I SA/Kr 827/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2012-11-07Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Agnieszka Jakimowicz /sprawozdawca/
Ewa Michna /przewodniczący/
Jarosław WiśniewskiSentencja
Sygn. akt I SA/Kr 827/12 | | W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 7 listopada 2012 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Ewa Michna, Sędzia: WSA Agnieszka Jakimowicz (spr.), Sędzia: WSA Jarosław Wiśniewski, Protokolant: Anna Boczkowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2012 r., sprawy ze skarg P. S.A. w K., na postanowienia Dyrektora Izby Celnej, z dnia 4 kwietnia 2012 r. Nr[...], [...],, [...], [...],, [...], w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania, I. uchyla zaskarżone postanowienia, II. zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz strony skarżącej koszty postępowania w kwocie 1 785 zł (jeden tysiąc siedemset osiemdziesiąt pięć złotych).
Uzasadnienie
"P" S.A. w K. złożyła do Naczelnika Urzędu Celnego wnioski o umorzenie odsetek za zwłokę z tytułu niewpłacenia w terminie podatku akcyzowego w listopadzie i grudniu 2009 r. oraz w lutym, maju i lipcu 2010 r. Wnioski te zostały podpisane przez P.P. który przedłożył kopie pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r., upoważniającego go do reprezentacji spółki, uwierzytelnione w dniu 13 maja 2010 r. przez radcę prawnego T.P..
Decyzjami Naczelnika Urzędu Celnego z dnia 10 stycznia 2011 r. od nr [...] do nr [...] odmówiono spółce umorzenia odsetek.
W dniu 27 stycznia 2011 r. spółka złożyła odwołania od powyższych decyzji, w których przedstawiła zarzuty i argumenty przemawiające jej zdaniem za umorzeniem odsetek.
Decyzjami Dyrektora Izby Celnej z dnia 18 kwietnia 2011 r. od nr [...] do nr [...] uchylono w całości zaskarżone decyzje i umorzono postępowanie. Decyzje te zostały następnie uchylone wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 października 2011 r. sygn. akt I SA/Kr 1144/11, który przychylił się do wniosku organu o uwzględnienie skarg.
Rozpoznając ponownie sprawę, Dyrektor Izby Celnej wystosował do P.P. pismo z dnia 14 marca 2012 r., w którym poinformował go, że pełnomocnictwa dołączone do złożonych w imieniu spółki odwołań są nieprawidłowe. Momentem, od którego P.P. będzie mógł skutecznie reprezentować spółkę będzie zaś złożenie do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa w jednej z form wymienionych w art. 137 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., nr 8, poz.60 z późn. zm.). W związku z tym zwrócono się z prośbą o dołączenie pełnomocnictwa w prawidłowej formie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma.
W odpowiedzi, w dniu 23 marca 2012 r P.P. nadesłał oryginał pełnomocnictwa, uprawniającego go do reprezentowania spółki w okresie od 16 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r.
Następnie, postanowieniami Dyrektora Izby Celnej z dnia 4 kwietnia 2012 r. od nr [...]do nr [...] stwierdzono niedopuszczalność odwołań.
Zdaniem organu celnego momentem, od którego P.P. reprezentuje firmę "P" S.A. jest moment złożenia do akt sprawy pełnomocnictwa w jednej z form, określonych w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej, tj. dzień 27 marca 2012 r.
Z uwagi na to, że zaskarżone decyzje organu I instancji zostały doręczone P.P., a zatem osobie, która nie złożyła na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego prawidłowego pełnomocnictwa należy uznać, że decyzje te nie zostały skutecznie doręczone stronie, a co za tym idzie, nie weszły do obrotu prawnego i nie rozpoczął się bieg terminu do wniesienia odwołania.
W razie wniesienia odwołania od decyzji, która nie weszła do obrotu prawnego, organ odwoławczy jest zaś zobowiązany stwierdzić jego niedopuszczalność.
"P" S.A. złożyła skargi na powyższe postanowienia Dyrektora Izby Celnej, wnosząc o ich uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania, z uwagi na naruszenie:
1. art. 136 oraz art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez uznanie, że P.P. nie był umocowany do działania w imieniu i na rzecz spółki i w konsekwencji stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której zakres umocowania P.P. do reprezentowania spraw spółki nie budził wątpliwości i był znany z urzędu organom podatkowym obydwu instancji,
2. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której kwestia występowania w sprawie pełnomocnika w postępowaniu przed Naczelnikiem Urzędu Celnego umocowanego przez spółkę nie budziła żadnych wątpliwości stron ani sądu administracyjnego w sprawie na poprzednią decyzję Dyrektora Izby Celnej,
3. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 14 stycznia 2008 r. znajdowało się w aktach organu I instancji i było objęte notorią urzędową, w związku z czym umocowanie P.P. nie mogło budzić żadnych wątpliwości stron postępowania,
4. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 16 stycznia 2012 r. - tożsame rodzajowo z poprzednio udzielonym pełnomocnictwem z dnia 14 stycznia 2008 r. - potwierdzało ważność poprzednio złożonego do akt postępowania dokumentu pełnomocnictwa,
5. art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 Ordynacji podatkowej poprzez nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego w sprawie, tj. uznanie, że spółka nie była reprezentowana przez pełnomocnika w postępowaniu przed Naczelnikiem Urzędu Celnego w sytuacji, w której kwestia występowania w sprawie pełnomocnika umocowanego przez Spółkę nie budziła żadnych wątpliwości stron postępowania ani także sądu administracyjnego w sprawie ze skargi na poprzednią decyzję Dyrektora Izby Celnej,
6. art. 187 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez pominięcie dowodów znanych Dyrektorowi Izby Celnej oraz Naczelnikowi Urzędu Celnego z urzędu, a dotyczących istnienia szerokiego zakresu umocowania P.P. do działania w imieniu spółki,
7. art. 228 § 1 pkt 1Ordynacji podatkowej poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuprawionym w okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego,
8. art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. nr 270) poprzez niezastosowanie się do wiążącego wskazania Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie co do dalszego postępowania w wyroku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11.
