I SA/Gd 570/14

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa po rozpatrzeniu odwołania A. M. utrzymał w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 2 kwietnia 2013 r. w sprawie przyznania pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na 2012 rok.

Podstawą rozstrzygnięcia była następujący stan faktyczny i prawny:

Skarżąca działając jako rolnik, wystąpiła w dniu 15 maja 2012 r. do Kierownika Biura Powiatowego ARiMR z wnioskiem o przyznanie pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na 2012, wnosząc o przyznanie płatności do działek rolnych o łącznej powierzchni 103,89 ha. Do wniosku dołączono materiał graficzny przesłany przez ARiMR wraz z częściowo wypełnionym wnioskiem o przyznanie płatności, na którym strona zaznaczyła działki rolne położone w obrębie U.

W dniu 31 maja 2012 r. strona złożyła wniosek o przyznanie płatności na rok 2012, w którym zaznaczyła, iż wycofuje z płatności działki rolne położone na działkach ewidencyjnych nr [...] i [...]. W rezultacie sumaryczna powierzchnia gruntów rolnych ostatecznie zadeklarowanych we wniosku wyniosła 72,96 ha. Powierzchnię tę według deklaracji rolnika w całości stanowił trwały użytek zielony.

W odpowiedzi na wezwanie organu w dniu 28 września 2012 r. strona złożyła na piśmie wyjaśnienie, w którym podtrzymała powierzchnię zadeklarowaną na działce [...] oraz zanegowała powierzchnię ewidencyjno-gospodarczą na działce ewidencyjnej nr [...] wynoszącą 17,61 ha.

Po przeprowadzeniu postępowania, w toku którego dokonano na spornych działkach czynności kontrolnych, Kierownik Biura Powiatowego ARiMR decyzją z dnia 2 kwietnia 2013 r., po potrąceniu kwoty z tytułu stwierdzonych nieprawidłowości w wysokości 778,31 zł przyznał skarżącej płatność ONW w wysokości 9.837,46 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że w oparciu o materiał dowodowy tj. raport z czynności kontrolnych, ustalono iż powierzchnia stwierdzona działki rolnej [...] była mniejsza od zadeklarowanej (22,44 ha wobec zadeklarowanej 24,44 ha). Organ wyjaśnił również, że podczas czynności kontrolnych stwierdzony obszar działki rolnej [...] nie stanowił spójnego obszaru lecz był sumą trwałych użytków zielonych o powierzchniach 18,38 ha, 1,22 ha i 2,86 ha. W decyzji wyjaśniono, iż podczas czynności kontrolnych stwierdzono, że granice uprawy wykraczają poza granice działek referencyjnych zadeklarowanych we wniosku, co skutkowało zredukowaniem do powierzchni ewidencyjno-gospodarczej ustalonej na działkach ewidencyjnych nr [...] oraz [...], które odpowiednio wynoszą 4,95 ha oraz 16,91 ha. W rezultacie powyższych ustaleń, powierzchnia stwierdzona wynosiła 70,38 ha wobec zadeklarowanej powierzchni 72,96 ha. Procentowa różnica pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną a stwierdzoną wyniosła 3,6658%. W rezultacie w oparciu o art. 16 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia Komisji (WE) nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w odniesieniu do wprowadzenia procedur kontroli oraz do zasady wzajemnej zgodności w zakresie środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich, przedmiotowa płatność została pomniejszona o kwotę 778,31 zł, co wynika z wyliczenia [2 x (2,58 x 150,83497829 zł)]. Powyższą płatność i jej pomniejszenie organ ustalił jako iloczyn stawek płatności na 1 ha gruntu rolnego i powierzchni tego gruntu kwalifikującej się do płatności, nie większej jednak niż maksymalny kwalifikowany obszar z uwzględnieniem degresywności płatności ONW zgodnie z art. 16 ust. 2 zdanie drugie ww. rozporządzenia. W celu wyliczenia uśrednionej kwoty za 1 ha wykorzystuje się współczynnik powierzchni uśrednionej, tzw. współczynnik WSPUS, który jest sposobem modulacji płatności w przypadku niniejszej powierzchni zadeklarowanej do przedmiotowej płatności, czyli deklaracji powyżej 50 ha. Dla płatności w niniejszej sprawie algorytm wyznaczania powierzchni kwalifikowanych powoduje, że płatność jest przyznana na podstawie uśrednionej kwoty za 1 ha wnioskowanej grupy płatności tj. 150,83497829 zł.

