• II GSK 791/13 - Wyrok Nac...
  02.08.2025

II GSK 791/13

Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-07-03

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz /sprawozdawca/
Janusz Zajda /przewodniczący/
Maria Jagielska

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zajda Sędzia NSA Maria Jagielska Sędzia del. WSA Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz (spr.) Protokolant Milena Budna po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego M. Spółki z o.o. w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 8 stycznia 2013 r.; sygn. akt V SA/Wa 1954/12 w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego M. Spółki z o.o. w B. na postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] lipca 2012 r.; nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia o pomocy de minimis oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Objętym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 8 stycznia 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., sygn. akt V SA/Wa 1954/12 oddalił skargę P. H.-U. "M." Sp. z o.o. z siedzibą w B. (dalej: strona, Spółka, skarżąca) na postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (dalej: Minister, MPiPS) z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczeń o pomocy de minimis.

Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia:

Pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Spółka zwróciła się o wydanie zaświadczenia o pomocy de minimis. Wniosek strony zawierał m.in. dokumentację potwierdzającą dokonanie wydatku, tj. kserokopię faktury VAT nr [...] z dnia [...] stycznia 2012 r. oraz dokument potwierdzający przekazanie środków pieniężnych z konta zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (w skrócie: ZFRON) na rachunek kontrahenta. Wydatek został sfinansowany ze środków ZFRON i dotyczył zakupu samochodu osobowego marki [...]. W piśmie z dnia [...] marca 2012 r. strona wyjaśniła, iż "dokonanie inwestycji, jak i utworzenie nowego stanowiska pracy były działaniami mającymi na celu umożliwienie Panu P. W. pozostanie aktywnym zawodowo, jak również podniesienie jego kwalifikacji". Spółka zaznaczyła, iż ograniczenia związane z niepełnosprawnością spowodowały, iż w/w pracownik nie mógł już pracować na stanowisku magazyniera i konieczne było przeniesienie go na stanowisko wymagające mniejszego wysiłku fizycznego, tj. stanowisko kierowcy – przedstawiciela handlowego.

Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2012 r. Prezes PFRON odmówił wydania zaświadczenia o pomocy de minimis na powyższy wydatek.

Minister Pracy i Polityki Społecznej, po rozpatrzeniu zażalenia strony, postanowieniem z dnia [...] lipca 2012 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Organ odwoławczy wyjaśnił, że przepisy prawa nie przewidują możliwości tworzenia nowych miejsc pracy ze środków ZFRON. Jeżeli istniało zapotrzebowanie na zatrudnienie przedstawiciela handlowego, co wiązało się z koniecznością zakupu samochodu, to wydatek ten - w ocenie organu - powinien zostać sfinansowany ze środków własnych pracodawcy, a nie ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji. Samochód stanowi standardowe wyposażenie stanowiska pracy w podstawowy sprzęt niezbędny do wykonywania obowiązków zawodowych na stanowisku kierowcy - przedstawiciela handlowego niezależnie od tego, czy pracę świadczy osoba niepełnosprawna czy pełnosprawna. Zdaniem Ministra nie można uznać, że zakup przedmiotowego samochodu stanowi koszt dostosowania stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności pracownika i przyczynia się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności.

Z indywidualnego programu rehabilitacji (dalej: i.p.r.) wynika, że osoba niepełnosprawna, dla której opracowano ten program posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności i zatrudniona była na stanowisku pomocnika magazyniera. Ze względu na uwarunkowania zdrowotne i potrzebę zmniejszenia wysiłku pracownik został przesunięty na nowo utworzone - w związku z potrzebami pracodawcy - stanowisko kierowcy - przedstawiciela handlowego. Wskazano, iż zmiana ta jest zgodna z ambicjami pracownika, a ponadto nowe stanowisko pracy pozytywnie wpłynie na stan jego zdrowia oraz zwiększenie możliwości znalezienia zatrudnienia w przyszłości. We wskazaniach dotyczących zatrudnienia wpisano pracę w zwykłych warunkach, nie wymagającą nadmiernej fizycznej wydolności wysiłkowej oraz długotrwale jednorodnej postawy ciała.

