II SA/Gl 878/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
2012-11-19Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Włodzimierz Kubik /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka, Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik (spr.), Protokolant St. sekretarz sądowy Anna Trzuskowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2012 r. sprawy ze skargi J.R. i R.R. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany w ewidencji gruntów i budynków. oddala skargę.
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 17 listopada 2009 r. J. R. wystąpił do Prezydenta Miasta Z. o dokonanie aktualizacji ewidencji gruntów w zakresie oznaczenia użytku gruntowego dla działki nr 1, której był użytkownikiem wieczystym. W szczególności domagał się aby obok dotychczasowego oznaczenia tej działki jako terenu zurbanizowanego i zabudowanego (oznaczonego symbolem "B") wprowadzono oznaczenie "dr" – tereny komunikacyjne, drogi. W odpowiedzi organ poinformował wnioskodawcę w trybie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne ( t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm. - dalej zwanej u.p.g.k.) konieczności uzupełnienia złożonego wniosku o stosowną dokumentację geodezyjną pozwalająca na zmianę dotychczasowego użytku gruntowego ujawnionego w ewidencji. Wnioskodawca nie uzupełnił jednak złożonego wniosku o żądane dokumenty i wobec tego Prezydent Miasta Z. decyzją z dnia [...] r. odmówił wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla działki nr 1 pozostawiając dotychczasowe oznaczenie "Bi"– inne tereny zabudowane.
Orzeczenie to wyniku rozpatrzenia odwołania R. i J. R. zostało utrzymane w mocy decyzją [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. (dalej WINGiK) z dnia [...]r., nr [...]. Skarga na tę decyzję wniesiona przez R. i J. R. została zaś oddalona prawomocnym wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Gl 471/10.
Pismem z dnia 21 sierpnia 2010 r. małżonkowie R. wnieśli po raz drugi o wprowadzenie zmiany w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez Prezydenta Miasta Z. ponownie domagając się, aby dla części działki nr 1 o pow. 0,0718 ha wprowadzony został zamiast użytku "Bi" (inne tereny zabudowane) użytek gruntowy "dr" (drogi). Wniosek ten został uzasadniony przyjęciem do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego operatu [...] w oparciu, o który dokonano podziału przedmiotowej działki w celu wydzielenia jej części przeznaczonej pod pas autostrady [...].
Decyzją z dnia [...] r., nr [...] , Prezydent Miasta Z. odmówił po raz drugi dokonania żądanej zmiany. Decyzja ta nie utrzymała się jednak w obrocie prawnym, bowiem na wniosek małżonków R. WINGiK decyzją z dnia [...] r. stwierdził jej nieważność uznając, że została ona wydanej z rażącym naruszeniem prawa oraz zapadła w sprawie już rozstrzygniętej decyzją ostateczną.
Kolejną decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta Z. umorzył postępowanie wszczęte z wniosku małżonków R. z dnia 21 sierpnia 2010r. uznając dalsze jego prowadzenie za bezprzedmiotowe. W uzasadnieniu wskazał, że w drodze czynności materialno-prawnej wprowadził do ewidencji gruntów zmiany podmiotowe i przedmiotowe wynikające z decyzji Wojewody [...] z dnia [...]r., natomiast żądanie zmiany użytku gruntowego zostało już wcześniej rozstrzygnięte jego decyzją z dnia [...]r.
Z decyzją tą nie zgodzili się małżonkowie R., którzy w odwołaniu wniesionym do WINGiK domagali się jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.
Decyzją z dnia [...] r. WINGiK utrzymał jednak w mocy zaskarżone orzeczenie. W uzasadnieniu zanalizował przyjęty do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego operat pomiarowy [...] zawierający projekt podziału działki 1. Z operatu tego wynikało, że z przedmiotowej działki, stanowiącej użytek "Bi", zaprojektowano wydzielenie działek nr 2 o powierzchni 0,0718 ha i nr 3 o pow. 0,0772 ha, przy czym użytki gruntowe dla obu wydzielonych działek oznaczono w tym operacie symbolem "Bi". W oparciu o ten projekt Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] r., Nr [...], stwierdził nabycie z mocy prawa przez Skarb Państwa własności nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...], oznaczonej jako działka 4. Decyzją tą zatwierdzony został jednocześnie podział nieruchomości nr 1. W następstwie tej decyzji działka nr 4 stała się własnością Skarbu Państwa, a działka nr 3 pozostała własnością Gminy Z. Wspomniana decyzja Wojewody [...] została utrzymana w mocy decyzją Ministra Infrastruktury z dnia [...] r., a skargę na decyzję Ministra wniesioną przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oddalił WSA w Warszawie prawomocnym wyrokiem z dnia 27 października 2011 r., sygn. akt I SA/Wa 642/11.
Organ II instancji stwierdził następnie, że wniosek skarżących dotyczył wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla części działki 1, z której wydzielona została działka nr 4, a w szczególności zmiany użytku gruntowego dla tej części działki z " Bi" na "dr". Mając na uwadze treść złożonego wniosku WINGiK odwołał się do treści § 46 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. ( Dz. U. Nr 38, poz. 454 – dalej zwane rozporządzeniem MRRiB) wskazując, że Prezydent Miasta Z. dokonał zmiany danych ewidencyjnych w oparciu o decyzję Wojewody z [...] r. w drodze czynności materialno-technicznych w dniu [...] r., o czym zawiadomił skarżących. Zmiany te dotyczyły osoby właściciela, numerów ewidencyjnych nowopowstałych działek oraz ich powierzchni. Kwestia zmiany użytku gruntowego na inny niż aktualnie wykazany w operacie ewidencyjnym została natomiast rozstrzygnięta już wcześniejszą decyzją organu I instancji z dnia [...]r., która została utrzymana w mocy decyzją WINGiK z dnia [...]r. Decyzja ta była również kontrolowana przez WSA w Gliwicach, który oddalił skargę wniesioną przez małżonków R.ch.
Następnie WINGiK stwierdził, że § 45 rozporządzenia MRRiB obliguje organ do aktualizacji ewidencji poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych Wskazana jednak we wniosku decyzja Wojewody [...] oraz dokumentacja techniczna [...] nie zawierały wykazu zmian danych ewidencyjnych uprawniających organ ewidencyjny do dokonania zmiany użytku gruntowego w sposób żądany przez skarżących. Tym samym prawidłowo umorzone zostało postępowanie w tej sprawie jako bezprzedmiotowe. WINGiK wskazał również, że na mocy decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. małżonkowie R. utracili w odniesieniu do działki 4 przymiot strony wynikający z art. 28 k.p.a., bowiem stała się ona własnością Skarbu Państwa.
W skardze na tę decyzję R. i J. R., zastępowani przez radcę prawnego M. K., domagali się jej uchylenia oraz uchylenia poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] r. oraz zasądzenia kosztów postępowania. Zarzucili wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem:
- art. 105 § 1 k.p.a. poprzez uznanie bezprzedmiotowości postępowania i zasadności jego umorzenia,
- art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych stwierdzających, że kwestia zmiany użytku gruntowego wykazanego w operacie ewidencyjnym została już rozstrzygnięta,
- § 46 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia MRRiB poprzez uznanie wprowadzenia przez organ I instancji zmian w ewidencji gruntów zgodnie z ostateczną decyzją Wojewody [...] z dnia [...]r.,
- § 68 ust. 3 pkt 7 lit a oraz załącznika nr 6 pkt 3.7a do rozporządzenia MRRiB w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (Dz. U. Nr 127, poz. 627ze zm.), z art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) oraz z § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie ( Dz. U. Nr 43, poz. 430 dalej rozporządzenie MTiGM) poprzez uznanie braku podstaw do zmiany danych w ewidencji gruntów dotyczących działki nr 4 na oznaczenie "dr" – "teren komunikacyjny obejmujący drogę".
- art. 170 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U z 2012 r. poz. 270 ze zm. – dalej zwanej p.p.s.a.) poprzez wydanie orzeczenia wbrew związaniu prawomocnymi wyrokami sądowymi, a których wynika, że działka nr 4 stanowi użytek przeznaczony na drogi krajowe,
- art. 28 k.p.a. poprzez uznanie, że skarżący utracili przymiot strony w odniesieniu do działki nr 4.
W obszernym uzasadnieniu skargi wskazano w pierwszym rzędzie na błędne umorzenie postępowania, bowiem - zdaniem skarżących - nie było podstaw do uznania go za bezprzedmiotowe. Przyczyną tą nie był z całą pewnością fakt wprowadzenia już przez organ ewidencyjny zmian przedmiotowych i podmiotowych dla działki nr 1, gdyż wprowadzone zmiany nie uwzględniały wniosku skarżących z dnia 23 sierpnia 2010 r. Żądana zmiana dotyczyła bowiem zmiany użytku gruntowego na części działki 1 o powierzchni 718 m² poprzez zastąpienie użytku oznaczonego symbolem "Bi" na użytek oznaczony symbolem "dr". Natomiast wprowadzone zmiany nie dotyczyły użytków gruntowych. W ocenie skarżących w sprawie nie można było także stwierdzić, że brak jest podstaw do merytorycznego jej rozstrzygnięcia skoro wprowadzone do ewidencji zmiany nie były zgodne z ich żądaniem. Nie można było także podzielić poglądu, że sprawa użytku gruntowego została już rozstrzygnięta ostateczną decyzją Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] r., gdyż nie był tożsamy przedmiot postępowania w obu sprawach. W szczególności zasadniczej zmianie uległ stan faktyczny, gdyż w czasie wydawania tej pierwszej decyzji w obrocie prawnym nie było jeszcze decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Skarb Państwa, z dniem 30 czerwca 1998 r., własności części przedmiotowej nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...]. W związku z tym skarżący zauważyli, że to właśnie z powodu braku ostatecznej decyzji bądź innego dokumentu określonego w § 46 rozporządzenia MRRiB została, wyrokiem WSA w Gliwicach w sprawie II SA/Gl 471/10, oddalona ich skarga na decyzję WINGiK utrzymującą w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] r. Tymczasem powołana w ponownym wniosku skarżących decyzja Wojewody [...] zatwierdzająca m.in. podział działki stanowiła dokument, którego brak zarzucił WSA w Gliwicach w poprzedniej sprawie. Decyzja ta niezbicie potwierdzała także, że nowowydzielona działka znajdowała się w liniach rozgraniczających drogi. W związku z tym uznając, że kwestia żądania zmiany użytku gruntowego została już rozstrzygnięta ostateczną decyzją organy naruszyły art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.