W uzasadnieniu podkreślono, że P.P. od wielu lat pełni w spółce rolę menadżera do spraw podatków i z tego względu pozostaje w stałym kontakcie z organami celnymi, podpisując deklaracje podatkowe, uczestnicząc we wszelkich kontrolach i postępowaniach. Spółka jest ponadto posiadaczem certyfikatu AEO i z tej racji organy celne mają do niej instytucjonalnie zwiększone zaufanie. Ponadto stwierdzono, że udzielając pełnomocnictwa w dniu 16 stycznia 2012 r., które zostało złożone na etapie postępowania odwoławczego, spółka potwierdziła prawidłowość umocowania udzielonego pełnomocnikowi przez stronę skarżącą, a wynikającego z pełnomocnictwa z 2008 r., złożonego do akt postępowania przed Naczelnikiem Urzędu Celnego. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, całkowicie nieuprawnione i wadliwe było poddanie w wątpliwość przez organ odwoławczy przedmiotowego pełnomocnictwa, o którym organy posiadały wiedzę z urzędu.
Stwierdzono następnie, że istotą art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej jest obowiązek zamanifestowania przez organem podatkowym zamiaru występowania przez osobę trzecią w charakterze reprezentanta strony postępowania oraz wykazanie, że stosowne umocowanie istnieje. Przepis ten jest bowiem związany z wiedzą organu podatkowego o zamiarze występowania w sprawie pełnomocnika, a nie z technicznym aspektem złożenia pełnomocnictwa. Warunki te zostały przez stronę dochowane, gdyż P.P. dwukrotnie wykazał, że spółka ustanowiła go pełnomocnikiem i zamierza z tego pełnomocnictwa skorzystać.
Zdaniem strony skarżącej, mając na uwadze cele ustawodawcy związane z przyznaniem radcom prawnym uprawnienia do poświadczania dokumentów, poświadczenie pełnomocnictwa złożonego do akt niniejszej sprawy było dokonane w prawidłowy sposób. W konsekwencji P.P. złożył dokument poświadczony zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych.
Naruszenia ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona skarżąca dopatrzyła się z kolei w tym, że organ odwoławczy nie dokonał merytorycznego rozpoznania sprawy, do czego został zobowiązany w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11.
W odpowiedzi na skargi Dyrektor Izby Celnej wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonych postanowieniach. Stwierdzono, że wbrew twierdzeniom zawartym w skargach, strona skarżąca mając świadomość, że postępowanie dotyczy odwołania, nie odniosła się w tym pełnomocnictwie do kwestii umocowania P.P. do działania w jej imieniu w tym okresie jak i na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego. W tym kontekście nie można stwierdzić, że rodzące istotne wątpliwości pełnomocnictwo z dnia 14 stycznia 2008 r. objęte było notorią urzędową. Nie było ono też, wbrew twierdzeniom strony tożsame z późniejszym pełnomocnictwem. Zwrócono też uwagę, że formalna strona pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. budziła zastrzeżenia organu również w innych sprawach z udziałem strony skarżącej, co prowadziło do identycznych rozstrzygnięć.
Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stwierdzono, że zalecenie merytorycznego rozpoznania sprawy nie zwalniało organu z obowiązku powtórnego i wszechstronnego jej rozpatrzenia, także pod względem formalnym.
Na rozprawie w dniu 7 listopada 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy od sygn. akt I SA/Kr 827/12 do I SA/Kr 831/12 i postanowił prowadzić je pod wspólną sygn. akt I SA/Kr 827/12.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, iż zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) oraz w związku z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów wymienionych w art. 3 § 2 cytowanej ustawy, sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), a także, gdy decyzja lub postanowienie organu dotknięte jest wadą nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). W kontekście powyższego trzeba zaznaczyć, że każde naruszenie przepisów prawa materialnego, czy procesowego należy oceniać przez pryzmat jego wpływu na treść rozstrzygnięcia.
Mając powyższe na uwadze, a także okoliczność, że zgodnie z art. 134 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co oznacza, iż Sąd zobowiązany jest dokonać oceny legalności zaskarżonej decyzji niezależnie od zarzutów podniesionych w skardze stwierdzić należy, że zaskarżone postanowienie naruszają przepisy prawa w sposób powodujący konieczność ich wyeliminowania z porządku prawnego.
