III SA/Łd 428/12

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 ze zm.) – dalej K.p.a. oraz art. 83 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2009r. nr 205, poz. 1585 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr [...] z dnia [...] odmawiającą umorzenia T. Z. należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy.

Organ przyjął następujący stan faktyczny sprawy:

W dniu [...] ZUS II Oddział w Ł. Inspektorat w Ł. wydał decyzję nr [...] określającą należności z tytułu nieopłaconych przez T. Z. składek. Od ww. decyzji strona wniosła odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi. W odwołaniu T. Z. zawarł wniosek o całkowite umorzenie zaległości na podstawie wyroku Sądu Okręgowego VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 stycznia 2006r., sygn. akt VII U 951/05. Powyższy wniosek został przekazany do ZUS. We wniosku zobowiązany podał, że o umorzonych zaległościach dowiedział się od byłego wspólnika M. Ł. i w tym przekonaniu trwał. Przyczyną nieopłacenia składek był brak zleceń na usługi "polerowanie płytek", ponieważ firmy "A" i "B", które korzystały z usług spółki, zakupiły własne linie technologiczne. Solidarność ze wspólnikami doprowadziła do rozłamu małżeństwa strony - od 1997r. jest z żoną w separacji, a od marca 2002r. posiada rozdzielność majątkową. Strona utraciła majątek żony oraz dom i działkę na rzecz banku "C" poprzez zastaw hipoteki o wartości kilkuset tysięcy złotych. Wspólnicy odeszli z firmy zostawiając stronę z długami za energię, wynajem nieruchomości, bez żadnego majątku firmowego. Powyższe doprowadziło stronę do całkowitej utraty zdrowia - woda w płucach, astma, depresja, prostata, choroba wieńcowa. W okresie od 07.2005r. do 09.2006r. zobowiązany próbował pracować fizycznie, jednak stan zdrowia wykluczył go do końca życia z pracy. W okresie od 09.2006r. do 05.2008r. pozostawał bez środków do życia. Otrzymywał pomoc od rodziny i znajomych, jednak bardzo się zadłużył. W maju 2008r. otrzymał emeryturę w wysokości 1 085,00 zł. Stałe opłaty związane z utrzymaniem mieszkania i inne, które ponosi zobowiązany wynoszą 620,00 zł, reszta zostaje na życie i na nic innego nie wystarcza.

W toku przeprowadzonego postępowania organ ustalił, że decyzją z dnia [...] Zakład odmówił stronie umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 11 stycznia 2006r, sygn. akt VIII U 951/05 zmienił decyzję ZUS II Oddział w [...] z dnia [...], nr [...] dotyczącą M. Z. poprzez ustalenie, że należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za okres (...) wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę podlegają umorzeniu w odniesieniu do M. Z., M. Ł. i R. J. Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 6 marca 2007r. zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11.01.2006r., sygn. akt VIII U 951/05, w stosunku do M. Z. i oddalił odwołanie oraz uchylił zaskarżony wyrok w pozostałej części i umorzył postępowanie. Ponadto organ wskazał, że strona została zgłoszona do ubezpieczeń jako osoba pobierająca emeryturę wypłacaną przez ZUS II Oddział w Ł. Z emerytury w wysokości 1293,50 zł brutto, dokonywane były potrącenia na rzecz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi Widzewa w wysokości 323,37 zł, wobec czego do wypłaty pozostawała kwota 767,71 zł.

W dniu [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję nr [...] odmawiającą umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy.

Wnioskiem z dnia [...] T. Z. zwrócił się o ponowne rozpatrzenie sprawy o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek.

Decyzją z dnia [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy decyzję z dnia [...].