W ocenie skarżących rozstrzygnięcie zawarte sentencji decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. stanowiło także wystarczająca podstawę do dokonania w ewidencji zmiany użytku gruntowego w sposób przez nich żądany. Zmiany te zostały bowiem udokumentowane ostateczną decyzją administracyjną w sposób wystarczający i zgodny z § 45 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MRRiB. W omawianej decyzji wskazano bowiem, że działka nr 4 znajduje się w liniach rozgraniczających autostrady [...] , co jest równoznaczne z przeznaczeniem jej pod pas drogowy tej autostrady. Skarżący wskazali tutaj na definicję ustawową pasa drogowego zamieszczoną w art. 4 pkt 1 ustawy o drogach publicznych oraz § 3 pkt 3 rozporządzenia MTiGM. Dodali, że linie rozgraniczające autostradę stanowiły obligatoryjny element decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady wynikający z art. 22 ust. 1 pkt 2 nieobowiązującej już ustawy o autostradach płatnych. W przypadku zaś działki nr 1 linie te zostały określone w decyzji Wojewody [...] nr [...]z dnia [...]r. o treści ustalonej decyzją Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast (dalej Prezes UMiRM) nr [...] z dnia [...]r. ustalającej lokalizację autostrady płatnej [...]na terenie województwa [...]. Objęcie wydzielonej działki nr 4 pasem drogowym autostrady ma zaś istotne znaczenie dla sprawy, bowiem zgodnie z załącznikiem nr 6 pkt 3.7a do rozporządzenia MRRiB do użytku gruntowego o nazwie "drogi" zalicza się grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych. W konsekwencji, zdaniem skarżących, prawidłowo dokonana zmiana wpisu w ewidencji powinna zawierać oznaczenie użytku gruntowego dla działki nr 4 jako "dr".- tereny komunikacyjne – drogi, a nie "Bi" – inne tereny zabudowane. W ocenie skarżących dla zakwalifikowania użytku gruntowego jako pasa drogowego na potrzeby ewidencji gruntów nie jest konieczne, aby była na tym gruncie fizycznie urządzona autostrada – ważne jest natomiast, aby objęty on był liniami rozgraniczającymi autostrady zawartymi w decyzji lokalizacyjnej.
W dalszej części uzasadnienia skargi R. i J. R. powołali się na przepis art. 170 p.p.s.a. wskazując, że sprawa objęcia działki nr 1 decyzją o lokalizacji autostrady [...] była przedmiotem orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. W wyrokach z dnia 17 lipca 2009 r., II OSK 1178/08 i II OSK 1199/08 NSA nie podzielił poglądu sądu I instancji wskazującego, że dopiero na etapie projektu budowlanego i pozwolenia na budowę wiadomo będzie, jaki teren zajmie autostrada. NSA wskazał też, że organ wydający pozwolenie na budowę jest związany decyzją lokalizacyjną, przy czym w przypadku inwestycji liniowych zależność ta jest jeszcze większa, bowiem decyzja lokalizacyjna określa trasę przebiegu planowanej inwestycji (drogi, autostrady). Z kolei WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 29 września 2006 r. , II SA/Gl 935/05, stwierdził, że linie rozgraniczające teren, ustalone w decyzji Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] r. ustaleniu lokalizacji autostrady płatnej [...]o treści nadanej decyzja Prezesa UMiRM z dnia [...] r. stanowią jednocześnie granicę nowo utworzonych w wyniku podziału działek, w tym działki przeznaczonej pod autostradę.
W opinii skarżącego powołane stanowiska sądów administracyjnych wiązały Prezydenta Miasta Z., a w szczególności odnieść to należy do ostatnio wskazanego wyroku WSA w Gliwicach, którym oddalono skargę na decyzję stwierdzającą nieważność decyzji zatwierdzającej podział działki nr 1, który był niezgodny z liniami rozgraniczającymi ustalonymi w decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady [...]. Tym samym – w opinii skarżących- odmawiając oznaczenia w ewidencji gruntów użytku gruntowego działki nr 4 symbolem "dr" organy naruszyły przepis art. 170 p.p.s.a.
Wreszcie skarżący wskazali, że WINGiK błędnie przyjął, iż w stosunku do działki nr 4 utracili oni w związku z decyzjami Wojewody [...] z dnia [...] r. czy Wojewody [...] z dnia [...] r. przymiot strony wynikający z art. 28 k.p.a. Działka ta stała się co prawda z mocy prawa własnością Skarbu Państwa, jednak w związku z tym nie wygasło przysługujące im prawo użytkowania wieczystego tej działki.
W odpowiedzi na skargę WINGiK wniósł o jej oddalenie. Wskazał, że aktualizacja operatu ewidencyjnego w przypadku zmian wynikających z prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych i ostatecznych decyzji administracyjnych następuje z urzędu w trybie czynności materialno-technicznych. Sytuacja taka miała miejsce w odniesieniu do decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. orzekającej o stwierdzeniu nabycia przez Skarb Państwa z dniem [...] r. własności nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...], oznaczonej w projekcie podziału jako działka nr 4. Projekt ten został przyjęty do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego razem z operatem pomiarowym. Decyzja ta oraz dokumentacja techniczna [...] nie zawierały jednak wykazu zmian danych ewidencyjnych uprawniających organ do zmiany użytku gruntowego w sposób żądany przez skarżących.
Organ II instancji podtrzymał także swoje stanowisko dotyczące wygaśnięcia przysługującego skarżącym prawa użytkowania wieczystego do działki nr 4. W tej kwestii WINGiK powołał się na przepis art. 12 pkt 4d (winno być art. 12 ust. 4d ustawy – przyp. Sąd) ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczegółowych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ( t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm. – dalej zwanej specustawą drogową). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa bądź jednostki samorządu terytorialnego została oddana w użytkowanie wieczyste to użytkowanie to wygasa z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
Pismem z dnia 9 listopada 2012 r. skarżący cofnęli pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu M. K. do reprezentowania ich w przedmiotowej sprawie, a następnie w sporządzonym przez siebie obszernym liczącym 28 str. piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2012 r. złożonym w dniu rozprawy, podtrzymali wniesioną skargę.
W piśmie tym skarżący podkreślili, że pozostają użytkownikami wieczystymi działki nr 4, bowiem decyzja Wojewody [...] z dnia [...]r. była oparta na przepisach zawartych w rozdziale 3 specustawy drogowej w jej pierwotnym brzmieniu, który nie zawierał art. 14 ust. 4d, a także innego przepisu o analogicznej treści. Przedmiotowa argumentacja została uwzględniona przez Prezydenta Miasta Z., który po wydaniu decyzji zmienił swój wcześniejszy wpis do ewidencji gruntów wpisując skarżących, jako użytkowników wieczystych nowowydzielonej działki nr 4. Skarżący podkreślili także, że w dalszym ciągu pozostają właścicielami budynku biurowo-hotelowego usytuowanego na działkach nr 4 i 3 położonych przy ul. [...] w Z. W związku z tym dowodzili, że oznaczenie działki nr 4 symbolem "dr" spowoduje, że korzystanie ze znajdującego się na tej działce części budynku będzie podlegać ograniczeniom wynikającym z art. 38 i nast. ustawy o drogach publicznych.
W dalszych częściach swojego pisma skarżący wnieśli o dopuszczenie w sprawie szeregu dowodów. W szczególności:
- wypisu z rejestru gruntów z dnia [...] r. wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej uwzględniający zmiany wprowadzone do ewidencji dotyczące posiadanego przez nich prawa użytkowania wieczystego działki nr 4,
- mapy sytuacyjno-ewidencyjnej wydanej w dniu 28 czerwca 2012 r. przez Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Z. dowodzącej, że działka nr 4 znajduje się w części pasa drogowego, o jakim jest mowa w art. 34 ustawy o drogach publicznych,
- zaświadczenia Wojewody [...] z dnia [...]r. potwierdzającego, że część ich budynku znajdująca się na działce nr 4 objęta jest liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady [...],
- załącznika mapowego nr 4.3.1, arkusz 2 do decyzji nr [...] Wojewody [...] z dnia [...]r. oraz z odbitki mapy ewidencyjnej wydanej skarżącemu przez Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Z., wskazujących na niezgodność mapy ewidencyjnej z ze wskazanym załącznikiem mapowym do tej decyzji ,
- postanowienia Wojewody [...] z dnia [...]r., nr [...], odmawiającego wyjaśnienia wątpliwości co do treści decyzji z dnia [...]r., w którego uzasadnieniu organ stwierdził, że nie ma kompetencji do interpretacji wskazanej decyzji na podstawie przepisów rozporządzenia MRRiB,
- pisma WINGiK do Dyrektora Wydziału Infrastruktury [...] Urzędu Wojewódzkiego dnia [...]r., w którym organ ten wyraża swoje wątpliwości odnośnie możliwości podziału budynku znajdującego się na nieruchomości przy ul. [...] w Z.,
- pisma Wojewody [...] z dnia [...]r. skierowanego do Sądu Rejonowego w Z. Wydziału VI Ksiąg Wieczystych, w którym organ ten poinformował o nabyciu przez Skarb Państwa prawa własności działki nr 4 w użytkowaniu wieczystym J. i R. R. ( zdaniem skarżących na skutek tego pisma błędnie ujawniono w księdze wieczystej Prezydenta Miasta Z. zamiast GDDKiA, jako organ reprezentujący Skarb Państwa),
- zawiadomienia Sądu Rejonowego w Z. z dnia [...] r. o sprostowaniu usterki wpisu w księdze wieczystej Nr [...]przez wpisanie GDDKiA w miejsce Prezydenta Miasta Z. jako reprezentanta Skarbu Państwa,
- pism z dnia 12 lipca 2010 r. oraz z dnia 8 października 2010 r. kierowanych przez J. R. do uprawnionego geodety M. D. sporządzającego projekt podziału działki 1 zawierające zarzuty dotyczące przebiegu linii rozgraniczającej pas drogowy autostrady,
- pism z dnia 24 czerwca 2010 r. i z dnia 18 października 2010 r. kierowanych przez geodetę M. D. do J. R. w odpowiedzi na kierowane do niego wystąpienia,
- pisma geodety z dnia 13 lipca 2010 r. kierowanego do Wydziału Infrastruktury [...] UW wraz z odpowiedzią tego Wydziału z dnia [...]r., w których podjęto rozstrzygnięcia dotyczące projektu podziału przedmiotowej działki w zgodzie z liniami rozgraniczającymi teren ustalonymi w decyzji Wojewody [...] nr [...].
Ponadto skarżący wnieśli o uwzględnienie przez Sąd wykładni i ustaleń zawartych w prawomocnych wyrokach: WSA w Gliwicach z dnia 18 grudnia 2008 r. , I SA/Gl 282/08 oraz WSA w Warszawie z dnia 6 listopada 2009r., IV SA/Wa 1518/09, z dnia 11 grudnia 2009 r. , VII SA/Wa 1596/09 i z dnia 15 grudnia 2009 r. IV SA/Wa 1519/09. Przedmiotowe wyroki zapadły w związku z toczonymi przez skarżących sporami z Prezydentem Miasta Z., Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, a także z Wojewodą [...] oraz Ministrem Infrastruktury. Spory te dotyczyły rożnych aspektów związanych z objęciem części działki nr 1, obręb [...], liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady płatnej [...] ustalonymi decyzją lokalizacyjną Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] r.
