I OZ 740/12
Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2012-10-03Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Małgorzata Borowiec /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.) po rozpoznaniu w dniu 3 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A.Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 28 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Ol 300/11 o oddaleniu wniosku A.Z. o wyłączenie sędziego NSA W.K. oraz sędziów WSA w Olsztynie: R.K. i T.P. od orzekania w sprawie ze skargi A.Z. na Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w B. działającego z upoważnienia Starosty B. w przedmiocie niewykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 września 2010 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/10 postanawia: oddalić zażalenie.
Uzasadnienie
A.Z. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie skargę na niewykonanie przez Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w B. wyroku z dnia 14 września 2010 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/10 i wymierzenie grzywny.
Następnie skarżący, w dniu 23 listopada 2011 r. złożył wniosek o wyłączenie od orzekania w tej sprawie: sędziego NSA W.K. oraz sędziów WSA w Olsztynie: T.P. i R.K. Powołując się na art. 18 § 1 pkt 6a w zw. z art. 183 § 2 pkt 4 oraz art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, dalej jako: P.p.s.a.) podniósł, iż istnieją uzasadnione okoliczności mogące mieć wpływ na bezstronność ww. sędziów, gdyż orzekali oni we wcześniejszych jego sprawach i są nieprzychylnie nastawieni do jego osoby i składanych przez niego wniosków i skarg. Zdaniem skarżącego istnieje "uzasadniona przesłanka stosunku osobistego", co w niniejszej sprawie prowadzi do nieobiektywności tych sędziów.
Wskazani we wniosku o wyłączenie sędziowie WSA R.K.
i T.P. oraz sędzia NSA W.K. złożyli do akt sprawy oświadczenia, w których podali, że nie istnieją między nimi a skarżącym okoliczności tego rodzaju, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności w rozpoznawanej sprawie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie postanowieniem z dnia
28 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Ol 300/11 wniosek A.Z. o wyłączenie ww. sędziów, oddalił.
W uzasadnieniu postanowienia odwołując się do treści art. 18 i art. 19 P.p.s.a. podał, że wskazani we wniosku sędziowie złożyli oświadczenia o braku podstaw do wyłączenia ich od orzekania w przedmiotowej sprawie, wobec braku pomiędzy nimi,
a którąkolwiek ze stron postępowania tego rodzaju okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności. Tymczasem skarżący nie uzasadnił zgłoszonych we wniosku zarzutów i nie przedstawił jakichkolwiek dowodów, dyskredytujących prawdziwość złożonych przez sędziów oświadczeń.
W świetle art. 19 P.p.s.a., samo przeświadczenie skarżącego o działaniu wskazanych we wniosku sędziów na jego niekorzyść nie stanowi wystarczającej przesłanki uzasadniającej ich wyłączenie od orzekania w sprawie. Skarżący składając wniosek o wyłączenie tych sędziów wskazał jedynie na fakt, że orzekali oni już w jego sprawach i tym samym, mogą być do niego nastawieni nieprzychylnie.
Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że w uzasadnieniu wniosku o wyłączenie sędziów konieczne jest wskazanie istotnych powodów, które obiektywnie spowodowałyby utratę zaufania do bezstronności sędziów. Niezadowolenie skarżącego ze sposobu prowadzenia postępowania sądowego nie stanowi podstawy do wyłączenia sędziów, gdyż zarzuty takie może on podnosić w środkach zaskarżenia, w ramach kontroli instancyjnej. Odnosząc się do wniosku o wyłączenie sędziego NSA W.K. wyjaśnił, że obecnie sędzia ten nie orzeka w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie. A zatem brak jest podstaw do zaistnienia
w stosunku do niego przesłanek określonych w art. 18 i art. 19 P.p.s.a.
Zażalenie na powyższe postanowienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożył A.Z. i zaskarżające je w całości wniósł o jego uchylenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony jest istotną gwarancją procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków
z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego
w rozpoznaniu określonej sprawy.
Przepis art. 19 P.p.s.a. zakreśla tzw. względne przesłanki wyłączenia. Przepis ten stanowi, że niezależnie od przyczyn wyłączenia wymienionych w art. 18 P.p.s.a. tj. wyłączenia z mocy samej ustawy, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie.
