II SA/Op 440/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
2012-11-29Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Grażyna Jeżewska /przewodniczący sprawozdawca/
Krzysztof Bogusz
Teresa CisykSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Jeżewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Teresa Cisyk Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 28 marca 2012 r., Nr XVIII/120/2012 w przedmiocie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy 1) stwierdza nieważność § 4 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 28 marca 2012 r., Nr XVIII/120/2012 w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn oraz stwierdza nieważność § 1 pkt 2 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 30 sierpnia 2012 r., Nr XXIII/164/2012 w sprawie zmiany uchwały dotyczącej określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn, 2) określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w części określonej w pkt 1 wyroku .
Uzasadnienie
Rada Miejska w Wołczynie na sesji w dniu 28 marca 2012 r., podjęła uchwałę Nr XVIII/120/2012 w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. Jako podstawę prawną wydania uchwały wskazała art. 14 ust. 1 i 4, art. 18 ust. 1 i 2, art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2011 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) oraz art. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 71, poz. 734 ze zm.). Przedmiotową uchwałą Rada Miejska, od § 1 do § 13, uregulowała zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. W przywołanych paragrafach w szczególności uregulowała Zasady ogólne (Rozdział 2), zawierające definicje pojęć: osób zamieszkujących na terenie Gminy (§ 2 pkt 1), dochodzie (§ 2 pkt 2), osób nie mających zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych (§ 2 pkt 3), niedostatku (§ 2 pkt 4), najniższej emeryturze (§ 2 pkt 5), czy warunków zamieszkania kwalifikujących do ich poprawy (§ 2 pkt 6). Odnosząc się do osób nie mających zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych, Rada określiła, że rozumie się pod tym pojęciem osoby, które: 1) zamieszkują w lokalu, w którym na jedną zamieszkałą w nim osobę przypada mniej niż 5 m² powierzchni lub zajmowany lokal nie nadaje się na pobyt stały ludzi; 2) opuszczają dom dziecka po osiągnięciu pełnoletniości i nie mają możliwości zamieszkania w innym lokalu; 3) pozbawione zostały zajmowanego lokalu mieszkalnego w wyniku klęski żywiołowej, pożaru i innych zdarzeń losowych. Ponadto, w § 4 ust. 1 uchwały Rada Miejska postanowiła, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w uchwale, można oddać w najem osobie mieszkającej na terenie Gminy, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego. A w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, tytuł prawny do lokalu mieszkalnego nie może również przysługiwać drugiemu małżonkowi, chyba że małżonkowie pozostają w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu (§ 4 ust. 2) W § 14 z kolei, Rada powierzyła wykonanie uchwały Burmistrzowi Wołczyna, a w § 15 postanowiła, że traci moc uchwała Nr XI/111/2003 z dnia 10 września 2003 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy Wołczyn. Postanowiono również w § 16, że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego.
Na przywołaną uchwałę, pismem procesowym z dnia 31 lipca 2012 r., skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wniósł Wojewoda Opolski, żądając stwierdzenia jej nieważności z powodu istotnego naruszenia prawa. Zarzucił zaskarżonej uchwale naruszenie art. 21 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, przez nieuregulowanie w swej treści niezbędnych elementów zasad wynajmowania lokali, jakie ustawodawca nakazuje organom stanowiącym samorządu terytorialnego zawrzeć w tego typu akcie. W ocenie Wojewody, wymienione enumeratywnie w przepisie w punktach od 1-7 elementy stanowią wprawdzie katalog otwarty z uwagi na zawarty w tym przepisie zwrot: "w szczególności", ale jednocześnie są to elementy obligatoryjne, do określenia których rada została zobowiązana, podejmując uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Organ nadzoru zarzucił zatem Radzie Miejskiej w Wołczynie, że kwestionowana uchwała nie zawiera wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony oraz wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony oraz wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą zastosowanie obniżek czynszu – do czego była zobowiązana na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 1 ustawy. Brak jest również w uchwale, zdaniem Wojewody Opolskiego, kryteriów oddawania w najem lokali o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m² - do czego była zobowiązana, na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 7 przywołanej ustawy. Ponadto, Wojewoda Opolski zarzucił uchwale, że w § 2 ust. 3 ustala zamknięty katalog osób, które nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych, co stanowi naruszenie art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ustawy. Ustawodawca we wskazanych przepisach określił już bowiem omawianą kwestię postanawiając, że uprawnionymi do najmu lokalu z gminnego zasobu są mieszkańcy gminy mający niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe i prowadzący gospodarstwa domowe o niskich dochodach, a w przypadku lokalu socjalnego – także nieposiadający tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego. W ocenie organu nadzoru, ustawodawca nie przekazał Radzie kompetencji do modyfikowania określonego już w ustawie kręgu osób uprawnionych, a zatem brak było podstaw do przyjęcia w kwestionowanej uchwale zapisów wykluczających wnioski złożone przez osoby, które zbyły lub przekazały lokal lub budynek mieszkalny w całości lub w części. Podobne zastrzeżenia Wojewoda Opolski odniósł do § 4 ust. 1 i 2 uchwały, który to przepis wyłącza z katalogu osób mogących ubiegać się o najem lokalu mieszkalnego z zasobu Gminy Wołczyn, tych jej mieszkańców, którzy nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego.
