IV SA/Wr 802/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
2013-01-31Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Henryk Ożóg /sprawozdawca/
Julia Szczygielska
Wanda Wiatkowska-Ilków /przewodniczący/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wanda Wiatkowska - Ilków Sędziowie Sędzia NSA Henryk Ożóg (spr.) Sędzia NSA Julia Szczygielska Protokolant Anna Rudzińska po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 31 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi J. O. na decyzję Starosty O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej dotyczącej celu na jaki zostały wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...], nr [...] Starosta O., działając na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 ze zm.), dalej: ustawa, oraz art. art. 104, 107 i 127 § 2 k.p.a., po rozpatrzeniu odwołania J. O. od decyzji Dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. [...] w M. z dnia [...], nr [...] w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej, zakwestionowaną decyzję utrzymał w mocy.
W uzasadnieniu decyzji podał, że strona zażądała udostępnienia informacji publicznej dotyczącej przychodów ze sprzedaży prac uczniów, które były efektem pracy dyplomowej oraz prac wykonanych na zajęciach praktycznych w okresie ostatnich 10 lat, a także, na jaki cel zostały wydatkowane przychody z tego tytułu. Strona wybrała pisemną formę przekazania jej tych informacji.
Pismem z dnia 16 sierpnia 2012 r. Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych poinformował wnioskodawczynię, iż przychody ze sprzedaży prac uczniów z ostatnich 10 lat wyniosły 1.3046 zł. W kwestii określenia celu na jaki zostały wydatkowane wskazał, iż żądanie dotyczy informacji publicznej przetworzonej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy).
W myśl zaś art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy uzyskanie takiej informacji jest możliwe wtedy, gdy istnieje szczególnie istotny interes publiczny. Wnioskodawczyni została zatem poinformowana, że jeżeli chce otrzymać informację przetworzoną, powinna wykazać, że jej uzyskanie uzasadnione jest szczególnie istotnym interesem publicznym.
W odpowiedzi strona podała, że: "Przychody ze sprzedaży prac będących efektem prac dyplomowych oraz prac wykonywanych na zajęciach stanowią majątek podmiotu jednostki publicznej w formie pieniężnej. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt f) udostępnieniu podlega informacja o majątku, którym dysponuje. Majątek to także środki pieniężne. Jeżeli został on uszczuplony, to należy podać na jakie cele. Ta informacja jest istotna z punktu widzenia interesu publicznego skoro sfera budżetowa przechodzi kryzys finansowy więc pozyskane dodatkowe środki powinny zostać spożytkowane na cele statutowe szkoły".
W tych okolicznościach Dyrektor Zespołu Szkół, decyzją z dnia 13 września 2012 r., odmówił udzielenia stronie informacji publicznej w zakresie dotyczącym celu, na jaki zostały wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów. W jej uzasadnieniu stwierdził, że po pierwsze, informacja wnioskowana przez stronę stanowi tzw. informację przetworzoną, a nie informację prostą. Po drugie, w konsekwencji ustalenia, iż informacja ma charakter informacji przetworzonej, wnioskodawczyni nie wykazała, stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, że jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Na potwierdzenie powyższego, w decyzji, przywołano stanowisko prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Dodatkowo, zaakcentowano, iż nie wystarczy wykazanie interesu publicznego. Musi on mieć jeszcze walor szczególnie istotnego, a więc formę kwalifikowaną.
Od tej decyzji strona wniosła odwołanie zarzucając, że niesłusznie odmówiono jej udzielenia informacji publicznej, albowiem każdemu przysługuje prawo do informacji publicznej, oraz że od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Dodatkowo odwołująca się podniosła, iż właściwie prowadzona księgowość, w oparciu o zasady rachunkowości, powinna umożliwić udostępnienie informacji w zakresie przez nią wnioskowanej bez potrzeby dokonywania tzw. przetworzenia.
Nadto, stwierdziła, że naruszony został art. 14 pkt 2 ustawy poprzez nieprzedstawienie propozycji innej formy lub sposobu otrzymania informacji, co stanowiło bezpodstawną odmowę udostępnienia informacji publicznej.
Strona podniosła również, że doszło do naruszenia przepisów ustawy o rachunkowości oraz zasady budżetowej, poprzez brak inwentaryzacji oraz wskazania, stosownie do art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy funkcji osób, ze względu na dobra których została wydana decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej.
Jak dalej podał organ odwoławczy, dla rozstrzygnięcia kwestii zasadności złożonego przez stronę odwołania koniecznym było rozstrzygnięcie następujących kwestii - czy wnioskowana informacja miała przymiot informacji publicznej; w przypadku twierdzącej odpowiedzi ustalenie, czy informacja owa była informacją prostą czy przetworzoną. Przy uznaniu zaś, że informacja miała charakter informacji publicznej przetworzonej, czy wnioskodawczyni wykazała istnienie istotnego interesu publicznego w otrzymaniu tej informacji.
Rozstrzygając pierwszą z powyższych kwestii Starosta O. uznał za bezsporne, iż żądana informacja ma charakter informacji publicznej.
Odnosząc się zaś do tego, czy wnioskowana informacja jest informacją prostą, czy przetworzoną uznał za prawidłową argumentację przedstawioną przez organ I instancji, który wskazał, że ustalenie, jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodów wymagałoby analizy wszystkich dochodów i wydatków za okres 10 lat, celem przypisania konkretnym przychodom ze sprzedaży konkretnych wydatków. Dokonanie takiej analizy w istocie wymagałoby przetworzenia posiadanych przez jednostkę informacji.
