III SA/Łd 23/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2013-02-22Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Janusz Nowacki
Małgorzata Łuczyńska
Teresa Rutkowska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Dnia 22 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Teresa Rutkowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska Sędzia NSA Janusz Nowacki Protokolant sekr. sąd. Dominika Ratajczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2013 roku sprawy ze skargi S.B. i T. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu z drogi publicznej oddala skargę.
Uzasadnienie
III SA/Łd 23/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia [...] r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy decyzję Zarządu Województwa [...] z dnia [...] r., nr [...] odmawiającą wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu o parametrach zjazdu publicznego z drogi wojewódzkiej nr [..] Ł.-J. na działkę o nr ewidencyjnym [...] położoną w miejscowości B..
Powyższe rozstrzygnięcie wydane zostało w oparciu o następującym stan faktyczny i prawny:
Wnioskiem z dnia 30 lipca 2012 r. S. B. i T. B. , właściciele nieruchomości (działka o nr ewidencyjnym [...]), położonej w B., gmina B. wystąpili do Zarządu Dróg Wojewódzkich w Ł. o lokalizację zjazdu publicznego z drogi wojewódzkiej [...] Ł.-J. na w/w działkę w związku z planowaną rozbudową firmy, którą prowadzą ( produkcja bielizny nocnej). Wyjaśnili, że w 2012 r. nabyli nieruchomość przy ul. M. nr [...] w B. i planują prowadzić tam działalność gospodarczą. W ich ocenie zjazd na tę nieruchomość od strony ul R. jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania oraz utrzymania konkurencyjności firmy. Ponadto samochody wjeżdżające na teren firmy od strony osiedla spowodują dyskomfort dla innych jego mieszkańców. Do podania załączono akt notarialny z 2012 r., wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego dot. działki [...], zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i zaświadczenia o nr REGON. W dniu 8 sierpnia 2012 r. sporządzony został z udziałem wnioskodawców protokół z oględzin miejsca planowanego zjazdu.
Decyzją z dnia [...] r . Zarząd Województwa [...] nie zezwolił na lokalizację wnioskowanego zjazdu.
W podstawie prawnej decyzji wskazano art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. z 2007 r. Nr 19 poz. 115 ze zm.) w zw. z § 55 ust. 1 pkt 3 oraz § 77 i § 78 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie (Dz.U. z 1999 r. Nr 43 poz. 430 ze zm.) oraz art. 104 k.p.a . Organ I instancji wskazał, że przedmiotowa działka położona jest pomiędzy drogą wojewódzką Nr [...] i drogą gminną ( działka o nr ewidencyjnym [...]) Droga wojewódzka Nr [...] jest drogą klasy G i ma za zadanie obsługę ruchu regionalnego. Oznacza to, że obsługiwanie przez tę drogę ruchu lokalnego i przyległego zagospodarowania jako utrudniające spełnienie podstawowego zadania i zwiększające niebezpieczeństwo ruchu powinno odbywać się, o ile taka możliwość istnieje, poprzez drogi niższego rzędu oraz należy ograniczyć na niej liczbę zjazdów. Wskazuje na to § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie. Zarządca drogi ma obowiązek dbania o zachowanie właściwego poziomu bezpieczeństwa uczestników ruchu i stwierdził, iż uwzględnienie wniosku wpłynęłoby negatywnie na poziom bezpieczeństwa uczestników ruchu, gdyż każdy dodatkowy bezpośredni zjazd z drogi wojewódzkiej klasy G stanowi potencjalne miejsce zdarzeń drogowych. Poziom bezpieczeństwa ruchu na drodze jest zagrożony w stopniu tym większym, im większe jest natężenie ruchu na danej drodze i im większa jest liczba zjazdów i częstotliwość ich występowania. Przeprowadzone w roku 2010 pomiary natężenia ruchu wskazały natężenie 5632 pojazdów /dobę. Takie natężenie, w ocenie organu, powoduje ograniczenie płynności ruchu i prawdopodobieństwo wystąpienia kolizji lub wypadku spowodowanych wjazdem lub wyjazdem z działki i włączaniem się do ruchu. W związku z tym organ stwierdził, że ze względu na wymogi wynikające z rozporządzenia zarządca drogi może odmówić uzgodnienia lokalizacji zjazdu. Wnioskowany zjazd kolidowałby również z nowo wybudowaną zatoką autobusową. Ponadto uzasadniając odmowę lokalizacji zjazdu organ I instancji wskazał, że przedmiotowa nieruchomość ma zapewnioną obsługę komunikacyjną z drogi gminnej i zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego gminy projekt rozbudowy drogi wojewódzkiej Nr [...] nie przewidywał z niej zjazdów do działek, które posiadają obsługę komunikacyjną z dróg gminnych. Z samego faktu graniczenia działki z drogą wojewódzką nie można wywodzić konieczności i obowiązku zapewnienia jej dostępu poprzez bezpośredni z niej zjazd. Powołując się na wyrok NSA z 18 stycznia 1995 r. SA/Wr 1386/94 i wyrok z 22 maja 2001 r. II SA 1323/01 organ wskazał, że załatwiając indywidualną sprawę strony zarządca drogi jest obowiązany uwzględnić jej słuszny interes do granic, w których nie koliduje on z interesem społecznym. W tym zaś przypadku interes społeczny wyraża się w bezpieczeństwie użytkowników drogi i przedkłada się nad interes strony.
W odwołaniu od powyższej decyzji S. i T. B. ponownie wnieśli o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu zgodnie z wnioskiem z dnia 30 lipca 2012 r. W ocenie odwołujących to właśnie lokalizacja zjazdu poprawi poziom bezpieczeństwa na drodze, bowiem ułatwi potencjalnym kontrahentom zlokalizowanie firmy, bez konieczności zatrzymywania się na poboczu i szukania wjazdu do siedziby firmy. Odnosząc się do argumentu kolizji zjazdu z zatoką autobusową wnioskodawcy wskazali, że na trasie A.-K. jest wiele sąsiadujących z przystankiem zjazdów. Stan ten nie wpływa na ciągłość i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Natomiast konieczność organizacji komunikacji działki z drogi gminnej wpływa na pogorszenie bezpieczeństwa mieszkańców osiedla. Odwołujący wskazali ponadto, że pozytywne uwzględnienie wniosku poprawi konkurencyjność firmy, na tle innych firm, które posiadają bezpośredni zjazd.
Decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Stwierdziło , że rozstrzygnięcie organu I instancji zważywszy zebrany materiał dowodowy, nie jest nielogiczne, nieracjonalne, nie jest dowolne i nie zostało wydane z przekroczeniem granic uznania administracyjnego. Organ odwoławczy wskazał, że zarządca drogi publicznej wydając decyzję w kwestii zgody na dokonanie zjazdu z drogi publicznej kieruje się przede wszystkim względami bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a ponadto kryteriami określonymi w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 19 poz. 115 ze zm) oraz rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie. Odnośnie drogi wojewódzkiej (klasy G) obowiązujący stan prawny nakłada na zarządcę drogi obowiązek dążenia do ograniczenia liczby zjazdów, szczególnie do terenów przeznaczonych od nową zabudowę. Wynika to z § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, a brzmienie art. 29 ust. 4 ustawy o drogach publicznych wskazuje na konieczność odnoszenia się przez organ administracji do wymogów wynikających z warunków technicznych. Każdy nowy zjazd wpływa bowiem bezpośrednio na pogorszenie bezpieczeństwa ruchu. Kolegium wskazało, że zrozumiałym jest, iż wnioskodawcy dążą do lokalizacji bezpośredniego zjazdu z drogi wojewódzkiej nr [...] na ich działkę. Niemniej jednak granicą uwzględnienia słusznego interesu strony jest konflikt z interesem społecznym, który w niniejszej sprawie należy rozumieć jako bezpieczeństwo użytkowników drogi wojewódzkiej nr [...]. W ocenie Kolegium doświadczenie życiowe i zasady logicznego myślenia, wskazują, że każdy dodatkowy zjazd, niezależnie jaką ma ona kategorię, powoduje zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, bowiem jest to dodatkowe włączenie do ruchu, które ogranicza płynność ruchu i dezorganizuje dotychczasową organizację ruchu na danej drodze. Wnioskowana lokalizacja spowodowałaby zwiększenie zagrożenia bezpieczeństwa ruch drogowego i tym samym zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia kolizji lub wypadku. Tym samym w ocenie Kolegium brak jest przesłanek do uwzględnienia odwołania i wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu. Powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2010 r. I OSK 319/10 wskazał, że nie można uznać, by w imię zasady równości wobec prawa każdy właściciel nieruchomości przylegającej do drogi wojewódzkiej musiał mieć zapewniony bezpośredni do niej dostęp.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi S. i T. B. zarzucili: 1) naruszenie art. 7 kpa w zw. z art. 29 ust. 4 ustawy o drogach publicznych poprzez przekroczenie granic uznania administracyjnego, polegające na automatycznym przyjęciu, że w przypadku postępowania w sprawie lokalizacji zjazdu interes społeczny (bezpieczeństwo ruchu drogowego) stoi zawsze nad interesem indywidualnym, bez uprzedniego przeprowadzenia wnikliwego postępowania dowodowego; 2) naruszenie art. 8 w zw. z art. 77 kpa. poprzez pominięcie podnoszonych przez skarżących okoliczności, że inne działki położone przy drodze wojewódzkiej nr 713 posiadają bezpośredni zjazd z tej drogi.
Wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, dopuszczenie dowodu z dokumentacji fotograficznej oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Uzasadniając pełnomocnik skarżących wskazał, że organ administracji odmawiając lokalizacji wnioskowanego zjazdu nie widział lokalizacji działki skarżących, w tym położenia i lokalizacji zjazdu w odniesieniu do zatoki autobusowej. Wydając zaskarżoną decyzję przyjął autorytarnie, że każdy kolejny zjazd stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pominął zupełnie podnoszoną przez stronę okoliczność, że sąsiadujące w okolicy działki posiadają bezpośredni zjazd z drogi nr [...]. Wedle wiedzy skarżących na 2,5 kilometrowym odcinku drogi nr [...] znajduje się 14 nieruchomości posiadających bezpośredni zjazd, pomimo zabezpieczenia ich komunikacji z drogi gminnej. W większości są to działki, na których prowadzona jest działalność gospodarcza. Na dowód powyższych twierdzeń pełnomocnik skarżących załączył 23 zdjęcia.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł.wniosło o jej oddalenie, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (§ 2 art. 1 powołanej ustawy).
Kognicja Sądu ograniczona jest do oceny legalności kwestionowanego skargą aktu lub czynności organów administracji publicznej i obejmuje ocenę prawidłowości zastosowania przepisów prawa i ich wykładni przez organy administracji.
Uwzględnienie skargi, w myśl art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( j.t. Dz. U. z 2012 r. poz.270) [dalej: p.p.s.a] następuje w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy lub stwierdzenia naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Rozpatrując niniejszą skargę Sąd nie stwierdził aby tego rodzaju wady lub uchybienia nastąpiły.
Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. z 2007 r. nr 19 , poz. 115 z późn. zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie ( Dz.U. nr 43, poz. 430 ze zm).
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy budowa lub przebudowa zjazdu należy do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległych do drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu.
Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy, ze względu na wymogi wynikające z warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na lokalizację zjazdu lub jego przebudowę /.../.