Skarżący zaskarżył powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2011 r. sygn. akt III SA/Łd 524/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną decyzję z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Sąd wskazał, iż w wydaniu decyzji z dnia [...] nr [...] oraz w wydaniu decyzji z dnia [...] nr [...] uczestniczyły dwie te same osoby. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, iż w sprawie nastąpiło naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania. W tej sytuacji Sąd uchylił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Po wyroku WSA w Łodzi Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] o odmowie umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ wskazał m.in., że aktualnie T. Z. osiąga dochody z tytułu emerytury wypłacanej przez ZUS II Oddział w Ł. W miesiącu 01/2012r. wysokość wypłaconego świadczenia wynosiła 790,18 zł netto. Od 1 marca 2012r. wysokość świadczenia wynosi 1408,94 zł brutto - 831,91 zł netto. Ze świadczenia dokonywane są potrącenia w wysokości 352,23 zł z tytułu zajęcia przez Komornika w Łodzi oraz ZUS II Oddział w Łodzi. Z uwagi na zbieg egzekucji potrącenia są przekazywane do depozytu Zakładu do czasu wyznaczenia organu do prowadzenia egzekucji. Wnioskodawca zamieszkuje z żoną w mieszkaniu należącym do synowej. Z żoną nie prowadzi wspólnego gospodarstwa. Małżonkowie mają rozdzielność majątkową od 7 marca 2002r. Zobowiązany nie posiada majątku w postaci nieruchomości. Jest Pan właścicielem samochodu osobowego marki "D", rok. prod. 1996 - informacja ustalona z CEPIK z dnia 1 lutego 2012 r. Z oświadczenia strony wynika, że posiada zobowiązania wobec firm windykacyjnych "E" i "F", które są egzekwowane przez Komornika Sądowego ze świadczenia emerytalnego. Wysokość zadłużenia wynosi 63 318,00 zł oraz odsetki 45 656,00 zł. Strona oświadczyła, że ponosi 50% wydatków związanych z utrzymaniem, które obejmują : czynsz - 408,95 zł, energia elektryczna - 79,43 zł, telefon - 32,00 zł, telewizja - 72,00 zł, gaz - 46,75 zł. Łączna wysokość ponoszonych przez stronę wydatków to ok. 320,00 zł. Ponadto strona oświadczyła, że ponosi wydatki na leki w wysokości ok. 192,00 zł. Na potwierdzenie strona przedłożyła kserokopie dowodów zapłaty na rzecz "G" w wysokości 39,11 zł, na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej w wysokości 408,95 zł (na nazwisko Z. M., Z. D.), na rzecz "H" w wysokości 72,90 zł, na rzecz "I" w wysokości 46,75 zł (na nazwisko Z. D., Z. M.), na rzecz "J" w wysokości 79,43 zł (na nazwisko Z. D.).

T. Z. na potwierdzenie swojej sytuacji zdrowotnej przedłożył zaświadczenie lekarskie, z którego wynika, że jest pod stałą opieką lekarską. Choruje na choroby przewlekłe wymagające ponoszenia nakładów finansowych. Przedłożył również kserokopie recept wystawionych przez SPZOZ Miejską Przychodnię "K" w dniu 26.01.2012r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, mając na względzie, iż ze świadczenia emerytalnego można egzekwować należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy,, że w przypadku wnioskodawcy nie można mówić o całkowitej nieściągalności zdefiniowanej w art. 28 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wobec czego brak jest podstaw do umorzenia zadłużenia z tytułu należnych składek na podstawie art. 28 ust. 2 tejże ustawy.

Organ wskazał, że dochód netto z tytułu emerytury, bez pomniejszenia o kwoty egzekwowane ze świadczenia emerytalnego na rzecz Komornika Sądowego w wysokości 352,23 zł, na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych wynosi 1 056,71 zł. To, że płatnik zmienił adres zamieszkania i nie poinformował o tym ZUS nie może stanowić przeszkody do dalszego prowadzenia postępowania. Doręczenie upomnień przedegzekucyjnych pod adresem dotychczasowym, lecz zdezaktualizowanym jest skuteczne. Upomnienia wysłane do strony na adres Ł. ul. "B" 57 m. 12 do dnia złożenia dokumentu wyrejestrowującego działalność są zatem skutecznie doręczone. Ostatnie upomnienia wysłane na ww. adres po złożeniu druku ZWPA - tj. w dniu 23.08.2005r. zostały odebrane osobiście przez stronę i w związku z tym również są skutecznie doręczone. Z zaświadczenia wystawionego w dniu 26 stycznia 2011 r. wynika, że wnioskodawca pozostaje pod stałą opieką lekarską (choroby przewlekłe), jednak ta okoliczność nie mogła przemawiać za umorzeniem należności, ponieważ strona osiąga stałe comiesięczne dochody z tytułu emerytury, z której na drodze przymusowego postępowania egzekucyjnego mogą być egzekwowane należności z tytułu nieopłaconych składek.

