• II OSK 1905/12 - Wyrok Na...
  16.07.2025

II OSK 1905/12

Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2012-12-04

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Maria Czapska - Górnikiewicz
Mirosława Pindelska
Paweł Miładowski /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Dnia 4 grudnia 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Paweł Miładowski /spr./ sędzia NSA Maria Czapska-Górnikiewicz sędzia del. WSA Mirosława Pindelska Protokolant Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2012 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Stowarzyszenia [...] z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2012 r. sygn. akt VII SA/Wa 2257/11 w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą w K. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 stycznia 2012 r., sygn. akt VII SA/Wa 2257/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Stowarzyszenia [...] z siedzibą w K. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lipca 2011 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania.

Jak wynika z uzasadnienia wyroku pismem z 12 maja 2011 r. Stowarzyszenie [...] z siedzibą w K. zwróciło się do Wojewody Wielkopolskiego o wznowienie postępowania zakończonego decyzją Wojewody Wielkopolskiego z [...] lutego 2011 r. nr [...] o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę dla inwestycji pn. "[...] ". Wnosząc o wznowienie Stowarzyszenie powołało się na przepis art. 145 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej: k.p.a.) i podniosło, że z własnej winy nie brało udziału w postępowaniu.

Postanowieniem z [...] czerwca 2011 r. Wojewoda Wielkopolski na podstawie art. 149 § 3 k.p.a. odmówił wznowienia postępowania na wniosek wskazanego Stowarzyszenia. W uzasadnieniu organ podał, że postanowieniem z [...] lutego 2011 r. Wojewoda Wielkopolski odmówił dopuszczenia Stowarzyszenia [...] do udziału w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę dla inwestycji pn. "Odnowa infrastruktury transportu publicznego w związku z organizacją EURO 2012 w Poznaniu – Etap I". Stowarzyszenie na powyższe postanowienie złożyło zażalenie do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, który postanowieniem z [...] marca 2011 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie wykluczając tym samym możliwość udziału Stowarzyszenia na prawach strony. To zaś nie daje możliwości do spełnienia warunków określonych w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. do wznowienia postępowania.

W zażaleniu na postanowienie Wojewody Wielkopolskiego z [...] czerwca 2011 r. Stowarzyszenie podniosło, iż przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie toczy się postępowanie ze skargi Stowarzyszenia na postanowienie GINB z [...] marca 2011 r. wydane w przedmiocie odmowy dopuszczenia organizacji "[...] " do udziału w postępowaniu dotyczącym pozwolenia dla inwestycji pn. "[...] ", a to powoduje, że w niniejszej sprawie występuje przesłanka z art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. uzasadniająca zawieszenie postępowania.

Postanowieniem z [...] lipca 2011 r. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie Wojewody Wielkopolskiego o odmowie wznowienia postępowania.

W uzasadnieniu w pierwszej kolejności zwrócił uwagę na to, że podanie o wznowienie postępowania winno być złożone z zachowaniem terminu miesięcznego wynikającego z art. 148 k.p.a. Wyjaśnił, iż termin miesięczny do wystąpienia z wnioskiem o wznowienie z przyczyny określonej w art. 145 § pkt 4 k.p.a. biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji. Organ wskazał następnie, że zgodnie z aktami sprawy wnioskodawca wiedzę o decyzji Wojewody Wielkopolskiego z 18 lutego 2011 r. nr 49/11 posiadał co najmniej od 4 marca 2011 r., bowiem w dniu 4 marca 2011 r. złożył od tej decyzji odwołanie. Wobec tego termin do złożenia wniosku o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. upłynął dla Stowarzyszenia 4 kwietnia 2011 r. Stowarzyszenie z wnioskiem wystąpiło zaś w dniu 20 maja 2011 r., a wobec tego uchybiło terminowi z art. 148. Niezachowanie tego terminu musiało skutkować odmową wznowienia postępowania.