Organ odwoławczy podkreślił, że za informację przetworzoną należy uznać taką informację, do której wytworzenia konieczne było intelektualne zaangażowanie podmiotu (jego pracowników), przygotowujących informację, a nie ma możliwości dokonania przez żądającego samodzielnej interpretacji oraz oceny. Dlatego za przetworzenie należy uznać te działania, które nie przybierają postaci wyłącznie technicznego przeniesienia danych. A contrario, słuszne jest przyjęcie, że jako przetworzenie należy rozumieć odpowiednie zestawienie konkretnych danych z określonego okresu, przybierającego postać różnego rodzaju porównań, ostatecznych wyliczeń, odniesień do innych okresów, itp. (M. Jabłoński, K. Wygoda, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Wrocław 2002, s. 33.). Analogiczne odniesienie do konieczności dokonania odpowiedniego zredagowania informacji, poddania ich czynnościom analitycznym w celu uzyskania końcowego efektu prezentowane jest przez H. Izdebskiego w Komentarzu do ustawy o dostępie do informacji publicznej (H. Izdebski, Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Komentarz; H. Izdebski (red.), Dostęp do informacji publicznej - wdrażanie ustawy, Warszawa 2001, s. 31).
Jak podał organ odwoławczy, podobne stanowisko zawierają orzeczenia sądów administracyjnych (wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 sierpnia 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 1048/07; wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 czerwca 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 112/07; wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt II SA/Wa 481/05).
W przeciwieństwie do informacji przetworzonej, informacją prostą jest informacja, której zasadnicza treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem. Natomiast informacja przetworzona jest jakościowo nową informacją, nieistniejącą dotychczas w przyjętej ostatecznej treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego (wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt I OSK 1870/10).
W ocenie organu odwoławczego informacja, której udostępnienia odmówiono wnioskodawczyni, była informacją publiczną przetworzoną.
W konsekwencji, rozstrzygnięciu powinna zostać poddana kwestia, czy strona wykazała, na wezwanie organu I instancji, czy istnieje szczególnie istotny interes publiczny, uzasadniający przetworzenie wnioskowanej informacji publicznej oraz jej udostępnienie.
Odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie doprecyzowania pojęcia szczególnie istotnego interesu publicznego organ odwoławczy przywołał stanowisko zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który w orzeczeniu z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt II SA/Ol 980/10, stwierdził, że podmioty udzielające informacji przetworzonej, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, przed udostępnieniem tej informacji muszą ustalić i rozważyć czy jej udostępnienie w zakresie określonym we wniosku jest “szczególnie istotne dla interesu publicznego". (...) podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien zbadać czy udzielenie wnioskowanej informacji publicznej nie byłoby, w określonym we wniosku zakresie, szczególnie istotne dla interesu publicznego. Podkreślić przy tym należy, że przez użycie słów “szczególnie istotne", prawodawca wprowadził kwalifikowaną formę interesu publicznego. Nie wystarczy więc, aby udzielenie informacji było “istotne" z punktu widzenia interesu publicznego, musi być ono “szczególnie istotne".
Natomiast, stosownie do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 927/10, samo ustalenie, czy występuje szczególny interes publiczny, następuje w kontekście różnego rodzaju zdarzeń społecznych, politycznych, gospodarczych. Za sprawę szczególnie istotną dla interesu publicznego należy zatem uznać taką, która - ze względu na rodzaj, czas, miejsce, sposób okoliczności rozstrzygania i późniejszej realizacji - w istotnym zakresie wpływa lub może wpływać na wykonywanie przez podmioty władzy publicznej ich uprawnień i obowiązków. W zakresie prawa dostępu do informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów. [...] Podstawowym elementem pozwalającym na właściwe uzasadnienie szczególnego interesu publicznego jest więc wykazanie, że działanie organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne wywołało lub będzie wywoływało skutki dla potencjalnie dużego kręgu adresatów. Wnioskodawca musi więc wykazać, zgodnie z regułą koniecznego współdziałania organu i podmiotu ubiegającego się o załatwienie określonej sprawy w określony sposób, że informacje które zamierza uzyskać, nie dotyczą wyłącznie jego interesu, jak również nakreślenia okoliczności i faktów, które zostaną uznane za wystarczające dla przyjęcia, że działa on w interesie publicznym, a sprawa, o której chce zostać poinformowany, ma szczególne znaczenie.
Analogiczną interpretację pojęcia interesu publicznego przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 13 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 488/10, gdzie stwierdził, iż interes publiczny jest pojęciem niedookreślonym, nieposiadającym zwartej, zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Interes publiczny odnosi się w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako pewnej całości, szczególnie z funkcjonowaniem podstawowej struktury państwa. Skuteczne działanie w granicach interesu publicznego wiąże się z możliwością realnego wpływania na funkcjonowanie określonych instytucji państwa w szerokim tego słowa znaczeniu.
W zakresie prawa dostępu do informacji oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów. W sytuacji zatem braku interesu publicznego w danej sprawie, organ zobowiązany do udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien wydać decyzję odmawiającą udzielenia żądanej informacji z takim właśnie uzasadnieniem.
Przedstawiony przez odwołującą się szczególnie istotny interes publiczny w postaci kryzysu finansowego w sferze budżetowej, w kontekście powyżej przedstawionych poglądów sądów administracyjnych, nie stanowi interesu publicznego, nie odnosi się do sfery publicznej oraz nie dotyczy potencjalnie szerokiego kręgu adresatów. Tym bardziej, nie odnosi się do jego kwalifikowanej formy, określonej przez ustawodawcę, tj. szczególnie istotnego interesu publicznego.
Organ odwoławczy uznał przy tym za niemające znaczenia zarzuty strony w przedmiocie rzekomych nieprawidłowości w stosowaniu przez Dyrektora Zespołu Szkół zasad wynikających z przepisów z zakresu finansów publicznych oraz rachunkowości. Wniosek o udzielenie informacji publicznej, ani też odwołanie od decyzji odmownej w tym zakresie, nie może być formą kontroli prawidłowości w stosowaniu powyższych przepisów w jednostce sektora finansów publicznych. Uprawnienia takie posiadają bowiem stosowne instytucje, które taki nadzór/kontrolę wykonują oraz dokonują w zakresie przyznanych im uprawnień stosowne ustalenia oraz inne działania.
