I SA/Kr 105/14
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-09-05Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Bogusław Wolas /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Bogusław Wolas po rozpoznaniu w dniu 5 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi W.G. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia postanawia : - odrzucić skargę -
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 lipca 2013 r. Dyrektor Izby Celnej włączył nowe dowody do wszczętego na wniosek W.G. postępowania w sprawie wznowienia postępowania dotyczącego zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym określonego spółce J. wskazaną w tym postanowieniu decyzją.
Stronę pouczono, że na postanowienie to nie służy zażalenie i można je zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
W zażaleniu na to postanowienie W.G. zakwestionował włączenie do materiału dowodowego wyciągu z Monitora Sądowego oraz wydruku z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego.
Dyrektor Izby Celnej postanowieniem z dnia 7 października 2013 r., nr [...], stwierdził niedopuszczalność zażalenia na ww. postanowienie, wskazując, że zostało ono wniesione na postanowienie, na które zażalenie nie przysługuje.
W skardze na powyższe postanowienie z dnia 7 października 2013 r. W.G., zarzucając naruszenie ustawy Ordynacja podatkowa, wniósł o jego uchylenie w całości oraz obciążenie organu podatkowego kosztami postępowania sądowego.
Odpowiadając na skargę Dyrektor Izby Celnej wniósł o jej oddalenie. Organ podał, że przepis art. 236§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej określanej skrótem "O.p.") wyraźnie i jednoznacznie wskazuje, że zażalenie na wydane w toku postępowania postanowienie służy tylko w przypadku gdy ustawa tak stanowi. Skarżącemu środek zażaleniowy niewątpliwie nie przysługiwał.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna bez badania jej zarzutów merytorycznych. Sprawa, której dotyczy skarga nie mieści się bowiem we właściwości rzeczowej sądu administracyjnego określonej w art. 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej "p.p.s.a."). Postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r. nie należy bowiem do żadnej z kategorii aktów wymienionych w art. 3 § 2 p.p.s.a. Sądy administracyjne sprawują kontrolę nad działalnością administracji publicznej, poprzez orzekanie w sprawach skarg na określone akty i czynności. Art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a. zalicza do nich niektóre postanowienia, wydawane w toku postępowania administracyjnego: na które służy zażalenie; kończące postępowanie; rozstrzygające sprawę co do jej istoty.
W przypadku pierwszej grupy postanowień, należy wskazać, że mieszczą się tu rozstrzygnięcia wydane w ramach postępowania instancyjnego. Ponieważ kontrola sądowoadministracyjna z zasady nie może wyprzedzać ani zastępować kontroli administracyjnej, przedmiotem skargi w ramach tej grupy postanowień są postanowienia wydane przez organ II instancji, w następstwie złożenia przez stronę postępowania administracyjnego zażalenia w sytuacji, gdy takie zażalenie przysługiwało stronie zgodnie z przepisami prawa. W tym miejscu wypada zaznaczyć, że zarówno Kodeks postępowania administracyjnego, jak i Ordynacja podatkowa nie przewidują złożenia zażalenia na każde postanowienie, ale jedynie na postanowienia wskazane w ustawie (art. 141 k.p.a. oraz art. 236 § 1 O.p.). W doktrynie prawa administracyjnego i podatkowego oraz orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się przy tym, że dopuszczalności zażalenia w postępowaniu regulowanym przepisami wskazanych ustaw, nie można domniemywać. Postanowienia, w stosunku do których ustawa nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia nie podlegają, zgodnie z przytoczoną regulacją art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a., zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Nie oznacza to, że są one poza kontrolą zarówno administracyjną, jak i sądowoadministracyjną. Przyjmuje się bowiem zgodnie, że strona ma prawo podnieść zarzuty w stosunku do takiego postanowienia w odwołaniu od decyzji kończącej sprawę w I instancji, a także później w skardze do sądu administracyjnego na decyzję ostateczną, kończącą postępowanie, w ramach którego takie postanowienie zostało wydane.
Należy w związku z powyższym stwierdzić, że postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 24 lipca 2013 r. włączające nowe dowody do toczącego się postępowania jest postanowieniem, na które zażalenie nie przysługuje. Żadna bowiem z jednostek redakcyjnych przepisów, będących podstawą wydania tych postanowień, tj. art. 180§1 O.p. i art. 216 tej ustawy nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia na takie rozstrzygnięcie. Przyjęcie w związku z tym stanowiska, że na postanowienie to służy zażalenie oznaczałoby w istocie niedopuszczalne rozszerzenie katalogu zaskarżalnych zażaleniem postanowień, co stałoby w sprzeczności nie tylko z treścią art. 236 §1 O.p., ale także z zasadą szybkości postępowania podatkowego, wyrażoną w art. 125 §1 O.p. Wydane zatem w następstwie błędnego wniesienia zażalenia postanowienie stwierdzające jego niedopuszczalność, nie jest zatem postanowieniem kończącym postępowanie drugoinstancyjne w odniesieniu do postanowienia, na które służyło zażalenie (o jakim mowa w art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a.).