Zakład uznał, że aktualna sytuacja finansowa T. Z., spowodowana koniecznością ponoszenia wydatków na leczenie i spłaty zaległych zobowiązań, nie jest łatwa, jednak posiadanie i regulowanie przez stronę zobowiązań wobec innych wierzycieli pozostaje bez wpływu na stanowisko Zakładu w przedmiotowej sprawie, gdyż każdy wierzyciel ma prawo, a co więcej obowiązek dochodzenia swoich należności. Organ wyjaśnił, że nie wystarczy jedynie wskazanie przez wnioskodawcę na uciążliwość i trudności w zapłacie narosłych zobowiązań, gdyż jest ona oczywista. Winien liczyć się z koniecznością zapłaty należności, ponieważ należy to do obowiązku, a odstąpienie od tego obowiązku ma charakter wyjątkowy.

Ponadto organ wyjaśnił, że przepisy nie wskazują jednoznacznie co należy uważać za zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 cytowanego rozporządzenia, jednakże dokonując takiej oceny, zadaniem Zakładu należało przyjąć, że chodzi o niezbędne minimum, wydatki na przeżycie, a nie wydatki poprawiające komfort życia. W ocenie Zakładu opłaty za TV kablową nie są wydatkami niezbędnymi i koniecznymi. organ stwierdził, że ewentualne umorzenie należności z tytułu składek nie wpłynęłoby na wysokość miesięcznych dochodów, gdyż wysokość emerytury do wypłaty pozostałaby taka sama. Ze świadczenia byłyby nadal potrącane należności na rzecz innych wierzycieli, egzekwowane przez komornika sądowego. Ubezpieczenia mają solidarny charakter, z którego wynika konieczność finansowania obecnych i przyszłych świadczeń wszystkich świadczeniobiorców, ze świadczeń wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych korzysta również wnioskodawca w postaci świadczenia emerytalnego.

Zakład wskazał, że średni miesięczny dochód z tytułu emerytury wynosi 1408,94 zł brutto, 1056,71 zł netto (bez pomniejszenia o kwoty egzekwowane ze świadczenia emerytalnego na rzecz Komornika Sądowego w wysokości 352,23 zł) na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych - tj. zakup żywności, opłaty za media, odzież i obuwie, ochrona zdrowia, higiena osobista, transport i łączność oraz pozostałe wydatki i przekracza wysokość minimum socjalnego. Aktualnie minimum socjalne przypadające na osobę w jednoosobowym gospodarstwie emeryckim na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych (zakup żywności, opłaty za media, odzież i obuwie, ochrona zdrowia, higiena osobista, transport i łączność oraz pozostałe wydatki) wynosi 943,52 zł (informacja z dnia 28 marca 2011 r. dostępna na stronie www.ipiss.com.pl).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że wykluczyć należy również przesłankę umorzenia przewidzianą w § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. Wnioskodawca nie wykazał bowiem, że opłacenie należności z tytułu składek w dłuższym okresie czasu mogłoby pozbawić jego oraz rodzinę możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Ponadto Zakład stwierdził, że nie zachodzą również przesłanki z § 3 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia z dnia 31 lipca 2003 r., gdyż wnioskodawca nie wykazał, że poniósł straty materialne w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia, które mogłyby spowodować, iż opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić go możliwości dalszego prowadzenia działalności. Wprawdzie z zaświadczenia wystawionego w dniu 26.01.2012r. wynika, że wnioskodawca pozostaje pod stałą opieką lekarską, bowiem choruje na choroby przewlekłe, wymagające ponoszenia nakładów finansowych, jednak te okoliczności nie mogły przemawiać za umorzeniem należności w myśl przesłanek zdefiniowanych w § 3 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia, ponieważ strona osiąga stałe comiesięczne dochody z tytułu emerytury, z której na drodze przymusowego postępowania egzekucyjnego mogą być egzekwowane należności z tytułu nieopłaconych składek.