W dalszej części pisma skarżący opisali toczące się wcześniej postępowania w toku których wprowadzano kolejne zmiany w ewidencji gruntów i budynków w stosunku do znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym nieruchomości nr 1, które w ich ocenie należy powiązać z odmową zmiany użytku gruntowego dla nowo wydzielonej działki 4. Wskazali, że decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta Z. powołując się na decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady [...] dokonał podziału działki nr 1 na działki nr 5 i 6. Podział ten, który został przyjęty do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego polegał na wydzieleniu z nieruchomości jedynie działki nr 5 o pow. 12 m² znajdującej się w pasie drogowym autostrady i stwierdzeniu, że pozostała jej część oznaczona jako działka nr 6 o pow. 1468 m² znalazła się poza pasem drogowym tej autostrady. Wówczas też działce nr 5 przypisany został symbol użytku gruntowego "B" , zamiast "dr". Decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. stwierdziło jednak nieważność decyzji Prezydenta Miasta Z. zatwierdzającej opisany wyżej podział, uznając ją za wydaną z rażącym naruszeniem prawa. Skargę zaś na decyzję SKO utrzymującą w mocy to wcześniejsze jego orzeczenie oddalił WSA w Gliwicach wspomnianym już wyrokiem z dnia 29 września 2006 r. II SA/Gl 935/05.
Następnie skarżący wskazali na niezgodność aktualnie obowiązującej mapy ewidencyjnej obejmującej teren ich działki, a także tereny sąsiednich nieruchomości z częścią załącznika mapowego do decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady [...], na którym uwidoczniono nieruchomości przeznaczone pod budowę skrzyżowania autostrady [...] z ul. [...] w Z.. Podnieśli, że przeprowadzona przez Prezydenta Miasta Z. w [...] r. modernizacja ewidencji gruntów i budynków spowodowała, że z aktualnej mapy ewidencyjnej nie można odczytać prawnie ustalonej granicy pasa drogowego autostrady [...]. Porównanie tej mapy z załącznikiem mapowym do decyzji lokalizacyjnej autostrady jednak pozwala na ustalenie, że pomiędzy liniami rozgraniczającymi pas autostrady znajduje się nie tylko część budynku skarżących, ale także inne budynki lub ich części. Dla tych sąsiednich nieruchomości do dnia dzisiejszego nie zostały wydane jednak decyzje stwierdzające ich nabycie z mocy prawa w dniu 30 czerwca 1998 r. przez Skarb Państwa i zatwierdzających ich podział (skarżący wskazali tutaj adresy 10 takich nieruchomości i numery urządzonych dla nich ksiąg wieczystych). Żadna z tych 10 nieruchomości nie została - jak podali - oznaczona konturem użytku drogowego "dr". Skarżący podnieśli także, że od dnia złożenia przez nich wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta Z. z dnia [...]r. do dnia stwierdzenia nabycia części ich działki przez Skarb Państwa upłynęło 7 lat. W międzyczasie Wojewoda [...] trzykrotnie wydawał w tej sprawie decyzje, które były następnie usuwane z obrotu prawnego.
J. i R. R. zarzucili następnie, że po wydaniu przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...] r. nie uporządkowano wpisów do księgi wieczystej urządzonej dla znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym nieruchomości. W szczególności nie założono dla działki nr 4 nowej księgi wieczystej, a także dopiero na wniosek skarżących Sąd Rejonowy w Z. sprostował błędny wpis w tej księdze ujawniając jako reprezentanta Skarbu Państwa GDDKiA.
W konkluzjach omawianego pisma procesowego skarżący wskazali, że skoro od wydania decyzji o lokalizacji autostrady [...] upłynęło już 14 lat, a autostrada ta jest już użytkowana od 7 lat to należy stwierdzić, iż ewidencja gruntów i budynków prowadzona przez Prezydenta Miasta Z. nie służy celom, dla których została powołana. Stwierdzili, że gdyby zawierała ona prawdziwe informacje nie mogliby nabyć w [...] r. prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości oznaczonej wówczas numerem ew. 1 wraz z własnością usytuowanego na niej budynku. Zgoda Sądu Rejonowego w G. na sprzedaż w [...] r. Spółce "A" prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości stanowiącej część masy upadłościowej [...] Spółki Produkcyjno-Handlowej "B" Sp. z o.o., a następnie zgoda również Sądu Rejonowego w G. na sprzedaż tegoż prawa przez syndyka masy upadłościowej Spółki "A", dowolnej osobie fizycznej lub prawnej nigdy nie zostałaby udzielona, gdyby nie ukryto przeznaczenia tej nieruchomości pod pas drogowy autostrady [...]. W świetle przywołanych faktów nie dziwi zatem - zdaniem skarżących - przyjęcie przez Prezydenta Miasta Z. do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania [...] wraz mapą projektu podziału działki nr 1, mimo nieprawidłowego oznaczenia użytku gruntowego dla działki nr 4, polegającym na zachowaniu nieprawidłowego symbolu "Bi" wprowadzonego w trakcie przeprowadzonej w [...] r. modernizacji ewidencji gruntów i budynków.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja w ocenie Sądu nie narusza prawa w stopniu nakazującym jej wzruszenie.
Analizując podniesione w skardze zarzuty podkreślić należy, że skarżący w trakcie toczącego się postępowania administracyjnego nie kwestionowali prawidłowości zapisów ujawnionych w ewidencji gruntów i budynków odnoszących się do oznaczenia działki nr 1, obręb [...] w częściach dotyczących jej numeru ewidencyjnego, czy numeracji nowo wydzielonych działek wynikającej z decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r., a także ujawnionej w ewidencji powierzchni nowowydzielonych działek. Nie podważali oni także danych zawartych w kartotece budynku posadowionego na tych działkach. Kwestionują oni natomiast prawidłowość oznaczenia rodzaju użytku gruntowego na części wcześniej istniejącej działki 1, o powierzchni 0,0718 ha dowodząc, że stanowi ona użytek gruntowy, który winien zostać oznaczony symbolem "dr" - drogi, a nie użytek zaliczany do innych terenów zabudowanych oznaczonych symbolem "Bi".
W związku z tym wskazać należy, że stosownie do art. 2 pkt 8 u.p.g.k. ewidencja gruntów i budynków to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. W orzecznictwie sądowo-administracyjnym jednolicie podkreśla się, że zapisy ujawnione w tej ewidencji rejestrują jedynie stany prawne ustalone w innym trybie i przez inne organy orzekające ( por. wyrok NSA z dnia 19 stycznia 1998 r., II SA 1231/97, LEX nr 41277). Zwrócić należy także uwagę, że rejestr ewidencji gruntów stanowi wyłącznie odzwierciedlenie aktualnego stanu prawnego dotyczącego danej nieruchomości i zawiera jedynie dane mające charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny ( por. wyrok NSA z dnia 8 lipca 2010 r., I OSK 1251/09 , LEX nr 594994).
Z przepisów rozporządzenia MRRiB wynika, że ewidencja gruntów powinna być utrzymywana w stałej aktualności nie tylko, co do stanu faktycznego, ale i prawnego. Zmian w stanie prawnym zapisanym w ewidencji gruntów dokonuje się na podstawie prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych oraz innych dokumentów wymienionych w § 46 ust. 2 powołanego wyżej rozporządzenia. Z przepisu tego wynika, że z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z:
1) prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych,
2) opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych,
3) dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
4) ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.
Na właścicielach, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych – także na innych osobach fizycznych lub prawnych, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części oraz na osobach władających nieruchomościami o nieuregulowanym stanie prawnym, zgodnie z art. 22 ust. 2 u.p.g.k. ciąży obowiązek zgłaszania właściwemu staroście wszelkich zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów. Podmioty zgłaszające zmiany są obowiązane na żądanie starosty dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków ( art. 22 ust. 3 ustawy). Dokonanie zatem zmian w operacie ewidencyjnym, na wniosek zainteresowanej strony jest możliwe poprzez udokumentowanie przez osobę zainteresowaną rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w ewidencji, a rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym gruntów. Wynika to wprost także z § 45 ust. 1 rozporządzenia MRRiB stanowiącym, że aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi użytków gruntowych, które stanowiły przedmiot kontrolowanego postępowania, są numeryczne opisy konturów tych użytków i klas (§ 66 rozporządzenia MRRiB ). Nie ulega wątpliwości, że zawarte w ewidencji gruntów dane dotyczące użytków gruntowych winny określać stan faktyczny zagospodarowania gruntu. Zgodnie bowiem z definicją konturu użytku gruntowego, która została zamieszczona w części II pkt 21 załącznika nr 4 do rozporządzenia MRRiB jest to "ciągły obszar gruntu w granicach obrębu, wyodrębniony ze względu na faktyczny sposób zagospodarowania". Numeryczny opis konturów użytków gruntowych sporządza się natomiast w sposób określony § 72 ust. 1 tego rozporządzenia.
Aby wprowadzić do operatu ewidencyjnego zmianę użytku gruntowego czy to z urzędu w drodze czynności materialno-technicznej, czy też na wniosek zainteresowanej strony organ prowadzący taki operat musi dysponować którymś z dokumentów wskazanych w § 46 ust. 2 rozporządzenia MRRiB. Zdaniem Sądu zgodzić się należy z orzekającymi w sprawie organami, że skarżący nie przedstawili jednak żadnego dokumentu spełniającego wymogi rozporządzenia MRRiB i mogącego stanowić podstawę dokonania żądanych przez nich zmian danych ewidencyjnych. W szczególności nie przedstawili oni opracowania geodezyjnego przyjętego do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego zawierającego wykaz zmian danych ewidencyjnych pozwalających zmienić użytek gruntowy dla części działki nr 1 obręb [...], oznaczonej aktualnie jako działka nr 4. Przyjęty do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego operat geodezyjny [...] zawierający projekt podziału działki i stanowiący załącznik do decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. – na który się powołali w swoim wniosku - nie zawierał zaś wykazu zmian gruntowych obejmujących zmianę użytku gruntowego dla działki 4 z "Bi" na "dr".
W swoim piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2012 r. skarżący wskazują, że w wyniku przeprowadzonej w [...] r. przez Prezydenta Miasta Z. modernizacji ewidencji gruntów i budynków dla działki 1 ustalono użytek gruntowy oznaczony symbolem "Bi" – inne tereny zabudowane. Działka ta była bowiem w tej dacie w znacznej części zabudowana budynkiem biurowym (czy jak podają skarżący hotelowo-biurowym). Po podziale tej działki zatwierdzonym decyzją Wojewody [...] z dnia [...] r. faktyczny sposób zagospodarowania jej wydzielonych obu części nie uległ jednakowoż zmianie, w szczególności zaś nowowydzielona działka nr 4, obręb [...] w dalszym ciągu jest zabudowana wspomnianym budynkiem ujawnionym w kartotece budynków. Na marginesie wskazać należy, że przedmiotowy budynek stanowił istotną przeszkodę w wydzieleniu części działki, która zgodnie z decyzją lokalizacyjną Wojewody [...] z [...] r. została objęta liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady [...]. Podkreślić jednocześnie trzeba, że projekt podziału przedmiotowej nieruchomości, zatwierdzony decyzją Wojewody [...] z [...] r., obejmował także podział znajdującego się na niej budynku stanowiącego odrębną własność skarżących i winien był spełniać wymogi § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie zasad i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz. U. Nr 268, poz. 2663). Kwestia zgodności podziału tego budynku z przepisami wspomnianego rozporządzenia leży jednak poza granicami rozpoznawanej sprawy.
