IV SA/Wr 519/12

Uzasadnienie

Orzeczeniem z dnia [...], nr [...] Terenowa Wojskowa Komisja Lekarska w Ł., działając na podstawie art. 5 ust. 1, 6 i 7 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U z 2010 r. nr 90, poz. 593 ze zm.) § 4, § 16, § 21 ust. 1 i 2 i § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. nr 15, poz. 80); dalej: rozporządzenie, stwierdziła, że orzekany w grupie I badanych Ł. K. dalej: skarżący, jest niezdolny do pełnienia zawodowej służby wojskowej – kategoria N.

Po przeprowadzonym u wyżej wymienionego badaniu lekarskim Komisja w rozpoznaniu wymieniła: astmę oskrzelową (w wywiadzie) - § 35 pkt 6 z Załącznika nr 1 do rozporządzenia, zwanego dalej zał., nieprawidłową glikemię na czczo - § 54 pkt 4 zał., krótkowzroczność obu oczu Vod = 0,25cc-0,5(-0,75ax) Vos =0,8sc - § 13 pkt 2, bliznę po przepuklinie pachwinowej lewostronnej – § 3 pkt 1 zał.

W uzasadnieniu orzeczenia Komisja wskazała, że stwierdzone na podstawie wykonanych badań rozpoznania w pkt 1, 2 powodują niezdolność do pełnienia zawodowej służby wojskowej, na podstawie wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia.

Po przeprowadzeniu badań (laboratoryjnych krwi i moczu, audiologicznego, elektrokardiograficznego), konsultacji lekarskich specjalistycznych: ortopedycznej, laryngologicznej, neurologicznej, okulistycznej, psychiatrycznej, stomatologicznej, psychologicznej, klinicznej pulmunologicznej przeprowadzonej na Oddziale Klinicznym Chorób Wewnętrznych Astmy i Alergologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Nr 1 im. N. B. w Ł. oraz na podstawie starannej analizy dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej Komisja uznała, iż orzekany jest niezdolny do zawodowej służby wojskowej, rozpoznając u niego: astmę oskrzelową (w wywiadzie). Podkreślono, że z piśmiennictwa medycznego wynika, iż astma oskrzelowa jest chorobą zapalną charakteryzującą się rozlanym zwężeniem dróg oddechowych, występującym nagle i zmieniającym swe nasilenie w krótkim odstępie czasu w przebiegu reakcji alergicznej typu wczesnego. Nadreaktywność oskrzeli występuje na różnego rodzaju czynniki środowiska zewnętrznego. Napady astmy pojawiają się w wyniku kontaktu z alergenem (kurz, pyłki roślin, sierść zwierząt, pierze, niektóre pokarmy i inne), w trakcie wysiłku fizycznego, podczas oddychania mroźnym powietrzem, w trakcie infekcji (bakteryjnych, wirusowych) układu oddechowego. W konsultacji klinicznej pulmunologicznej przeprowadzonej w Oddziale Klinicznym Chorób Wewnętrznych Astmy i Alergii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Nr 1 im. N. B. w Ł. w dniu 5 października 2011 r. stwierdzono, iż w chwili obecnej brak podstaw do rozpoznania astmy. Stwierdzono jednakże dodatnie testy skórne z alergenami traw, brzozy, roztoczy kurzu domowego, kota. Z danych zawartych w prawomocnym orzeczeniu PKL Ł. – B. nr [...] w sprawie zdolności do czynnej służby wojskowej z dnia [...] stwierdzana wówczas u badanego astma oskrzelowa § 35 pkt 5 uzasadniała zakwalifikowanego za niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju i zaliczała do kategorii zdrowia D. Badany nie załączył żadnej dokumentacji medycznej dotyczącej diagnostyki i leczenia astmy oskrzelowej. Jedynym dokumentem jest niezbyt czytelna kserokopia zaświadczenia lekarskiego z września 2011 r. [...] Sp. z o.o. "Stan ogólny zdrowia dobry. Brak przeciwwskazań do wykonywania ćwiczeń wysiłkowych i siłowych". Cel wydania zaświadczenia: w WKU. Pieczątka lekarska nieczytelna. Analiza powyższego nie pozostawia żadnych wątpliwości, że orzekany nie może być zakwalifikowany jako zdolny do zawodowej służby wojskowej, ponieważ warunki i właściwości służby wojskowej w tym wysiłek fizyczny, potrzeba stosowania leków doraźnych w celu opanowania objawów astmy oskrzelowej mogą spowodować występowanie objawów klinicznych uniemożliwiających pełnienie służby wojskowej.

Dalej wskazano, że w przeprowadzonych badaniach biochemicznych krwi stwierdzono nieprawidłowy poziom glikemii na czczo (badanie nr 211/2012 z dnia 30 stycznia 2012 r.), glukoza 5,71 umol/L (zakres referencyjny 4,1 – 5, 6). Nieprawidłowa glikemia na czczo jest stanem silnie predystynującym do rozwoju cukrzycy. Schorzenie to powoduje, że badany jest niezdolny do pełnienia zawodowej, gdyż warunki i właściwości służby wojskowej w tym wysiłek fizyczny, brak możliwości stosowania odpowiedniej diety mogą spowodować występowanie objawów klinicznych uniemożliwiających pełnienie zawodowej służby wojskowej.

