II SA/Rz 931/12

Uzasadnienie

II SA/Rz 931/12

U Z A S A D N I E N I E

Burmistrz Miasta [...] decyzją z dnia [...] marca 2012 r., nr [...] uchylił w całości decyzję własną z dnia [...] listopada 2010 r., nr [...], uchyloną decyzją z dnia [...] listopada 2011 r., nr [...] w pkt 3 dotyczącym przyznanego dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2011/2012 na O. K.

W dniu 27 kwietnia 2012 r. A. K. złożyła w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej (MOPS) wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od w/w decyzji. W uzasadnieniu wskazała, że decyzję Burmistrza odebrał jej niepełnoletni syn, który zapomniał przekazać przesyłkę matce. Podniosła, że o decyzji dowiedziała się dopiero z pisma MOPS w dniu 25 kwietnia 2012 r., kiedy czternastodniowy termin już minął. Wtedy też rozpoczęto poszukiwania decyzji.

Samorządowe Kolegium Odwoławczego (dalej jako SKO, Kolegium)

postanowieniem z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] odmówiło A. K. przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Burmistrza Miasta [...] z dnia [...] marca 2012 r., opisanej na wstępie. W podstawie prawnej organ odwoławczy wskazał art. 59 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej jako k.p.a.). W uzasadnieniu Kolegium podniosło, że wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania jest nieuzasadniony, gdyż wnioskodawczyni nie dopełniła czynności, dla której określony był termin tj. wraz z wnioskiem nie złożyła odwołania. W kontekście poczynionych uwag naprowadziło, że art. 58 § 1 i § 2 k.p.a. wskazuje, że zainteresowany powinien jednocześnie z wniesieniem żądania o przywrócenie terminu dopełnić czynności, dla której określony był termin. Zatem, gdy strona wnosi o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, powinna jednocześnie wnieść odwołanie. W sytuacji gdy do organu właściwego wpłynie jedynie wniosek o przywrócenie terminu, organ odmawia przywrócenia terminu, jeżeli do dnia doręczenia żądania organowi nie dopełniono czynności, dla której ustanowiono termin.

W skardze na to postanowienie A. K. zakwestionowała decyzję

o przyznaniu dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2011/2012 dla syna

i podniosła, że jest to już druga decyzja uchylająca ten sam dodatek.

SKO odpowiadając na skargę wniosło o jej oddalenie z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Odnosząc się do merytorycznych zarzutów skarżącej, podniosło, że nie stanowiły one przedmiotu orzekania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył co następuje;

Sąd administracyjny sprawuje w zakresie swej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, co wynika z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269, ze zm.). Zakres tej kontroli wyznacza art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) – zwanej dalej w skrócie P.p.s.a. Stosownie do tego przepisu Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W myśl art. 145 P.p.s.a., Sąd zobligowany jest do uchylenia decyzji bądź postanowienia lub stwierdzenia ich nieważności, ewentualnie niezgodności

z prawem, gdy dotknięte są one naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania, innym naruszeniem przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy, lub zachodzą przyczyny stwierdzenia nieważności decyzji wymienione w art. 156 k.p.a. lub innych przepisach.

W ramach kontroli legalności Sąd stosuje przewidziane prawem środki

w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 P.p.s.a.).

Rozpatrując sprawę w wyżej wskazanych aspektach Sąd stwierdził, że SKO naruszyło przepisy postępowania w sposób, który mógł mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podstawową kwestią było stwierdzenie, że nie była kwestionowana przez Kolegium podana we wniosku o przywrócenie terminu okoliczność, że decyzję organu I instancji skierowaną do skarżącej odebrał jej niepełnoletni syn O. Z przedstawionych Sądowi akt sprawy wynika, że odbiór przesyłki potwierdził właśnie O. K. w dniu 2 kwietnia 2012 r. Zgodnie z przepisami art. 43 k.p.a., w przypadku gdy pisma nie można doręczyć adresatowi osobiście, wobec jego nieobecności, doręcza się je za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. W świetle tej normy prawnej brak było podstaw do przyjęcia, że w dniu złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania przewidziany w art. 129 § 2 k.p.a. termin 14 dni już upłynął. Zdaniem Sądu w takiej sytuacji stosownie do zasady wynikającej z art. 9 zd. 2 k.p.a., Burmistrz niezwłocznie powinien poinformować A. K., że powinna złożyć odwołanie od decyzji, jeśli kwestionuje jej zgodność z prawem, bo termin do jej zaskarżenia liczyć się może od dnia, w którym weszła w posiadanie decyzji w tym sensie, że mogła zapoznać się z jej treścią. Skoro decyzja nie została doręczona zgodnie z przepisami prawa, a więc skutecznie – w dniu 2 kwietnia 2012 r., bo doręczono ją niepełnoletniemu synowi, a więc domownikowi, który nie jest dorosły, to nie mógł rozpocząć biegu od tego dnia czternastodniowy termin do jej zaskarżenia. Przyjęcie więc faktu skutecznego doręczenia w takiej sytuacji było niewątpliwym uchybieniem organu

