I SA/Op 453/12

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 27 kwietnia 2012r., wydaną na podstawie art. 1 i art. 18 ustawy z dnia 12 października 1994r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn.zm.)/dalej O.p./, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu utrzymało w mocy decyzję Burmistrza P. z dnia 23 września 2011r. ustalającą B. W. i W. W. zobowiązanie w podatku od nieruchomości za 2011r. w wysokości 15.528 zł.

Jak ustalono, Burmistrz P. postanowieniem z dnia 16 marca 2011r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie ustalenia B. W.

i W. W. wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za rok 2011. W toku postępowania organ I instancji zgromadził materiał dowodowy, na podstawie którego ustalono, że w dniu 21 sierpnia 2008 r. nr Rep. A nr [...], B. i W. W. nabyli od syndyka masy upadłości Spółkę z o.o. "A" w P., jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. W skład przedsiębiorstwa wchodziło m.in. prawo użytkowania wieczystego gruntu Gminy P., położonego w P. przy ulicach D. i S., obejmujące działki nr X, Y, Z i V stanowiące tereny przemysłowe o łącznym obszarze 1,5835 ha oraz znajdujące się na tym gruncie budynki, budowle i urządzenia, stanowiące odrębną nieruchomość. Do aktu notarialnego umowy sprzedaży dołączono wykaz umów najmu powierzchni zawartych pomiędzy A Spółką z o.o. a firmami B A. P., C spółką jawną M. G. I. W. Firmą Transportowo-Usługową J. S., J. K.. W wykazie tym umieszczono także umowę o dozór obiektu zawartą pomiędzy A Spółką z o. o. w upadłości a J. S. prowadzącym Firmę Transportowo-Usługową oraz umowę dzierżawy zawartą ze S. C. dot. murowanej komórki w zwartej zabudowie (działka 713/20).

Na podstawie wskazanej umowy sprzedaży W. i B. W. stali się współużytkownikami wieczystymi działek X, Y, Z, V, co potwierdza zawiadomienie o zmianach w danych ewidencji gruntów i budynków z dnia 29 sierpnia 2008r., zmiana nr 319/2008.

Wraz z informacją o wszczęciu postępowania organ podatkowy przesłał W. i B. W. druk informacji w sprawie podatku od nieruchomości i załączniki do tego druku, jednak wymienieni nie złożyli informacji w sprawie podatku od nieruchomości za 2011r.

Nadto organ włączył do akt sprawy protokół z oględzin nieruchomości położonych w P. przy ul. D. w postaci działek nr X, Y, Z, V oraz posadowionych na nich budynków. Oględziny przeprowadzono w dniu 7 lipca 2010 r., w ich trakcie dokonano obmiaru budynków posadowionych na wymienionych działkach oraz wykonano 197 fotografii obrazujących stan i wykorzystanie nieruchomości, a fotografie stanowią integralną cześć protokołu. Oznaczenia budynków wynikają z mapy ewidencyjnej miasta P., która również stanowi integralną część protokołu. W oparciu o dokonane pomiary ustalono powierzchnie poszczególnych budynków oraz odnotowano, że wszystkie pomieszczenia (z wyjątkiem części budynku oznaczonego nr 1976i o powierzchni 44,88 nr) znajdujące się na ww. działkach miały wysokość kondygnacji powyżej 2,20 m. W toku oględzin stwierdzono również, że:

1)w budynku oznaczonym na mapie 1974p trwają prace remontowe, część okien została wymieniona na nowe, przy czym w niektórych pomieszczeniach okien nie było lub były uszkodzone; dach był w trakcie uszczelniania, uszczelniane były, również ściany; w niektórych pomieszczeniach zarówno na ścianach jak i na podłodze widoczne były zacieki, w części pomieszczeń podłogi były popękane, miały także nieliczne ubytki; w budynku nie była prowadzona działalność gospodarcza;

2)w budynku oznaczonym na mapie 1984 była prowadzona działalność gospodarcza;

3)budynek oznaczony na mapie jako 1985i w znacznej części nie posiada dachu; pomieszczenia w budynku są zaśmiecone; nie dokonano pomiaru części budynku pozbawionego dachu;

4)w budynku oznaczonym na mapie 3257i (dawna kotłownia) znajduje się gruz, śmieci, a wejście do budynku było zarośnięte;

5)w obiekcie oznaczonym na mapie 3258i załamała się podłoga, w piwnicy znajdował się gruz do wysokości około 1 m, co nie pozwalało na wejście do tego obiektu, budynku nie zmierzono z uwagi na jego stan techniczny;

6)budynek oznaczony na mapie 1987i nie posiadał części dachu, groził zawaleniem; budynku tego nie zmierzono z uwagi na jego stan techniczny, wejście do budynku było zarośnięte;

7)obiektów oznaczonych na mapie 1988i oraz 1986i nie było, pozostał po nich jedynie filar oraz resztki fundamentów i gruzowisko;

8)w budynku oznaczonym na mapie 3106i znajdują się pozostałości trocin;