Po rozpatrzeniu odwołania od powyższej decyzji Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR decyzją z dnia 13 stycznia 2014 r., utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy w pierwszej kolejności zacytował przepisy prawa materialnego i procesowego mające zastosowanie w niniejszej sprawie oraz odpowiadając na zarzuty odwołania wyjaśnił, że rolnik otrzymując wstępnie wypełniony formularz wniosku oraz załącznik graficzny ma obowiązek, w związku z art. 12 ust. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1122/2009, dostosować podane dane do stanu rzeczywistego oraz może zanegować dane referencyjne podane przez Agencję, jeżeli są one niezgodne ze stanem rzeczywistym na gruncie. Rolnik ma zatem możliwość "zanegowania" wyznaczonego przez Agencję maksymalnego kwalifikowanego obszaru w ramach poszczególnych działek ewidencyjnych, jeżeli uzna, że nie znajduje on potwierdzenia w oparciu o aktualny stan faktyczny. W takim przypadku organ prowadzący postępowanie w sprawie przyznania płatności ma obowiązek przeprowadzić stosowne postępowanie, celem wyjaśnienia rozbieżności w deklaracji powierzchni zgłaszanej przez rolnika do płatności, a wartością maksymalnego kwalifikowanego obszaru ustalonego w systemie identyfikacji działek rolnych. Jeżeli w trakcie prowadzonego postępowania wyjaśniającego organ uzna, że powierzchnia zgłaszana do płatności przez rolnika znajduje potwierdzenie w stanie faktycznym, to wówczas płatności przyznawane są do powierzchni deklarowanej przez rolnika, a dane zawarte w systemie identyfikacji działek rolnych są kierowane do aktualizacji (zgodnie z deklaracją rolnika). Natomiast jeżeli powierzchnia zadeklarowana przez rolnika, nie znajdzie potwierdzenia w danych referencyjnych, płatność jest przyznawana do powierzchni ustalonej w systemie LPiS (po wyjaśnieniach) i są ustalane ewentualne sankcje z tytułu jej przedeklarowania. Tym samym w przypadku stwierdzenia, że powierzchnia zgłoszona do płatności przez rolnika jest większa od powierzchni wynikającej z danych LPiS, powierzchnię zadeklarowaną redukuje się o powierzchnię nieuprawnioną.

Kolejno organ odwoławczy zgodził się z organem I instancji, że powierzchnia stwierdzona trwałych użytków zielonych na działce ewidencyjnej nr [...] i [...] (działka rolna [...]) kwalifikująca się do płatności, czyli powierzchnia spełniająca normy wskazane w art. 7 ust. 1 i 1a, wynosi 21,86 ha, co nie stanowi jednak o tym, że powierzchnia rzeczywiście stwierdzona na działce rolnej [...], tj. 22,4 ha jest nieprawdziwą. Podkreślić bowiem należy, że w odniesieniu do skontrolowanej działki inspektorzy terenowi w raporcie z czynności kontrolnych przeprowadzonych na gruncie, zapisali kody nieprawidłowości DR13+, DR22, DR49, DR50 i DDR52. Szczególną uwagę organ zwrócił na kod DR50, który oznacza, że granice mierzonej uprawy wykraczają poza granice działki referencyjnej zadeklarowanej we wniosku, co w konsekwencji może skutkować redukcją powierzchni działki rolnej.

W rezultacie powyższego powierzchnia jaką organ zobligowany był uwzględnić jako powierzchnia kwalifikująca się do płatności i wskazana na działkach zadeklarowanych/zgłoszonych we wniosku wyniosła 21,86 ha. Natomiast łączna powierzchnia wszystkich działek rolnych zadeklarowanych we wniosku i kwalifikująca się do płatności wyniosła 70,38 ha.