Natomiast schorzenia stwierdzone w pkt 3 i 4 nie stanowią przeciwwskazania do pełnienia zawodowej służby wojskowej.

Niezgadzając się z tym rozstrzygnięciem skarżący odwołał się. Podniósł, że jest zdolny do zawodowej służby wojskowej, na co wskazują aktualne wyniki jego badań oraz konsultacja specjalistyczna pulmonologiczna. Prowadzi aktywny tryb życia, jest zdolny do dużego wysiłku fizycznego, trenuje codziennie, m. in. biegi długodystansowe przy temperaturach ujemnych.

Zdaniem odwołującego się, rozpoznanie jest oparte wyłącznie na orzeczeniu Powiatowej Komisji Lekarskiej z dnia [...], od którego wówczas nie odwoływał się bowiem nie planował służby w wojsku. Teraz jest inaczej i chciałby służyć w wojsku. Dodatnie testy skórne nie stanowią wytycznych do rozpoznania astmy oskrzelowej. Pomimo, ze wystąpił u niego dodatni odczyn z surowicami wzorcowymi, nie występują u niego objawy kliniczne po ekspozycji na naturalne alergeny. Nie spełnia kryteriów rozpoznania astmy. Brak jest wywiadu w kierunku astmy. Nie przyjmuje żadnych leków na stałe ani doraźnie. Nigdy nie leczył się z powodu astmy. Objawy alergii i duszności z nią związane nie występują u niego ponad 10 lat.

Podniósł ponadto, że rozpoznanie z § 54 pkt 4 jest niezgodne z zał. Jednorazowe podwyższenie glikemii na czczo nie świadczy o rozpoznaniu cukrzycy. Niewielkie podwyższenie glukozy, które wykazało badanie było prawdopodobnie spowodowane przeziębieniem. W badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych przez TWKL w Ł. z dnia 5 listopada 2011 r. poziom glikemii na czczo oraz inne parametry były w normie.

Po rozpoznaniu odwołania, Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska we W., wydała w dniu [...] orzeczenie nr [...], którym zmieniła zaskarżone orzeczenie w części dotyczącej rozpoznań (pkt 8 orzeczenia) i ustaliła iż schorzenie ad. pkt 1 wninno brzmieć: astma oskrzelowa w okresie długotrwałej remisji objawów - § 35 pkt 6 zał. oraz w pozostałym zakresie utrzymała w mocy orzeczenie organu I instancji.

W motywach rozstrzygnięcia podała, że po rozpatrzeniu odwołania i analizie dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej zmieniono zaskarżone orzeczenie w części dotyczącej rozpoznań, uznając iż rozpoznanie (ad pkt 1) winno uwzględniać aktualny stopień nasilenia objawów choroby i w związku z tym przy kwalifikacji według § 36 pkt 6 zał. należy rozpoznać: "Astma oskrzelowa w okresie długotrwałej remisji objawów" - § 35 pkt 6. Natomiast w pozostałym zakresie orzeczenie TWKL we W. utrzymano w mocy, ponieważ aktualny brak objawów w/w schorzenia nie świadczy o jego wykluczeniu, a potwierdzona w testach skórnych (karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 5 października 2011 r.) gotowość alergiczna ustroju na różne alergeny potwierdza predyspozycje organizmu odwołującego do odpowiedzi alergicznej w sytuacjach ekstremalnych - a takie stwarza służba wojskowa. Prawidłowość rozpoznania astmy oskrzelowej potwierdza również wiele lat wcześniej wydane orzeczenie nr [...] wydane w dniu [...] przez PKL Ł. – B., gdzie rozpoznano u odwołującego astmę oskrzelową zakwalifikowaną według § 35 pkt 5 zał. i do wówczas obowiązującego rozporządzenia jednoznacznie kwalifikującą do kategorii "D" - niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju. Również rozbieżne (w tym załączony przez skarżącego wynik badania biochemicznego z dnia 7 marca

2012 r.) oceny wartości poziomu glukozy w surowicy krwi uzasadniają konieczność diagnostyki w tym kierunku, co przemawia za prawidłowością rozpoznania mieszczącego się w zakresie pojęciowym § 54 pkt 4 zał.

Na powyższe rozstrzygnięcie skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

W skardze podtrzymał zarzuty podniesione w odwołaniu. Zarzucił RWKL we W. wystawienie błędnych, nie mających związku ze stanem faktycznym rozpoznań lekarskich. Wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia, które jego zdaniem jest bezzasadne i oparte na uprzedzeniach.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie stwierdzając, że skarga jest niezasadna a skarżący jest niezdolny do pełnienia służby zawodowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Przedmiotem kontroli sądowej w niniejszej sprawie jest orzeczenie Rejonowej Wojskowej Komisji Lekarskiej we W. z dnia [...] oraz poprzedzające je orzeczenie Terenowej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Ł. z dnia [...] w zakresie rozpoznanych u skarżącego schorzeń i ustalenia kategorii zdolności do zawodowej służby wojskowej.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że wojskowe komisje lekarskie, jako organy administracji publicznej, podejmują decyzje administracyjne w indywidualnych sprawach, w zakresie spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych (nazywanych w przepisach orzeczeniami) i poddane są mocy obowiązującej przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Przepisy rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach, jako lex specialis, regulują pewne kwestie odmiennie od rozwiązań przyjętych w k.p.a. W sprawach jednak nieuregulowanych w rozporządzeniu przepisy Kodeksu znajdują zastosowanie w pełnym zakresie.