W odpowiedzi na skargę Burmistrz Wołczyna wniósł o umorzenie postępowania na zasadzie art. 161 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z uwagi na okoliczność, że uchwałą Nr XXIII/164/2012 Rada Miejska w Wołczynie dokonała zmiany zaskarżonej uchwały w zakresie objętym skargą. Do akt sprawy dołączył ponadto odpis uchwały zmieniającej z dnia 30 sierpnia 2012 r., która nowelizuje zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu uchwałę, w zakresie kwestionowanych § 2 i § 4, a ponadto w § 6a, § 7, § 9 i § 13. Treść znowelizowanego § 2 uchwały zawiera definicje pojęć: osób zamieszkujących na terenie Gminy, dochodu, niedostatku, najniższej emerytury, warunków zamieszkiwania kwalifikujących do ich poprawy. Zapis § 13 określa zasady najmu lokali mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m² postanawiając, że lokale tego typu oddaje się w najem na podstawie przetargu z zastosowaniem czynszu ustalonego dla takich lokali przez Burmistrza Wołczyna lub przeznacza się je do sprzedaży. Po dokonanych zmianach § 4 otrzymał natomiast brzmienie: "Lokale mieszkalne, na zasadach określonych w niniejszej uchwale, można oddać w najem osobie, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego i która spełnia kryteria dodatkowe wymienione w tej uchwale". Dodano także § 6a określający dochód brutto gospodarstwa domowego najemcy, ubiegającego się o obniżenie czynszu.
Wojewoda Opolski, odnosząc się do wniosku o umorzenie postępowania, w piśmie procesowym z dnia 13 września 2012 r. stwierdził, że uchwała zmieniająca nie może zostać uznana za prawidłowe ustosunkowanie się do zarzutów podniesionych w skardze, gdyż nadal zmienione brzmienie § 4 uchwały, nie może być uznane za zgodne z prawem z powodów przytoczonych w skardze. W konsekwencji, organ nadzoru nie przychylił się do wniosku o umorzenie postępowania sądowego.
Na rozprawie odbytej przed Sądem w dniu 29 listopada 2012 r., pełnomocnik Wojewody Opolskiego zmienił zakres żądania skargi i wniósł o stwierdzenie nieważności § 4 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. oraz stwierdzenie nieważności § 1 pkt 2 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne powołane są m.in. do sprawowania kontroli nad działalnością administracji publicznej, pod względem jej zgodności z prawem. Stosownie do art. 3 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., zakres kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego.
Zgodnie zaś z art. 147 § 1 P.p.s.a., sąd, uwzględniając skargę na uchwałę, o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 5 P.p.s.a., stwierdza nieważność tej uchwały w całości lub w części albo stwierdza, że została wydana z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie jej nieważności. Odnośnie uchwał rady gminy przepis ten pozostaje w związku z przepisem art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), zwanej dalej u.s.g., który stanowi, że uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Organem nadzoru jest natomiast Wojewoda, z mocy art. 86 u.s.g. Nadzór nad działalnością gminną sprawuje on na podstawie kryterium zgodności z prawem (art. 85 u.s.g.). Ponadto, stosownie do treści art. 93 ust. 1 u.s.g., wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego przez organ nadzoru, w zakresie stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy, nie jest dopuszczalne po upływie ustawowego terminu 30 dni. Upływ tego terminu nie wyłącza jednak badania legalności takiej uchwały. Organ nadzoru może bowiem zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego, który dokona jej kontroli pod kątem zgodności z prawem. Wnosząc skargę do sądu administracyjnego, organ nadzoru nie jest przy tym ograniczony terminem zaskarżenia, o którym mowa w art. 53 § 1-3 P.p.s.a.