Organ wyjaśnił, że za wyjątkiem działki rolnej [...], powierzchnie stwierdzone pozostałych działek rolnych zadeklarowanych do płatności odpowiadają powierzchniom zgłoszonym. W rezultacie stwierdzone ostatecznie wykluczenie powierzchni 2,58 ha dotyczy pomniejszenia działki rolnej [...] o powierzchnię nieuprawnioną. Materiał dowodowy zgromadzony w postępowaniu, przede wszystkim zdjęcia fotograficzne oraz szkice działek rolnych sporządzone przez inspektorów terenowych podczas prowadzonych czynności kontrolnych, wskazuje niezbicie, że wykluczeniu podlegała powierzchnia zarośnięta i nieużytkowana.

W rezultacie powyższych ustaleń w odniesieniu do działek rolnych zadeklarowanych do płatności stwierdzono zawyżenie powierzchni w stosunku do powierzchni stwierdzonej. Procent przedeklarowania wyniósł 3,6658% zatem w oparciu o art. 16 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia Komisji (WE) nr 65/2011. kwota wnioskowanej płatności została pomniejszona o kwotę przypadającą na dwukrotną wykrytą różnicę pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną a stwierdzoną, czyli kwotę 778,31 zł, co wynika z wyliczenia [2 x (2,58 x 150,83497829 zł)].

Odnosząc się do podnoszonej w odwołaniu kwestii, że ustalone nieprawidłowości nie wynikają z winy strony, organ odwoławczy wskazał, że strona ubiegając się o płatności w sekcji IX wniosku oświadczyła między innymi, że znane jej są skutki składania fałszywych oświadczeń wynikające z art. 297 § 1 Kodeksu karnego oraz, że znane jej są zasady przyznawania płatności oraz pomocy finansowej objętych wnioskiem o przyznanie płatności. Oświadczenie tego typu zobowiązuje wnioskodawcę do rzetelnego, zgodnego z prawdą i prawem wypełniania dokumentów, ponieważ na ich podstawie następuje przyznanie bądź odmowa przyznania środków finansowych. Zatem w ocenie organu skutki złożonej deklaracji ponosi wnioskodawca. Przenoszenie przez stronę odpowiedzialności za jej niedbalstwo na ARiMR jest nie tylko nieporozumieniem, ale także świadczy o braku świadomości do jakiego obszaru należą się płatności.

Dyrektor wyjaśnił, że załączona do spersonalizowanego wniosku informacja dotycząca działek deklarowanych do płatności ma charakter informacyjny i nie stanowi o rzeczywistej powierzchni gruntu kwalifikującego się do płatności w danym roku, gdyż dane w niej przedstawione opierają się na wartościach z poprzednich kampanii. Rolnik ubiegając się o płatności obszarowe zobowiązany jest do podania rzeczywistego obszaru uprawianego zgodnie z normami i wymogami, a taką wiedzę winna posiadać osoba ubiegająca się o płatności.

Organ odwoławczy nie znalazł w związku z powyższym, podstaw do stwierdzenia, że strona złożyła wniosek zgodny ze stanem faktycznym lub może wykazać, iż wykryte nieprawidłowości nie wynikają z jej winy. W ocenie organu rolnik z pewnością dopuścił się niedbalstwa deklarując areał gruntów rolnych bez uprzedniego pomiaru faktycznego obszaru użytkowanego w celach rolniczych. Jednocześnie organ działania strony nie uznał za działanie celowe, w przeciwnym wypadku zastosowałby odmienne przepisy prawa, tj. art. 16 ust. 5 rozporządzenia Komisji (WE) nr 65/2011.

W skardze na powyższą decyzję skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skarżąca wniosła o jej uchylenie w całości jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania, zarzucając naruszenie przepisów:

- art. 21 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,

- art. 6, art. 7, art. 8, art. 9, art. 80 i art. 107 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego,

- stosowanych na podstawie art. 7 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 65/2011 odpowiednio art. 73 ust. 1 oraz art. 58 akapit 1 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1122/2009.

