II SA/Łd 1030/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2013-02-27Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Jolanta Rosińska /sprawozdawca/
Sławomir Wojciechowski
Zygmunt Zgierski /przewodniczący/Sentencja
Dnia 27 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska (spr.) Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant Pomocnik sekretarza sądowego Anna Łyżwa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2013 roku przy udziale --- sprawy ze skargi D. N. na uchwałę Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zbycia w trybie bezprzetargowym nieruchomości stanowiącej własność gminy - oddala skargę. LS
Uzasadnienie
Uchwałą z dnia [...] nr [...] Rada Gminy B. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 ze zm.), przywoływanej dalej w skrócie jako "u.g.n.", w wyraziła zgodę na zbycie w trybie bezprzetargowym nieruchomości, stanowiącej własność Gminy B., położonej w R., obręb geodezyjny [...], składającej się z działek o nr ewidencyjnych: 271/2, 274/1, dla których Sąd Rejonowy w B., Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr KW [...] o łącznej powierzchni 0,3071 ha, na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości, tj. firmy A, R., gmina B.
Jak wynika z treści uchwały przedmiotowa nieruchomość zabudowana jest budynkiem restauracji posadowionym na działce nr 271/2; domkiem letniskowym posadowionym na działce nr 271/2; zaś na działce nr 274/1 zlokalizowany jest parking. Nieruchomość została wydzierżawiona przez Gminę B., na podstawie umowy dzierżawy z dnia 4 września 2002 r., firmie A na okres od 1 października 2002 r. do 30 września 2022 r. Na przedmiotowej nieruchomości dzierżawca w okresie trwania umowy dzierżawy, dokonał z własnych środków, rozbudowy budynku restauracji na podstawie decyzji Starosty Powiatowego w B. z dnia [...] nr [...] w zakresie zabudowy tarasu restauracji. Obiekt uzyskał pozwolenie na użytkowanie wydane przez Państwowego Inspektora Pracy w Ł. w dniu 19 grudnia 2008 r. Jak wynika z treści § 2 uchwały, o nabycie wspomnianej wyżej nieruchomości nie ubiega się inny podmiot.
W dniu 9 sierpnia 2012 r. D. N. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wezwał Radę Gminy w B. do usunięcia naruszenia prawa wskazaną uchwałą z dnia [...], podnosząc zarzuty naruszenia art. 37 ust. 1 w związku z art 37 ust. 3, art. 37 ust. 2 pkt 6, art. 35 ust. 1 u.g.n., art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. oraz naruszenie konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa. Wobec tak sformułowanych zarzutów strona wniosła o uchylenie uchwały i przeprowadzenie sprzedaży nieruchomości w formie przetargowej.
Pismem z dnia 20 sierpnia 2012 r., doręczonym pełnomocnikowi D. N. w dniu 22 sierpnia 2012 r., Rada Gminy B. poinformowała, że wobec wniesienia przez D. N. odwołania od uchwały Rady Gminy z dnia [...] nr [...] oraz wezwania do usunięcia naruszenia prawa, w pierwszej kolejności rozpoznane zostanie odwołanie, które przekazano do Wojewody [...]. Na obecnym etapie postępowania Rada Gminy nie posiada kompetencji do uchylenia przedmiotowej uchwały, zatem "złożony wniosek należy traktować jako przedwczesny".
W dniu 21 września 2012 r. D. N. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na uchwałę Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] podnosząc zarzuty:
1. naruszenia przepisów prawa materialnego - art. 37 ust. 1 w związku z art 37 ust. 3 u.g.n., polegające na ich niewłaściwym zastosowaniu i podjęciu uchwały o bezprzetargowej sprzedaży nieruchomości stanowiących własność Gminy B. oznaczonej nr ewid. 271/2, 274/1, położonej w R., obręb geodezyjny [...] na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości tj. firmie A pomimo, iż nie zostały spełnione ustawowe przesłanki dopuszczające odstąpienie od generalnej zasady sprzedaży nieruchomości gminnej w formie przetargu, a w szczególności:
a) pominięcie faktu, iż o nabycie nieruchomości ubiega się więcej podmiotów spełniających ustawowe warunki, w tym skarżący D. N., o czym od wielu lat wiedziały organy gminy,
b) nieuwzględnienie faktu, iż działka o nr ewid. 271/2 przeznaczona jest i wykorzystywana jest w dużej części na realizację urządzeń infrastruktury technicznej, oraz pełni rolę drogi dojazdowej do nieruchomości skarżącego D. N., a w tej sytuacji nieruchomość powyższa pełni rolę pomocniczą i funkcjonalną dla nieruchomości o numerze ewidencyjnym 272 będącej własnością skarżącego, na której znajduje się zabytkowy dom wpisany do rejestru zabytków i którego właściwa ochrona wymaga dostępu z każdej strony, co przez sprzedaż działki 271/2 zostanie całkowicie ograniczone,
2. rażące naruszenie art. art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n., polegające na przeznaczeniu nieruchomości stanowiących własność Gminy B. oznaczonej nr ewid. 271/2, 274/1 położonej w R., obręb geodezyjny [...] do sprzedaży bezprzetargowej, w sytuacji, gdy wskazana nieruchomość gminna może być przeznaczona na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej o numerze ewidencyjnym 272, a także w sytuacji gdy zainteresowanie zakupem działki wyraził więcej niż jeden podmiot,
3. naruszenie art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. polegające na braku wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego w sprawie, a w szczególności w zakresie wieloletnich starań skarżącego o umożliwienie mu zakupu działki nr ewid. 271/2, która ma charakter pomocniczy wobec nieruchomości będącej własnością D. N.,
4. art. 35 ust. 1 u.g.n., poprzez zaniechanie umieszczenia informacji o przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Gminy B., a to działki nr 271/2, 274/1, będącej przedmiotem zaskarżonej uchwały, w stosownym wykazie, który ustawa nakazuje właściwemu organowi wywiesić na okres 21 dni w siedzibie urzędu, a nadto podać do publicznej wiadomości informację o tej czynności przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych urzędu, co skutkowało wydaniem zaskarżonej uchwały z naruszeniem zasady jawności postępowania i z oczywistym naruszeniem interesu prawnego skarżącego, wyrażającym się w pozbawieniu go możliwości wypowiedzenia się w przedmiocie zamiaru nabycia tej działki w celu polepszenia zagospodarowania swych nieruchomości, a w dalszej kolejności doprowadziło do uchwalenia bezprzetargowego trybu sprzedaży tej działki na rzecz arbitralnie wskazanego dzierżawcy nieruchomości,
5. naruszenie konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa polegające na pozbawieniu jednostki spełniającej ustawowe kryteria możliwości zakupu nieruchomości będącej własnością gminy poprzez wyłączenie jej od sprzedaży w drodze przetargu i pozbawienie jej możliwości uczestnictwa w przetargu, w którego wyniku skarżący mógłby stać się właścicielem działki, która w istotny sposób wpływa na poprawę warunków zagospodarowania jego nieruchomości.