Drugą kategorię rozstrzygnięć wyłączonych z zakresu kognicji sądów administracyjnych stanowią postanowienia, które kończą postępowanie. Większość postanowień kończących postępowanie to zarazem postanowienia, na które przysługuje zażalenie i które podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego właśnie z uwagi na możliwość wniesienia zażalenia, a przedmiotem skargi jest wówczas postanowienie wydane w II instancji. Są jednak postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie, a które jednocześnie kończą postępowanie, bowiem zamykają stronie drogę do merytorycznego rozpoznania sprawy. Do takich należą postanowienie o stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania, o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania czy o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania. Wydanie jednego z powyższych postanowień nie stanowi bowiem rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, ale zamyka drogę do rozpoznania sprawy i kończy postępowanie ad meritum. Nie będą natomiast zaliczane do powyższej kategorii postanowienia, które dotyczą kwestii tzw. "wpadkowych". Należy w związku z tym zauważyć, że wydane przez Dyrektora Izby Celnej postanowienie o stwierdzeniu niedopuszczalności zażalenia na postanowienie w przedmiocie włączenia nowych dowodów do materiału dowodowego toczącego się postępowania, nie należy do grupy postanowień kończących postępowanie. Postanowienie Dyrektora Izby Celnej w przedmiocie włączenia nowych dowodów nie wszczyna bowiem żadnego odrębnego postępowania. Odmowa wszczęcia postępowania zażaleniowego w przedmiocie włączenia nowych dowodów do materiału dowodowego w żaden sposób nie zamyka stronie drogi do rozpoznania merytorycznego jej sprawy. Nie zamyka ono także żadnego postępowania zażaleniowego, bowiem stwierdza właśnie, że próba uruchomienia tego toku była bezskuteczna z uwagi na to, że zażalenie nie przysługuje. Jest to zatem rozstrzygnięcie wydane co prawda przez organ odwoławczy, które jednak nie ma na celu rozpoznania sprawy skarżącego w drugiej instancji. Tym samym, jakkolwiek zaskarżone postanowienie zapadło na podstawie art. 228 § 1 pkt 1 O.p. w związku z art. 239 O.p., a więc tego samego przepisu, który stanowi podstawę wydania objętych kognicją sądu administracyjnego postanowień o stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania, stwierdzeniu uchybienia terminowi do wniesienia odwołania (pkt 2) czy pozostawienia odwołania bez rozpatrzenia (pkt 3), to w przeciwieństwie do ww. postanowień, nie kończy ono postępowania i z tego względu nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
Jeśli natomiast chodzi o trzecią kategorię postanowień wyłączonych z zakresu kognicji sądów administracyjnych to obejmuje ona postanowienia, które rozstrzygają o prawach i obowiązkach strony. W przypadku zaskarżonego postanowienia oczywiste jest, że nie rozstrzyga ono sprawy skarżącego co do jej istoty – to jest postępowania w sprawie wznowienia postępowania dotyczącego zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym określonego J. Sp. z o.o.
Podsumowując Sąd stwierdza, że skierowana przez stronę do WSA w Krakowie skarga dotyczy zatem aktu, który nie został objęty zakresem właściwości sądu administracyjnego. Sąd nie jest zatem uprawniony do dokonania oceny podniesionego w skardze zarzutu dotyczącego postanowienia Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r. Należy wyraźnie podkreślić, że Dyrektor Izby Celnej błędnie pouczył stronę, że na wydane postanowienie przysługuje skarga do WSA w Krakowie. Zawarcie takiego pouczenia co do środka zaskarżenia w żaden sposób nie kreuje uprawnienia strony w tym zakresie, czy obowiązku Sądu skontrolowania prawidłowości zaskarżonego postanowienia. Jeszcze raz należy podkreślić, że przedmiotem zaskarżenia jest postanowienie proceduralne (dotyczące kwestii wynikłej w toku postępowania), niekończące postępowania w sprawie, ani też nierozstrzygające jej co do istoty.
Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie działając na zasadzie art. 58 §1 pkt 6 i §3 p.p.s.a. skargę - jako niedopuszczalną -odrzucił.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Bogusław Wolas /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Bogusław Wolas po rozpoznaniu w dniu 5 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi W.G. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia postanawia : - odrzucić skargę -
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 lipca 2013 r. Dyrektor Izby Celnej włączył nowe dowody do wszczętego na wniosek W.G. postępowania w sprawie wznowienia postępowania dotyczącego zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym określonego spółce J. wskazaną w tym postanowieniu decyzją.
Stronę pouczono, że na postanowienie to nie służy zażalenie i można je zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
W zażaleniu na to postanowienie W.G. zakwestionował włączenie do materiału dowodowego wyciągu z Monitora Sądowego oraz wydruku z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego.
Dyrektor Izby Celnej postanowieniem z dnia 7 października 2013 r., nr [...], stwierdził niedopuszczalność zażalenia na ww. postanowienie, wskazując, że zostało ono wniesione na postanowienie, na które zażalenie nie przysługuje.
W skardze na powyższe postanowienie z dnia 7 października 2013 r. W.G., zarzucając naruszenie ustawy Ordynacja podatkowa, wniósł o jego uchylenie w całości oraz obciążenie organu podatkowego kosztami postępowania sądowego.
Odpowiadając na skargę Dyrektor Izby Celnej wniósł o jej oddalenie. Organ podał, że przepis art. 236§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej określanej skrótem "O.p.") wyraźnie i jednoznacznie wskazuje, że zażalenie na wydane w toku postępowania postanowienie służy tylko w przypadku gdy ustawa tak stanowi. Skarżącemu środek zażaleniowy niewątpliwie nie przysługiwał.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna bez badania jej zarzutów merytorycznych. Sprawa, której dotyczy skarga nie mieści się bowiem we właściwości rzeczowej sądu administracyjnego określonej w art. 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej "p.p.s.a."). Postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r. nie należy bowiem do żadnej z kategorii aktów wymienionych w art. 3 § 2 p.p.s.a. Sądy administracyjne sprawują kontrolę nad działalnością administracji publicznej, poprzez orzekanie w sprawach skarg na określone akty i czynności. Art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a. zalicza do nich niektóre postanowienia, wydawane w toku postępowania administracyjnego: na które służy zażalenie; kończące postępowanie; rozstrzygające sprawę co do jej istoty.
W przypadku pierwszej grupy postanowień, należy wskazać, że mieszczą się tu rozstrzygnięcia wydane w ramach postępowania instancyjnego. Ponieważ kontrola sądowoadministracyjna z zasady nie może wyprzedzać ani zastępować kontroli administracyjnej, przedmiotem skargi w ramach tej grupy postanowień są postanowienia wydane przez organ II instancji, w następstwie złożenia przez stronę postępowania administracyjnego zażalenia w sytuacji, gdy takie zażalenie przysługiwało stronie zgodnie z przepisami prawa. W tym miejscu wypada zaznaczyć, że zarówno Kodeks postępowania administracyjnego, jak i Ordynacja podatkowa nie przewidują złożenia zażalenia na każde postanowienie, ale jedynie na postanowienia wskazane w ustawie (art. 141 k.p.a. oraz art. 236 § 1 O.p.). W doktrynie prawa administracyjnego i podatkowego oraz orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się przy tym, że dopuszczalności zażalenia w postępowaniu regulowanym przepisami wskazanych ustaw, nie można domniemywać. Postanowienia, w stosunku do których ustawa nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia nie podlegają, zgodnie z przytoczoną regulacją art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a., zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Nie oznacza to, że są one poza kontrolą zarówno administracyjną, jak i sądowoadministracyjną. Przyjmuje się bowiem zgodnie, że strona ma prawo podnieść zarzuty w stosunku do takiego postanowienia w odwołaniu od decyzji kończącej sprawę w I instancji, a także później w skardze do sądu administracyjnego na decyzję ostateczną, kończącą postępowanie, w ramach którego takie postanowienie zostało wydane.
Należy w związku z powyższym stwierdzić, że postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia 24 lipca 2013 r. włączające nowe dowody do toczącego się postępowania jest postanowieniem, na które zażalenie nie przysługuje. Żadna bowiem z jednostek redakcyjnych przepisów, będących podstawą wydania tych postanowień, tj. art. 180§1 O.p. i art. 216 tej ustawy nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia na takie rozstrzygnięcie. Przyjęcie w związku z tym stanowiska, że na postanowienie to służy zażalenie oznaczałoby w istocie niedopuszczalne rozszerzenie katalogu zaskarżalnych zażaleniem postanowień, co stałoby w sprzeczności nie tylko z treścią art. 236 §1 O.p., ale także z zasadą szybkości postępowania podatkowego, wyrażoną w art. 125 §1 O.p. Wydane zatem w następstwie błędnego wniesienia zażalenia postanowienie stwierdzające jego niedopuszczalność, nie jest zatem postanowieniem kończącym postępowanie drugoinstancyjne w odniesieniu do postanowienia, na które służyło zażalenie (o jakim mowa w art. 3 § 2 pkt 2 p.p.s.a.).