Wskazane przepisy podobnie jak inne przepisy dotyczące wyłączenia sędziego, stanowią gwarancję procesową bezstronności sędziego i nie powinny być wykorzystywane do innych celów, jak na przykład do przewlekania postępowania sądowego. Dlatego stosowanie rozszerzającej wykładni przepisów tylko dla usunięcia pozorów braku bezstronności powinno być ostrożne, wyważone i racjonalne. Oznacza to, że o wniosku o wyłączenie sędziego można mówić wówczas, gdy odnosi się on do określonych sędziów i oparty jest na podstawach wskazujących na istnienie takich okoliczności, które wymagają oceny, czy wątpliwości co do bezstronności sędziego są uzasadnione.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro w tej sprawie sędziowie, których przedmiotowy wniosek dotyczył złożyli oświadczenia, iż nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i art. 19 P.p.s.a., dające podstawę do ich wyłączenia od rozpoznawania w niniejszej sprawie (karta nr 79 – 81 akt sądowych), a prawdziwość tych oświadczeń nie nasuwa wątpliwości, to Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że wniosek skarżącego nie zasługiwał na uwzględnienie. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego istnieje ugruntowany pogląd, że w przypadku, gdy sędzia, którego wniosek dotyczy złożył oświadczenie, iż określone w art. 18 i art. 19 P.p.s.a. okoliczności dające podstawę do wyłączenia go od rozpoznania sprawy nie zachodzą i prawdziwość tego oświadczenia nie budzi wątpliwości, to wniosek o jego wyłączenie nie zasługuje na uwzględnienie
(por. postanowienie NSA z 19 listopada 2010 r., I OZ 864/10).
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji prawidłowo stwierdził, że w tej sprawie brak jest podstaw do wyłączenia sędziów wskazanych we wniosku. Po pierwsze podniesione przez skarżącego argumenty nie wypełniają dyspozycji art. 18 P.p.s.a., co skutkowałoby wyłączeniem sędziów od orzekania w sprawie z mocy samej ustawy. Po drugie podniesione przez niego okoliczności nie stanowią wystarczającej przesłanki uzasadniającej zastosowanie instytucji wyłączenia sędziego stosownie do treści art. 19 P.p.s.a. Wyjaśnić należy, że nie jest dopuszczalne żądanie wyłączenia sędziego, w przypadku, gdy jego jedynym uzasadnieniem jest udział sędziego w podjęciu orzeczenia, którego skarżący nie akceptuje.
Z powyższych względów, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie
art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Małgorzata Borowiec /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.) po rozpoznaniu w dniu 3 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A.Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 28 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Ol 300/11 o oddaleniu wniosku A.Z. o wyłączenie sędziego NSA W.K. oraz sędziów WSA w Olsztynie: R.K. i T.P. od orzekania w sprawie ze skargi A.Z. na Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w B. działającego z upoważnienia Starosty B. w przedmiocie niewykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 września 2010 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/10 postanawia: oddalić zażalenie.
Uzasadnienie
A.Z. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie skargę na niewykonanie przez Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w B. wyroku z dnia 14 września 2010 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/10 i wymierzenie grzywny.
Następnie skarżący, w dniu 23 listopada 2011 r. złożył wniosek o wyłączenie od orzekania w tej sprawie: sędziego NSA W.K. oraz sędziów WSA w Olsztynie: T.P. i R.K. Powołując się na art. 18 § 1 pkt 6a w zw. z art. 183 § 2 pkt 4 oraz art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, dalej jako: P.p.s.a.) podniósł, iż istnieją uzasadnione okoliczności mogące mieć wpływ na bezstronność ww. sędziów, gdyż orzekali oni we wcześniejszych jego sprawach i są nieprzychylnie nastawieni do jego osoby i składanych przez niego wniosków i skarg. Zdaniem skarżącego istnieje "uzasadniona przesłanka stosunku osobistego", co w niniejszej sprawie prowadzi do nieobiektywności tych sędziów.
Wskazani we wniosku o wyłączenie sędziowie WSA R.K.
i T.P. oraz sędzia NSA W.K. złożyli do akt sprawy oświadczenia, w których podali, że nie istnieją między nimi a skarżącym okoliczności tego rodzaju, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności w rozpoznawanej sprawie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie postanowieniem z dnia
28 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Ol 300/11 wniosek A.Z. o wyłączenie ww. sędziów, oddalił.
W uzasadnieniu postanowienia odwołując się do treści art. 18 i art. 19 P.p.s.a. podał, że wskazani we wniosku sędziowie złożyli oświadczenia o braku podstaw do wyłączenia ich od orzekania w przedmiotowej sprawie, wobec braku pomiędzy nimi,
a którąkolwiek ze stron postępowania tego rodzaju okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności. Tymczasem skarżący nie uzasadnił zgłoszonych we wniosku zarzutów i nie przedstawił jakichkolwiek dowodów, dyskredytujących prawdziwość złożonych przez sędziów oświadczeń.