W oparciu o wskazane zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały.
Odpowiadając na skargę Rada Gminy B. wniosła o jej oddalenie, argumentując, że miała prawo do podjęcia uchwały, a swoim działaniem nie naruszyła art. 37 ust. 1 w związku z art. 37 ust. 3 u.g.n.. Ustalono bowiem, że dotychczasowi dzierżawcy nieruchomości spełniają warunki co do jej nabycia w drodze bezprzetargowej i nie zaszły żadne przesłanki wykluczające ten tryb sprzedaży. Zdaniem organu nieprawdziwe są zarzuty, że o daną nieruchomość ubiegali się inni nabywcy, spełniający warunki do zwolnienia z przetargu. Skarżący nie spełnia bowiem żadnego ustawowego warunku, który uprawniałby go do nabycia nieruchomości dzierżawionej przez W. L., w trybie bezprzetargowym. Wniosek D. N. o wykup części działki, nie może być bowiem traktowany jako przeszkoda w zbyciu bezprzetargowym nieruchomości, dzierżawionej przez W. L. Skarżący nie jest dzierżawcą nieruchomości projektowanej do sprzedaży, nie ma zawartej umowy dzierżawy na przedmiotową nieruchomość oraz nie zabudował tej nieruchomości na podstawie pozwolenia na budowę. Złożony przez niego wniosek traktować należy wyłącznie jako ofertę kupna części nieruchomości, a nie jej całości. Nadto złożona oferta nie stanowi przeszkody do zbycia nieruchomości dzierżawionej przez W. L., w drodze bezprzetargowej. Sama wola nabycia części nieruchomości, nie może być utożsamiana z automatycznym prawem do nabycia nieruchomości w drodze bezprzetargowej. Rada Gminy podkreśliła, że W. L. dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej na ponad 10 lat (od 1 października 2002 r. do 30 września 2022 r.), zabudowała powyższą nieruchomość w oparciu o wydane pozwolenie na budowę (decyzja Starosty [...] nr [...] z dnia [...], w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na zabudowę tarasu restauracji "A"). Dotychczasowy dzierżawca sumiennie i terminowo wywiązuje się z nałożonych na niego prac remontowych, zgodnie z uzgodnieniami z gminą (wykonano remont oraz docieplenie dachu, remont pieca centralnego ogrzewania oraz sanitariatów), a gmina nie miała zastrzeżeń co do sposobu wykorzystania obiektu i dbania o niego. Ten typ zbycia nieruchomości na rzecz dotychczasowego dzierżawcy, w sytuacji poniesienia przez niego znacznych nakładów finansowych na dzierżawioną nieruchomość, ma służyć ochronie praw dotychczasowego dzierżawcy i nie dopuścić, aby nieruchomości, których wartość wzrosła na skutek działań dzierżawcy, były sprzedawane w drodze przetargu. Celem zapobieżenia takim wypadkom ma służyć właśnie regulacja zawarta w art. 37 ust. 3 ustawy. W opinii Rady Gminy w tej sprawie D. N. wyraził zamiar kupna części działki dzierżawionej przez W. L. Zamiar ten nie spotkał się z aprobatą gminy i do transakcji nie doszło. Z tego tytułu skarżący uzurpuje sobie prawo do zaliczenia go do potencjalnych nabywców, którzy spełniają ustawowe przesłanki warunkujące zbycie dzierżawionej nieruchomości bez przetargu. Sam zamiar, czy też wola zakupu części działki bez spełnienia ustawowych przesłanek, określonych w art. 37 ust 3 ustawy, nie może być automatycznie zaliczona do przesłanek dyskwalifikujących daną nieruchomość do sprzedaży w trybie bezprzetargowym.
Gmina B. nie podzieliła również zarzutu skargi w zakresie rażącego naruszenia art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy, podnosząc, że nieruchomość gminna nie może być przeznaczona na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej o nr ewid. 272, stanowiącej własność skarżącego. Jakkolwiek jego nieruchomość graniczy z nieruchomością zbywaną, to obie funkcjonują jako odrębne nieruchomości, mające dostęp do dróg publicznych. Według organu nie wiadomo jak rozumieć zarzut wyrażenia zainteresowania zakupu działki przez więcej niż jeden podmiot. W skardze zawarte są sprzeczne stanowiska skarżącego, który w pkt 1a skargi podnosi, iż spełnia ustawowe warunki do zakupu nieruchomości w drodze bezprzetargowej, natomiast w końcowej jej części zawarł chęć nabycia tej nieruchomości w drodze przetargu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. Rada Gminy wskazała, że w toku postępowania organ podjął wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w sposób wyczerpujący zebrano i poddano badaniu merytorycznemu cały materiał dowodowy. Natomiast w kwestii naruszenia art. 107 K.p.a. Rada stwierdziła, iż przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do postępowania zakończonego wydaniem decyzji administracyjnej, co w tym wypadku nie miało miejsca.
W ocenie organu działka ewid. nr 271/2 nie ma charakteru pomocniczego wobec nieruchomości będącej własnością skarżącego, który nabywając działkę nr ewid. 272 był świadomy charakteru nabywanej działki (jej położenia, dostępu do dróg publicznych, naniesień i budynków na niej posadowionych), jak również o sąsiedniej nieruchomości gminnej. Pomimo to dokonał zakupu i z tego tytułu w chwili transakcji nie rościł żadnych pretensji. Zatem brak jest znamion charakteru pomocniczego nieruchomości gminnej wobec nieruchomości skarżącego. Rola pomocnicza istnieje tylko w przekonaniu skarżącego i sprowadza się do uniemożliwienia sprzedaży nieruchomości gminnej, bez uzasadnionych podstaw prawnych.