9)przy budynku oznaczonym na mapie 3106i usytuowana jest budowla, która służyła do wyciągania i magazynowania trocin z hal, w czasie gdy była tam prowadzona działalność gospodarcza przez poprzedniego właściciela;

10)obiekt oznaczony na mapie 3107i to hala blaszana, w której znajdują się śmieci;

11) pomiędzy halą 3107i a budynkiem 1976i znajduje się wiata, która nie jest zaznaczona na mapie;

12)na działce Y, naprzeciwko hali 3107i, znajduje się basen przeciwpożarowy, który nie jest zaznaczony na mapie; wypełniony wodą, śmieciami oraz gruzem;

13)w budynku oznaczonym na mapie 1976i znajdują się śmieci, gruz, chemikalia;

14)w budynku oznaczonym na mapie 1977i znajdują się śmieci;

15)przy budynku oznaczonym na mapie 1977i znajduje się podest drewniany, który stanowił pozostałość po wiacie;

16)budynek położony na działce X to transformatorownia stanowiąca własność Zakładu Energetycznego, co do której podatnik prowadzi rozmowy z właścicielem w celu rozebrania budynku;

17) działka V nie jest zabudowana, jest zarośnięta trawą i drzewami;

18)budynek oznaczony na mapie 3260i jest zamknięty;

19)budynek oznaczony na mapie 1979p jest zamknięty;

20)budynek oznaczony na mapie 1978t położony jest na sąsiedniej działce.

W wyniku przeprowadzonych oględzin stwierdzono, że na działkach należących do W. i B. W. działalność gospodarcza prowadzona była jedynie w budynku 1984i. Protokół oględzin podpisany został przez W. W., do protokołu nie zgłoszono uwag.

Dodatkowo organ I instancji w toku postępowania wezwał podatników do wskazania na piśmie, czy oprócz R. B., inna osoba lub podmiot prowadziła działalność gospodarczą na gruntach i w budynkach do nich należących oraz wskazania, czy stan faktyczny dotyczący gruntów i budynków, stwierdzony w protokole oględzin z dnia 7 lipca 2010r. uległ zmianie. Podatnicy nie odpowiedzieli na powyższe wezwanie.

W toku postępowania podatkowego przesłuchano w charakterze świadka R. B. prowadzącego działalność gospodarczą w budynku oznaczonym na mapie ewidencyjnej 1984i. Świadek zeznał, że działalność w tym miejscu prowadzi od maja 2009 r. Natomiast do listopada 2009 r. w tym budynku prowadziła działalność także firma, której był pełnomocnikiem. Firma ta prowadziła działalność w budynku 1984i jeszcze w trakcie funkcjonowania A w upadłości. Po sprzedaży nieruchomości w 2008 r. nowy właściciel podpisał umowę o najem budynku 1984i z tą firmą. Nadto świadek zeznał, że działalność gospodarczą prowadzi i prowadził w budynku 1984i oraz, że w części budynku 1974p (150 m² pow. w budynku 1974p), a część działki pomiędzy budynkiem 1984i i budynkiem 1974p wykorzystuje na parkowanie samochodu związanego z działalnością gospodarczą. Powierzchnia gruntu przeznaczona na parking dla samochodu wynosi 20 m². Świadek wskazał również, że obecnie na terenie nieruchomości należącej do W. i B. W. działalność gospodarczą oprócz niego prowadzi w budynku 1974p firma D D. G., któremu świadek podnajął powierzchnię 74 m². Świadek zeznał, że na terenie nieruchomości należących do W. i B. W. prowadziły działalność także inne firmy. Dodatkowo świadek podał, że nadal wynajmuje wskazane nieruchomości od nowego właściciela - firmy E.

W toku postępowania przesłuchano także innych świadków – J. K., M. G., P. M. i J. S. na okoliczność prowadzenia przez nich działalności gospodarczej w wynajmowanych pomieszczeniach od A spółki z o.o. w upadłości. Świadkowie dodatkowo potwierdzili fakt prowadzenia działalności gospodarczej w wynajmowanych budynkach przez R. B.

W dniu 9 sierpnia 2011r. do Urzędu Miejskiego w P. wpłynęło zawiadomienie o zmianach w danych ewidencji gruntów i budynków z dnia 3 sierpnia 2011r., z którego wynika, że w dniu 27 czerwca 2011r. została zawarta, w formie aktu notarialnego Rep. A nr [...], umowa sprzedaży nieruchomości gruntowej zabudowanej, na podstawie której W. i B. W. przestali być współużytkownikami wieczystymi działek gruntu X, Y, Z, V, położonych w P., o łącznej powierzchni 1,5835 ha.

W związku z tą informacją organ I instancji wezwał podatników do złożenia stosownej informacji w sprawie podatku od nieruchomości za 2011r. Podatnicy takiej informacji jednak nie złożyli.

