy w związku z większą powierzchnię działki).
Obowiązek wyczerpującego zebrania materiału dowodowego przez organ administracji publicznej nie zwalnia strony od działania tym bardziej w sytuacji w której to strona twierdzi, że dane w ewidencji gruntów nie są zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym na gruncie a temu obowiązkowi Skarżąca nie sprostała.
Organ II instancji w uzasadnieniu decyzji odniósł się w sposób wyczerpujący do twierdzeń Skarżącej na temat zmiany powierzchni działki. Wyjaśnił dlaczego uległa ona zmianie i argumentacja organu w świetle zebranych dowodów został zaaprobowana w pełni przez Sąd jako wyczerpująca i nie wymagająca uzupełnienia. Nie znajdują także żadnego uzasadnienia argumenty strony odnośnie włączenia do powierzchni działki skarżącej części powierzchni działki sąsiedniej, nawiasem mówiąc Skarżąca nie wskazała nawet której a zatem twierdzenia te mają charakter czysto hipotetyczny.
2. Zarzuty dotyczące rodzaju użytków.
W ramach prowadzonej aktualizacji gruntów możliwe jest nie tylko dokonywanie jej aktualizacji na skutek zdarzeń jakie miały miejsce od powstania poprzedniego wpisu ale i usuwanie wadliwości zapisów ewidencyjnych powstałych na skutek błędów czy oczywistych omyłek ewidencyjnych, o ile uzasadnia to aktualny stan prawny. W tym wypadku dokonane na gruncie oględziny dały podstawy do zmian w zakresie użytków w stosunku do tych które zostały uwidocznione w operacie z modernizacji ewidencji gruntów – a podstawą do tego stał się załącznik do operatu geodezyjnego nr [...].
Organy ewidencyjne, mimo że zobowiązane są w pewnych wypadkach do prowadzenia postępowania wyjaśniającego, nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów na podstawie których dokonują zmian w ewidencji gruntów (por. wyroki NSA z 8 lipca 2010 r I OSK 1251/09, z 14 kwietnia 2010 r I OSK 850/09). Tym samym nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów takich jak operat, chyba że pod względem treści, mimo wprowadzenia do zasobu geodezyjnego i kartograficznego, nie byłby on wystarczający jako podstawa do wprowadzenia zmian z uwagi na jego przedmiot (por. wyrok WSA w Krakowie z 17 listopada 2010 r III SA/Kr 711/09).
Oceniając w tych aspektach dokonaną przez organy zmianę w zapisach w ewidencji gruntów wskazać należy, że organ dokonał korekty powierzchni użytków Bi z 469 m. kw na 63 m.kw – co znalazło ostatecznie odzwierciedlenie w nowych zapisach w ewidencji gruntów. Nie był jednak możliwy powrót do zapisów sprzed modernizacji gruntów gdyż wtedy w ogóle nie ujawniony był budynek a tym samym nie występowały tereny zabudowane. Dopiero w wyniku prac modernizacyjnych doszło do ujawnienia budynku i konieczna stała się zmiana dotychczasowych użytków na użytki Bi " inne tereny zabudowane". Zgodnie z powołanym wyżej rozporządzeniem MRRB z 29 marca 2001 r. jako użytki Bi uznane są "inne tereny zabudowane – grunty zajęte pod budynki i inne wraz z terenami wypoczynku (zał. Nr. 6 pkt. 2 ppkt 3 Rozporządzenia) – a jak wynikało z oględzin w taki właśnie sposób wykorzystywany jest budynek znajdujący się na działce Skarżącej. Skarżąca kwestionując przyjętą w operacie powierzchnię Bi nie wykazała aby było inaczej i aby rzeczywiście teren przyległy do budynku nie był wykorzystywany w takim właśnie celu. Nie podważone zostały zatem ustalenia geodetów zawarte w nowym operacie – co czyni zarzut naruszenia przepisów Rozporządzenia w zakresie ustalenia powierzchni użytków B1 za nie skuteczny.
Nie mają wpływu na treść rozstrzygnięcia ustalenia organu dotyczące pozostałych użytków, wywodzone z faktu iż cała działka porośnięta jest samosiejkami. Organ odwoławczy ustalił, że w ramach modernizacji ewidencji gruntów nie dokonano zmian typu i klasy gleby natomiast dokonano weryfikacji użytków gruntowych. Wnioskowane zmiany byłyby możliwe gdyby starosta wszczął postępowanie w sprawie klasyfikacji gruntów na podstawie art. 26 ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne i rozporządzenia wykonawczego, obecnie Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 września 2012 r w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów (D.U.2012.1246). Dopiero takiego rodzaju postępowanie mogłoby doprowadzić do zmiany klasyfikacji gruntów.