W uzasadnieniu skargi strona podniosła, że organy nie dopełniły obowiązku rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego, w tym nie uwzględniły bardzo szczególnej sytuacji, w której znajdowała się skarżąca – przejęcia prowadzenia dużego gospodarstwa po zmarłym ojcu a także faktu, że nie miała ona żadnego doświadczenia i żadnej praktyki w prowadzeniu gospodarstwa ani żadnej wiedzy odnośnie funkcjonowania systemu dopłat i kontroli ARiMR oraz okoliczności, że sama prowadzi tak duże gospodarstwo oddalone od jej miejsca zamieszkania o ponad 350 km. Strona jednakże zrobiła wszystko aby nawet w 2010 r. zasiać ziemię orną i dopilnować żeby zostały skoszone wszystkie łąki.

Kolejno skarżąca zarzuca, że organy nie przekazały jej żadnych informacji co do konieczności dokonywania przez rolnika pomiarów zadeklarowanych do płatności działek i że dane podawane we wnioskach na podstawie ortofotomap i systemu identyfikacji działek rolnych mogą nie być prawidłowe lub być niedokładne. Dlatego też niezrozumiałym jest dlaczego rolnik miałby zakładać, że dane te są nieprawidłowe i winien sam dokonywać pomiarów, co nie wynika z przepisów a wymagałoby od rolnika umiejętności mierniczego, wyposażenia w urządzenie do pomiarów lub zatrudnienia innych podmiotów do dokonania pomiarów.

Strona podkreśliła, że dane dotyczące powierzchni działek podała zgodnie z tymi jakie były już wskazane/wypełnione we wniosku, w tym zrobiła tak samo jeśli chodzi o działkę rolną [...], która była położona na dwóch działkach ewidencyjnych tj. działce [...] i [...], której łączna powierzchnia wynosiła 24,44 ha i była użytkowana rolniczo.

W świetle powyższych okoliczności w ocenie skarżącej nieuprawnionym jest stwierdzenie organu, że ustalone nieprawidłowości były wynikiem niedbalstwa, gdyż nie wynikają z jej winy bowiem dołożyła ona wszelkiej możliwej staranności jakiej można było wymagać w momencie składania wniosku o płatność.

Końcowo autor skargi podkreśla, że przekroczenie granicznej nieprawidłowości ponad 2 ha dotyczy zaledwie 0,58 ha jednakże w wyniku tego łączne potrącenia jakie zostały naliczone wynoszą aż 18.726,93 zł (w niniejszej sprawie 778,31 zł).

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Przepis § 2 wymienionego artykułu określa podstawową zasadę wykonywania przez te sądy funkcji kontrolnej, stanowiąc, iż sprawowana jest ona pod względem zgodności z prawem. Zgodnie zaś z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) - dalej: (p.p.s.a.) stwierdzenie przez sąd naruszenia prawa materialnego, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogłoby to mieć istotny wpływ na wynik sprawy, rodzi konieczność uwzględnienia skargi i uchylenia zaskarżonego aktu.

Do zadań sądu należy zatem zbadanie na podstawie akt sprawy, czy zaskarżona decyzja organu administracji publicznej wydana została zgodnie z prawem materialnym i czy nastąpiło to z zachowaniem przepisów postępowania administracyjnego.

Posiadając tak określony zakres swojej kognicji Sąd uznał, że w ustalonym stanie faktycznym skarga nie zasługuje na uwzględnienie, zaś zaskarżona decyzja nie narusza prawa, co byłoby podstawą wyeliminowania jej z obrotu prawnego.

W rozpoznawanej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. nr 64, poz. 427 ze zm.), rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)", objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2009 r., nr 40 poz. 329 ze zm. dalej: "rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi"), oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w odniesieniu do wprowadzenia procedur kontroli oraz do zasady wzajemnej zgodności w zakresie środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz. Urz. UE L 316 z 2 grudnia 2009 r., str. 65 dalej: "rozporządzenie 65/2011").

Należy podkreślić, że postępowanie w sprawach dotyczących przyznania płatności obszarowych ma charakter wnioskowy, co oznacza, że jest ono wszczynane jedynie na wniosek zainteresowanego podmiotu i prowadzone w zakresie określonym we wniosku.

