II SA/Gl 510/12

Uzasadnienie

Pismem z 8 kwietnia 2011 r. pełnomocnik "A" w S. wniósł do Starosty [...] o sprostowanie wpisu w ewidencji gruntów i budynków dotyczącego działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, stanowiących własność "A" oraz o podanie podstawy prawnej dokonanego wpisu. W uzasadnieniu podał, że "A" jest właścicielem wymienionych działek od XIX wieku, co dokumentują materiały będące w posiadaniu organu. Dla gruntów "A" nie prowadzi się ksiąg wieczystych, ewidencja jest jedynym rejestrem, ujawniającym informacje dotyczące gruntów "A". Wskazał, że w skróconym wypisie ze skorowidza działek z dnia [...] r. ujawniona jest Spółka jako właściciel działek. Natomiast w wypisie z [...] r. podano, że właścicielem działek jest Gmina S., a działki zostały wpisane do księgi wieczystej nr [...]. Tymczasem w księdze tej działek o takich numerach brak. Dla potwierdzenia tych danych dołączono wskazane skrócone wypisy ze skorowidza działek oraz wydruk księgi wieczystej. Zarzucono, że Spółka nie została powiadomiona o dokonaniu nowego wpisu w ewidencji i nie wie, co było podstawą wpisania gminy jako właściciela. "A" nie rozporządzała przy tym działkami, nie brała też udziału w żadnym postępowaniu, które dotyczyło prawa ich własności i skutkowało zmianą właściciela. W konsekwencji zmiana ujawniona w ewidencji jest niedopuszczalna. Natomiast uprawnionym do zgłoszenia zmian w ewidencji były zarząd Spółki, który takiej zmiany nie zgłaszał. W dołączonym do pisma wypisie skróconym ze skorowidza działek z [...] r. w rubryce właściciel/władający ujawniony wpis ma brzmienie: "(współ. "A"/członków lasów uprawnionych) S.; [...] S.;". Charakter prawa oznaczono zaś symbolem "SI". Na wezwanie organu Spółka sprecyzowała swoje żądanie pismem z 26 kwietnia 2011 r. Podała, że wnosi o wykreślenie z ewidencji Gminy S. jako właściciela przedmiotowych działek i wpisanie jako ich właściciela Spółki. Natomiast w uzasadnieniu wyjaśniła, że Spółka jest samoistnym posiadaczem działek, a wydanie decyzji określającej wykaz uprawnionych do udziału we wspólnocie oraz wykaz obszarów gospodarstw do nich należących należy do kompetencji Starosty. Skoro w ewidencji "A" była ujawniona jako samoistny posiadacz, to musiała istnieć podstawa prawna dokonania takiego wpisu.

Organ I instancji podjął czynności w celu ustalenia, czy w posiadaniu archiwów oraz organów administracji znajduje się decyzja wydana na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. nr 28, poz. 169 ze zm.), zwanej dalej ustawą, dotycząca przedmiotowych działek oraz decyzja ustalająca wykaz uprawnionych do udziału we wspólnocie i wysokość ich udziałów, a także czy istnieją dowody, że decyzje takie zostały kiedykolwiek przekazane do organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków. W wyniku podjętych czynność nie uzyskano jednak potwierdzenia ani faktu wydania takich decyzji, ani faktu przekazania ich do organu prowadzącego ewidencję.