Odnosząc się do kwestii poniesionych przez skarżącego nakładów (na utwardzenie wjazdu) na nieruchomości stanowiącej własność gminną, Rada wskazała, że zostały one dokonane bez wiedzy i zgody gminy.
Zdaniem organu wnioski składane przez D. N. w sprawie wykupu części działki 271/2 nie mają uzasadnienia prawnego, funkcjonalnego, a przede wszystkim ekonomicznego, ponieważ sprzedaż części nieruchomości, związana jest z uprzednim dokonaniem podziału działki ewidencyjnej, co spowodowałoby rozdrobnienie nieruchomości oraz zbędne koszty związane z usługami geodezyjnymi, które Gmina poniosłaby w związku z podziałem nieruchomości gminnej. Na takie postępowanie nie było zgody Rady Gminy B.
Ustosunkowując się następnie do zarzutu naruszenia art. 35 ust. 1 u.g.n., Rada Gminy stwierdziła, że w przypadku projektowanej sprzedaży w drodze bezprzetargowej brak jest obowiązku zamieszczenia nieruchomości w wykazie, o którym mowa w tym przepisie. Obligatoryjną treść wykazu określa art. 35 ust. 2 u.g.n. Zachowanie trybu określonego w art. 35 ust. 1 u.g.n. konieczne jest zarówno wówczas, gdy nieruchomości przeznaczone są, np. do sprzedaży przetargowej, jak i wówczas, gdy określonym osobom przysługuje pierwszeństwo (por. art. 34 ust. 1 i 6 u.g.n.). Dla osób, którym przysługuje pierwszeństwo z art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 u.g.n. zakreśla się w wykazie termin do złożenia wniosku o nabycie nieruchomości, najemców lokali zaś zawiadamia się odrębnie. Zatem, w przypadku sprzedaży bezprzetargowej, na podstawie art. 37 ust 3 u.g.n., nie ma obowiązku zamieszczania projektowanej do sprzedaży nieruchomości w wykazie, w którym mowa w art. 35 ust 1 ustawy.
Zdaniem Rady Gminy nietrafny jest również zarzut skargi o naruszeniu konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa, ponieważ projektowana sprzedaż w drodze bezprzetargowej ma służyć właśnie równości obywateli, polegającej na możliwości nabycia nieruchomości przez długoletnich dzierżawców, którzy ponieśli znaczne nakłady finansowe, a które to nakłady mogą przekroczyć wartość rynkową nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży. Takie roszczenie przysługuje każdemu dzierżawcy w oparciu o art. 231 K.c.
Jednocześnie organ wskazał, że zaskarżona uchwała była badana przez organ nadzoru pod względem zgodności z prawem, który nie stwierdził w niej uchybień i nieprawidłowości.
Na rozprawie w dniu 27 lutego 2013 r. stawił się skarżący wraz z pełnomocnikiem, który poparł skargę. D. N. oświadczył, iż swój interes prawny upatruje w tym, iż chciałby zakupić od Gminy B. część działki nr 271/2.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej i stosownie do treści art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. obejmuje ona orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej.
W niniejszej sprawie przedmiotem skargi D. N. jest uchwała Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] w sprawie wyrażenia zgody na zbycie w trybie bezprzetargowym nieruchomości, stanowiącej własność Gminy B., położonej w R., obręb geodezyjny [...], składającej się z działek o nr ewidencyjnych: 271/2, 274/1, dla których Sąd Rejonowy w B., Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr KW [...] o łącznej powierzchni 0,3071 ha, na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości, tj. firmy A.
Skarga na powyższą uchwałę została wniesiona do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "u.s.g.", który stanowi, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
W ocenie Sądu skarga D. N. spełnia wszystkie wymogi formalne, warunkujące jej dopuszczalność. Została bowiem wniesiona w ustawowym terminie, po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa. Bez wątpienia dotyczy również aktu podjętego w sprawie z zakresu administracji publicznej, co zostało przesądzone w uchwale składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 listopada 2000 r. sygn. akt OPS 11/00 (publ. ONSA 2001/2/52, Wokanda 2001/4/31, Wspólnota 2001/25/50), w której stwierdzono, że uchwała rady gminy o przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości stanowiącej mienie komunalne w trybie przetargu może być zaskarżona do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 ze zm.).
Przystępując w następnej kolejności do oceny, czy wnoszący skargę ma interes prawny lub uprawnienie, które zostały naruszone zaskarżonym aktem, w pierwszej kolejności wyjaśnić trzeba, że kryterium interesu prawnego, o którym mowa w art. 101 ust. 1 u.s.g., ma charakter materialnoprawny i wymaga stwierdzenia związku między sferą indywidualnych praw i obowiązków skarżącego a zaskarżonym aktem. Związek ten musi być aktualny, a nie przyszły i musi dotyczyć takiej sytuacji prawnej, którą można określić jako własną, indywidualną i konkretną danej osoby. Nadto podjęty akt przez swą wadliwość narusza prawnie chronione interesy lub uprawnienia podmiotu (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lipca 2011 r. sygn. akt I OSK 677/11- Lex nr 1082796).
Prawo do wniesienia na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. skargi do sądu przysługuje podmiotowi, który wykaże naruszenie przez zaskarżoną uchwałę własnego interesu prawnego lub uprawnienia, a zatem w przypadku, gdy zaskarżona uchwała godzi w sferę prawną podmiotu przez wywołanie negatywnych następstw prawnych, np. przez zniesienie, ograniczenie czy też uniemożliwienie realizacji jego uprawnienia lub interesu prawnego. Naruszenie zatem interesu prawnego lub uprawnienia to naruszenie przysługującej podmiotowi z mocy prawa ochrony. Podstawą do wyprowadzenia tej ochrony są przepisy prawa materialnego, które regulują treść działania organów administracji publicznej, na mocy których kształtowane są uprawnienia lub obowiązki jednostki. Przepisy prawa procesowego stanowią podstawę do wyprowadzenia interesu prawnego lub uprawnienia tylko w razie, gdy występuje bezpośredni związek z autorytatywną konkretyzacją uprawnienia lub obowiązku (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt II OSK 790/12, Lex nr 1212683).