Rozstrzyganie o zdolności do zawodowej służby wojskowej odbywa się w postępowaniu administracyjnym z gwarancjami dwuinstancyjnego toku orzecznictwa o charakterze sformalizowanym i z zagwarantowaniem czynnego udziału kandydata w tym postępowaniu.

Nie ulega wątpliwości, że w sprawach ustalenia zdolności do zawodowej służby wojskowej zasadnicze znaczenie ma kwestia zebrania odpowiednich danych co do wiedzy medycznej, gdyż właśnie pełna wiedza medyczna pozwala na rozstrzygnięcie o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz o zakwalifikowaniu do kategorii tej służby.

Z treści wydanych w sprawie orzeczeń wynika, że podstawę prawną zawartego w nich rozstrzygnięcia dotyczącego kategorii zdolności do zawodowej służby wojskowej stanowiły przepisy ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j. Dz. U. z 2010 r. nr 90, poz. 593 ze zm.) oraz Załącznik nr 1 do rozporządzenia. Wydane zaś w sprawie przez organ I instancji orzeczenie zostało sporządzone, zgodnie z § 24 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia, według wzoru stanowiącego Załącznik nr 5 do rozporządzenia.

Z akt administracyjnych sprawy wynika, że rozpoznane u skarżącego schorzenia zostały ustalone na podstawie poprzedzających wydanie zakwestionowanych orzeczeń badań lekarskich skarżącego, w tym badań specjalistycznych oraz dokumentacji medycznej.

Kontrola orzeczeń wojskowych komisji lekarskich o ustaleniu kategorii zdolności do zawodowej służby wojskowej kandydata sprowadza się do sprawdzenia prawidłowości postępowania poprzedzającego ustalenie jego stanu zdrowia, a w szczególności, czy badanie stanu zdrowia było wszechstronne, oparte na wyczerpującym wywiadzie chorobowym i pełnych badaniach przedmiotowych oraz czy dokonana następnie kwalifikacja zdolności kandydata do zawodowej służby wojskowej była słuszna. Sąd natomiast nie jest władny, aby rozważać kwestie medyczne. Nie jest jego rzeczą badanie prawidłowości dokonanej kwalifikacji rozpoznanego przez komisję lekarską schorzenia.

Oceniając pod względem zgodności z prawem materialnym i procesowym rozstrzygnięcie będące przedmiotem zaskarżenia, Sąd uznał, że odpowiada ono prawu. Wojskowe komisje lekarskie obu instancji prawidłowo przeprowadziły postępowanie administracyjne. Należycie rozważono okoliczności i fakty istotne dla wyniku postępowania, ustalone na podstawie niezbędnych badań lekarskich. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci tych badań nie budził wątpliwości. Zdaniem Sądu nie ma podstaw do uznania, że ustalenia dokonane przez organy nie odpowiadają stanowi rzeczywistemu.

W ocenie Sądu wojskowe komisje lekarskie obu instancji prawidłowo uznały, w oparciu o pełen materiał orzeczniczy, że rozpoznanie z § 35 pkt 6 zał. - astma oskrzelowa w okresie długotrwałej emisji (które zastąpiło ustalone w I instancji rozpoznanie - astmę oskrzelową w wywiadzie, zalicza skarżącego do kategorii "N", tj. niezdolny do pełnienia zawodowej służby wojskowej.

Odnośnie rozpoznanej u skarżącego cukrzycy i przedstawionych przez niego badań, gdzie wynik poziomu glukozy na czczo jest w normie, do czego organ odwoławczy się nie odniósł, podkreślić trzeba, że gdyby nawet okazało się, schorzenie to u skarżącego nie występuje to jednak okoliczność ta nie ma znaczenia wobec stwierdzonej u skarżącego astmy, która kwalifikuje do kategorii zdrowia "N".

W wyroku z dnia 5 marca 2008 r., sygn. II SA/Bd Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wskazał, że: "Tam, gdzie w wykazie ściśle powiązano występowania określonej choroby ze ściśle określoną kategorią - samo stwierdzenie występowania danej choroby u badanego jest wystarczające do rozstrzygnięcia, czy jest on zdolny do służby wojskowej" (publ. Lex nr 489130).

W tym stanie rzeczy Sąd stanął na stanowisku, iż wniesiona skarga nie zawiera uzasadnionych zarzutów i przy braku naruszeń prawa, które należałoby uwzględnić z urzędu, podlega oddaleniu, o czym na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), orzeczono w sentencji wyroku.