II SA/Łd 421/14

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta Ł. w sprawie sprostowania oczywistej omyłki zawartej w decyzji ustalającej warunki zabudowy.

Jak wynika z akt sprawy decyzją z dnia [...] nr [...] Prezydent Miasta Ł. ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażem wielostanowiskowym, urządzeniami budowlanymi oraz wjazdem i wyjazdem z ul. A ., przeznaczonej do realizacji na działce nr [...] oraz części działki drogowej nr [...] w Ł. przy ul. A.

Postanowieniem z dnia [...] nr [...] Prezydent Miasta Ł., na podstawie art. 113 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2013r., poz. 267), powoływanej dalej jako k.p.a., orzekł o sprostowaniu oczywistej omyłki zawartej w decyzji nr [...] z dnia [...] poprzez zastąpienie w części tekstowej decyzji na str. 1 i 2 decyzji oraz na str. 1 załącznika nr 2 do decyzji numeracji działek wchodzących w skład terenu inwestycji opisanych jako: "(...) (działki nr [...], obręb [...] oraz część działki drogowej nr [...], obr. [...])" na "(...) (działki nr [...], obręb [...] oraz część działki drogowej nr [...], obr. [...])", oraz zmianie w części graficznej decyzji: na załączniku nr 1 - mapie w skali 1:500 (zawierającej linie rozgraniczające teren inwestycji oraz część graficzną wyników analizy urbanistycznej) przebiegu naniesionych linii rozgraniczających teren inwestycji poprzez przesunięcie od strony ul. A linii AB, w taki sposób aby teren objęty wnioskiem obejmował część działki drogowej nr [...] (zgodnie z załącznikiem graficznym z wniosku) - według oznaczenia na załączniku graficznym dołączonym do postanowienia. Organ wskazał, że wydane postanowienie stanowi integralną część decyzji z dnia [...] nr [...] W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w wydanej przez Prezydenta Miasta Ł. decyzji "Nr [...]z dnia [...]" o warunkach zabudowy popełniono oczywiste omyłki, polegające na tym, że w części tekstowej decyzji na stronie 1 i 2 oraz na stronie 1 załącznika nr 2 do decyzji wpisano niewłaściwy numer działki drogowej - zamiast nr [...] wpisano nr [...]. Ponadto, na załączniku graficznym, będącym integralną częścią decyzji omyłkowo poprowadzono linie rozgraniczające teren inwestycji - tj. linię AB w taki sposób, iż nie obejmuje ona części działki drogowej, a taki przebieg jest prawidłowy, zgodny z treścią decyzji oraz z załącznikiem do wniosku. Dodał, że omyłki nie mają wpływu na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła D.M. wnosząc o uchylenie w całości jako wydanego z rażącym naruszeniem prawa bowiem nie jest dopuszczalnym w drodze postanowienia wydanego na podstawie przepisu art. 113 k.p.a. sprostować omyłki w numeracji działek planowanej inwestycji tj. najistotniejszego elementu decyzji.