Z kolei, zarzut zawarty w odwołaniu dotyczący braku informacji na temat funkcji osób wpisanych w uzasadnieniu decyzji, które zajmowały stanowisko w sprawie, nie wpływa na merytoryczne rozstrzygnięcie i nie stanowi podstawy do wzruszenia zakwestionowanej decyzji. Ponadto, nadmienić należy, że wskazane z imienia i nazwiska osoby są pracownikami Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w M., w którym pracownikiem była również odwołująca się.
Ze względu na odmowę udzielenia informacji publicznej bezzasadnym, zdaniem Starosty, było również rozpatrywanie formy, w jakiej informacja powinna zostać udzielona zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy.
Na tę decyzję J. O. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administarcyjnego we Wrocławiu.
W skardze podniosła, że odpowiedź na zadane przez nią pytanie dotyczące celu, na który były wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów, nie wymaga przetworzenia skoro sporządza się sprawozdanie z realizacji planu przychodów i kosztów Zespołu Szkół. Sprawozdanie to musi zawierać wydatki powiązane z przychodami własnymi jednostki, a zatem odmowa udostępnienia tej informacji jest dla niej niezrozumiała.
W odpowiedzi na skargę Starosta O. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swą dotychczasową argumentację.
Nadto dodał, że ustalenie, jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodu nie jest możliwe z księgowego punktu widzenia. Można jedynie próbować dokonać anlizy polegającej na porównywaniu dochodów i wydatków realizowanych w tym samym okresie. Jednakże, takie zestawienie danych nie daje pewności, że dany wydatek z rachunku dochodów oświatowych w całości został pokryty z dochodu ze sprzedaży prac uczniów. Przeprowadzenie opisanej analizy wymagałoby zatem przetworzenia posiadanych informacji.
Wojewódzki Sąd Administarcyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Szczegółowe formy i tryb udostępniania informacji publicznej regulują m.in. przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej: ustawa.
W myśl art. 3 ustawy prawo do informacji publicznej obejmuje nie tylko – jak stanowi Konstytucja – prawo wglądu do dokumentów urzędowych oraz dostęp do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, ale także prawo uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania "informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to istotne dla interesu publicznego" (art. 3 ust. 1 pkt 1).
Poza sporem w niniejszej sprawie jest, że żądana przez skarżącą informacja jest informacją publiczną. Dotyczy bowiem w sposób bezpośredni szeroko rozumianego majątku publicznego, a ta kategoria spraw została wymieniona w katalogu konkretyzującym pojęcie informacji publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy). Sporne natomiast pozostaje, czy istotą żądania udzielenia informacji publicznej, zgłoszonego przez skarżącą, jest udostępnienie informacji publicznej przetworzonej, tj. takiej, która co do zasady wymaga dokonania stosownych analiz, obliczeń, zestawień statystycznych, zebrania lub zsumowania informacji znajdujących się najczęściej w dokumentach dostępnych w urzędzie, połączonych z zaangażowaniem w ich pozyskanie pewnych określonych środków osobowych i finansowych.
W rozpoznawanej sprawie skarżąca wnioskiem z dnia 7 sierpnia 2012 r. zwróciła się do Dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej tego, jakie były przychody ze sprzedaży prac uczniów, które były efektem prac dyplomowych oraz prac wykonanych na zajęciach praktycznych z ostatnich 10 lat oraz o podanie, na jaki cel zostały one wydatkowane.
Pismem z dnia 16 sierpnia 2012 r. Dyrektor Zespołu poinformował skarżącą, że przychody ze sprzedaży prac uczniów, z ostatnich 10 lat, wyniosły 1.3046 zł. W kwestii zaś celów, na jakie została wydatkowana ta kwota, żądaną informację uznał za informację publiczną przetworzoną i na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, wezwał skarżącą do wskazania przyczyn, dla których jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, że informacja publiczna, o którą wniosła skarżąca, biorąc pod uwagę jej zakres, tj. analizę wszystkich wydatków sfinansowanych ze środków pozyskanych ze sprzedaży prac uczniów, okres jakiego ma dotyczyć, tj. dziesięciu lat, a także potrzebę wyodrębnienia środków uzyskanych z tego źródła spośród innych, jest informacją publiczną przetworzoną. Udzielenie żądanej informacji będzie wymagało zaangażowania osób, środków i czasu.
W orzecznictwie sądowym przyjęto, iż informacja prosta to informacja, której zasadnicza treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem. Zatem samo usunięcie danych podlegających ochronie np. danych osobowych nie powoduje, że staje się ona informacją przetworzoną. Natomiast informacją przetworzoną jest jakościowo nowa informacja, która nie istnieje w przyjętej treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego podmiotu. Udzielenie informacji przetworzonej poprzedza wytworzenie nowej informacji, co wymaga dokonania stosownych działań tj. analiz, obliczeń, zestawień, podsumowań, które połączone są z zaangażowaniem intelektualnym (wyrok NSA z dnia 3 sierpnia 2010 r., sygn. akt i OSK 1727/09, publ. w internetowej Centralnej Bazie Sądów Administracyjnych).
Przetworzenie informacji w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy to zebranie lub zsumowanie pojedynczych informacji powstałych na podstawie różnych kryteriów, które wymagają odpowiedniego zestawienia danych, samodzielnego ich zredagowania związanego z koniecznością przeprowadzenia stosownych czynności analitycznych (wyrok NSA z dnia 8 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 426/11, Lex nr 1135982).
Zasadne jest wobec tego stanowisko organów administracyjnych, iż udzielenie skarżącej żądanej informacji obejmującej ustalenie jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodów i to na przestrzeni 10 lat wymaga przeprowadzenia przez odpowiedzialnych merytorycznie pracowników szkoły analizy poszczególnych dokumentów źródłowych w celu ustalenia (wyszukania) żądanych danych, a także szeregu czynności oraz zebrania i stosownego zestawienia uzyskanych danych według kryteriów wskazanych przez skarżącą, co czyni żądaną informację informacją publiczną o charakterze przetworzonym, o której mowa w przytoczonym art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy. Nie ma bowiem gotowego dokumentu, którego treść odpowiadałaby intencjom skarżącej i konieczne jest jego opracowanie (wytworzenie), aby informacja mogła przyjąć taką treść i formę, jakiej oczekuje zainteresowana, to zaś świadczy o przetwarzaniu istniejących danych.