Wskazać należy, że Skarżąca domagała się pierwotnie jedynie zmiany powierzchni użytków Bi a organ I instancji, będąc związany wnioskiem strony w sposób wyczerpujący się do tak sformułowanego wniosku odniósł.
Dopiero później Skarżąca zaczęła domagać się wpisania na całym terenie działki użytku w postaci LsVI, wywodząc, że w całości teren ten porośnięty jest drzewami. Do tak sformułowanego wniosku odniósł się organ II instancji wskazując, że w ramach modernizacji gruntów nie przeprowadzano zmiany użytków, ustalono jedynie, że działka [...] porośnięta jest drzewami i dlatego grunt poprzednio zakwalifikowany jako rola RVI jako stanowiący grunt zadrzewiony i zakrzewiony zakwalifikowano pod względem użytków jako Lz R. Zapis ten jest zgody z § 68 ust. 2 pkt. 2 Rozporządzenia który wskazuje, że symbolem Ls oznacza się grunty zadrzewione i zakrzewione lub w przypadku zadrzewień śródpolnych zaistniałych na gruntach objętych klasyfikacją gleboznawczą – oznacza się symbolem Lz oraz symbolem odpowiadającym użytkowi gruntowemu stanowiącemu część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu nr Lz R – tak jak to miało miejsce w tym przypadku. Zmiana powierzchni Bi skutkować natomiast musiała zmianą powierzchni Ls VI z uwagi na zmniejszenie powierzchni Bi. Zmiany te zostały więc dostosowane do obecnie obowiązujących a wynikających z powołanego wyżej rozporządzenia przepisów. Wszystko to czyni nieskutecznym zarzut naruszenia § 68 rozporządzenia.
Nie trafny jest także zarzut naruszenia art. 35 pkt 1, 3 i 7 Rozporządzenia. W całości stanowi on, że źródłami danych ewidencyjnych niezbędnych do założenia ewidencji są:
1) materiały i informacje zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym,
2) wyniki pomiarów fotogrametrycznych,
3) wyniki terenowych pomiarów geodezyjnych,
4) dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów przez: sądy, organy administracji publicznej oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,
5) dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne,
6) dane zawarte w dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
7) wyniki oględzin.
Wynika więc z niego, że wszystkie wyżej wymienione dane źródłowe stanowią podstawę do założenia ewidencji. Zgodnie z tym co zostało wskazane wyżej w przypadku aktualizacji ewidencji gruntów, która już istnieje, podstawę zmian mogą stanowić wyłącznie aktualne dokumenty urzędowe gdyż zmiany te dokonywane są na ich podstawie i stanowią czynności techniczne które sprowadzają się do przetworzenia informacji które są zawarte w danym dokumencie. Żaden z przepisów prawa nie daje organowi uprawnienia do badania zasadności czy legalności dokumentów które stanowią podstawę wpisu (por. D Fancenloben, Pojęcie i Funkcje kastratu nieruchomości jako rejestru publicznego. Przegląd Geodezyjny 2008, nr. 11. S. 7-13). Poza wywołanym przez organ załącznikiem do operatu z modernizacji gruntów nie został w toku postępowania przedstawiony inny dokument z którego wynikałaby konieczność dokonania zmian w zakresie żądanym przez Skarżącą. Jak to zostało wskazane wyżej dokonanie zmian w zakresie przekwalifikowania gruntów na działce [...] na las wymagałaby przeprowadzenia klasyfikacji gruntów – a ta nie była objęta tym postępowaniem.
Nie trafny jest zarzut naruszenia § 44 pkt 2 Rozporządzenia, który nakłada na starostę obowiązek aktualizacji gruntów. Starosta dokonał aktualizacji ewidencji gruntów w ramach posiadanych uprawnień kompetencyjnych, przeprowadził w tym zakresie postępowanie wyjaśniające i na jego podstawie wydał decyzję która nie jest sprzeczna z prawem.
Sąd nie stwierdził także uchybień, które powinien wziąć pod uwagę z urzędu a które stanowiłyby podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji.
Z tych wszystkich względów Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (D.U. z 2012 r. poz. 270) orzekł jak w sentencji wyroku.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Agnieszka Góra-Błaszczykowska /przewodniczący/Anna Falkiewicz-Kluj /sprawozdawca/
Łukasz Krzycki
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Góra-Błaszczykowska, Sędziowie Sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.), Sędzia WSA Łukasz Krzycki, Protokolant sekr. sąd. Marek Lubasiński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi E. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] w przedmiocie wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oddala skargę
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z [...] lipca 2012 r. nr. [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego (dalej MWINGK) utrzymał w mocy decyzję Starosty P. z [...] maja 2012 r nr. [...] dotyczącą wprowadzenia zmiany w ewidencji gruntów i budynków obrębu Z. gmina O., w jednostce rejestrowej [...], działka nr [...], polegającej na wpisaniu w miejsce użytków Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha nowych użytków Bi-0,0063 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i LsVI-0,3685 ha.