Wspomnianym na wstępie postanowieniem z dnia [...] nr [...]Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy postanowienie organu I instancji. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 113 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony sprostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydawanych przez ten organ decyzjach. Jego zdaniem, przepis art. 113 § 1 k.p.a. zezwala na podjęcie postanowienia o sprostowaniu również wtedy, gdy do ujawnienia oczywistego błędu wystarcza analiza akt sprawy, co ma miejsce w przedmiotowej sprawie. W rozważanej sytuacji podstawowe znaczenie powinny mieć bowiem informacje zawarte we wniosku inwestora, w którym wskazywał on jako teren inwestycji, zaznaczając na załączonej mapie działkę [...] oraz działkę [...]. SKO wskazało również, że jak wynika z materiału zgromadzonego w sprawie, organ prowadząc postępowanie w oparciu o złożony wniosek inwestora ustalił na podstawie wypisu z rejestru gruntów właścicieli działek, w tym również działki nr [...] czyli działki drogowej. Następnie zawiadomieniem z dnia 7 września 2012 r. poinformował wszystkie strony o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy z wniosku inwestora. W zawiadomieniu wskazał jednoznacznie, iż teren inwestycji to działki nr [...],[...],[...],[...]i fragment działki drogowej [...]w obrębie [...]. Organ stwierdził, że analiza urbanistyczna znajdująca się w aktach na stronie 126, na pierwszej stronie zawiera wskazane działki terenu inwestycji, wśród których wymieniona jest też działka drogowa. Wprawdzie nie została ona zaznaczona na załączniku graficznym, niemniej jednak nie można zarzucić organowi, że została pominięta w trakcie przeprowadzonej analizy. Tym bardziej, że do obliczenia parametrów planowanej budowy nie wlicza się fragmentu działki drogowej, która to wskazana została w celu ustalenia dostępu do drogi oraz istnienia bądź możliwości projektowania zjazdu. Wliczanie obszaru działki drogowej do terenu inwestycji, na którym planowana jest budowa, zaburzałoby prawdziwy obraz działki, na której inwestor planuje zamierzenie. W dalszej kolejności stwierdzono, że sporządzony projekt decyzji również zawierał w sentencji wskazany teren objęty inwestycją w taki sposób, że wymieniona była działka drogowa, co oznacza, że całe postępowanie toczyło się w odniesieniu do terenu, wskazanego we wniosku inwestora. Jedynie zaś w treści rozstrzygnięcia, podano omyłkowo niewłaściwy numer działki drogowej - zamiast nr [...] wpisano [...]. Zdaniem organu, na podstawie art. 113 § 1 k.p.a. można sprostować oczywisty błąd w decyzji, wówczas, gdy jego niedwuznaczność ujawnia się w wyniku skonfrontowania treści decyzji z materiałem dowodowym, który zgromadzono przed jej wydaniem. Wobec tego, że pomiędzy wnioskiem inwestora a podjętym rozstrzygnięciem nie zachodzą żadne rozbieżności Kolegium nie zauważyło podstaw do wyeliminowania z obrotu prawnego skarżonego rozstrzygnięcia. W opinii organu, z materiału dowodowego bezsprzecznie wynika, że organ prowadząc postępowanie jedynie w sposób niezamierzony w załączniku graficznym nie uwzględnił części działki drogowej, bowiem z całości materiału dowodowego wynika, że przedmiotem rozpatrywania przez całe postępowanie, a więc i na etapie uzgodnień właściwych organów jak i analizy urbanistycznej jest ten sam teren, który wskazano we wniosku, co jednoznacznie wynika z treści projektu decyzji. Kolegium dodało, że sprostowanie nie prowadzi do merytorycznej zmiany rozstrzygnięcia ani też ingerowania w zakres lub rodzaj praw, jakie zostały stronie przyznane. Nie dochodzi tym samym do zmiany granic terenu inwestycji poprzez dopisanie dodatkowej działki do obszaru objętego granicami planowanego zamierzenia. Nie można również mówić o modyfikacji treści decyzji poprzez rozszerzenie jej zakresu na nieobjęte tym terenem działki, bowiem decyzja ta obejmowała wskazaną działkę a jedynie w sposób niezamierzony nie wskazano jej właściwie w załączniku graficznym.

Skargę na powyższe postanowienie wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi D.M., zaskarżając je w całości i zarzucając naruszenie art. 113 § 1 k.p.a. poprzez sprostowanie decyzji w takim zakresie, który polega na ingerencji w jej merytoryczną treść. Obszernie cytując orzecznictwo sądowoadministracyjne, skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Zgodnie z brzmieniem art. 1 § 1 ustawy z dnia 25.lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm. ), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej.

Kontrola wspomniana sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (§ 2).

Sąd administracyjny uwzględniając skargę, uchyla zaskarżone orzeczenie w całości albo części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa, dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub też inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Jeżeli natomiast zachodzą przyczyny określone w art.156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub innych przepisach – stwierdza nieważność zaskarżonego aktu w całości lub części. Stwierdzenie wydania rozstrzygnięcia z naruszeniem prawa wchodzi w zaś grę, o ile zachodzą przyczyny, określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub innych przepisach (art.145 ustawy z dnia 30 lipca 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jednolity Dz.U. z 2012r., poz. 270 ze zm., powoływanej dalej jako p.p.s.a.) Po myśli art. 134 § 1 p.p.s.a. rozstrzygając daną sprawę, sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, może zastosować przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach, prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 p.p.s.a.).

Biorąc pod uwagę tak zakreśloną kognicję oraz przyczyny wzruszenia aktów, Sąd stwierdził, że zaskarżone orzeczenie narusza przepisy procedury administracyjnej w stopniu skutkującym wyeliminowaniem z obrotu prawnego zarówno postanowienia zaskarżonego jak i poprzedzającego je postanowienia organu I instancji.