Z treści przytoczonych przepisów wynika, że zarządca drogi, w drodze decyzji administracyjnej wyraża zgodę na budowę zjazdu. Przepisy nie precyzują jednak dokładnych warunków, jakie muszą być spełnione aby zezwolenie na lokalizację zjazdu mogło być wydane, co oznacza, że decyzja taka jest decyzją uznaniową. Granice tego uznania, w myśl art. 7 k.p.a. wyznaczają więc interes społeczny i słuszny interes obywateli, co wielokrotnie podkreślane było w orzeczeniach sądów administracyjnych. Zarządca drogi obowiązany jest zatem wnikliwie wyjaśnić i rozważyć wszystkie okoliczności sprawy, a następnie załatwić sprawę uwzględniając słuszny interes strony o ile tylko nie koliduje on z interesem społecznym. Tak jak podkreślił organ odwoławczy w uzasadnieniu swojej decyzji, interes społeczny w tym wypadku wyraża się potrzebie zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim użytkownikom drogi i w takim zakresie przeważa nad indywidualnym interesem strony. Z woli ustawodawcy wyrażonej wprost w art.29 ust. 4 ustawy, uznanie organu podlega także ograniczeniom wynikającym z warunków technicznych jakie spełniać powinna droga określonej kategorii. Warunki te, o czym stanowi § 1 rozporządzenia m.in. mają zapewnić: 1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących: a) bezpieczeństwa użytkowania, b) nośności i stateczności konstrukcji, c) bezpieczeństwa z uwagi na możliwość wystąpienia pożaru lub innego miejscowego zagrożenia, d) ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed nadmiernym hałasem, wibracjami, zanieczyszczeniami powietrza, wody i gleb,
2) odpowiednie warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem drogi publicznej,
3) niezbędne warunki do korzystania z drogi publicznej przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich.
Sprzeczność planowanego zjazdu z tymi wymogami uprawnia organ do odmowy wydania zezwolenia na lokalizację zjazdu.
Nie jest sporne, że przedmiotowa działka nr [...], jest położona między drogą wojewódzką nr [...] (ul. R.) a drogą gminną (ul. M.). Droga nr [...] jest drogą główną ( KG – na planie zagospodarowania przestrzennego). Jako droga klasy G ma za zadanie obsługiwanie ruchu regionalnego. Trafnie zatem organy obu instancji, oceniając możliwość uwzględnienia wniosku skarżących, odwołały się do uregulowań zawartych w § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia
W § 9, w celu zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego określone bowiem zostały warunki połączeń dróg, dopuszczalne odstępy między węzłami lub skrzyżowaniami oraz warunki stosowania zjazdów /../. I tak , droga klasy G powinna mieć powiązania z drogami nie niższej klasy niż L (lokalne) ( wyjątkowo klasy D (dojazdowe)), a odstępy między skrzyżowaniami poza terenem zabudowy nie powinny być mniejsze niż 800 m oraz na terenie zabudowy nie mniejsze niż 500 m; /.../, przy czym na drodze klasy G należy ograniczyć liczbę i częstość zjazdów przez zapewnienie dojazdu z innych dróg niższych klas, szczególnie do terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ( § 9 ust. 1pkt 4 rozporządzenia).
W rozpatrywanej sprawie nie ulega wątpliwości, że nieruchomość, której właścicielami są skarżący posiada bezpośredni dostęp do drogi gminnej ( ul. M. ). Wniosek o wrażenie zgody na lokalizację zjazdu z nieruchomości skarżących bezpośrednio na ul R. uzasadniany jest interesem skarżących, którzy widzą w tym poszerzenie możliwości rozwoju prowadzonej przez nich firmy oraz interesem mieszkańców położonych w pobliżu nieruchomości, którzy w ten sposób nie byliby narażeni na uciążliwości zwiększonego ruchu kołowego związanego z działalnością firmy skarżących. Argumenty te nie mogą jednak przeważać nad koniecznością zapewnienia przez zarządcę drogi bezpieczeństwa wszystkich użytkowników drogi wojewódzkiej.
Sąd w pełni zgadza się ze stanowiskiem organów orzekających w sprawie, że zawsze każdy dodatkowy zjazd na drogę klasy G, a więc drogę o dużym natężeniu ruchu, a taką jest niewątpliwie ul R., powoduje wzrost zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jest to bowiem dodatkowe miejsce włączania się pojazdów do ruchu, które ogranicza płynność ruchu i jest potencjalnie miejscem, w którym częściej niż gdzie indziej, może dochodzić do nieprzewidzianych zdarzeń, tym bardziej że w pobliżu jest zlokalizowany przystanek autobusowy. Wyrazem takiej oceny ustawodawcy jest zobowiązanie w rozporządzeniu zarządcy drogi do ograniczania liczby i częstości zjazdów na takiej drodze. W sytuacji zatem, gdy nieruchomość ma zapewniony bezpośredni dostęp do drogi publicznej niższej klasy, zgoda na powstanie zjazdu bezpośrednio na drogę wojewódzką stanowiłaby naruszenie art. 29 ust. 4 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia. Nie jest przy tym uzasadniony zarzut wydania przez organ decyzji "zza biurka", gdyż w aktach sprawy znajduje się protokół z 8 sierpnia 2012 r. spisany w miejscu planowanego zjazdu ( miejsce spotkania na terenie działki [...] ), który został podpisany przez dokonującego oględzin urzędnika oraz skarżących. Organ dysponował także wynikami badań natężenia ruchu wykonywanymi w 2010 r. Tak więc zarzut niewyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy trudno uznać za uzasadniony, tym bardziej, że także ze zdjęć załączonych przez skarżących wynika, że droga ta była świeżo rozbudowywana i odnawiana łącznie z chodnikami, zatokami i istniejącymi zjazdami.
Skarżący podnoszą argument, że to właśnie brak dodatkowego zjazdu będzie powodował zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu, gdyż samochody szukające ich firmy będą zatrzymywać się na poboczu w poszukiwaniu dojazdu. W ocenie Sądu nie jest to przekonujący argument, gdyż wiąże się bardziej z kwestią właściwego oznakowania dojazdu do firmy i poinformowania kontrahentów o sposobie dojazdu niż z koniecznością wykonania bezpośredniego zjazdu z drogi wojewódzkiej na działkę skarżących.