Tożsame stanowisko w tej kwestii zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia: 22 lutego 2012 r. sygn. akt I OSK 2143/11 – Lex nr 1136662, 17 maja 2012 r. sygn. akt I OSK 208/12 – Lex nr 1218851, 23 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2451/11 – Lex nr 1123130, 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II OSK 2373/11- Lex nr 1110180, 22 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1333/11 – Lex nr 965179).
Skarżący winien zatem wykazać, że zaskarżona uchwała narusza jego sferę uprawnień gwarantowanych przepisami prawa. Przy czym stan owego naruszenia musi być aktualny i nie może odnosić się do ewentualnych, przyszłych sytuacji, jak również odnosić się do zdarzeń z przeszłości, które na skutek upływu czasu utraciły jakiekolwiek znaczenie prawne, zdezaktualizowały się. Innymi słowy - to na wnoszącym skargę ciąży obowiązek wykazania, że na skutek podjęcia zaskarżonej uchwały w sposób bezpośredni i realny został pozbawiony lub ograniczony w realizacji wynikających dla niego z przepisów prawa uprawnień bądź, że nałożono na niego sprzeczne z tymi przepisami obowiązki oraz wykazać, w jaki sposób to naruszenie nastąpiło, zaś skutki owego naruszenia w dalszym ciągu wywierają negatywny wpływ na jego prawnie chronioną sferę.
W rozpoznawanej sprawie niespornym jest, iż skarżącemu w dacie podejmowania zaskarżonej uchwały nie przysługiwał tytuł własności do nieruchomości, których ona dotyczyła, ani inne prawo rzeczowe, czy też jakiekolwiek prawo wynikające ze stosunków obligacyjnych. Nie zabudował on również rzeczonych nieruchomości w oparciu o pozwolenie na budowę. Skarżący nie wykazał także, aby stan ten uległ zmianie po podjęciu zaskarżonej uchwały. Swój interes prawny D. N. błędnie upatruje w zamiarze nabycia części nieruchomości dotychczas dzierżawionej i zabudowanej przez W. L. Zatem bezspornie źródłem jego interesu prawnego nie może być przepis art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.), który stanowi odstępstwo od ogólnej zasady zbywania nieruchomości, stanowiących własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego w drodze przetargu. Możliwość zwolnienia z obowiązku sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu z uwagi na podmiot korzystający z tej nieruchomości istnieje, ale przy spełnieniu następujących warunków. Po pierwsze, zbycie następuje na rzecz dzierżawcy nieruchomości, tj. osoby, która legitymuje się tytułem prawnym do władania nieruchomością w postaci obowiązującej umowy dzierżawy. Po drugie, umowa dzierżawy co do zasady została zawarta na czas oznaczony, nie krótszy niż 10 lat. Po trzecie, nieruchomość została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę. Żaden z tych warunków w przypadku D. N. nie został spełniony, wobec czego z przepisu art. 37 ust. 3 nie wynikają dla niego konkretne prawa podmiotowe, które zaskarżona uchwała narusza.
Także twierdzenie, że działka nr ewid. 271/2 wykorzystywana jest w dużej mierze na realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz pełni rolę drogi dojazdowej do nieruchomości skarżącego, na której poczynił on nakłady utwardzając wjazd, nie świadczy o istnieniu interesu prawnego po stronie skarżącego. Co prawda, w świetle załączonej do sprawy dokumentacji działka nr 271/2, stanowiąca własność gminną, graniczy z nieruchomością skarżącego, jednakże są to dwie odrębne nieruchomości, z których każda posiada dostęp do drogi publicznej, wobec czego skarżący na skutek podjęcia kwestionowanej uchwały, nie został tego dostępu pozbawiony. Błędne jest nadto twierdzenie skarżącego, że sporna nieruchomość gminna pełni rolę pomocniczą i funkcjonalną dla jego nieruchomości oznaczonej jako działka nr 272, na której znajduje się zabytkowy dom wpisany do rejestru zabytków i którego właściwa ochrona wymaga dostępu z każdej strony, co wobec sprzedaży działki nr 271/2 zostanie całkowicie ograniczone.
Źródłem interesu prawnego nie jest również norma art. 32 Konstytucji RP, ustanawiająca zasadę równości obywateli wobec prawa, ponieważ poza ogólnikowym przywołaniem rzeczonego argumentu w treści skargi, skarżący nie wykazał naruszenia bezpośredniego, indywidualnego i konkretnego interesu prawnego zaskarżoną uchwałą.
Reasumując należy stwierdzić, że sam fakt ubiegania się o nabycie przez skarżącego nieruchomości objętej przedmiotową uchwałą nie stanowi jakiegokolwiek uprawnienia prawnorzeczowego chronionego prawem materialnym, na które to uprawnienie mogłaby w jakikolwiek sposób oddziaływać podjęta przez radę gminy uchwała. Zamiarowi polepszenia warunków gospodarowania na nieruchomości skarżącego przy pomocy nieruchomości stanowiącej dotychczas własność gminy poprzez dostęp do nieruchomości stanowiącej jego własność z dwóch dróg publicznych ustawodawca nie przypisał nawet charakteru roszczenia o nabycie nieruchomości. Z tego względu zamiar ten należy ocenić wyłącznie jako interes faktyczny skarżącego, który nie korzysta z ochrony prawnomaterialnej.
W świetle przedstawionych powyżej argumentów uchwała Rady Gminy B., wbrew przekonaniu skarżącego, nie narusza przysługującego mu interesu prawnego lub uprawnienia, wobec czego nie ma on legitymacji do jej zaskarżenia.
Brak legitymacji skargowej po stronie D. N. wyklucza tym samym możliwość oceny legalności zaskarżonej uchwały oraz merytoryczne ustosunkowanie się do podniesionych w skardze zarzutów.
