II SAB/Bd 100/12

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] skarżący – S. L. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy skargę na bezczynność Komendanta Wojewódzkiego Policji w B. (KWP) polegającą na nie umożliwieniu przejrzenia akt sprawy i nie wydaniu uwierzytelnionych odpisów dokumentów. Skarżący podał, że pismem z dnia z [...]wniósł do KWP prośbę o umożliwienie przejrzenia dotyczących jego akt oraz wydania uwierzytelnionych odpisów dokumentów. Pismem informacyjnym z dnia [...], a nie postanowieniem z art. 74 § 2 kpa KWP uznał jego wniosek za niezasadny. W związku z tym, w piśmie z dnia [...] skarżący zażądał od Komendanta Głównego Policji (KGP) spowodowania usunięcia dokonywanych przez KWP naruszeń prawa. W odpowiedzi na powyższe KGP pismem informacyjnym z dnia [...] uznał pismo skarżącego z dnia [...] za niezasadne. Skarżący podkreślił, że powyższe działania organów były bezprawne.

W odpowiedzi na powyższą skargę KWP wniósł o jej odrzucenie, twierdząc że została ona wniesiona po upływie 30- dniowego terminu określonego w art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), dalej powoływanej w skrócie jako: "ppsa". Uznając bowiem, że pismo skarżącego z dnia [...] zawierające wezwanie do usunięcia naruszenia prawa jest zażaleniem, a pismo organu z dnia [...] jest rozstrzygnięciem tego zażalenia, to przyjąć należy, zdaniem organu, że złożona przez skarżącego w dniu [...] skarga do WSA w Bydgoszczy jest spóźniona.

Pismem z dnia [...] KWP poinformował tutejszy Sąd, że na podstawie art. 54 § 3 ppsa zawiadomił skarżącego o możliwości przejrzenia akt oraz, że wykonanie odpisów nastąpi niezwłocznie po doręczeniu akt z Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, o czym skarżący zostanie niezwłocznie powiadomiony. W związku z tym organ wniósł o umorzenie postępowania sądowego na podstawie art. 161 §1 pkt 3 w zw. z art. 54 § 3 ppsa.

W piśmie procesowym z dnia [...] skarżący wniósł o odrzucenie wniosku organu o umorzenie postępowania sądowego twierdząc, że doręczonym jemu w dniu 6 września 2012 r. pismem z dnia [...] KWP nie załatwił w całości jego sprawy, jak również nie daje żadnej rękojmi prawidłowego jej załatwienia, albowiem zamierza udostępnić akta niekompletne. Zdaniem skarżącego organ wbrew przepisowi art. 54 § 2 ppsa nie przesłał do sądu kompletnych akt, lecz jedynie zbiór wyselekcjonowanych przez siebie dokumentów. Na potwierdzenie powyższego skarżący wskazał, że w aktach nie ma pisma z [...] z dnia [...], a także pisemnego upoważnienia przez KWP głównej księgowej M. Ł. do wydania dotyczących jego zaświadczeń z dnia [...] i [...].

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 1 i § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) dalej powoływanej jako "ppsa", sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, która to kontrola obejmuje orzekanie między innymi także w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1 -4a art. 3 § 2 ppsa. Zgodnie zaś z przepisem art. 149 § 1 ppsa sąd uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1 - 4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa. Przy czym przed merytorycznym rozpoznaniem skargi na bezczynność organu koniecznym jest ustalenie czy wyczerpany został przez skarżącego tryb przeciwdziałania tej bezczynności.

Z przedłożonych sądowi akt sprawy bezspornie wynika, że z wnioskiem o udostępnienie akt i wydanie odpisów dokumentów z akt sprawy skarżący zwrócił się do KWP pismem z dnia [...] i z dnia [...] (k: 63 - 66 i 91 akt). Organ, w odpowiedzi na wniosek skarżącego, pismem z dnia [...] poinformował go, że żądane dokumenty nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (w trybie tej ustawy skarżący początkowo żądał wydania odpisów z akt), gdyż odnoszą się wyłącznie do sprawy indywidualnej i dokumentów nie wydał. Po trwającej do [...] bezowocnej wymianie korespondencji, w piśmie z dnia [...] skarżący złożył skargę do KGP na bezczynność KWP w B. m. in. w przedmiocie udostępnienia akt i wydania z nich odpisów. Pismem z dnia [...] KGP uznała zarzuty skarżącego za nieuzasadnione. Uznając zatem, pismo skarżącego z dnia [...] za zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub ustalonym w myśl art. 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz.1071; ze zm.), dalej powoływanej w skrócie jako kpa, złożone do organu administracji publicznej wyższego stopnia w trybie art. 37 kpa, stwierdzić należy, że skarżący zachował warunki formalne do skutecznego wniesienia do sądu skargi na bezczynność. Podkreślić przy tym należy, że wbrew twierdzeniom organu zawartym w odpowiedzi na skargę, składając skargę na bezczynność skarżący nie był związany terminem z art. 53 ppsa, mógł ją wnieść aż do czasu załatwienia sprawy przez organ w sposób przewidziany przepisami prawa (por. T. Woś w : T. Woś (red.) Postępowanie sądowoadministracyjne, W-wa 2000 r. s.86 ).