Według twierdzeń skarżących w sąsiedztwie ich nieruchomości znajdują się także inne zabudowane nieruchomości objęte liniami rozgraniczającymi pasa drogowego autostrady [...]. Z dokumentacji zawartej w aktach sprawy wynika bowiem, że w trakcie prac na etapie projektu budowlanego odstąpiono od ustaleń zawartych w decyzji Wojewody [...] z dnia [...]r. o treści nadanej decyzją Prezesa UMiRM z dnia [...]r. dotyczących lokalizacji odcinka autostrady płatnej [...] między węzłem [...] a węzłem [...]. Odstępstwa te dotyczyły m.in. przebudowy skrzyżowania tej autostrady z ul. [...] w Z.. Skutkiem tego odstępstwa działka nr 4, która została wydzielona decyzją lokalizacyjną z dnia [...]r. nie została faktycznie zajęta pod pas drogowy autostrady [...] i w dalszym ciągu pozostaje w znacznej części zabudowana budynkiem, który w kartotece budynków został opisany jako budynek biurowy.
W uzasadnieniu skargi oraz w piśmie procesowym z dnia [...]r. skarżący swoją argumentację kwestionującą stanowiska organów opierają na brzmieniu załącznika nr 6 pkt 3.7a rozporządzenia MRRiB. Zgodnie z tym unormowaniem
W kontekście tych przepisów podkreślić należy za wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., II SA/Gl 471/10, że sam fakt objęcia spornej części nieruchomości decyzją lokalizacyjną autostrady nie umożliwia wprowadzenia żądanych zmian w ewidencji gruntów, bowiem podstawą zmian użytku w ewidencji może być jedynie dokument, z którego jednoznacznie wynika, jaki użytek, o jakiej powierzchni i w jakich granicach (opisanych numerycznie) organ ma wprowadzić do ewidencji. Także projekt podziału działki nr 1 zawarty w operacie pomiarowym [...], na który powołali się skarżący w swoim wniosku dotyczącym wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla części działki znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym, nie zawiera także danych umożliwiających zmianę użytku gruntowego dla działki nr 4, z dotychczasowego "Bi" - inne tereny zabudowane na "dr"- drogi, a zatem również i to opracowanie nie mogło stanowić podstawy do wprowadzenia żądanej zmiany do operatu ewidencyjnego prowadzonego przez Prezydenta Miasta Z.
Ustalenia dotyczące faktycznego sposobu zagospodarowania gruntu dające podstawę do żądanej przez skarżących zmiany użytku gruntowego mogą natomiast wynikać m.in. z dokumentacji budowlanej (§ 46 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia MRRiB), a w szczególności z inwentaryzacji geodezyjnej zrealizowanych obiektów budowlanych, którą należy sporządzić przed przystąpieniem do użytkowania obiektu (por. art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ). W tym kontekście należy zauważyć, że w dniu [...]r. decyzją znak: [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego działając w oparciu o przepisy Prawa budowlanego udzielił pozwolenia na użytkowanie opisanego wyżej odcinka autostrady [...] (kopię decyzji w tej sprawie skarżący dołączyli do swojego pisma procesowego z dnia 13 listopada 2012 r.). Z treści uzasadnienia tej decyzji wynika, że inwestor, jakim była GDDKiA, do wniosku o pozwolenie na użytkowanie dołączył inwentaryzację geodezyjną powykonawczą, która została złożona do właściwych ośrodków dokumentacji geodezyjno-kartograficznej. Ta dokumentacja geodezyjno-budowlana winna więc stanowić podstawę do zmiany użytku gruntowego dla części działki nr 1, gdyby faktycznie została ona zajęta pod pas drogowy autostrady [...].
Za wspomnianym wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Gl 471/10, powtórzyć należy, że skarżący w dalszym ciągu nie dostrzegają, że regulacja zamieszczona w § 68 ust. 3 pkt 7 lit. a) rozporządzenia MRRiB dotyczy jedynie zaliczenia do użytku gruntowego o nazwie "drogi" gruntów znajdujących się w pasach drogowych dróg publicznych, a nie reguluje sposobu tego zaliczenia to jest trybu, w którym można dokonać takiego zaliczenia w toku wprowadzania zmian danych umieszczonych w operacie ewidencyjnym. W szczególności z brzmienia powołanych regulacji nie wynika, że wskazanie linii rozgraniczających teren w ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o autostradach płatnych) wydanej w trybie przepisów rozdziału 4 ustawy z dnia 21 października 1994 r. o autostradach płatnych ( tekst pierwotny Dz. U. Nr 127, poz. 627 ze zm.) przesądza o faktycznym wykorzystaniu gruntów, które znalazły się w tych liniach rozgraniczających, lecz rozstrzyga o przeznaczeniu tych gruntów. Takie rozumienie skutków wydanej decyzji lokalizacyjnej wynika zresztą wprost z art. 14 ust. 1 specustawy drogowej (w jej pierwotnej wersji), w oparciu o który została wydana decyzja Wojewody [...] z dnia [...] r. W przepisie tym jest bowiem mowa o nieruchomościach przeznaczonych na pasy drogowe, a nie o nieruchomościach zajętych pod takie pasy, którym to określeniem posługuje się w ustawa o drogach publicznych, rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, czy wreszcie rozporządzenie MRRiB.
Nota bene podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego czy decyzji o warunkach zabudowy wydawanych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.). Także art. 11f ust. 1 pkt 2 aktualnie obowiązującego tekstu specustawy drogowej ( t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) stanowi, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera określenie linii rozgraniczających teren, którego określenie nie jest równoznaczne z pojęciem "gruntów w granicach pasów drogowych dróg publicznych".
Reasumując tę część przeprowadzonych rozważań należy wskazać, że zawarte w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne regulacje prawne dotyczące ewidencji gruntów (art. 20 - art. 26) dotyczą wprowadzania do tej ewidencji bezspornych danych o gruntach, budynkach i lokalach. Skoro zaś rejestr ewidencji gruntów ma jak wskazano wyżej charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny to tym samym nie może ulegać wątpliwości, że skoro skarżący kwestionują prawidłowość uwidocznionego w ewidencji użytku gruntowego dla działki nr 4 to winni oni przedłożyć na tę okoliczność dokument uzasadniający zmianę danych objętych ewidencją gruntów i budynków. Do dostarczenia takiego dokumentu byli oni już wzywani w oparciu o art. 22 ust. 3 u.p.g.k. toku poprzednio prowadzonego postępowania. Wobec powyższego skoro, jak wyżej wykazano, przedłożona przez skarżących ostateczna decyzja Wojewody [...] z dnia [...]r. oraz dołączona do niej dokumentacja techniczna w postaci operatu [...] nie spełniała wymogu pozwalającego na zmianę użytku działki nr 4 z "Bi" na "dr" to należało uznać, że prawidłowo orzekające w sprawie organy uznały za bezprzedmiotowe dalsze prowadzenie postępowania w przedmiotowym zakresie.
Zdaniem Sądu nieprawidłowe było jednakowoż uzasadnienie decyzji organów obu instancji, które stanęły na stanowisku, że kwestia przedmiotowej zmiany użytku gruntowego została już rozstrzygnięta wcześniejszą decyzją ostateczną, kontrolowaną przez WSA w Gliwicach w sprawie II SA/Gl 471/10. Zgodzić się przyjdzie ze skarżącymi, że aktualnie kontrolowane decyzje zapadły w odmiennym stanie faktycznym i prawnym ukształtowanym decyzją Wojewody [...] z dnia [...] r. Na usprawiedliwienie organów wskazać jednakowoż należy, że we wniosku wszczynającym postępowanie aktualni skarżący wskazali na działkę nr 1, której dotyczyły poprzednio już wydane decyzje organów obu instancji, aczkolwiek dołączyli do tego wniosku nieprawomocną jeszcze wyżej wspomnianą decyzję Wojewody. W ocenie Sądu z uwagi na okoliczność, że organ I instancji orzekał już jednakowoż po wprowadzeniu do ewidencji gruntów i budynków zmian wynikających z opisanej decyzji Wojewody to winien on przed wydaniem decyzji rozstrzygającej złożony przez skarżących wniosek wezwać stronę do jego sprecyzowania złożonego wniosku, a po ustaleniu, że dotyczy on zmiany użytku gruntowego w odniesieniu do nowowydzielonej działki nr 4 winien on zamiast decyzji opartej na przepisie art. 105 § 1 k.p.a. ponownie wydać decyzję odmawiającą wprowadzenia do ewidencji gruntów i budynków żądanych zmian. Uchybienie to zdaniem Sądu nie miało jednakowoż istotnego wpływu na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.
Zgodzić się należy także z zarzutem skarżących dotyczącym błędnego stwierdzenia zawartego w uzasadnieniu decyzji organu II instancji, wskazującego na brak interesu prawnego po stronie skarżących we wprowadzeniu zmian do ewidencji gruntów odnoszących się do nowowydzielonej działki nr 4. Stanowisko zajęte przez WINGiK miało jednak swoje źródło w błędnym wykreśleniu z ewidencji gruntów i budynków osób władających działką nr 4. Prezydent Miasta Z. wprowadzając bowiem zmianę dotyczącą właściciela tej działki poprzez wpisanie do ewidencji gruntów Skarbu Państwa w miejsce Gminy Z. bezpodstawnie jednocześnie wykreślił skarżących jako jej użytkowników wieczystych ( vide: znajdujący się w aktach sprawy wypis z ewidencji gruntów z dnia 26 marca 2012 r.). Błąd ten wynikał z zastosowania do decyzji Wojewody [...] z dnia 4 sierpnia 2010 r. przepisu art. 12 ust. 4d specustawy drogowej - w brzmieniu wynikającym z jej tekstu jednolitego (Dz. U. z 2008r. Nr 193, poz. 1194). Decyzja ta tymczasem została wydana w oparciu o przepisy art. 14 ust. 1 i ust. 3 specustawy drogowej (w jej pierwotnym brzmieniu), do których stosowania odsyłały przepisy intertemporalne zawarte w dwóch ustawach zmieniających specustawę drogową, a to art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 220, poz. 1601 ze zm.) oraz art. 6 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 1543, poz. 958). Art. 5 ust. 1 ustawy zmieniającej z 2006 r. oraz art. 6 ust. 1 ustawy zmieniającej z 2008 r. nakazywały do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną stosować przepisy dotychczasowe. Jednocześnie art. 5 ust. 2 ustawy zmieniającej z 2006 r. do nieruchomości objętych decyzjami o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej, wydanymi na podstawie dotychczasowych przepisów, nakazywał stosować przepisy rozdziału 3 specustawy drogowej w jej pierwotnym brzmieniu. Zgodnie zaś z art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej z 2008 r. do przedsięwzięć drogowych, dla których przed dniem wejścia w życie tej ustawy została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Wskazać jednakowoż należy, że opisany błędny pogląd organu II instancji dotyczący braku interesu prawnego po stronie skarżących w stosunku do działki nr 4 nie pociągnął za sobą umorzenia postępowania odwoławczego i nierozpoznania merytorycznego wniesionego odwołania, co powodowałoby konieczność uchylenia tej decyzji przez Sąd. W konsekwencji skład orzekający uznał, że aczkolwiek także zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów prawa procesowego to jednakowoż z uwagi na treść jej uzasadnienia brak było podstaw prawnych do przyjęcia, że również i to uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.