Niezależnie od powyższego, GINB zwrócił uwagę na to, że organizacja społeczna biorąca udział w postępowaniu na prawach strony nie może dokonać z prawnym skutkiem czynności, które są przejawem obowiązywania w postępowaniu administracyjnym zasady dyspozycyjności, w związku z czym nie może żądać m.in. wznowienia postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. w zw. z art. 147 k.p.a. zdanie drugie. Tym bardziej nie skutecznie z takim wnioskiem wystąpić organizacja, której odmówiono do udziału w postępowaniu, a taka sytuacja miała miejsce w tym przypadku. Odnosząc się do treści zażalenia GINB wskazał, iż wobec niezachowania przez wnioskodawcę terminu z art. 148 k.p.a., postępowanie wznowienie nie może zostać wszczęte, wobec czego bezprzedmiotowym jest rozważanie, czy toczące się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie postępowanie ze skargi Stowarzyszenia na postanowienie GINB z [...] marca 2011 r. (wydane w przedmiocie odmowy dopuszczenia Stowarzyszenia do udziału w postępowaniu), stanowi zagadnienie wstępne w sprawie. Na koniec GINB zaznaczył dodatkowo, że termin do złożenia podania o wznowienie uregulowany w art. 148 § 2 k.p.a. biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji, nie jest przy tym konieczna dokładna znajomość treści kwestionowanej decyzji, czy tez informacja na temat jej ostateczności. Wystarczy tylko wiedza o tym, że decyzja taka została wydana.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na ww. postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 29 lipca 2011 r. strona skarżąca – Stowarzyszenie [...] z siedzibą w K. wniosło o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz poprzedzającego go orzeczenia organu I instancji. Zaskarżonemu postanowieniu Stowarzyszenie zarzuciło naruszenie:-art. 148 § 2 w zw. z art. 145 § 1 k.p.a. poprzez oczywiście błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że termin na złożenie podania o wznowienie z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. nie biegnie do dnia w którym strona dowiedziała się o wydaniu ostatecznej decyzji administracyjnej kończącej postępowanie; art. 7 w zw. z art. 77 k.p.a. poprzez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zaniechanie rozpatrzenia zebranego materiału dowodowego w sposób wyczerpujący i w konsekwencji oczywiście błędne uznanie, że termin do złożenia podania o wznowienie z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. upłynął dla skarżącego Stowarzyszenia w dniu 4 kwietnia 2011 r. oraz art. 149 § 2 k.p.a. poprzez merytoryczne rozstrzygnięcie -bez przeprowadzenia postępowania, o którym mowa w art. 149 § 2 k.p.a.- spornej kwestii istnienia interesu prawnego podmiotu żądającego wznowienia postępowania i stwierdzenie, że skarżącemu Stowarzyszeniu nie przysługiwała legitymacja do złożenia wniosku o wznowienie postępowania.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wskazanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skargę oddalił.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że zaskarżone postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego wydane zostało w trybie postępowania wznowieniowego, będącego postępowaniem nadzwyczajnym stwarzającym możliwość ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postępowanie, w którym ona zapadło było dotknięte co najmniej jedną z kwalifikowanych wadliwości procesowych wyliczonych wyczerpująco w art. 145 § 1 i 145a § 1 k.p.a. Zaskarżonym w sprawie orzeczeniem organ utrzymał w mocy postanowienie Wojewody o odmowie wznowienia postępowania, na podstawie art. 149 § 3 k.p.a. Orzekając w ten sposób GINB wskazał, iż występują tego rodzaju okoliczności, które stanowią przeszkodę do uruchomienia postępowania wznowieniowego z wniosku skarżącego Stowarzyszenia. Okoliczności te, w świetle obowiązujących przepisów prawidłowo -w ocenie Sądu- zostały podniesione.

Przede wszystkim wskazać trzeba, że GINB prawidłowo zaznaczył w uzasadnieniu swojego orzeczenia, że podanie o wznowienie winno być złożone w terminie miesięcznym określonym w art. 148 k.p.a. Prawidłowo też zaznaczył, że upływ tego terminu wywołuje skutek w postaci odmowy wznowienia postępowania. Prawidłowo organ ten ustalił także, iż taka sytuacja wystąpiła w tym przypadku i stanowi niezależną od innych przyczynę uzasadniającą zastosowanie art. 149 § 3 k.p.a.

Sąd podkreślił, że zgodnie z brzmieniem art. 148 § 1 k.p.a. podanie o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracji państwowej, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji, w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okolicznościach stanowiących podstawę do wznowienia postępowania. Stosownie zaś do art. 148 § 2 k.p.a., termin do złożenia podania o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji. Organ administracji jest obowiązany z urzędu zbadać zachowanie tego terminu. Uchybienie terminowi do wniesienia podania o wszczęcie postępowania w sprawie wznowienia postępowania stanowi o braku podstaw do merytorycznej oceny decyzji kwestionowanej w postępowaniu wznowieniowym.

