II SA/Łd 462/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2012-09-05Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /przewodniczący sprawozdawca/
Jolanta Rosińska
Sławomir WojciechowskiSentencja
Dnia 5 września 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA: Anna Stępień (spr.) Sędziowie Sędzia WSA: Jolanta Rosińska Sędzia WSA: Sławomir Wojciechowski Protokolant Asystent sędziego Katarzyna Orzechowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 września 2012 roku przy udziale --- sprawy ze skarg J. M. i J. A. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] Nr [...] (znak: [...]) w przedmiocie pozwolenia na rozbiórkę budynku - oddala skargi.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] Prezydent Miasta [...] na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm.; dalej: K.p.a.) po rozpatrzeniu wniosku o pozwolenie na rozbiórkę udzielił pozwolenia na rozbiórkę A Sp. z o.o. z/s w W. budynku Nr [...] (gospodarczego nr [...] - obiekt budowlany kategorii III), znajdującego się terenie nieruchomości przy ul. B [...] w Ł. (dz. Nr [...]), usytuowanego bezpośrednio przy granicy z działką nr [...] przy ul. B [...] z zachowaniem fragmentu budynku przylegającego do granicy z działką nr [...] przy ul. B [...] - zgodnie z projektem rozbiórki stanowiącym załącznik do decyzji.
Organ w uzasadnieniu wyjaśnił, że pismem z dnia 23 lutego 2011r. A Sp. z o.o. w W. działając poprzez swojego pełnomocnika złożyła wniosek o wydanie pozwolenia na rozbiórkę budynku wraz z projektem rozbiórki z zaświadczeniami o wpisie projektantów na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego oraz oświadczeniami o sporządzeniu projektu rozbiórki zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej, a następnie - zgodę właściciela obiektu na rozbiórkę. Następnie pismem z dnia 16 marca 2011r. J. M. (współwłaściciel i zarządca nieruchomości nr [...]) wniósł o wstrzymanie rozbiórki budynków na terenie nieruchomości przy ul. B [...] w Ł., uzasadniając "faktem zawartego porozumienia wywłaszczeniowego dotyczącego użytkowania budynków przez współmieszkańców nieruchomości, w przedmiocie nie objętym wnioskiem wywłaszczeniowym, a obejmującym zawarte porozumienie". W orzeczeniu o wywłaszczeniu części nieruchomości z dnia [...] ustanowiono "na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu ograniczone prawo rzeczowe na rzecz każdorazowych mieszkańców budynków: mieszkalnego-frontowego i części oficyny, znajdujących się na części nieruchomości przy ul. C [...], nie objętej wnioskiem wywłaszczeniowym polegające na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m, celem korzystania z budynku murowanego ...., usytuowanego na części omawianej nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu oraz do puszek na śmieci, które będą ustawiane przy zakończeniu w/w budynku gospodarczego". Organ administracji zgodził się ze zdaniem inwestora, według którego "wskazane uprawnienie ... nie zostanie naruszone wydanym pozwoleniem na budowę ". Organy administracji rozpatrując wniosek J. A. B. o zawieszenie postępowania w związku z istnieniem ograniczonego prawa rzeczowego, stwierdziły, że nie stanowi ono zagadnienia wstępnego zobowiązującego organy do zawieszenia postępowania w sprawie wydania pozwolenia na rozbiórkę. Biorąc powyższe pod uwagę oraz to, że rozbiórka przedmiotowego obiektu nie jest zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na rozbiórkę oraz, tym że wnioskodawca przedłożył dokumenty wymagane art. 33 ust. 4 ustawy Prawo budowlane, organ udzielił pozwolenia na rozbiórkę.
Od powyższej decyzji odwołanie do Wojewody [...] wniosła J. A. B. wskazując, że wobec nieruchomości objętej inwestycją toczą się postępowania przed sądem cywilnym w Ł. o:
- wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych oraz o wpis zastrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym;
- zasiedzenie służebności gruntowej;
- zasiedzenie udziałów we własności nieruchomości;
- zawezwanie do próby ugodowej m.in. Skarbu Państwa i A Sp. z o.o. w przedmiocie ustalenia odszkodowania, zadośćuczynienia lub unieważnienia zawartych umów sprzedaży (...);
- zabezpieczenie roszczenia.
Zdaniem odwołującej się zasadnym byłoby zawieszenie postępowania w oparciu o art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. do czasu zakończenia postępowań sądowych. Organowi I instancji zarzuciła nadto naruszenie art. 33 ust. 4 oraz art. 3 pkt 11 ustawy Prawo budowlane poprzez wydanie decyzji bez wniosku właściciela nieruchomości lub wydanie decyzji rozbiórkowej na wniosek osoby, która nie posiada wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. J. A. B. podniosła także, iż organ naruszył art. 10, 6, 7, 8 i 13 K.p.a. i wobec powyższego wniosła o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji bądź o uchylenie decyzji i zawieszenie postępowania w przedmiocie rozbiórki budynku.