Z tych wszystkich względów Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Włodzimierz Kubik /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka, Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik (spr.), Protokolant St. sekretarz sądowy Anna Trzuskowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2012 r. sprawy ze skargi J.R. i R.R. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany w ewidencji gruntów i budynków. oddala skargę.
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 17 listopada 2009 r. J. R. wystąpił do Prezydenta Miasta Z. o dokonanie aktualizacji ewidencji gruntów w zakresie oznaczenia użytku gruntowego dla działki nr 1, której był użytkownikiem wieczystym. W szczególności domagał się aby obok dotychczasowego oznaczenia tej działki jako terenu zurbanizowanego i zabudowanego (oznaczonego symbolem "B") wprowadzono oznaczenie "dr" – tereny komunikacyjne, drogi. W odpowiedzi organ poinformował wnioskodawcę w trybie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne ( t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm. - dalej zwanej u.p.g.k.) konieczności uzupełnienia złożonego wniosku o stosowną dokumentację geodezyjną pozwalająca na zmianę dotychczasowego użytku gruntowego ujawnionego w ewidencji. Wnioskodawca nie uzupełnił jednak złożonego wniosku o żądane dokumenty i wobec tego Prezydent Miasta Z. decyzją z dnia [...] r. odmówił wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla działki nr 1 pozostawiając dotychczasowe oznaczenie "Bi"– inne tereny zabudowane.
Orzeczenie to wyniku rozpatrzenia odwołania R. i J. R. zostało utrzymane w mocy decyzją [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. (dalej WINGiK) z dnia [...]r., nr [...]. Skarga na tę decyzję wniesiona przez R. i J. R. została zaś oddalona prawomocnym wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Gl 471/10.
Pismem z dnia 21 sierpnia 2010 r. małżonkowie R. wnieśli po raz drugi o wprowadzenie zmiany w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez Prezydenta Miasta Z. ponownie domagając się, aby dla części działki nr 1 o pow. 0,0718 ha wprowadzony został zamiast użytku "Bi" (inne tereny zabudowane) użytek gruntowy "dr" (drogi). Wniosek ten został uzasadniony przyjęciem do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego operatu [...] w oparciu, o który dokonano podziału przedmiotowej działki w celu wydzielenia jej części przeznaczonej pod pas autostrady [...].
Decyzją z dnia [...] r., nr [...] , Prezydent Miasta Z. odmówił po raz drugi dokonania żądanej zmiany. Decyzja ta nie utrzymała się jednak w obrocie prawnym, bowiem na wniosek małżonków R. WINGiK decyzją z dnia [...] r. stwierdził jej nieważność uznając, że została ona wydanej z rażącym naruszeniem prawa oraz zapadła w sprawie już rozstrzygniętej decyzją ostateczną.
Kolejną decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta Z. umorzył postępowanie wszczęte z wniosku małżonków R. z dnia 21 sierpnia 2010r. uznając dalsze jego prowadzenie za bezprzedmiotowe. W uzasadnieniu wskazał, że w drodze czynności materialno-prawnej wprowadził do ewidencji gruntów zmiany podmiotowe i przedmiotowe wynikające z decyzji Wojewody [...] z dnia [...]r., natomiast żądanie zmiany użytku gruntowego zostało już wcześniej rozstrzygnięte jego decyzją z dnia [...]r.
Z decyzją tą nie zgodzili się małżonkowie R., którzy w odwołaniu wniesionym do WINGiK domagali się jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.
Decyzją z dnia [...] r. WINGiK utrzymał jednak w mocy zaskarżone orzeczenie. W uzasadnieniu zanalizował przyjęty do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego operat pomiarowy [...] zawierający projekt podziału działki 1. Z operatu tego wynikało, że z przedmiotowej działki, stanowiącej użytek "Bi", zaprojektowano wydzielenie działek nr 2 o powierzchni 0,0718 ha i nr 3 o pow. 0,0772 ha, przy czym użytki gruntowe dla obu wydzielonych działek oznaczono w tym operacie symbolem "Bi". W oparciu o ten projekt Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] r., Nr [...], stwierdził nabycie z mocy prawa przez Skarb Państwa własności nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...], oznaczonej jako działka 4. Decyzją tą zatwierdzony został jednocześnie podział nieruchomości nr 1. W następstwie tej decyzji działka nr 4 stała się własnością Skarbu Państwa, a działka nr 3 pozostała własnością Gminy Z. Wspomniana decyzja Wojewody [...] została utrzymana w mocy decyzją Ministra Infrastruktury z dnia [...] r., a skargę na decyzję Ministra wniesioną przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oddalił WSA w Warszawie prawomocnym wyrokiem z dnia 27 października 2011 r., sygn. akt I SA/Wa 642/11.
Organ II instancji stwierdził następnie, że wniosek skarżących dotyczył wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla części działki 1, z której wydzielona została działka nr 4, a w szczególności zmiany użytku gruntowego dla tej części działki z " Bi" na "dr". Mając na uwadze treść złożonego wniosku WINGiK odwołał się do treści § 46 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. ( Dz. U. Nr 38, poz. 454 – dalej zwane rozporządzeniem MRRiB) wskazując, że Prezydent Miasta Z. dokonał zmiany danych ewidencyjnych w oparciu o decyzję Wojewody z [...] r. w drodze czynności materialno-technicznych w dniu [...] r., o czym zawiadomił skarżących. Zmiany te dotyczyły osoby właściciela, numerów ewidencyjnych nowopowstałych działek oraz ich powierzchni. Kwestia zmiany użytku gruntowego na inny niż aktualnie wykazany w operacie ewidencyjnym została natomiast rozstrzygnięta już wcześniejszą decyzją organu I instancji z dnia [...]r., która została utrzymana w mocy decyzją WINGiK z dnia [...]r. Decyzja ta była również kontrolowana przez WSA w Gliwicach, który oddalił skargę wniesioną przez małżonków R.ch.
Następnie WINGiK stwierdził, że § 45 rozporządzenia MRRiB obliguje organ do aktualizacji ewidencji poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych Wskazana jednak we wniosku decyzja Wojewody [...] oraz dokumentacja techniczna [...] nie zawierały wykazu zmian danych ewidencyjnych uprawniających organ ewidencyjny do dokonania zmiany użytku gruntowego w sposób żądany przez skarżących. Tym samym prawidłowo umorzone zostało postępowanie w tej sprawie jako bezprzedmiotowe. WINGiK wskazał również, że na mocy decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. małżonkowie R. utracili w odniesieniu do działki 4 przymiot strony wynikający z art. 28 k.p.a., bowiem stała się ona własnością Skarbu Państwa.
W skardze na tę decyzję R. i J. R., zastępowani przez radcę prawnego M. K., domagali się jej uchylenia oraz uchylenia poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] r. oraz zasądzenia kosztów postępowania. Zarzucili wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem:
- art. 105 § 1 k.p.a. poprzez uznanie bezprzedmiotowości postępowania i zasadności jego umorzenia,
- art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych stwierdzających, że kwestia zmiany użytku gruntowego wykazanego w operacie ewidencyjnym została już rozstrzygnięta,
- § 46 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia MRRiB poprzez uznanie wprowadzenia przez organ I instancji zmian w ewidencji gruntów zgodnie z ostateczną decyzją Wojewody [...] z dnia [...]r.,
- § 68 ust. 3 pkt 7 lit a oraz załącznika nr 6 pkt 3.7a do rozporządzenia MRRiB w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (Dz. U. Nr 127, poz. 627ze zm.), z art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) oraz z § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie ( Dz. U. Nr 43, poz. 430 dalej rozporządzenie MTiGM) poprzez uznanie braku podstaw do zmiany danych w ewidencji gruntów dotyczących działki nr 4 na oznaczenie "dr" – "teren komunikacyjny obejmujący drogę".
- art. 170 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U z 2012 r. poz. 270 ze zm. – dalej zwanej p.p.s.a.) poprzez wydanie orzeczenia wbrew związaniu prawomocnymi wyrokami sądowymi, a których wynika, że działka nr 4 stanowi użytek przeznaczony na drogi krajowe,
- art. 28 k.p.a. poprzez uznanie, że skarżący utracili przymiot strony w odniesieniu do działki nr 4.
W obszernym uzasadnieniu skargi wskazano w pierwszym rzędzie na błędne umorzenie postępowania, bowiem - zdaniem skarżących - nie było podstaw do uznania go za bezprzedmiotowe. Przyczyną tą nie był z całą pewnością fakt wprowadzenia już przez organ ewidencyjny zmian przedmiotowych i podmiotowych dla działki nr 1, gdyż wprowadzone zmiany nie uwzględniały wniosku skarżących z dnia 23 sierpnia 2010 r. Żądana zmiana dotyczyła bowiem zmiany użytku gruntowego na części działki 1 o powierzchni 718 m² poprzez zastąpienie użytku oznaczonego symbolem "Bi" na użytek oznaczony symbolem "dr". Natomiast wprowadzone zmiany nie dotyczyły użytków gruntowych. W ocenie skarżących w sprawie nie można było także stwierdzić, że brak jest podstaw do merytorycznego jej rozstrzygnięcia skoro wprowadzone do ewidencji zmiany nie były zgodne z ich żądaniem. Nie można było także podzielić poglądu, że sprawa użytku gruntowego została już rozstrzygnięta ostateczną decyzją Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] r., gdyż nie był tożsamy przedmiot postępowania w obu sprawach. W szczególności zasadniczej zmianie uległ stan faktyczny, gdyż w czasie wydawania tej pierwszej decyzji w obrocie prawnym nie było jeszcze decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Skarb Państwa, z dniem 30 czerwca 1998 r., własności części przedmiotowej nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...]. W związku z tym skarżący zauważyli, że to właśnie z powodu braku ostatecznej decyzji bądź innego dokumentu określonego w § 46 rozporządzenia MRRiB została, wyrokiem WSA w Gliwicach w sprawie II SA/Gl 471/10, oddalona ich skarga na decyzję WINGiK utrzymującą w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] r. Tymczasem powołana w ponownym wniosku skarżących decyzja Wojewody [...] zatwierdzająca m.in. podział działki stanowiła dokument, którego brak zarzucił WSA w Gliwicach w poprzedniej sprawie. Decyzja ta niezbicie potwierdzała także, że nowowydzielona działka znajdowała się w liniach rozgraniczających drogi. W związku z tym uznając, że kwestia żądania zmiany użytku gruntowego została już rozstrzygnięta ostateczną decyzją organy naruszyły art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.
