II SA/Po 809/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2012-11-14Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Danuta Rzyminiak-Owczarczak /przewodniczący sprawozdawca/
Jakub Zieliński
Wiesława BatorowiczSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2012 roku sprawy ze skargi E. M. na decyzję Wielkopolskiego Kuratora Oświaty z dnia [...] lipca 2012 roku Nr [...] w przedmiocie statusu nauczyciela mianowanego; oddala skargę
Uzasadnienie
Burmistrz Miasta i Gminy W. decyzją z dnia [...] 2012 r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 9b ust. 1, 4 pkt 2 i art. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r., nr 97, poz. 674 ze zm., dalej: Karta Nauczyciela), art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 19 poz. 239 ze zm.) oraz art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (DZ.U. Nr 111 poz. 1194 z późn. zm.), stwierdził, że Pani E. M. nie nabyła statusu nauczyciela mianowanego z mocy prawa.
W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że wnioskiem z dnia [...] grudnia 2011 r. E. M. wystąpiła o zweryfikowanie jej statusu nauczyciela kontraktowego i "przywrócenie" stopnia nauczyciela mianowanego. Do wniosku dołączyła akt nadania stopnia nauczyciela kontraktowego z dnia [...] 2005 r., podanie o przyjęcie do pracy na stanowisko nauczyciela kontraktowego w Przedszkolu Nr [...] w [...], wyliczenia stażu pracy na dzień [...] sierpnia 2006 r., akt mianowania z dnia [...] 1985 r. nr [...] oraz kserokopię pisma Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia [...] grudnia 2011 r. znak [...].
W dalszej kolejności organ przedstawił przebieg zatrudnienia wymienionej w placówkach oświatowych. Podano, iż E. M., posiadając wykształcenie wyższe pedagogiczne – kierunek Nauczanie Początkowe, podjęła pracę w charakterze nauczycielki w dniu [...] 1979 r. Aktem minowania z dnia [...] 1985 r. została nauczycielem mianowanym, zatrudnionym na podstawie mianowania. Jako nauczyciel mianowany pracowała do [...] stycznia 1998 r. Po rozwiązaniu stosunku pracy w szkole pracowała w firmie A. Z dniem [...] marca 2005 r. podjęła pracę w przedszkolu na stanowisku nauczyciela kontraktowego. Nie przystąpiła do postępowania kwalifikacyjnego w celu nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Występując o "przywrócenie" tego statusu argumentowała, że mianowanie uzyskane w1985 r. jest decyzją administracyjną, która zachowała swą ważność.
Przeprowadzając prawną ocenę statusu wnioskodawczyni oraz charakteru prawnego aktu mianowania wydanego stronie w 1985 r., organ przeanalizował przepisy Karty Nauczyciela dotyczące mianowania. Wskazano, że akt mianowania nadawany był na podstawie art. 11 Karty Nauczyciela w brzmieniu "nauczyciela mianuje dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny nad szkołą" i akt taki stanowił akt prawa pracy – jako podstawa nawiązania stosunku pracy. Po uzyskaniu takiego mianowania nauczyciel był zatrudniany na podstawie mianowania. Zdaniem organu pogląd ten znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 1997 r. sygn. akt 1 PKN 57/96, w którym zawarto tezę, iż akt mianowania na stanowisko nauczyciela mianowanego nie jest decyzją administracyjną w świetle Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej kpa). Zgodnie z przepisem art. 11 Karty w pierwotnym brzmieniu, nauczycieli mianuje lub zawiera z nimi umowę o pracę dyrektor szkoły, który w zakresie nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem nie może być uznany za organ administracji publicznej w rozumieniu art. 1 §1 pkt 1 i § 2 kpa, natomiast akt mianowania na stanowisko nauczyciela jest czynnością z zakresu prawa pracy.
Następnie organ wyjaśnił, że nowelizacja Karty Nauczyciela z 2000 r. istotnie zmieniła i rozszerzyła pojęcie mianowania, dodając mu drugie znaczenie w postaci stopnia awansu zawodowego nauczycieli. Wszyscy nauczyciele, zatrudnieniu w dniu wejścia w życie nowelizacji (6 kwietnia 2000 r.), otrzymali z mocy prawa określony stopień awansu zawodowego: nauczyciela stażysty, nauczyciela kontraktowego, mianowanego czy dyplomowanego. Sytuację prawną nauczycieli, którzy w chwili wejścia nowelizacji w życie nie byli zatrudnieni w szkole, a poprzednio byli zatrudnionymi na podstawie mianowania, regulują przepisy art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...) oraz art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...). Przepisy te zawierają warunek mianowania - jako stopnia awansu zawodowego nauczyciela, w postaci limitu czasu przerwy w zatrudnieniu. Okres ten nie może przekraczać 5 lat. W przypadku wnioskującej o weryfikację posiadanego stopnia awansu zawodowego przerwa w zatrudnieniu w szkole trwała ponad 5 lat, zatem nie była uprawniona do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego z mocy prawa.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżąca zarzuciła organowi I instancji naruszenie art. 11 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym na dzień [...] 1985 r. poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji uznanie, że akt mianowania z dnia [...] 1985 r. nie stanowił decyzji administracyjnej. Skarżąca przytoczyła treść powyższego przepisu w brzmieniu w jej ocenie właściwym, zarzucając organowi odniesienie się w decyzji do nieprawidłowej jego treści. Zdaniem skarżącej z treści przepisu przytoczonego w odwołaniu wynika kto dokonuje mianowania oraz czy pochodzi ono od organu administracji, a w konsekwencji jakiego rodzaju to jest czynność. Uwzględnienie błędnego brzmienia przepisu spowodowało, że cały dalszy wywód dokonany przez organ obarczony jest błędem. Potwierdza to również treść przepisu art. 25 Karty Nauczyciela w brzmieniu na dzień [...] 