Nie jest także właściwym argumentem powoływanie się na fakt, że jest przy tej drodze wiele nieruchomości posiadających bezpośrednie zjazdy na ul. R., także takich które sąsiadują z przystankiem autobusowym. Czym innym jest bowiem likwidowanie istniejących od dawna zjazdów, a czym innym wyrażanie zgody na kolejne. W pełni przy tym należy podzielić stanowisko organu, że nie można przyjmować, że każdy właściciel nieruchomości przylegającej do drogi wojewódzkiej musi mieć zapewniony bezpośredni do niej dostęp. Organ powołał się w tym zakresie na pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażony w wyroku z dnia 21 grudnia 2010 r. sygn. I OSK 319/10, który Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni akceptuje. Skarżący zarzucają, że organ nie wyjaśnił czy inne nieruchomości położone przy tej samej drodze uzyskały zezwolenia na zjazd pod rządami obowiązującej ustawy o drogach publicznych i czy nieruchomości posiadające zjazdy z drogi [...] posiadają alternatywny dostęp do drogi niższego rzędu. Podnoszą, że według ich wiedzy na odcinku 2,5 km drogi nr [...] istnieje 14 nieruchomości posiadających bezpośredni zjazd z drogi wojewódzkiej, są to działki, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a 3 działki posiadają zjazd w pobliżu zatok autobusowych, a ponadto jedna z nich posiada alternatywny zjazd od strony drogi wewnętrznej , a zjazd wykonano 4 lata temu. Z tego względu, zdaniem skarżących, odmowa wyrażenia zgody na wykonanie zjazdu do ich działki narusza zasadę równości wobec prawa.
W związku z takimi zarzutami stwierdzić należy, że przedmiotem oceny organu rozpoznającego wniosek o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu, a następnie Sądu rozpoznającego skargę jest ocena konkretnej sprawy i nie ma możliwości przy jej rozstrzyganiu weryfikowania prawidłowości i zasadności rozstrzygnięcia w innych sprawach dotyczących zjazdów przy tej samej drodze. .
Rozpoznając niniejszą sprawę i dokonując wykładni art. 29 ust. 4 ustawy organy prawidłowo położyły nacisk na względy bezpieczeństwa ruchu drogowego, które w sytuacji, gdy nieruchomość ma zapewnioną możliwość bezpośredniego dojazdu z innej drogi niższej klasy, sprzeciwiają się lokalizacji zjazdów na drogę klasy G. Organ miał więc na względzie interes społeczny, którego istnienie jest w świetle art. 7 k.p.a. jedną z przesłanek, które należy uwzględniać stosując przepisy w ramach uznania administracyjnego. Przy czym, jak wskazano na wstępie rozważań, granicą uwzględnienia w postępowaniu administracyjnym słusznego interesu strony ( art. 7 k.p.a) jest zaistnienie kolizji z interesem społecznym ( wyrok NSA z dnia 18 stycznia 1995 r. SA/Wr 1386/94 i podobnie wyrok NSA z dnia 4 lutego 1998 r. II SA 1575/97). Uwarunkowania dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak wskazał Naczelny sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 31 marca 2011 r. sygn. I OSK 808/10 (LEX nr 10798343) nie są pojęciem abstrakcyjnym. Mają one bezpośrednie przełożenie na ochronę takich wartości jak zdrowie i życie ludzkie, które podobnie jak prawo własności są wartościami chronionymi przez Konstytucję RP. Za błędne uznał NSA w tym wyroku stanowisko sądu pierwszej instancji, że postulat ograniczenia liczby zjazdów z drogi krajowej klasy G może być spełniony tylko wówczas, kiedy istnieje możliwość jego zrealizowania, bez naruszenia istoty prawa własności. Zdaniem NSA oznaczałoby to wskazanie prymatu prawa własności nad innymi wartościami prawnie chronionymi, takimi jak zdrowie i życie użytkowników dróg.
Wskazano, że orzecznictwo sądów administracyjnych jest w tym zakresie ugruntowane, a zasada bezpieczeństwa w ruchu drogowym jest podstawowym kryterium wyrażania zgody na wykonanie zjazdów z dróg publicznych i może wpływać na uprawnienia właściciela działki w swobodnym korzystaniu z prawa własności, które nie jest prawem absolutnym i może doznawać szeregu ograniczeń , jeżeli wynikają one z przepisów prawa. Do takich norm prawnych należą przepisy ustawy o drogach publicznych oraz przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jaki powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, które nie gwarantują każdemu właścicielowi nieruchomości przylegającej do drogi publicznej bezpośredniego zjazdu na tę drogę. Podejmując decyzję w przedmiocie ewentualnego wyrażenia zgody na wykonanie nowego zjazdu z drogi, zarządca miał obowiązek kierować się zasadą bezpieczeństwa w ruchu drogowym, która, tak jak w rozpoznawanej sprawie, może ograniczać uprawnienia właściciela nieruchomości. Przyjęcie, że każda nieruchomość przylegająca do drogi publicznej, w tym wypadku drogi wojewódzkiej klasy G, powinna posiadać bezpośredni zjazd na tę drogę pozbawiłoby tę drogę jej niezbędnych cech i zwiększałoby niebezpieczeństwo wystąpienia zdarzeń drogowych.
Obowiązek równego traktowania przez organ wszystkich podmiotów występujących o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu należy rozumieć w ten sposób, że do wszystkich tych osób mają zastosowanie te same wymagania określone przez przepisy prawa, a w takim zakresie, w jakim rozstrzygnięcie zarządcy drogi pozostawione zostało uznaniu administracyjnemu, organ przekonująco uzasadnia swoje stanowisko, co w niniejszej sprawie nastąpiło. Obowiązek równego traktowania wszystkich podmiotów nie oznacza natomiast, że wszyscy właściciele nieruchomości przylegających do drogi publicznej powinni uzyskać bezpośredni zjazd na tę drogę jeżeli tylko jeden z nich taki zjazd posiada ani, że przy rozstrzyganiu sprawy organ powinien analizować warunki i przesłanki wydania wszystkich wcześniejszych pozwoleń na lokalizację zjazdu przy danej drodze.