Organ wyjaśnił, że umorzenie należności z uwagi na indywidualną sytuację zobowiązanego możliwe jest w sytuacji zaistnienia przesłanki ważnego interesu osoby zobowiązanej przy jednoczesnym wystąpieniu kryterium w postaci braku majątku, z którego można egzekwować należności z tytułu składek. W wyniku przeprowadzonego postępowania Zakład stwierdził, że nie zachodzą przesłanki tzw. ważnego interesu osoby zobowiązanej. Zobowiązany nie jest aktualnie w stanie spłacić jednorazowo należności, jednakże nie korzystał z ulgowej formy spłaty zadłużenia. Umorzenie należności z tytułu składek ma charakter uznaniowy. Zakład nie może z instytucji umorzenia czynić powszechnie stosowanego środka prowadzącego do zwolnienia płatnika z obowiązku opłacania składek, głównie i przede wszystkim z powodu braku majątku lub dostatecznych środków do zrealizowania zaległości. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, Zakład obok interesu strony ma obowiązek uwzględnienia także interesu publicznego, który można rozumieć jako zapewnienie wpływu należnych składek i odsetek za zwłokę do funduszy, którymi zarządza Zakład. Z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wypłacane są świadczenia dla uprawnionej, szerokiej grupy społecznej np. w postaci zasiłku chorobowego, świadczeń emerytalno - rentowych, natomiast ze składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowane są świadczenia opieki zdrowotnej np. w postaci wizyt u lekarza. Powyższe może zatem oznaczać, że interes administrowanych funduszy winien być stawiany wyżej niż interes wnioskodawcy. Ze świadczeń wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, korzysta również zobowiązany - otrzymuje świadczenie emerytalne. Zdaniem Zakładu umorzenie należności z tytułu składek w chwili obecnej byłoby przedwczesne, tym samym naruszałoby interes publiczny. Umorzenie należności z tytułu składek jest wyjątkiem, który może znaleźć zastosowanie tylko wtedy, kiedy przesłanki umorzenia zostały wykazane w sposób niewątpliwy. Tymczasem w niniejszej sprawie nie zostało wykazane, że ratalna forma spłaty pociągałaby za sobą skutki niemożliwe do akceptacji dla strony.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie: przepisów prawa materialnego, tj. § 3 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 3 rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w zw. z art. 28 ust.3a, oraz ust. 3b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ich błędną wykładnię i niezastosowanie w przedmiotowym postępowaniu; przepisów postępowania, tj. art. 7 K.p.a. poprzez brak powzięcie wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy oraz błędne określenie właściwego interesu społecznego i słusznego interesu obywateli; art. 77 § 1 oraz art. 80 K.p.a. poprzez wydanie decyzji na podstawie częściowego materiału dowodowego i nieuwzględnienie dowodów wskazujących na przewlekłą chorobę skarżącego oraz niewyjaśnienie jego sytuacji majątkowej.

W odpowiedzi na skargę organ wnosił o jej oddalenie.

W piśmie procesowym z dnia 5 września 2012 r. pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, art. 8, art. 9, art. 77 § 1, art. 107 § 3 K.p.a. polegające na tym, że poprzez niezastosowanie ww. przepisów organ w przeprowadzonym postępowaniu nie rozpatrzył w sposób wyczerpujący zebranego materiału dowodowego, a co za tym idzie nie uzasadnił w należyty sposób swojej decyzji, nie odniósł się do przedstawionej przez skarżącego argumentacji dotyczącej umorzenia należności z tytułu składek. Podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności niniejszej sprawy, dokonana zgodnie z zasadami logiki oraz wskazaniami doświadczenia życiowego, powinna prowadzić do wniosku, iż zostały spełnione przesłanki przyznania ulgi w postaci umorzenia należności. Pełnomocnik wniósł o uchylenie zaskarżonej w całości.

Na rozprawie w dniu 25 września 2012 r. pełnomocnik skarżącego złożył do akt sprawy umowę kupna - sprzedaży z dnia 30 września 2010 r. samochodu osobowego "A" nr rej [...] oraz postanowienie Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku Wydział I Cywilny z dnia 29 sierpnia 2012 roku o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi - Widzewa w Łodzi z wniosku "F" Sp. z o.o. w Łodzi przeciwko T. Z. – sygn. akt Km 165/10 do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy.

W odpowiedzi na skargę Zakład Ubezpieczeń Społecznych wnosił o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej. W myśl zaś § 2 art. 1 cyt. ustawy kontrola, o której mowa w § 1 sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012. 270) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

Przeprowadzona przez Sąd w niniejszej sprawie kontrola aktu administracyjnego we wskazanym wyżej aspekcie nie wykazała, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem prawa w stopniu obligującym do jej wyeliminowania z obrotu prawnego.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne Dz. U. nr 141, poz. 1365).

W myśl art. 28 ust. 1 powołanej ustawy należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez Zakład, z uwzględnieniem ust. 2-4.

Należności z tytułu składek mogą być umarzane tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, z zastrzeżeniem ust. 3a (28 ust. 2).

Całkowita nieściągalność, o której mowa w ust. 2, zachodzi, gdy:

1) dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie;

2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze;

3) nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa;

4) nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym;

4a) wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym;

5) naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję;

6) jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne (28 ust. 3).