Stan sprawy przedstawiał się następująco.
E. B. (dalej skarżąca) jest właścicielką działki nr [...] położonej we wsi Z. W latach 2007-2009 na terenie tej wsi przeprowadzona była modernizacja ewidencji gruntów. W trakcie prac ustalono między innymi sposób i zasięg użytkowania gruntu na działce nr [...]. W wyniku ww. prac dokonano zmiany użytków w działce nr [...]. Do czasu modernizacji w ewidencji gruntów wykazany był użytek R VI i LsVI, natomiast po jej zakończeniu w działce nr [...] wykazano użytek Bi, Lz-RVI i LsVI.
W jej wyniku ustalono także powierzchnię działki skarżącej na 0, 53 ha. a w zakresie użytków: Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha. W trakcie modernizacji były robione pomiary geodezyjne. Skarżąca brała udział w protokolarnym ustalaniu granic z udziałem geodetów, co poświadcza protokół z ustalania granic.
Pismem z 10 marca 2010 r. Skarżąca zakwestionowała zmianę kategorii gruntów na jej działce a zastrzeżenia dotyczyły użytku Bi.
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w celu zweryfikowania zapisów w ewidencji gruntów i budynków 17 listopada 2011 r. przeprowadzono oględziny na gruncie i stwierdzono, że działka skarżącej porośnięta jest lasem sosnowym. Stoi na niej domek kempingowy zbudowany z drewna i posadowiony na betonowej podmurówce, jest studnia, drewniana sławojka a działka jest ogrodzona. Ostatecznie Starosta P. decyzją z [...] maja 2012 r. postanowił wprowadzić zmiany w ewidencji gruntów w odniesieniu do działki [...] poprzez wpisanie w miejsce użytków Bi-0,0469 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i Ls VI-0,3252 ha nowych powierzchni Bi-0,0063 ha, Lz-RVI-0,1552 ha i LsVI-0,3685 ha.
W wyniku odwołania Skarżącej [...]Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Starosty P. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia MWINGK wskazał, że dokonana zmiana użytków została wprowadzona zgodnie z systematyką użytków ujętą w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38, poz, 454 ) – dalej Rozporządzenie, oraz ze stanem faktycznym na gruncie. Dotychczasowy zapis w postaci RVI, LsVI został zweryfikowany podczas prac związanych z modernizacją ewidencji gruntów, podczas których określono nowe użytki na działce [...] w postaci Bi, Lz-RVI i LsVI. Również podczas tych prac założono ewidencję budynków, w wyniku czego na działce wykazano budynek. Stan wykazany w ewidencji gruntów do czasu jej modernizacji nie znajdował uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa jak również w faktycznym zagospodarowaniu działki. Na skutek wnoszonych przez właścicielkę działki odwołań, dotyczących wielkości użytku Bi, organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków przeprowadził w tej sprawie postępowanie wyjaśniające, w trakcie którego dokonał między innymi oględzin nieruchomości a następnie, po sporządzeniu uzupełniającego operatu, dokonał obliczenia powierzchni użytków n działce nr [...]. W wyniku tych prac zmniejszono kwestionowaną przez właścicielkę działki powierzchnię użytku Bi.
Zgodnie z § 44 pkt. 2 oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 200lr. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, do zadań starosty należy utrzymywanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Z kolei jak stanowi § 45 ust. 1 cyt. rozporządzenia, aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Do aktualizacji operatu ewidencyjnego przepisy § 35 stosuje i się odpowiednio. § 35 ww. rozporządzenia określa, że źródłami danych ewidencyjnych niezbędnych do założenia ewidencji są:
1) materiały i informacje zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym,
2) wyniki pomiarów fotogrametrycznych,
3 ) wyniki terenowych pomiarów geodezyjnych,
4) dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów przez : sądy, organy administracji publicznej oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,
5) dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne,
6) dane zawarte w dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
7) wyniki oględzin,
Na podstawie materiałów zgromadzonych w sprawie organ odwoławczy ustalił, że zmiany jakie nastąpiły w sposobie zagospodarowania i użytkowania działki ni [...] powstały na skutek działań podjętych przez właścicielkę działki. W ramach prac geodezyjnych prowadzonych w wyniku modernizacji ewidencji gruntów w latach 2007-2009 dokonano kontroli użytków oraz ich weryfikacji zgodnie z systematyką użytków zapisany w rozporządzeniu z dnia 29 marca 2001r. Wyniki tych prac znalazły odzwierciedlenie w postaci nowych zapisów w operacie ewidencji gruntów. Kwestionowana przez Skarżącą wielkość użytku Bi została przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynkowy zweryfikowana w trakcie oględzin. Obszar użytku Bi nie jest równy powierzchni zabudowy pod istniejącym budynkiem, ponieważ w skład ww. użytku wchodzi zarówno budynek jak również teren niezbędny do korzystania z niego.