Mając na względzie poczynione w toku postępowania ustalenia, z których wynikało, że W. i B. W. w okresie od stycznia do czerwca 2011r. byli współużytkownikami wieczystymi gruntu położonego w P., obejmującego działki nr X, U, Z, V o łącznym obszarze 1,5835 ha, a także właścicielami znajdujących się na ww. działkach budynków, budowli i urządzeń o całkowitej powierzchni 3.155,81 m², przy czym nie są to grunty rolne ani grunty leśne, organ uznał, że nieruchomości te podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Burmistrz przyjął do opodatkowania w przypadku budynków łącznie powierzchnię 3.133,37 m², albowiem uwzględnił, że część budynku oznaczonego na mapie ewidencyjnej nr 1976i o pow. 44,88 m² ma wysokość kondygnacji od 1,40 do 2,20 m, zatem przyjmuje się do opodatkowania 50% powierzchni. Do opodatkowania budynków organ przyjął powierzchnię 2.399,11 m² dotyczącą budynku nr 1974p; powierzchnię 332.47 m² dotyczącą budynku nr 1984i; powierzchnię 57,30 m² dotyczącą budynku nr 1985i; powierzchnię 55 m² dotyczącą budynku nr 3257i; powierzchnię 47,21 m² dotyczącą budynku nr 3106i; powierzchnię 81,86 m² dotyczącą budynku nr 1976i; powierzchnię 65,05 m² dotyczącą budynku nr 1977i; powierzchnię16,40 m² dotyczącą budynku nr 1979p; powierzchnię 78,97 m² dotyczącą budynku nr 3260i.

Nadto, ponieważ na gruntach i w budynkach należących w okresie od stycznia do czerwca 2011r. do podatników prowadzona była działalność gospodarcza, w tym w budynku nr 1984i o całkowitej powierzchni 332,47 m² przez R. B., a w budynku 1974p na powierzchni 150 m² przez R.B. i firmę D D. G., organ przyjął do opodatkowania gruntów i budynków związanych z działalnością gospodarczą powierzchnię budynków 556,47m² oraz 576,47m² gruntów, uwzględniając w tej ostatniej powierzchni także 20 metrów gruntu wykorzystywanego przez R.B. na parkowanie pojazdu związanego z działalnością gospodarczą. Nie ustalano wartości budowli, gdyż nie były one związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jednocześnie organ wskazał na treść przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w tym art. 3 ust. 1, 4 ust.1 i odwołał się do pojęć budynku oraz gruntów związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w tej ustawie.

W rezultacie decyzją 23 września 2011r. Burmistrz P. ustalił stronom zobowiązanie w podatku od nieruchomości na rok 2011 w wysokości 15.528 zł. Do opodatkowania za okres od stycznia do czerwca 2011r. przyjął:

- budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 556,47 m²,

- budynki pozostałe o pow. 2.576,90 m²,

- grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 576,47 m²,

- grunty pozostałe o pow. 15.258,53 m².

Od decyzji tej B. i W. W.e wnieśli odwołanie, domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji. W odwołani zarzucili, że wynajmowana powierzchnia jest mniejsza niż wskazana przez organ, a umowy najmu dotyczyły znacznie krótszego okresu czasu, niż wskazał to organ. Dodatkowo podatnicy podkreślili, że nie otrzymali pełnej zapłaty za wynajmowaną powierzchnię z uwagi na nierzetelność najemcy i sprzedając nieruchomość sprzedali ją wraz z wszelkimi prawami i roszczeniami, także odnoszącymi się do lat 2008, 2009 i 2010.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wskazaną na wstępie decyzją utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu wydanej decyzji organ odwoławczy przytoczył treść regulacji związanych z opodatkowaniem nieruchomości, w tym budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym art. 2 ust. 1 pkt 1 i pkt 2, art. 3 ust. 1 pkt 1 i 3, art. 4 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.) /zwana dalej u.p.o.l/.

Odwołując się do tych regulacji organ wskazał, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty oraz budynki lub ich części, a podatnikami podatku od nieruchomości są m.in. osoby fizyczne będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości, przy czym podstawę opodatkowania dla gruntów stanowi ich powierzchnia, a dla budynków lub ich części powierzchnia użytkowa. Organ odwoławczy wskazał jednocześnie, że za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. I pkt 1 lit. "b" (dot. gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrownie wodne). Nadto przytoczył definicję podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą wskazaną w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).

Mając na względzie te regulacje organ podkreślił, że co do zasady sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę budynków, budowli bądź gruntów (z wyjątkami przewidzianymi w ustawie) przesądza o uznaniu ich za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zwrócił także uwagę na art. 3 ust. 4 u.p.o.l., zgodnie z którym jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Odnosząc te rozważania do ustalonego w sprawie stanu faktycznego organ odwoławczy podzielił ustalenia poczynione przez organ I instancji. Jak podkreślił, w sprawie bezsporny jest fakt nabycia w dniu 21 sierpnia 2008r. przez B. i W. W. od Syndyka Masy Upadłości "A" prawa użytkowania wieczystego działek nr X, Y, Z i V stanowiących tereny przemysłowe oraz prawa własności budynków, budowli i urządzeń stanowiących odrębną nieruchomość, wpisanych do księgi wieczystej KW nr [...]. B. i W. W. opisaną nieruchomość sprzedali w 27 czerwca 2011r. spółce z o.o. E. Zatem, jak wskazał organ odwoławczy, obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, stosownie do art. 6 ust. 4 i ust. 5 u.p.o.l., istniał w 2011r. miesiącach od stycznia do czerwca.