Decyzją z dnia 13 kwietnia 2012r. Wojewoda [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę zgodnie z art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego należy dołączyć zgodę właściciela obiektu, szkic usytuowania obiektu budowlanego, opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych, opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia, pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów, jak również w razie potrzeby projekt rozbiórki obiektu. Przedmiotem projektu rozbiórki jest budynek gospodarczy zlokalizowany na działce nr ewid. [...] przy ul. B [...] w Ł.. Obiekt zlokalizowany jest w zachodniej granicy działki nr ewid. [...]. Jest to budynek o niezależnej konstrukcji, niepowiązany konstrukcyjnie z sąsiadującym budynkiem mieszkalnym. W projekcie wskazano, iż rozbiórka przedmiotowego obiektu nie wpłynie na bezpieczeństwo konstrukcji budynków zlokalizowanych na graniczących działkach. W projekcie wskazano ponadto, iż prace rozbiórkowe prowadzone będą na terenie nieruchomości inwestora dz. nr [...] bez naruszenia własności sąsiada, a sam projekt zawiera opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych oraz opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia. Zdaniem organu wypełniona zatem została dyspozycja art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego konieczności zawieszenia postępowania wobec prowadzonych postępowań przed Sądem Rejonowym o zasiedzenie służebności gruntowej oraz udziałów w nieruchomości objętej inwestycją organ podniósł, że stronie - zgodnie z orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej z dnia [...] - przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości objętej inwestycją w postaci służebności przejścia i przejazdu w pasie o szerokości 7 m w celu korzystania z budynku gospodarczego na działce inwestora. Opisywana służebność jest służebnością gruntową i stanowi ograniczone prawo rzeczowe; jest uregulowana w art. 285 § 1 K.c. i następnych. Przepis art. 285 § 1 K.c. przewiduje jako jedną z postaci służebności gruntowej tzw. służebność czynną, z której dla każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej wypływa uprawnienie do korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej (np. przejeżdżania), a dla właściciela nieruchomości obciążonej - obowiązek znoszenia tego. Określenie "może korzystać w oznaczonym zakresie", wskazuje jedynie na możliwość takiego korzystania w ramach służebności czynnej, która nie wyłącza możliwości korzystania z nieruchomości obciążonej przez jej właściciela. W przedmiotowej sprawie strona stara się o stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej polegającej na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m w celu korzystania z budynku gospodarczego, podczas gdy nie przysługuje jej prawo dysponowania w pozostałym zakresie tą nieruchomością i decydowania m.in. o sposobie jej zagospodarowania. Z treści ww. służebności gruntowej nie wynika tym bardziej uprawnienie właściciela nieruchomości władnącej do żądania, aby właściciel nieruchomości obciążonej powstrzymał się od określonych działań względem swojej nieruchomości np. nie ubiegał się o udzielenie pozwolenia na rozbiórkę.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. organ wskazał, że przepis ten nakłada na organ prowadzący postępowanie administracyjne obowiązku zawieszenia tego postępowania, jeżeli rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zawieszenie postępowania na tej podstawie uzależnione jest od wystąpienia łącznie trzech przesłanek: postępowanie administracyjne jest w toku, zagadnienie wstępne nie zostało jeszcze rozstrzygnięte oraz rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych oraz wskazówki [....] Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. organ stwierdził, że dla postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na rozbiórkę nie jest kwestią prejudycjalną ustalenie prawomocne wyniku postępowania cywilnego w sprawie stwierdzenia zasiedzenia służebności gruntowej i zasiedzenia udziałów w nieruchomości objętej wnioskiem. W odniesieniu do zarzutu, że organ I instancji nie przekazał stronie kopii pisma jednej ze stron postępowania oraz udzielonej nań odpowiedzi inwestora, czym naruszył art. 10 K.p.a., wyjaśnił natomiast, iż dopiero wykazanie, że naruszenie przez organ administracji publicznej zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym poprzez niepowiadomienie jej o zgromadzeniu materiału dowodowego i możliwości zapoznania się z tym materiałem oraz o możliwości składania wniosków dowodowych, uniemożliwiło stronie podjęcie konkretnie wskazanej czynności procesowej, a także wykazanie, że uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy.
Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego złożył J. M. ( sygn. akt II SA/Łd 462/12 ) podnosząc, że przed Sądem Rejonowym dla [...]-Śródmieścia w Ł. toczy się postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia części nieruchomości należącej do A Sp. z o.o. w W, oznaczonej jako działka nr [...].