W niniejszej sprawie zaskarżona uchwała Nr XVIII/120/2012 nie została objęta rozstrzygnięciem nadzorczym, a skarga została wniesiona do Sądu przez właściwy organ po upływie terminu do stwierdzenia nieważności uchwały w trybie postępowania nadzorczego. Ustalenia te dotyczą także uchwały zmieniającej Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r. Z tego też względu skargę uznać należało za skutecznie wniesioną.
Odnotować w tym miejscu należy, że przedmiotem oceny Sądu w sprawie jest zaskarżona przez Wojewodę Opolskiego pismem procesowym z dnia 31 lipca 2012 r., uchwała Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. Z uwagi jednakże na okoliczność, że Rada Miejska w Wołczynie podjęła w dniu 30 sierpnia 2012 r. uchwałę Nr XXIII/164/2012, która to uchwała wprowadziła zmiany w zaskarżonej do sądu administracyjnego uchwale, a jednocześnie pełnomocnik Wojewody Opolskiego na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 r. złożył oświadczenie o zmianie zakresu skargi, tym samym rozszerzył się przedmiot rozpoznania Sądu o uchwałę zmieniającą. Zgodnie bowiem z art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że sąd bada w pełnym zakresie treść zaskarżonego aktu pod względem jego zgodności z prawem, żadna bowiem część tego aktu nie korzysta z domniemania prawidłowości. Zakresem rozpoznania sądu I instancji objęte są więc wszystkie czynności i akty wydane w danej sprawie administracyjnej, niezależnie od tego, w jakim stadium postępowania i w jakim trybie zostały podjęte lub wydane, jeżeli tylko dotyczą tej samej sprawy administracyjnej (por.: wyrok NSA z dnia 15 listopada 2006 r., sygn. akt II OSK 1353/05; z dnia 10 października 2012 r., sygn. akt II OSK 1726/12, obydwa dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, na stronie internetowej: www.nsa.gov.pl).
Oceniając legalność zaskarżonych aktów wskazać należy, że zostały one podjęte na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (cyt. wyżej), zwanej dalej: "ustawą lokalową". Kwestionowane uchwały należą do aktów prawa miejscowego, które Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zalicza do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły (art. 87 ust. 2 Konstytucji RP). Takie zaliczenie pociąga za sobą konsekwencje w postaci konieczności odnoszenia do nich (i spełniania przez nie) wszystkich zasad charakteryzujących tworzenie i obowiązywanie systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego, przede wszystkim zaś zasady prymatu ustawy w hierarchii aktów prawnych, i zasady, że wszelkie inne akty prawotwórcze mogą być stanowione wyłącznie na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie (por. D. Dąbek: "Prawo miejscowe samorządu terytorialnego", Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz - Kraków 2003, s. 58). W stosunku do aktów prawa miejscowego zasady te wyraża art. 94 Konstytucji RP, który stanowi, że organy samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej ustanawiają akty prawa miejscowego na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Ustawa określa też zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego. W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że w hierarchii źródeł prawa akty prawa miejscowego zajmują pozycję zależną, gdyż są uwarunkowane normami zawartymi w aktach prawnych wyższego rzędu. W rozpoznawanej sprawie przepis art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy lokalowej zawiera upoważnienie nakładające na radę gminy obowiązek uchwalenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel. W przepisie tym wskazano również, że w razie gdy rada gminy nie określi w uchwale odmiennych zasad, do lokali podnajmowanych przez gminę stosuje się odpowiednio zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Z kolei ust. 3 art. 21 ustawy lokalowej stanowi, że zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy powinny określać w szczególności:
1) wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego, oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą zastosowanie obniżek czynszu;
2) warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy;
3) kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego;
4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych zasobach;
5) tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony i o najem lokali socjalnych oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej;
6) zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy;
7) kryteria oddawania w najem lokali o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m².