Zgodnie z informacją z rejestru gruntów B. W. i W. W. byli w okresie od stycznia do czerwca 2011 r. użytkownikami wieczystymi gruntów obejmujących działki V, Z, Y, Z o łącznej powierzchni 15.835 m².

W ocenie Kolegium, ustalenia organu I instancji dotyczące przedmiotu opodatkowania są prawidłowe, prawidłowo przyjęto również stawkę podatku właściwą dla gruntów i budynków zgodnie z uchwalą nr XlV/95/07 Rady Miasta P. z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie określenia stawek podatku od nieruchomości (Dz. Urz. Woj. Opolskiego Nr 109, poz. 1643).

W rezultacie ustalenie wysokości podatku przedstawia się następująco:

1) budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 556,47 m², przy stawce 19 zł (§ 1 pkt 2 uchwały) - 5.286,46 zł,

2) budynki pozostałe o pow. 2.576,90 m², przy stawce 6 zł (§ 1 pkt 2 uchwały) - 7.730,70 zł,

3) grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 576,47 m² przy stawce 0,77 zł (§1 pkt 1 uchwały) - 221,94 zł,

4) grunty pozostałe o pow. 15.258,53 m² 0,30 zł, przy stawce 0,30 zł (§ 1 pkt 1 uchwały) - 2.288,78 zł.

Łącznie zobowiązanie w podatku od nieruchomości za miesiące od stycznia do czerwca 2011r. wyniosło 15.528 zł.

Organ odwoławczy uznał, że Burmistrz P. zgromadził w sprawie taki materiał dowodowy, który uzasadniał podjęte rozstrzygnięcie, znajdujący odzwierciedlenie w danych wynikających z ewidencji gruntów oraz z dowodów zgromadzonych w toku postępowania. Organ ten uznał także, ze zastosowane przez Burmistrza stawki podatkowe są zgodne z obowiązującą w tym zakresie uchwałą Rady Miejskiej w P..

Odnosząc się do zarzutów podniesionych w odwołaniu, organ wskazał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że w budynku nr 1984i o pow. 332,47 m² prowadzona była działalność gospodarcza przez R. B. Nadto działalność taka była również prowadzona na pow. 150 m² w budynku nr 1974p przez wymienionego oraz firmę, której podnajął część powierzchni w tym budynku - D D. G. W trakcie postępowania organ podatkowy ustalił również, że na działalność gospodarczą we wskazanym okresie zajęto 20 m² pow. gruntu, które R. B. wykorzystywał na parking. W związku z tymi ustaleniami, Kolegium uznało, że w okresie od stycznia do czerwca w 2011 r. działalność gospodarcza na działkach należących do podatników prowadzona była w budynkach o pow. 556,47 m² oraz na gruntach pod budynkami i dodatkowo na powierzchni 20 m² gruntu wykorzystywanego przez najemcę na parking - łącznie na 576,47 m² powierzchni gruntów. Ustalenia te znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków. Nadto, jak ustalono na podstawie ewidencji działalności gospodarczej, zarówno R. B., jak i firma D. G. D figurowały w tym okresie w ewidencji działalności gospodarczej. Zatem budynki i grunty wykorzystywane przez nich w działalności gospodarczej powinny być opodatkowane stawką właściwą dla przedsiębiorców zgodnie z art. 1 a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Do pozostałych budynków o pow. 2.576,90 m² zastosowano stawkę właściwą dla gruntów pozostałych (6 zł za m² zamiast 19 zł za m²).