Na powyższą decyzję skargę wniosła również J. A. B. (sygn. akt II SA/Łd 595/12), wnosząc o jej uchylenie oraz zasądzenie od organu na jej rzecz kosztów postępowania. Skarżąca podniosła, że zaskarżona decyzja narusza jej interes prawny, bowiem narusza uprawnienia właścicielskie określone w art. 140 K.c. oraz art. 199 K.c., tj. prawo do współdecydowania o losie nieruchomości podlegającej rozbiórce jako jej współwłaściciela. Zaskarżona decyzja narusza interes prawny skarżącej, bowiem organ odmówił zawieszenia postępowania w sprawie, podczas gdy wszelkie dowody przeprowadzone w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia udziałów i służebności wskazują, że do zasiedzenia doszło jeszcze za życia S. K.. Dodatkowo wskazała, że postępowanie w przedmiocie zasiedzenia dobiega końca, przesłuchiwana będzie jeszcze jedynie skarżąca w dniu 2 lipca 2012 r. w drodze pomocy prawnej, a wszelkie pozostałe dowody zostały już przeprowadzone. Skarżąca zarzuciła ponadto naruszenie:
1. art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. poprzez błędne zastosowanie polegające na odmowie zawieszenia postępowania w sytuacji, w której strona wykazała fakt, iż postępowania sądowe w przedmiocie zagadnienia wstępnego są w toku, a które to zagadnienia mają wpływ na rozpatrzenie sprawy administracyjnej i wydanie merytorycznej decyzji. Toczą się bowiem następujące postępowania sądowe i administracyjne:
- o wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych;
- o zasiedzenie służebności gruntowej oraz
- o zasiedzenie udziałów w nieruchomości,
- o unieważnienie decyzji uwłaszczeniowej Wojewody [...] z dnia [....].
2. art. 33 ust. 4 oraz art. 3 pkt 11 Prawa budowlanego poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na prowadzeniu postępowania bez wniosku wszystkich podmiotów uprawnionych, tj. współwłaścicieli nieruchomości lub wydanie decyzji o rozbiórce na wniosek osoby, która, zgodnie z informacjami przekazanymi organowi administracji, nie posiada wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3. art. 124 § 2 K.p.a. poprzez brak w zaskarżonym postanowieniu wyczerpującego uzasadnienia faktycznego oraz prawnego rozpatrywanej kwestii, tj. pominięcie w całości faktów dotyczących toczącego się postępowania o zasiedzenie udziałów w nieruchomości przy ul. B [...] i D [...] w Ł. w części uzasadniającej brak istnienia w niniejszej sprawie zagadnienia wstępnego;
4. art. 107 § 3 w zw. z art. 126 K.p.a. poprzez brak uzasadnienia faktycznego postanowienia, które nie zawiera wszystkich faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej;
5. art. 6 K.p.a. poprzez podejmowanie przez organ administracji publicznej działań niezgodnych z przepisami prawa wskazanymi w niniejszej skardze;
6. art. 7 K.p.a. poprzez niezastosowanie się do obowiązującej w postępowaniu administracyjnym zasady prawdy obiektywnej polegającej na tym, iż każdy organ administracji publicznej musi stać na straży praworządności oraz z urzędu lub na wniosek stron musi podjąć wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na uwadze interes społeczny oraz słuszny interes obywateli, w tym skarżącej;
7. art. 8 K.p.a. poprzez niezastosowanie się do obowiązującej w postępowaniu administracyjnym zasady pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej poprzez brak cechy bezstronności organu oraz podejmowanie działań, które uniemożliwiają skarżącej dochodzenie zasadnych roszczeń przed sądami i innymi organami. W przypadku, gdy dojdzie do rozbiórki niegdyś wywłaszczonej nieruchomości nikt nie będzie w stanie ustalić m.in. jej wartości rynkowej oraz należnego skarżącej odszkodowania. Przestanie bowiem istnieć przedmiot sporu, co w znaczącym stopniu naruszy interes prawny skarżącej.
8. art. 13 K.p.a. poprzez naruszenie obowiązku organu do podejmowania czynności zmierzających do ugodowego zakończenia postępowania przez strony o spornych interesach.
W odpowiedziach na skargi Wojewoda [...] wniósł o oddalenie skarg, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.
Na rozprawie w dniu 5 września 2012r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wydanym na rozprawie postanowieniem połączył sprawy ze skarg J. M. i J. A. B. do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skargi nie zasługują na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej. Oznacza to, iż sąd bada legalność zaskarżonego rozstrzygnięcia pod kątem jego zgodności z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.