Analiza treści przytoczonego wyżej przepisu ustawy lokalowej prowadzi do wniosku, że zawiera on szczegółowe upoważnienie ustawowe, określające materię, jaką pozostawiono uregulowaniu w drodze aktu prawa miejscowego. Zakres właściwości rady gminy w stanowieniu tego typu aktu został zatem ściśle określony i nie może naruszać w tym względzie regulacji ustawowych, bowiem stanowiłoby to istotne naruszenie prawa. W utrwalonym orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się bowiem, że powtórzenie regulacji ustawowych bądź ich modyfikacja i uzupełnienie przez przepisy gminne jest niezgodne z zasadami legislacji. Uchwała organu gminy nie powinna zatem powtarzać przepisów ustawowych, jak też nie może zawierać postanowień sprzecznych z ustawą (por. wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 878/12 i powołane tam orzecznictwo, zamieszczony na stronie internetowej - http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Z powyższych względów za istotne naruszenie prawa uznać należy regulacje dokonane przez Radę Miejską w Wołczynie w § 4 uchwały z dnia 28 marca 2012 r. i w § 1 pkt 2 uchwały z dnia 30 sierpnia 2012 r. W przywołanym § 4 Rada Miejska postanawia bowiem, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w uchwale, można oddać w najem osobie zamieszkującej na terenie Gminy, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego. A w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, tytuł prawny do lokalu mieszkalnego nie może również przysługiwać drugiemu małżonkowi, chyba że małżonkowie pozostają w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu. Z kolei § 1 pkt 2 uchwały zmieniającej stwierdza, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w niniejszej uchwale, można oddać w najem osobie, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego i która spełnia kryteria dodatkowe wymienione w tej uchwale. Stwierdzić przyjdzie, że w omawianych paragrafach Rada Miejska w sposób nieuprawniony ustaliła, w przypadku ubiegania się o lokal mieszkalny, wymóg braku tytułu do lokalu. Posiadanie tytułu prawnego do lokalu nie przesądza bowiem o tym, że po stronie członka wspólnoty samorządowej nie istnieje przesłanka niezaspokojonej potrzeby mieszkaniowej, o której mowa w art. 4 ust. 2 ustawy lokalowej. Zasadność tego stanowiska potwierdza treść art. 23 ust. 2 ustawy, w którym ustawodawca wyłączył możliwość zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego z osobą posiadającą tytuł do lokalu, co w efekcie oznacza, że wskazane wyłączenie nie dotyczy lokali innych niż socjalne. Przypomnienia wymaga, że m.in. w art. 4 ust. 2 oraz art. 20 ustawy lokalowej określony został zarówno cel utworzenia mieszkaniowego zasobu gminy, jak i krąg osób posiadających prawo do lokalu z tego zasobu, zatem za działanie pozaprawne należy uznać wprowadzenie dla osób ubiegających się o najem lokalu gminnego dodatkowych warunków, które nie wynikają z przepisów ustawy. Podkreślić trzeba, że zasady wynajmowania lokali winny być tak skonstruowane, by ci z mieszkańców gminy, którzy spełniają podstawowe kryteria przedmiotowe (jak warunki zamieszkiwania i wysokość dochodu), od których zależy wynajęcie lokalu z zasobu mieszkaniowego gminy, mieli równe szanse na czynienie starań o uzyskanie lokalu, z uwzględnieniem przewidzianego przez ustawodawcę pierwszeństwa zawarcia umowy najmu przysługującego osobom spełniającym wskazane w tym względzie w uchwale kryteria. Brak zatem podstaw, aby z procedury weryfikacji wniosków wykluczyć osoby ubiegające się o lokal z zasobu gminnego (inny niż socjalny), które to osoby posiadają tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego.
W tym stanie rzeczy, należy stwierdzić, że zaskarżone uchwały: Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. w części dotyczącej § 4 i Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r. w części dotyczącej § 1 pkt 2, istotnie naruszają prawo, gdyż zawierają regulacje sprzeczne z ustawą lokalową. Takie stanowisko skutkuje uznaniem, że badane uchwały w części wskazanej w pkt 1 wyroku, jako sprzeczne z prawem są nieważne w świetle art. 91 ust. 1 u.s.g.