Zgodnie z § 68 ust.3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego I Budownictwu z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, symbolem Bi są oznaczone w ewidencji "inne tereny zabudowane". Załącznik nr 6 do ww. rozporządzenia w ust. 3 pkt 3 szczegółowo określa jakie tereny można zaliczyć do takich terenów. Są to grunty zajęte pod budynki i urządzenia związane z administracją służbą zdrowia, handlem, kultem religijnym, rzemiosłem, usługami, nauką oświatą kulturą sztuką, wypoczynkiem, łącznością itp. Z akt sprawy wynika, iż budynek usytuowany na działce nr [...] nie służy do produkcji rolnej lub leśnej, nie stanowi rezerwatu przyrody, nie wchodzi w skład parku narodowego, a jest wykorzystywany sezonowo w celach rekreacyjnych.
W rozpoznawanej sprawie właścicielka działki nie przedstawiła żadnych z określonych w § 35 rozporządzenia dokumentów potwierdzających zasadność składanych żądań, a jedynie powołała się na stan przed modernizacją ewidencji. Zdaniem organu II instancji Starosta P. prawidłowo ustalił, iż wykazany dla działki nr [...] użytek "inne tereny budowlane" oznaczony symbolem Bi jest zgodny z systematyką użytków zapisaną w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Podniesiona w odwołaniu kwestia powierzchni działki nie była przedmiotem postępowania prowadzonego przez organ I instancji, rozstrzygniętego zaskarżoną decyzją. Sprawa ta pojawiła się dopiero na etapie odwołania. Wniesione przez Panią E. B. zastrzeżenia dotyczące powierzchni działki jaka nastąpiła w wyniku modernizacji ewidencji, w stosunku do pierwotnej powierzchni zostały rozpoznane przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego. Na podstawie zgromadzonych materiałów ustalono, że powierzchnia działki nr [...] po modernizacji wynosi 0,5300 ha, natomiast według stanu przed modernizacją, powierzchnia działki wynosiła 0,47 ha. Analiza zgromadzonych dokumentów wykazała, że różnica w powierzchni działki wynika z tego, że pierwotną powierzchnię obliczono metodami analityczno-graficznymi a wielkość obliczonej powierzchni zaokrąglono do ara. Obecna powierzchnia 0,5300 ha określona w trakcie modernizacji ewidencji, została poprzedzona ustaleniem przebiegu granic nieruchomości na gruncie, które następnie zostały pomierzone, a wyniki tych pomiarów (analityczne) pozwoliły na określenie ostatecznej powierzchni działki nr 370 z dokładnością do 1m2.
W aktach sprawy znajduje się protokół z ustalenia przebiegu granic działki nr [...]. Z protokołu tego wynika, że w dniu 4 lipca 2008 roku Pani E. B. uczestniczyła w procesie ustalenia przebiegu granic działki nr [...], co zostało potwierdzone podpisem właścicielki działki złożonym na niniejszym protokole. Szkic graniczny będący załącznikiem do ww. protokołu potwierdza, że ustalony przebieg granic działki nr [...] jest zgodny ze stanem użytkowania. Powyższe ustalenia organu odwoławczego dokonane na podstawie zgromadzonych dokumentów, pozwalają stwierdzić że wykazana po modernizacji powierzchnia działki nr [...] jest zgodna ze stanem użytkowania na gruncie, a złożone na końcowym etapie postępowania zastrzeżenia Pani E. B. nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.
Zgłoszone przez właścicielkę działki zastrzeżenia do użytku Lz-RVI, również nie znajdują uzasadnienia i nie zostały poparte żadnymi dowodami. Organ odwoławczy ustalił, że podczas prac związanych z modernizacją ewidencji gruntów prowadzonych na trenie wsi Z., dokonano weryfikacji użytków gruntowych. W trakcie tych czynności ustalono, że część obszaru działki nr [...], sklasyfikowana do czasu modernizacji jako RVI, jest obecnie porośnięty drzewami, krzewami itp. W trakcie tych czynności nie dokonano zmian klas bonitacyjnych gruntów, a jedynie zarejestrowano stan zagospodarowania tej części działki. Zarejestrowana zmiana stanu użytkowania została potwierdzona nowym zapisem w rejestrze gruntów w postaci Lz-RVI.