W ocenie skarżących rozstrzygnięcie zawarte sentencji decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. stanowiło także wystarczająca podstawę do dokonania w ewidencji zmiany użytku gruntowego w sposób przez nich żądany. Zmiany te zostały bowiem udokumentowane ostateczną decyzją administracyjną w sposób wystarczający i zgodny z § 45 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MRRiB. W omawianej decyzji wskazano bowiem, że działka nr 4 znajduje się w liniach rozgraniczających autostrady [...] , co jest równoznaczne z przeznaczeniem jej pod pas drogowy tej autostrady. Skarżący wskazali tutaj na definicję ustawową pasa drogowego zamieszczoną w art. 4 pkt 1 ustawy o drogach publicznych oraz § 3 pkt 3 rozporządzenia MTiGM. Dodali, że linie rozgraniczające autostradę stanowiły obligatoryjny element decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady wynikający z art. 22 ust. 1 pkt 2 nieobowiązującej już ustawy o autostradach płatnych. W przypadku zaś działki nr 1 linie te zostały określone w decyzji Wojewody [...] nr [...]z dnia [...]r. o treści ustalonej decyzją Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast (dalej Prezes UMiRM) nr [...] z dnia [...]r. ustalającej lokalizację autostrady płatnej [...]na terenie województwa [...]. Objęcie wydzielonej działki nr 4 pasem drogowym autostrady ma zaś istotne znaczenie dla sprawy, bowiem zgodnie z załącznikiem nr 6 pkt 3.7a do rozporządzenia MRRiB do użytku gruntowego o nazwie "drogi" zalicza się grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych. W konsekwencji, zdaniem skarżących, prawidłowo dokonana zmiana wpisu w ewidencji powinna zawierać oznaczenie użytku gruntowego dla działki nr 4 jako "dr".- tereny komunikacyjne – drogi, a nie "Bi" – inne tereny zabudowane. W ocenie skarżących dla zakwalifikowania użytku gruntowego jako pasa drogowego na potrzeby ewidencji gruntów nie jest konieczne, aby była na tym gruncie fizycznie urządzona autostrada – ważne jest natomiast, aby objęty on był liniami rozgraniczającymi autostrady zawartymi w decyzji lokalizacyjnej.
W dalszej części uzasadnienia skargi R. i J. R. powołali się na przepis art. 170 p.p.s.a. wskazując, że sprawa objęcia działki nr 1 decyzją o lokalizacji autostrady [...] była przedmiotem orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. W wyrokach z dnia 17 lipca 2009 r., II OSK 1178/08 i II OSK 1199/08 NSA nie podzielił poglądu sądu I instancji wskazującego, że dopiero na etapie projektu budowlanego i pozwolenia na budowę wiadomo będzie, jaki teren zajmie autostrada. NSA wskazał też, że organ wydający pozwolenie na budowę jest związany decyzją lokalizacyjną, przy czym w przypadku inwestycji liniowych zależność ta jest jeszcze większa, bowiem decyzja lokalizacyjna określa trasę przebiegu planowanej inwestycji (drogi, autostrady). Z kolei WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 29 września 2006 r. , II SA/Gl 935/05, stwierdził, że linie rozgraniczające teren, ustalone w decyzji Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] r. ustaleniu lokalizacji autostrady płatnej [...]o treści nadanej decyzja Prezesa UMiRM z dnia [...] r. stanowią jednocześnie granicę nowo utworzonych w wyniku podziału działek, w tym działki przeznaczonej pod autostradę.
W opinii skarżącego powołane stanowiska sądów administracyjnych wiązały Prezydenta Miasta Z., a w szczególności odnieść to należy do ostatnio wskazanego wyroku WSA w Gliwicach, którym oddalono skargę na decyzję stwierdzającą nieważność decyzji zatwierdzającej podział działki nr 1, który był niezgodny z liniami rozgraniczającymi ustalonymi w decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady [...]. Tym samym – w opinii skarżących- odmawiając oznaczenia w ewidencji gruntów użytku gruntowego działki nr 4 symbolem "dr" organy naruszyły przepis art. 170 p.p.s.a.
Wreszcie skarżący wskazali, że WINGiK błędnie przyjął, iż w stosunku do działki nr 4 utracili oni w związku z decyzjami Wojewody [...] z dnia [...] r. czy Wojewody [...] z dnia [...] r. przymiot strony wynikający z art. 28 k.p.a. Działka ta stała się co prawda z mocy prawa własnością Skarbu Państwa, jednak w związku z tym nie wygasło przysługujące im prawo użytkowania wieczystego tej działki.
W odpowiedzi na skargę WINGiK wniósł o jej oddalenie. Wskazał, że aktualizacja operatu ewidencyjnego w przypadku zmian wynikających z prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych i ostatecznych decyzji administracyjnych następuje z urzędu w trybie czynności materialno-technicznych. Sytuacja taka miała miejsce w odniesieniu do decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. orzekającej o stwierdzeniu nabycia przez Skarb Państwa z dniem [...] r. własności nieruchomości znajdującej się w liniach rozgraniczających pas drogowy autostrady [...], oznaczonej w projekcie podziału jako działka nr 4. Projekt ten został przyjęty do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego razem z operatem pomiarowym. Decyzja ta oraz dokumentacja techniczna [...] nie zawierały jednak wykazu zmian danych ewidencyjnych uprawniających organ do zmiany użytku gruntowego w sposób żądany przez skarżących.
Organ II instancji podtrzymał także swoje stanowisko dotyczące wygaśnięcia przysługującego skarżącym prawa użytkowania wieczystego do działki nr 4. W tej kwestii WINGiK powołał się na przepis art. 12 pkt 4d (winno być art. 12 ust. 4d ustawy – przyp. Sąd) ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczegółowych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ( t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm. – dalej zwanej specustawą drogową). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa bądź jednostki samorządu terytorialnego została oddana w użytkowanie wieczyste to użytkowanie to wygasa z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
Pismem z dnia 9 listopada 2012 r. skarżący cofnęli pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu M. K. do reprezentowania ich w przedmiotowej sprawie, a następnie w sporządzonym przez siebie obszernym liczącym 28 str. piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2012 r. złożonym w dniu rozprawy, podtrzymali wniesioną skargę.
W piśmie tym skarżący podkreślili, że pozostają użytkownikami wieczystymi działki nr 4, bowiem decyzja Wojewody [...] z dnia [...]r. była oparta na przepisach zawartych w rozdziale 3 specustawy drogowej w jej pierwotnym brzmieniu, który nie zawierał art. 14 ust. 4d, a także innego przepisu o analogicznej treści. Przedmiotowa argumentacja została uwzględniona przez Prezydenta Miasta Z., który po wydaniu decyzji zmienił swój wcześniejszy wpis do ewidencji gruntów wpisując skarżących, jako użytkowników wieczystych nowowydzielonej działki nr 4. Skarżący podkreślili także, że w dalszym ciągu pozostają właścicielami budynku biurowo-hotelowego usytuowanego na działkach nr 4 i 3 położonych przy ul. [...] w Z. W związku z tym dowodzili, że oznaczenie działki nr 4 symbolem "dr" spowoduje, że korzystanie ze znajdującego się na tej działce części budynku będzie podlegać ograniczeniom wynikającym z art. 38 i nast. ustawy o drogach publicznych.
W dalszych częściach swojego pisma skarżący wnieśli o dopuszczenie w sprawie szeregu dowodów. W szczególności:
- wypisu z rejestru gruntów z dnia [...] r. wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej uwzględniający zmiany wprowadzone do ewidencji dotyczące posiadanego przez nich prawa użytkowania wieczystego działki nr 4,
- mapy sytuacyjno-ewidencyjnej wydanej w dniu 28 czerwca 2012 r. przez Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Z. dowodzącej, że działka nr 4 znajduje się w części pasa drogowego, o jakim jest mowa w art. 34 ustawy o drogach publicznych,
- zaświadczenia Wojewody [...] z dnia [...]r. potwierdzającego, że część ich budynku znajdująca się na działce nr 4 objęta jest liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady [...],
- załącznika mapowego nr 4.3.1, arkusz 2 do decyzji nr [...] Wojewody [...] z dnia [...]r. oraz z odbitki mapy ewidencyjnej wydanej skarżącemu przez Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Z., wskazujących na niezgodność mapy ewidencyjnej z ze wskazanym załącznikiem mapowym do tej decyzji ,
- postanowienia Wojewody [...] z dnia [...]r., nr [...], odmawiającego wyjaśnienia wątpliwości co do treści decyzji z dnia [...]r., w którego uzasadnieniu organ stwierdził, że nie ma kompetencji do interpretacji wskazanej decyzji na podstawie przepisów rozporządzenia MRRiB,
- pisma WINGiK do Dyrektora Wydziału Infrastruktury [...] Urzędu Wojewódzkiego dnia [...]r., w którym organ ten wyraża swoje wątpliwości odnośnie możliwości podziału budynku znajdującego się na nieruchomości przy ul. [...] w Z.,
- pisma Wojewody [...] z dnia [...]r. skierowanego do Sądu Rejonowego w Z. Wydziału VI Ksiąg Wieczystych, w którym organ ten poinformował o nabyciu przez Skarb Państwa prawa własności działki nr 4 w użytkowaniu wieczystym J. i R. R. ( zdaniem skarżących na skutek tego pisma błędnie ujawniono w księdze wieczystej Prezydenta Miasta Z. zamiast GDDKiA, jako organ reprezentujący Skarb Państwa),
- zawiadomienia Sądu Rejonowego w Z. z dnia [...] r. o sprostowaniu usterki wpisu w księdze wieczystej Nr [...]przez wpisanie GDDKiA w miejsce Prezydenta Miasta Z. jako reprezentanta Skarbu Państwa,
- pism z dnia 12 lipca 2010 r. oraz z dnia 8 października 2010 r. kierowanych przez J. R. do uprawnionego geodety M. D. sporządzającego projekt podziału działki 1 zawierające zarzuty dotyczące przebiegu linii rozgraniczającej pas drogowy autostrady,
- pism z dnia 24 czerwca 2010 r. i z dnia 18 października 2010 r. kierowanych przez geodetę M. D. do J. R. w odpowiedzi na kierowane do niego wystąpienia,
- pisma geodety z dnia 13 lipca 2010 r. kierowanego do Wydziału Infrastruktury [...] UW wraz z odpowiedzią tego Wydziału z dnia [...]r., w których podjęto rozstrzygnięcia dotyczące projektu podziału przedmiotowej działki w zgodzie z liniami rozgraniczającymi teren ustalonymi w decyzji Wojewody [...] nr [...].
Ponadto skarżący wnieśli o uwzględnienie przez Sąd wykładni i ustaleń zawartych w prawomocnych wyrokach: WSA w Gliwicach z dnia 18 grudnia 2008 r. , I SA/Gl 282/08 oraz WSA w Warszawie z dnia 6 listopada 2009r., IV SA/Wa 1518/09, z dnia 11 grudnia 2009 r. , VII SA/Wa 1596/09 i z dnia 15 grudnia 2009 r. IV SA/Wa 1519/09. Przedmiotowe wyroki zapadły w związku z toczonymi przez skarżących sporami z Prezydentem Miasta Z., Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, a także z Wojewodą [...] oraz Ministrem Infrastruktury. Spory te dotyczyły rożnych aspektów związanych z objęciem części działki nr 1, obręb [...], liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady płatnej [...] ustalonymi decyzją lokalizacyjną Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] r.