Z powyższych względów, na podstawie art. 147 § 1 P.p.s.a., orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku. Orzeczenie zawarte w punkcie drugim wyroku uzasadnia natomiast przepis art. 152 P.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Grażyna Jeżewska /przewodniczący sprawozdawca/Krzysztof Bogusz
Teresa Cisyk
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Jeżewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Teresa Cisyk Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 28 marca 2012 r., Nr XVIII/120/2012 w przedmiocie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy 1) stwierdza nieważność § 4 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 28 marca 2012 r., Nr XVIII/120/2012 w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn oraz stwierdza nieważność § 1 pkt 2 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 30 sierpnia 2012 r., Nr XXIII/164/2012 w sprawie zmiany uchwały dotyczącej określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn, 2) określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w części określonej w pkt 1 wyroku .
Uzasadnienie
Rada Miejska w Wołczynie na sesji w dniu 28 marca 2012 r., podjęła uchwałę Nr XVIII/120/2012 w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. Jako podstawę prawną wydania uchwały wskazała art. 14 ust. 1 i 4, art. 18 ust. 1 i 2, art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2011 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) oraz art. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 71, poz. 734 ze zm.). Przedmiotową uchwałą Rada Miejska, od § 1 do § 13, uregulowała zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. W przywołanych paragrafach w szczególności uregulowała Zasady ogólne (Rozdział 2), zawierające definicje pojęć: osób zamieszkujących na terenie Gminy (§ 2 pkt 1), dochodzie (§ 2 pkt 2), osób nie mających zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych (§ 2 pkt 3), niedostatku (§ 2 pkt 4), najniższej emeryturze (§ 2 pkt 5), czy warunków zamieszkania kwalifikujących do ich poprawy (§ 2 pkt 6). Odnosząc się do osób nie mających zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych, Rada określiła, że rozumie się pod tym pojęciem osoby, które: 1) zamieszkują w lokalu, w którym na jedną zamieszkałą w nim osobę przypada mniej niż 5 m² powierzchni lub zajmowany lokal nie nadaje się na pobyt stały ludzi; 2) opuszczają dom dziecka po osiągnięciu pełnoletniości i nie mają możliwości zamieszkania w innym lokalu; 3) pozbawione zostały zajmowanego lokalu mieszkalnego w wyniku klęski żywiołowej, pożaru i innych zdarzeń losowych. Ponadto, w § 4 ust. 1 uchwały Rada Miejska postanowiła, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w uchwale, można oddać w najem osobie mieszkającej na terenie Gminy, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego. A w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, tytuł prawny do lokalu mieszkalnego nie może również przysługiwać drugiemu małżonkowi, chyba że małżonkowie pozostają w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu (§ 4 ust. 2) W § 14 z kolei, Rada powierzyła wykonanie uchwały Burmistrzowi Wołczyna, a w § 15 postanowiła, że traci moc uchwała Nr XI/111/2003 z dnia 10 września 2003 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy Wołczyn. Postanowiono również w § 16, że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego.
Na przywołaną uchwałę, pismem procesowym z dnia 31 lipca 2012 r., skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wniósł Wojewoda Opolski, żądając stwierdzenia jej nieważności z powodu istotnego naruszenia prawa. Zarzucił zaskarżonej uchwale naruszenie art. 21 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, przez nieuregulowanie w swej treści niezbędnych elementów zasad wynajmowania lokali, jakie ustawodawca nakazuje organom stanowiącym samorządu terytorialnego zawrzeć w tego typu akcie. W ocenie Wojewody, wymienione enumeratywnie w przepisie w punktach od 1-7 elementy stanowią wprawdzie katalog otwarty z uwagi na zawarty w tym przepisie zwrot: "w szczególności", ale jednocześnie są to elementy obligatoryjne, do określenia których rada została zobowiązana, podejmując uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Organ nadzoru zarzucił zatem Radzie Miejskiej w Wołczynie, że kwestionowana uchwała nie zawiera wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony oraz wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony oraz wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą zastosowanie obniżek czynszu – do czego była zobowiązana na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 1 ustawy. Brak jest również w uchwale, zdaniem Wojewody Opolskiego, kryteriów oddawania w najem lokali o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m² - do czego była zobowiązana, na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 7 przywołanej ustawy. Ponadto, Wojewoda Opolski zarzucił uchwale, że w § 2 ust. 3 ustala zamknięty katalog osób, które nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych, co stanowi naruszenie art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ustawy. Ustawodawca we wskazanych przepisach określił już bowiem omawianą kwestię postanawiając, że uprawnionymi do najmu lokalu z gminnego zasobu są mieszkańcy gminy mający niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe i prowadzący gospodarstwa domowe o niskich dochodach, a w przypadku lokalu socjalnego – także nieposiadający tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego. W ocenie organu nadzoru, ustawodawca nie przekazał Radzie kompetencji do modyfikowania określonego już w ustawie kręgu osób uprawnionych, a zatem brak było podstaw do przyjęcia w kwestionowanej uchwale zapisów wykluczających wnioski złożone przez osoby, które zbyły lub przekazały lokal lub budynek mieszkalny w całości lub w części. Podobne zastrzeżenia Wojewoda Opolski odniósł do § 4 ust. 1 i 2 uchwały, który to przepis wyłącza z katalogu osób mogących ubiegać się o najem lokalu mieszkalnego z zasobu Gminy Wołczyn, tych jej mieszkańców, którzy nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego.