Powyższe, choć niezamierzenie, zdaje się potwierdzać nawet sama skarżąca wskazując w swym piśmie procesowym z dnia 18 stycznia 2013 r., że z dokonanej przez nią osobiście analizy sprawozdań "z wykonania planów finansowych dochodów własnych jednostek budżetowych i wydatków nimi sfinansowanych" z lat 2002-2011 wynika, iż "nie ma informacji o przychodach uzyskanych ze sprzedaży prac uczniów".
Z kolei, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, uzyskanie informacji przetworzonej możliwe jest w zakresie, w jakim jest to szczególnie uzasadnione ze względu na interes publiczny. Pojęcie "interesu publicznego" jest pojęciem niedookreślonym, nieposiadającym zwartej, zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Powołując się w tej mierze na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 lutego 2006 r., sygn. akt II SA/Wa 1720/05 stwierdzić należy, że jego ustalenie następuje w kontekście różnego rodzaju zdarzeń społecznych, politycznych, gospodarczych. Za sprawę szczególnie istotną dla interesu publicznego należy uznać taką, która - ze względu na rodzaj, czas, miejsce, sposób, okoliczności rozstrzygania i późniejszej realizacji - w istotnym zakresie wpływa lub może wpływać na wykonywanie przez podmioty władzy publicznej (w tym także inne osoby i jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim współuczestniczą w procesie wykonywania władzy publicznej gospodarują majątkiem Skarbu Państwa) ich uprawnień i obowiązków. W zakresie prawa dostępu do informacji oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów (publ. LEX nr 219985).
Podstawowym elementem pozwalającym na właściwe uzasadnienie szczególnego interesu publicznego jest więc wykazanie, że działanie organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne wywołało lub będzie wywoływało skutki dla potencjalnie dużego kręgu adresatów. Wnioskodawca musi wykazać, zgodnie z regułą koniecznego współdziałania organu i podmiotu ubiegającego się o załatwienie sprawy w określony sposób, że informacje, które zamierza uzyskać, nie dotyczą wyłącznie jego interesu, jak również nakreślenia okoliczności i faktów, które zostaną uznane za wystarczające dla przyjęcia, że działa on w interesie publicznym, a sprawa o której chce zostać poinformowany ma szczególne znaczenie.
Podkreślić jednak należy, iż wnioskodawca występujący o udostępnienie informacji publicznej, na etapie składania wniosku nie musi wiedzieć, że żądana przez niego informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej, a zatem w momencie formułowania i kierowania wniosku nie musi wskazywać powodów, dla których spełnienie jego żądania będzie szczególnie istotne dla interesu publicznego. To podmioty zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej muszą wykazać, że objęte wnioskiem żądanie dotyczy informacji publicznej o charakterze przetworzonym i mogą odmówić jej udostępnienia tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie wykaże istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego.
W niniejszej sprawie organy orzekające taki charakter żądanej informacji wykazały. Jednakże, skarżąca wezwana do podania szczególnie istotnego interesu publicznego, uzasadniającego udostępnienie żądanych informacji, tego nie uczyniła. Nie określiła, w jaki sposób zamierza wykorzystać żądane dane, zgodnie z wymaganym do ich udostępnienia "szczególnym interesem publicznym". Subiektywna opinia skarżącej, sprowadzająca się do twierdzenia, że skoro sfera budżetowa przechodzi kryzys finansowy, to pozyskane dodatkowe środki powinny zostać spożytkowane na cele statutowe szkoły, jest stanowczo niewystarczająca. Przy czym, nie zmienia tego fakt, że jednostka budżetowa jaką jest szkoła w istocie wymaga troski o środki publiczne, którymi dysponuje aby zapobiec ewentualnym nieprawidłowościom w ich wydatkowaniu. Nie może to jednak prowadzić do nadużyć w postaci nieuzasadnionej dezorganizacji w jej pracy, dlatego też w przypadku żądania informacji publicznej przetworzonej wymaga szczególnego umotywowania. Biorąc zaś pod uwagę argumentację skarżącej stwierdzić należy, że w sprawie nie występują okoliczności świadczące o tym, iż posiada ona szczególnie istotny interes o charakterze publicznym w uzyskaniu żądanej informacji publicznej. Skarżąca nie wykazała, aby uzyskanie żądanej informacji stworzyło jej realną możliwość poprawy funkcjonowania organu administracji publicznej.
Dodać przy tym trzeba, że niewątpliwie, dla oceny czy istnieje szczególny interes publiczny znaczenie ma nie tylko intencja wnioskodawcy i wskazany przez niego cel, lecz także istota i charakter żądanej informacji. Udostępnienie informacji przetworzonej jest szczególnie istotne dla interesu publicznego wtedy, gdy może mieć realne znaczenie dla funkcjonowania struktur publicznych, w określonej dziedzinie życia społecznego, lub też może wpływać na poprawę, usprawnienie wykonywania zadań publicznych dla dobra wspólnego danej społeczności. Sytuacja taka nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie.
W tym stanie rzeczy organy administracyjne zasadnie odmówiły skarżącej udzielania informacji publicznej przetworzonej, nie naruszając w tym względzie obowiązujących przepisów prawa.
Na marginesie Sąd nadto wskazuje, że w związku z tym, iż wniosek skarżącej o udostępnienie informacji publicznej dotyczył również innych informacji (pkt 2-5), w dniu 31 stycznia 2013 r. na rozprawie, materiały dotyczące tych punktów wniosku zostały wyłączone z akt niniejszej sprawy do prowadzenia w odrębnym postępowaniu.
Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U z 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji wyroku.