Przedmiotem niniejszego postępowania jest decyzja o rozbiórce budynku nr [...] znajdującego się przy ul. B [...] w Ł. – działka nr [...], usytuowanego bezpośrednio przy granicy z działką nr [...] przy ul. B [...], z zachowaniem fragmentu budynku przylegającego do granicy z działką [...] przy ul. B [...]. Skarżący, jako współwłaściciele nieruchomości sąsiedniej – nr [...], w toku postępowania o wydanie pozwolenia na rozbiórkę podnieśli, że uważają się za współwłaścicieli nieruchomości, do której przynależy budynek nr [...] znajdujący się na terenie nieruchomości przy ul. B w Ł. dz. o nr ewid. [...], usytuowany przy granicy z działką nr ewid. [...]. Choć taki stan nie został ujawniony w księdze wieczystej, to - ich zdaniem - doszło do nabycia własności udziałów w drodze zasiedzenia fragmentu nieruchomości gruntowej oraz budynku przeznaczonego do rozbiórki. Dodali, że w sprawie zasiedzenia udziałów toczy się postępowanie przed sądem powszechnym. Ponadto, przed tym sądem toczy się też postępowanie o zasiedzenie służebności gruntowej ustanowionej na fragmencie działki nr [....] oraz o wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych oraz o wpis zastrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
W skargach, jak i w odwołaniu strona skarżąca skoncentrowała się w zasadzie tylko na kwestii dotyczącej niezawieszenia przez organ administracji postępowania z uwagi na postępowania toczące się przed sądem powszechnym, a nadto wydania decyzji na wniosek osoby nie posiadającej wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Co do pierwszego zarzutu wskazać należy, że toczące się przed sądami powszechnymi postępowania w sprawie zasiedzenia działki inwestycyjnej nr [...] nie stanowią zagadnienia wstępnego, o którym mowa w art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. Otóż, jak wynika z tego przepisu, organ administracji zawiesza postępowanie, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zagadnieniem wstępnym mogą być w rozumieniu tej normy wyłącznie kwestie prawne, które albo ujawniły się w toku postępowania i dotyczą istotnej dla sprawy przesłanki decyzji, albo z przepisów prawa materialnego wynika wprost konieczność rozstrzygnięcia danej kwestii prawnej. Chodzi więc o sytuację, w której rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy będącej przedmiotem postępowania, uwarunkowane jest uprzednim rozstrzygnięciem wstępnego zagadnienia prawnego, bez rozstrzygnięcia którego w ogóle nie jest możliwe wydanie decyzji administracyjnej w postępowaniu głównym. Nie będzie zatem zagadnieniem prejudycjalnym samo twierdzenie, że wynik innego postępowania może mieć, a nawet – ze względów ekonomicznych lub celowościowych – będzie miał wpływ na rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej, jeśli możliwe jest jej rozpatrzenie i wydanie decyzji. Podkreślenia wymaga, że przepis art. 94 § 1 pkt 4 K.p.a. wymaga zależności bezpośredniej, ponieważ przemawia za tym istota instytucji zawieszenia postępowania, tamującej bieg postępowania i opóźniającej rozstrzygnięcie sprawy. W przypadku braku takiego związku zawieszenie postępowania na tej podstawie jest niedopuszczalne (por. np. wyrok NSA z dnia 24 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2378/10 publ. LEX nr 1138155; wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 września 2011 r. sygn. akt II SA/Gd 503/11 publ. LEX nr 899071; wyrok WSA w Białymstoku z dnia 10 lutego 2011 r. sygn. akt II SA/Bk 816/10 publ. LEX 738041; wyrok WSA w Opolu z dnia 18 listopada 2010 r. sygn. akt II SA/Op 427/10 publ. LEX nr 754188).
Skład rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela ugruntowany już pogląd sądów administracyjnych, według którego postępowanie wszczęte przed sądem powszechnym dotyczące niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie stanowi zagadnienia wstępnego w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. Do tego rodzaju zagadnień nie można też zaliczyć postępowań rozstrzygających sprawy o ustanowienie służebności, o ustalenie granic służebności czy też o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości (por. np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 1 lipca 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 247/10 publ. LEX nr 662227; wyrok WSA w Olsztynie z dnia 3 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Ol 927/09 publ. LEX nr 583042). Wspomnianych postępowań nie sposób uznać za niezbędne do rozpatrzenia sprawy i wydania decyzji zezwalającej na dokonanie rozbiórki, rozstrzygają one bowiem o kwestiach przyszłych i niepewnych. Wskazać tu należy, że organy orzekają według stanu prawnego oraz faktycznego na dzień wydania rozstrzygnięcia. Nie można więc zarzucić organowi, iż wydając decyzję dopuścił się naruszenia przepisu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., ponieważ ocenił zebrany materiał dowodowy na podstawie aktualnych w dacie rozstrzygania sprawy wpisów w księdze wieczystej, tj. w stanu zgodnego z prawem. Co więcej, taki zarzut nie może zostać uwzględniony, bowiem to na organie spoczywa obowiązek oceny spełnienia ustawowo określonych przesłanek do rozstrzygnięcia danej sprawy i jeśli daną okoliczność organ może ocenić we własnym zakresie, to nie może być ona przyczyną zawieszenia postępowania jako zagadnienie wstępne. Podkreślenia wymaga też, że służebność gruntowa, na którą powołują się skarżący, stanowi ograniczone prawo rzeczowe, które należy rozumieć w sposób ścisły. Na mocy orzeczenia Prezydium Rady Narodowej m. [...] z dnia [...] ustanowiono na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu ograniczone prawo rzeczowe na rzecz każdoczesnych mieszkańców budynków: mieszkalnego-frontowego i części oficyny, znajdujących się na części nieruchomości przy ul. C [...] – obecnie B [...] (nieobjętej wnioskiem o wywłaszczenie) polegające na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m, celem korzystania z budynku murowanego gospodarczego (mieszczącego komórki, pralnię i wc), usytuowanego na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu oraz do puszek na śmieci. W przedmiotowej sprawie służebność oznacza jedynie prawo przejazdu i przechodu w pasie o szerokości 7 m przez nieruchomość, na której usytuowany jest budynek przeznaczony do rozbiórki, skarżącym nie przysługują natomiast żadne prawa względem samego budynku. Z treści ustanowionej służebności gruntowej nie wynika uprawnienie właściciela nieruchomości władnącej do żądania, by mimo podstawy wynikającej z przepisów o treści wykonywania własności, właściciel nieruchomości obciążonej powstrzymywał się od określonych działań względem własnej nieruchomości, w tym dokonania rozbiórki poszczególnych budynków. Nadto, jak przyznała we wniosku o stwierdzenie zasiedzenia udziałów w nieruchomości skarżąca A. B., taka służebność nie została wpisana do jakiejkolwiek księgi wieczystej. Co więcej, na rozprawie w dniu 5 września 2012 r. pełnomocnik A Spółki z o.o. wnosząc o oddalenie skargi podniósł, że rozbiórka budynku została wykonana zgodnie z treścią decyzji, a Spółka jest wieczystym użytkownikiem gruntu i właścicielem naniesień na tym gruncie, tj. budynków na działce nr [...].