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego dokonał oceny prawidłowości zarejestrowanych przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków zmian w sposobie użytkowania i zagospodarowania działki. Organ odwoławczy ustalił, że właścicielka działki Pani E. B. nie prowadzi produkcji rolniczej, a grunt o powierzchni 0.0063 ha, oznaczony jak użytek "Bi" utracił charakter rolny. Tym samym określone w decyzji Starosty P. powierzchnie użytków gruntowych w działce nr [...], odzwierciedlają faktyczny stan zagospodarowania działki.
Organ II instancji uznał zatem, że decyzja organu I instancji jest prawidłowa i nie jest możliwe wprowadzenie zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków polegającej na przywróceniu zapisów dotyczących użytków w działce nr [...] według stanu przed modernizacją ewidencji gruntów.
Na powyższe rozstrzygnięcie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wywiodła skarżąca zarzucając naruszenie:
-przepisów ust. 3 pkt. 3 załącznika nr 6 do Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r w sprawie ewidencji gruntów i budynków w zw. z § 68 ust. 3 pkt. 3 tego rozporządzenia poprzez wadliwe ustalenie powierzchni użytków Bi;
-nie zastosowanie § 35 pkt. 1,3,7 i § 36 pkt. 6 powołanego wyżej rozporządzenia i nie uwzględnienie operatu ewidencyjnego z [...] sierpnia 2003 r nr. [...] oraz protokołu z wizji lokalnej z 17 listopada 2011 r. wraz z dokumentacją zdjęciową oraz nie zastosowanie § 37 rozporządzenia poprzez nie zlecenie dokonania na gruncie pomiarów co doprowadziło do wadliwego ustalenia powierzchni działki nr. [...], powierzchni użytków Bi oraz klasyfikacji gruntów o pow. 0,1552ha jako LzRVI zamiast LsVI.
W uzasadnieniu skargi Skarżąca stwierdziła, że stan zagospodarowania gruntu nie uległ zmianie od lat 70tych. Geodeci nie dokonali pomiarów na gruncie a więc nie było podstaw do ustalenia powierzchni Bi na 0, 63 m.kw i dlatego powinna pozostać powierzchnia taka jak przed modernizacją tj. 27 m. kw. tym bardziej, że tereny o symbolu Bi mogą obejmować tylko grunt pod budynkiem – co wynika z § 68 powołanego wyżej Rozporządzenia. Poza tym grunty na działce skarżącej nie zostały celowo zalesione przez Skarżącą ale nastąpił samoczynny wysiew lasu. Rośnie on również na gruntach poprzednio rolnych i nie ma podstaw do różnego klasyfikowania gruntu na działce skarżącej. Nie zgodziła się także na powierzchnię działki (większa o 600 m. kw od zapisów sprzed modernizacji gruntów) wywodząc, że od początku była ona taka sama a tak znaczne zwiększenie jej powierzchni nie może wynikać z niedokładności wcześniejszych pomiarów. Jej zdaniem geodeci nie dokonywali pomiarów na Jej działce i prawdopodobnie włączyli do jej działki część działki sąsiedniej.
W odpowiedzi na skargę MWINGK wniósł o oddalenie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.
Skarga nie jest zasadna.
Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej. Ocenie podlega konkretna sprawa, rozpoznawana wcześniej przez organ administracji publicznej, pod kątem prawidłowości zastosowania przepisów obowiązującego prawa i trafności rozstrzygnięcia.
Kompetencje sądu administracyjnego nakładają na niego obowiązek oceny przebiegu postępowania administracyjnego i to zarówno czynności podejmowanych w toku tego postępowania jak i treści i podstaw wydanej decyzji administracyjnej. Działanie sądu ma bowiem na celu ewentualne wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji czy postanowienia, które w jakikolwiek sposób naruszałyby obowiązujące prawo. (por. wyrok NSA Warszawa z 20 stycznia 2010 r. I GSK 982/08 LEX nr 594803).
Oceniając legalność zaskarżonej decyzji Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzył się ani naruszenia przepisów prawa materialnego mającego wypływ na wynik sprawy ani też naruszenia przepisów prawa procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia.