Z tych powodów Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
LS
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Jolanta Rosińska /sprawozdawca/Sławomir Wojciechowski
Zygmunt Zgierski /przewodniczący/
Sentencja
Dnia 27 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska (spr.) Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant Pomocnik sekretarza sądowego Anna Łyżwa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2013 roku przy udziale --- sprawy ze skargi D. N. na uchwałę Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zbycia w trybie bezprzetargowym nieruchomości stanowiącej własność gminy - oddala skargę. LS
Uzasadnienie
Uchwałą z dnia [...] nr [...] Rada Gminy B. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 ze zm.), przywoływanej dalej w skrócie jako "u.g.n.", w wyraziła zgodę na zbycie w trybie bezprzetargowym nieruchomości, stanowiącej własność Gminy B., położonej w R., obręb geodezyjny [...], składającej się z działek o nr ewidencyjnych: 271/2, 274/1, dla których Sąd Rejonowy w B., Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr KW [...] o łącznej powierzchni 0,3071 ha, na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości, tj. firmy A, R., gmina B.
Jak wynika z treści uchwały przedmiotowa nieruchomość zabudowana jest budynkiem restauracji posadowionym na działce nr 271/2; domkiem letniskowym posadowionym na działce nr 271/2; zaś na działce nr 274/1 zlokalizowany jest parking. Nieruchomość została wydzierżawiona przez Gminę B., na podstawie umowy dzierżawy z dnia 4 września 2002 r., firmie A na okres od 1 października 2002 r. do 30 września 2022 r. Na przedmiotowej nieruchomości dzierżawca w okresie trwania umowy dzierżawy, dokonał z własnych środków, rozbudowy budynku restauracji na podstawie decyzji Starosty Powiatowego w B. z dnia [...] nr [...] w zakresie zabudowy tarasu restauracji. Obiekt uzyskał pozwolenie na użytkowanie wydane przez Państwowego Inspektora Pracy w Ł. w dniu 19 grudnia 2008 r. Jak wynika z treści § 2 uchwały, o nabycie wspomnianej wyżej nieruchomości nie ubiega się inny podmiot.
W dniu 9 sierpnia 2012 r. D. N. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wezwał Radę Gminy w B. do usunięcia naruszenia prawa wskazaną uchwałą z dnia [...], podnosząc zarzuty naruszenia art. 37 ust. 1 w związku z art 37 ust. 3, art. 37 ust. 2 pkt 6, art. 35 ust. 1 u.g.n., art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. oraz naruszenie konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa. Wobec tak sformułowanych zarzutów strona wniosła o uchylenie uchwały i przeprowadzenie sprzedaży nieruchomości w formie przetargowej.
Pismem z dnia 20 sierpnia 2012 r., doręczonym pełnomocnikowi D. N. w dniu 22 sierpnia 2012 r., Rada Gminy B. poinformowała, że wobec wniesienia przez D. N. odwołania od uchwały Rady Gminy z dnia [...] nr [...] oraz wezwania do usunięcia naruszenia prawa, w pierwszej kolejności rozpoznane zostanie odwołanie, które przekazano do Wojewody [...]. Na obecnym etapie postępowania Rada Gminy nie posiada kompetencji do uchylenia przedmiotowej uchwały, zatem "złożony wniosek należy traktować jako przedwczesny".
W dniu 21 września 2012 r. D. N. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na uchwałę Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] podnosząc zarzuty:
1. naruszenia przepisów prawa materialnego - art. 37 ust. 1 w związku z art 37 ust. 3 u.g.n., polegające na ich niewłaściwym zastosowaniu i podjęciu uchwały o bezprzetargowej sprzedaży nieruchomości stanowiących własność Gminy B. oznaczonej nr ewid. 271/2, 274/1, położonej w R., obręb geodezyjny [...] na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości tj. firmie A pomimo, iż nie zostały spełnione ustawowe przesłanki dopuszczające odstąpienie od generalnej zasady sprzedaży nieruchomości gminnej w formie przetargu, a w szczególności:
a) pominięcie faktu, iż o nabycie nieruchomości ubiega się więcej podmiotów spełniających ustawowe warunki, w tym skarżący D. N., o czym od wielu lat wiedziały organy gminy,
b) nieuwzględnienie faktu, iż działka o nr ewid. 271/2 przeznaczona jest i wykorzystywana jest w dużej części na realizację urządzeń infrastruktury technicznej, oraz pełni rolę drogi dojazdowej do nieruchomości skarżącego D. N., a w tej sytuacji nieruchomość powyższa pełni rolę pomocniczą i funkcjonalną dla nieruchomości o numerze ewidencyjnym 272 będącej własnością skarżącego, na której znajduje się zabytkowy dom wpisany do rejestru zabytków i którego właściwa ochrona wymaga dostępu z każdej strony, co przez sprzedaż działki 271/2 zostanie całkowicie ograniczone,
2. rażące naruszenie art. art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n., polegające na przeznaczeniu nieruchomości stanowiących własność Gminy B. oznaczonej nr ewid. 271/2, 274/1 położonej w R., obręb geodezyjny [...] do sprzedaży bezprzetargowej, w sytuacji, gdy wskazana nieruchomość gminna może być przeznaczona na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej o numerze ewidencyjnym 272, a także w sytuacji gdy zainteresowanie zakupem działki wyraził więcej niż jeden podmiot,
3. naruszenie art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. polegające na braku wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego w sprawie, a w szczególności w zakresie wieloletnich starań skarżącego o umożliwienie mu zakupu działki nr ewid. 271/2, która ma charakter pomocniczy wobec nieruchomości będącej własnością D. N.,
4. art. 35 ust. 1 u.g.n., poprzez zaniechanie umieszczenia informacji o przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Gminy B., a to działki nr 271/2, 274/1, będącej przedmiotem zaskarżonej uchwały, w stosownym wykazie, który ustawa nakazuje właściwemu organowi wywiesić na okres 21 dni w siedzibie urzędu, a nadto podać do publicznej wiadomości informację o tej czynności przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych urzędu, co skutkowało wydaniem zaskarżonej uchwały z naruszeniem zasady jawności postępowania i z oczywistym naruszeniem interesu prawnego skarżącego, wyrażającym się w pozbawieniu go możliwości wypowiedzenia się w przedmiocie zamiaru nabycia tej działki w celu polepszenia zagospodarowania swych nieruchomości, a w dalszej kolejności doprowadziło do uchwalenia bezprzetargowego trybu sprzedaży tej działki na rzecz arbitralnie wskazanego dzierżawcy nieruchomości,
5. naruszenie konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa polegające na pozbawieniu jednostki spełniającej ustawowe kryteria możliwości zakupu nieruchomości będącej własnością gminy poprzez wyłączenie jej od sprzedaży w drodze przetargu i pozbawienie jej możliwości uczestnictwa w przetargu, w którego wyniku skarżący mógłby stać się właścicielem działki, która w istotny sposób wpływa na poprawę warunków zagospodarowania jego nieruchomości.