Sąd nie orzekł w przedmiocie wniosku o zwrot kosztów postępowania, gdyż zgodnie z art. 200 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw przysługuje skarżącemu od organu jedynie w razie uwzględnienia skargi przez sąd I instancji, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Henryk Ożóg /sprawozdawca/Julia Szczygielska
Wanda Wiatkowska-Ilków /przewodniczący/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wanda Wiatkowska - Ilków Sędziowie Sędzia NSA Henryk Ożóg (spr.) Sędzia NSA Julia Szczygielska Protokolant Anna Rudzińska po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 31 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi J. O. na decyzję Starosty O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej dotyczącej celu na jaki zostały wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...], nr [...] Starosta O., działając na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 ze zm.), dalej: ustawa, oraz art. art. 104, 107 i 127 § 2 k.p.a., po rozpatrzeniu odwołania J. O. od decyzji Dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. [...] w M. z dnia [...], nr [...] w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej, zakwestionowaną decyzję utrzymał w mocy.
W uzasadnieniu decyzji podał, że strona zażądała udostępnienia informacji publicznej dotyczącej przychodów ze sprzedaży prac uczniów, które były efektem pracy dyplomowej oraz prac wykonanych na zajęciach praktycznych w okresie ostatnich 10 lat, a także, na jaki cel zostały wydatkowane przychody z tego tytułu. Strona wybrała pisemną formę przekazania jej tych informacji.
Pismem z dnia 16 sierpnia 2012 r. Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych poinformował wnioskodawczynię, iż przychody ze sprzedaży prac uczniów z ostatnich 10 lat wyniosły 1.3046 zł. W kwestii określenia celu na jaki zostały wydatkowane wskazał, iż żądanie dotyczy informacji publicznej przetworzonej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy).
W myśl zaś art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy uzyskanie takiej informacji jest możliwe wtedy, gdy istnieje szczególnie istotny interes publiczny. Wnioskodawczyni została zatem poinformowana, że jeżeli chce otrzymać informację przetworzoną, powinna wykazać, że jej uzyskanie uzasadnione jest szczególnie istotnym interesem publicznym.
W odpowiedzi strona podała, że: "Przychody ze sprzedaży prac będących efektem prac dyplomowych oraz prac wykonywanych na zajęciach stanowią majątek podmiotu jednostki publicznej w formie pieniężnej. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt f) udostępnieniu podlega informacja o majątku, którym dysponuje. Majątek to także środki pieniężne. Jeżeli został on uszczuplony, to należy podać na jakie cele. Ta informacja jest istotna z punktu widzenia interesu publicznego skoro sfera budżetowa przechodzi kryzys finansowy więc pozyskane dodatkowe środki powinny zostać spożytkowane na cele statutowe szkoły".
W tych okolicznościach Dyrektor Zespołu Szkół, decyzją z dnia 13 września 2012 r., odmówił udzielenia stronie informacji publicznej w zakresie dotyczącym celu, na jaki zostały wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów. W jej uzasadnieniu stwierdził, że po pierwsze, informacja wnioskowana przez stronę stanowi tzw. informację przetworzoną, a nie informację prostą. Po drugie, w konsekwencji ustalenia, iż informacja ma charakter informacji przetworzonej, wnioskodawczyni nie wykazała, stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, że jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Na potwierdzenie powyższego, w decyzji, przywołano stanowisko prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Dodatkowo, zaakcentowano, iż nie wystarczy wykazanie interesu publicznego. Musi on mieć jeszcze walor szczególnie istotnego, a więc formę kwalifikowaną.
Od tej decyzji strona wniosła odwołanie zarzucając, że niesłusznie odmówiono jej udzielenia informacji publicznej, albowiem każdemu przysługuje prawo do informacji publicznej, oraz że od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Dodatkowo odwołująca się podniosła, iż właściwie prowadzona księgowość, w oparciu o zasady rachunkowości, powinna umożliwić udostępnienie informacji w zakresie przez nią wnioskowanej bez potrzeby dokonywania tzw. przetworzenia.
Nadto, stwierdziła, że naruszony został art. 14 pkt 2 ustawy poprzez nieprzedstawienie propozycji innej formy lub sposobu otrzymania informacji, co stanowiło bezpodstawną odmowę udostępnienia informacji publicznej.
Strona podniosła również, że doszło do naruszenia przepisów ustawy o rachunkowości oraz zasady budżetowej, poprzez brak inwentaryzacji oraz wskazania, stosownie do art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy funkcji osób, ze względu na dobra których została wydana decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej.
Jak dalej podał organ odwoławczy, dla rozstrzygnięcia kwestii zasadności złożonego przez stronę odwołania koniecznym było rozstrzygnięcie następujących kwestii - czy wnioskowana informacja miała przymiot informacji publicznej; w przypadku twierdzącej odpowiedzi ustalenie, czy informacja owa była informacją prostą czy przetworzoną. Przy uznaniu zaś, że informacja miała charakter informacji publicznej przetworzonej, czy wnioskodawczyni wykazała istnienie istotnego interesu publicznego w otrzymaniu tej informacji.
Rozstrzygając pierwszą z powyższych kwestii Starosta O. uznał za bezsporne, iż żądana informacja ma charakter informacji publicznej.
Odnosząc się zaś do tego, czy wnioskowana informacja jest informacją prostą, czy przetworzoną uznał za prawidłową argumentację przedstawioną przez organ I instancji, który wskazał, że ustalenie, jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodów wymagałoby analizy wszystkich dochodów i wydatków za okres 10 lat, celem przypisania konkretnym przychodom ze sprzedaży konkretnych wydatków. Dokonanie takiej analizy w istocie wymagałoby przetworzenia posiadanych przez jednostkę informacji.