W świetle art. 19 P.p.s.a., samo przeświadczenie skarżącego o działaniu wskazanych we wniosku sędziów na jego niekorzyść nie stanowi wystarczającej przesłanki uzasadniającej ich wyłączenie od orzekania w sprawie. Skarżący składając wniosek o wyłączenie tych sędziów wskazał jedynie na fakt, że orzekali oni już w jego sprawach i tym samym, mogą być do niego nastawieni nieprzychylnie.
Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że w uzasadnieniu wniosku o wyłączenie sędziów konieczne jest wskazanie istotnych powodów, które obiektywnie spowodowałyby utratę zaufania do bezstronności sędziów. Niezadowolenie skarżącego ze sposobu prowadzenia postępowania sądowego nie stanowi podstawy do wyłączenia sędziów, gdyż zarzuty takie może on podnosić w środkach zaskarżenia, w ramach kontroli instancyjnej. Odnosząc się do wniosku o wyłączenie sędziego NSA W.K. wyjaśnił, że obecnie sędzia ten nie orzeka w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie. A zatem brak jest podstaw do zaistnienia
w stosunku do niego przesłanek określonych w art. 18 i art. 19 P.p.s.a.
Zażalenie na powyższe postanowienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożył A.Z. i zaskarżające je w całości wniósł o jego uchylenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony jest istotną gwarancją procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków
z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego
w rozpoznaniu określonej sprawy.
Przepis art. 19 P.p.s.a. zakreśla tzw. względne przesłanki wyłączenia. Przepis ten stanowi, że niezależnie od przyczyn wyłączenia wymienionych w art. 18 P.p.s.a. tj. wyłączenia z mocy samej ustawy, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie.
Wskazane przepisy podobnie jak inne przepisy dotyczące wyłączenia sędziego, stanowią gwarancję procesową bezstronności sędziego i nie powinny być wykorzystywane do innych celów, jak na przykład do przewlekania postępowania sądowego. Dlatego stosowanie rozszerzającej wykładni przepisów tylko dla usunięcia pozorów braku bezstronności powinno być ostrożne, wyważone i racjonalne. Oznacza to, że o wniosku o wyłączenie sędziego można mówić wówczas, gdy odnosi się on do określonych sędziów i oparty jest na podstawach wskazujących na istnienie takich okoliczności, które wymagają oceny, czy wątpliwości co do bezstronności sędziego są uzasadnione.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro w tej sprawie sędziowie, których przedmiotowy wniosek dotyczył złożyli oświadczenia, iż nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i art. 19 P.p.s.a., dające podstawę do ich wyłączenia od rozpoznawania w niniejszej sprawie (karta nr 79 – 81 akt sądowych), a prawdziwość tych oświadczeń nie nasuwa wątpliwości, to Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że wniosek skarżącego nie zasługiwał na uwzględnienie. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego istnieje ugruntowany pogląd, że w przypadku, gdy sędzia, którego wniosek dotyczy złożył oświadczenie, iż określone w art. 18 i art. 19 P.p.s.a. okoliczności dające podstawę do wyłączenia go od rozpoznania sprawy nie zachodzą i prawdziwość tego oświadczenia nie budzi wątpliwości, to wniosek o jego wyłączenie nie zasługuje na uwzględnienie
(por. postanowienie NSA z 19 listopada 2010 r., I OZ 864/10).
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji prawidłowo stwierdził, że w tej sprawie brak jest podstaw do wyłączenia sędziów wskazanych we wniosku. Po pierwsze podniesione przez skarżącego argumenty nie wypełniają dyspozycji art. 18 P.p.s.a., co skutkowałoby wyłączeniem sędziów od orzekania w sprawie z mocy samej ustawy. Po drugie podniesione przez niego okoliczności nie stanowią wystarczającej przesłanki uzasadniającej zastosowanie instytucji wyłączenia sędziego stosownie do treści art. 19 P.p.s.a. Wyjaśnić należy, że nie jest dopuszczalne żądanie wyłączenia sędziego, w przypadku, gdy jego jedynym uzasadnieniem jest udział sędziego w podjęciu orzeczenia, którego skarżący nie akceptuje.
Z powyższych względów, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie
art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.