Podstawą prawną rozstrzygnięcia były przepisy ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (D.U. z 2010 r, Nr. 193, poz.1287 ze zm.) – dalej Pgik. Organ wniosek Skarżącej prawidłowo potraktował jako wniosek o zmianę danych objętych ewidencją gruntów, gdyż wobec zakończenia postępowania dotyczącego modernizacji gruntów nie mógł być on potratowany jako zarzuty do przeprowadzonej modernizacji. Postępowanie modernizacyjne, zgodnie z art. 24a ust. 2-4 i 6.12 ustawy Pgik jest postępowaniem o którym Starostwa powiadamia poprzez podanie do publicznej wiadomości o jego wszczęciu, następnie wykłada projekt operatu opisowo-kartograficznego do wglądu i każdy czyjego interesu prawnego dotyczą ujawnione dane może do nich zgłaszać uwagi, a następnie po ogłoszeniu o jego opublikowaniu w dzienniku urzędowym, zgłaszać do niego zarzuty. Zarzuty zgłoszone po terminie traktuje się jako wnioski o zmianę danych objętych ewidencją gruntów tak jak to miało miejsce w tym wypadku (art. 24a ust. 9)
W wyniku przeprowadzonych czynności, w związku z wnioskiem Skarżącej, organ dokonał oględzin nieruchomości a P. S.A, które przeprowadzało wcześniej czynności związane z modernizacją gruntów, sporządziło załącznik do operatu modernizacyjnego, który został zaewidencjonowany w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w dniu [...] stycznia 2012 r. Na tej podstawie organ dokonał stosownych zmian w ewidencji gruntów.
Aktualizacja ewidencji gruntów następuje poprzez wprowadzeniu udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Są one aktualizowane bądź z urzędu lub na wniosek osób zaineresowanych, przede wszystkim właścicieli lub też organów. Ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne nie zawiera reguł prowadzenia ewidencji gruntów i dokonywania w nich zmian. Kwestie te uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Nadrzędnym celem prowadzonej ewidencji jest jej aktualność powiązana z zasadą chronologiczności wpisów. Istniejący zapis w ewidencji gruntów może być zmieniony tylko na podstawie dokumentów urzędowych, które zostały sporządzone już po wprowadzeniu do ewidencji kwestionowanych danych (por. wyroki NSA z 14 listopada 2007 r I OSK 1488/06, z 11 marca 2008 I OSK 350/07 publ.w internetowym zbiorze orzecznictwa NSA). Znaczy to tyle, że w przypadku żądania zmiany w ewidencji gruntów musi istnieć inny, nowy dokument urzędowy z którego wynika konieczność dokonania zmiany w ewidencji gruntów z uwagi na jej nieaktualność. Przepisy art. 20, 22 i 24 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne są bowiem jedynie zbiorem informacji o gruntach, pełnią funkcję informacyjno-techniczną, nie rozstrzygają sporów o prawa do gruntów (choćby w odniesieniu do przysługującego prawa własności do określonego powierzchniowo gruntu), nie nadają tych praw. Nie rodzą zatem żadnych praw rzeczowych czy obligacyjnych (por. wyroki NSA z 25 października 2010 r, I OSK 1839/10, z 19 października 2011 r I OSK 1764/10, 30 września 2011r I OSK 1628/10 zamieszone w internetowym zbiorze orzeczeń NSA).
Starosta, który prowadzi rejestry ewidencyjne dokonując wpisu ma obowiązek, zgodnie z zasadą legalności formalnej i materialnej zbadać czy rzeczywiście istnieją różnice pomiędzy danymi które znajdują się ewidencji gruntów a rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym na gruncie. Obowiązuje przy tym zasada chronologii wpisów. Jak wskazuje NSA w wyroku z 9 sierpnia 2012r. I OSK 1092/1, dokonanie zmian jest możliwe poprzez udokumentowanie przez osobę zainteresowaną tych rozbieżności. Wpisom do ewidencji gruntów podlegają bezsporne dane o gruntach, budynkach i lokalach. Jak jednak wskazuje orzecznictwo sądowoadministracyjne nie stanowi aktualizowania ewidencji gruntów wprowadzanie zmian na podstawie dokumentów stwierdzających stan wcześniejszy niż wynikający z aktualnie obowiązującego stanu prawnego (por. wyroki NSA z 14 listopada 2007 I OSK 1488/06, z 11 marca 2008 I OSK 350/07).
Po tym wstępie, odnosząc się do poszczególnych zarzutów skargi Sąd miał na względzie następujące okoliczności.
1. Zarzut dotyczący powierzchni działki.
Skarżąca w toku postępowania administracyjnego żądała od organu zmiany powierzchni działki i przywróceniu zapisów sprzed modernizacji gruntów wywodząc iż jej działka, będąca przedmiotem uwłaszczenia była mniejsza i nic w tym zakresie się nie zmiło.