Kolegium dodatkowo podkreśliło, że w fakt posiadania gruntów przez przedsiębiorców powoduje, że podlegają one opodatkowaniu podwyższoną stawką i odwołało się do orzeczeń sądów administracyjnych oraz poglądów doktryny. Jednocześnie Kolegium zwróciło uwagę, że nieotrzymanie pełnej zapłaty za wynajmowaną nieruchomość nie ma wpływu na wymiar podatku od nieruchomości. Podatek od nieruchomości jest podatkiem majątkowym, niezwiązanym z osiąganiem określonych przychodów, ale zależnym od faktu posiadania gruntu lub budynku. Podatek ten nie nawiązuje w swojej konstrukcji do efektów ekonomicznych uzyskiwanych przez wykorzystywanie nieruchomości. Podstawę opodatkowania gruntów i budynków stanowi ich powierzchnia i dla ich opodatkowania nie ma znaczenia, jak intensywne jest wykorzystywanie tych nieruchomości i jakie przynosi to efekty gospodarcze. Z tego względu podnoszona kwestia braku zapłaty za wynajem nie ma wpływu na opodatkowanie przedmiotowych gruntów. Nadto organ podkreślił, że nie jest możliwe przeniesienie w drodze umowy cywilnoprawnej zobowiązania podatkowego na podmiot inny niż wskazany w ustawie podatkowej, a zatem zapis w umowie sprzedaży dotyczący przejścia na nabywców nieruchomości korzyści i ciężarów, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Takie postanowienie umowne wiąże jedynie strony umowy i nie ma wpływu na obowiązek podatkowy wynikający z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Nie godząc się z wydaną decyzją podatnicy, za pośrednictwem pełnomocnika, wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji i zasądzenia kosztów postępowania. W skardze podniesiono zarzuty naruszenia przepisów postępowania, a to art. 120,122, 187§1 O.p., gdyż zaniechano ustalenia w sposób bezsporny powierzchni użytkowej budynków oznaczonych na mapie jako 1979p i 3260i. Jak wynika z decyzji organu I instancji budynki te mają odpowiednio powierzchnię 16,4 m² oraz 78,97 m². Natomiast w decyzji organu odwoławczego wskazano, ze budynki te w trakcie wizji lokalne były zamknięte, co dowodzi, że ich nie zmierzono. Nie zmierzono także powierzchni wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, zaniechano w ogóle ustalenia w sposób bezsporny powierzchni gruntów, które od lat nie były sprawdzane, jak również nie wymierzono powierzchni wykorzystywanej przez najemcę na parking przyjmując jego oświadczenia w tym zakresie za wiarygodne, chociaż podana powierzchnia wydaje się mocno przesadzona. Organy powinny sprawdzić czy parking rzeczywiści istniał i dokonać jego pomiarów. Z tych względów, zdaniem pełnomocnika, mogło dojść do ustalenia błędnej podstawy opodatkowania, a przez to do niewłaściwego zastosowania prawa materialnego i błędnego ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. Naruszenia te powinien dostrzec organ odwoławczy i na podstawie art. 233 § 2 O.p. uchylić w całości decyzję organu I instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, ponieważ rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę, organ odwoławczy winien wskazać powyższe okoliczności faktyczne, które należy zbadać przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

W dodatkowym piśmie procesowym powtórzono zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego podniesione w skardze podkreślając, że budynek 1974p nie był i nie mógł być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej w 2010r. z uwagi na jego katastrofalny stan techniczny, co potwierdza zaświadczenie wystawione przez M. R. i pośredni zaświadczenie Starostwa Powiatowego w N. o przyjęciu zgłoszenia zamiaru przystąpienia do remontu tego budynku. Te okoliczności skutkowały naruszeniem art. 1 a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., gdyż organy w sytuacji gdy przedmiot opodatkowania nie był i nie mógł być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych, nie zastosowały tego przepisu. Dodatkowo zarzucono, że organy nie dokonały pomiarów powierzchni faktycznie wykorzystywanej na prowadzenie działalności gospodarczej i nie dokonały właściwych pomiarów budynków 1979p oraz 3260i - mierząc je tylko z zewnątrz, tym samym nie ustaliły faktycznej powierzchni budynków, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wraz z pismem przedłożono opinię techniczną dotyczącą stanu technicznego budynków położonych w P. przy ul. S. na działkach Q, Z i V, opracowaną 10.10. 2012r. przez D. P. wnosząc o dopuszczenie jej jako dowodu w sprawie potwierdzającego podnoszone przez strony zarzuty.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wnosząc o oddalenie skargi podtrzymało dotychczasowa argumentację.

Sąd na rozprawie w dniu 30 stycznia powyższy wniosek dowodowy oddalił na podstawie art. 106 §3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 §1 i §2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej (§1), a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Nadto w myśl art. 3 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U. 2012.270 j.t.) dalej [dalej - p.p.s.a.], sądy te sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone ustawą. Oznacza to, że skarga może zostać uwzględniona, gdy sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy (art. 145-150 ustawy).

Badając przedmiotową sprawę według przedstawionych kryteriów, Sąd nie stwierdził takiego naruszenia przepisów, które skutkowałoby koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji.

W pierwszej kolejności należy ocenić zarzuty naruszenia przepisów proceduralnych dotyczące niezebrania i nierozpatrzenia w sposób wyczerpujący całości materiału dowodowego, niewyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych a tym samym naruszenia art. 120, art. 122, art. 187 §1 O.p.

Zdaniem Sądu, nie można w niniejszej sprawie postawić skutecznego zarzutu niewystarczającego wyjaśnienia okoliczności mających znaczenie dla dokonanych ustaleń. Wszystkie dowody przeprowadzone przez organ zostały szczegółowo udokumentowane i opisane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Należy podkreślić, że zakres postępowania dowodowego jest zdeterminowany przesłankami określonymi w materialnoprawnej podstawie rozstrzygnięcia. Zatem to przepisy prawa materialnego, które stają się podstawą rozstrzygania o prawnopodatkowych skutkach danego stanu faktycznego, wyznaczają ramy i kierunek postępowania dowodowego.