Przechodząc do oceny merytorycznej skargi wskazać należy, że jak wynika to z akt sprawy, organ prowadził ze skarżącym bogatą korespondencję w sprawie udostępnienia akt i wydania z nich odpisów. Wśród różnych pism jest też pismo z dnia [...], którym organ poinformował skarżącego, że nie jest właściwym do udostępnienia żądanych dokumentów. Następnie pismem z dnia [...] organ zapewnił skarżącego, że może zapoznać się z kserokopiami aktami sprawy, a sporządzenie odpisów z akt będzie możliwe po dokonaniu ich zwrotu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy. W celu zapewnienia możliwości sporządzenia odpisów z akt w jak najkrótszym terminie, zostały one przez sąd wysłane do KWP w dniu [....]. Pismem z dnia [...] skarżący poinformował sąd, że KWP zamierza jemu udostępnić akta niekompletne, o czym przekonał się zapoznając się z aktami w sądzie, zanim przesłane one zostały do organu. Zdaniem skarżącego w aktach sprawy nie ma pism, których odpisy zamierzał uzyskać tj. pisma z dnia [...], nr[...] a także upoważnienia dla głównej księgowej M. Ł. Na rozprawie w dniu 11 września 2012 r. pełnomocnik organu potwierdziła, że rzeczywiście aktualnie nie ma w aktach, ani nigdzie w KWP pisma z dnia [...] i że w związku z tym odpisu tego pisma skarżącemu nie wydano. Nie otrzymał skarżący także odpisu pełnomocnictwa dla księgowej, ponieważ nieprecyzyjnie określił o jakie pełnomocnictwo jemu chodzi. Tak więc do dnia wyrokowania przez sąd w dniu 11 września 2012 r. skarżący nie otrzymał żądanych odpisów z akt. Natomiast umożliwiono jemu zapoznanie się z kserokopiami akt sprawy w siedzibie organu. Według oświadczenia skarżącego zapoznał się on jednak z aktami sprawy w sądzie, przed rozprawą w dniu 11 września 2012 r.

Wskazać w tym miejscu należy, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności (vide: wyrok NSA z dnia 4 marca 2003 r., sygn. akt IV SAB/Wa 109/07; dostępny na stronach nsa.gov.pl). Przy czym dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt lub czynność nie zastały podjęte, a w szczególności, czy bezczynność została spowodowana zawinioną czy też nie zawinioną opieszałością organu. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że zgodnie z art. 73 kpa, strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów i prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania (§ 1). Strona może także żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony (§ 2). Poza sporem w niniejszej sprawie jest to, że skarżący zażądał od KWP odpisów dwóch pism z akt sprawy, jak również to, że ich nie otrzymał. Zwrócić należy uwagę, że stosownie do treści art.74 § 2 kpa, w sytuacji gdy organ z jakichkolwiek powodów nie może wydać odpisów z akt sprawy, powinien w drodze postanowienia, formalnie odmówić ich wydania i wskazać powody odmowy. Na postanowienie w tym przedmiocie służy zażalenie. W niniejszej sprawie organ nie załatwił wniosku skarżącego z dnia [...] ani przez wydanie żądanych odpisów z akt sprawy, ani postanowienia o odmowie ich wydania. Tak więc KWP do dnia wyrokowania przez sąd pozostawał w bezczynności w przedmiocie załatwienia wniosku skarżącego z dnia [..] w części dotyczącej wydania z akt sprawy odpisu pisma KGP z dnia [...], nr [...] oraz odpisu upoważnienia dla M. Ł. do wydania dotyczących skarżącego zaświadczeń z dnia [...], z tym że bezczynność ta, w ocenie sądu nie była związana z rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 149 § 1 in fine ppsa. Organ bowiem w odpowiedzi na pisma skarżącego każdorazowo udzielał jemu pisemnych informacji i podejmował działania służące wyjaśnieniu jego sprawy.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 149 §1 ppsa orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku. Wobec zaś udostępnienia akt sprawy skarżącemu i zapoznania się z nimi przez skarżącego, na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 w zw. z art. 54 § 3 ppsa w tej części umorzono postępowanie sądowe jako bezprzedmiotowe (pkt 2 sentencji wyroku). O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 i 201 ppsa, jak w pkt 3 sentencji wyroku.