W pierwszym rzędzie wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 137 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonych postanowień, pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Stosownie zaś do § 2 tego przepisu, pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu, przy czym pełnomocnik ma obowiązek dołączenia do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie (§ 3 art. 137 cyt. ustawy).
W tym miejscu należy zgodzić się z Dyrektorem Izby Celnej, iż z tak brzmiących przepisów wynika, że udzielenie pełnomocnictwa do działania w imieniu strony na gruncie Ordynacji podatkowej jest sformalizowane. Art. 137 tej ustawy nakłada jednoznaczny obowiązek złożenia pełnomocnictwa do akt. Oznacza to, że osoba chcąca działać w sprawie jako pełnomocnik musi złożyć do akt tej konkretnej sprawy pełnomocnictwo lub jego odpis. Udział pełnomocnika w postępowaniu powinien być bowiem przez niego zgłoszony, a udzielenie pełnomocnictwa "uzewnętrznione" złożeniem dokumentu pełnomocnictwa do akt określonego rodzaju postępowania. Istotne jest również to, by pełnomocnictwo miało określoną przepisami prawa formę. Jeśli składa się je na piśmie musi być to oryginał lub urzędowo poświadczony odpis. Przy czym urzędowe poświadczenie odpisu pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej nie należy ani do pracowników organu prowadzącego postępowanie, ani do strony. Jest to czynność wykonywana przez notariusza. Na mocy przepisów szczególnych jedynie profesjonalny pełnomocnik może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa i na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej może tego dokonać adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 27 października 2009 r., sygn. akt I SA/Go 439/09, LEX nr 549085). Wskazać również należy, wbrew stanowisku zawartemu w skargach, że treść przepisu art. 137 § 3 cytowanej ustawy w istocie oznacza, że wskazane tam osoby mogą uwierzytelnić tylko pełnomocnictwo im udzielone, a nie pełnomocnictwo udzielone innym osobom (tak: wyrok WSA w Lublinie z dnia 27 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Lu 27/09, LEX nr 534636).
Innymi słowy, tylko pełnomocnictwo sporządzone w wymaganej formie i przedłożone organowi po wszczęciu konkretnego postępowania może wywoływać skutki prawne (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 30 września 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 431/10, LEX nr 750325; wyrok NSA z dnia 23 września 2011 r., sygn. akt I FSK 1271/10, LEX nr 964579).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy za Dyrektorem Izby Celnej, że niewątpliwie przedłożona do akt postępowania przed organem I instancji kopia pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. udzielonego przez "P" S.A. w Krakowie P.P., a uwierzytelniona przez radcę prawnego T.P. w dniu 13 maja 2010 r. nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 137 Ordynacji podatkowej. Nie jest to bowiem oryginał pełnomocnictwa, a uwierzytelnienie kopii nastąpiło przez osobę nieuprawnioną, tj. wprawdzie przez radcę prawnego, ale takiego, któremu skarżąca spółka nie udzieliła przedmiotowego pełnomocnictwa.
Jednakże wbrew twierdzeniom organu II instancji, decyzje Naczelnika Urzędu Celnego weszły do obrotu prawnego. Z akt sprawy (zwrotnych potwierdzeń odbioru) wynika bowiem, że decyzje nie zostały skierowane na ręce P.P.. Jako adresata przesyłki wskazano stronę, czyli "P"S.A. w K.. Wprawdzie w głowie decyzji wymieniono P.P. jako pełnomocnika skarżącej spółki, niemniej jednak finalnie decyzje wyekspediowano na adres siedziby "P" doręczono samej spółce, a zatem przyjąć należy, że otwarł się termin do wniesienia odwołań. Już choćby z tego powodu stwierdzenie niedopuszczalności odwołań było nieuzasadnione.
Zwrócić należy jednak uwagę na to, że w toku postępowania odwoławczego P.P., który podpisał odwołania jako pełnomocnik w oparciu o treść pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. został wezwany przez Dyrektora Izby Celnej o doręczenie pełnomocnictwa sporządzonego we właściwej formie w terminie 7 dni. W odpowiedzi na powyższe pismo organu z dnia 14 marca 2012 r. przedłożono stosowne pełnomocnictwo datowane na dzień 16 stycznia 2012 r. Pełnomocnictwo to jednak zostało ograniczone czasowo. W jego treści zawarto bowiem klauzulę, że co do zasady obowiązuje od dnia 16 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r.
Wskazać zatem trzeba, że w oparciu o przedłożone na wezwanie organu II instancji pełnomocnictwo, P.P. nie był uprawniony do sporządzenia i złożenia odwołań datowanych na dzień 27 stycznia 2011 r. od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego, która to okoliczność umknęła organowi odwoławczemu.