Starosta zwrócił się również do Spółki o wyjaśnienie, czy jej wniosek z 18 kwietnia 2011 r. o wpisanie do ewidencji gruntów zarządu Spółki ma na celu zainicjowanie odrębnego postępowania. Z adnotacji poczynionej na zapytaniu wynika, że za zgodą Spółki złożone dokumenty włączono do dokumentacji niniejszej sprawy związanej z ujawnieniem Spółki jako właściciela działek. Wśród tych dokumentów znajduje się m. in. złożony przez Spółkę wykaz oznaczony jako "pochodzenie numeracji działek od lwh [...] i ltk [...]", który określa, jakim działkom oznaczanym symbolami pgr odpowiadają aktualne numery działek. W aktach znajduje się także kopia wniosku pełnomocnika Spółki z 27 czerwca 2011 r., złożonego do Starosty, dotycząca ustalenia istnienia decyzji wydanych w trybie art. 8 § 1 i § 2 ustawy, dotyczących Spółki wraz z wnioskiem o ewentualne wydanie takich decyzji. W nawiązaniu do tego wniosku pełnomocnik Spółki zwrócił się o zawieszenie prowadzonego postępowania dotyczącego dokonania zmian w ewidencji. Wobec braku zgody Miasta S., Starosta [...] odmówił zawieszenia postępowania.

Po zawiadomieniu o możliwości zapoznania się z materiałem sprawy, pełnomocnik Spółki w piśmie z 7 października 2011 r. wskazał, że byt prawny Spółki nie może budzić wątpliwości. Spółka została powołana na podstawie uchwały z [...] r. w tym też dniu przyjęto jej statut, zatwierdzony decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w B. Kopie tych dokumentów dołączono. Wskazano, że dane dotyczące Spółki oraz obszaru wspólnoty gruntowej i wykaz uprawnionych z urzędu podlegały ujawnieniu w ewidencji. Spółka nie może aktualnie ponosić konsekwencji zaniechań z przeszłości, jakich dopuściły się organy administracji. Wpisy w ewidencji potwierdzają istnienie "A". Wskazano też, że jeszcze przed dniem wejścia w życie ustawy z [...] r. na terenie S. istniała wspólnota gruntowa, o czym świadczy Plan Gospodarczy Lasu Uprawnionych S., który obejmuje plan gospodarczy urządzenia lasu na okres od 1 stycznia 1956 r. do 31 grudnia 1956 r. wraz z wykazem uczestników "A" z wymienieniem wysokości udziałów, protokół z posiedzenia aktywu gromadzkiego z [...] r., zatwierdzenie planu gospodarczego lasu uprawnionych z [...] r. dokonane przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w S. Dokumenty te dotyczą lasów o łącznej powierzchni 39,96 ha, zawierają też mapy przeglądowe, obrazujące położenie lasów. W kontekście tych dokumentów bezsporne jest istnienie wspólnoty leśnej przez rokiem 1963. Wskazano, że w posiadaniu Spółki znajduje się także Plan Urządzenia Gospodarstwa Leśnego Lasów Spółki dla Zagospodarowania Wspólnot Leśnych w Osiedlu S. na okres od 1 stycznia 1972 r. do 31 grudnia 1981 r., który obejmuje szereg dokumentów, wprost zawierających stwierdzenia, że Spółka powstała w dniu [...] r. w trybie ustawy z 1963 r. Spółka posiada także dokument pod nazwą Program Zagospodarowania Lasów Spółki dla Zagospodarowania Wspólnot Leśnych w S. na okres od 1 stycznia 1984 r. do 31 grudnia 1993 r." W jego skład wchodzi w szczególności "wykaz zawierający miarę rocznego pożytku z poboru drewna", wskazujący listę osób uprawnionych do udziału we wspólnocie. Do pisma dołączono kopie wymienionych w nim dokumentów.