W odniesieniu do kwestii drugiego zarzutu, a mianowicie wydanie decyzji na wniosek osoby nie posiadającej wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 3 pkt 11 ustawy Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. nr 243 z 2010r., poz. 1623 ze zm.), przez pojęcie "prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane" - należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych. Stosownie do przepisów prawa budowlanego, występując z wnioskiem o wydanie pozwolenia na rozbiórkę, wnioskodawca nie musi posiadać prawa do dysponowania nieruchomością, czego wyrazem jest treść art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego. Otóż, zgodnie z tym przepisem, do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę należy dołączyć:
a) zgodę właściciela obiektu;
b) szkic usytuowania obiektu budowlanego;
c) opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych;
d) opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia;
e) pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów i inne dokumenty wymagane przepisami szczególnymi;
f) w zależności od potrzeb projekt rozbiórki obiektu.
Wbrew opinii skarżących, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością nie jest konieczne do uzyskania decyzji rozbiórkowej, jest natomiast obligatoryjnym załącznikiem wniosku o pozwolenie na budowę. Z powyższego wynika bowiem, że do uzyskania pozwolenia na rozbiórkę wystarczy jedynie zgoda właściciela obiektu.
W tym miejscu podkreślenia wymaga, że postępowanie administracyjne w niniejszej sprawie przeprowadzone zostało prawidłowo. Organy administracji podjęły wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 7 K.p.a.), w sposób wyczerpujący zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 K.p.a.) i oceniły na podstawie całokształtu materiału dowodowego. W niniejszej sprawie wniosek o pozwolenie na rozbiórkę przedmiotowego budynku został złożony przez uprawniony podmiot, wniosek zawierał wszystkie załączniki wymagane przez art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego, tj. projekt rozbiórki budynku, szkic usytuowania obiektu, opis sposobu i zakresu prowadzenia robót rozbiórkowych, opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia.
W tej sytuacji, ponieważ podjęte rozstrzygnięcia nie naruszają prawa, a podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, przy jednoczesnym braku okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod rozwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 151 p.p.s.a.
n.k-o.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /przewodniczący sprawozdawca/Jolanta Rosińska
Sławomir Wojciechowski
Sentencja
Dnia 5 września 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA: Anna Stępień (spr.) Sędziowie Sędzia WSA: Jolanta Rosińska Sędzia WSA: Sławomir Wojciechowski Protokolant Asystent sędziego Katarzyna Orzechowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 września 2012 roku przy udziale --- sprawy ze skarg J. M. i J. A. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] Nr [...] (znak: [...]) w przedmiocie pozwolenia na rozbiórkę budynku - oddala skargi.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] Prezydent Miasta [...] na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm.; dalej: K.p.a.) po rozpatrzeniu wniosku o pozwolenie na rozbiórkę udzielił pozwolenia na rozbiórkę A Sp. z o.o. z/s w W. budynku Nr [...] (gospodarczego nr [...] - obiekt budowlany kategorii III), znajdującego się terenie nieruchomości przy ul. B [...] w Ł. (dz. Nr [...]), usytuowanego bezpośrednio przy granicy z działką nr [...] przy ul. B [...] z zachowaniem fragmentu budynku przylegającego do granicy z działką nr [...] przy ul. B [...] - zgodnie z projektem rozbiórki stanowiącym załącznik do decyzji.