Przyjąć jednak należy, że wezwanie organu z dnia 14 marca 2012 r. nie spełnia wymagań przewidzianych w art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej. Po pierwsze jest nieprecyzyjne, gdyż zawiera zbyt ogólnikowe wezwanie "do złożenia pełnomocnictwa mocującego do działania w imieniu "P" S.A. przed Dyrektorem Izby Celnej", podczas gdy powinno wyraźnie wskazywać, że chodzi nie tylko o kwestię reprezentacji w postępowaniu odwoławczym, ale przede wszystkim o wykazanie umocowania prawidłowym dokumentem na moment wniesienia odwołania. Ponadto wezwanie to nie zawiera pouczenia o konsekwencjach niezastosowania się do jego treści (pozostawienie odwołania bez rozpatrzenia), co ma istotne znaczenie zwłaszcza, gdy strona reprezentowana jest przez niefachowego pełnomocnika, jak miało miejsce w niniejszej sprawie.
Z tych powodów wezwanie organu odwoławczego z dnia 14 marca 2012 r. uznać należy za bezskuteczne i niewywierające skutków prawnych.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obowiązkiem Dyrektora Izby Celnej będzie zatem w pierwszej kolejności dokonanie prawidłowego wezwania P.P. do przedłożenia we właściwej formie (oryginału lub uwierzytelnionego odpisu) pełnomocnictwa, na mocy którego jest on uprawniony do reprezentowania spółki w postępowaniu odwoławczym w sprawie przed Dyrektorem Izby Celnej, jak również był uprawniony do sporządzenia (w tym podpisania) i wniesienia w imieniu spółki odwołań od decyzji organu I instancji – w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia odwołań bez rozpoznania.
W sytuacji, gdy pełnomocnik przedłoży w terminie wymagane pełnomocnictwo organ będzie zobowiązany do uchylenia zaskarżonych decyzji Naczelnika Urzędu Celnego w wyniku rozpoznania złożonych odwołań. Skoro bowiem wniosek o wszczęcie postępowania został złożony z brakami formalnymi (pełnomocnictwo nie miało wymaganej prawem formy), to strona powinna zostać wezwana do usunięcia tego braku na podstawie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej, a wniosek - w razie nieuzupełnienia braku w terminie siedmiu dni - powinien zostać pozostawiony bez rozpoznania (por. (wyrok NSA z dnia 19 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Lu 641/97, LEX nr 33427). Uchylenie decyzji organu I instancji winno zatem mieć na celu umożliwienie wystosowania przez ten organ odpowiedniego wezwania do uzupełniania braków i następnie wydania adekwatnego rozstrzygnięcia.
W sytuacji natomiast, gdy nie zostanie w terminie złożone stosowne pełnomocnictwo, dopiero wówczas organ odwoławczy będzie miał prawo wydać postanowienia o pozostawieniu odwołań bez rozpoznania.
Wskazać przy tym należy, że chybione jest stanowisko strony skarżącej, iż złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 16 stycznia 2012 r. - tożsame rodzajowo z poprzednio udzielonym pełnomocnictwem z dnia 14 stycznia 2008 r. - potwierdzało ważność poprzednio złożonego do akt postępowania dokumentu pełnomocnictwa. Jak słusznie zauważył organ, nie są to pełnomocnictwa tożsame, albowiem opatrzone zostały różnymi datami, a nadto – jak zaznaczono wyżej - obowiązywanie pełnomocnictwa z dnia 16 stycznia 2012 r. zostało ograniczone czasowo.
Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należy powtórzyć za organem, że zalecenie merytorycznego rozpoznania sprawy przez tut. Sąd w wyroku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11 nie zwalniało organu z obowiązku jej rozpatrzenia pod względem kontroli formalnych wymogów stawianych pełnomocnictwom.
Z uwagi na to, należało w oparciu o art. 145 § 1 ust. 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) orzec jak w sentencji, albowiem doszło do naruszenia przepisów postępowania poprzez nieuzasadnione wydanie rozstrzygnięcia na podstawie art. 228 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, w sytuacji gdy decyzje organu I instancji weszły do obrotu prawnego.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 cytowanej ustawy, zgodnie z którym w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Mając powyższe na względzie na mocy art. 205 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd zasądził uiszczony wpis od skarg w łącznej wysokości 500 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.200 zł (po 240 zł od każdej ze spraw), zgodnie z treścią § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) oraz opłaty od pełnomocnictwa w łącznej wysokości 85 zł.
Rozpoznając i rozstrzygając łącznie sprawy skarg na zaskarżone postanowienia Dyrektora Izby Celnej, Sąd działał w trybie art. 111 § 2 cytowanej ustawy, który to przepis stanowi, że Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli pozostają one ze sobą w związku. W przedmiotowym postępowaniu skargi opierają się w dużej mierze na jednakowych podstawach naruszenia przepisów prawa przy identycznym stanie faktycznym – stąd, zdaniem orzekającego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, zaistniał pomiędzy nimi związek, o którym mowa w art. 111 § 2 cytowanej ustawy, a względy ekonomii procesowej, szybkości postępowania i ograniczenia jego kosztów dla obu stron postępowania dodatkowo przemawiały za połączeniem wszystkich spraw, a strony postępowania nie wnosiły sprzeciwu co do ich połączenia.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Agnieszka Jakimowicz /sprawozdawca/Ewa Michna /przewodniczący/
Jarosław Wiśniewski
Sentencja
Sygn. akt I SA/Kr 827/12 | | W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 7 listopada 2012 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Ewa Michna, Sędzia: WSA Agnieszka Jakimowicz (spr.), Sędzia: WSA Jarosław Wiśniewski, Protokolant: Anna Boczkowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2012 r., sprawy ze skarg P. S.A. w K., na postanowienia Dyrektora Izby Celnej, z dnia 4 kwietnia 2012 r. Nr[...], [...],, [...], [...],, [...], w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania, I. uchyla zaskarżone postanowienia, II. zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz strony skarżącej koszty postępowania w kwocie 1 785 zł (jeden tysiąc siedemset osiemdziesiąt pięć złotych).