Wskazać należy, że decyzja w przedmiocie umorzenia opiera się na tzw. uznaniu administracyjnym. Sądowa kontrola legalności decyzji uznaniowych sprowadza się do oceny, czy organ podatkowy prawidłowo zgromadził materiał dowodowy oraz czy wyciągnięte wnioski w zakresie merytorycznej decyzji, mają swoje uzasadnienie w zebranym materiale dowodowym, a także czy dokonana ocena mieści się w ustawowych granicach, zaś wyciągnięte wnioski są logiczne i poprawne. Podkreśla się zarówno w literaturze jak i w orzecznictwie sądów administracyjnych, że wybór kierunku rozstrzygnięcia może być swobodny, ale nie dowolny, i winien wynikać z wszechstronnego i dogłębnego rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy. Konsekwencją powyższego jest obowiązek organu administracji publicznej szczególnie starannego prowadzenia postępowania, tak aby czyniło ono zadość obowiązkom płynącym z treści art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. 98, poz. 1071 ze zm.) dalej jako K.p.a. Uzasadnienie zaś decyzji odpowiadać powinno warunkom określonym w art. 107 k.p.a., tak aby strona mogła mieć pewność a Sąd mógł ocenić, że wszelkie podniesione przez nią okoliczności zostały wzięte pod uwagę i poddane ocenie w kontekście mających zastosowanie w sprawie przepisów.

Sąd dokonując oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego i wyprowadzonych z niego konsekwencji prawnych stwierdził, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał dogłębnej oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego, nie naruszając przepisów postępowania administracyjnego. Organ, wbrew zarzutom skargi, z zachowaniem obowiązujących zasad przeprowadził postępowanie wyjaśniające, zbadał sytuację materialną wnioskodawcy i poddał ocenie okoliczności, na które powoływała się strona.

W niniejszej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że nie zachodzi ustawowa przesłanka w postaci całkowitej nieściągalności, i tym samym brak jest podstaw do umorzenia należności z tytułu składek w myśl art. 28 ust. 2 u.s.u.s.

W ocenie Sądu, analiza uzasadnienia zaskarżonej decyzji prowadzi do spostrzeżenia, że stan faktyczny sprawy został ustalony w sposób wyczerpujący. Organ nie przeczy, że sprostanie obciążeniu wymaga znacznego wysiłku, jednakże na obecnym etapie postępowania ocenił, że skarżący jest w stanie spłacić zadłużenie, w szczególności w formie ratalnej. W toku postępowania wyjaśniającego ustalono bowiem, że skarżący mieszka z żoną i pokrywa ½ opłat. Posiada stały dochód z tytułu emerytury, który przekracza minimum socjalne ustalone dla gospodarstwa jednoosobowego.

W ocenie Sądu, wobec powyższych ustaleń, organ prawidłowo stwierdził, że wobec skarżącego nie zaistniał żaden z przypadków stanowiących o możliwości uznania całkowitej nieściągalności składek. Spłata zaległej należności pogorsza wprawdzie sytuację skarżącego, nie daje to jednak wystarczającej podstawy, aby dług umorzyć. Sytuacja skarżącego nie wypełnia więc dyspozycję art. 28 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wprawdzie skarżący zaprzestał prowadzenia działalności, ale posiada stały dochód. Uzyskiwanie w gospodarstwie domowym skarżącego comiesięcznego dochodu, brak innych osób na utrzymaniu, zamieszkiwanie w lokalu synowej przemawia za odmową wydania na jego rzecz, niewątpliwie uznaniowej w swym charakterze, decyzji na podstawie art. 28 ust. 2 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z kolei zgodnie z art. 28 ust. 3a u.s.u.s. należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Szczegółowe zasady umorzenia, o którym mowa w ust. 3a, z uwzględnieniem przesłanek uzasadniających umorzenie, określił w drodze rozporządzenia Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (rozporządzenie z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne).

Z mocy § 3 pkt 1 rozporządzenia wykonawczego ZUS może umorzyć należności z tytułu składek, jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest on w stanie opłacić tych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny, w szczególności gdy opłacenie należności z tytułu składek pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych. Zgodnie zaś z pkt 3 § 3 umorzenie może nastąpić z powodu przewlekłej choroby zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorym członkiem rodziny, pozbawiającej zobowiązanego możliwości uzyskiwania dochodu umożliwiającego opłacenie należności.

Dokonana analiza sytuacji finansowej skarżącego, szczegółowo przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, w ocenie organu daje podstawy do przyjęcia, że miesięczny dochód w gospodarstwie domowym skarżącego, po odliczeniu wydatków, powoduje, że jego sytuacja materialna jest trudna. Jednakże sytuacja ta nie wyklucza możliwości spłaty zadłużenia w ratach o dowolnej wysokości lub poprzez zawarcie układu ratalnego.