Zgodnie z art. 10 ustawy o wspieraniu obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich – płatności obszarowe są przyznawane na wniosek rolnika (ust. 1 pkt 1). We wniosku o przyznanie płatności ONW rolnik wskazuje wszystkie działki ewidencyjne, na których znajdują się grunty rolne będące w jego posiadaniu, niezależnie od tego, czy ubiega się o przyznanie płatności ONW do tych gruntów (§5 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi).

Zatem, wypełniając wniosek o przyznanie płatności obszarowych wnioskodawca składa oświadczenie woli i wiedzy, za które ponosi odpowiedzialność.

W niniejszej sprawie przyznanie skarżącej płatności w wysokości niższej niż wnioskowana wynikało z ustalenia w toku postępowania administracyjnego, że powierzchnia stwierdzona trwałych użytków zielonych działce ewidencyjnej nr [...] i [...] (działka rolna [...]) kwalifikująca się do płatności, czyli powierzchnia spełniająca normy wskazane w art. 7 ust. 1 i 1a, wynosi 21,86 ha, wobec zadeklarowanej przez skarżącą powierzchni 24,44 ha. Ustaleń tych dokonano na podstawie raportu z przeprowadzonych na gruncie czynności, w którym inspektorzy terenowi zapisali kody nieprawidłowości DR13+, DR22, DR49, DR50 i DDR52. Przy czym kod DR50, oznacza, że granice mierzonej uprawy wykraczają poza granice działki referencyjnej zadeklarowanej we wniosku, co w konsekwencji może skutkować redukcją zakwalifikowanej powierzchni działki rolnej (bez kwestionowania powierzchni ewidencyjnej).

W rezultacie powyższego prawidłowo organy uwzględniły jako powierzchnię kwalifikującą się do płatności i wskazaną na działkach zadeklarowanych/zgłoszonych we wniosku w wielkości 21,86 ha. Natomiast łączna powierzchnia wszystkich działek rolnych zadeklarowanych we wniosku i kwalifikująca się do płatności wyniosła 70,38 ha, wobec zadeklarowanej powierzchni 72,96 ha.

Z akt sprawy wynika, że za wyjątkiem działki rolnej [...], powierzchnie stwierdzone pozostałych działek rolnych zadeklarowanych do płatności odpowiadają powierzchniom zgłoszonym. W rezultacie stwierdzone ostatecznie wykluczenie powierzchni 2,58 ha dotyczy pomniejszenia działki rolnej [...] o powierzchnię nieuprawnioną. Materiał dowodowy zgromadzony w postępowaniu, przede wszystkim zdjęcia fotograficzne oraz szkice działek rolnych sporządzone przez inspektorów terenowych podczas prowadzonych czynności kontrolnych, wskazuje że wykluczeniu podlegała powierzchnia zarośnięta i nieużytkowana.

W rezultacie powyższych ustaleń w odniesieniu do działek rolnych zadeklarowanych do płatności zasadnie stwierdzono zawyżenie powierzchni w stosunku do powierzchni stwierdzonej. Procent przedeklarowania wyniósł 3,6658%.

Zgodnie z przepisami art. 16 ust. 3 i 5 rozporządzenia 65/2011:

3. (...) Jeżeli obszar zadeklarowany we wniosku o płatność jest większy niż zatwierdzony obszar przypisany do tej grupy upraw, pomoc oblicza się na podstawie zatwierdzonego obszaru przypisanego do tej grupy upraw. (...)

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 akapit drugi, pomoc oblicza się na podstawie zatwierdzonego obszaru pomniejszonego o podwojoną różnicę, którą stwierdzono, jeżeli różnica ta przekracza albo 3 % albo dwa hektary, ale nie więcej niż 20 % zatwierdzonego obszaru. (...)

Mając na uwadze powołaną regulację prawną w sytuacji, gdy różnica między powierzchnią zadeklarowaną we wniosku przez rolnika, a powierzchnią stwierdzoną przekroczyła 3%, (a tak było w sprawie bo w odniesieniu do ONW deklarowano 72,96 ha a stwierdzono 70,38 ha, procent przedeklarowania wyniósł zatem 3,6658%), prawidłowo pomniejszono płatności skarżącej o kwotę przypadającą na dwukrotną wykrytą różnicę pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną a stwierdzoną, czyli kwotę 778,31 zł. Wyliczenia dokonano uwzględniając zgodnie art. 16 ust. 2 rozporządzenia 65/2011, średnią stawkę płatności do powierzchni deklarowanej kwalifikowanej wynoszącą 150,83497829 zł. Zatem wskazana kwota pomniejszenia wynika z wyliczenia [2 x (2,58 x 150,83497829 zł)].