Uzasadnienie
"P" S.A. w K. złożyła do Naczelnika Urzędu Celnego wnioski o umorzenie odsetek za zwłokę z tytułu niewpłacenia w terminie podatku akcyzowego w listopadzie i grudniu 2009 r. oraz w lutym, maju i lipcu 2010 r. Wnioski te zostały podpisane przez P.P. który przedłożył kopie pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r., upoważniającego go do reprezentacji spółki, uwierzytelnione w dniu 13 maja 2010 r. przez radcę prawnego T.P..
Decyzjami Naczelnika Urzędu Celnego z dnia 10 stycznia 2011 r. od nr [...] do nr [...] odmówiono spółce umorzenia odsetek.
W dniu 27 stycznia 2011 r. spółka złożyła odwołania od powyższych decyzji, w których przedstawiła zarzuty i argumenty przemawiające jej zdaniem za umorzeniem odsetek.
Decyzjami Dyrektora Izby Celnej z dnia 18 kwietnia 2011 r. od nr [...] do nr [...] uchylono w całości zaskarżone decyzje i umorzono postępowanie. Decyzje te zostały następnie uchylone wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 października 2011 r. sygn. akt I SA/Kr 1144/11, który przychylił się do wniosku organu o uwzględnienie skarg.
Rozpoznając ponownie sprawę, Dyrektor Izby Celnej wystosował do P.P. pismo z dnia 14 marca 2012 r., w którym poinformował go, że pełnomocnictwa dołączone do złożonych w imieniu spółki odwołań są nieprawidłowe. Momentem, od którego P.P. będzie mógł skutecznie reprezentować spółkę będzie zaś złożenie do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa w jednej z form wymienionych w art. 137 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., nr 8, poz.60 z późn. zm.). W związku z tym zwrócono się z prośbą o dołączenie pełnomocnictwa w prawidłowej formie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma.
W odpowiedzi, w dniu 23 marca 2012 r P.P. nadesłał oryginał pełnomocnictwa, uprawniającego go do reprezentowania spółki w okresie od 16 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r.
Następnie, postanowieniami Dyrektora Izby Celnej z dnia 4 kwietnia 2012 r. od nr [...]do nr [...] stwierdzono niedopuszczalność odwołań.
Zdaniem organu celnego momentem, od którego P.P. reprezentuje firmę "P" S.A. jest moment złożenia do akt sprawy pełnomocnictwa w jednej z form, określonych w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej, tj. dzień 27 marca 2012 r.
Z uwagi na to, że zaskarżone decyzje organu I instancji zostały doręczone P.P., a zatem osobie, która nie złożyła na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego prawidłowego pełnomocnictwa należy uznać, że decyzje te nie zostały skutecznie doręczone stronie, a co za tym idzie, nie weszły do obrotu prawnego i nie rozpoczął się bieg terminu do wniesienia odwołania.
W razie wniesienia odwołania od decyzji, która nie weszła do obrotu prawnego, organ odwoławczy jest zaś zobowiązany stwierdzić jego niedopuszczalność.
"P" S.A. złożyła skargi na powyższe postanowienia Dyrektora Izby Celnej, wnosząc o ich uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania, z uwagi na naruszenie:
1. art. 136 oraz art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez uznanie, że P.P. nie był umocowany do działania w imieniu i na rzecz spółki i w konsekwencji stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której zakres umocowania P.P. do reprezentowania spraw spółki nie budził wątpliwości i był znany z urzędu organom podatkowym obydwu instancji,
2. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której kwestia występowania w sprawie pełnomocnika w postępowaniu przed Naczelnikiem Urzędu Celnego umocowanego przez spółkę nie budziła żadnych wątpliwości stron ani sądu administracyjnego w sprawie na poprzednią decyzję Dyrektora Izby Celnej,
3. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 14 stycznia 2008 r. znajdowało się w aktach organu I instancji i było objęte notorią urzędową, w związku z czym umocowanie P.P. nie mogło budzić żadnych wątpliwości stron postępowania,
4. art. 136 i art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez stwierdzenie niedopuszczalności wniesienia odwołania w sytuacji, w której złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 16 stycznia 2012 r. - tożsame rodzajowo z poprzednio udzielonym pełnomocnictwem z dnia 14 stycznia 2008 r. - potwierdzało ważność poprzednio złożonego do akt postępowania dokumentu pełnomocnictwa,
5. art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 Ordynacji podatkowej poprzez nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego w sprawie, tj. uznanie, że spółka nie była reprezentowana przez pełnomocnika w postępowaniu przed Naczelnikiem Urzędu Celnego w sytuacji, w której kwestia występowania w sprawie pełnomocnika umocowanego przez Spółkę nie budziła żadnych wątpliwości stron postępowania ani także sądu administracyjnego w sprawie ze skargi na poprzednią decyzję Dyrektora Izby Celnej,
6. art. 187 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez pominięcie dowodów znanych Dyrektorowi Izby Celnej oraz Naczelnikowi Urzędu Celnego z urzędu, a dotyczących istnienia szerokiego zakresu umocowania P.P. do działania w imieniu spółki,
7. art. 228 § 1 pkt 1Ordynacji podatkowej poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuprawionym w okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego,
8. art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. nr 270) poprzez niezastosowanie się do wiążącego wskazania Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie co do dalszego postępowania w wyroku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11.