Organ odwoławczy podkreślił, że za informację przetworzoną należy uznać taką informację, do której wytworzenia konieczne było intelektualne zaangażowanie podmiotu (jego pracowników), przygotowujących informację, a nie ma możliwości dokonania przez żądającego samodzielnej interpretacji oraz oceny. Dlatego za przetworzenie należy uznać te działania, które nie przybierają postaci wyłącznie technicznego przeniesienia danych. A contrario, słuszne jest przyjęcie, że jako przetworzenie należy rozumieć odpowiednie zestawienie konkretnych danych z określonego okresu, przybierającego postać różnego rodzaju porównań, ostatecznych wyliczeń, odniesień do innych okresów, itp. (M. Jabłoński, K. Wygoda, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Wrocław 2002, s. 33.). Analogiczne odniesienie do konieczności dokonania odpowiedniego zredagowania informacji, poddania ich czynnościom analitycznym w celu uzyskania końcowego efektu prezentowane jest przez H. Izdebskiego w Komentarzu do ustawy o dostępie do informacji publicznej (H. Izdebski, Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Komentarz; H. Izdebski (red.), Dostęp do informacji publicznej - wdrażanie ustawy, Warszawa 2001, s. 31).
Jak podał organ odwoławczy, podobne stanowisko zawierają orzeczenia sądów administracyjnych (wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 sierpnia 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 1048/07; wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 czerwca 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 112/07; wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt II SA/Wa 481/05).
W przeciwieństwie do informacji przetworzonej, informacją prostą jest informacja, której zasadnicza treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem. Natomiast informacja przetworzona jest jakościowo nową informacją, nieistniejącą dotychczas w przyjętej ostatecznej treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego (wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt I OSK 1870/10).
W ocenie organu odwoławczego informacja, której udostępnienia odmówiono wnioskodawczyni, była informacją publiczną przetworzoną.
W konsekwencji, rozstrzygnięciu powinna zostać poddana kwestia, czy strona wykazała, na wezwanie organu I instancji, czy istnieje szczególnie istotny interes publiczny, uzasadniający przetworzenie wnioskowanej informacji publicznej oraz jej udostępnienie.
Odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie doprecyzowania pojęcia szczególnie istotnego interesu publicznego organ odwoławczy przywołał stanowisko zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który w orzeczeniu z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt II SA/Ol 980/10, stwierdził, że podmioty udzielające informacji przetworzonej, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, przed udostępnieniem tej informacji muszą ustalić i rozważyć czy jej udostępnienie w zakresie określonym we wniosku jest “szczególnie istotne dla interesu publicznego". (...) podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien zbadać czy udzielenie wnioskowanej informacji publicznej nie byłoby, w określonym we wniosku zakresie, szczególnie istotne dla interesu publicznego. Podkreślić przy tym należy, że przez użycie słów “szczególnie istotne", prawodawca wprowadził kwalifikowaną formę interesu publicznego. Nie wystarczy więc, aby udzielenie informacji było “istotne" z punktu widzenia interesu publicznego, musi być ono “szczególnie istotne".
Natomiast, stosownie do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 927/10, samo ustalenie, czy występuje szczególny interes publiczny, następuje w kontekście różnego rodzaju zdarzeń społecznych, politycznych, gospodarczych. Za sprawę szczególnie istotną dla interesu publicznego należy zatem uznać taką, która - ze względu na rodzaj, czas, miejsce, sposób okoliczności rozstrzygania i późniejszej realizacji - w istotnym zakresie wpływa lub może wpływać na wykonywanie przez podmioty władzy publicznej ich uprawnień i obowiązków. W zakresie prawa dostępu do informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów. [...] Podstawowym elementem pozwalającym na właściwe uzasadnienie szczególnego interesu publicznego jest więc wykazanie, że działanie organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne wywołało lub będzie wywoływało skutki dla potencjalnie dużego kręgu adresatów. Wnioskodawca musi więc wykazać, zgodnie z regułą koniecznego współdziałania organu i podmiotu ubiegającego się o załatwienie określonej sprawy w określony sposób, że informacje które zamierza uzyskać, nie dotyczą wyłącznie jego interesu, jak również nakreślenia okoliczności i faktów, które zostaną uznane za wystarczające dla przyjęcia, że działa on w interesie publicznym, a sprawa, o której chce zostać poinformowany, ma szczególne znaczenie.
Analogiczną interpretację pojęcia interesu publicznego przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 13 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 488/10, gdzie stwierdził, iż interes publiczny jest pojęciem niedookreślonym, nieposiadającym zwartej, zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Interes publiczny odnosi się w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako pewnej całości, szczególnie z funkcjonowaniem podstawowej struktury państwa. Skuteczne działanie w granicach interesu publicznego wiąże się z możliwością realnego wpływania na funkcjonowanie określonych instytucji państwa w szerokim tego słowa znaczeniu.
W zakresie prawa dostępu do informacji oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów. W sytuacji zatem braku interesu publicznego w danej sprawie, organ zobowiązany do udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien wydać decyzję odmawiającą udzielenia żądanej informacji z takim właśnie uzasadnieniem.
Przedstawiony przez odwołującą się szczególnie istotny interes publiczny w postaci kryzysu finansowego w sferze budżetowej, w kontekście powyżej przedstawionych poglądów sądów administracyjnych, nie stanowi interesu publicznego, nie odnosi się do sfery publicznej oraz nie dotyczy potencjalnie szerokiego kręgu adresatów. Tym bardziej, nie odnosi się do jego kwalifikowanej formy, określonej przez ustawodawcę, tj. szczególnie istotnego interesu publicznego.
Organ odwoławczy uznał przy tym za niemające znaczenia zarzuty strony w przedmiocie rzekomych nieprawidłowości w stosowaniu przez Dyrektora Zespołu Szkół zasad wynikających z przepisów z zakresu finansów publicznych oraz rachunkowości. Wniosek o udzielenie informacji publicznej, ani też odwołanie od decyzji odmownej w tym zakresie, nie może być formą kontroli prawidłowości w stosowaniu powyższych przepisów w jednostce sektora finansów publicznych. Uprawnienia takie posiadają bowiem stosowne instytucje, które taki nadzór/kontrolę wykonują oraz dokonują w zakresie przyznanych im uprawnień stosowne ustalenia oraz inne działania.
Z kolei, zarzut zawarty w odwołaniu dotyczący braku informacji na temat funkcji osób wpisanych w uzasadnieniu decyzji, które zajmowały stanowisko w sprawie, nie wpływa na merytoryczne rozstrzygnięcie i nie stanowi podstawy do wzruszenia zakwestionowanej decyzji. Ponadto, nadmienić należy, że wskazane z imienia i nazwiska osoby są pracownikami Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w M., w którym pracownikiem była również odwołująca się.