W toku postępowania organy podjęły wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, zebrały kompletny materiał dowodowy, który szczegółowo przeanalizowały i oceniły, a ocena ta nie nosi cech dowolności. Ustalony przez organy stan faktyczny nie budzi wątpliwości i był wystarczający do podjęcia decyzji ustalającej zobowiązanie w podatku od nieruchomości za 2011r.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, B. i W. W. dniu 21 sierpnia 2008 r. nr Rep. A nr [...], nabyli od syndyka masy upadłości Spółkę z o.o. "A" w P., jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. W skład przedsiębiorstwa wchodziło m.in. prawo użytkowania wieczystego gruntu Gminy P., położonego w P. przy ulicach D. i S., obejmujące działki nr X, Y, Z i V stanowiące tereny przemysłowe o łącznym obszarze 1,5835 ha oraz znajdujące się na tym gruncie budynki, budowle i urządzenia, stanowiące odrębną nieruchomość, wpisane do księgi wieczystej KW nr 47845. Na podstawie wskazanej umowy sprzedaży stali się współużytkownikami wieczystymi działek X, Y, Z, V o łącznej powierzchni 15.835 m², co potwierdza zawiadomienie o zmianach w danych ewidencji gruntów i budynków z dnia 29 sierpnia 2008r., zmiana nr 319/2008. W dniu 27 czerwca 2011r. zawarli w formie aktu notarialnego Rep. A nr [...] umowę sprzedaży tej nieruchomości spółce z o.o. E. Fakt sprzedaży ujawniono w ewidencji gruntów i budynków. Bezsporny jest zatem fakt nabycia w dniu 21 sierpnia 2008r. przez B. i W. W. od Syndyka Masy Upadłości "A" prawa użytkowania wieczystego działek nr X, Y, Z i V stanowiących tereny przemysłowe oraz prawa własności budynków, budowli i urządzeń stanowiących odrębną nieruchomość, wpisanych do księgi wieczystej KW nr [...], którą wymienieni sprzedali w 27 czerwca 2011r. spółce z o.o. E. Zatem prawidłowo przyjęły organy, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, stosownie do art. 6 ust. 4 i ust. 5 u.p.o.l., istniał w 2011r. miesiącach od stycznia do czerwca.

Nie budzą także wątpliwości ustalenia dotyczące powierzchni działek i powierzchni budynków. Organ włączył do akt sprawy protokół z oględzin nieruchomości położonych w P. przy ul. D. w postaci działek nr X, Y, Z, V oraz posadowionych na nich budynków, przeprowadzonych w dniu 7 lipca 2010 r., w których uczestniczył m.in. W. W.. W trakcie oględzin dokonano obmiaru budynków posadowionych na wymienionych działkach, wykonano 197 fotografii obrazujących stan i wykorzystanie nieruchomości, a fotografie stanowią integralną cześć protokołu. Oznaczenia budynków wynikają z mapy ewidencyjnej miasta P., która również stanowi integralną część protokołu. W oparciu o dokonane pomiary ustalono powierzchnie poszczególnych budynków, uwzględniając także wysokość kondygnacji. W protokole sporządzonym z tej czynności szczegółowo opisano stan poszczególnych budynków. W przypadku budynku oznaczonego na mapie 1979p i 3260i pomiaru dokonano z zewnątrz uwzględniając grubość ścian, albowiem budynki te były zamknięte.

Powierzchnie gruntów przyjęto zgodnie z informacją z rejestru gruntów. Nadmienić przy tym należy, że wraz z informacją o wszczęciu postępowania organ podatkowy przesłał W. i B. W. druk informacji w sprawie podatku od nieruchomości i załączniki do tego druku, jednak wymienieni nie złożyli informacji w sprawie podatku od nieruchomości za 2011r. Organ uczynił to również po uzyskaniu informacji o sprzedaży przez W. i B. W. nieruchomości w 2011r. Nadto organ I instancji w toku postępowania wezwał podatników do wskazania na piśmie, czy oprócz R. B., inna osoba lub podmiot prowadziła działalność gospodarczą na gruntach i w budynkach do nich należących oraz wskazania, czy stan faktyczny dotyczący gruntów i budynków, stwierdzony w protokole oględzin z dnia 7 lipca 2010r. uległ zmianie. Podatnicy nie odpowiedzieli na powyższe wezwanie.

W toku postępowania przesłuchano świadków, w tym R. B., który potwierdził fakt prowadzenia przez niego działalności gospodarczej w budynku 1984i oraz w części budynku 1974p na powierzchni 150 m², wskazując, że w tym ostatnim budynku podnajął powierzchnię 74 m² firmie D D. G. Nadto świadek zeznał, że wykorzystuje także część działki pomiędzy budynkiem 1984i i budynkiem 1974p na parkowanie samochodu związanego z działalnością gospodarczą. Powierzchnia gruntu przeznaczona na parking dla samochodu wynosi 20 m². W toku postępowania przesłuchano także innych świadków – J. K., M. G., P. M. i J. S. na okoliczność prowadzenia przez nich działalności gospodarczej w wynajmowanych pomieszczeniach od A spółki z o.o. w upadłości. Świadkowie dodatkowo potwierdzili fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez R. B. w wynajmowanych od podatników budynkach.