W odpowiedzi na skargę Burmistrz Wołczyna wniósł o umorzenie postępowania na zasadzie art. 161 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z uwagi na okoliczność, że uchwałą Nr XXIII/164/2012 Rada Miejska w Wołczynie dokonała zmiany zaskarżonej uchwały w zakresie objętym skargą. Do akt sprawy dołączył ponadto odpis uchwały zmieniającej z dnia 30 sierpnia 2012 r., która nowelizuje zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu uchwałę, w zakresie kwestionowanych § 2 i § 4, a ponadto w § 6a, § 7, § 9 i § 13. Treść znowelizowanego § 2 uchwały zawiera definicje pojęć: osób zamieszkujących na terenie Gminy, dochodu, niedostatku, najniższej emerytury, warunków zamieszkiwania kwalifikujących do ich poprawy. Zapis § 13 określa zasady najmu lokali mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m² postanawiając, że lokale tego typu oddaje się w najem na podstawie przetargu z zastosowaniem czynszu ustalonego dla takich lokali przez Burmistrza Wołczyna lub przeznacza się je do sprzedaży. Po dokonanych zmianach § 4 otrzymał natomiast brzmienie: "Lokale mieszkalne, na zasadach określonych w niniejszej uchwale, można oddać w najem osobie, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego i która spełnia kryteria dodatkowe wymienione w tej uchwale". Dodano także § 6a określający dochód brutto gospodarstwa domowego najemcy, ubiegającego się o obniżenie czynszu.
Wojewoda Opolski, odnosząc się do wniosku o umorzenie postępowania, w piśmie procesowym z dnia 13 września 2012 r. stwierdził, że uchwała zmieniająca nie może zostać uznana za prawidłowe ustosunkowanie się do zarzutów podniesionych w skardze, gdyż nadal zmienione brzmienie § 4 uchwały, nie może być uznane za zgodne z prawem z powodów przytoczonych w skardze. W konsekwencji, organ nadzoru nie przychylił się do wniosku o umorzenie postępowania sądowego.
Na rozprawie odbytej przed Sądem w dniu 29 listopada 2012 r., pełnomocnik Wojewody Opolskiego zmienił zakres żądania skargi i wniósł o stwierdzenie nieważności § 4 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. oraz stwierdzenie nieważności § 1 pkt 2 uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne powołane są m.in. do sprawowania kontroli nad działalnością administracji publicznej, pod względem jej zgodności z prawem. Stosownie do art. 3 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., zakres kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego.
Zgodnie zaś z art. 147 § 1 P.p.s.a., sąd, uwzględniając skargę na uchwałę, o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 5 P.p.s.a., stwierdza nieważność tej uchwały w całości lub w części albo stwierdza, że została wydana z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie jej nieważności. Odnośnie uchwał rady gminy przepis ten pozostaje w związku z przepisem art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), zwanej dalej u.s.g., który stanowi, że uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Organem nadzoru jest natomiast Wojewoda, z mocy art. 86 u.s.g. Nadzór nad działalnością gminną sprawuje on na podstawie kryterium zgodności z prawem (art. 85 u.s.g.). Ponadto, stosownie do treści art. 93 ust. 1 u.s.g., wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego przez organ nadzoru, w zakresie stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy, nie jest dopuszczalne po upływie ustawowego terminu 30 dni. Upływ tego terminu nie wyłącza jednak badania legalności takiej uchwały. Organ nadzoru może bowiem zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego, który dokona jej kontroli pod kątem zgodności z prawem. Wnosząc skargę do sądu administracyjnego, organ nadzoru nie jest przy tym ograniczony terminem zaskarżenia, o którym mowa w art. 53 § 1-3 P.p.s.a.