Ze względu na odmowę udzielenia informacji publicznej bezzasadnym, zdaniem Starosty, było również rozpatrywanie formy, w jakiej informacja powinna zostać udzielona zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy.
Na tę decyzję J. O. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administarcyjnego we Wrocławiu.
W skardze podniosła, że odpowiedź na zadane przez nią pytanie dotyczące celu, na który były wydatkowane przychody ze sprzedaży prac uczniów, nie wymaga przetworzenia skoro sporządza się sprawozdanie z realizacji planu przychodów i kosztów Zespołu Szkół. Sprawozdanie to musi zawierać wydatki powiązane z przychodami własnymi jednostki, a zatem odmowa udostępnienia tej informacji jest dla niej niezrozumiała.
W odpowiedzi na skargę Starosta O. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swą dotychczasową argumentację.
Nadto dodał, że ustalenie, jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodu nie jest możliwe z księgowego punktu widzenia. Można jedynie próbować dokonać anlizy polegającej na porównywaniu dochodów i wydatków realizowanych w tym samym okresie. Jednakże, takie zestawienie danych nie daje pewności, że dany wydatek z rachunku dochodów oświatowych w całości został pokryty z dochodu ze sprzedaży prac uczniów. Przeprowadzenie opisanej analizy wymagałoby zatem przetworzenia posiadanych informacji.
Wojewódzki Sąd Administarcyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Szczegółowe formy i tryb udostępniania informacji publicznej regulują m.in. przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej: ustawa.
W myśl art. 3 ustawy prawo do informacji publicznej obejmuje nie tylko – jak stanowi Konstytucja – prawo wglądu do dokumentów urzędowych oraz dostęp do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, ale także prawo uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania "informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to istotne dla interesu publicznego" (art. 3 ust. 1 pkt 1).
Poza sporem w niniejszej sprawie jest, że żądana przez skarżącą informacja jest informacją publiczną. Dotyczy bowiem w sposób bezpośredni szeroko rozumianego majątku publicznego, a ta kategoria spraw została wymieniona w katalogu konkretyzującym pojęcie informacji publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy). Sporne natomiast pozostaje, czy istotą żądania udzielenia informacji publicznej, zgłoszonego przez skarżącą, jest udostępnienie informacji publicznej przetworzonej, tj. takiej, która co do zasady wymaga dokonania stosownych analiz, obliczeń, zestawień statystycznych, zebrania lub zsumowania informacji znajdujących się najczęściej w dokumentach dostępnych w urzędzie, połączonych z zaangażowaniem w ich pozyskanie pewnych określonych środków osobowych i finansowych.
W rozpoznawanej sprawie skarżąca wnioskiem z dnia 7 sierpnia 2012 r. zwróciła się do Dyrektora Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej tego, jakie były przychody ze sprzedaży prac uczniów, które były efektem prac dyplomowych oraz prac wykonanych na zajęciach praktycznych z ostatnich 10 lat oraz o podanie, na jaki cel zostały one wydatkowane.
Pismem z dnia 16 sierpnia 2012 r. Dyrektor Zespołu poinformował skarżącą, że przychody ze sprzedaży prac uczniów, z ostatnich 10 lat, wyniosły 1.3046 zł. W kwestii zaś celów, na jakie została wydatkowana ta kwota, żądaną informację uznał za informację publiczną przetworzoną i na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, wezwał skarżącą do wskazania przyczyn, dla których jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, że informacja publiczna, o którą wniosła skarżąca, biorąc pod uwagę jej zakres, tj. analizę wszystkich wydatków sfinansowanych ze środków pozyskanych ze sprzedaży prac uczniów, okres jakiego ma dotyczyć, tj. dziesięciu lat, a także potrzebę wyodrębnienia środków uzyskanych z tego źródła spośród innych, jest informacją publiczną przetworzoną. Udzielenie żądanej informacji będzie wymagało zaangażowania osób, środków i czasu.
W orzecznictwie sądowym przyjęto, iż informacja prosta to informacja, której zasadnicza treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem. Zatem samo usunięcie danych podlegających ochronie np. danych osobowych nie powoduje, że staje się ona informacją przetworzoną. Natomiast informacją przetworzoną jest jakościowo nowa informacja, która nie istnieje w przyjętej treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego podmiotu. Udzielenie informacji przetworzonej poprzedza wytworzenie nowej informacji, co wymaga dokonania stosownych działań tj. analiz, obliczeń, zestawień, podsumowań, które połączone są z zaangażowaniem intelektualnym (wyrok NSA z dnia 3 sierpnia 2010 r., sygn. akt i OSK 1727/09, publ. w internetowej Centralnej Bazie Sądów Administracyjnych).
Przetworzenie informacji w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy to zebranie lub zsumowanie pojedynczych informacji powstałych na podstawie różnych kryteriów, które wymagają odpowiedniego zestawienia danych, samodzielnego ich zredagowania związanego z koniecznością przeprowadzenia stosownych czynności analitycznych (wyrok NSA z dnia 8 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 426/11, Lex nr 1135982).
Zasadne jest wobec tego stanowisko organów administracyjnych, iż udzielenie skarżącej żądanej informacji obejmującej ustalenie jakie wydatki zostały sfinansowane z poszczególnych źródeł dochodów i to na przestrzeni 10 lat wymaga przeprowadzenia przez odpowiedzialnych merytorycznie pracowników szkoły analizy poszczególnych dokumentów źródłowych w celu ustalenia (wyszukania) żądanych danych, a także szeregu czynności oraz zebrania i stosownego zestawienia uzyskanych danych według kryteriów wskazanych przez skarżącą, co czyni żądaną informację informacją publiczną o charakterze przetworzonym, o której mowa w przytoczonym art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy. Nie ma bowiem gotowego dokumentu, którego treść odpowiadałaby intencjom skarżącej i konieczne jest jego opracowanie (wytworzenie), aby informacja mogła przyjąć taką treść i formę, jakiej oczekuje zainteresowana, to zaś świadczy o przetwarzaniu istniejących danych.