W ocenie Sądu zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji mieszczą się w granicach uznania administracyjnego, wydane zostały po wyjaśnieniu wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności i dlatego, na podstawie art. 151 p.p.s.a., skargę należało oddalić.
e.o.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Janusz NowackiMałgorzata Łuczyńska
Teresa Rutkowska /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Dnia 22 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Teresa Rutkowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska Sędzia NSA Janusz Nowacki Protokolant sekr. sąd. Dominika Ratajczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2013 roku sprawy ze skargi S.B. i T. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu z drogi publicznej oddala skargę.
Uzasadnienie
III SA/Łd 23/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia [...] r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy decyzję Zarządu Województwa [...] z dnia [...] r., nr [...] odmawiającą wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu o parametrach zjazdu publicznego z drogi wojewódzkiej nr [..] Ł.-J. na działkę o nr ewidencyjnym [...] położoną w miejscowości B..
Powyższe rozstrzygnięcie wydane zostało w oparciu o następującym stan faktyczny i prawny:
Wnioskiem z dnia 30 lipca 2012 r. S. B. i T. B. , właściciele nieruchomości (działka o nr ewidencyjnym [...]), położonej w B., gmina B. wystąpili do Zarządu Dróg Wojewódzkich w Ł. o lokalizację zjazdu publicznego z drogi wojewódzkiej [...] Ł.-J. na w/w działkę w związku z planowaną rozbudową firmy, którą prowadzą ( produkcja bielizny nocnej). Wyjaśnili, że w 2012 r. nabyli nieruchomość przy ul. M. nr [...] w B. i planują prowadzić tam działalność gospodarczą. W ich ocenie zjazd na tę nieruchomość od strony ul R. jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania oraz utrzymania konkurencyjności firmy. Ponadto samochody wjeżdżające na teren firmy od strony osiedla spowodują dyskomfort dla innych jego mieszkańców. Do podania załączono akt notarialny z 2012 r., wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego dot. działki [...], zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i zaświadczenia o nr REGON. W dniu 8 sierpnia 2012 r. sporządzony został z udziałem wnioskodawców protokół z oględzin miejsca planowanego zjazdu.
Decyzją z dnia [...] r . Zarząd Województwa [...] nie zezwolił na lokalizację wnioskowanego zjazdu.
W podstawie prawnej decyzji wskazano art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. z 2007 r. Nr 19 poz. 115 ze zm.) w zw. z § 55 ust. 1 pkt 3 oraz § 77 i § 78 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie (Dz.U. z 1999 r. Nr 43 poz. 430 ze zm.) oraz art. 104 k.p.a . Organ I instancji wskazał, że przedmiotowa działka położona jest pomiędzy drogą wojewódzką Nr [...] i drogą gminną ( działka o nr ewidencyjnym [...]) Droga wojewódzka Nr [...] jest drogą klasy G i ma za zadanie obsługę ruchu regionalnego. Oznacza to, że obsługiwanie przez tę drogę ruchu lokalnego i przyległego zagospodarowania jako utrudniające spełnienie podstawowego zadania i zwiększające niebezpieczeństwo ruchu powinno odbywać się, o ile taka możliwość istnieje, poprzez drogi niższego rzędu oraz należy ograniczyć na niej liczbę zjazdów. Wskazuje na to § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie. Zarządca drogi ma obowiązek dbania o zachowanie właściwego poziomu bezpieczeństwa uczestników ruchu i stwierdził, iż uwzględnienie wniosku wpłynęłoby negatywnie na poziom bezpieczeństwa uczestników ruchu, gdyż każdy dodatkowy bezpośredni zjazd z drogi wojewódzkiej klasy G stanowi potencjalne miejsce zdarzeń drogowych. Poziom bezpieczeństwa ruchu na drodze jest zagrożony w stopniu tym większym, im większe jest natężenie ruchu na danej drodze i im większa jest liczba zjazdów i częstotliwość ich występowania. Przeprowadzone w roku 2010 pomiary natężenia ruchu wskazały natężenie 5632 pojazdów /dobę. Takie natężenie, w ocenie organu, powoduje ograniczenie płynności ruchu i prawdopodobieństwo wystąpienia kolizji lub wypadku spowodowanych wjazdem lub wyjazdem z działki i włączaniem się do ruchu. W związku z tym organ stwierdził, że ze względu na wymogi wynikające z rozporządzenia zarządca drogi może odmówić uzgodnienia lokalizacji zjazdu. Wnioskowany zjazd kolidowałby również z nowo wybudowaną zatoką autobusową. Ponadto uzasadniając odmowę lokalizacji zjazdu organ I instancji wskazał, że przedmiotowa nieruchomość ma zapewnioną obsługę komunikacyjną z drogi gminnej i zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego gminy projekt rozbudowy drogi wojewódzkiej Nr [...] nie przewidywał z niej zjazdów do działek, które posiadają obsługę komunikacyjną z dróg gminnych. Z samego faktu graniczenia działki z drogą wojewódzką nie można wywodzić konieczności i obowiązku zapewnienia jej dostępu poprzez bezpośredni z niej zjazd. Powołując się na wyrok NSA z 18 stycznia 1995 r. SA/Wr 1386/94 i wyrok z 22 maja 2001 r. II SA 1323/01 organ wskazał, że załatwiając indywidualną sprawę strony zarządca drogi jest obowiązany uwzględnić jej słuszny interes do granic, w których nie koliduje on z interesem społecznym. W tym zaś przypadku interes społeczny wyraża się w bezpieczeństwie użytkowników drogi i przedkłada się nad interes strony.
W odwołaniu od powyższej decyzji S. i T. B. ponownie wnieśli o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu zgodnie z wnioskiem z dnia 30 lipca 2012 r. W ocenie odwołujących to właśnie lokalizacja zjazdu poprawi poziom bezpieczeństwa na drodze, bowiem ułatwi potencjalnym kontrahentom zlokalizowanie firmy, bez konieczności zatrzymywania się na poboczu i szukania wjazdu do siedziby firmy. Odnosząc się do argumentu kolizji zjazdu z zatoką autobusową wnioskodawcy wskazali, że na trasie A.-K. jest wiele sąsiadujących z przystankiem zjazdów. Stan ten nie wpływa na ciągłość i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Natomiast konieczność organizacji komunikacji działki z drogi gminnej wpływa na pogorszenie bezpieczeństwa mieszkańców osiedla. Odwołujący wskazali ponadto, że pozytywne uwzględnienie wniosku poprawi konkurencyjność firmy, na tle innych firm, które posiadają bezpośredni zjazd.
Decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Stwierdziło , że rozstrzygnięcie organu I instancji zważywszy zebrany materiał dowodowy, nie jest nielogiczne, nieracjonalne, nie jest dowolne i nie zostało wydane z przekroczeniem granic uznania administracyjnego. Organ odwoławczy wskazał, że zarządca drogi publicznej wydając decyzję w kwestii zgody na dokonanie zjazdu z drogi publicznej kieruje się przede wszystkim względami bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a ponadto kryteriami określonymi w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 19 poz. 115 ze zm) oraz rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publicznej i ich usytuowanie. Odnośnie drogi wojewódzkiej (klasy G) obowiązujący stan prawny nakłada na zarządcę drogi obowiązek dążenia do ograniczenia liczby zjazdów, szczególnie do terenów przeznaczonych od nową zabudowę. Wynika to z § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, a brzmienie art. 29 ust. 4 ustawy o drogach publicznych wskazuje na konieczność odnoszenia się przez organ administracji do wymogów wynikających z warunków technicznych. Każdy nowy zjazd wpływa bowiem bezpośrednio na pogorszenie bezpieczeństwa ruchu. Kolegium wskazało, że zrozumiałym jest, iż wnioskodawcy dążą do lokalizacji bezpośredniego zjazdu z drogi wojewódzkiej nr [...] na ich działkę. Niemniej jednak granicą uwzględnienia słusznego interesu strony jest konflikt z interesem społecznym, który w niniejszej sprawie należy rozumieć jako bezpieczeństwo użytkowników drogi wojewódzkiej nr [...]. W ocenie Kolegium doświadczenie życiowe i zasady logicznego myślenia, wskazują, że każdy dodatkowy zjazd, niezależnie jaką ma ona kategorię, powoduje zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, bowiem jest to dodatkowe włączenie do ruchu, które ogranicza płynność ruchu i dezorganizuje dotychczasową organizację ruchu na danej drodze. Wnioskowana lokalizacja spowodowałaby zwiększenie zagrożenia bezpieczeństwa ruch drogowego i tym samym zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia kolizji lub wypadku. Tym samym w ocenie Kolegium brak jest przesłanek do uwzględnienia odwołania i wyrażenia zgody na lokalizację zjazdu. Powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2010 r. I OSK 319/10 wskazał, że nie można uznać, by w imię zasady równości wobec prawa każdy właściciel nieruchomości przylegającej do drogi wojewódzkiej musiał mieć zapewniony bezpośredni do niej dostęp.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi S. i T. B. zarzucili: 1) naruszenie art. 7 kpa w zw. z art. 29 ust. 4 ustawy o drogach publicznych poprzez przekroczenie granic uznania administracyjnego, polegające na automatycznym przyjęciu, że w przypadku postępowania w sprawie lokalizacji zjazdu interes społeczny (bezpieczeństwo ruchu drogowego) stoi zawsze nad interesem indywidualnym, bez uprzedniego przeprowadzenia wnikliwego postępowania dowodowego; 2) naruszenie art. 8 w zw. z art. 77 kpa. poprzez pominięcie podnoszonych przez skarżących okoliczności, że inne działki położone przy drodze wojewódzkiej nr 713 posiadają bezpośredni zjazd z tej drogi.
Wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, dopuszczenie dowodu z dokumentacji fotograficznej oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Uzasadniając pełnomocnik skarżących wskazał, że organ administracji odmawiając lokalizacji wnioskowanego zjazdu nie widział lokalizacji działki skarżących, w tym położenia i lokalizacji zjazdu w odniesieniu do zatoki autobusowej. Wydając zaskarżoną decyzję przyjął autorytarnie, że każdy kolejny zjazd stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pominął zupełnie podnoszoną przez stronę okoliczność, że sąsiadujące w okolicy działki posiadają bezpośredni zjazd z drogi nr [...]. Wedle wiedzy skarżących na 2,5 kilometrowym odcinku drogi nr [...] znajduje się 14 nieruchomości posiadających bezpośredni zjazd, pomimo zabezpieczenia ich komunikacji z drogi gminnej. W większości są to działki, na których prowadzona jest działalność gospodarcza. Na dowód powyższych twierdzeń pełnomocnik skarżących załączył 23 zdjęcia.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł.wniosło o jej oddalenie, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (§ 2 art. 1 powołanej ustawy).
Kognicja Sądu ograniczona jest do oceny legalności kwestionowanego skargą aktu lub czynności organów administracji publicznej i obejmuje ocenę prawidłowości zastosowania przepisów prawa i ich wykładni przez organy administracji.
Uwzględnienie skargi, w myśl art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( j.t. Dz. U. z 2012 r. poz.270) [dalej: p.p.s.a] następuje w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy lub stwierdzenia naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Rozpatrując niniejszą skargę Sąd nie stwierdził aby tego rodzaju wady lub uchybienia nastąpiły.
Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. z 2007 r. nr 19 , poz. 115 z późn. zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie ( Dz.U. nr 43, poz. 430 ze zm).
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy budowa lub przebudowa zjazdu należy do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległych do drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu.
Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy, ze względu na wymogi wynikające z warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na lokalizację zjazdu lub jego przebudowę /.../.