W niniejszej sprawie zaskarżona uchwała Nr XVIII/120/2012 nie została objęta rozstrzygnięciem nadzorczym, a skarga została wniesiona do Sądu przez właściwy organ po upływie terminu do stwierdzenia nieważności uchwały w trybie postępowania nadzorczego. Ustalenia te dotyczą także uchwały zmieniającej Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r. Z tego też względu skargę uznać należało za skutecznie wniesioną.
Odnotować w tym miejscu należy, że przedmiotem oceny Sądu w sprawie jest zaskarżona przez Wojewodę Opolskiego pismem procesowym z dnia 31 lipca 2012 r., uchwała Rady Miejskiej w Wołczynie Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie określenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Wołczyn. Z uwagi jednakże na okoliczność, że Rada Miejska w Wołczynie podjęła w dniu 30 sierpnia 2012 r. uchwałę Nr XXIII/164/2012, która to uchwała wprowadziła zmiany w zaskarżonej do sądu administracyjnego uchwale, a jednocześnie pełnomocnik Wojewody Opolskiego na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 r. złożył oświadczenie o zmianie zakresu skargi, tym samym rozszerzył się przedmiot rozpoznania Sądu o uchwałę zmieniającą. Zgodnie bowiem z art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że sąd bada w pełnym zakresie treść zaskarżonego aktu pod względem jego zgodności z prawem, żadna bowiem część tego aktu nie korzysta z domniemania prawidłowości. Zakresem rozpoznania sądu I instancji objęte są więc wszystkie czynności i akty wydane w danej sprawie administracyjnej, niezależnie od tego, w jakim stadium postępowania i w jakim trybie zostały podjęte lub wydane, jeżeli tylko dotyczą tej samej sprawy administracyjnej (por.: wyrok NSA z dnia 15 listopada 2006 r., sygn. akt II OSK 1353/05; z dnia 10 października 2012 r., sygn. akt II OSK 1726/12, obydwa dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, na stronie internetowej: www.nsa.gov.pl).
Oceniając legalność zaskarżonych aktów wskazać należy, że zostały one podjęte na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (cyt. wyżej), zwanej dalej: "ustawą lokalową". Kwestionowane uchwały należą do aktów prawa miejscowego, które Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zalicza do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły (art. 87 ust. 2 Konstytucji RP). Takie zaliczenie pociąga za sobą konsekwencje w postaci konieczności odnoszenia do nich (i spełniania przez nie) wszystkich zasad charakteryzujących tworzenie i obowiązywanie systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego, przede wszystkim zaś zasady prymatu ustawy w hierarchii aktów prawnych, i zasady, że wszelkie inne akty prawotwórcze mogą być stanowione wyłącznie na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie (por. D. Dąbek: "Prawo miejscowe samorządu terytorialnego", Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz - Kraków 2003, s. 58). W stosunku do aktów prawa miejscowego zasady te wyraża art. 94 Konstytucji RP, który stanowi, że organy samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej ustanawiają akty prawa miejscowego na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Ustawa określa też zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego. W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że w hierarchii źródeł prawa akty prawa miejscowego zajmują pozycję zależną, gdyż są uwarunkowane normami zawartymi w aktach prawnych wyższego rzędu. W rozpoznawanej sprawie przepis art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy lokalowej zawiera upoważnienie nakładające na radę gminy obowiązek uchwalenia zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel. W przepisie tym wskazano również, że w razie gdy rada gminy nie określi w uchwale odmiennych zasad, do lokali podnajmowanych przez gminę stosuje się odpowiednio zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Z kolei ust. 3 art. 21 ustawy lokalowej stanowi, że zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy powinny określać w szczególności:
1) wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego, oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą zastosowanie obniżek czynszu;
2) warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy;
3) kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego;
4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych zasobach;
5) tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony i o najem lokali socjalnych oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej;
6) zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy;
7) kryteria oddawania w najem lokali o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 m².