Decyzją z [...] r. Starosta [...] odmówił wykreślenia z ewidencji gruntów i budynków Gminy S. jako właściciela działek 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 i wpisania jako właściciela tych działek "A" w S. W podstawie prawnej podano przepis art. 22 ust. 1 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r., nr 193, poz. 1287 ze zm.), zwanej dalej p.g.i.k. oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38, poz. 454), zwanego dalej rozporządzeniem. W uzasadnieniu wyjaśniono, że obecnie w ewidencji gruntów wpisana jest Gmina S. zgodnie z treścią księgi wieczystej [...] oraz dokumentacją geodezyjną porównania parcel do działek, zaopatrzoną w klauzule, że służy ona do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Dokumentacja potwierdza, że działki ewidencyjne o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 odpowiadają parcelom gruntowym pgr 8, 9, 10, 11, 12, 13 i 14, wpisanym w dziale I księgi wieczystej [...]. Wnioskodawca podał, że jest samoistnym posiadaczem działek i nie dołączył dokumentów potwierdzających jego prawo własności. Zgodnie z § 47 rozporządzenia, organ zobowiązany jest do aktualizacji operatu niezwłocznie po uzyskaniu odpowiednich dokumentów. Ich katalog zawiera § 12 rozporządzenia. Gdyby wnioskodawca złożył zatwierdzony Statut Spółki oraz decyzję wydana na podstawie art. 8 ustawy, zmiana zostałaby zarejestrowana. Dokumentów takich jednak nie złożono, a postępowanie wyjaśniające nie wykazało, że dokumenty takie były sporządzone czy przekazane organowi prowadzącemu ewidencję. W konsekwencji istniejący wpis jest zgodny z posiadanymi przez organ dokumentami. Od założenia ewidencji jako władający (samoistny posiadacz) ujawniona była "A"/członków lasów uprawnionych. Na wniosek Burmistrza Miasta S. z dnia 10 stycznia 2011 r. wpisano jako właściciela gminę, na podstawie załączonego odpisu z księgi wieczystej i dokumentacji porównania parcel. Warunkiem kolejnej zmiany na rzecz Spółki jest złożenie dokumentów, które mogą być podstawa wpisu na jej rzecz. Wyjaśniono, że nie ma przeciwwskazań, aby Spółka zwróciła się o wydanie decyzji w trybie art. 8 ustawy i wskazano, że w istocie wniosek taki do organu wpłynął, a postępowanie jest prowadzone.

W odwołaniu Spółka wniosła o uchylenie decyzji organu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, zarzucając naruszenie art. 18 ust. 2 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych i art. 7, 8, 77, 80 i 107 k.p.a. poprzez nienależyte wyjaśnienie sprawy i uzasadnienie rozstrzygnięcia. Podniosła, że zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy, nazwa spółki, skład zarządu oraz obszar wspólnoty i wykaz uprawnionych podlegają z urzędu wpisowi do ewidencji. Wszelkie późniejsze zmiany w tym zakresie zgłasza zarząd. Wobec tego dokonanie zmian na wniosek innego podmiotu nie było uprawnione, a odmowa wykreślenia Gminy narusza prawo. Zarzucono też, że organ ewidencyjny nie wyjaśnił, na jakiej podstawie przedmiotowe działki zostały wpisane do księgi wieczystej, skoro dla gruntów wspólnot nie prowadzi się ksiąg wieczystych. Wadliwe jest także domaganie się od Spółki dostarczenia dokumentów, które winny być w posiadaniu organów, zaś z przedstawionych przez Spółkę dokumentów bezspornie wynika istnienie "A".

Organ odwoławczy przeprowadził uzupełniające postępowanie wyjaśniające w zakresie identyfikacji działki 3 z parcelą nr 16, zwracając się do organu I instancji o wyjaśnienie i dostarczenie dokumentów. W konsekwencji potwierdził, że "plan sytuacyjny z porównania stanu katastralnego ze stanem ewidencji gruntów nieruchomości gruntowej gm. kat. S. w skali 1:2000" KERG 482/11 jednoznacznie identyfikuje działkę nr 3 z parcelą gruntową pgr 18, przy czym pgr 18 powstała z podziału pgr 19 dokonanego operatem [...].