Podstawową kwestią, która zdecydowała o uchyleniu zaskarżonego postanowienia było jednak wydanie postanowienia w oparciu o przepis art. 134 k.p.a. bez uprzedniego uruchomienia procedury uzupełnienia braku złożonego podania o przywrócenie terminu.

Sąd podziela stanowisko wyrażane w judykaturze i doktrynie (zob. m.in. uzasadnienia wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 sierpnia 2000 r., sygn. akt SA/ Bk 142/00, WSA w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2008 r., sygn. akt II SA/Gd 640/08 – Lex 477256, WSA w Łodzi z dnia 28 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Łd 627/08, Lex 478282 oraz glosa prof. Ludwika Żukowskiego do w/w wyroku NSA), zgodnie z którym dodatkowym wymogiem, o którym mowa w art. 63 § 2 in fine k.p.a. ustanowionym w art. 58 § 2 zdanie drugie k.p.a. jest wymóg jednoczesnego z wniesieniem prośby o przywrócenie terminu dopełnienia czynności, dla której określony był termin. Jak stwierdza w powołanej glosie L. Żukowski – w przypadku ubiegania się o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania obowiązek ten będzie polegał na jednoczesnym wniesieniu odwołania. Nie ulega więc wątpliwości, że niedopełnienie obowiązku jednoczesnego dokonania czynności skutkować może tylko koniecznością zastosowania procedury z art. 64 § 2 k.p.a., polegającej na wezwaniu osoby wnoszącej wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej, której w terminie nie dokonała (w tym przypadku wezwania do złożenia odwołania od decyzji, co niewątpliwie było wolą skarżącej), pod rygorem pozostawienia bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu. W świetle akceptowanych poglądów wyrażonych w przywołanych wyrokach i glosie, wykluczona jest w takim przypadku możliwość wydania postanowienia o odmowie przywrócenia terminu.

Wyżej zaprezentowane stanowiska Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela w całej rozciągłości. Ponieważ akta sprawy przedstawiono organowi II instancji dopiero pismem z dnia 17 maja 2012 r. aktualne było wdrożenie przez SKO procedury związanej z usunięciem braku wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania w oparciu o przepis art. 64 § 2 k.p.a., tj. wezwanie do uzupełnienia braku prośby przez złożenie odwołania. Ratio legis jednoczesnego z wnioskiem o przywrócenie terminu dokonania czynności, której terminowi dokonania uchybiono polega na zapobieżeniu takiej sytuacji, kiedy organ uwzględni prośbę, a strona nie dokona czynności, dla której przywrócono jej termin. Mimo więc użycia pojęcia "jednocześnie", dopuszcza się późniejsze, a niekiedy wcześniejsze dokonanie czynności, byleby tylko w momencie rozpoznania takiego wniosku – po uprzednim ewentualnym uzupełnieniu braku – czynność została dokonana, a wniosek o przywrócenie terminu do jej dokonania został złożony (tak m.in. uzasadnienie wyroku WSA w Łodzi z dnia 23.09.2010 r., sygn. akt II SA/Łd 694/10).

Naruszenie więc przez organ przepisu art. 64 § 2 w zw. z art. 58 § 2 zd. 2 k.p.a. oraz art. 43 k.p.a. mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co wyczerpuje przesłanki do uchylenia zaskarżonego postanowienia w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a.

W razie uprawomocnienia się niniejszego wyroku SKO wezwie skarżącą do złożenia odwołania od decyzji Burmistrza Miasta [...] z dnia [...] marca 2012 r., nr [...] w terminie i pod rygorem wynikającym z art. 64 § 2 k.p.a., a następnie stosownie do zaistniałej sytuacji rozpozna jej wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub pozostawi ten wniosek bez rozpatrzenia.