W dalszej części pisma skarżący opisali toczące się wcześniej postępowania w toku których wprowadzano kolejne zmiany w ewidencji gruntów i budynków w stosunku do znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym nieruchomości nr 1, które w ich ocenie należy powiązać z odmową zmiany użytku gruntowego dla nowo wydzielonej działki 4. Wskazali, że decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta Z. powołując się na decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady [...] dokonał podziału działki nr 1 na działki nr 5 i 6. Podział ten, który został przyjęty do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego polegał na wydzieleniu z nieruchomości jedynie działki nr 5 o pow. 12 m² znajdującej się w pasie drogowym autostrady i stwierdzeniu, że pozostała jej część oznaczona jako działka nr 6 o pow. 1468 m² znalazła się poza pasem drogowym tej autostrady. Wówczas też działce nr 5 przypisany został symbol użytku gruntowego "B" , zamiast "dr". Decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. stwierdziło jednak nieważność decyzji Prezydenta Miasta Z. zatwierdzającej opisany wyżej podział, uznając ją za wydaną z rażącym naruszeniem prawa. Skargę zaś na decyzję SKO utrzymującą w mocy to wcześniejsze jego orzeczenie oddalił WSA w Gliwicach wspomnianym już wyrokiem z dnia 29 września 2006 r. II SA/Gl 935/05.
Następnie skarżący wskazali na niezgodność aktualnie obowiązującej mapy ewidencyjnej obejmującej teren ich działki, a także tereny sąsiednich nieruchomości z częścią załącznika mapowego do decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady [...], na którym uwidoczniono nieruchomości przeznaczone pod budowę skrzyżowania autostrady [...] z ul. [...] w Z.. Podnieśli, że przeprowadzona przez Prezydenta Miasta Z. w [...] r. modernizacja ewidencji gruntów i budynków spowodowała, że z aktualnej mapy ewidencyjnej nie można odczytać prawnie ustalonej granicy pasa drogowego autostrady [...]. Porównanie tej mapy z załącznikiem mapowym do decyzji lokalizacyjnej autostrady jednak pozwala na ustalenie, że pomiędzy liniami rozgraniczającymi pas autostrady znajduje się nie tylko część budynku skarżących, ale także inne budynki lub ich części. Dla tych sąsiednich nieruchomości do dnia dzisiejszego nie zostały wydane jednak decyzje stwierdzające ich nabycie z mocy prawa w dniu 30 czerwca 1998 r. przez Skarb Państwa i zatwierdzających ich podział (skarżący wskazali tutaj adresy 10 takich nieruchomości i numery urządzonych dla nich ksiąg wieczystych). Żadna z tych 10 nieruchomości nie została - jak podali - oznaczona konturem użytku drogowego "dr". Skarżący podnieśli także, że od dnia złożenia przez nich wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta Z. z dnia [...]r. do dnia stwierdzenia nabycia części ich działki przez Skarb Państwa upłynęło 7 lat. W międzyczasie Wojewoda [...] trzykrotnie wydawał w tej sprawie decyzje, które były następnie usuwane z obrotu prawnego.
J. i R. R. zarzucili następnie, że po wydaniu przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...] r. nie uporządkowano wpisów do księgi wieczystej urządzonej dla znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym nieruchomości. W szczególności nie założono dla działki nr 4 nowej księgi wieczystej, a także dopiero na wniosek skarżących Sąd Rejonowy w Z. sprostował błędny wpis w tej księdze ujawniając jako reprezentanta Skarbu Państwa GDDKiA.
W konkluzjach omawianego pisma procesowego skarżący wskazali, że skoro od wydania decyzji o lokalizacji autostrady [...] upłynęło już 14 lat, a autostrada ta jest już użytkowana od 7 lat to należy stwierdzić, iż ewidencja gruntów i budynków prowadzona przez Prezydenta Miasta Z. nie służy celom, dla których została powołana. Stwierdzili, że gdyby zawierała ona prawdziwe informacje nie mogliby nabyć w [...] r. prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości oznaczonej wówczas numerem ew. 1 wraz z własnością usytuowanego na niej budynku. Zgoda Sądu Rejonowego w G. na sprzedaż w [...] r. Spółce "A" prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości stanowiącej część masy upadłościowej [...] Spółki Produkcyjno-Handlowej "B" Sp. z o.o., a następnie zgoda również Sądu Rejonowego w G. na sprzedaż tegoż prawa przez syndyka masy upadłościowej Spółki "A", dowolnej osobie fizycznej lub prawnej nigdy nie zostałaby udzielona, gdyby nie ukryto przeznaczenia tej nieruchomości pod pas drogowy autostrady [...]. W świetle przywołanych faktów nie dziwi zatem - zdaniem skarżących - przyjęcie przez Prezydenta Miasta Z. do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania [...] wraz mapą projektu podziału działki nr 1, mimo nieprawidłowego oznaczenia użytku gruntowego dla działki nr 4, polegającym na zachowaniu nieprawidłowego symbolu "Bi" wprowadzonego w trakcie przeprowadzonej w [...] r. modernizacji ewidencji gruntów i budynków.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja w ocenie Sądu nie narusza prawa w stopniu nakazującym jej wzruszenie.
Analizując podniesione w skardze zarzuty podkreślić należy, że skarżący w trakcie toczącego się postępowania administracyjnego nie kwestionowali prawidłowości zapisów ujawnionych w ewidencji gruntów i budynków odnoszących się do oznaczenia działki nr 1, obręb [...] w częściach dotyczących jej numeru ewidencyjnego, czy numeracji nowo wydzielonych działek wynikającej z decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r., a także ujawnionej w ewidencji powierzchni nowowydzielonych działek. Nie podważali oni także danych zawartych w kartotece budynku posadowionego na tych działkach. Kwestionują oni natomiast prawidłowość oznaczenia rodzaju użytku gruntowego na części wcześniej istniejącej działki 1, o powierzchni 0,0718 ha dowodząc, że stanowi ona użytek gruntowy, który winien zostać oznaczony symbolem "dr" - drogi, a nie użytek zaliczany do innych terenów zabudowanych oznaczonych symbolem "Bi".
W związku z tym wskazać należy, że stosownie do art. 2 pkt 8 u.p.g.k. ewidencja gruntów i budynków to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. W orzecznictwie sądowo-administracyjnym jednolicie podkreśla się, że zapisy ujawnione w tej ewidencji rejestrują jedynie stany prawne ustalone w innym trybie i przez inne organy orzekające ( por. wyrok NSA z dnia 19 stycznia 1998 r., II SA 1231/97, LEX nr 41277). Zwrócić należy także uwagę, że rejestr ewidencji gruntów stanowi wyłącznie odzwierciedlenie aktualnego stanu prawnego dotyczącego danej nieruchomości i zawiera jedynie dane mające charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny ( por. wyrok NSA z dnia 8 lipca 2010 r., I OSK 1251/09 , LEX nr 594994).
Z przepisów rozporządzenia MRRiB wynika, że ewidencja gruntów powinna być utrzymywana w stałej aktualności nie tylko, co do stanu faktycznego, ale i prawnego. Zmian w stanie prawnym zapisanym w ewidencji gruntów dokonuje się na podstawie prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych oraz innych dokumentów wymienionych w § 46 ust. 2 powołanego wyżej rozporządzenia. Z przepisu tego wynika, że z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z:
1) prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych,
2) opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych,
3) dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,
4) ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.
Na właścicielach, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych – także na innych osobach fizycznych lub prawnych, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części oraz na osobach władających nieruchomościami o nieuregulowanym stanie prawnym, zgodnie z art. 22 ust. 2 u.p.g.k. ciąży obowiązek zgłaszania właściwemu staroście wszelkich zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów. Podmioty zgłaszające zmiany są obowiązane na żądanie starosty dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków ( art. 22 ust. 3 ustawy). Dokonanie zatem zmian w operacie ewidencyjnym, na wniosek zainteresowanej strony jest możliwe poprzez udokumentowanie przez osobę zainteresowaną rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w ewidencji, a rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym gruntów. Wynika to wprost także z § 45 ust. 1 rozporządzenia MRRiB stanowiącym, że aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi użytków gruntowych, które stanowiły przedmiot kontrolowanego postępowania, są numeryczne opisy konturów tych użytków i klas (§ 66 rozporządzenia MRRiB ). Nie ulega wątpliwości, że zawarte w ewidencji gruntów dane dotyczące użytków gruntowych winny określać stan faktyczny zagospodarowania gruntu. Zgodnie bowiem z definicją konturu użytku gruntowego, która została zamieszczona w części II pkt 21 załącznika nr 4 do rozporządzenia MRRiB jest to "ciągły obszar gruntu w granicach obrębu, wyodrębniony ze względu na faktyczny sposób zagospodarowania". Numeryczny opis konturów użytków gruntowych sporządza się natomiast w sposób określony § 72 ust. 1 tego rozporządzenia.
Aby wprowadzić do operatu ewidencyjnego zmianę użytku gruntowego czy to z urzędu w drodze czynności materialno-technicznej, czy też na wniosek zainteresowanej strony organ prowadzący taki operat musi dysponować którymś z dokumentów wskazanych w § 46 ust. 2 rozporządzenia MRRiB. Zdaniem Sądu zgodzić się należy z orzekającymi w sprawie organami, że skarżący nie przedstawili jednak żadnego dokumentu spełniającego wymogi rozporządzenia MRRiB i mogącego stanowić podstawę dokonania żądanych przez nich zmian danych ewidencyjnych. W szczególności nie przedstawili oni opracowania geodezyjnego przyjętego do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego zawierającego wykaz zmian danych ewidencyjnych pozwalających zmienić użytek gruntowy dla części działki nr 1 obręb [...], oznaczonej aktualnie jako działka nr 4. Przyjęty do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego operat geodezyjny [...] zawierający projekt podziału działki i stanowiący załącznik do decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. – na który się powołali w swoim wniosku - nie zawierał zaś wykazu zmian gruntowych obejmujących zmianę użytku gruntowego dla działki 4 z "Bi" na "dr".
W swoim piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2012 r. skarżący wskazują, że w wyniku przeprowadzonej w [...] r. przez Prezydenta Miasta Z. modernizacji ewidencji gruntów i budynków dla działki 1 ustalono użytek gruntowy oznaczony symbolem "Bi" – inne tereny zabudowane. Działka ta była bowiem w tej dacie w znacznej części zabudowana budynkiem biurowym (czy jak podają skarżący hotelowo-biurowym). Po podziale tej działki zatwierdzonym decyzją Wojewody [...] z dnia [...] r. faktyczny sposób zagospodarowania jej wydzielonych obu części nie uległ jednakowoż zmianie, w szczególności zaś nowowydzielona działka nr 4, obręb [...] w dalszym ciągu jest zabudowana wspomnianym budynkiem ujawnionym w kartotece budynków. Na marginesie wskazać należy, że przedmiotowy budynek stanowił istotną przeszkodę w wydzieleniu części działki, która zgodnie z decyzją lokalizacyjną Wojewody [...] z [...] r. została objęta liniami rozgraniczającymi pas drogowy autostrady [...]. Podkreślić jednocześnie trzeba, że projekt podziału przedmiotowej nieruchomości, zatwierdzony decyzją Wojewody [...] z [...] r., obejmował także podział znajdującego się na niej budynku stanowiącego odrębną własność skarżących i winien był spełniać wymogi § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie zasad i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz. U. Nr 268, poz. 2663). Kwestia zgodności podziału tego budynku z przepisami wspomnianego rozporządzenia leży jednak poza granicami rozpoznawanej sprawy.