Zaskarżoną decyzją [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. W uzasadnieniu opisał przebieg postępowania. Podał, że Spółka jest legitymowana do wniesienia odwołania. Wyjaśnił, że ewidencja gruntów i budynków ma funkcje informacyjno-techniczne, rejestruje jedynie stany prawne ustalone w innym trybie, przez inne organy orzekające. Organ prowadzący ewidencje nie może rozstrzygać sporów dotyczących tytułów prawnych podlegających wpisowi. Za pomocą wpisów w ewidencji nie można dochodzić swych praw do nieruchomości, a rejestr ma charakter deklaratoryjny. Podstawą wpisów są dokumenty wymienione w § 12 rozporządzenia. Zgodnie z art. 20 p.g.i.k. w ewidencji ujawnia się m. in. dane dotyczące właściciela nieruchomości, podstawą są w tym zakresie m. in. wpisy w księgach wieczystych. Ponieważ w odniesieniu do gruntów wspólnot gruntowych nie prowadzi się ksiąg, w przypadku wniosku o dokonanie wpisu organ musi uzyskać dokumenty jednoznacznie dokumentujące tytuł prawny, nie może dokonywać wpisów w oparciu o domniemanie tytułu prawnego. Starosta, działając jako organ ewidencyjny, nie może w takim postępowaniu jednocześnie rozstrzygać spraw z zakresu swej właściwości jako organu mającego w swej kompetencji sprawy wspólnot gruntowych. Przepis art. 18 ust. 2 ustawy obliguje organ ewidencyjny do dokonywania wpisów dotyczących wspólnot i spółek dla ich zagospodarowania z urzędu. Działanie z urzędu oznacza jednak w tym przypadku, że organ prowadzący ewidencje musi otrzymać dokument, który zgodnie z przepisami prawa potwierdza określone dane. Za brak tych dokumentów w operacie ewidencji organ prowadzący ewidencje nie ponosi odpowiedzialności. Dokumentami stanowiącymi podstawę pierwszego wpisu są decyzja wydana na podstawie art. 8 ust. 1 i 2 ustawy oraz statut Spółki zatwierdzony przez właściwy organ i dokumenty potwierdzające wybór zarządu spółki. Stan operatu ewidencji nie wskazuje, aby dokumenty te zostały organowi dostarczone w jakimkolwiek czasie. Wpisy w ewidencji istniejące od jej założenia dotyczyły tylko władającego, "A" nigdy nie była wpisana jako właściciel.

Podstawą wpisów w ewidencji mogą natomiast być dane ujawnione w księdze wieczystej, wpisów w dziale II księgi organ ewidencyjny nie może badać. Dokonany w ewidencji wpis prawa własności gminy jest zgodny ze stanem ujawnionym w dziale II księgi wieczystej. Po otrzymaniu wniosku gminy organ ewidencyjny był zobowiązany do dokonania wpisu dotyczącego właściciela gruntów. Kwestionowanie wpisów w księdze wieczystej dotyczących praw w niej ujawnionych jest możliwe jedynie w postępowaniu cywilnym.