Organ wyjaśnił, że jeżeli praca na stanowisku pomocnika magazyniera wiązała się z koniecznością wysiłku fizycznego, to można było rozważyć zakup urządzenia zmniejszającego ten wysiłek. Ponadto w uznaniu MPiPS stanowisko pomocnika magazyniera nie powoduje wymuszonej postawy ciała w przeciwieństwie do stanowiska kierowcy. W i.p.r. nie wykazano jakie ograniczenia zawodowe wynikające z niepełnosprawności pracownika utrudniają mu czy uniemożliwiają wykonywanie pracy na dotychczasowym stanowisku i wymagają zmniejszenia lub wyeliminowania poprzez realizację programu. Organ podkreślił, że indywidualny program rehabilitacji może służyć wyposażeniu stanowiska pracy, ale jedynie w takim stopniu, w jakim stanowi on jego dostosowanie w celu zmniejszenia lub wyeliminowania ograniczeń zawodowych pracownika. Z i.p.r. nie wynika natomiast, by pracownik - z uwagi na ograniczenia spowodowane niepełnosprawnością - całkowicie utracił zdolność do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku, co mogłoby ewentualnie uzasadniać przeniesienie go na nowe stanowisko utworzone przez pracodawcę i dostosowania do potrzeb tego pracownika ze środków ZFRON (np. wyposażenie samochodu w ergonomiczny fotel).

Organ odwoławczy nie znalazł związku pomiędzy zakupem samochodu a zwiększeniem szans pracownika na znalezienie zatrudnienia w przyszłości. Takiemu celowi mogłoby służyć np. skierowanie pracownika na odpowiednie szkolenie, przez co uzyskałby większe kwalifikacje.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę Spółki. Sąd I instancji wskazał, że aby konkretny wydatek mógł być zaliczony do pomocy de minimis musi być poniesiony w ramach indywidualnego programu rehabilitacji, zgodnie z § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 245, poz. 1810 z późn. zm., dalej: "rozporządzenie z 19 grudnia 2007 r."), musi mieć na celu zmniejszenie ograniczeń zawodowych, musi być przeznaczony na sfinansowanie pomocy, o jakiej mowa w § 2 ust. 1 pkt 12 tego rozporządzenia, a także musi być sfinansowany ze środków ZFRON (§ 9 ust. 2a cytowanego rozporządzenia). Zatem odmowa uznania wydatków za pomoc de minimis może dotyczyć tylko tych wydatków, które nie byłyby objęte programem, albo nie miałyby na celu zmniejszenia ograniczeń zawodowych.

W ocenie Sądu I instancji utworzenie nowego stanowiska pracy odbyło się bez bezpośredniego związku z osobą P. W. i potrzebą zapewnienia mu zatrudnienia z uwagi na ograniczenia wynikające z jego niepełnosprawności.

Organ zwrócił uwagę na fakt, iż z zapisów i.p.r. wynika, że pracownik ten może wykonywać pracę w zwykłych warunkach, nie wymagającą nadmiernej fizycznej wydolności wysiłkowej oraz długotrwale jednorodnej postawy ciała. Sąd I instancji uznał, że praca na nowym stanowisku nie spełnia tych wymagań. Praca kierowcy łączy się bowiem z długotrwale z jednorodną postawą ciała. Chcąc spełnić te wymagania należałoby raczej doposażyć dotychczasowe stanowisko pracy w urządzenia eliminujące lub ograniczające wysiłek fizyczny. W takiej sytuacji koszt dostosowania stanowiska pracy mógłby zostać pokryty z ZFRON. Organ w zaskarżonym postanowieniu trafnie zwrócił uwagę na braki i.p.r. – nie wynika z niego jakie ograniczenia uniemożliwiają pracownikowi pracę na dotychczasowym stanowisku oraz w jaki sposób nowe stanowisko pozwoli na wyeliminowanie tych ograniczeń. Sąd podzielił stanowisko organu, że te powody wskazane w i.p.r. do zmiany stanowiska pracy wykraczają poza ramy zakreślone ustawą o rehabilitacji . Zatem wyposażenie nowoutworzonego stanowiska pracy nie może odbyć się ze środków tego funduszu.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosło P. H.-U. "M." Sp. z o.o. z siedzibą w B. żądając uchylenia zaskarżonego wyroku WSA w W. w całości i rozpoznania merytorycznego skargi, względnie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania WSA w W. oraz zasądzenia na rzecz skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonemu wyrokowi Spółka zarzuciła:

1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 33 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 z późn. zm., dalej: "ustawa o rehabilitacji") oraz § 2 ust. 1 pkt 12 i § 6 rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że:

- zakup samochodu w niniejszej sprawie nie stanowi kosztu dostosowania stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności pracownika i nie przyczynia się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych wynikających z niepełnosprawności tego pracownika;

- przepisy prawa nie przewidują możliwości tworzenia nowych miejsc pracy ze środków ZFRON;

- celem zakupu w ramach indywidualnego programu rehabilitacji ma być zmniejszenie ograniczeń zawodowych w wykonywaniu pracy w danym konkretnym zakładzie pracy, a nie zwiększenie szans na zatrudnienie u innego pracodawcy;

2) błąd w ustaleniach stanu faktycznego, poprzez przyjęcie, że:

- skarżąca nie wykazała przesłanki zmniejszenia lub wyeliminowania ograniczeń zawodowych, wynikających z niepełnosprawności pracownika poprzez sfinansowanie zakupu samochodu;

- zmiana przez niepełnosprawnego pracownika stanowiska pracy, w przedmiotowym stanie faktycznym, nie wpłynie pozytywnie na jego stan zdrowia;

- indywidualny program rehabilitacji niepełnosprawnego pracownika stanowi w danej sprawie pretekst do dokonania u skarżącego inwestycji, związanej z zakupem nowego środka transportu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach przewidzianych w § 2 tego artykułu. W niniejszej sprawie nie występują jednak żadne z wad wymienionych we wspomnianym przepisie, które powodowałyby nieważność postępowania prowadzonego przez Sąd I instancji.

Skarga kasacyjna jest sformalizowanym środkiem prawnym dla wzruszenia rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Zatem, skarga kasacyjna musi spełniać wszystkie ustawowe wymogi, a w szczególności formalnoprawne przewidziane w art. 176 w zw. z art. 174 p.p.s.a. W myśl art. 176 p.p.s.a. skarga kasacyjna powinna przytoczyć podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie. Przez podstawę kasacyjną należy rozumieć konkretny przepis prawa, którego naruszenie przez Sąd I instancji zarzuca skarga kasacyjna. W odniesieniu do przepisu, który nie stanowi jednej zamkniętej całości, a składa się z ustępów, punktów i innych jednostek redakcyjnych, wymóg skutecznie wniesionej skargi kasacyjnej jest spełniony wówczas, gdy wskazuje ona konkretny przepis naruszony przez sąd pierwszej instancji, z podaniem numeru artykułu, ustępu, punktu i ewentualnie innej jednostki redakcyjnej przepisu (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia:15 maja 2013 r., sygn. akt I GSK 227/12, Lex nr 1328067, 20 sierpnia 2008 r., sygn. akt II FSK 557/07; Lex nr 422065, a także J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2012, s. 471).

Do zachowania formy skargi kasacyjnej nie wystarczy wymienienie podstaw skargi kasacyjnej, ale konieczne jest także uzasadnienie podniesionej podstawy skargi przez wskazanie, które przepisy ustawy zostały naruszone i na czym to naruszenie polegało oraz jaki mogło mieć wpływ na wynik sprawy. W przeciwnym razie ocena skargi kasacyjnej nie jest w ogóle możliwa.

Naczelny Sąd Administracyjny, związany granicami skargi kasacyjnej w myśl art. 183 § 1 p.p.s.a., nie ma kompetencji dokonywania za wnoszącego skargę kasacyjną wyboru, który przepis prawa został naruszony i dlaczego. Stanowi to bowiem powinność autora skargi kasacyjnej, który jest profesjonalnym pełnomocnikiem strony. Należy bowiem podkreślić, że przy sporządzaniu skargi kasacyjnej wprowadzono tzw. przymus adwokacki (art. 175 § 1 p.p.s.a.), aby nadać temu środkowi odwoławczemu charakter pisma o wysokim stopniu sformalizowania, gdy chodzi o wymogi dotyczące podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia jako istotnych elementów konstrukcji skargi kasacyjnej. Reasumując stwierdzić należy, że obowiązkiem strony składającej środek odwoławczy taki, jak skarga kasacyjna, jest takie zredagowanie podstaw kasacyjnych, a także ich uzasadnienia, aby nie budziły one wątpliwości interpretacyjnych.

Odnosząc powyższe rozważania do sprawy należy podkreślić, że skarga kasacyjna w punkcie 2 jej petitum nie spełnia wskazanych powyżej standardów. Spółka nie sprecyzowała, o którą podstawę kasacyjną zarzut ten oparła. Można jedynie domyślać się, że skoro jest w nim mowa o błędzie w ustaleniach faktycznych, to zamiarem skarżącej było zarzucenie naruszenia przepisów postępowania (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Jednak Spółka w ramach tego zarzutu nie wskazała jakiegokolwiek przepisu, naruszenia którego, jej zdaniem, miałby dopuścić się Sąd I instancji. Nie uczyniła tego także w uzasadnieniu skargi kasacyjnej.

Przy takim braku sformułowania zarzutu w pkt 2 petitum skargi kasacyjnej, w ocenie składu orzekającego nie poddaje się ten element skargi kasacyjnej kontroli sądu kasacyjnego (por. postanowienie. NSA z dnia 16 lipca 2013 r., sygn. akt II FSK 1588/13, Lex nr 1345088, wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2013 r., sygn. akt II OSK 552/12, Lex nr 1356245).

Wobec tego, skoro zarzut sformułowany w pkt 1 skargi kasacyjnej jest zarzutem opartym na podstawie kasacyjnej z art. 174 pkt 1 p.p.s.a. czyli naruszeniu prawa materialnego, to należy stwierdzić, że ustalenia i ocena Sądu I instancji co do stanu faktycznego przyjętego przez Ministra były prawidłowe.

Ujęte przez Spółkę w ramach podstawy z art. 174 pkt 1 p.p.s.a. zarzuty naruszenia wskazanych przepisów przez ich błędną wykładnię i zastosowanie zmierzają do wykazania, że było możliwe utworzenie nowego stanowiska pracy ze środków ZFRON i dla wykonywania obowiązków na nowym stanowisku pracy dokonać zakupu samochodu [...], który to wydatek, w myśl § 2 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. stanowi koszt realizacji indywidualnego programu rehabilitacji w celu zmniejszenia ograniczeń zawodowych osoby niepełnosprawnej, wcześniej zatrudnionej jako pomocnik magazyniera, dla której utworzono w tej samej Spółce stanowisko kierowcy – przedstawiciela handlowego i zakupiono samochód, niezbędny do wykonywania obowiązków na nowoutworzonym stanowisku pracy, co wynikało z i.p.r. i że celem zakupu w ramach i.p.r. może być zwiększenie szans na zatrudnienie u innego pracodawcy, a nie tylko zmniejszenie ograniczeń w wykonywaniu pracy w konkretnym zakładzie pracy.

Skarżąca w konsekwencji kwestionuje prawidłowość odmowy wydania jej zaświadczenia o pomocy de minimis w związku z zakupem samochodu. Zakupiony samochód został przeznaczony dla P. W., któremu powierzono zamiast dotychczasowego stanowiska pomocnika magazyniera nowo utworzone stanowisko kierowcy-przedstawiciela handlowego.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 oraz art. 8 ust. 2 pkt 4 ustawy o rehabilitacji, rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskanie i utrzymanie odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. Do realizacji tego celu niezbędny jest m. in. dobór odpowiedniego miejsca pracy i jego wyposażenie. Finansowanie tego rodzaju przedsięwzięć może następować ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych tworzonego przez prowadzącego zakład pracy chronionej, w oparciu o art. 33 ust. 1 ustawy o rehabilitacji. Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy o rehabilitacji środki funduszu rehabilitacji są przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, w tym na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych opracowywane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych, zgodnie z zakładowym regulaminem wykorzystania tych środków.

Rodzaj wydatków i sposób ich pokrywania, w tym w ramach pomocy de minimis, regulują szczegółowo przepisy rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Przeznaczenie środków funduszu rehabilitacyjnego określa § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r., który w pkt 12) lit. a - f stanowi o poszczególnych rodzajach możliwych kosztów ponoszonych w ramach wydatków na indywidualne programy rehabilitacji mające na celu zmniejszanie ograniczeń zawodowych. Wśród tych kosztów wymienia się w pkt e) koszty dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności (na taki rodzaj kosztów wskazywała Spółka we wniosku o uzyskanie zaświadczenia) oraz w pkt f) - inne koszty ponoszone w ramach realizacji programu rehabilitacji (podstawę tę wskazała Spółka w zażaleniu). Przewidziany wskazanym § 2 ust. 1 pkt 12 sposób wydatkowania środków funduszu rehabilitacyjnego znajduje swoje doprecyzowanie w § 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. Przepis ten warunkuje wykorzystanie środków finansowych funduszu rehabilitacji od opracowania programu rehabilitacji przez powołaną do tego celu przez pracodawcę komisję rehabilitacyjną. Program opracowuje się dla pracowników niepełnosprawnych, którzy czy to posiadają najniższe kwalifikacje, czy to z uwagi na niepełnosprawność mają utrudnione samodzielne wykonywanie pracy, czy utracili zdolność do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku, czy wreszcie zmieniają kwalifikacje zawodowe. Każdy indywidualny program rehabilitacji danego pracownika musi określać m.in. cel programu, metody jego realizacji jak też harmonogram działań (§ 6 ust. 7 pkt 3 i 4 powoływanego rozporządzenia). Należy jednak zaznaczyć, że niezależnie od tego, na jaki rodzaj wydatków przeznacza się środki ZFRON, towarzyszyć im musi zawsze nakreślony § 4a rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. warunek, którym jest wydatkowanie środków z tego funduszu w sposób celowy i oszczędny z uwzględnieniem doboru metod i środków realizacji w stosunku do zamierzonych efektów. Ponadto, uwzględniając cel, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 12) rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r., wydatkowanie środków funduszu na indywidualny program rehabilitacji musi ograniczać się tylko do tych wydatków, dzięki którym uruchomione zostanie działanie przywracające niepełnosprawnemu sprawność, choćby na czas wykonywania pracy (por. wyrok NSA z dnia 16 listopada 2011 r., sygn. akt II GSK 1144/10, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Jak wynika z omówionych wyżej przepisów, przeznaczone na indywidualne programy rehabilitacji i finansowane dla ich realizacji inne wydatki, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 12 lit. e i f rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r., muszą odpowiadać założonym takim programem działaniom, które służąc zmniejszeniu ograniczeń zawodowych pracownika objętego programem, wiążą się z podstawowymi lub stale wykonywanymi obowiązkami zawodowymi tego pracownika i bez których zmniejszenie ograniczeń zawodowych rehabilitowanego nie będzie mogło zostać zrealizowane.

Ponadto należy mieć na uwadze, że pomoc de minimis jest pomocą o niewielkich rozmiarach, która - co do zasady - nie naruszenia swobody konkurencji na wspólnym rynku wewnątrz Unii Europejskiej. Instytucja ta została przewidziana na zasadzie odstępstwa od reguł wolnej konkurencji, w tym wolnego handlu, wewnątrz europejskiej strefy gospodarczej. Precyzyjne określenie zasad i granic udzielania pomocy de minimis jest tym bardziej istotne, by nie zakłócało relacji gospodarczych wewnątrz Unii Europejskiej. Stosowanie instytucji pomocy de minimis w takim rozumieniu należy postrzegać jako pomoc celową, która powinna prowadzić do osiągnięcia ściśle określonego rezultatu. Pomoc tego rodzaju jest przywilejem w sferze stosunków gospodarczych, a zatem nie można wychodzić z założenia, że to na podmiocie udzielającym pomocy de minimis spoczywają wszelkie obowiązki związane z wyjaśnieniem, czy w konkretnym przypadku przyznanie tej pomocy jest uzasadnione. Przeciwnie z istoty tej instytucji, jej charakteru i trybu przyznawania pomocy wynika, że to na beneficjencie tego rodzaju pomocy spoczywa obowiązek logicznego, poprawnego merytorycznie oraz przekonywującego uzasadnienia, że planowana inwestycja nie służy jedynie normalnemu podniesieniu standardu pracy w przedsiębiorstwie, lecz realizacji celów związanych (na tle niniejszej sprawy) z poprawą sytuacji osób niepełnosprawnych. Tego rodzaju szczególna pomoc publiczna ma na celu ułatwienie pracodawcy wyposażenia miejsca pracy dla osoby niepełnosprawnej. Wnioskodawca powinien zatem dołożyć wszelkiej staranności aby wykazać, że dane inwestycje służą realizacji celów pomocy de minimis. Powinien zatem wykazać istnienie bezpośredniego związku między przeznaczeniem pozyskanych środków finansowych, a poprawą sytuacji konkretnego niepełnosprawnego pracownika w kontekście ograniczeń wynikających z jego poziomu niepełnosprawności (por. wyrok NSA z dnia 11 stycznia 2013 r., sygn. akt II GSK 1146/11, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Wobec powyższego należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że dokonanie wydatków (w tym zakupów) w ramach realizacji i.p.r. ma mieć na celu zmniejszenie ograniczeń zawodowych w konkretnym zakładzie pracy, szczególnie że są wydatki finansowane są z ZFRON tego zakładu i pomoc de minimis może być tylko przyznana na rzecz zakładu, który wydatki poniósł.

Sąd I instancji natomiast nie przesądził, że z uregulowań ustawy o rehabilitacji i rozporządzenia z 19 grudnia 2007 r. wynika zakaz tworzenia nowych miejsc pracy. Argumentacja dotyczyła tylko utworzonego w Spółce stanowiska pracy kierowcy – przedstawiciela handlowego i zakupu dla tego stanowiska samochodu w celu zatrudnienia na nim P. W. Sąd I instancji doszedł do prawidłowej konkluzji, że utworzenie nowego stanowiska pracy odbyło się bez bezpośredniego związku z osobą P. W. i potrzebą zapewnienia mu zatrudnienia z uwagi na ograniczenia wynikające z jego niepełnosprawności. Jak już zaznaczono musi istnieć bezpośredni związek między przeznaczeniem środków ZFRON a poprawą sytuacji konkretnego niepełnosprawnego pracownika wynikających z poziomu jego niepełnosprawności. Przede wszystkim samochód w przypadku stanowiska kierowcy – przedstawiciela handlowego jest standardowym (wręcz koniecznym) narzędziem pracy bez względu na stan zdrowia pracownika, na co słusznie zwrócił uwagę WSA. Wyposażenie zakupionego samochodu także było standardowe (regulowany fotel i automatyczna klimatyzacja) z uwagi na wykorzystanie go w celach zawodowych (licznych przejazdach), co także podkreślił WSA. Ponadto Spółka nie wykazała, mając na uwadze poziom niepełnosprawności P. W. – możliwość pracy w zwykłych warunkach, nie wymagająca nadmiernej fizycznej wydolności wysiłkowej oraz długotrwale jednorodnej postawy ciała – jakie ograniczenia uniemożliwiały pracownikowi wykonywanie obowiązków na dotychczasowym stanowisku i w jaki sposób zmiana stanowiska pracy zmniejszy ograniczenia zawodowe tego pracownika. Na kwestię tę słusznie zwrócił uwagę Sąd I instancji.

Wobec powyższego zarzuty Spółki co do naruszenia prawa materialnego przez WSA należało uznać za niezasadne.

Stanowisko to nie jest sprzeczne z powołanym przez skarżącą wyrokiem NSA w sprawie II GSK 668/09, gdyż chodziło w nim o poprawę stanowiska pracy i zmniejszenie w związku z tym ograniczeń zawodowych pracownika zatrudnionego niezmiennie na stanowisku kierowcy – handlowca, w której to sytuacji organy dostrzegały potrzebę dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej i spór tylko sprowadzał się do formy zmniejszenia ograniczenia zawodowego.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 184 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...