Organ w uzasadnieniu wyjaśnił, że pismem z dnia 23 lutego 2011r. A Sp. z o.o. w W. działając poprzez swojego pełnomocnika złożyła wniosek o wydanie pozwolenia na rozbiórkę budynku wraz z projektem rozbiórki z zaświadczeniami o wpisie projektantów na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego oraz oświadczeniami o sporządzeniu projektu rozbiórki zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej, a następnie - zgodę właściciela obiektu na rozbiórkę. Następnie pismem z dnia 16 marca 2011r. J. M. (współwłaściciel i zarządca nieruchomości nr [...]) wniósł o wstrzymanie rozbiórki budynków na terenie nieruchomości przy ul. B [...] w Ł., uzasadniając "faktem zawartego porozumienia wywłaszczeniowego dotyczącego użytkowania budynków przez współmieszkańców nieruchomości, w przedmiocie nie objętym wnioskiem wywłaszczeniowym, a obejmującym zawarte porozumienie". W orzeczeniu o wywłaszczeniu części nieruchomości z dnia [...] ustanowiono "na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu ograniczone prawo rzeczowe na rzecz każdorazowych mieszkańców budynków: mieszkalnego-frontowego i części oficyny, znajdujących się na części nieruchomości przy ul. C [...], nie objętej wnioskiem wywłaszczeniowym polegające na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m, celem korzystania z budynku murowanego ...., usytuowanego na części omawianej nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu oraz do puszek na śmieci, które będą ustawiane przy zakończeniu w/w budynku gospodarczego". Organ administracji zgodził się ze zdaniem inwestora, według którego "wskazane uprawnienie ... nie zostanie naruszone wydanym pozwoleniem na budowę ". Organy administracji rozpatrując wniosek J. A. B. o zawieszenie postępowania w związku z istnieniem ograniczonego prawa rzeczowego, stwierdziły, że nie stanowi ono zagadnienia wstępnego zobowiązującego organy do zawieszenia postępowania w sprawie wydania pozwolenia na rozbiórkę. Biorąc powyższe pod uwagę oraz to, że rozbiórka przedmiotowego obiektu nie jest zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na rozbiórkę oraz, tym że wnioskodawca przedłożył dokumenty wymagane art. 33 ust. 4 ustawy Prawo budowlane, organ udzielił pozwolenia na rozbiórkę.
Od powyższej decyzji odwołanie do Wojewody [...] wniosła J. A. B. wskazując, że wobec nieruchomości objętej inwestycją toczą się postępowania przed sądem cywilnym w Ł. o:
- wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych oraz o wpis zastrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym;
- zasiedzenie służebności gruntowej;
- zasiedzenie udziałów we własności nieruchomości;
- zawezwanie do próby ugodowej m.in. Skarbu Państwa i A Sp. z o.o. w przedmiocie ustalenia odszkodowania, zadośćuczynienia lub unieważnienia zawartych umów sprzedaży (...);
- zabezpieczenie roszczenia.
Zdaniem odwołującej się zasadnym byłoby zawieszenie postępowania w oparciu o art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. do czasu zakończenia postępowań sądowych. Organowi I instancji zarzuciła nadto naruszenie art. 33 ust. 4 oraz art. 3 pkt 11 ustawy Prawo budowlane poprzez wydanie decyzji bez wniosku właściciela nieruchomości lub wydanie decyzji rozbiórkowej na wniosek osoby, która nie posiada wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. J. A. B. podniosła także, iż organ naruszył art. 10, 6, 7, 8 i 13 K.p.a. i wobec powyższego wniosła o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji bądź o uchylenie decyzji i zawieszenie postępowania w przedmiocie rozbiórki budynku.
Decyzją z dnia 13 kwietnia 2012r. Wojewoda [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę zgodnie z art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego należy dołączyć zgodę właściciela obiektu, szkic usytuowania obiektu budowlanego, opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych, opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia, pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów, jak również w razie potrzeby projekt rozbiórki obiektu. Przedmiotem projektu rozbiórki jest budynek gospodarczy zlokalizowany na działce nr ewid. [...] przy ul. B [...] w Ł.. Obiekt zlokalizowany jest w zachodniej granicy działki nr ewid. [...]. Jest to budynek o niezależnej konstrukcji, niepowiązany konstrukcyjnie z sąsiadującym budynkiem mieszkalnym. W projekcie wskazano, iż rozbiórka przedmiotowego obiektu nie wpłynie na bezpieczeństwo konstrukcji budynków zlokalizowanych na graniczących działkach. W projekcie wskazano ponadto, iż prace rozbiórkowe prowadzone będą na terenie nieruchomości inwestora dz. nr [...] bez naruszenia własności sąsiada, a sam projekt zawiera opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych oraz opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia. Zdaniem organu wypełniona zatem została dyspozycja art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego konieczności zawieszenia postępowania wobec prowadzonych postępowań przed Sądem Rejonowym o zasiedzenie służebności gruntowej oraz udziałów w nieruchomości objętej inwestycją organ podniósł, że stronie - zgodnie z orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej z dnia [...] - przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości objętej inwestycją w postaci służebności przejścia i przejazdu w pasie o szerokości 7 m w celu korzystania z budynku gospodarczego na działce inwestora. Opisywana służebność jest służebnością gruntową i stanowi ograniczone prawo rzeczowe; jest uregulowana w art. 285 § 1 K.c. i następnych. Przepis art. 285 § 1 K.c. przewiduje jako jedną z postaci służebności gruntowej tzw. służebność czynną, z której dla każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej wypływa uprawnienie do korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej (np. przejeżdżania), a dla właściciela nieruchomości obciążonej - obowiązek znoszenia tego. Określenie "może korzystać w oznaczonym zakresie", wskazuje jedynie na możliwość takiego korzystania w ramach służebności czynnej, która nie wyłącza możliwości korzystania z nieruchomości obciążonej przez jej właściciela. W przedmiotowej sprawie strona stara się o stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej polegającej na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m w celu korzystania z budynku gospodarczego, podczas gdy nie przysługuje jej prawo dysponowania w pozostałym zakresie tą nieruchomością i decydowania m.in. o sposobie jej zagospodarowania. Z treści ww. służebności gruntowej nie wynika tym bardziej uprawnienie właściciela nieruchomości władnącej do żądania, aby właściciel nieruchomości obciążonej powstrzymał się od określonych działań względem swojej nieruchomości np. nie ubiegał się o udzielenie pozwolenia na rozbiórkę.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. organ wskazał, że przepis ten nakłada na organ prowadzący postępowanie administracyjne obowiązku zawieszenia tego postępowania, jeżeli rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zawieszenie postępowania na tej podstawie uzależnione jest od wystąpienia łącznie trzech przesłanek: postępowanie administracyjne jest w toku, zagadnienie wstępne nie zostało jeszcze rozstrzygnięte oraz rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych oraz wskazówki [....] Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. organ stwierdził, że dla postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na rozbiórkę nie jest kwestią prejudycjalną ustalenie prawomocne wyniku postępowania cywilnego w sprawie stwierdzenia zasiedzenia służebności gruntowej i zasiedzenia udziałów w nieruchomości objętej wnioskiem. W odniesieniu do zarzutu, że organ I instancji nie przekazał stronie kopii pisma jednej ze stron postępowania oraz udzielonej nań odpowiedzi inwestora, czym naruszył art. 10 K.p.a., wyjaśnił natomiast, iż dopiero wykazanie, że naruszenie przez organ administracji publicznej zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym poprzez niepowiadomienie jej o zgromadzeniu materiału dowodowego i możliwości zapoznania się z tym materiałem oraz o możliwości składania wniosków dowodowych, uniemożliwiło stronie podjęcie konkretnie wskazanej czynności procesowej, a także wykazanie, że uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy.
Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego złożył J. M. ( sygn. akt II SA/Łd 462/12 ) podnosząc, że przed Sądem Rejonowym dla [...]-Śródmieścia w Ł. toczy się postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia części nieruchomości należącej do A Sp. z o.o. w W, oznaczonej jako działka nr [...].
Na powyższą decyzję skargę wniosła również J. A. B. (sygn. akt II SA/Łd 595/12), wnosząc o jej uchylenie oraz zasądzenie od organu na jej rzecz kosztów postępowania. Skarżąca podniosła, że zaskarżona decyzja narusza jej interes prawny, bowiem narusza uprawnienia właścicielskie określone w art. 140 K.c. oraz art. 199 K.c., tj. prawo do współdecydowania o losie nieruchomości podlegającej rozbiórce jako jej współwłaściciela. Zaskarżona decyzja narusza interes prawny skarżącej, bowiem organ odmówił zawieszenia postępowania w sprawie, podczas gdy wszelkie dowody przeprowadzone w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia udziałów i służebności wskazują, że do zasiedzenia doszło jeszcze za życia S. K.. Dodatkowo wskazała, że postępowanie w przedmiocie zasiedzenia dobiega końca, przesłuchiwana będzie jeszcze jedynie skarżąca w dniu 2 lipca 2012 r. w drodze pomocy prawnej, a wszelkie pozostałe dowody zostały już przeprowadzone. Skarżąca zarzuciła ponadto naruszenie:
1. art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. poprzez błędne zastosowanie polegające na odmowie zawieszenia postępowania w sytuacji, w której strona wykazała fakt, iż postępowania sądowe w przedmiocie zagadnienia wstępnego są w toku, a które to zagadnienia mają wpływ na rozpatrzenie sprawy administracyjnej i wydanie merytorycznej decyzji. Toczą się bowiem następujące postępowania sądowe i administracyjne:
- o wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych;
- o zasiedzenie służebności gruntowej oraz
- o zasiedzenie udziałów w nieruchomości,
- o unieważnienie decyzji uwłaszczeniowej Wojewody [...] z dnia [....].