W skardze do sądu administracyjnego "A" w S. wniosła o uchylenie decyzji organu odwoławczego i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Zarzuciła wydanie decyzji z naruszeniem art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g. i k. w związku z § 12 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia poprzez odmowę dokonania wykreślenia z ewidencji Gminy S. jako właściciela przedmiotowych działek i odmowę wpisania jako właściciela Spółki, mimo przedstawienia przez Skarżącą niezbędnych dokumentów oraz art. 18 ust. 2 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych poprzez wadliwe przyjęcie, że do dokonania żądanego wpisu konieczne jest przedstawienie decyzji o jakiej mowa w art. 8 ust. 1 i 2 tej ustawy oraz dokumentów potwierdzających wybór zarządu, podczas gdy w ewidencji doszło już do ujawnienia tych danych. Zarzucono także naruszenie prawa procesowego: art. 107 § 1 i 3 k.p.a. poprzez sporządzenie wadliwego uzasadnienia decyzji bez podania faktów uznanych za udowodnione, art. 77 § 1 w związku z art. 136 k.p.a. poprzez wydanie decyzji bez zebrania koniecznego materiału, w tym zaniechanie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego geodety celem wyjaśnienia, czy nieruchomości wskazywane w planach leśnych to przedmiotowe działki, odpowiadające określonym parcelom gruntowym, art. 7 i art. 80 k.p.a. poprzez niepełne ustalenia faktyczne i wybiórczą ocenę materiału dowodowego. W uzasadnieniu przyznano, że ewidencja służy jedynie ujawnianiu danych potwierdzonych odpowiednimi dokumentami. Wskazano jednak, że do takich dokumentów należą, zgodnie z § 12 rozporządzenia, także decyzje administracyjne. Tytuł gminy wpisano na podstawie wpisu w księdze wieczystej. Pominięto natomiast bezsporny fakt, że [...] r. została wydana decyzja potwierdzająca istnienie wspólnoty gruntowej i powstanie Spółki. Fakt ten potwierdza szereg wskazanych przez skarżącą dokumentów. Istnieje wobec tego stan konfliktu pomiędzy różnymi dokumentami: księgą wieczystą a decyzją z [...] r. i innymi wskazywanymi dokumentami. Decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z [...] r. jest ostateczna i rodzi skutki prawne, które podlegają ujawnieniu w ewidencji , co organy pominęły. Zignorowano także okoliczność, że § 12 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia winien być interpretowany z uwzględnieniem art. 18 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Uchwalenie statutu Spółki i byt prawny Spółki nie mogą budzić wątpliwości, zatem z urzędu winny zostać ujawnione dane dotyczące wspólnoty i Spółki. Zatwierdzenie zaś Statutu Spółki jednoznacznie wskazuje, że wcześniej musiało dojść do wydania decyzji z art. 8 ustawy i powołania wspólnoty, taka bowiem jest kolejność czynności regulowanych ustawą. Podniesiono, że nie tylko wadliwe jest stanowisko, że do ujawnienia pierwszego wpisu dotyczącego wspólnoty mogło dojść na podstawie decyzji z art. 8 ustawy, ale także wadliwie organy pominęły, że taki wpis w istocie był dokonany. W ewidencji jako właściciel była bowiem ujawniona "A", co potwierdza wypis ze skorowidza działek z [...] r. W takiej sytuacji jakakolwiek zmiana ujawnionych danych mogła nastąpić tylko w oparciu o wniosek zarządu Spółki, jaki jedynie uprawnionego do zgłaszania zmian. Organy nie zbadały, na jakiej podstawie w ewidencji była ujawniona jako właściciel/władający "A", nie zebrały też pełnego materiału pozwalającego rozstrzygnąć sprawę, nadto nie odniosły się do materiałów przedłożonych przez Skarżącą, które potwierdzają zarówno istnienie "A", wchodzące w jej skład działki, jak i uprawnionych do udziału we "A" i wielkość tych udziałów. Jakkolwiek organ ewidencyjny nie jest uprawniony do kontroli stanu ksiąg wieczystych, to jednak w sytuacji konfliktu danych wynikających z różnych źródeł winien przeprowadzić skrupulatną ich weryfikację. Zwrócono uwagę, że wpisy w księdze wieczystej zostały dokonane dopiero w roku [...], podczas gdy zapisy w ewidencji wskazujące na istnienie "A" oraz inne powoływane dokumenty pochodzą z okresu wcześniejszego.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Uczestnik postępowania Miasto S. pismem z 19 listopada 2012 r. wniósł o oddalenie skargi, przychylając się do argumentacji podanej w odpowiedzi na skargę oraz uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach rozważył, co następuje:

Zgodnie z art. 20 ust. 1 i 2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, w ewidencji gruntów i budynków ujawnia się zarówno informacje dotyczące gruntów (ich położenia, granic, powierzchni, rodzaju użytków), jak i właścicieli gruntów. W odniesieniu do tych dwóch grup danych – przedmiotowych i podmiotowych, odmiennie wygląda zależność pomiędzy ewidencją gruntów i budynków, a księgami wieczystymi. Z jednej strony, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, dane z ewidencji stanowią podstawę oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych. Z drugiej zaś strony podstawą do dokonania w ewidencji wpisu dotyczącego prawa własności są m. in. dane ujawnione w księdze wieczystej. Regulacja ta koreluje z przepisami ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r., nr 124, poz. 1361 ze zm.), w szczególności z domniemaniem art. 3 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Domniemanie to jest wzruszane, jednak właściwym ku temu trybem jest tryb postępowania cywilnego. Co do zasady zatem wpis prawa własności ujawniony w księdze wieczystej stanowi podstawę dokonania wpisu w ewidencji gruntów i budynków, dotyczącego osoby właściciela.