Zarzuty podnoszone w skardze co do kwestii spornej (wykluczenia wskazanego wyżej obszaru 2,58 ha i pomniejszenia płatności), wydają się niekonsekwentne, gdyż z jednej strona skarżąca podnosi, iż cały obszar działki [...] wynoszący 24,44 ha był wykorzystywano rolniczo i kwalifikował się do płatności, z drugiej natomiast strony, skarżąca szeroko wyjaśnia, że nieprawidłowe wykazanie we wniosku obszaru 24,44 ha wobec ustalonego 21,86 ha, nie wynikało z jej winy czy niedbalstwa wobec czego organ nie powinien pomniejszać płatności.

Kwestia ustalenia prawidłowej powierzchni działek kwalifikujących się do płatności została wyjaśniona wyżej i w tym zakresie Sąd uznał, że ustalenia organów mają oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Odnosząc się natomiast do zarzutów braku zawinienia skarżącej, a w konsekwencji negowania możliwości wykluczenia z płatności działek, których powierzchnie wskazano błędnie we wniosku, Sąd uznał podniesione zarzuty za niezasadne.

Jak słusznie wskazał bowiem organ odwoławczy, dane dotyczące powierzchni działek rolnych, które są podstawą przyznania płatności powinny być prawidłowe i zgodne we wszystkich odpowiednich rubrykach i kolumnach, które zostały ustalone w ściśle określonym celu i ich wypełnienie jest złożeniem oświadczenia doniosłego prawnie. Wniosek o przyznanie płatności ONW zawiera oświadczenia i zobowiązania związane z płatnością, której dotyczy. Szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać wnioski dotyczące przyznania płatności obszarowych, określa w rozporządzeniu minister właściwy do spraw rolnictwa, mając na względzie zabezpieczenie przed nieuzasadnionym przyznawaniem płatności, zawarcie we wnioskach danych niezbędnych do prawidłowego przyznania płatności oraz przepisy Unii Europejskiej. Ustalony - na podstawie wskazanych przepisów - wzór formularza zawiera zatem rubryki, których prawidłowe uzupełnienie przez wnioskodawcę ma umożliwić organowi ustalenie okoliczności faktycznych, które zdaniem ubiegającego się o dopłatę uzasadniają przyznanie dopłaty w określonej wysokości. Dane zawarte we wniosku mają także umożliwiać weryfikację ich prawdziwości. Z przepisów krajowych, jak również z przepisów Unii Europejskiej wynika również, że postępowanie w sprawach dotyczących płatności obszarowych jest sformalizowane (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2011 r., sygn. akt II GSK 354/10). Udzielenie dopłaty we wnioskowanej wysokości uzależnione jest od prawidłowego zadeklarowania we wniosku wielkości powierzchni działek użytkowanych rolniczo, w przypadku natomiast wezwania przez organ wnioskodawcy do korekty wniosku, od prawidłowej korekty (również na urzędowym formularzu).

W tego rodzaju postępowaniu oświadczenia woli wnioskodawcy i ewentualne korekty składane są na formularzu (którego treść jest ściśle określona w przepisach prawa). Nie jest więc dopuszczalne - co do zasady - uzupełnianie wniosku w innej formie. Organ jest związany danymi wskazanymi we wniosku (korekcie). Przyjęcie odmiennego stanowiska stanowiłby w istocie zaprzeczenie ustanowionemu sformalizowanemu modelowi postępowania w sprawach o dopłaty. Co prawda to na Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przyjmującej wniosek producenta rolnego o przyznanie płatności objętej rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r., spoczywa obowiązek sprawdzenia, czy wniosek spełnia wymogi ustalone w przepisach szczególnych i ewentualnego wezwania wnioskodawcy do usunięcia braków formalnych tego wniosku. Jednakże za treść merytoryczną tego wniosku, w tym także w zakresie żądanych płatności, odpowiedzialność ponosi wnioskodawca. Wprawdzie nie można generalnie wyłączyć w postępowaniu w sprawie przyznania płatności do gruntów rolnych obowiązków organu wynikających z przepisów art. 7 i 9 k.p.a., to jednak nie mogą one być tak daleko posunięte, aby organ miał ponosić odpowiedzialność za stronę merytoryczną wniosku producenta rolnego.

Jak wspomniano na wstępie organ pierwszej instancji wezwał skarżącą do wyjaśnienia nieprawidłowości w zakresie powierzchni rolnej działki [...], która była większa od powierzchni największego spójnego obszaru uprawnionego do uzyskania płatności ONW. W odpowiedzi na wezwanie organu w dniu 28 września 2012 r. strona złożyła na piśmie wyjaśnienie, w którym podtrzymała powierzchnię zadeklarowaną na działce [...] oraz zanegowała powierzchnię ewidencyjno-gospodarczą na działce ewidencyjnej nr [...] wynoszącą 17,61 ha i wniosła o przeprowadzenie wizytacji terenowej.

Zatem pomimo podjętych czynności organ nie mógł ostatecznie samodzielnie ustalić właściwej i spójnej powierzchni odnośnie działki rolnej [...] i w tym celu przeprowadzono czynności kontrolne (o które nota bene wnioskowała skarżąca). W toku tych czynności ustalono, że powierzchnia działki kwalifikująca się do płatności jest mniejsza niż zadeklarowana, co skutkowało do zmniejszeniem płatności.

W świetle zasady działania na wniosek i odpowiedzialności wnioskodawcy za merytoryczną treść wniosku nie można przyjąć argumentacji skargi odnośnie niedopuszczalności obciążenia konsekwencjami błędów we wniosku - wnioskodawcy. Nawet jeśli błędy były niezawinione i można je było bez trudu skorygować – to winina to zrobić właśnie skarżąca, a nie organ. Nie można bowiem pominąć tej okoliczności, że skarżąca była wzywana przez organ, który dostrzegł niezgodności, do złożenia wyjaśnień. Zatem co najmniej od tego czasu skarżąca nie miała już żadnych podstaw do trwania w błędnym przekonaniu o prawidłowości złożonego wniosku.

W związku z powyższym Sąd nie doszukał się, podstaw do stwierdzenia, że strona złożyła wniosek zgodny ze stanem faktycznym lub może wykazać, iż wykryte nieprawidłowości nie wynikają z jej winy, co skutkowałoby przyznaniem płatności w zadeklarowanej wysokości. Wbrew twierdzeniu skarżącej, rolnik mając świadomość nieprawidłowości mógł dokonać pomiaru faktycznego obszaru użytkowanego w celach rolniczych, czego nie uczynił. Zatem dopuścił się niedbalstwa deklarując areał gruntów rolnych niezgodnie z rzeczywistością.

Bez wpływu na rozstrzygnięcie pozostaje podnoszona w skardze sytuacja życiowa skarżącej. Fakt nabycia w drodze spadku i prowadzenia samodzielnie gospodarstwa rolnego znacznej wielkości, w świetle wskazanych wyżej okoliczności, nie wyłącza winy skarżącej w nieprawidłowym zadeklarowaniu powierzchni działek.

Tym bardziej uchylenia decyzji nie uzasadnia fakt, że nieprawidłowości w powierzchni gruntów wynosiły 2,58 ha, czyli przekroczenie granicznej wielkości 2 hektarów, skutkujące pomniejszeniem płatności o kwotę przypadającą na dwukrotną wykrytą różnicę pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną a stwierdzoną, wyniosło "zaledwie" 0,58 ha. Przepisy w tym zakresie są precyzyjne i nie pozostawiają organom administracyjnym możliwości odstąpienia od ich zastosowania.

Reasumując w ocenie Sądu nie znalazły usprawiedliwionych podstaw zarzuty zawarte w skardze. Sąd nie doszukał się także naruszenia innych przepisów prawa.

Mając zatem na uwadze przedstawione powyżej powody, skargę należało uznać za nieuzasadnioną, co spowodowało konieczność jej oddalenia na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.