W uzasadnieniu podkreślono, że P.P. od wielu lat pełni w spółce rolę menadżera do spraw podatków i z tego względu pozostaje w stałym kontakcie z organami celnymi, podpisując deklaracje podatkowe, uczestnicząc we wszelkich kontrolach i postępowaniach. Spółka jest ponadto posiadaczem certyfikatu AEO i z tej racji organy celne mają do niej instytucjonalnie zwiększone zaufanie. Ponadto stwierdzono, że udzielając pełnomocnictwa w dniu 16 stycznia 2012 r., które zostało złożone na etapie postępowania odwoławczego, spółka potwierdziła prawidłowość umocowania udzielonego pełnomocnikowi przez stronę skarżącą, a wynikającego z pełnomocnictwa z 2008 r., złożonego do akt postępowania przed Naczelnikiem Urzędu Celnego. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, całkowicie nieuprawnione i wadliwe było poddanie w wątpliwość przez organ odwoławczy przedmiotowego pełnomocnictwa, o którym organy posiadały wiedzę z urzędu.
Stwierdzono następnie, że istotą art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej jest obowiązek zamanifestowania przez organem podatkowym zamiaru występowania przez osobę trzecią w charakterze reprezentanta strony postępowania oraz wykazanie, że stosowne umocowanie istnieje. Przepis ten jest bowiem związany z wiedzą organu podatkowego o zamiarze występowania w sprawie pełnomocnika, a nie z technicznym aspektem złożenia pełnomocnictwa. Warunki te zostały przez stronę dochowane, gdyż P.P. dwukrotnie wykazał, że spółka ustanowiła go pełnomocnikiem i zamierza z tego pełnomocnictwa skorzystać.
Zdaniem strony skarżącej, mając na uwadze cele ustawodawcy związane z przyznaniem radcom prawnym uprawnienia do poświadczania dokumentów, poświadczenie pełnomocnictwa złożonego do akt niniejszej sprawy było dokonane w prawidłowy sposób. W konsekwencji P.P. złożył dokument poświadczony zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych.
Naruszenia ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona skarżąca dopatrzyła się z kolei w tym, że organ odwoławczy nie dokonał merytorycznego rozpoznania sprawy, do czego został zobowiązany w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11.
W odpowiedzi na skargi Dyrektor Izby Celnej wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonych postanowieniach. Stwierdzono, że wbrew twierdzeniom zawartym w skargach, strona skarżąca mając świadomość, że postępowanie dotyczy odwołania, nie odniosła się w tym pełnomocnictwie do kwestii umocowania P.P. do działania w jej imieniu w tym okresie jak i na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego. W tym kontekście nie można stwierdzić, że rodzące istotne wątpliwości pełnomocnictwo z dnia 14 stycznia 2008 r. objęte było notorią urzędową. Nie było ono też, wbrew twierdzeniom strony tożsame z późniejszym pełnomocnictwem. Zwrócono też uwagę, że formalna strona pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. budziła zastrzeżenia organu również w innych sprawach z udziałem strony skarżącej, co prowadziło do identycznych rozstrzygnięć.
Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stwierdzono, że zalecenie merytorycznego rozpoznania sprawy nie zwalniało organu z obowiązku powtórnego i wszechstronnego jej rozpatrzenia, także pod względem formalnym.
Na rozprawie w dniu 7 listopada 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy od sygn. akt I SA/Kr 827/12 do I SA/Kr 831/12 i postanowił prowadzić je pod wspólną sygn. akt I SA/Kr 827/12.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, iż zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) oraz w związku z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów wymienionych w art. 3 § 2 cytowanej ustawy, sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), a także, gdy decyzja lub postanowienie organu dotknięte jest wadą nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). W kontekście powyższego trzeba zaznaczyć, że każde naruszenie przepisów prawa materialnego, czy procesowego należy oceniać przez pryzmat jego wpływu na treść rozstrzygnięcia.
Mając powyższe na uwadze, a także okoliczność, że zgodnie z art. 134 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co oznacza, iż Sąd zobowiązany jest dokonać oceny legalności zaskarżonej decyzji niezależnie od zarzutów podniesionych w skardze stwierdzić należy, że zaskarżone postanowienie naruszają przepisy prawa w sposób powodujący konieczność ich wyeliminowania z porządku prawnego.