W niniejszej sprawie znaczenie prawne miał ostatni z cytowanych przepisów, albowiem wniosek skarżącego Stowarzyszenia o wznowienie postępowania opierał się na przesłance art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Zatem, należało ustalić w jakiej dacie Stowarzyszenie dowiedziało się o decyzji Wojewody Wielkopolskiego z 18 lutego 2011 r. nr 49/11. Przy czym, wskazać trzeba, że nie chodzi w tu o powzięcie wiadomości o decyzji ostatecznej, a o decyzji. Tak cyt. powyżej przepis art. 148 został sformułowany i z jego literalnego brzmienia w żaden sposób nie wynika, aby termin miesięczny w nim określony biegł od daty dowiedzenia się o decyzji ostatecznej (bo tylko takiej decyzji postępowanie wznowienie może dotyczyć). Przepis ten jest jasny w swej treści i w ocenie Sądu nie ma podstaw do tego, aby sięgać do innych metod jego wykładni. Dlatego też stanowiska odmiennego wyrażonego w skardze Sąd nie podziela. W ocenie Sądu pierwszej instancji, w myśl art. 148 § 2 k.p.a. ustawodawca liczy bieg terminu do wniesienia podania o wznowienie postępowania od dnia, w którym strona dowiedziała się o danej decyzji, tj. powzięła wiadomość o istnieniu tej decyzji i zawartym w niej rozstrzygnięciu. Znaczenie w kontekście tego przepisu ma więc tylko data uzyskania informacji o wydaniu decyzji. Artykuł 148 § 2 k.p.a. nie wymaga dla otwarcia biegu terminu do wniesienia podania o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. dopełnienia wymogu np. doręczenia decyzji, której dotyczy żądanie wznowienia, czy też uzyskania wiedzy nie tylko o jej wydaniu, ale także o jej ostateczności. Istotne jest to, aby do strony dotarła wiadomość o wydaniu decyzji i o zawartym w niej rozstrzygnięciu, niezależnie od źródła, z którego pochodzi informacja. Taki też pogląd wyrażono w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 sierpnia 2010 r. sygn. akt II OSK 1296/09, lex nr 746450.

W kontekście powyższego Sąd wskazał, że skarżące Stowarzyszenie wiedziało o decyzji Wojewody Wielkopolskiego z [...] lutego 2011 r. co najmniej w dniu 4 marca 2011 r., albowiem w tym dniu (czemu nie przeczy również Stowarzyszenie i co ostatecznie zostało przesądzone także wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie oddalającym skargę Stowarzyszenia na postanowienie stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania, sygn. akt VII SA/Wa 1259/11) wniosło odwołanie od ww. decyzji. Na powyższe zasadnie wskazał GINB i zasadnie stwierdził, że w tej sytuacji termin miesięczny przewidziany w art. 148 § 2 k.p.a. upływał dla Stowarzyszenia w dniu 4 kwietnia 2011 r. Tymczasem żądanie wznowienia postępowania Stowarzyszenie wniosło w maju 2011 r., a więc po upływie miesięcznego terminu.

Jednocześnie Sąd zaznaczył, iż wszczęcie postępowania w sprawie wznowienia pomimo uchybienia terminu stanowiłoby rażące naruszenie prawa, godzące w zasadę trwałości decyzji administracyjnych.

W kontekście zarzutów skargi wskazać nadto należy, iż niniejsza sprawa zainicjowana została wnioskiem o wznowienie zawartym w piśmie z [...] maja 2011 r., a przed datą jego wniesienia załatwione zostało pismo Stowarzyszenia wniesione w dniu [...] marca 2011 r. jako odwołanie. Pismo z [...] marca 2011 r. chociażby z tego względu, że zostało do tego czasu już załatwione, nie mogło więc być potraktowane w niniejszej sprawie jako żądanie wznowienia (na co wskazało Stowarzyszenie w skardze). Z pisma z [...] maja 2011 r. w żaden sposób nie wynika, że stanowi na przykład jego uzupełnienie. Co więcej – z obu ww. pism w sposób wyraźny wynika, w jakim trybie zostały wniesione, a przecież organ nie ma żadnych możliwości, aby modyfikować żądania podmiotów je wnoszących i jest tymi żądaniami związany.

Odmowa wznowienia postępowania z wniosku Stowarzyszenia uzasadniona była również tym, iż Stowarzyszenie jako organizacja społeczna (bez względu na to, czy została dopuszczona do udziału w postępowaniu, czy też nie), nie może skutecznie wnieść o wznowienie postępowania w oparciu o art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. w zw. z art. 147 tej ustawy.