Drugą kategorię rozstrzygnięć wyłączonych z zakresu kognicji sądów administracyjnych stanowią postanowienia, które kończą postępowanie. Większość postanowień kończących postępowanie to zarazem postanowienia, na które przysługuje zażalenie i które podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego właśnie z uwagi na możliwość wniesienia zażalenia, a przedmiotem skargi jest wówczas postanowienie wydane w II instancji. Są jednak postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie, a które jednocześnie kończą postępowanie, bowiem zamykają stronie drogę do merytorycznego rozpoznania sprawy. Do takich należą postanowienie o stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania, o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania czy o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania. Wydanie jednego z powyższych postanowień nie stanowi bowiem rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, ale zamyka drogę do rozpoznania sprawy i kończy postępowanie ad meritum. Nie będą natomiast zaliczane do powyższej kategorii postanowienia, które dotyczą kwestii tzw. "wpadkowych". Należy w związku z tym zauważyć, że wydane przez Dyrektora Izby Celnej postanowienie o stwierdzeniu niedopuszczalności zażalenia na postanowienie w przedmiocie włączenia nowych dowodów do materiału dowodowego toczącego się postępowania, nie należy do grupy postanowień kończących postępowanie. Postanowienie Dyrektora Izby Celnej w przedmiocie włączenia nowych dowodów nie wszczyna bowiem żadnego odrębnego postępowania. Odmowa wszczęcia postępowania zażaleniowego w przedmiocie włączenia nowych dowodów do materiału dowodowego w żaden sposób nie zamyka stronie drogi do rozpoznania merytorycznego jej sprawy. Nie zamyka ono także żadnego postępowania zażaleniowego, bowiem stwierdza właśnie, że próba uruchomienia tego toku była bezskuteczna z uwagi na to, że zażalenie nie przysługuje. Jest to zatem rozstrzygnięcie wydane co prawda przez organ odwoławczy, które jednak nie ma na celu rozpoznania sprawy skarżącego w drugiej instancji. Tym samym, jakkolwiek zaskarżone postanowienie zapadło na podstawie art. 228 § 1 pkt 1 O.p. w związku z art. 239 O.p., a więc tego samego przepisu, który stanowi podstawę wydania objętych kognicją sądu administracyjnego postanowień o stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania, stwierdzeniu uchybienia terminowi do wniesienia odwołania (pkt 2) czy pozostawienia odwołania bez rozpatrzenia (pkt 3), to w przeciwieństwie do ww. postanowień, nie kończy ono postępowania i z tego względu nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
Jeśli natomiast chodzi o trzecią kategorię postanowień wyłączonych z zakresu kognicji sądów administracyjnych to obejmuje ona postanowienia, które rozstrzygają o prawach i obowiązkach strony. W przypadku zaskarżonego postanowienia oczywiste jest, że nie rozstrzyga ono sprawy skarżącego co do jej istoty – to jest postępowania w sprawie wznowienia postępowania dotyczącego zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym określonego J. Sp. z o.o.
Podsumowując Sąd stwierdza, że skierowana przez stronę do WSA w Krakowie skarga dotyczy zatem aktu, który nie został objęty zakresem właściwości sądu administracyjnego. Sąd nie jest zatem uprawniony do dokonania oceny podniesionego w skardze zarzutu dotyczącego postanowienia Dyrektora Izby Celnej z dnia 7 października 2013 r. Należy wyraźnie podkreślić, że Dyrektor Izby Celnej błędnie pouczył stronę, że na wydane postanowienie przysługuje skarga do WSA w Krakowie. Zawarcie takiego pouczenia co do środka zaskarżenia w żaden sposób nie kreuje uprawnienia strony w tym zakresie, czy obowiązku Sądu skontrolowania prawidłowości zaskarżonego postanowienia. Jeszcze raz należy podkreślić, że przedmiotem zaskarżenia jest postanowienie proceduralne (dotyczące kwestii wynikłej w toku postępowania), niekończące postępowania w sprawie, ani też nierozstrzygające jej co do istoty.
Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie działając na zasadzie art. 58 §1 pkt 6 i §3 p.p.s.a. skargę - jako niedopuszczalną -odrzucił.