W pierwszym rzędzie wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 137 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonych postanowień, pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Stosownie zaś do § 2 tego przepisu, pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu, przy czym pełnomocnik ma obowiązek dołączenia do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie (§ 3 art. 137 cyt. ustawy).
W tym miejscu należy zgodzić się z Dyrektorem Izby Celnej, iż z tak brzmiących przepisów wynika, że udzielenie pełnomocnictwa do działania w imieniu strony na gruncie Ordynacji podatkowej jest sformalizowane. Art. 137 tej ustawy nakłada jednoznaczny obowiązek złożenia pełnomocnictwa do akt. Oznacza to, że osoba chcąca działać w sprawie jako pełnomocnik musi złożyć do akt tej konkretnej sprawy pełnomocnictwo lub jego odpis. Udział pełnomocnika w postępowaniu powinien być bowiem przez niego zgłoszony, a udzielenie pełnomocnictwa "uzewnętrznione" złożeniem dokumentu pełnomocnictwa do akt określonego rodzaju postępowania. Istotne jest również to, by pełnomocnictwo miało określoną przepisami prawa formę. Jeśli składa się je na piśmie musi być to oryginał lub urzędowo poświadczony odpis. Przy czym urzędowe poświadczenie odpisu pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej nie należy ani do pracowników organu prowadzącego postępowanie, ani do strony. Jest to czynność wykonywana przez notariusza. Na mocy przepisów szczególnych jedynie profesjonalny pełnomocnik może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa i na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej może tego dokonać adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 27 października 2009 r., sygn. akt I SA/Go 439/09, LEX nr 549085). Wskazać również należy, wbrew stanowisku zawartemu w skargach, że treść przepisu art. 137 § 3 cytowanej ustawy w istocie oznacza, że wskazane tam osoby mogą uwierzytelnić tylko pełnomocnictwo im udzielone, a nie pełnomocnictwo udzielone innym osobom (tak: wyrok WSA w Lublinie z dnia 27 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Lu 27/09, LEX nr 534636).
Innymi słowy, tylko pełnomocnictwo sporządzone w wymaganej formie i przedłożone organowi po wszczęciu konkretnego postępowania może wywoływać skutki prawne (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 30 września 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 431/10, LEX nr 750325; wyrok NSA z dnia 23 września 2011 r., sygn. akt I FSK 1271/10, LEX nr 964579).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy za Dyrektorem Izby Celnej, że niewątpliwie przedłożona do akt postępowania przed organem I instancji kopia pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. udzielonego przez "P" S.A. w Krakowie P.P., a uwierzytelniona przez radcę prawnego T.P. w dniu 13 maja 2010 r. nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 137 Ordynacji podatkowej. Nie jest to bowiem oryginał pełnomocnictwa, a uwierzytelnienie kopii nastąpiło przez osobę nieuprawnioną, tj. wprawdzie przez radcę prawnego, ale takiego, któremu skarżąca spółka nie udzieliła przedmiotowego pełnomocnictwa.
Jednakże wbrew twierdzeniom organu II instancji, decyzje Naczelnika Urzędu Celnego weszły do obrotu prawnego. Z akt sprawy (zwrotnych potwierdzeń odbioru) wynika bowiem, że decyzje nie zostały skierowane na ręce P.P.. Jako adresata przesyłki wskazano stronę, czyli "P"S.A. w K.. Wprawdzie w głowie decyzji wymieniono P.P. jako pełnomocnika skarżącej spółki, niemniej jednak finalnie decyzje wyekspediowano na adres siedziby "P" doręczono samej spółce, a zatem przyjąć należy, że otwarł się termin do wniesienia odwołań. Już choćby z tego powodu stwierdzenie niedopuszczalności odwołań było nieuzasadnione.
Zwrócić należy jednak uwagę na to, że w toku postępowania odwoławczego P.P., który podpisał odwołania jako pełnomocnik w oparciu o treść pełnomocnictwa z dnia 14 stycznia 2008 r. został wezwany przez Dyrektora Izby Celnej o doręczenie pełnomocnictwa sporządzonego we właściwej formie w terminie 7 dni. W odpowiedzi na powyższe pismo organu z dnia 14 marca 2012 r. przedłożono stosowne pełnomocnictwo datowane na dzień 16 stycznia 2012 r. Pełnomocnictwo to jednak zostało ograniczone czasowo. W jego treści zawarto bowiem klauzulę, że co do zasady obowiązuje od dnia 16 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r.
Wskazać zatem trzeba, że w oparciu o przedłożone na wezwanie organu II instancji pełnomocnictwo, P.P. nie był uprawniony do sporządzenia i złożenia odwołań datowanych na dzień 27 stycznia 2011 r. od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego, która to okoliczność umknęła organowi odwoławczemu.