Według twierdzeń skarżących w sąsiedztwie ich nieruchomości znajdują się także inne zabudowane nieruchomości objęte liniami rozgraniczającymi pasa drogowego autostrady [...]. Z dokumentacji zawartej w aktach sprawy wynika bowiem, że w trakcie prac na etapie projektu budowlanego odstąpiono od ustaleń zawartych w decyzji Wojewody [...] z dnia [...]r. o treści nadanej decyzją Prezesa UMiRM z dnia [...]r. dotyczących lokalizacji odcinka autostrady płatnej [...] między węzłem [...] a węzłem [...]. Odstępstwa te dotyczyły m.in. przebudowy skrzyżowania tej autostrady z ul. [...] w Z.. Skutkiem tego odstępstwa działka nr 4, która została wydzielona decyzją lokalizacyjną z dnia [...]r. nie została faktycznie zajęta pod pas drogowy autostrady [...] i w dalszym ciągu pozostaje w znacznej części zabudowana budynkiem, który w kartotece budynków został opisany jako budynek biurowy.
W uzasadnieniu skargi oraz w piśmie procesowym z dnia [...]r. skarżący swoją argumentację kwestionującą stanowiska organów opierają na brzmieniu załącznika nr 6 pkt 3.7a rozporządzenia MRRiB. Zgodnie z tym unormowaniem
W kontekście tych przepisów podkreślić należy za wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., II SA/Gl 471/10, że sam fakt objęcia spornej części nieruchomości decyzją lokalizacyjną autostrady nie umożliwia wprowadzenia żądanych zmian w ewidencji gruntów, bowiem podstawą zmian użytku w ewidencji może być jedynie dokument, z którego jednoznacznie wynika, jaki użytek, o jakiej powierzchni i w jakich granicach (opisanych numerycznie) organ ma wprowadzić do ewidencji. Także projekt podziału działki nr 1 zawarty w operacie pomiarowym [...], na który powołali się skarżący w swoim wniosku dotyczącym wprowadzenia zmiany użytku gruntowego dla części działki znajdującej się w ich użytkowaniu wieczystym, nie zawiera także danych umożliwiających zmianę użytku gruntowego dla działki nr 4, z dotychczasowego "Bi" - inne tereny zabudowane na "dr"- drogi, a zatem również i to opracowanie nie mogło stanowić podstawy do wprowadzenia żądanej zmiany do operatu ewidencyjnego prowadzonego przez Prezydenta Miasta Z.
Ustalenia dotyczące faktycznego sposobu zagospodarowania gruntu dające podstawę do żądanej przez skarżących zmiany użytku gruntowego mogą natomiast wynikać m.in. z dokumentacji budowlanej (§ 46 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia MRRiB), a w szczególności z inwentaryzacji geodezyjnej zrealizowanych obiektów budowlanych, którą należy sporządzić przed przystąpieniem do użytkowania obiektu (por. art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ). W tym kontekście należy zauważyć, że w dniu [...]r. decyzją znak: [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego działając w oparciu o przepisy Prawa budowlanego udzielił pozwolenia na użytkowanie opisanego wyżej odcinka autostrady [...] (kopię decyzji w tej sprawie skarżący dołączyli do swojego pisma procesowego z dnia 13 listopada 2012 r.). Z treści uzasadnienia tej decyzji wynika, że inwestor, jakim była GDDKiA, do wniosku o pozwolenie na użytkowanie dołączył inwentaryzację geodezyjną powykonawczą, która została złożona do właściwych ośrodków dokumentacji geodezyjno-kartograficznej. Ta dokumentacja geodezyjno-budowlana winna więc stanowić podstawę do zmiany użytku gruntowego dla części działki nr 1, gdyby faktycznie została ona zajęta pod pas drogowy autostrady [...].
Za wspomnianym wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Gl 471/10, powtórzyć należy, że skarżący w dalszym ciągu nie dostrzegają, że regulacja zamieszczona w § 68 ust. 3 pkt 7 lit. a) rozporządzenia MRRiB dotyczy jedynie zaliczenia do użytku gruntowego o nazwie "drogi" gruntów znajdujących się w pasach drogowych dróg publicznych, a nie reguluje sposobu tego zaliczenia to jest trybu, w którym można dokonać takiego zaliczenia w toku wprowadzania zmian danych umieszczonych w operacie ewidencyjnym. W szczególności z brzmienia powołanych regulacji nie wynika, że wskazanie linii rozgraniczających teren w ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o autostradach płatnych) wydanej w trybie przepisów rozdziału 4 ustawy z dnia 21 października 1994 r. o autostradach płatnych ( tekst pierwotny Dz. U. Nr 127, poz. 627 ze zm.) przesądza o faktycznym wykorzystaniu gruntów, które znalazły się w tych liniach rozgraniczających, lecz rozstrzyga o przeznaczeniu tych gruntów. Takie rozumienie skutków wydanej decyzji lokalizacyjnej wynika zresztą wprost z art. 14 ust. 1 specustawy drogowej (w jej pierwotnej wersji), w oparciu o który została wydana decyzja Wojewody [...] z dnia [...] r. W przepisie tym jest bowiem mowa o nieruchomościach przeznaczonych na pasy drogowe, a nie o nieruchomościach zajętych pod takie pasy, którym to określeniem posługuje się w ustawa o drogach publicznych, rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, czy wreszcie rozporządzenie MRRiB.
Nota bene podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego czy decyzji o warunkach zabudowy wydawanych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.). Także art. 11f ust. 1 pkt 2 aktualnie obowiązującego tekstu specustawy drogowej ( t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) stanowi, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera określenie linii rozgraniczających teren, którego określenie nie jest równoznaczne z pojęciem "gruntów w granicach pasów drogowych dróg publicznych".
Reasumując tę część przeprowadzonych rozważań należy wskazać, że zawarte w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne regulacje prawne dotyczące ewidencji gruntów (art. 20 - art. 26) dotyczą wprowadzania do tej ewidencji bezspornych danych o gruntach, budynkach i lokalach. Skoro zaś rejestr ewidencji gruntów ma jak wskazano wyżej charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny to tym samym nie może ulegać wątpliwości, że skoro skarżący kwestionują prawidłowość uwidocznionego w ewidencji użytku gruntowego dla działki nr 4 to winni oni przedłożyć na tę okoliczność dokument uzasadniający zmianę danych objętych ewidencją gruntów i budynków. Do dostarczenia takiego dokumentu byli oni już wzywani w oparciu o art. 22 ust. 3 u.p.g.k. toku poprzednio prowadzonego postępowania. Wobec powyższego skoro, jak wyżej wykazano, przedłożona przez skarżących ostateczna decyzja Wojewody [...] z dnia [...]r. oraz dołączona do niej dokumentacja techniczna w postaci operatu [...] nie spełniała wymogu pozwalającego na zmianę użytku działki nr 4 z "Bi" na "dr" to należało uznać, że prawidłowo orzekające w sprawie organy uznały za bezprzedmiotowe dalsze prowadzenie postępowania w przedmiotowym zakresie.
Zdaniem Sądu nieprawidłowe było jednakowoż uzasadnienie decyzji organów obu instancji, które stanęły na stanowisku, że kwestia przedmiotowej zmiany użytku gruntowego została już rozstrzygnięta wcześniejszą decyzją ostateczną, kontrolowaną przez WSA w Gliwicach w sprawie II SA/Gl 471/10. Zgodzić się przyjdzie ze skarżącymi, że aktualnie kontrolowane decyzje zapadły w odmiennym stanie faktycznym i prawnym ukształtowanym decyzją Wojewody [...] z dnia [...] r. Na usprawiedliwienie organów wskazać jednakowoż należy, że we wniosku wszczynającym postępowanie aktualni skarżący wskazali na działkę nr 1, której dotyczyły poprzednio już wydane decyzje organów obu instancji, aczkolwiek dołączyli do tego wniosku nieprawomocną jeszcze wyżej wspomnianą decyzję Wojewody. W ocenie Sądu z uwagi na okoliczność, że organ I instancji orzekał już jednakowoż po wprowadzeniu do ewidencji gruntów i budynków zmian wynikających z opisanej decyzji Wojewody to winien on przed wydaniem decyzji rozstrzygającej złożony przez skarżących wniosek wezwać stronę do jego sprecyzowania złożonego wniosku, a po ustaleniu, że dotyczy on zmiany użytku gruntowego w odniesieniu do nowowydzielonej działki nr 4 winien on zamiast decyzji opartej na przepisie art. 105 § 1 k.p.a. ponownie wydać decyzję odmawiającą wprowadzenia do ewidencji gruntów i budynków żądanych zmian. Uchybienie to zdaniem Sądu nie miało jednakowoż istotnego wpływu na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.
Zgodzić się należy także z zarzutem skarżących dotyczącym błędnego stwierdzenia zawartego w uzasadnieniu decyzji organu II instancji, wskazującego na brak interesu prawnego po stronie skarżących we wprowadzeniu zmian do ewidencji gruntów odnoszących się do nowowydzielonej działki nr 4. Stanowisko zajęte przez WINGiK miało jednak swoje źródło w błędnym wykreśleniu z ewidencji gruntów i budynków osób władających działką nr 4. Prezydent Miasta Z. wprowadzając bowiem zmianę dotyczącą właściciela tej działki poprzez wpisanie do ewidencji gruntów Skarbu Państwa w miejsce Gminy Z. bezpodstawnie jednocześnie wykreślił skarżących jako jej użytkowników wieczystych ( vide: znajdujący się w aktach sprawy wypis z ewidencji gruntów z dnia 26 marca 2012 r.). Błąd ten wynikał z zastosowania do decyzji Wojewody [...] z dnia 4 sierpnia 2010 r. przepisu art. 12 ust. 4d specustawy drogowej - w brzmieniu wynikającym z jej tekstu jednolitego (Dz. U. z 2008r. Nr 193, poz. 1194). Decyzja ta tymczasem została wydana w oparciu o przepisy art. 14 ust. 1 i ust. 3 specustawy drogowej (w jej pierwotnym brzmieniu), do których stosowania odsyłały przepisy intertemporalne zawarte w dwóch ustawach zmieniających specustawę drogową, a to art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 220, poz. 1601 ze zm.) oraz art. 6 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 1543, poz. 958). Art. 5 ust. 1 ustawy zmieniającej z 2006 r. oraz art. 6 ust. 1 ustawy zmieniającej z 2008 r. nakazywały do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną stosować przepisy dotychczasowe. Jednocześnie art. 5 ust. 2 ustawy zmieniającej z 2006 r. do nieruchomości objętych decyzjami o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej, wydanymi na podstawie dotychczasowych przepisów, nakazywał stosować przepisy rozdziału 3 specustawy drogowej w jej pierwotnym brzmieniu. Zgodnie zaś z art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej z 2008 r. do przedsięwzięć drogowych, dla których przed dniem wejścia w życie tej ustawy została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Wskazać jednakowoż należy, że opisany błędny pogląd organu II instancji dotyczący braku interesu prawnego po stronie skarżących w stosunku do działki nr 4 nie pociągnął za sobą umorzenia postępowania odwoławczego i nierozpoznania merytorycznego wniesionego odwołania, co powodowałoby konieczność uchylenia tej decyzji przez Sąd. W konsekwencji skład orzekający uznał, że aczkolwiek także zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów prawa procesowego to jednakowoż z uwagi na treść jej uzasadnienia brak było podstaw prawnych do przyjęcia, że również i to uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.
Z tych wszystkich względów Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.