Zgodnie z tym co zostało wskazane wyżej organ nie mógł tego uczynić ponieważ w ewidencji gruntów znajdował się już dokument urzędowy w postaci operatu z modernizacji gruntów w której zresztą Skarżąca brała udział, co potwierdza protokół ustalania granic wraz z pomiarami geodezyjnymi. Potwierdziła tym samym przyjętą w ramach modernizacji powierzchnię działki. Skarżąca nie przedstawiła obecnie w toku postępowania administracyjnego żadnego dowodu z dokumentu urzędowego na okoliczność, że po zmianie danych w ewidencji gruntów po jej modernizacji doszło do zmiany powierzchni działki a wprost przeciwnie twierdziła, że nie ulegała ona od lat 70 tych zmianie. Kwestionowanie obecnie tej powierzchni jest w ocenie Sądu wynikiem tylko i wyłącznie kwestii podatkowych (Skarżąca otrzymała nakaz płatniczy w związku z większą powierzchnię działki).
Obowiązek wyczerpującego zebrania materiału dowodowego przez organ administracji publicznej nie zwalnia strony od działania tym bardziej w sytuacji w której to strona twierdzi, że dane w ewidencji gruntów nie są zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym na gruncie a temu obowiązkowi Skarżąca nie sprostała.
Organ II instancji w uzasadnieniu decyzji odniósł się w sposób wyczerpujący do twierdzeń Skarżącej na temat zmiany powierzchni działki. Wyjaśnił dlaczego uległa ona zmianie i argumentacja organu w świetle zebranych dowodów został zaaprobowana w pełni przez Sąd jako wyczerpująca i nie wymagająca uzupełnienia. Nie znajdują także żadnego uzasadnienia argumenty strony odnośnie włączenia do powierzchni działki skarżącej części powierzchni działki sąsiedniej, nawiasem mówiąc Skarżąca nie wskazała nawet której a zatem twierdzenia te mają charakter czysto hipotetyczny.
2. Zarzuty dotyczące rodzaju użytków.
W ramach prowadzonej aktualizacji gruntów możliwe jest nie tylko dokonywanie jej aktualizacji na skutek zdarzeń jakie miały miejsce od powstania poprzedniego wpisu ale i usuwanie wadliwości zapisów ewidencyjnych powstałych na skutek błędów czy oczywistych omyłek ewidencyjnych, o ile uzasadnia to aktualny stan prawny. W tym wypadku dokonane na gruncie oględziny dały podstawy do zmian w zakresie użytków w stosunku do tych które zostały uwidocznione w operacie z modernizacji ewidencji gruntów – a podstawą do tego stał się załącznik do operatu geodezyjnego nr [...].
Organy ewidencyjne, mimo że zobowiązane są w pewnych wypadkach do prowadzenia postępowania wyjaśniającego, nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów na podstawie których dokonują zmian w ewidencji gruntów (por. wyroki NSA z 8 lipca 2010 r I OSK 1251/09, z 14 kwietnia 2010 r I OSK 850/09). Tym samym nie są uprawnione do weryfikacji dokumentów takich jak operat, chyba że pod względem treści, mimo wprowadzenia do zasobu geodezyjnego i kartograficznego, nie byłby on wystarczający jako podstawa do wprowadzenia zmian z uwagi na jego przedmiot (por. wyrok WSA w Krakowie z 17 listopada 2010 r III SA/Kr 711/09).
Oceniając w tych aspektach dokonaną przez organy zmianę w zapisach w ewidencji gruntów wskazać należy, że organ dokonał korekty powierzchni użytków Bi z 469 m. kw na 63 m.kw – co znalazło ostatecznie odzwierciedlenie w nowych zapisach w ewidencji gruntów. Nie był jednak możliwy powrót do zapisów sprzed modernizacji gruntów gdyż wtedy w ogóle nie ujawniony był budynek a tym samym nie występowały tereny zabudowane. Dopiero w wyniku prac modernizacyjnych doszło do ujawnienia budynku i konieczna stała się zmiana dotychczasowych użytków na użytki Bi " inne tereny zabudowane". Zgodnie z powołanym wyżej rozporządzeniem MRRB z 29 marca 2001 r. jako użytki Bi uznane są "inne tereny zabudowane – grunty zajęte pod budynki i inne wraz z terenami wypoczynku (zał. Nr. 6 pkt. 2 ppkt 3 Rozporządzenia) – a jak wynikało z oględzin w taki właśnie sposób wykorzystywany jest budynek znajdujący się na działce Skarżącej. Skarżąca kwestionując przyjętą w operacie powierzchnię Bi nie wykazała aby było inaczej i aby rzeczywiście teren przyległy do budynku nie był wykorzystywany w takim właśnie celu. Nie podważone zostały zatem ustalenia geodetów zawarte w nowym operacie – co czyni zarzut naruszenia przepisów Rozporządzenia w zakresie ustalenia powierzchni użytków B1 za nie skuteczny.