W niniejszej sprawie żądanie skarżącej Spółki dotyczyło wykreślenia z ewidencji wpisu dokonanego na rzecz Miasta S., ujawniającego jego prawo własności do określonych działek i wpisania jako właściciela skarżącej Spółki. Należy już na wstępie zastrzec, że nie budzi wątpliwości Sądu, iż organ ewidencyjny nie ma możliwości weryfikowania zasadności ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności na rzecz określonego podmiotu. Jest to spór o prawo, który zainteresowane podmioty winny rozstrzygnąć przed sądem powszechnym, nie w postępowaniu ewidencyjnym. Co do zasady grunty stanowiące wspólnotę gruntową nie były i nie są wyłączone z obrotu prawnego, różne wobec tego mogą być podstawy ich nabycia, mogą one także zmieniać właściciela. Podnoszenie argumentu, że wszelkie zmiany w ewidencji dotyczące gruntów "A" mogą być dokonywane wyłącznie przez zarząd Spółki dla jej zagospodarowania nie jest zatem uprawnione, ograniczenie to bowiem istnieje tak długo, jak grunty wchodzą w skład wspólnoty.

Żądanie Skarżącej ma złożony charakter, odnosi się bowiem zarówno do wpisu prawa własności dokonanego na rzecz gminy, z żądaniem jego usunięcia, jak i dokonania wpisu prawa własności na rzecz Skarżącej. Będąca obowiązkiem organu ewidencyjnego aktualizacja danych ewidencyjnych obejmuje dwie sytuacje, zarówno wymianę danych, polegającą na wprowadzeniu nowych informacji wynikających z dokumentów źródłowych, o których mowa w § 12 ust. 1 i § 46 ust. 2 rozporządzenia, jak i usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów znajdujących się w bazie danych ewidencyjnych. W tym drugim przypadku jest to jednak możliwe wyłącznie w odniesieniu do pomyłek o oczywistym charakterze, które znajdują potwierdzenie w dokumentach będących podstawą danego wpisu. W stosunku do wpisu prawa własności na rzecz gminy taka sytuacja nie zachodzi. Co do samego prawa własności, organ ewidencyjny związany był danymi ujawnionymi w księdze wieczystej. Natomiast identyfikacja działek znajduje oparcie w opracowaniach geodezyjnych przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego: planie sytuacyjnym podziału nieruchomości z [...] r., przyjętym do zasobu w dniu [...] r. pod nr [...] oraz w planie sytuacyjnym z porównania stanu katastralnego ze stanem w ewidencji gruntów z [...] r., przyjętym do zasobu [...] r. nr KERG [...], które znajdują się w aktach sprawy i nie zostały przez Skarżącą zakwestionowane. W tej sytuacji żądanie Skarżącej nie odnosi się do dokonania sprostowania oczywistej pomyłki, ale dotyczy przeprowadzenia aktualizacji poprzez wprowadzenie nowego wpisu, co podlega rygorom ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne oraz rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Nie miał także podstaw organ ewidencyjny do badania zasadności ujawnienia działek w księdze wieczystej. Faktem jest, że dla gruntów stanowiących wspólnotę gruntową, zgodnie z art. 11 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot, nie prowadzi się ksiąg wieczystych, a istniejące podlegały zamknięciu, skutek ten odnosi się jednak tylko do gruntów tworzących mienie "A", zaś jak wyżej wskazywano, nie jest wykluczony obrót prawny tymi gruntami, podstawa ujawnienia działek w księdze wieczystej leży poza zakresem kompetencji organu ewidencji gruntów i budynków.