Przyjąć jednak należy, że wezwanie organu z dnia 14 marca 2012 r. nie spełnia wymagań przewidzianych w art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej. Po pierwsze jest nieprecyzyjne, gdyż zawiera zbyt ogólnikowe wezwanie "do złożenia pełnomocnictwa mocującego do działania w imieniu "P" S.A. przed Dyrektorem Izby Celnej", podczas gdy powinno wyraźnie wskazywać, że chodzi nie tylko o kwestię reprezentacji w postępowaniu odwoławczym, ale przede wszystkim o wykazanie umocowania prawidłowym dokumentem na moment wniesienia odwołania. Ponadto wezwanie to nie zawiera pouczenia o konsekwencjach niezastosowania się do jego treści (pozostawienie odwołania bez rozpatrzenia), co ma istotne znaczenie zwłaszcza, gdy strona reprezentowana jest przez niefachowego pełnomocnika, jak miało miejsce w niniejszej sprawie.
Z tych powodów wezwanie organu odwoławczego z dnia 14 marca 2012 r. uznać należy za bezskuteczne i niewywierające skutków prawnych.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obowiązkiem Dyrektora Izby Celnej będzie zatem w pierwszej kolejności dokonanie prawidłowego wezwania P.P. do przedłożenia we właściwej formie (oryginału lub uwierzytelnionego odpisu) pełnomocnictwa, na mocy którego jest on uprawniony do reprezentowania spółki w postępowaniu odwoławczym w sprawie przed Dyrektorem Izby Celnej, jak również był uprawniony do sporządzenia (w tym podpisania) i wniesienia w imieniu spółki odwołań od decyzji organu I instancji – w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia odwołań bez rozpoznania.
W sytuacji, gdy pełnomocnik przedłoży w terminie wymagane pełnomocnictwo organ będzie zobowiązany do uchylenia zaskarżonych decyzji Naczelnika Urzędu Celnego w wyniku rozpoznania złożonych odwołań. Skoro bowiem wniosek o wszczęcie postępowania został złożony z brakami formalnymi (pełnomocnictwo nie miało wymaganej prawem formy), to strona powinna zostać wezwana do usunięcia tego braku na podstawie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej, a wniosek - w razie nieuzupełnienia braku w terminie siedmiu dni - powinien zostać pozostawiony bez rozpoznania (por. (wyrok NSA z dnia 19 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Lu 641/97, LEX nr 33427). Uchylenie decyzji organu I instancji winno zatem mieć na celu umożliwienie wystosowania przez ten organ odpowiedniego wezwania do uzupełniania braków i następnie wydania adekwatnego rozstrzygnięcia.
W sytuacji natomiast, gdy nie zostanie w terminie złożone stosowne pełnomocnictwo, dopiero wówczas organ odwoławczy będzie miał prawo wydać postanowienia o pozostawieniu odwołań bez rozpoznania.
Wskazać przy tym należy, że chybione jest stanowisko strony skarżącej, iż złożone do akt postępowania pełnomocnictwo z dnia 16 stycznia 2012 r. - tożsame rodzajowo z poprzednio udzielonym pełnomocnictwem z dnia 14 stycznia 2008 r. - potwierdzało ważność poprzednio złożonego do akt postępowania dokumentu pełnomocnictwa. Jak słusznie zauważył organ, nie są to pełnomocnictwa tożsame, albowiem opatrzone zostały różnymi datami, a nadto – jak zaznaczono wyżej - obowiązywanie pełnomocnictwa z dnia 16 stycznia 2012 r. zostało ograniczone czasowo.
Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należy powtórzyć za organem, że zalecenie merytorycznego rozpoznania sprawy przez tut. Sąd w wyroku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1144/11 nie zwalniało organu z obowiązku jej rozpatrzenia pod względem kontroli formalnych wymogów stawianych pełnomocnictwom.
Z uwagi na to, należało w oparciu o art. 145 § 1 ust. 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) orzec jak w sentencji, albowiem doszło do naruszenia przepisów postępowania poprzez nieuzasadnione wydanie rozstrzygnięcia na podstawie art. 228 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, w sytuacji gdy decyzje organu I instancji weszły do obrotu prawnego.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 cytowanej ustawy, zgodnie z którym w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Mając powyższe na względzie na mocy art. 205 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd zasądził uiszczony wpis od skarg w łącznej wysokości 500 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.200 zł (po 240 zł od każdej ze spraw), zgodnie z treścią § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) oraz opłaty od pełnomocnictwa w łącznej wysokości 85 zł.
Rozpoznając i rozstrzygając łącznie sprawy skarg na zaskarżone postanowienia Dyrektora Izby Celnej, Sąd działał w trybie art. 111 § 2 cytowanej ustawy, który to przepis stanowi, że Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli pozostają one ze sobą w związku. W przedmiotowym postępowaniu skargi opierają się w dużej mierze na jednakowych podstawach naruszenia przepisów prawa przy identycznym stanie faktycznym – stąd, zdaniem orzekającego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, zaistniał pomiędzy nimi związek, o którym mowa w art. 111 § 2 cytowanej ustawy, a względy ekonomii procesowej, szybkości postępowania i ograniczenia jego kosztów dla obu stron postępowania dodatkowo przemawiały za połączeniem wszystkich spraw, a strony postępowania nie wnosiły sprzeciwu co do ich połączenia.