Z treści przytoczonych przepisów wynika, że zarządca drogi, w drodze decyzji administracyjnej wyraża zgodę na budowę zjazdu. Przepisy nie precyzują jednak dokładnych warunków, jakie muszą być spełnione aby zezwolenie na lokalizację zjazdu mogło być wydane, co oznacza, że decyzja taka jest decyzją uznaniową. Granice tego uznania, w myśl art. 7 k.p.a. wyznaczają więc interes społeczny i słuszny interes obywateli, co wielokrotnie podkreślane było w orzeczeniach sądów administracyjnych. Zarządca drogi obowiązany jest zatem wnikliwie wyjaśnić i rozważyć wszystkie okoliczności sprawy, a następnie załatwić sprawę uwzględniając słuszny interes strony o ile tylko nie koliduje on z interesem społecznym. Tak jak podkreślił organ odwoławczy w uzasadnieniu swojej decyzji, interes społeczny w tym wypadku wyraża się potrzebie zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim użytkownikom drogi i w takim zakresie przeważa nad indywidualnym interesem strony. Z woli ustawodawcy wyrażonej wprost w art.29 ust. 4 ustawy, uznanie organu podlega także ograniczeniom wynikającym z warunków technicznych jakie spełniać powinna droga określonej kategorii. Warunki te, o czym stanowi § 1 rozporządzenia m.in. mają zapewnić: 1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących: a) bezpieczeństwa użytkowania, b) nośności i stateczności konstrukcji, c) bezpieczeństwa z uwagi na możliwość wystąpienia pożaru lub innego miejscowego zagrożenia, d) ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed nadmiernym hałasem, wibracjami, zanieczyszczeniami powietrza, wody i gleb,
2) odpowiednie warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem drogi publicznej,
3) niezbędne warunki do korzystania z drogi publicznej przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich.
Sprzeczność planowanego zjazdu z tymi wymogami uprawnia organ do odmowy wydania zezwolenia na lokalizację zjazdu.
Nie jest sporne, że przedmiotowa działka nr [...], jest położona między drogą wojewódzką nr [...] (ul. R.) a drogą gminną (ul. M.). Droga nr [...] jest drogą główną ( KG – na planie zagospodarowania przestrzennego). Jako droga klasy G ma za zadanie obsługiwanie ruchu regionalnego. Trafnie zatem organy obu instancji, oceniając możliwość uwzględnienia wniosku skarżących, odwołały się do uregulowań zawartych w § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia
W § 9, w celu zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego określone bowiem zostały warunki połączeń dróg, dopuszczalne odstępy między węzłami lub skrzyżowaniami oraz warunki stosowania zjazdów /../. I tak , droga klasy G powinna mieć powiązania z drogami nie niższej klasy niż L (lokalne) ( wyjątkowo klasy D (dojazdowe)), a odstępy między skrzyżowaniami poza terenem zabudowy nie powinny być mniejsze niż 800 m oraz na terenie zabudowy nie mniejsze niż 500 m; /.../, przy czym na drodze klasy G należy ograniczyć liczbę i częstość zjazdów przez zapewnienie dojazdu z innych dróg niższych klas, szczególnie do terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ( § 9 ust. 1pkt 4 rozporządzenia).
W rozpatrywanej sprawie nie ulega wątpliwości, że nieruchomość, której właścicielami są skarżący posiada bezpośredni dostęp do drogi gminnej ( ul. M. ). Wniosek o wrażenie zgody na lokalizację zjazdu z nieruchomości skarżących bezpośrednio na ul R. uzasadniany jest interesem skarżących, którzy widzą w tym poszerzenie możliwości rozwoju prowadzonej przez nich firmy oraz interesem mieszkańców położonych w pobliżu nieruchomości, którzy w ten sposób nie byliby narażeni na uciążliwości zwiększonego ruchu kołowego związanego z działalnością firmy skarżących. Argumenty te nie mogą jednak przeważać nad koniecznością zapewnienia przez zarządcę drogi bezpieczeństwa wszystkich użytkowników drogi wojewódzkiej.
Sąd w pełni zgadza się ze stanowiskiem organów orzekających w sprawie, że zawsze każdy dodatkowy zjazd na drogę klasy G, a więc drogę o dużym natężeniu ruchu, a taką jest niewątpliwie ul R., powoduje wzrost zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jest to bowiem dodatkowe miejsce włączania się pojazdów do ruchu, które ogranicza płynność ruchu i jest potencjalnie miejscem, w którym częściej niż gdzie indziej, może dochodzić do nieprzewidzianych zdarzeń, tym bardziej że w pobliżu jest zlokalizowany przystanek autobusowy. Wyrazem takiej oceny ustawodawcy jest zobowiązanie w rozporządzeniu zarządcy drogi do ograniczania liczby i częstości zjazdów na takiej drodze. W sytuacji zatem, gdy nieruchomość ma zapewniony bezpośredni dostęp do drogi publicznej niższej klasy, zgoda na powstanie zjazdu bezpośrednio na drogę wojewódzką stanowiłaby naruszenie art. 29 ust. 4 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia. Nie jest przy tym uzasadniony zarzut wydania przez organ decyzji "zza biurka", gdyż w aktach sprawy znajduje się protokół z 8 sierpnia 2012 r. spisany w miejscu planowanego zjazdu ( miejsce spotkania na terenie działki [...] ), który został podpisany przez dokonującego oględzin urzędnika oraz skarżących. Organ dysponował także wynikami badań natężenia ruchu wykonywanymi w 2010 r. Tak więc zarzut niewyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy trudno uznać za uzasadniony, tym bardziej, że także ze zdjęć załączonych przez skarżących wynika, że droga ta była świeżo rozbudowywana i odnawiana łącznie z chodnikami, zatokami i istniejącymi zjazdami.
Skarżący podnoszą argument, że to właśnie brak dodatkowego zjazdu będzie powodował zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu, gdyż samochody szukające ich firmy będą zatrzymywać się na poboczu w poszukiwaniu dojazdu. W ocenie Sądu nie jest to przekonujący argument, gdyż wiąże się bardziej z kwestią właściwego oznakowania dojazdu do firmy i poinformowania kontrahentów o sposobie dojazdu niż z koniecznością wykonania bezpośredniego zjazdu z drogi wojewódzkiej na działkę skarżących.