Mając na uwadze powyższe dowody organy zasadnie przyjęły, że W. i B. W. w okresie od stycznia do czerwca 2011r. byli współużytkownikami wieczystymi gruntu położonego w P., obejmującego działki nr X, U, Z, V o łącznym obszarze 1,5835 ha, a także właścicielami znajdujących się na ww. działkach budynków, budowli i urządzeń o całkowitej powierzchni 3.155,81 m², przy czym przyjęły do opodatkowania w przypadku budynków powierzchnię 3.133,37 m², uwzględniając pomiar wysokości kondygnacji (od 1,40 do 2,20 m) części budynku oznaczonego na mapie ewidencyjnej nr 1976i i przyjmując do opodatkowania 50% powierzchni, co daje do opodatkowania łącznie powierzchnię 3.133,37 m². Do opodatkowania budynków organy przyjęły powierzchnię 2.399,11 m² dotyczącą budynku nr 1974p; powierzchnię 332.47 m² dotyczącą budynku nr 1984i; powierzchnię 57,30 m² dotyczącą budynku nr 1985i; powierzchnię 55 m² dotyczącą budynku nr 3257i; powierzchnię 47,21 m² dotyczącą budynku nr 3106i; powierzchnię 81,86 m² dotyczącą budynku nr 1976i; powierzchnię 65,05 m² dotyczącą budynku nr 1977i; powierzchnię16,40 m² dotyczącą budynku nr 1979p; powierzchnię 78,97 m² dotyczącą budynku nr 3260i. Jednocześnie ponieważ na gruntach i w budynkach należących w okresie od stycznia do czerwca 2011r. do podatników prowadzona była działalność gospodarcza, w tym w budynku nr 1984i o całkowitej powierzchni 332,47 m² przez R. B., a w budynku 1974p na powierzchni 150 m² przez firmę D D. G. i R. B., organy prawidłowo przyjęły do opodatkowania gruntów i budynków związanych z działalnością gospodarczą powierzchnię budynków 556,47 m² oraz 576,47 m² gruntów, uwzględniając w tej ostatniej powierzchni także 20 metrów gruntu wykorzystywanego przez R.B. na parkowanie pojazdu związanego z działalnością gospodarczą. Nie ustalano wartości budowli, gdyż nie były one związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ustalenia te znajdują potwierdzenie z zgromadzonym materiale dowodowym i nie można im zarzucić dowolności. Przyjęte do opodatkowania powierzchnie wynikają zarówno z ewidencji gruntów i budynków, jak i dokonanych pomiarów w toku przeprowadzonych na miejscu oględzin, jak i zeznań świadków. Organ dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego uwzględnił także wzajemny wpływ poszczególnych dowodów i wynikające z nich wspólne wnioski.

Podniesione zarówno w skardze, jak i w dodatkowym piśmie procesowym zarzuty wskazujące na wadliwy pomiar budynków 1979p i 3260i, poza gołosłownym twierdzeniem, że był to pomiar "na oko", nie wskazują na czym wadliwość ta miałaby polegać. Pomiarów tych budynków dokonano z zewnątrz z uwagi na brak dostępu do środka budynków, przy czym uwzględniono grubość ścian. Strony nie kwestionowały pomiaru ani na etapie postępowania podatkowego, ani w czasie oględzin. Nie wskazują też, że powierzchnia budynków jest w rzeczywistości odmienna od tej, którą przyjęto w sprawie. Pomimo wezwania przez organ I instancji do wskazania na piśmie, czy stan faktyczny dotyczący gruntów i budynków, stwierdzony w protokole oględzin z dnia 7 lipca 2010r. uległ zmianie, strony w ogóle nie wypowiedziały się w tej kwestii w toku postępowania podatkowego. Podnoszone dopiero po wydaniu decyzji przez organ II instancji zarzuty, bez wskazania konkretnych argumentów podważających wiarygodność przeprowadzonych dowodów, nie mogą odnieść skutku. Podobnie jak dodatkowe dowody zaoferowane przez pełnomocnika na etapie postępowania przez Sądem, które jego zdaniem miały potwierdzić niemożność prowadzenia działalności gospodarczej w budynku 1974p ze względu na stan techniczny tego budynku. Zaznaczyć przy tym należy, że stosownie do art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., grunty, budynki i budowle nie są traktowane jako związane z działalnością gospodarczą, jeżeli przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera legalnej definicji pojęcia "względów technicznych. Pojecie to należy łączyć tylko z obiektywnymi przeszkodami, a więc zdarzeniami niezależnymi od woli podatnika, uniemożliwiającymi prowadzenie działalności gospodarczej, istniejącymi w danym okresie. Ocena co do wystąpienia przesłanki względów technicznych należy do organu podatkowego. Jednak to na przedsiębiorcy powołującym się na tego rodzaju przyczyny ciąży obowiązek wykazania w postępowaniu podatkowym, że dany przedmiot opodatkowania nie jest i nie może ze względów technicznych być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej (por. wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2007 r. sygn. akt II FSK 773/06, LEX nr 339937). W niniejszym postępowaniu podatnicy nie wykazali, że zaistniały względy techniczne, a z zeznań świadka prowadzącego działalność gospodarczą w budynkach wynajmowanych od podatników wynika wprost, że taka działalność była tam prowadzona w 2011r. Nie mogła mieć zatem wpływu na dokonaną ocenę opinia techniczna zawnioskowana przez pełnomocnika jako dowód w sprawie, skoro sporządzona została 10.10.2012r. Z tych względów Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie tego dowodu na podstawie art. 106§ p.p.s.a.