W oparciu o wskazane zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały.
Odpowiadając na skargę Rada Gminy B. wniosła o jej oddalenie, argumentując, że miała prawo do podjęcia uchwały, a swoim działaniem nie naruszyła art. 37 ust. 1 w związku z art. 37 ust. 3 u.g.n.. Ustalono bowiem, że dotychczasowi dzierżawcy nieruchomości spełniają warunki co do jej nabycia w drodze bezprzetargowej i nie zaszły żadne przesłanki wykluczające ten tryb sprzedaży. Zdaniem organu nieprawdziwe są zarzuty, że o daną nieruchomość ubiegali się inni nabywcy, spełniający warunki do zwolnienia z przetargu. Skarżący nie spełnia bowiem żadnego ustawowego warunku, który uprawniałby go do nabycia nieruchomości dzierżawionej przez W. L., w trybie bezprzetargowym. Wniosek D. N. o wykup części działki, nie może być bowiem traktowany jako przeszkoda w zbyciu bezprzetargowym nieruchomości, dzierżawionej przez W. L. Skarżący nie jest dzierżawcą nieruchomości projektowanej do sprzedaży, nie ma zawartej umowy dzierżawy na przedmiotową nieruchomość oraz nie zabudował tej nieruchomości na podstawie pozwolenia na budowę. Złożony przez niego wniosek traktować należy wyłącznie jako ofertę kupna części nieruchomości, a nie jej całości. Nadto złożona oferta nie stanowi przeszkody do zbycia nieruchomości dzierżawionej przez W. L., w drodze bezprzetargowej. Sama wola nabycia części nieruchomości, nie może być utożsamiana z automatycznym prawem do nabycia nieruchomości w drodze bezprzetargowej. Rada Gminy podkreśliła, że W. L. dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej na ponad 10 lat (od 1 października 2002 r. do 30 września 2022 r.), zabudowała powyższą nieruchomość w oparciu o wydane pozwolenie na budowę (decyzja Starosty [...] nr [...] z dnia [...], w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na zabudowę tarasu restauracji "A"). Dotychczasowy dzierżawca sumiennie i terminowo wywiązuje się z nałożonych na niego prac remontowych, zgodnie z uzgodnieniami z gminą (wykonano remont oraz docieplenie dachu, remont pieca centralnego ogrzewania oraz sanitariatów), a gmina nie miała zastrzeżeń co do sposobu wykorzystania obiektu i dbania o niego. Ten typ zbycia nieruchomości na rzecz dotychczasowego dzierżawcy, w sytuacji poniesienia przez niego znacznych nakładów finansowych na dzierżawioną nieruchomość, ma służyć ochronie praw dotychczasowego dzierżawcy i nie dopuścić, aby nieruchomości, których wartość wzrosła na skutek działań dzierżawcy, były sprzedawane w drodze przetargu. Celem zapobieżenia takim wypadkom ma służyć właśnie regulacja zawarta w art. 37 ust. 3 ustawy. W opinii Rady Gminy w tej sprawie D. N. wyraził zamiar kupna części działki dzierżawionej przez W. L. Zamiar ten nie spotkał się z aprobatą gminy i do transakcji nie doszło. Z tego tytułu skarżący uzurpuje sobie prawo do zaliczenia go do potencjalnych nabywców, którzy spełniają ustawowe przesłanki warunkujące zbycie dzierżawionej nieruchomości bez przetargu. Sam zamiar, czy też wola zakupu części działki bez spełnienia ustawowych przesłanek, określonych w art. 37 ust 3 ustawy, nie może być automatycznie zaliczona do przesłanek dyskwalifikujących daną nieruchomość do sprzedaży w trybie bezprzetargowym.
Gmina B. nie podzieliła również zarzutu skargi w zakresie rażącego naruszenia art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy, podnosząc, że nieruchomość gminna nie może być przeznaczona na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej o nr ewid. 272, stanowiącej własność skarżącego. Jakkolwiek jego nieruchomość graniczy z nieruchomością zbywaną, to obie funkcjonują jako odrębne nieruchomości, mające dostęp do dróg publicznych. Według organu nie wiadomo jak rozumieć zarzut wyrażenia zainteresowania zakupu działki przez więcej niż jeden podmiot. W skardze zawarte są sprzeczne stanowiska skarżącego, który w pkt 1a skargi podnosi, iż spełnia ustawowe warunki do zakupu nieruchomości w drodze bezprzetargowej, natomiast w końcowej jej części zawarł chęć nabycia tej nieruchomości w drodze przetargu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów art. 7, art. 77 i art. 107 K.p.a. Rada Gminy wskazała, że w toku postępowania organ podjął wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w sposób wyczerpujący zebrano i poddano badaniu merytorycznemu cały materiał dowodowy. Natomiast w kwestii naruszenia art. 107 K.p.a. Rada stwierdziła, iż przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do postępowania zakończonego wydaniem decyzji administracyjnej, co w tym wypadku nie miało miejsca.
W ocenie organu działka ewid. nr 271/2 nie ma charakteru pomocniczego wobec nieruchomości będącej własnością skarżącego, który nabywając działkę nr ewid. 272 był świadomy charakteru nabywanej działki (jej położenia, dostępu do dróg publicznych, naniesień i budynków na niej posadowionych), jak również o sąsiedniej nieruchomości gminnej. Pomimo to dokonał zakupu i z tego tytułu w chwili transakcji nie rościł żadnych pretensji. Zatem brak jest znamion charakteru pomocniczego nieruchomości gminnej wobec nieruchomości skarżącego. Rola pomocnicza istnieje tylko w przekonaniu skarżącego i sprowadza się do uniemożliwienia sprzedaży nieruchomości gminnej, bez uzasadnionych podstaw prawnych.