Nie mają wpływu na treść rozstrzygnięcia ustalenia organu dotyczące pozostałych użytków, wywodzone z faktu iż cała działka porośnięta jest samosiejkami. Organ odwoławczy ustalił, że w ramach modernizacji ewidencji gruntów nie dokonano zmian typu i klasy gleby natomiast dokonano weryfikacji użytków gruntowych. Wnioskowane zmiany byłyby możliwe gdyby starosta wszczął postępowanie w sprawie klasyfikacji gruntów na podstawie art. 26 ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne i rozporządzenia wykonawczego, obecnie Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 września 2012 r w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów (D.U.2012.1246). Dopiero takiego rodzaju postępowanie mogłoby doprowadzić do zmiany klasyfikacji gruntów.
Wskazać należy, że Skarżąca domagała się pierwotnie jedynie zmiany powierzchni użytków Bi a organ I instancji, będąc związany wnioskiem strony w sposób wyczerpujący się do tak sformułowanego wniosku odniósł.
Dopiero później Skarżąca zaczęła domagać się wpisania na całym terenie działki użytku w postaci LsVI, wywodząc, że w całości teren ten porośnięty jest drzewami. Do tak sformułowanego wniosku odniósł się organ II instancji wskazując, że w ramach modernizacji gruntów nie przeprowadzano zmiany użytków, ustalono jedynie, że działka [...] porośnięta jest drzewami i dlatego grunt poprzednio zakwalifikowany jako rola RVI jako stanowiący grunt zadrzewiony i zakrzewiony zakwalifikowano pod względem użytków jako Lz R. Zapis ten jest zgody z § 68 ust. 2 pkt. 2 Rozporządzenia który wskazuje, że symbolem Ls oznacza się grunty zadrzewione i zakrzewione lub w przypadku zadrzewień śródpolnych zaistniałych na gruntach objętych klasyfikacją gleboznawczą – oznacza się symbolem Lz oraz symbolem odpowiadającym użytkowi gruntowemu stanowiącemu część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu nr Lz R – tak jak to miało miejsce w tym przypadku. Zmiana powierzchni Bi skutkować natomiast musiała zmianą powierzchni Ls VI z uwagi na zmniejszenie powierzchni Bi. Zmiany te zostały więc dostosowane do obecnie obowiązujących a wynikających z powołanego wyżej rozporządzenia przepisów. Wszystko to czyni nieskutecznym zarzut naruszenia § 68 rozporządzenia.
Nie trafny jest także zarzut naruszenia art. 35 pkt 1, 3 i 7 Rozporządzenia. W całości stanowi on, że źródłami danych ewidencyjnych niezbędnych do założenia ewidencji są:
1) materiały i informacje zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym,
2) wyniki pomiarów fotogrametrycznych,
3) wyniki terenowych pomiarów geodezyjnych,
4) dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów przez: sądy, organy administracji publicznej oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,
5) dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne,
6) dane zawarte w dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
7) wyniki oględzin.
Wynika więc z niego, że wszystkie wyżej wymienione dane źródłowe stanowią podstawę do założenia ewidencji. Zgodnie z tym co zostało wskazane wyżej w przypadku aktualizacji ewidencji gruntów, która już istnieje, podstawę zmian mogą stanowić wyłącznie aktualne dokumenty urzędowe gdyż zmiany te dokonywane są na ich podstawie i stanowią czynności techniczne które sprowadzają się do przetworzenia informacji które są zawarte w danym dokumencie. Żaden z przepisów prawa nie daje organowi uprawnienia do badania zasadności czy legalności dokumentów które stanowią podstawę wpisu (por. D Fancenloben, Pojęcie i Funkcje kastratu nieruchomości jako rejestru publicznego. Przegląd Geodezyjny 2008, nr. 11. S. 7-13). Poza wywołanym przez organ załącznikiem do operatu z modernizacji gruntów nie został w toku postępowania przedstawiony inny dokument z którego wynikałaby konieczność dokonania zmian w zakresie żądanym przez Skarżącą. Jak to zostało wskazane wyżej dokonanie zmian w zakresie przekwalifikowania gruntów na działce [...] na las wymagałaby przeprowadzenia klasyfikacji gruntów – a ta nie była objęta tym postępowaniem.
Nie trafny jest zarzut naruszenia § 44 pkt 2 Rozporządzenia, który nakłada na starostę obowiązek aktualizacji gruntów. Starosta dokonał aktualizacji ewidencji gruntów w ramach posiadanych uprawnień kompetencyjnych, przeprowadził w tym zakresie postępowanie wyjaśniające i na jego podstawie wydał decyzję która nie jest sprzeczna z prawem.
Sąd nie stwierdził także uchybień, które powinien wziąć pod uwagę z urzędu a które stanowiłyby podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji.
Z tych wszystkich względów Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (D.U. z 2012 r. poz. 270) orzekł jak w sentencji wyroku.