Nie jest także właściwym argumentem powoływanie się na fakt, że jest przy tej drodze wiele nieruchomości posiadających bezpośrednie zjazdy na ul. R., także takich które sąsiadują z przystankiem autobusowym. Czym innym jest bowiem likwidowanie istniejących od dawna zjazdów, a czym innym wyrażanie zgody na kolejne. W pełni przy tym należy podzielić stanowisko organu, że nie można przyjmować, że każdy właściciel nieruchomości przylegającej do drogi wojewódzkiej musi mieć zapewniony bezpośredni do niej dostęp. Organ powołał się w tym zakresie na pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażony w wyroku z dnia 21 grudnia 2010 r. sygn. I OSK 319/10, który Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni akceptuje. Skarżący zarzucają, że organ nie wyjaśnił czy inne nieruchomości położone przy tej samej drodze uzyskały zezwolenia na zjazd pod rządami obowiązującej ustawy o drogach publicznych i czy nieruchomości posiadające zjazdy z drogi [...] posiadają alternatywny dostęp do drogi niższego rzędu. Podnoszą, że według ich wiedzy na odcinku 2,5 km drogi nr [...] istnieje 14 nieruchomości posiadających bezpośredni zjazd z drogi wojewódzkiej, są to działki, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a 3 działki posiadają zjazd w pobliżu zatok autobusowych, a ponadto jedna z nich posiada alternatywny zjazd od strony drogi wewnętrznej , a zjazd wykonano 4 lata temu. Z tego względu, zdaniem skarżących, odmowa wyrażenia zgody na wykonanie zjazdu do ich działki narusza zasadę równości wobec prawa.
W związku z takimi zarzutami stwierdzić należy, że przedmiotem oceny organu rozpoznającego wniosek o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu, a następnie Sądu rozpoznającego skargę jest ocena konkretnej sprawy i nie ma możliwości przy jej rozstrzyganiu weryfikowania prawidłowości i zasadności rozstrzygnięcia w innych sprawach dotyczących zjazdów przy tej samej drodze. .
Rozpoznając niniejszą sprawę i dokonując wykładni art. 29 ust. 4 ustawy organy prawidłowo położyły nacisk na względy bezpieczeństwa ruchu drogowego, które w sytuacji, gdy nieruchomość ma zapewnioną możliwość bezpośredniego dojazdu z innej drogi niższej klasy, sprzeciwiają się lokalizacji zjazdów na drogę klasy G. Organ miał więc na względzie interes społeczny, którego istnienie jest w świetle art. 7 k.p.a. jedną z przesłanek, które należy uwzględniać stosując przepisy w ramach uznania administracyjnego. Przy czym, jak wskazano na wstępie rozważań, granicą uwzględnienia w postępowaniu administracyjnym słusznego interesu strony ( art. 7 k.p.a) jest zaistnienie kolizji z interesem społecznym ( wyrok NSA z dnia 18 stycznia 1995 r. SA/Wr 1386/94 i podobnie wyrok NSA z dnia 4 lutego 1998 r. II SA 1575/97). Uwarunkowania dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak wskazał Naczelny sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 31 marca 2011 r. sygn. I OSK 808/10 (LEX nr 10798343) nie są pojęciem abstrakcyjnym. Mają one bezpośrednie przełożenie na ochronę takich wartości jak zdrowie i życie ludzkie, które podobnie jak prawo własności są wartościami chronionymi przez Konstytucję RP. Za błędne uznał NSA w tym wyroku stanowisko sądu pierwszej instancji, że postulat ograniczenia liczby zjazdów z drogi krajowej klasy G może być spełniony tylko wówczas, kiedy istnieje możliwość jego zrealizowania, bez naruszenia istoty prawa własności. Zdaniem NSA oznaczałoby to wskazanie prymatu prawa własności nad innymi wartościami prawnie chronionymi, takimi jak zdrowie i życie użytkowników dróg.
Wskazano, że orzecznictwo sądów administracyjnych jest w tym zakresie ugruntowane, a zasada bezpieczeństwa w ruchu drogowym jest podstawowym kryterium wyrażania zgody na wykonanie zjazdów z dróg publicznych i może wpływać na uprawnienia właściciela działki w swobodnym korzystaniu z prawa własności, które nie jest prawem absolutnym i może doznawać szeregu ograniczeń , jeżeli wynikają one z przepisów prawa. Do takich norm prawnych należą przepisy ustawy o drogach publicznych oraz przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jaki powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, które nie gwarantują każdemu właścicielowi nieruchomości przylegającej do drogi publicznej bezpośredniego zjazdu na tę drogę. Podejmując decyzję w przedmiocie ewentualnego wyrażenia zgody na wykonanie nowego zjazdu z drogi, zarządca miał obowiązek kierować się zasadą bezpieczeństwa w ruchu drogowym, która, tak jak w rozpoznawanej sprawie, może ograniczać uprawnienia właściciela nieruchomości. Przyjęcie, że każda nieruchomość przylegająca do drogi publicznej, w tym wypadku drogi wojewódzkiej klasy G, powinna posiadać bezpośredni zjazd na tę drogę pozbawiłoby tę drogę jej niezbędnych cech i zwiększałoby niebezpieczeństwo wystąpienia zdarzeń drogowych.
Obowiązek równego traktowania przez organ wszystkich podmiotów występujących o wyrażenie zgody na lokalizację zjazdu należy rozumieć w ten sposób, że do wszystkich tych osób mają zastosowanie te same wymagania określone przez przepisy prawa, a w takim zakresie, w jakim rozstrzygnięcie zarządcy drogi pozostawione zostało uznaniu administracyjnemu, organ przekonująco uzasadnia swoje stanowisko, co w niniejszej sprawie nastąpiło. Obowiązek równego traktowania wszystkich podmiotów nie oznacza natomiast, że wszyscy właściciele nieruchomości przylegających do drogi publicznej powinni uzyskać bezpośredni zjazd na tę drogę jeżeli tylko jeden z nich taki zjazd posiada ani, że przy rozstrzyganiu sprawy organ powinien analizować warunki i przesłanki wydania wszystkich wcześniejszych pozwoleń na lokalizację zjazdu przy danej drodze.
W ocenie Sądu zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji mieszczą się w granicach uznania administracyjnego, wydane zostały po wyjaśnieniu wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności i dlatego, na podstawie art. 151 p.p.s.a., skargę należało oddalić.
e.o.