Powyższe, choć niezamierzenie, zdaje się potwierdzać nawet sama skarżąca wskazując w swym piśmie procesowym z dnia 18 stycznia 2013 r., że z dokonanej przez nią osobiście analizy sprawozdań "z wykonania planów finansowych dochodów własnych jednostek budżetowych i wydatków nimi sfinansowanych" z lat 2002-2011 wynika, iż "nie ma informacji o przychodach uzyskanych ze sprzedaży prac uczniów".
Z kolei, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, uzyskanie informacji przetworzonej możliwe jest w zakresie, w jakim jest to szczególnie uzasadnione ze względu na interes publiczny. Pojęcie "interesu publicznego" jest pojęciem niedookreślonym, nieposiadającym zwartej, zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Powołując się w tej mierze na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 lutego 2006 r., sygn. akt II SA/Wa 1720/05 stwierdzić należy, że jego ustalenie następuje w kontekście różnego rodzaju zdarzeń społecznych, politycznych, gospodarczych. Za sprawę szczególnie istotną dla interesu publicznego należy uznać taką, która - ze względu na rodzaj, czas, miejsce, sposób, okoliczności rozstrzygania i późniejszej realizacji - w istotnym zakresie wpływa lub może wpływać na wykonywanie przez podmioty władzy publicznej (w tym także inne osoby i jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim współuczestniczą w procesie wykonywania władzy publicznej gospodarują majątkiem Skarbu Państwa) ich uprawnień i obowiązków. W zakresie prawa dostępu do informacji oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów (publ. LEX nr 219985).
Podstawowym elementem pozwalającym na właściwe uzasadnienie szczególnego interesu publicznego jest więc wykazanie, że działanie organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne wywołało lub będzie wywoływało skutki dla potencjalnie dużego kręgu adresatów. Wnioskodawca musi wykazać, zgodnie z regułą koniecznego współdziałania organu i podmiotu ubiegającego się o załatwienie sprawy w określony sposób, że informacje, które zamierza uzyskać, nie dotyczą wyłącznie jego interesu, jak również nakreślenia okoliczności i faktów, które zostaną uznane za wystarczające dla przyjęcia, że działa on w interesie publicznym, a sprawa o której chce zostać poinformowany ma szczególne znaczenie.
Podkreślić jednak należy, iż wnioskodawca występujący o udostępnienie informacji publicznej, na etapie składania wniosku nie musi wiedzieć, że żądana przez niego informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej, a zatem w momencie formułowania i kierowania wniosku nie musi wskazywać powodów, dla których spełnienie jego żądania będzie szczególnie istotne dla interesu publicznego. To podmioty zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej muszą wykazać, że objęte wnioskiem żądanie dotyczy informacji publicznej o charakterze przetworzonym i mogą odmówić jej udostępnienia tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie wykaże istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego.
W niniejszej sprawie organy orzekające taki charakter żądanej informacji wykazały. Jednakże, skarżąca wezwana do podania szczególnie istotnego interesu publicznego, uzasadniającego udostępnienie żądanych informacji, tego nie uczyniła. Nie określiła, w jaki sposób zamierza wykorzystać żądane dane, zgodnie z wymaganym do ich udostępnienia "szczególnym interesem publicznym". Subiektywna opinia skarżącej, sprowadzająca się do twierdzenia, że skoro sfera budżetowa przechodzi kryzys finansowy, to pozyskane dodatkowe środki powinny zostać spożytkowane na cele statutowe szkoły, jest stanowczo niewystarczająca. Przy czym, nie zmienia tego fakt, że jednostka budżetowa jaką jest szkoła w istocie wymaga troski o środki publiczne, którymi dysponuje aby zapobiec ewentualnym nieprawidłowościom w ich wydatkowaniu. Nie może to jednak prowadzić do nadużyć w postaci nieuzasadnionej dezorganizacji w jej pracy, dlatego też w przypadku żądania informacji publicznej przetworzonej wymaga szczególnego umotywowania. Biorąc zaś pod uwagę argumentację skarżącej stwierdzić należy, że w sprawie nie występują okoliczności świadczące o tym, iż posiada ona szczególnie istotny interes o charakterze publicznym w uzyskaniu żądanej informacji publicznej. Skarżąca nie wykazała, aby uzyskanie żądanej informacji stworzyło jej realną możliwość poprawy funkcjonowania organu administracji publicznej.
Dodać przy tym trzeba, że niewątpliwie, dla oceny czy istnieje szczególny interes publiczny znaczenie ma nie tylko intencja wnioskodawcy i wskazany przez niego cel, lecz także istota i charakter żądanej informacji. Udostępnienie informacji przetworzonej jest szczególnie istotne dla interesu publicznego wtedy, gdy może mieć realne znaczenie dla funkcjonowania struktur publicznych, w określonej dziedzinie życia społecznego, lub też może wpływać na poprawę, usprawnienie wykonywania zadań publicznych dla dobra wspólnego danej społeczności. Sytuacja taka nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie.
W tym stanie rzeczy organy administracyjne zasadnie odmówiły skarżącej udzielania informacji publicznej przetworzonej, nie naruszając w tym względzie obowiązujących przepisów prawa.
Na marginesie Sąd nadto wskazuje, że w związku z tym, iż wniosek skarżącej o udostępnienie informacji publicznej dotyczył również innych informacji (pkt 2-5), w dniu 31 stycznia 2013 r. na rozprawie, materiały dotyczące tych punktów wniosku zostały wyłączone z akt niniejszej sprawy do prowadzenia w odrębnym postępowaniu.
Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U z 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji wyroku.
Sąd nie orzekł w przedmiocie wniosku o zwrot kosztów postępowania, gdyż zgodnie z art. 200 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw przysługuje skarżącemu od organu jedynie w razie uwzględnienia skargi przez sąd I instancji, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie.