Analiza treści przytoczonego wyżej przepisu ustawy lokalowej prowadzi do wniosku, że zawiera on szczegółowe upoważnienie ustawowe, określające materię, jaką pozostawiono uregulowaniu w drodze aktu prawa miejscowego. Zakres właściwości rady gminy w stanowieniu tego typu aktu został zatem ściśle określony i nie może naruszać w tym względzie regulacji ustawowych, bowiem stanowiłoby to istotne naruszenie prawa. W utrwalonym orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się bowiem, że powtórzenie regulacji ustawowych bądź ich modyfikacja i uzupełnienie przez przepisy gminne jest niezgodne z zasadami legislacji. Uchwała organu gminy nie powinna zatem powtarzać przepisów ustawowych, jak też nie może zawierać postanowień sprzecznych z ustawą (por. wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 878/12 i powołane tam orzecznictwo, zamieszczony na stronie internetowej - http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Z powyższych względów za istotne naruszenie prawa uznać należy regulacje dokonane przez Radę Miejską w Wołczynie w § 4 uchwały z dnia 28 marca 2012 r. i w § 1 pkt 2 uchwały z dnia 30 sierpnia 2012 r. W przywołanym § 4 Rada Miejska postanawia bowiem, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w uchwale, można oddać w najem osobie zamieszkującej na terenie Gminy, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego. A w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, tytuł prawny do lokalu mieszkalnego nie może również przysługiwać drugiemu małżonkowi, chyba że małżonkowie pozostają w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu. Z kolei § 1 pkt 2 uchwały zmieniającej stwierdza, że lokale mieszkalne, na zasadach określonych w niniejszej uchwale, można oddać w najem osobie, której nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego i która spełnia kryteria dodatkowe wymienione w tej uchwale. Stwierdzić przyjdzie, że w omawianych paragrafach Rada Miejska w sposób nieuprawniony ustaliła, w przypadku ubiegania się o lokal mieszkalny, wymóg braku tytułu do lokalu. Posiadanie tytułu prawnego do lokalu nie przesądza bowiem o tym, że po stronie członka wspólnoty samorządowej nie istnieje przesłanka niezaspokojonej potrzeby mieszkaniowej, o której mowa w art. 4 ust. 2 ustawy lokalowej. Zasadność tego stanowiska potwierdza treść art. 23 ust. 2 ustawy, w którym ustawodawca wyłączył możliwość zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego z osobą posiadającą tytuł do lokalu, co w efekcie oznacza, że wskazane wyłączenie nie dotyczy lokali innych niż socjalne. Przypomnienia wymaga, że m.in. w art. 4 ust. 2 oraz art. 20 ustawy lokalowej określony został zarówno cel utworzenia mieszkaniowego zasobu gminy, jak i krąg osób posiadających prawo do lokalu z tego zasobu, zatem za działanie pozaprawne należy uznać wprowadzenie dla osób ubiegających się o najem lokalu gminnego dodatkowych warunków, które nie wynikają z przepisów ustawy. Podkreślić trzeba, że zasady wynajmowania lokali winny być tak skonstruowane, by ci z mieszkańców gminy, którzy spełniają podstawowe kryteria przedmiotowe (jak warunki zamieszkiwania i wysokość dochodu), od których zależy wynajęcie lokalu z zasobu mieszkaniowego gminy, mieli równe szanse na czynienie starań o uzyskanie lokalu, z uwzględnieniem przewidzianego przez ustawodawcę pierwszeństwa zawarcia umowy najmu przysługującego osobom spełniającym wskazane w tym względzie w uchwale kryteria. Brak zatem podstaw, aby z procedury weryfikacji wniosków wykluczyć osoby ubiegające się o lokal z zasobu gminnego (inny niż socjalny), które to osoby posiadają tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego.
W tym stanie rzeczy, należy stwierdzić, że zaskarżone uchwały: Nr XVIII/120/2012 z dnia 28 marca 2012 r. w części dotyczącej § 4 i Nr XXIII/164/2012 z dnia 30 sierpnia 2012 r. w części dotyczącej § 1 pkt 2, istotnie naruszają prawo, gdyż zawierają regulacje sprzeczne z ustawą lokalową. Takie stanowisko skutkuje uznaniem, że badane uchwały w części wskazanej w pkt 1 wyroku, jako sprzeczne z prawem są nieważne w świetle art. 91 ust. 1 u.s.g.
Z powyższych względów, na podstawie art. 147 § 1 P.p.s.a., orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku. Orzeczenie zawarte w punkcie drugim wyroku uzasadnia natomiast przepis art. 152 P.p.s.a.