Sytuację prawną organizacji społecznej określa art. 31 k.p.a. Przepis ten w § 1 daje organizacji społecznej uprawnienie do występowania w sprawie dotyczącej innej osoby z żądaniem wszczęcia postępowania lub dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym ważny interes społeczny. Zatem, na podstawie przepisów Kodeksu, organizacji społecznej służy prawo uczestniczenia w postępowaniu, ale wyłącznie na prawach strony. Z taką formą uczestnictwa w postępowaniu administracyjnym łączą się określone konsekwencje prawne. Mianowicie organizacja społeczna biorąca udział w postępowaniu na prawach strony nie może dokonać z prawnym skutkiem czynności, które są przejawem obowiązywania w postępowaniu administracyjnym zasady dyspozycyjności. Zasada ta umożliwia stronie rozporządzanie przedmiotem postępowania w ramach przysługujących jej na mocy obowiązujących przepisów uprawnień procesowych. Wobec tego pewne uprawnienia, które przysługują tylko stronie, nie mogą przysługiwać podmiotom uczestniczącym w postępowaniu na prawach strony. Organizacja społeczna nie może w szczególności domagać się zawieszenia postępowania na podstawie art. 98 § 1 k.p.a. ani umorzenia postępowania na podstawie art. 105 § 2 k.p.a., nie może zawrzeć ugody (art. 114 k.p.a.), jak również nie może żądać wznowienia postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Żądanie wszczęcia postępowania organizacja społeczna może wnieść tylko w sprawie, w której organ administracji władny jest wszcząć postępowanie z urzędu. Organizacja społeczna, która brała udział lub mogła brać udział w danym postępowaniu na prawach strony, nie może natomiast żądać wznowienia tego postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., albowiem wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. następuje tylko na żądanie strony (art. 147 k.p.a.). Pojęcie "podmiot na prawach strony" nie jest zaś tożsame z pojęciem "strony" w rozumieniu art. 28 k.p.a., a uprawnienia podmiotu na prawach strony nie są tożsame z uprawnieniami podmiotu mającego przymiot strony. Na powyższe wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 czerwca 2008 r. (sygn. akt II OSK 641/07, lex nr 510237), a Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie pogląd ten w całości podziela.

W konsekwencji Sąd podziela także stanowisko GINB wyrażone w tym zakresie w zaskarżonym orzeczeniu.

Konkludując, zaskarżone postanowienie odpowiada prawu. GINB zasadnie utrzymał nim w mocy postanowienie o odmowie wznowienia postępowania. W sprawie wystąpiły bowiem przeszkody natury formalnej, które uniemożliwiały wszczęcie postępowania wznowieniowego. W sprawie zasadnie oceniono, iż wniosek o wznowienie został złożony z uchybieniem miesięcznego terminu, zasadnie tez przyjęto, że wniosek ten jako pochodzący od organizacji społecznej (mogącej występować w sprawie jedynie jako uczestnik na prawach strony) i oparty na przesłance z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. nie mógł wywołać zamierzonego skutku prawnego. Prawidłowo także w postępowaniu odwoławczym GINB przyjął (odpowiadając na zarzuty zawarte w zażaleniu), że nie ma podstaw do zawieszenia postępowania w sprawie z urzędu, tj. nie ma w ogóle podstaw do rozważania tej kwestii w związku ze sprawą zawisłą przez WSA w Warszawie ze skargi Stowarzyszenia na postanowienie GINB z [...] marca 2011 r. o odmowie dopuszczenia organizacji do udziału w postępowaniu, albowiem za odmową wznowienia postępowania w sposób wystarczający przesądza niezachowanie terminu z art. 148 § 2 k.p.a. Z tego samego powodu Sąd nie widział podstaw do uwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania sądowego, do czasu rozpoznania skargi kasacyjnej przez Naczelny Sąd Administracyjny wniesionej od wyroku Sądu I instancji zapadłego w ww. sprawie, zgłoszonego przez skarżące Stowarzyszenie do protokołu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2012 r.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosło Stowarzyszenie [...] z siedzibą w K. zaskarżając tenże wyrok w całości i zarzuciło:

1. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.- zwanej dalej p.p.s.a.) w zw. z art. 148 § 1 i 2 k.p.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a to poprzez nieuwzględnienie skargi wobec błędnego uznania, iż termin na złożenie podania (wniosku) o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. nie biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o wydaniu ostatecznej decyzji administracyjnej kończącej postępowanie, jak również wobec błędnego uznania, iż organizacja społeczna, w sytuacji bezprawnej odmowy jej udziału w postępowaniu, nie jest legitymowana do złożenia wniosku o wznowienie takiego postępowania;

2. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 148 § 1 i 2 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a to poprzez nieuwzględnienie skargi wobec uznania, iż wniesione po upływie terminu odwołanie od decyzji pochodzące od strony, która bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu, nie może być traktowane jako podanie o wznowienie postępowania;

3. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 149 § 1 i 2 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a to poprzez nieuwzględnienie skargi wobec błędnego uznania za prawidłowe merytorycznego rozstrzygnięcia przez organ na etapie przed wydaniem postanowienia o wznowieniu postępowania spornej kwestii istnienia interesu prawnego podmiotu żądającego wznowienia postępowania i stwierdzeniu, że Skarżącemu nie przysługiwało uprawnienie do złożenia wniosku o wznowienie postępowania;

Wskazując na powyższe zarzuty skarżące kasacyjnie Stowarzyszenie wniosło o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, a także zasądzenie od organu, na rzecz skarżącego, kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zaskarżony wyrok mimo częściowo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Kwestią zasadniczą w niniejszej sprawie było to, iż w chwili orzekania przez organ II instancji w postępowaniu wznowieniowym, w obrocie prawnym znajdowała się ostateczna decyzja o odmowie dopuszczenia organizacji [...] do udziału w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę dla inwestycji PN. "[...] ".

Wskazać tymczasem należy, że w sytuacji gdy z treści wniosku o wznowienie postępowania w sposób oczywisty i niebudzący żadnych wątpliwości wynika, że wnioskodawca nie ma przymiotu strony postępowania wznowieniowego, to zbędne jest przeprowadzenie przez organ postępowania rozpoznawczego i wyjaśnianie tej kwestii (por. wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2011 r., sygn. akt II OSK 95/10, LEX nr 953098). W sytuacji natomiast, gdy podmiot w toku postępowania zwykłego wystąpił z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu i zapadła ostateczna decyzja o odmowie dopuszczenia go do tego postępowania, to zachodzi sytuacja w której w sposób oczywisty i niebudzący wątpliwości można przyjąć, że podmiot ten nie ma przymiotu strony również w postępowaniu wznowieniowym co uzasadnia wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania wznowieniowego.

Co więcej, Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela pogląd, zgodnie z którym organizacja społeczna, która brała udział lub mogła brać udział w danym postępowaniu na prawach strony, nie może żądać wznowienia tego postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., albowiem nie jest ona stroną o której mowa w art. 147 k.p.a. a jedynie podmiotem na prawach strony (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2008 r., sygn. akt II OSK 641/07, LEX nr 510237).

Pojęcie "podmiot na prawach strony" nie jest tożsame z pojęciem "strony" w rozumieniu art. 28 k.p.a., a uprawnienia podmiotu na prawach strony nie są tożsame z uprawnieniami podmiotu mającego przymiot strony.

Podmiot na prawach strony jest uprawniony do podejmowania czynności procesowych, ale nie może dysponować prawami o charakterze materialnym, które są przedmiotem postępowania w sprawie innej osoby. Nie można też powodować rozporządzenia prawami strony przez odniesienie do organizacji społecznej występującej na prawach strony lub zabiegającej o taki status przepisu art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. bez pogwałcenia zasady dyspozycyjności (por. J. Borkowski, glosa do wyroku NSA z dnia 23 listopada 1999 r., II SA/Kr 1191/99, OSP 2000/7-8/112).

Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela wykładni jaką przyjął Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odnoszącej się do sposobu obliczania początkowego dnia jednomiesięcznego terminu określonego w art. 148 § 1 k.p.a. Jak trafnie wskazano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2011 r., sygn. akt II OSK 1113/10, LEX nr 1090143, w myśl art. 145 § 1 k.p.a. wznowienie postępowania może nastąpić wyłącznie w sprawie zakończonej decyzją ostateczną. To oznacza, że podanie o wznowienie postępowania może być skutecznie wniesione najwcześniej w pierwszym dniu po dniu, w którym decyzja stała się ostateczna. W żadnym więc wypadku bieg terminu określonego w art. 148 § 1 k.p.a. nie może się rozpocząć przed ostatecznym zakończeniem zwykłego postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu wskazywanego wyroku NSA przytoczono również tożsamy pogląd wyrażany na gruncie podobnej treści art. 407 k.p.c. (Komentarz pod. Red. T. Erecińskiego, Wydawnictwo LexisNexis, część pierwsza, tom 2, wyd. 3, s. 399). Jakkolwiek zarzut skargi kasacyjnej naruszenia przepisów postępowania wskazany w pkt 1 skargi kasacyjnej zawierał zatem uzasadnione podstawy, to naruszenie przepisów postępowania w tym zakresie nie miało istotnego wpływu na wynik sprawy przede wszystkim z uwagi na to, że jak wskazano na wstępie już z samego wniosku o wznowienie postępowania wynikało w sposób oczywisty i niebudzący wątpliwości, że podmiot go składający nie ma przymiotu strony w postępowaniu wznowieniowym, co uzasadniało wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w trybie nadzwyczajnym.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę kasacyjną oddalił.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...