Reasumując, Sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów postępowania, w tym art. 120,122 i 187§ 1 O.p.

Przystępując do dalszych rozważań wskazać należy na przepisy prawa materialnego regulujące kwestie opodatkowania nieruchomości. Zgodnie z art. 2 ust.1 pkt 1-3 u.p.o.l., opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty oraz budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Podatnikami podatku od nieruchomości są m.in. osoby fizyczne będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości (art. 3 ust. 1 pkt 1 i 3 u.p.o.l.). Natomiast podstawę opodatkowania dla gruntów stanowi ich powierzchnia, a dla budynków lub ich części powierzchnia użytkowa, o czym stanowi art. 4 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 u.p.o.l.

Stosownie do art. 1 a ust. 1 pkt 3, za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. "b" (dot. gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrownie wodne). W myśl pkt 4 wskazanego artykułu działalność gospodarcza - działalność, o której mowa w przepisach Prawa działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2.

W art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) sprecyzowano, że przedsiębiorcami lub podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą są podmioty wykonujące zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także wykonujące działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

Zatem, co do zasady fakt posiadania przez przedsiębiorcę budynków, budowli bądź gruntów (z wyjątkami przewidzianymi w ustawie) przesądza o uznaniu ich za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wskazać również należy na art. art. 3 ust. 4 u.p.o.l., zgodnie z którym, jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Jak podkreśla się w piśmiennictwie, na co słusznie zwrócił uwagę organ odwoławczy, fakt wykorzystywania nieruchomości przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że staje się ona związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ten rodzaj władztwa ekonomicznego nad nieruchomością nie przesądza o tym, kto będzie podatnikiem. Przedsiębiorca wykorzystujący grunty osoby fizycznej do prowadzenia działalności gospodarczej nie będzie podatnikiem. To ta osoba fizyczna jest podatnikiem płacącym podatek od gruntu wykorzystywanego przez przedsiębiorcę (por. L. Etel, Podatki od nieruchomości, Warszawa 2009, s.20).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy oraz odnosząc je do ustalonego w sprawie stanu faktycznego wskazać należy, że prawidłowo organy przyjęły , że w okresie od stycznia do czerwca 2011r. B. i W. W. byli podatnikami podatku od nieruchomości jako użytkownicy wieczyści działek stanowiących tereny przemysłowe oraz właściciele budynków stanowiących odrębną nieruchomość, wpisanych do księgi wieczystej KW nr [...]. Zgodnie z informacją z rejestru gruntów B. W. i W. W. byli w okresie od stycznia do czerwca 2011 r. użytkownikami wieczystymi gruntów obejmujących działki V, Z, Y, Z o łącznej powierzchni 15.835 m² oraz właścicielami budynków o łącznej powierzchni 3.133,37 m². Ze względu na poczynione w toku postępowania ustalenia, że część gruntów i budynków wykorzystywana jest w działalności gospodarczej przez najemców tych nieruchomości, organy zasadnie opodatkowały te nieruchomości wg stawki przewidzianej dla takiej działalności.

Nie budzą też wątpliwości przyjęte stawki podatku, właściwe dla gruntów i budynków, zgodnie z uchwalą nr XlV/95/07 Rady Miasta P. z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie określenia stawek podatku od nieruchomości (Dz. Urz. Woj. Opolskiego Nr 109, poz. 1643).

W rezultacie prawidłowo przyjęto dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 556,47 m², stawkę 19 zł (§ 1 pkt 2 uchwały); dla budynków pozostałych o pow. 2.576,90 m², stawkę 6 zł (§ 1 pkt 2 uchwały); dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 576,47 m² stawkę 0,77 zł (§1 pkt 1 uchwały); dla gruntów pozostałych o pow. 15.258,53 m² 0,30 zł, stawkę 0,30 zł (§ 1 pkt 1 uchwały).

Wyliczone w ten sposób zobowiązanie w podatku od nieruchomości za miesiące od stycznia do czerwca 2011r. wyniosło 15.528 zł.

Końcowo podzielić należy również stanowisko organu odwoławczego w kwestii braku wpływu zapłaty czynszu przez najemcę na opodatkowanie nieruchomości. Jak słusznie zauważył organ, nie jest możliwe przeniesienie w drodze umowy cywilnoprawnej zobowiązania podatkowego na podmiot inny niż wskazany w ustawie podatkowej, a zatem zapis w umowie sprzedaży dotyczący przejścia na nabywców nieruchomości korzyści i ciężarów, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Takie postanowienie umowne wiąże jedynie strony umowy i nie ma wpływu na obowiązek podatkowy wynikający z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Dlatego też ten zarzut skargi jak i pozostałe nie mogły odnieść pozytywnego skutku.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a., skargę oddalił.