Odnosząc się do kwestii poniesionych przez skarżącego nakładów (na utwardzenie wjazdu) na nieruchomości stanowiącej własność gminną, Rada wskazała, że zostały one dokonane bez wiedzy i zgody gminy.
Zdaniem organu wnioski składane przez D. N. w sprawie wykupu części działki 271/2 nie mają uzasadnienia prawnego, funkcjonalnego, a przede wszystkim ekonomicznego, ponieważ sprzedaż części nieruchomości, związana jest z uprzednim dokonaniem podziału działki ewidencyjnej, co spowodowałoby rozdrobnienie nieruchomości oraz zbędne koszty związane z usługami geodezyjnymi, które Gmina poniosłaby w związku z podziałem nieruchomości gminnej. Na takie postępowanie nie było zgody Rady Gminy B.
Ustosunkowując się następnie do zarzutu naruszenia art. 35 ust. 1 u.g.n., Rada Gminy stwierdziła, że w przypadku projektowanej sprzedaży w drodze bezprzetargowej brak jest obowiązku zamieszczenia nieruchomości w wykazie, o którym mowa w tym przepisie. Obligatoryjną treść wykazu określa art. 35 ust. 2 u.g.n. Zachowanie trybu określonego w art. 35 ust. 1 u.g.n. konieczne jest zarówno wówczas, gdy nieruchomości przeznaczone są, np. do sprzedaży przetargowej, jak i wówczas, gdy określonym osobom przysługuje pierwszeństwo (por. art. 34 ust. 1 i 6 u.g.n.). Dla osób, którym przysługuje pierwszeństwo z art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 u.g.n. zakreśla się w wykazie termin do złożenia wniosku o nabycie nieruchomości, najemców lokali zaś zawiadamia się odrębnie. Zatem, w przypadku sprzedaży bezprzetargowej, na podstawie art. 37 ust 3 u.g.n., nie ma obowiązku zamieszczania projektowanej do sprzedaży nieruchomości w wykazie, w którym mowa w art. 35 ust 1 ustawy.
Zdaniem Rady Gminy nietrafny jest również zarzut skargi o naruszeniu konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa, ponieważ projektowana sprzedaż w drodze bezprzetargowej ma służyć właśnie równości obywateli, polegającej na możliwości nabycia nieruchomości przez długoletnich dzierżawców, którzy ponieśli znaczne nakłady finansowe, a które to nakłady mogą przekroczyć wartość rynkową nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży. Takie roszczenie przysługuje każdemu dzierżawcy w oparciu o art. 231 K.c.
Jednocześnie organ wskazał, że zaskarżona uchwała była badana przez organ nadzoru pod względem zgodności z prawem, który nie stwierdził w niej uchybień i nieprawidłowości.
Na rozprawie w dniu 27 lutego 2013 r. stawił się skarżący wraz z pełnomocnikiem, który poparł skargę. D. N. oświadczył, iż swój interes prawny upatruje w tym, iż chciałby zakupić od Gminy B. część działki nr 271/2.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej i stosownie do treści art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. obejmuje ona orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej.
W niniejszej sprawie przedmiotem skargi D. N. jest uchwała Rady Gminy B. z dnia [...] nr [...] w sprawie wyrażenia zgody na zbycie w trybie bezprzetargowym nieruchomości, stanowiącej własność Gminy B., położonej w R., obręb geodezyjny [...], składającej się z działek o nr ewidencyjnych: 271/2, 274/1, dla których Sąd Rejonowy w B., Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr KW [...] o łącznej powierzchni 0,3071 ha, na rzecz dotychczasowego dzierżawcy tej nieruchomości, tj. firmy A.
Skarga na powyższą uchwałę została wniesiona do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "u.s.g.", który stanowi, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
W ocenie Sądu skarga D. N. spełnia wszystkie wymogi formalne, warunkujące jej dopuszczalność. Została bowiem wniesiona w ustawowym terminie, po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa. Bez wątpienia dotyczy również aktu podjętego w sprawie z zakresu administracji publicznej, co zostało przesądzone w uchwale składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 listopada 2000 r. sygn. akt OPS 11/00 (publ. ONSA 2001/2/52, Wokanda 2001/4/31, Wspólnota 2001/25/50), w której stwierdzono, że uchwała rady gminy o przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości stanowiącej mienie komunalne w trybie przetargu może być zaskarżona do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 ze zm.).
Przystępując w następnej kolejności do oceny, czy wnoszący skargę ma interes prawny lub uprawnienie, które zostały naruszone zaskarżonym aktem, w pierwszej kolejności wyjaśnić trzeba, że kryterium interesu prawnego, o którym mowa w art. 101 ust. 1 u.s.g., ma charakter materialnoprawny i wymaga stwierdzenia związku między sferą indywidualnych praw i obowiązków skarżącego a zaskarżonym aktem. Związek ten musi być aktualny, a nie przyszły i musi dotyczyć takiej sytuacji prawnej, którą można określić jako własną, indywidualną i konkretną danej osoby. Nadto podjęty akt przez swą wadliwość narusza prawnie chronione interesy lub uprawnienia podmiotu (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lipca 2011 r. sygn. akt I OSK 677/11- Lex nr 1082796).
Prawo do wniesienia na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. skargi do sądu przysługuje podmiotowi, który wykaże naruszenie przez zaskarżoną uchwałę własnego interesu prawnego lub uprawnienia, a zatem w przypadku, gdy zaskarżona uchwała godzi w sferę prawną podmiotu przez wywołanie negatywnych następstw prawnych, np. przez zniesienie, ograniczenie czy też uniemożliwienie realizacji jego uprawnienia lub interesu prawnego. Naruszenie zatem interesu prawnego lub uprawnienia to naruszenie przysługującej podmiotowi z mocy prawa ochrony. Podstawą do wyprowadzenia tej ochrony są przepisy prawa materialnego, które regulują treść działania organów administracji publicznej, na mocy których kształtowane są uprawnienia lub obowiązki jednostki. Przepisy prawa procesowego stanowią podstawę do wyprowadzenia interesu prawnego lub uprawnienia tylko w razie, gdy występuje bezpośredni związek z autorytatywną konkretyzacją uprawnienia lub obowiązku (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt II OSK 790/12, Lex nr 1212683).