Zgodnie bowiem z treścią art. 113 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach. Organ administracji publicznej jest przy tym obowiązany sprostować decyzję (postanowienie) bez względu na to, czy decyzja (postanowienie) jest czy też nie jest ostateczna. Sprostowaniu w każdym czasie podlegają błędy pisarskie i rachunkowe. Sprostowanie nie może wszakże wykraczać poza granice określone w art. 113 § 1 k.p.a. Przyjęta w nim klasyfikacja wadliwości jest wyczerpująca. Te wady decyzji (postanowienia) charakteryzuje przy tym ich oczywistość, stanowiąca równocześnie normy dopuszczalności sprostowania. Wynika z tego, że sprostowanie nie może prowadzić do zmiany merytorycznej orzeczenia. Oczywistość błędu pisarskiego, rachunkowego czy też innego wynikać zaś powinna bądź z natury samego błędu, bądź z porównania rozstrzygnięcia z uzasadnieniem, z treścią wniosku czy też innymi okolicznościami. Oczywista omyłka w rozumieniu wyżej wymienionego przepisu to widoczne, niezgodne z zamierzonym, niewłaściwe użycie wyrazu, widocznie mylna pisownia czy też opuszczenie jakiegoś wyrazu. Zgodnie natomiast z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych błędne oznaczenie działki ewidencyjnej w decyzji ustalającej warunki zabudowy, nie może być zmienione na prawidłowe w trybie art. 113 § 1 k.p.a., jako sprostowanie oczywistej omyłki. Stanowi ono bowiem istotny element rozstrzygnięcia, gdyż konkretyzuje dopuszczalność prowadzenia robót budowlanych poprzez określenie ich rodzaju (np. budowa wjazdu) oraz miejsca ich wykonywania. (por. np.wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 grudnia 2010r., sygn.akt II OSK 1950/10 i z dnia 9 stycznia 2008r., sygn.akt II OSK 1815/06 oraz wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych w Warszawie z dnia 2 lipca 2009r., sygn.akt VII SA/Wa 688/09, w Krakowie z dnia 22 marca 2010r., sygn.akt II SA/Kr 30/10, w Olsztynie z dnia 9 lipca 2013r., sygn.akt II SA/Ol 536/13 i w Gliwicach z dnia 2 czerwca 2011r., sygn.akt II SA/Gl 1286/10, wszystkie dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl)

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sprostowania uczyniono określenie działki drogowej, objętej inwestycją zarówno w części tekstowej jak i graficznej decyzji. Wiązało się ono ze zmianą numeracji działki, objętej ustaleniem warunków zabudowy oraz zmianą przebiegu linii rozgraniczających teren inwestycji. Już samo to wskazuje, iż przedmiotem sprostowania uczyniono istotne elementy decyzji, związane z treścią rozstrzygnięcia (określeniem terenu inwestycji). W sposób niedopuszczalny zastosowano zatem instytucję sprostowania oczywistej omyłki, zmieniając przedmiot rozstrzygnięcia. Wszelkie więc (nie zawsze zresztą znajdujące oparcie w przywoływanych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia dokumentach) odwołania do treści wniosku, materii objętej sporządzoną analizą urbanistyczną czy zapisów projektu decyzji, mające uzasadniać oczywistość omyłki oraz nieistotność dokonanej zmiany, kłócą się z jej przedmiotem, który, jak wspomniano, dotyczy odmiennego określenia terenu inwestycji. Nie jest natomiast dopuszczalne, by w postępowaniu rektyfikacyjnym dokonywać zmian okoliczności, stanowiących postawę faktyczną wydanego rozstrzygnięcia. Stanowi to bowiem złamanie zasad postępowania, w tym zasady praworządności (art. 6 k.p.a.) i zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art.8 k.p.a.). Merytoryczny błąd rozstrzygnięcia nie może być prostowany jako oczywista omyłka. Sprostowaniu w trybie art. 113 § 1 k.p.a. podlegają wyłącznie błędy i omyłki nieistotne. W tym trybie można naprawić jedynie oczywiste przeoczenie, zastosowanie niewłaściwego słowa lub omyłkę pisarską o charakterze ewidentnym, nie wpływającą na treść prostowanej decyzji. (por. wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych w Rzeszowie z dnia 15 października 2013r., sygn.akt I SA/Rz 439/13 oraz w Kielcach z dnia 2 października 2012r., sygn.akt II SA/Ke 405/12 dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit c w zw. z art. 135 p.p.s.a. orzeczono o uchyleniu zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego je postanowienia organu I instancji, uznając to za konieczne dla końcowego załatwienia sprawy.

Po myśli art. 152 p.p.s.a. stwierdzono zaś, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto natomiast na podstawie art. 200 p.p.s.a. zasądzając na rzecz skarżącej ich zwrot w kwocie równej uiszczonemu wpisowi sądowemu (100,-zł.), wynagrodzeniu pełnomocnika, będącego adwokatem, ustalonemu w oparciu o treść § 18 ust. 1 pkt 1 lit c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.) na kwotę 240,-zł. oraz opłacie od pełnomocnictwa (17,-zł.).

IB