1985 r., który stanowi, iż "decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy z nauczycielem na podstawie art. 23 wydaje organ uprawniony do jego mianowania, w trybie określonym w tym artykule". W ocenie skarżącej akt mianowania ma charakter aktu administracyjnego, co potwierdza uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 1993 r. sygn.. akt I PZP 26/93 oraz orzecznictwo sądów administracyjnych; skarżąca odwołała się do wyroku NSA z 18 lutego 2011 r. sygn.. akt I OSK 1478/10 oraz wyroku tut. Sądu z dnia 16 czerwca 2010 r. sygn. akt II SA/Po 207/10. Skarżąca podniosła, że skoro uzyskała stopień nauczyciela mianowanego nadany w drodze decyzji administracyjnej, to powinna być zatrudniona zgodnie z posiadanym stopniem awansu zawodowego, bez względu na przerwę w zatrudnieniu, jak wskazano w załączonym do wniosku piśmie Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Wielkopolski Kurator Oświaty decyzją nr [...] z dnia [...] lipca 2012 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Wskazano, że skarżąca będąc zatrudniona w Szkole w [...], w dniu [...] 1985 r. otrzymała Akt mianowania wydany przez Urząd Miasta i Gminy W. Wydział Oświaty i Wychowania. Organ podniósł, że przy ponownym zatrudnieniu jako nauczyciel skarżąca nie spełniła warunku uprawniającego ją do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w oparciu o art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (...), bowiem w dniu wejścia w życie tej ustawy nie była zatrudniona jako nauczyciel, natomiast w dniu ponownego zatrudnienia w dniu [...] marca 2005 r. w placówce podlegającej systemowi oświaty, przerwa w zatrudnieniu wynosiła ponad 5 lat. Odnosząc się do zarzutu nie uznania aktu mianowania z dnia [...] 1985 r. za decyzję administracyjną, odwołano się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 listopada 2004 r. sygn. akt P 15/03, w którym stwierdzono, że w stanie prawnym obowiązujących przed 6 kwietnia 2000 r. mianowanie oznaczało sposób nawiązania stosunku pracy z nauczycielem. Natomiast akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego, jako decyzja administracyjna kształtująca prawa i obowiązki jej adresata w zakresie awansu zawodowego, wprowadzony został ustawą z dnia 18 lutego 2000 r., która modyfikowała dotychczasowe rozwiązania. Obecnie ustawa rozróżnia mianowanie jako sposób nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym i dyplomowanym (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela) oraz mianowanie jako szczebel awansu zawodowego (art. 9a ust. 1 pkt 3 Karty). Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego znalazło odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W tym zakresie organ przytoczył obszerne fragmenty uzasadnień wyroków wydanych w sprawach o sygn. akt IV SA/Wr 361/10 oraz II SA/Bk 102/08. Zdaniem organu odwoławczego w tej sytuacji nie można mówić o "przywróceniu" skarżącej stopnia nauczyciela mianowanego, gdyż przed nowelizacją z 2000 r. nie istniały stopnie awansu zawodowego.
Skarżąca podtrzymała swoje stanowisko w skardze z dnia 24 czerwca 2008r., którą wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, wywodząc swoje uprawnienie do stopnia nauczyciela mianowanego z treści art. 11 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. w brzmieniu obowiązującym na dzień [...] 1985 r. Zdaniem skarżącej przywołane w zaskarżonej decyzji orzeczenia są nieadekwatne do stanu faktycznego i prawnego niniejszej sprawy. Podkreśliła, że akt mianowania z [...] 1985 r. był decyzją administracyjną, co wynika z ówczesnego brzmienia przepisu art. 25 Karty Nauczyciela, który stanowi o "decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy" z nauczycielem mianowanym.
Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. Zdaniem organu akt mianowania z [...] 1985 r. był czynnością z zakresu prawa pracy, tj. nawiązaniem stosunku pracy, a nie nadaniem stopnia awansu zawodowego. W przepisach obowiązujących w 1985 r. nie istniały bowiem stopnie awansu zawodowego nauczycieli.
Na rozprawie przeprowadzonej w dniu 14 listopada 2012 r. skarżąca podtrzymała swoje stanowisko akcentując, iż w jej przypadku akt mianowania z 1985 r. został wydany na podstawie art. 11 Karty Nauczyciela, przez organ administracyjny – Wydział Oświaty Urzędu Miasta i Gminy w imieniu którego działał Inspektor Wydziału Oświaty i Wychowania – osoba na tym stanowisku podpisała akt mianowania. Skarżąca dodatkowo podniosła, że według jej wiedzy inne osoby z tej samej szkoły otrzymywały akta mianowania z art. 10 Karty Nauczyciela i wówczas akt ten nadawał dyrektor szkoły. W jej ocenie do takich sytuacji odnosi się stwierdzenie organu, że akt mianowania to akt prawa pracy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002r., nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności organów administracji publicznej. Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, kontrola, o której mowa w art.1 §1 powołanej ustawy, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, zgodnie z jej art. 1 § 2. Oznacza to, że badaniu w postępowaniu sądowoadministracyjnym podlega prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz trafność wykładni tych przepisów.
Stan faktyczny niniejszej sprawy jest między stronami bezsporny, przedmiotem rozbieżności jest natomiast ocena stanu prawnego, kształtującego status zawodowy skarżącego nauczyciela. Skarżąca wniosła o "przywrócenie" statusu nauczyciela mianowanego, którego w jej ocenie nie utraciła w związku z zaprzestaniem pracy w szkole w dniu [...] stycznia 1998 r. i niewykonywania zawodu nauczyciela przez okres ponad 7 lat, liczonym od tej daty do dnia [...] marca 2005 r. Zdaniem skarżącej status nauczyciela uzyskała aktem mianowania z dnia [...] 1985 r., który jest decyzją administracyjną. Decyzja ta, w ocenie skarżącej, nadal ma moc wiążącą i powinna być uwzględniona przy ocenie jej statusu. Stanowiska tego Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę nie podziela.
Istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, jest ustalenie relacji pomiędzy nauczycielem mianowanym - jako zatrudnionym na podstawie aktu mianowania, a stopniem nauczyciela mianowanego - jako jednym ze stopni awansu zawodowego uzależnionym od spełnienia kwalifikacji ustalonych ustawą. Skarżąca została nauczycielem mianowanym w 1985 r., a więc pod rządami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, która weszła w życie z dniem jej ogłoszenia tj. 1 lutego 1982r. (Dz.U. z 1982r., nr 3 poz. 19). W pierwotnym brzmieniu, obowiązującym w dacie uzyskania przez skarżącą aktu mianowania ([...] 1985 r.) ustawa nie przewidywała stopni awansu zawodowego, podobnie jak przyjęto w poprzedzającej ją ustawie z dnia 27 kwietnia 1972 r. Karta praw i obowiązków nauczyciela (Dz.U. z 1972 r., nr 16, poz. 114, dalej: Karta praw i obowiązków). Przepisy Karty praw i obowiązków – rozdziału poświęconego zawiązaniu stosunku pracy przewidywały, że stosunek pracy z nauczycielem i nauczycielem akademickim, który ma być zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć, zawiązuje się przez mianowanie na stałe, do odwołania albo na czas określony (art. 79 ust. 1 Karty praw i obowiązków). Wyjątki od tego sposobu nawiązania stosunku pracy, przewidziano w art. 79 ust. 2 , ust. 3 i ust. 4 tej ustawy, wskazując tam, że stosunek pracy może powstać poprzez zawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony lub na czas określony, bądź umowy zlecenia. Ponadto, zgodnie z art. 83 ust. 1 stosunek pracy w drodze mianowania zawiązuje się z dniem określonym w akcie nominacji, a jeżeli dnia tego nie określono - z dniem doręczenia osobie mianowanej tego aktu. Również przepisy przejściowe Karty praw i obowiązków (art. 112 - 113) określały, że nauczyciele i nauczyciele akademiccy mianowani na podstawie dotychczasowych przepisów są nauczycielami i nauczycielami akademickimi mianowanymi na stałe w rozumieniu ustawy. W świetle całości regulacji przyjętych w Karcie praw i obowiązków, pod pojęciem mianowania należało rozumieć wyłącznie sposób nawiązania stosunku pracy. Tożsame rozwiązania ustawodawca przyjął uchwalając w dniu 26 stycznia 1982 r. ustawę Karta Nauczyciela. Pod pojęciem nauczyciela mianowanego w dalszym ciągu rozumieć zatem należało nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania. Z art. 10 ust.1 Karty Nauczyciela – w jego pierwotnym brzmieniu – jasno wynika, że analogicznie do przepisów Karty praw i obowiązków, stosunek pracy z nauczycielem nawiązywano bądź to w drodze mianowania, bądź umowy o pracę.
W obu wymienionych ustawach - Karcie praw i obowiązków oraz Karcie Nauczyciela w jej pierwotnym brzmieniu, nie było przepisów regulujących stopnie awansu zawodowego. Przez pojęcie nauczyciela mianowanego, w rozumieniu tych aktów prawnych, rozumieć należało wyłącznie nauczyciela z którym stosunek pracy nawiązano na podstawie aktu mianowania. Z tych względów art. 96 ust. 1 Karty Nauczyciela określającego, że nauczyciele mianowani na stałe na podstawie dotychczasowych przepisów stają się nauczycielami mianowanymi w rozumieniu ustaw (treść ta nie uległa zmianie od chwili wejścia Karty Nauczyciela w życie), nie można rozumieć, jako przepisu mającego zastosowanie do nauczyciela mianowanego jako stopnia awansu zawodowego.
Skarżąca z dniem [...] stycznia 1998 r. zaprzestała pracy w szkole, w dniu [...] marca 1998 r. zatrudniając się w firmie A. Ponowne zatrudnienie w zawodzie nauczyciela skarżąca podjęła z dniem [...] marca 2005 r. W okresie, gdy skarżąca pozostawała w zatrudnieniu poza systemem szkolnictwa, nastąpiła istotna dla statusu nauczycieli zmiana ustawy Karta Nauczyciela.
Ustawą nowelizującą z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadzono do Karty Nauczyciela stopnie awansu zawodowego nauczycieli, dodając rozdział 3a zatytułowany "Awans zawodowy nauczycieli". Zgodnie z tą ustawą, nowo dodany art. 9a ust. 1 Karty Nauczyciela w punktach od 1 do 4 określał cztery stopnie awansu zawodowego: nauczyciela stażystę, nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego. Ustawa z dnia 18 lutego 2000r. weszła w życie z dniem 6 kwietnia 2000r., a więc w okresie, kiedy skarżąca nie była zatrudniona jako nauczyciel, dlatego też nie ma do niej zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. stanowiący, że nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania, z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu Karty Nauczyciela, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie. W sposób jednoznaczny przepis ten odnosi skutek jedynie wobec nauczycieli zatrudnionych w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000r.
Zbliżoną co do istoty regulację zawiera art. 27 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2001r., nr 111, poz. 1194 ze zm., dalej ustawa z 23 sierpnia 2001r.). Wskazano tam, że nauczyciele, którzy byli zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. zgodnie z kwalifikacjami, jednak w tym dniu byli zatrudnieni w szkole na stanowisku, do którego zajmowania nie posiadali wymaganych kwalifikacji, uzyskują z mocy prawa w dniu wejścia w życie ustawy stopień nauczyciela mianowanego.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organu I instancji wskazano, że art. 28 ustawy z 23 sierpnia 2001r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), która weszła w życie z dniem 20 października 2001r., określał, że nauczyciele, którzy w dniu 31 sierpnia 2001r. spełniali warunki określone w art. 10 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w dniu 5 marca 2000r., otrzymują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:
1. z dniem wejścia w życie ustawy, jeśli są zatrudnieniu w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć,
2. z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat o ile wcześniej nie uzyskali stopnia nauczyciela mianowanego.
Obie z powyższych regulacji wskazują zatem na konieczność bycia zatrudnionym w chwili wchodzenia w życie odpowiednich przepisów, którego to wymogu skarżąca nie spełniała. Organ ustalił, że skarżąca od [...] stycznia 1998r. do [...] marca 2005r. nie była zatrudniona jako nauczyciel w szkole, a więc przerwa w zatrudnieniu przekroczyła 5 letni okres. Tym samym zasadnym było przytoczenie przez organy obu instancji przepisów art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. oraz art. 28 ustawy z 23 sierpnia 2001r.
Ubocznie wskazać należy, że zestawienie przepisu art. 96 ust. 1 Karty Nauczyciela z przepisami ustaw przytoczonych powyżej wskazuje na konsekwencję ustawodawcy w rozróżnianiu pojęć nauczyciela mianowanego i stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. W art. 96 Karty posłużono się zwrotem nauczycieli mianowanych odnosząc się wyłącznie do sposobu nawiązania stosunku pracy. Natomiast w przepisach ustawy z 18 lutego 2000r. – która wprowadziła stopnie awansu zawodowego i przepisach wydanych po tej dacie, ustawodawca posługuje się pojęciem stopnia nauczyciela mianowanego, z czego wynika, że chodzi o poziom spełnianych kwalifikacji zawodowych.
Reasumując powyższe rozważania, uznać należało, że decyzje poddane w niniejszej sprawie kontroli Sądu, wydane zostały bez naruszeń prawa materialnego i procesowego które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Podstawowe jest bowiem odróżnienie pojęcia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania od nauczyciela mianowanego w rozumieniu stopnia awansu zawodowego. O ile bowiem sposób nawiązania stosunku pracy pozostaje w związku z kwalifikacjami zawodowymi, to jednak w świetle wykładni językowej, celowościowej i historycznej, nie można tych dwóch kwestii utożsamiać, tak jak wywodziła to skarżąca. W tym zakresie skład orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko przyjęte przez tut. Sąd w wyroku z dnia 18 lutego 2009 r. sygn. akt IV SA/Po 287/08. Podkreślenia wymaga, iż sytuacja skarżącej uregulowana została w przepisach przejściowych i problem ustalenia, jaki stopień awansu zawodowego jej przysługuje, sprowadzał się jedynie do subsumpcji w zakresie tych przepisów ustawy nowelizującej. Wyłącznie te przepisy określają, na jakim szczeblu awansu znaleźli się (z mocy prawa) nauczyciele zatrudnieni w dacie wprowadzenia awansowania, czyli od jakiego stopnia mogą rozpocząć uzyskiwanie kolejnych szczebli. Dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie, także tych powracających do pracy w zawodzie nauczyciela, taki punkt wyjściowy określony jest w ponownym akcie nawiązania stosunku pracy. Natomiast uzyskiwanie kolejnych stopni awansu zawodowego następuje w drodze decyzji administracyjnych, zgodnie z art. 9b Karty Nauczyciela. To właśnie do takich decyzji, wydawanych po wejściu w życie nowelizacji Karty Nauczyciela z 2000 r., odnoszą się uwagi i wyjaśnienia zawarte w piśmie Ministerstwa Edukacji Narodowej, na które skarżąca powoływała się w postępowaniu administracyjnym, nie zauważając, że w piśmie tym wyraźnie rozróżniono charakter aktu mianowania wydanego przed tą nowelizacja oraz po jej wejściu w życie. Z powołanego pisma jednoznacznie wynika, że jego autor za decyzję administracyjną uznaje wyłącznie akty nadania stopnia awansu zawodowego po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela. Akt mianowania skarżącej na stanowisko nauczyciela – [...] z dnia [...] 1985 r. nie może zostać uznany za decyzję administracyjną w rozumieniu kpa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1997 r. sygn. akt I PKN 57/96 OSNP 1998/4/112).
Skarżąca podniosła, że akt mianowania z [...] 1985 r. wydany został na podstawie art. 11 ust. 1 Karty Nauczyciela, a nie na podstawie art. 10, co uzasadniałoby przyjęte w sprawie stanowisko organów administracji. W ocenie Sądu okoliczność ta nie ma w tym przypadku znaczenia, bowiem jak wyżej wskazano, nie budzi wątpliwości jaki charakter miał akt mianowania z 1985 r., a nadto sytuację skarżącej normowały przepisy przejściowe do ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. Odnosząc się jednakże do powyższego zarzutu zauważyć należy, że przepis art. 10 w ówczesnym brzmieniu określał jedynie, jakie wymogi muszą zostać spełnione, aby z nauczycielem nawiązany został stosunek pracy na podstawie mianowania lub umowy o pracę. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 1 Karty Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w 1985 r., nauczycieli mianował lub zawierał z nimi umowę o pracę organ nadzorujący bezpośrednio szkołę, w której nauczyciel ma być zatrudniony, za zgodą dyrektora tej szkoły lub na jego wniosek. Zgodnie z ust. 2 organ, o którym mowa w ust. 1, może przekazać dyrektorowi szkoły, na jego wniosek, uprawnienia do zawierania umów o pracę z nauczycielami. Przepis ten został zmieniony przez art. 97 pkt 10 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.1991.95.425) z dniem 25 października 1991 r. i otrzymał brzmienie: Nauczycieli mianuje lub zawiera z nimi umowę o pracę dyrektor szkoły. Do dnia 5 kwietnia 2000 r. przepis ten zezwalał dyrektorowi szkoły na mianowanie nauczycieli jedynie w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Komentatorzy ustawy wskazują, że Karta Nauczyciela nie przewidywała sankcji związanej z niedochowaniem tego trybu, w konsekwencji mianowanie nauczyciela pozostawało ważne i skuteczne w przypadku niewystąpienia dyrektora szkoły w ogóle do organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskiem o mianowanie nauczyciela oraz nieuwzględnienia stanowiska tego organu (za: Lex: Maria Szymańska. Komentarz do art. 11 Karty Nauczyciela). Organem nadzorującym bezpośrednio szkołę w 1985 r. był w omawianym przypadku Wydział Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta i Gminy W.
Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012r. poz. 270), skargę oddalił.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Danuta Rzyminiak-Owczarczak /przewodniczący sprawozdawca/Jakub Zieliński
Wiesława Batorowicz
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2012 roku sprawy ze skargi E. M. na decyzję Wielkopolskiego Kuratora Oświaty z dnia [...] lipca 2012 roku Nr [...] w przedmiocie statusu nauczyciela mianowanego; oddala skargę
Uzasadnienie
Burmistrz Miasta i Gminy W. decyzją z dnia [...] 2012 r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 9b ust. 1, 4 pkt 2 i art. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r., nr 97, poz. 674 ze zm., dalej: Karta Nauczyciela), art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 19 poz. 239 ze zm.) oraz art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (DZ.U. Nr 111 poz. 1194 z późn. zm.), stwierdził, że Pani E. M. nie nabyła statusu nauczyciela mianowanego z mocy prawa.
W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że wnioskiem z dnia [...] grudnia 2011 r. E. M. wystąpiła o zweryfikowanie jej statusu nauczyciela kontraktowego i "przywrócenie" stopnia nauczyciela mianowanego. Do wniosku dołączyła akt nadania stopnia nauczyciela kontraktowego z dnia [...] 2005 r., podanie o przyjęcie do pracy na stanowisko nauczyciela kontraktowego w Przedszkolu Nr [...] w [...], wyliczenia stażu pracy na dzień [...] sierpnia 2006 r., akt mianowania z dnia [...] 1985 r. nr [...] oraz kserokopię pisma Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia [...] grudnia 2011 r. znak [...].
W dalszej kolejności organ przedstawił przebieg zatrudnienia wymienionej w placówkach oświatowych. Podano, iż E. M., posiadając wykształcenie wyższe pedagogiczne – kierunek Nauczanie Początkowe, podjęła pracę w charakterze nauczycielki w dniu [...] 1979 r. Aktem minowania z dnia [...] 1985 r. została nauczycielem mianowanym, zatrudnionym na podstawie mianowania. Jako nauczyciel mianowany pracowała do [...] stycznia 1998 r. Po rozwiązaniu stosunku pracy w szkole pracowała w firmie A. Z dniem [...] marca 2005 r. podjęła pracę w przedszkolu na stanowisku nauczyciela kontraktowego. Nie przystąpiła do postępowania kwalifikacyjnego w celu nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Występując o "przywrócenie" tego statusu argumentowała, że mianowanie uzyskane w1985 r. jest decyzją administracyjną, która zachowała swą ważność.
Przeprowadzając prawną ocenę statusu wnioskodawczyni oraz charakteru prawnego aktu mianowania wydanego stronie w 1985 r., organ przeanalizował przepisy Karty Nauczyciela dotyczące mianowania. Wskazano, że akt mianowania nadawany był na podstawie art. 11 Karty Nauczyciela w brzmieniu "nauczyciela mianuje dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny nad szkołą" i akt taki stanowił akt prawa pracy – jako podstawa nawiązania stosunku pracy. Po uzyskaniu takiego mianowania nauczyciel był zatrudniany na podstawie mianowania. Zdaniem organu pogląd ten znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 1997 r. sygn. akt 1 PKN 57/96, w którym zawarto tezę, iż akt mianowania na stanowisko nauczyciela mianowanego nie jest decyzją administracyjną w świetle Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej kpa). Zgodnie z przepisem art. 11 Karty w pierwotnym brzmieniu, nauczycieli mianuje lub zawiera z nimi umowę o pracę dyrektor szkoły, który w zakresie nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem nie może być uznany za organ administracji publicznej w rozumieniu art. 1 §1 pkt 1 i § 2 kpa, natomiast akt mianowania na stanowisko nauczyciela jest czynnością z zakresu prawa pracy.
Następnie organ wyjaśnił, że nowelizacja Karty Nauczyciela z 2000 r. istotnie zmieniła i rozszerzyła pojęcie mianowania, dodając mu drugie znaczenie w postaci stopnia awansu zawodowego nauczycieli. Wszyscy nauczyciele, zatrudnieniu w dniu wejścia w życie nowelizacji (6 kwietnia 2000 r.), otrzymali z mocy prawa określony stopień awansu zawodowego: nauczyciela stażysty, nauczyciela kontraktowego, mianowanego czy dyplomowanego. Sytuację prawną nauczycieli, którzy w chwili wejścia nowelizacji w życie nie byli zatrudnieni w szkole, a poprzednio byli zatrudnionymi na podstawie mianowania, regulują przepisy art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...) oraz art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...). Przepisy te zawierają warunek mianowania - jako stopnia awansu zawodowego nauczyciela, w postaci limitu czasu przerwy w zatrudnieniu. Okres ten nie może przekraczać 5 lat. W przypadku wnioskującej o weryfikację posiadanego stopnia awansu zawodowego przerwa w zatrudnieniu w szkole trwała ponad 5 lat, zatem nie była uprawniona do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego z mocy prawa.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżąca zarzuciła organowi I instancji naruszenie art. 11 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym na dzień [...] 1985 r. poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji uznanie, że akt mianowania z dnia [...] 1985 r. nie stanowił decyzji administracyjnej. Skarżąca przytoczyła treść powyższego przepisu w brzmieniu w jej ocenie właściwym, zarzucając organowi odniesienie się w decyzji do nieprawidłowej jego treści. Zdaniem skarżącej z treści przepisu przytoczonego w odwołaniu wynika kto dokonuje mianowania oraz czy pochodzi ono od organu administracji, a w konsekwencji jakiego rodzaju to jest czynność. Uwzględnienie błędnego brzmienia przepisu spowodowało, że cały dalszy wywód dokonany przez organ obarczony jest błędem. Potwierdza to również treść przepisu art. 25 Karty Nauczyciela w brzmieniu na dzień [...] 1985 r., który stanowi, iż "decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy z nauczycielem na podstawie art. 23 wydaje organ uprawniony do jego mianowania, w trybie określonym w tym artykule". W ocenie skarżącej akt mianowania ma charakter aktu administracyjnego, co potwierdza uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 1993 r. sygn.. akt I PZP 26/93 oraz orzecznictwo sądów administracyjnych; skarżąca odwołała się do wyroku NSA z 18 lutego 2011 r. sygn.. akt I OSK 1478/10 oraz wyroku tut. Sądu z dnia 16 czerwca 2010 r. sygn. akt II SA/Po 207/10. Skarżąca podniosła, że skoro uzyskała stopień nauczyciela mianowanego nadany w drodze decyzji administracyjnej, to powinna być zatrudniona zgodnie z posiadanym stopniem awansu zawodowego, bez względu na przerwę w zatrudnieniu, jak wskazano w załączonym do wniosku piśmie Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Wielkopolski Kurator Oświaty decyzją nr [...] z dnia [...] lipca 2012 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Wskazano, że skarżąca będąc zatrudniona w Szkole w [...], w dniu [...] 1985 r. otrzymała Akt mianowania wydany przez Urząd Miasta i Gminy W. Wydział Oświaty i Wychowania. Organ podniósł, że przy ponownym zatrudnieniu jako nauczyciel skarżąca nie spełniła warunku uprawniającego ją do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w oparciu o art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (...), bowiem w dniu wejścia w życie tej ustawy nie była zatrudniona jako nauczyciel, natomiast w dniu ponownego zatrudnienia w dniu [...] marca 2005 r. w placówce podlegającej systemowi oświaty, przerwa w zatrudnieniu wynosiła ponad 5 lat. Odnosząc się do zarzutu nie uznania aktu mianowania z dnia [...] 1985 r. za decyzję administracyjną, odwołano się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 listopada 2004 r. sygn. akt P 15/03, w którym stwierdzono, że w stanie prawnym obowiązujących przed 6 kwietnia 2000 r. mianowanie oznaczało sposób nawiązania stosunku pracy z nauczycielem. Natomiast akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego, jako decyzja administracyjna kształtująca prawa i obowiązki jej adresata w zakresie awansu zawodowego, wprowadzony został ustawą z dnia 18 lutego 2000 r., która modyfikowała dotychczasowe rozwiązania. Obecnie ustawa rozróżnia mianowanie jako sposób nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym i dyplomowanym (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela) oraz mianowanie jako szczebel awansu zawodowego (art. 9a ust. 1 pkt 3 Karty). Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego znalazło odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W tym zakresie organ przytoczył obszerne fragmenty uzasadnień wyroków wydanych w sprawach o sygn. akt IV SA/Wr 361/10 oraz II SA/Bk 102/08. Zdaniem organu odwoławczego w tej sytuacji nie można mówić o "przywróceniu" skarżącej stopnia nauczyciela mianowanego, gdyż przed nowelizacją z 2000 r. nie istniały stopnie awansu zawodowego.
Skarżąca podtrzymała swoje stanowisko w skardze z dnia 24 czerwca 2008r., którą wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, wywodząc swoje uprawnienie do stopnia nauczyciela mianowanego z treści art. 11 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. w brzmieniu obowiązującym na dzień [...] 1985 r. Zdaniem skarżącej przywołane w zaskarżonej decyzji orzeczenia są nieadekwatne do stanu faktycznego i prawnego niniejszej sprawy. Podkreśliła, że akt mianowania z [...] 1985 r. był decyzją administracyjną, co wynika z ówczesnego brzmienia przepisu art. 25 Karty Nauczyciela, który stanowi o "decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy" z nauczycielem mianowanym.
Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. Zdaniem organu akt mianowania z [...] 1985 r. był czynnością z zakresu prawa pracy, tj. nawiązaniem stosunku pracy, a nie nadaniem stopnia awansu zawodowego. W przepisach obowiązujących w 1985 r. nie istniały bowiem stopnie awansu zawodowego nauczycieli.
Na rozprawie przeprowadzonej w dniu 14 listopada 2012 r. skarżąca podtrzymała swoje stanowisko akcentując, iż w jej przypadku akt mianowania z 1985 r. został wydany na podstawie art. 11 Karty Nauczyciela, przez organ administracyjny – Wydział Oświaty Urzędu Miasta i Gminy w imieniu którego działał Inspektor Wydziału Oświaty i Wychowania – osoba na tym stanowisku podpisała akt mianowania. Skarżąca dodatkowo podniosła, że według jej wiedzy inne osoby z tej samej szkoły otrzymywały akta mianowania z art. 10 Karty Nauczyciela i wówczas akt ten nadawał dyrektor szkoły. W jej ocenie do takich sytuacji odnosi się stwierdzenie organu, że akt mianowania to akt prawa pracy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002r., nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności organów administracji publicznej. Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, kontrola, o której mowa w art.1 §1 powołanej ustawy, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, zgodnie z jej art. 1 § 2. Oznacza to, że badaniu w postępowaniu sądowoadministracyjnym podlega prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz trafność wykładni tych przepisów.
Stan faktyczny niniejszej sprawy jest między stronami bezsporny, przedmiotem rozbieżności jest natomiast ocena stanu prawnego, kształtującego status zawodowy skarżącego nauczyciela. Skarżąca wniosła o "przywrócenie" statusu nauczyciela mianowanego, którego w jej ocenie nie utraciła w związku z zaprzestaniem pracy w szkole w dniu [...] stycznia 1998 r. i niewykonywania zawodu nauczyciela przez okres ponad 7 lat, liczonym od tej daty do dnia [...] marca 2005 r. Zdaniem skarżącej status nauczyciela uzyskała aktem mianowania z dnia [...] 1985 r., który jest decyzją administracyjną. Decyzja ta, w ocenie skarżącej, nadal ma moc wiążącą i powinna być uwzględniona przy ocenie jej statusu. Stanowiska tego Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę nie podziela.
Istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, jest ustalenie relacji pomiędzy nauczycielem mianowanym - jako zatrudnionym na podstawie aktu mianowania, a stopniem nauczyciela mianowanego - jako jednym ze stopni awansu zawodowego uzależnionym od spełnienia kwalifikacji ustalonych ustawą. Skarżąca została nauczycielem mianowanym w 1985 r., a więc pod rządami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, która weszła w życie z dniem jej ogłoszenia tj. 1 lutego 1982r. (Dz.U. z 1982r., nr 3 poz. 19). W pierwotnym brzmieniu, obowiązującym w dacie uzyskania przez skarżącą aktu mianowania ([...] 1985 r.) ustawa nie przewidywała stopni awansu zawodowego, podobnie jak przyjęto w poprzedzającej ją ustawie z dnia 27 kwietnia 1972 r. Karta praw i obowiązków nauczyciela (Dz.U. z 1972 r., nr 16, poz. 114, dalej: Karta praw i obowiązków). Przepisy Karty praw i obowiązków – rozdziału poświęconego zawiązaniu stosunku pracy przewidywały, że stosunek pracy z nauczycielem i nauczycielem akademickim, który ma być zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć, zawiązuje się przez mianowanie na stałe, do odwołania albo na czas określony (art. 79 ust. 1 Karty praw i obowiązków). Wyjątki od tego sposobu nawiązania stosunku pracy, przewidziano w art. 79 ust. 2 , ust. 3 i ust. 4 tej ustawy, wskazując tam, że stosunek pracy może powstać poprzez zawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony lub na czas określony, bądź umowy zlecenia. Ponadto, zgodnie z art. 83 ust. 1 stosunek pracy w drodze mianowania zawiązuje się z dniem określonym w akcie nominacji, a jeżeli dnia tego nie określono - z dniem doręczenia osobie mianowanej tego aktu. Również przepisy przejściowe Karty praw i obowiązków (art. 112 - 113) określały, że nauczyciele i nauczyciele akademiccy mianowani na podstawie dotychczasowych przepisów są nauczycielami i nauczycielami akademickimi mianowanymi na stałe w rozumieniu ustawy. W świetle całości regulacji przyjętych w Karcie praw i obowiązków, pod pojęciem mianowania należało rozumieć wyłącznie sposób nawiązania stosunku pracy. Tożsame rozwiązania ustawodawca przyjął uchwalając w dniu 26 stycznia 1982 r. ustawę Karta Nauczyciela. Pod pojęciem nauczyciela mianowanego w dalszym ciągu rozumieć zatem należało nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania. Z art. 10 ust.1 Karty Nauczyciela – w jego pierwotnym brzmieniu – jasno wynika, że analogicznie do przepisów Karty praw i obowiązków, stosunek pracy z nauczycielem nawiązywano bądź to w drodze mianowania, bądź umowy o pracę.
W obu wymienionych ustawach - Karcie praw i obowiązków oraz Karcie Nauczyciela w jej pierwotnym brzmieniu, nie było przepisów regulujących stopnie awansu zawodowego. Przez pojęcie nauczyciela mianowanego, w rozumieniu tych aktów prawnych, rozumieć należało wyłącznie nauczyciela z którym stosunek pracy nawiązano na podstawie aktu mianowania. Z tych względów art. 96 ust. 1 Karty Nauczyciela określającego, że nauczyciele mianowani na stałe na podstawie dotychczasowych przepisów stają się nauczycielami mianowanymi w rozumieniu ustaw (treść ta nie uległa zmianie od chwili wejścia Karty Nauczyciela w życie), nie można rozumieć, jako przepisu mającego zastosowanie do nauczyciela mianowanego jako stopnia awansu zawodowego.
Skarżąca z dniem [...] stycznia 1998 r. zaprzestała pracy w szkole, w dniu [...] marca 1998 r. zatrudniając się w firmie A. Ponowne zatrudnienie w zawodzie nauczyciela skarżąca podjęła z dniem [...] marca 2005 r. W okresie, gdy skarżąca pozostawała w zatrudnieniu poza systemem szkolnictwa, nastąpiła istotna dla statusu nauczycieli zmiana ustawy Karta Nauczyciela.
Ustawą nowelizującą z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadzono do Karty Nauczyciela stopnie awansu zawodowego nauczycieli, dodając rozdział 3a zatytułowany "Awans zawodowy nauczycieli". Zgodnie z tą ustawą, nowo dodany art. 9a ust. 1 Karty Nauczyciela w punktach od 1 do 4 określał cztery stopnie awansu zawodowego: nauczyciela stażystę, nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego. Ustawa z dnia 18 lutego 2000r. weszła w życie z dniem 6 kwietnia 2000r., a więc w okresie, kiedy skarżąca nie była zatrudniona jako nauczyciel, dlatego też nie ma do niej zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. stanowiący, że nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania, z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu Karty Nauczyciela, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie. W sposób jednoznaczny przepis ten odnosi skutek jedynie wobec nauczycieli zatrudnionych w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000r.
Zbliżoną co do istoty regulację zawiera art. 27 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2001r., nr 111, poz. 1194 ze zm., dalej ustawa z 23 sierpnia 2001r.). Wskazano tam, że nauczyciele, którzy byli zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. zgodnie z kwalifikacjami, jednak w tym dniu byli zatrudnieni w szkole na stanowisku, do którego zajmowania nie posiadali wymaganych kwalifikacji, uzyskują z mocy prawa w dniu wejścia w życie ustawy stopień nauczyciela mianowanego.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organu I instancji wskazano, że art. 28 ustawy z 23 sierpnia 2001r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), która weszła w życie z dniem 20 października 2001r., określał, że nauczyciele, którzy w dniu 31 sierpnia 2001r. spełniali warunki określone w art. 10 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w dniu 5 marca 2000r., otrzymują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:
1. z dniem wejścia w życie ustawy, jeśli są zatrudnieniu w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć,
2. z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat o ile wcześniej nie uzyskali stopnia nauczyciela mianowanego.