Tożsame stanowisko w tej kwestii zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia: 22 lutego 2012 r. sygn. akt I OSK 2143/11 – Lex nr 1136662, 17 maja 2012 r. sygn. akt I OSK 208/12 – Lex nr 1218851, 23 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2451/11 – Lex nr 1123130, 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II OSK 2373/11- Lex nr 1110180, 22 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1333/11 – Lex nr 965179).
Skarżący winien zatem wykazać, że zaskarżona uchwała narusza jego sferę uprawnień gwarantowanych przepisami prawa. Przy czym stan owego naruszenia musi być aktualny i nie może odnosić się do ewentualnych, przyszłych sytuacji, jak również odnosić się do zdarzeń z przeszłości, które na skutek upływu czasu utraciły jakiekolwiek znaczenie prawne, zdezaktualizowały się. Innymi słowy - to na wnoszącym skargę ciąży obowiązek wykazania, że na skutek podjęcia zaskarżonej uchwały w sposób bezpośredni i realny został pozbawiony lub ograniczony w realizacji wynikających dla niego z przepisów prawa uprawnień bądź, że nałożono na niego sprzeczne z tymi przepisami obowiązki oraz wykazać, w jaki sposób to naruszenie nastąpiło, zaś skutki owego naruszenia w dalszym ciągu wywierają negatywny wpływ na jego prawnie chronioną sferę.
W rozpoznawanej sprawie niespornym jest, iż skarżącemu w dacie podejmowania zaskarżonej uchwały nie przysługiwał tytuł własności do nieruchomości, których ona dotyczyła, ani inne prawo rzeczowe, czy też jakiekolwiek prawo wynikające ze stosunków obligacyjnych. Nie zabudował on również rzeczonych nieruchomości w oparciu o pozwolenie na budowę. Skarżący nie wykazał także, aby stan ten uległ zmianie po podjęciu zaskarżonej uchwały. Swój interes prawny D. N. błędnie upatruje w zamiarze nabycia części nieruchomości dotychczas dzierżawionej i zabudowanej przez W. L. Zatem bezspornie źródłem jego interesu prawnego nie może być przepis art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.), który stanowi odstępstwo od ogólnej zasady zbywania nieruchomości, stanowiących własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego w drodze przetargu. Możliwość zwolnienia z obowiązku sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu z uwagi na podmiot korzystający z tej nieruchomości istnieje, ale przy spełnieniu następujących warunków. Po pierwsze, zbycie następuje na rzecz dzierżawcy nieruchomości, tj. osoby, która legitymuje się tytułem prawnym do władania nieruchomością w postaci obowiązującej umowy dzierżawy. Po drugie, umowa dzierżawy co do zasady została zawarta na czas oznaczony, nie krótszy niż 10 lat. Po trzecie, nieruchomość została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę. Żaden z tych warunków w przypadku D. N. nie został spełniony, wobec czego z przepisu art. 37 ust. 3 nie wynikają dla niego konkretne prawa podmiotowe, które zaskarżona uchwała narusza.
Także twierdzenie, że działka nr ewid. 271/2 wykorzystywana jest w dużej mierze na realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz pełni rolę drogi dojazdowej do nieruchomości skarżącego, na której poczynił on nakłady utwardzając wjazd, nie świadczy o istnieniu interesu prawnego po stronie skarżącego. Co prawda, w świetle załączonej do sprawy dokumentacji działka nr 271/2, stanowiąca własność gminną, graniczy z nieruchomością skarżącego, jednakże są to dwie odrębne nieruchomości, z których każda posiada dostęp do drogi publicznej, wobec czego skarżący na skutek podjęcia kwestionowanej uchwały, nie został tego dostępu pozbawiony. Błędne jest nadto twierdzenie skarżącego, że sporna nieruchomość gminna pełni rolę pomocniczą i funkcjonalną dla jego nieruchomości oznaczonej jako działka nr 272, na której znajduje się zabytkowy dom wpisany do rejestru zabytków i którego właściwa ochrona wymaga dostępu z każdej strony, co wobec sprzedaży działki nr 271/2 zostanie całkowicie ograniczone.
Źródłem interesu prawnego nie jest również norma art. 32 Konstytucji RP, ustanawiająca zasadę równości obywateli wobec prawa, ponieważ poza ogólnikowym przywołaniem rzeczonego argumentu w treści skargi, skarżący nie wykazał naruszenia bezpośredniego, indywidualnego i konkretnego interesu prawnego zaskarżoną uchwałą.
Reasumując należy stwierdzić, że sam fakt ubiegania się o nabycie przez skarżącego nieruchomości objętej przedmiotową uchwałą nie stanowi jakiegokolwiek uprawnienia prawnorzeczowego chronionego prawem materialnym, na które to uprawnienie mogłaby w jakikolwiek sposób oddziaływać podjęta przez radę gminy uchwała. Zamiarowi polepszenia warunków gospodarowania na nieruchomości skarżącego przy pomocy nieruchomości stanowiącej dotychczas własność gminy poprzez dostęp do nieruchomości stanowiącej jego własność z dwóch dróg publicznych ustawodawca nie przypisał nawet charakteru roszczenia o nabycie nieruchomości. Z tego względu zamiar ten należy ocenić wyłącznie jako interes faktyczny skarżącego, który nie korzysta z ochrony prawnomaterialnej.
W świetle przedstawionych powyżej argumentów uchwała Rady Gminy B., wbrew przekonaniu skarżącego, nie narusza przysługującego mu interesu prawnego lub uprawnienia, wobec czego nie ma on legitymacji do jej zaskarżenia.
Brak legitymacji skargowej po stronie D. N. wyklucza tym samym możliwość oceny legalności zaskarżonej uchwały oraz merytoryczne ustosunkowanie się do podniesionych w skardze zarzutów.
Z tych powodów Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
LS