Nie znajduje potwierdzenia w materiale sprawy teza Skarżącej, że w ewidencji Spółka była ujawniona, zatem uprawdopodobnione jest, że złożone zostały dokumenty potwierdzające istnienie "A", jej członków oraz działek stanowiących mienie. Skrócony wypis ze skorowidza działek z [...] r., na który powołuje się skarżąca, ujawnia jako samoistnego posiadacza członków lasów uprawnionych. Nie jest kwestionowane, dokumentowała to także skarżąca Spółka za pomocą dokumentów dotyczących planu gospodarczego lasów uprawnionych z roku [...], że w okresie przed wejściem w życie ustawy z 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych istniały Lasy Uprawnionych Gromady S. i wybierany zarząd Lasów Uprawnionych. Nie stanowi to jednak podstawy do przyjęcia przez organ ewidencyjny, że zachodzi tożsamość podmiotowa między członkami lasów uprawnionych a "A" funkcjonującą na podstawie obowiązującej ustawy czy skarżąca Spółką. Zgodnie z art. 8 ust. 1 i 6 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych ustalenie wykazu gruntów stanowiących wspólnotę gruntową następowało w drodze decyzji uprawnionego organu. Nadto wpis ten ujawnia jedynie samoistne posiadanie wskazanego podmiotu. Nie daje to podstaw do twierdzenia, że w ewidencji ujawnione było prawo własności na rzecz podmiotu, który stanowił bezspornie poprzednika prawnego wspólnoty czy skarżącej Spółki. Jednocześnie trzeba zauważyć, że niezależnie od stanu wpisów w ewidencji, zarówno organy obu instancji, jaki i Sąd, uznają legitymację skarżącej Spółki w postępowaniu, nie zanegowano też istnienia Spółki i wspólnoty czy faktu wydania decyzji z [...] r. Kwestią sporną i istotną dla rozpoznawanej sprawy nie jest jednak istnienie Spółki, ale podstawa do dokonania na jej rzecz wpisu określonego prawa – prawa własności indywidualnie oznaczonych działek co do których tytuł taki, poprzez legitymowanie się wpisem w księdze wieczystej , wykazuje inny podmiot. W takiej sytuacji bez znaczenia jest stan prawny istniejący w przeszłości, przed ujawnieniem swego prawa przez gminę w księdze wieczystej. Domniemanie zgodności tego prawa z rzeczywistym stanem prawnym nakazuje przyjąć, że do czasu jego obalenia nie jest możliwe w postępowaniu ewidencyjnym powoływanie się na dokumenty pochodzące sprzed daty ujawnienia prawa gminy. Zatem aby mogło dojść w ewidencji do zmiany wpisu dotyczącego właściciela działek, konieczne jest jej zaktualizowanie w oparciu o dokumenty o dokumenty określone w 12 ust. 1 rozporządzenia, pochodzące z daty późniejszej, które wykażą podmiot legitymujący się prawem do działek i określą rodzaj tego prawa, lub wskażą ich posiadacza. Powoływanie się przez skarżącą Spółkę na dokumenty wcześniejsze, niezależnie od ich merytorycznej zwartości, nie mogło uzasadniać w stwierdzonym stanie faktycznym i prawnym dokonania aktualizacji operatu poprzez wpisanie w miejsce gminy innego podmiotu jako właściciela działek. Zasadnie organy podały, że żadne dokumenty złożone przez Spółkę nie obalają domniemania zgodności prawa ujawnionego na rzecz gminy w księdze wieczystej i nie potwierdzają, że prawo takie przysługuje Spółce. Spór między gminą a Spółką ma charakter sporu o prawo i nie da się rozstrzygnąć na drodze postępowania dotyczącego aktualizacji ewidencji gruntów i budynków. Zwolnione tez były zarówno organy, jak i Sąd, od rozstrzygania na jakiej podstawie ujawniono w księdze wieczystej prawo Gminy S. do spornych działek.

Mając na uwadze podane argumenty, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji.