• II SA/Op 447/12 - Wyrok W...
  09.07.2025

II SA/Op 447/12

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
2012-11-13

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Elżbieta Naumowicz
Ewa Janowska /przewodniczący sprawozdawca/
Teresa Cisyk

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz Protokolant Sekretarz sądowy Agnieszka Jurek po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 13 listopada 2012 r. sprawy ze skargi W. R. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 29 marca 2012 r., nr [...] w przedmiocie zobowiązania dłużnika do zwrotu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Prezydenta Miasta Opola z dnia 29 października 2011 r., nr [...] 2) określa, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości.

Uzasadnienie

Prezydent Miasta Opola, postanowieniem z dnia 20 października 2011 r., nr [...] odmówił W. R. dostępu do akt sprawy dotyczącej przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego D. R., F. R., J. R., Z. R. – reprezentowanych przez J. S.-Ś. W uzasadnieniu organ wskazał, że W. R. nie przysługuje przymiot strony w postępowaniu dotyczącym przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego i z tego względu nie ma prawa przeglądania akt dotyczących spraw J. S.-Ś., sporządzania z nich notatek

i odpisów. Stanowisko swoje Prezydent Miasta Opola oparł o przepis art. 73 § 1 i 2 K.p.a. Organ podał, że wobec bezskuteczności postępowania egzekucyjnego, J. S.-Ś. jako przedstawiciel ustawowy osób uprawnionych otrzymywała świadczenia z funduszu alimentacyjnego w okresie od 1 października 2008 r. do 30 września 2009 r., na podstawie decyzji Prezydenta Miasta Opola z dnia 14 listopada 2008 r., nr [...] i z dnia 30 września 2009 r. nr [...].

O przyznaniu tych świadczeń poinformowano dłużnika alimentacyjnego pismami z dnia 2 grudnia 2008 r. oraz z dnia 14 grudnia 2009 r. Organ I instancji dowodził, że ustawodawca nie przewidział dla dłużnika alimentacyjnego przymiotu strony

w postępowaniu dotyczącym uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, dlatego odmówiono W. R. okazania akt tych spraw. Organ zaznaczył, że W. R. jest stroną w postępowaniu dotyczącym zwrotu należności z tytułu otrzymanych przez osoby uprawnione świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a w dniu 21 września 2011 r. zapoznał się z materiałem dowodowym dotyczącym zwrotu świadczeń wypłaconych D. R., F. R., J. R., Z.R.

Z postanowieniem Prezydenta Miasta Opola z dnia 20 października 2011 r.

o odmowie dostępu do akt sprawy dotyczącej przyznania świadczeń alimentacyjnych jego dzieciom nie zgodził się W. R. i wniósł o uchylenie tego postanowienia jako niezgodnego z obowiązującymi przepisami prawa oraz wniósł o zawiadomienie prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez urzędników Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu, ponieważ odmowa dostępu do akt może świadczyć

o świadomym ukrywaniu nieprawidłowości przy przyznawaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zarzucił, że obowiązuje zasada jawności postępowań i nie można przymuszać nikogo do wiary w praworządność urzędnika. Stwierdził, że powody przyznania świadczeń J. S.-Ś. i jej mężowi mogą mieć podłoże pozaustawowe, ponieważ ich dochody przekraczają 20 tys. zł miesięcznie. Wskazał, że na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego istnieje jawność kompletnej dokumentacji i przepisy te nie przewidują wyłączeń, a ukrywania części dokumentacji jest "naginaniem prawa". Zdaniem żalącego, nie do przyjęcia jest twierdzenie organu, że w postępowaniu dotyczącym przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie przysługuje mu przymiot strony, świadczy to o bezprawnym pozbawieniu go konstytucyjnych uprawnień podmiotu postępowania administracyjnego.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu postanowieniem z dnia 29 marca 2012 r., nr [...], wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. w związku z art. 144 K.p.a. utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy stwierdził, że zażalenie W. R. nie zasługuje na uwzględnienie, po czym przytoczył treść art. 73 § 1 K.p.a.

Kolegium uznało, że zgodnie z przywołanym przepisem strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Strona może żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania jej z akt uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony. Odmowa umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii i odpisów, uwierzytelnienia takich kopii, odpisów lub wydanie uwierzytelnionych odpisów następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie (art. 74 § 2 K.p.a.).

Organ zważył, że z redakcji powołanego przepisu wynika wprost, że ww. uprawnienia przysługują tylko i wyłącznie stronie w rozumieniu art. 28 K.p.a. , którą zgodnie z tym przepisem jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności od organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Dalej organ odwoławczy podniósł, że legitymujący daną osobę, jako stronę interes prawny lub obowiązek jest pojęciem materialnym, obiektywnym zarówno

w postępowaniu wszczętym na wniosek, jak i z urzędu bądź na wniosek innej osoby. Organ podkreślił, że nie wystarczy wnieść podanie, aby uruchomić postępowanie administracyjne albo żądać udziału w postępowaniu już prowadzonym, np. wnosząc odwołanie, by zostać stroną postępowania. Musi obiektywnie istnieć regulowany jednoznacznie przepisami powszechnie obowiązującymi interes prawny lub obowiązek żądającego udziału w tym postępowaniu. Wskazując na stanowisko zajmowane przez sądy administracyjne i prezentowane w literaturze Kolegium dodało, że nie chodzi

o interes faktyczny, dający się nawet racjonalnie uzasadnić, ale o interes prawny, to jest taki, który wynika z określonego przepisu prawnego, odnoszącego się do sytuacji danego podmiotu. Interes prawny musi być interesem indywidualnym danego podmiotu, dotyczącym go bezpośrednio.

Przywołując art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7), zgodnie z którym świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo, Kolegium stwierdziło, że stronami postępowania w przedmiotowej sprawie dotyczącej świadczenia z funduszu alimentacyjnego osobom uprawnionym są: D. R., J. R., F. R., Z. R. Oznacza to, że decyzję z 30 września 2009 r. w sprawie przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego należało skierować jedynie do tych osób, na ręce ich przedstawiciela ustawowego, matki, która zwróciła się z wnioskiem o przyznanie świadczeń w imieniu małoletnich dzieci.

Natomiast cytując art. 27 ust. 7 ustaw o pomocy osobom uprawnionym do alimentów Kolegium uznało, że organ nie ma obowiązku doręczać decyzję w sprawie przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego dłużnikowi alimentacyjnemu. Organ ma jedynie obowiązek przekazać dłużnikowi informację o przyznaniu osobie uprawnionej do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, co w przedmiotowej sprawie miało miejsce (pismo Prezydenta Miasta Opola z dnia 26 listopada 2011 r.).

Konkludując, Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło, że z przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie wynika uprawnienia dla dłużnika alimentacyjnego do występowania w postępowaniu dotyczącym przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Stąd Kolegium uznało, że W. R. nie jest stroną postępowania dotyczącego przyznania osobom uprawnionym doświadczenia z funduszu alimentacyjnego, D. R., F. R., J. R., Z. R. i tym samym nie przysługuje mu prawo wglądu w akta tej sprawy.

Z art. 73 K.p.a. jednoznacznie bowiem wynika, że takie uprawnienie przysługuje jedynie stronom postępowania, którymi są ww. osoby uprawnione, reprezentowane przez przedstawiciela ustawowego.

W skardze do Sądu na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 29 marca 2012 r. W. R. podniósł, że nie godzi się

z ww. rozstrzygnięciem, jak i z decyzją w przedmiocie zobowiązania go do zwrotu kwoty 7.200 zł, wypłaconej D. R., F. R., J. R., Z. R. z funduszu alimentacyjnego.

W uzasadnieniu skargi przedstawił swoją sytuację życiową i rodzinną i zarzucił, że niezasadnie dokonano wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a to z uwagi na bardzo dobrą sytuację materialną matki jego dzieci. Podniósł, że osiągane przez nią dochody oraz posiadany majątek nie uprawniały do wystąpienia z takim wnioskiem. Zarzucił, że powstały po jego stronie dług alimentacyjny jest jedynie efektem zachowań jego byłej żony, która doprowadziła do osadzenia go w więzieniu. Kwestionował zachowanie opolskich urzędników, nawet wówczas, gdyby znajdowało ono oparcie

w przepisach prawa, z którymi się nie godzi. Dodał, że tylko z powodu braku dostępu do pełnej dokumentacji sprawy nie może obronić się przed przenoszeniem przez urzędników Opolskiego Centrum Świadczeń w Opolu zadłużenia alimentacyjnego na nowego wierzyciela, jakim jest Fundusz Alimentacyjny, co z rezultacie doprowadziło do generowania dodatkowych, niepotrzebnych skarżącemu i jego dzieciom kosztów. W tej sytuacji nie może się obronić przed roszczeniami Prezydenta Opola i dlatego jest zmuszony odwołać się do "Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka".

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości argumenty przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga została uwzględniona, ponieważ zaskarżone postanowienia zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego (art. 73 oraz 74 K.p.a.), które to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik sprawy, co obliguje Sąd do uchylenia zaskarżonego postanowienia, jak i postanowienia organu I instancji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo

o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1270), dalej P.p.s.a..

Wniosek skarżącego z dnia 21 września 2011 r. dotyczył "wydania spornych dokumentów, na podstawie których przyznano J. S.-Ś. prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego", dlatego też oceny legalności zaskarżonego postanowienia należało dokonać w świetle regulacji przepisów art. 73 K.p.a. i art. 74 K.p.a.

Regulacje zawarte w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego

o udostępnieniu akt są bezpośrednio związane z dwiema podstawowymi zasadami postępowania administracyjnego, jakimi są zasada jawności oraz zasada czynnego udziału stron w postępowaniu. Stanowią one gwarancję nieskrępowanego udziału stron w kolejnym stadium postępowania, poprzez udostępnienie jej akt postępowania administracyjnego. Na mocy art. 73 § 1 K.p.a. ustawodawca zapewnił stronie prawo wglądu w akta sprawy, sporządzanie z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje zarówno w toku, jak również po zakończeniu postępowania, a jedynym ograniczeniem sposobu wykonywania tego uprawnienia jest wymóg, aby czynności strony w zakresie dostępu do akt sprawy były dokonywane w lokalu organu administracji publicznej w obecności pracowników tego organu (art. 73 § 1 oraz § 1 "a" w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 3 grudnia 2010 r. - Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18 - która weszła w życie 11 kwietnia 2011 r.). Nadto na mocy § 2 art. 73 strona może żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony.

Porównując postanowienia art. 73 § 1 oraz § 2 K.p.a. stwierdzić trzeba, że przepisy te nakładają na organy administracji różne obowiązki. Zgodnie z art. 73 § 1 K.p.a. organ administracji publicznej obowiązany jest umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek, odpisów i kopii. Umożliwienia tego stronie nie można jednak utożsamiać z obowiązkiem sporządzania tych kopii przez organ administracji. A zatem, ewentualne sporządzenie w takim przypadku kopii (kserokopii) nie wynika z realizacji ustawowego obowiązku ciążącego na organie administracji - gospodarzu postępowania, lecz jest raczej następstwem porozumienia zawartego poza stosunkiem prawnoprocesowym. W myśl art. 73 § 1 K.p.a. strona postępowania może żądać uwierzytelnienia sporządzonych przez siebie odpisów i kopii akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów. W takim przypadku sporządzanie odpisu (nie dotyczy to kopii) wynika niewątpliwie z obowiązku ustawowego, określonego a art. 73 § 2 K.p.a. i organ nie ma podstaw do odmowy spełnienia żądania strony. Takie stanowisko reprezentowane jest w doktrynie (P. Pietrasz: Udostępnianie akt

w postępowaniu podatkowym prowadzonym przez gminne organy podatkowe - wybrane zagadnienia, Finanse Komunalne nr 1/2004, s. 38 in.)

W niniejszej sprawie organy uznały, że wniosek skarżącego o przesłanie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, zakończonej wydaniem na rzecz jego małoletnich dzieci świadczeń z funduszu alimentacyjnego (do rąk ich przedstawicielki ustawowej - matki – J. S.-Ś.), podjętej na postawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.) nie mógł zostać rozpatrzony pozytywnie, po myśli art. 73 § 1 K.p.a., bowiem skarżącemu nie przysługiwał przymiot strony w postępowaniu, do którego akt żądał wglądu.

Zgodzić się należało z wywodami organu odwoławczego, że uprawnienia określone w art. 73 § 1 i § 2 K.p.a. przysługuje stronie w rozumieniu art 28 K.p.a., którą zgodnie z tym przepisem jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności od organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Również zgodzić się należało, że pojecie interesu prawnego (jednej z przesłanek uzyskania statusu strony w myśl art. 28 K.p.a.) jest przedmiotem bogatego orzecznictwa sądowego. Przykładowo - mieć interes prawny w postępowaniu administracyjnym znaczy to samo, co ustalić przepis prawa materialnego powszechnie obowiązującego, na którego podstawie można skutecznie żądać czynności organu

z zamiarem zaspokojenia jakiejś własnej potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu, sprzecznych z potrzebami danego podmiotu - strony postępowania (art. 28 K.p.a.). Od tak pojmowanego interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, to jest sytuację, w której dany podmiot (osoba) jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającego stanowić podstawę skierowanego żądania w zakresie podjęcia stosownych czynności przez organ administracji (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 września 1999 r., IV SA 1285/98, Lex 47898).

O tym, kto jest stroną postępowania administracyjnego w sprawach z zakresu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, decyduje interes prawny, ustalony zgodnie z regułami wypracowanymi przez doktrynę i orzecznictwo na tle art. 28 K.p.a. Posiadanie interesu prawnego w konkretnym postępowaniu administracyjnym wymaga, by ten interes był osobisty, własny, indywidualny i konkretny, dający się obiektywnie stwierdzić, aktualny, oparty na przepisie prawa materialnego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 kwietnia 1998 r., IV SA 1106/97).

Jednakże w ocenie Sądu, nietrafnie w zaskarżonym postanowieniu wskazano, że przyznanie świadczenia będzie miało wpływ na sytuację dłużnika alimentacyjnego, lecz będzie to jedynie interes faktyczny dłużnika. Wbrew tej ocenie, Sąd przyjął, że obowiązek alimentacyjny nałożony jest na zobowiązanego przez ustawodawcę - art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - a wyrok sądu powszechnego bądź ugoda zawarta przed tym sądem obowiązek ów jedynie konkretyzuje (tak: T. Domińczyk

w: "Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem" W. Pr. 2000, str. 711-712, str. 717). Konkretyzacja tego obowiązku alimentacyjnego orzeczeniem sądu powszechnego (bądź ugodą zawartą przed tym sądem), konkretyzuje ów obowiązek podmiotowo

(w szczególności określa, która z osób obowiązanych do alimentowania uprawnionego, obowiązana jest w konkretnym stanie faktycznym i prawnym wypełniać swój obowiązek alimentacyjny); przedmiotowo (określa w jakiej formie, w jakie wysokości i w jaki sposób świadczenia te mają być spełniane) i za jaki okres winny być one spełniane w określony sposób i w określonej wysokości (J. Pietrzykowski w: "Kodeks rodzinny i opiekuńczy

z komentarzem" W. Pr. 1990, str. 526 str. 545, str. 563).

Równocześnie błędny jest w szczególności pogląd, że wynikający z art. 27 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, że obowiązek zwrotu należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego nie jest dodatkowym obowiązkiem nakładanym na dłużnika w postępowaniu o przyznanie świadczeń, lecz niejako odbiciem obowiązku alimentacyjnego nałożonego wcześniej na dłużnika przez sąd oraz konsekwencją niewywiązywania się dłużnika z tego obowiązku. Zauważyć przyjdzie, że czym innym jest obowiązek alimentacyjny dłużnika, skonkretyzowany orzeczeniem sądu powszechnego, a czym innym przyznanie osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego, co pociąga za sobą nowe obowiązki, nałożone na dłużnika alimentacyjnego, tylko z tego powodu, że przyznano osobie uprawnionej do alimentów świadczenie z funduszu alimentacyjnego. Tymi nowymi obowiązkami nałożonymi na dłużnika alimentacyjnego, są w szczególności: obowiązek zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych

z funduszu alimentacyjnego (art. 27 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.); obowiązek zwrotu odsetek ustawowych, naliczanych od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, do dnia spłaty (art. 27 ust. 1 in fine i ust. 1a ww. ustawy); obowiązek poddania się dłużnika alimentacyjnego środkom dyscyplinującym (art. 5 ust. 1-4a ww. ustawy); obowiązek poddania się kolejności zaspokajania wierzycieli (art. 28 ww. ustawy); obowiązek znoszenia skutków przekazania informacji na podstawie art. 8a ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

W sposób oczywisty wydanie przez właściwy organ decyzji o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego, nakłada na dłużnika nowe obowiązki

w rozumieniu art. 28 K.p.a. W szczególności w doktrynie trafnie wskazuje się, że system publicznego kredytowania wierzyciela alimentacyjnego za pomocą środków publicznych, opiera się na postulacie samofinansowania. Kwoty udostępniane przez organy administracji publicznej wierzycielom w celu ratowania ich bieżącej krytycznej sytuacji bytowej mają charakter warunkowy i winny zostać zwrócone organowi przez dłużnika alimentacyjnego, który nielegalnie zwlekał z wykonaniem własnego obowiązku alimentacyjnego (W. Maciejko "Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczka alimentacyjna. Komentarz" C.H. Beck 2007 s. 349). Instrumentem zapewniającym samofinansowanie systemu świadczeń z tytułu niealimentacji jest postępowanie kończące się adresowaną do dłużnika alimentacyjnego decyzją administracyjną o obowiązku zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności (art. 27 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów). W postępowaniu z art. 27 ust. 2 przedmiotowej ustawy organ ocenia tylko, czy wydano w przeszłości decyzję pozytywną dla wierzyciela i czy doszło do wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W postępowaniu tym dłużnik nie może zasłaniać się faktem, że wykonał zobowiązanie alimentacyjne w sposób, który nie wywołał stanu bezskuteczności egzekucji. Skoro nie może tego zrobić na etapie nakładania nań obowiązku zwrotu świadczenia organowi, może to czynić tylko na etapie postępowania w sprawie ustalenia na rzecz wierzyciela prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego. To na tym etapie rozstrzyga się los jego przyszłego obowiązku określonego w art. 27 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Decyzja wydana na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów tylko deklaratoryjnie stwierdza, że w związku z niewykonaniem obowiązku alimentacyjnego, dłużnik obowiązany jest zwrócić świadczenia, wypłacone wierzycielowi. Obowiązek zwrotu świadczenia na podstawie decyzji z art. 27 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów jest nieunikniony, jeśli wydano wcześniej decyzję stanowiącą podstawę wypłat świadczenia wierzycielowi

(G. Zdziennicka-Kaczocha "Świadczenia rodzinne. Zaliczka alimentacyjna" Skierniewice 2006, str. 156). Na etapie wydawania decyzji z art. 27 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów organ nie bada, czy wierzycielowi przysługiwało prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego (w tym przesłanka bezskuteczności egzekucji alimentów), ani rozmiar świadczenia czy czasowe granice okresu świadczeniowego. Wszystkie te przesłanki badane są w postępowaniu o przyznanie świadczenia

z funduszu alimentacyjnego, a nie w postępowaniu o zwrot świadczenia przez dłużnika alimentacyjnego (art. 27 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów). Interes dłużnika alimentacyjnego wymaga ochrony już w postępowaniu o przyznanie świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Dłużnik alimentacyjny jest zatem stroną postępowania o przyznanie świadczenia z funduszu alimentacyjnego i może kwestionować np. w drodze odwołania zasadę i rozmiar swego przyszłego zobowiązania kreowanego z mocy prawa przez art. 27 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów Przepisy art. 25 ww. ustawy w zw. z art. 28 K.p.a. wymagają doręczenia dłużnikowi alimentacyjnemu decyzji o przyznaniu świadczenia

z funduszu alimentacyjnego (art. 20 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów).

Do odmiennych wniosków nie prowadzi art. 27 ust. 7 pkt 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który zawiera dwie odrębne normy prawne. Organ właściwy wierzyciela ma obowiązek przekazać organowi właściwemu dłużnika informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego (bowiem organ właściwy dłużnika, podobnie jak komornik, nie jest stroną postępowania o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego). Natomiast norma nakazująca przekazać dłużnikowi alimentacyjnemu informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego winna być realizowana na zasadach ogólnych - przez doręczenie dłużnikowi alimentacyjnemu, jako stronie tego postępowania, decyzji o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wraz

z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia odwołania (tak: Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 października 2011 r., sygn. akt I OSK 800/11, dostępny na stronie internetowej htpp:://orzeczenia.nsa.gov.pl. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd stwierdził, iż zaskarżone postanowienie jak i postanowienie organu I instancji zostały wydane z naruszeniem przepisów art. 73 K.p.a. i 74 K.p.a. i orzekł, jak w sentencji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. w związku z art. 135 P.p.s.a.

W pkt 2 wyroku orzeczono na podstawie art. 152 P.p.s.a.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ winien udostępnić skarżącemu akta sprawy, celem załatwienia jego wniosku z dnia 21 września 2011 r.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...