Zdaniem Sądu, ww. stanowisko organu jest prawidłowe. Za powyższym przemawia również to, że skarżący nie korzysta z pomocy społecznej, nie pobiera zasiłku lub innego świadczenia z urzędu pracy, a jego dochód jest wyższy od minimum socjalnego w gospodarstwie jednoosobowym.

Wobec powyższego opłacenie należności z tytułu składek w ratach nie pozbawiłoby zobowiązanego, który nie ma innych osób na utrzymaniu, możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych.

Argumentem przemawiającym za odmową umorzenia należności na podstawie § 3 pkt 3 powołanego rozporządzenia jest zaś to, że skarżący wprawdzie przedstawił swoją sytuację zdrowotną i udokumentował, że pozostaje pod stałą opieką lekarską, jednakże podnoszona okoliczność choroby nie stanowi przeszkody w uzyskiwaniu dochodu w gospodarstwie domowym, a więc nie może stanowić przesłanki umorzenia należności (§ 3 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia).

Organ, wbrew zarzutom skargi - rozważył również interes społeczny i słuszny interes zobowiązanego. Wskazać należy, że za ustaleniem czy w danym przypadku występuje ważny interes zobowiązanego przemawiający za umorzeniem zobowiązania z tytułu ubezpieczenia społecznego, winny przemawiać określone zobiektywizowane wartości, społecznie akceptowalna hierarchia tych wartości, a nie subiektywne odczucia zobowiązanego. Uznanie interesu strony za ważny powinno wynikać z obiektywnej oceny sytuacji zobowiązanego, a nie z własnego przekonania strony opartego na poczuciu krzywdy, czy nierozumienia przez organ trudnej sytuacji faktycznej. Niewątpliwie, za słuszny interes zobowiązanego należy uznać także zobiektywizowaną sytuację ekonomiczną, wysokość uzyskiwanych dochodów, ponoszonych wydatków, posiadany majątek.

Z akt administracyjnych wynika, że ZUS dopuścił wszystkie dowody przedłożone przez skarżącego na okoliczność jego sytuacji finansowej. Przeprowadził również szczegółowe postępowanie wyjaśniające dotyczące ww. okoliczności. Dowody te stanowiły podstawę poczynionych w sprawie niewadliwych ustaleń faktycznych. Natomiast okoliczność, że strona nie godzi się z wnioskami prawidłowo wyciągniętymi z oceny dowodów nie znaczy, iż dowody te nie zostały wyczerpująco rozpatrzone. Brak zatem uzasadnienia dla zarzutu naruszenia art. 7, art. 77 § 1, art. i art. 80, art. 107 § 1 i § 3 k.p.a.

Wskazać należy, że sąd ocenia zgodność z prawem zaskarżonej decyzji na dzień jej wydania. Skoro przedłożone na rozprawie postanowienie Sądu Rejonowego Gdańsk - Północ w Gdańsku o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w stosunku do pozwanego T. Z. - wydane zostało w dniu [...], a więc po wydaniu zaskarżonej decyzji, to organowi nie można postawić skutecznego zarzutu, iż nie uwzględnił tego dokumentu dokonując oceny sytuacji materialnej zobowiązanego. Również załączona przez skarżącego umowa sprzedaży samochodu nie miała istotnego wpływu na wynik sprawy, mimo iż organ posiadał informację z CEPIK, że samochód ten nadal jest własnością skarżącego. Zakład dokonując bowiem w zaskarżonej decyzji analizy sytuacji materialnej skarżącego nie przyjął w swoich rozważaniach, że posiadanie samochodu ma decydujący wpływ na odmowę umorzenia należności z tytułu składek.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie organ dokonał oceny całokształtu materiału dowodowego w granicach swobodnej oceny dowodów. Odmawiając umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek - nie przekroczył granic uznania administracyjnego. Rozstrzygnięcie mieści się w zakresie wyznaczonym przepisami powszechnie obowiązującego prawa, jak też zachowuje proporcje pomiędzy ważnym interesem strony i interesem społecznym.

W sytuacji więc, gdy organ wszechstronnie rozważył i ocenił wszystkie aspekty faktyczne i prawne i w wyniku tej oceny podjęta została decyzja mieszcząca się w granicach uznania administracyjnego, Sąd nie znalazł podstaw do uznania jej niezgodności z prawem.

Z powyższych względów, Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 250 p.p.s.a.

b.a.