Obie z powyższych regulacji wskazują zatem na konieczność bycia zatrudnionym w chwili wchodzenia w życie odpowiednich przepisów, którego to wymogu skarżąca nie spełniała. Organ ustalił, że skarżąca od [...] stycznia 1998r. do [...] marca 2005r. nie była zatrudniona jako nauczyciel w szkole, a więc przerwa w zatrudnieniu przekroczyła 5 letni okres. Tym samym zasadnym było przytoczenie przez organy obu instancji przepisów art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. oraz art. 28 ustawy z 23 sierpnia 2001r.
Ubocznie wskazać należy, że zestawienie przepisu art. 96 ust. 1 Karty Nauczyciela z przepisami ustaw przytoczonych powyżej wskazuje na konsekwencję ustawodawcy w rozróżnianiu pojęć nauczyciela mianowanego i stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. W art. 96 Karty posłużono się zwrotem nauczycieli mianowanych odnosząc się wyłącznie do sposobu nawiązania stosunku pracy. Natomiast w przepisach ustawy z 18 lutego 2000r. – która wprowadziła stopnie awansu zawodowego i przepisach wydanych po tej dacie, ustawodawca posługuje się pojęciem stopnia nauczyciela mianowanego, z czego wynika, że chodzi o poziom spełnianych kwalifikacji zawodowych.
Reasumując powyższe rozważania, uznać należało, że decyzje poddane w niniejszej sprawie kontroli Sądu, wydane zostały bez naruszeń prawa materialnego i procesowego które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Podstawowe jest bowiem odróżnienie pojęcia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania od nauczyciela mianowanego w rozumieniu stopnia awansu zawodowego. O ile bowiem sposób nawiązania stosunku pracy pozostaje w związku z kwalifikacjami zawodowymi, to jednak w świetle wykładni językowej, celowościowej i historycznej, nie można tych dwóch kwestii utożsamiać, tak jak wywodziła to skarżąca. W tym zakresie skład orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko przyjęte przez tut. Sąd w wyroku z dnia 18 lutego 2009 r. sygn. akt IV SA/Po 287/08. Podkreślenia wymaga, iż sytuacja skarżącej uregulowana została w przepisach przejściowych i problem ustalenia, jaki stopień awansu zawodowego jej przysługuje, sprowadzał się jedynie do subsumpcji w zakresie tych przepisów ustawy nowelizującej. Wyłącznie te przepisy określają, na jakim szczeblu awansu znaleźli się (z mocy prawa) nauczyciele zatrudnieni w dacie wprowadzenia awansowania, czyli od jakiego stopnia mogą rozpocząć uzyskiwanie kolejnych szczebli. Dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie, także tych powracających do pracy w zawodzie nauczyciela, taki punkt wyjściowy określony jest w ponownym akcie nawiązania stosunku pracy. Natomiast uzyskiwanie kolejnych stopni awansu zawodowego następuje w drodze decyzji administracyjnych, zgodnie z art. 9b Karty Nauczyciela. To właśnie do takich decyzji, wydawanych po wejściu w życie nowelizacji Karty Nauczyciela z 2000 r., odnoszą się uwagi i wyjaśnienia zawarte w piśmie Ministerstwa Edukacji Narodowej, na które skarżąca powoływała się w postępowaniu administracyjnym, nie zauważając, że w piśmie tym wyraźnie rozróżniono charakter aktu mianowania wydanego przed tą nowelizacja oraz po jej wejściu w życie. Z powołanego pisma jednoznacznie wynika, że jego autor za decyzję administracyjną uznaje wyłącznie akty nadania stopnia awansu zawodowego po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela. Akt mianowania skarżącej na stanowisko nauczyciela – [...] z dnia [...] 1985 r. nie może zostać uznany za decyzję administracyjną w rozumieniu kpa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1997 r. sygn. akt I PKN 57/96 OSNP 1998/4/112).
Skarżąca podniosła, że akt mianowania z [...] 1985 r. wydany został na podstawie art. 11 ust. 1 Karty Nauczyciela, a nie na podstawie art. 10, co uzasadniałoby przyjęte w sprawie stanowisko organów administracji. W ocenie Sądu okoliczność ta nie ma w tym przypadku znaczenia, bowiem jak wyżej wskazano, nie budzi wątpliwości jaki charakter miał akt mianowania z 1985 r., a nadto sytuację skarżącej normowały przepisy przejściowe do ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. Odnosząc się jednakże do powyższego zarzutu zauważyć należy, że przepis art. 10 w ówczesnym brzmieniu określał jedynie, jakie wymogi muszą zostać spełnione, aby z nauczycielem nawiązany został stosunek pracy na podstawie mianowania lub umowy o pracę. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 1 Karty Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w 1985 r., nauczycieli mianował lub zawierał z nimi umowę o pracę organ nadzorujący bezpośrednio szkołę, w której nauczyciel ma być zatrudniony, za zgodą dyrektora tej szkoły lub na jego wniosek. Zgodnie z ust. 2 organ, o którym mowa w ust. 1, może przekazać dyrektorowi szkoły, na jego wniosek, uprawnienia do zawierania umów o pracę z nauczycielami. Przepis ten został zmieniony przez art. 97 pkt 10 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.1991.95.425) z dniem 25 października 1991 r. i otrzymał brzmienie: Nauczycieli mianuje lub zawiera z nimi umowę o pracę dyrektor szkoły. Do dnia 5 kwietnia 2000 r. przepis ten zezwalał dyrektorowi szkoły na mianowanie nauczycieli jedynie w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Komentatorzy ustawy wskazują, że Karta Nauczyciela nie przewidywała sankcji związanej z niedochowaniem tego trybu, w konsekwencji mianowanie nauczyciela pozostawało ważne i skuteczne w przypadku niewystąpienia dyrektora szkoły w ogóle do organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskiem o mianowanie nauczyciela oraz nieuwzględnienia stanowiska tego organu (za: Lex: Maria Szymańska. Komentarz do art. 11 Karty Nauczyciela). Organem nadzorującym bezpośrednio szkołę w 1985 r. był w omawianym przypadku Wydział Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta i Gminy W.
Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012r. poz. 270), skargę oddalił.