2. art. 33 ust. 4 oraz art. 3 pkt 11 Prawa budowlanego poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na prowadzeniu postępowania bez wniosku wszystkich podmiotów uprawnionych, tj. współwłaścicieli nieruchomości lub wydanie decyzji o rozbiórce na wniosek osoby, która, zgodnie z informacjami przekazanymi organowi administracji, nie posiada wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3. art. 124 § 2 K.p.a. poprzez brak w zaskarżonym postanowieniu wyczerpującego uzasadnienia faktycznego oraz prawnego rozpatrywanej kwestii, tj. pominięcie w całości faktów dotyczących toczącego się postępowania o zasiedzenie udziałów w nieruchomości przy ul. B [...] i D [...] w Ł. w części uzasadniającej brak istnienia w niniejszej sprawie zagadnienia wstępnego;
4. art. 107 § 3 w zw. z art. 126 K.p.a. poprzez brak uzasadnienia faktycznego postanowienia, które nie zawiera wszystkich faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej;
5. art. 6 K.p.a. poprzez podejmowanie przez organ administracji publicznej działań niezgodnych z przepisami prawa wskazanymi w niniejszej skardze;
6. art. 7 K.p.a. poprzez niezastosowanie się do obowiązującej w postępowaniu administracyjnym zasady prawdy obiektywnej polegającej na tym, iż każdy organ administracji publicznej musi stać na straży praworządności oraz z urzędu lub na wniosek stron musi podjąć wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na uwadze interes społeczny oraz słuszny interes obywateli, w tym skarżącej;
7. art. 8 K.p.a. poprzez niezastosowanie się do obowiązującej w postępowaniu administracyjnym zasady pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej poprzez brak cechy bezstronności organu oraz podejmowanie działań, które uniemożliwiają skarżącej dochodzenie zasadnych roszczeń przed sądami i innymi organami. W przypadku, gdy dojdzie do rozbiórki niegdyś wywłaszczonej nieruchomości nikt nie będzie w stanie ustalić m.in. jej wartości rynkowej oraz należnego skarżącej odszkodowania. Przestanie bowiem istnieć przedmiot sporu, co w znaczącym stopniu naruszy interes prawny skarżącej.
8. art. 13 K.p.a. poprzez naruszenie obowiązku organu do podejmowania czynności zmierzających do ugodowego zakończenia postępowania przez strony o spornych interesach.
W odpowiedziach na skargi Wojewoda [...] wniósł o oddalenie skarg, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.
Na rozprawie w dniu 5 września 2012r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wydanym na rozprawie postanowieniem połączył sprawy ze skarg J. M. i J. A. B. do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skargi nie zasługują na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej. Oznacza to, iż sąd bada legalność zaskarżonego rozstrzygnięcia pod kątem jego zgodności z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.
Przedmiotem niniejszego postępowania jest decyzja o rozbiórce budynku nr [...] znajdującego się przy ul. B [...] w Ł. – działka nr [...], usytuowanego bezpośrednio przy granicy z działką nr [...] przy ul. B [...], z zachowaniem fragmentu budynku przylegającego do granicy z działką [...] przy ul. B [...]. Skarżący, jako współwłaściciele nieruchomości sąsiedniej – nr [...], w toku postępowania o wydanie pozwolenia na rozbiórkę podnieśli, że uważają się za współwłaścicieli nieruchomości, do której przynależy budynek nr [...] znajdujący się na terenie nieruchomości przy ul. B w Ł. dz. o nr ewid. [...], usytuowany przy granicy z działką nr ewid. [...]. Choć taki stan nie został ujawniony w księdze wieczystej, to - ich zdaniem - doszło do nabycia własności udziałów w drodze zasiedzenia fragmentu nieruchomości gruntowej oraz budynku przeznaczonego do rozbiórki. Dodali, że w sprawie zasiedzenia udziałów toczy się postępowanie przed sądem powszechnym. Ponadto, przed tym sądem toczy się też postępowanie o zasiedzenie służebności gruntowej ustanowionej na fragmencie działki nr [....] oraz o wpis w księdze wieczystej ograniczonych praw rzeczowych oraz o wpis zastrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
W skargach, jak i w odwołaniu strona skarżąca skoncentrowała się w zasadzie tylko na kwestii dotyczącej niezawieszenia przez organ administracji postępowania z uwagi na postępowania toczące się przed sądem powszechnym, a nadto wydania decyzji na wniosek osoby nie posiadającej wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Co do pierwszego zarzutu wskazać należy, że toczące się przed sądami powszechnymi postępowania w sprawie zasiedzenia działki inwestycyjnej nr [...] nie stanowią zagadnienia wstępnego, o którym mowa w art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. Otóż, jak wynika z tego przepisu, organ administracji zawiesza postępowanie, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zagadnieniem wstępnym mogą być w rozumieniu tej normy wyłącznie kwestie prawne, które albo ujawniły się w toku postępowania i dotyczą istotnej dla sprawy przesłanki decyzji, albo z przepisów prawa materialnego wynika wprost konieczność rozstrzygnięcia danej kwestii prawnej. Chodzi więc o sytuację, w której rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy będącej przedmiotem postępowania, uwarunkowane jest uprzednim rozstrzygnięciem wstępnego zagadnienia prawnego, bez rozstrzygnięcia którego w ogóle nie jest możliwe wydanie decyzji administracyjnej w postępowaniu głównym. Nie będzie zatem zagadnieniem prejudycjalnym samo twierdzenie, że wynik innego postępowania może mieć, a nawet – ze względów ekonomicznych lub celowościowych – będzie miał wpływ na rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej, jeśli możliwe jest jej rozpatrzenie i wydanie decyzji. Podkreślenia wymaga, że przepis art. 94 § 1 pkt 4 K.p.a. wymaga zależności bezpośredniej, ponieważ przemawia za tym istota instytucji zawieszenia postępowania, tamującej bieg postępowania i opóźniającej rozstrzygnięcie sprawy. W przypadku braku takiego związku zawieszenie postępowania na tej podstawie jest niedopuszczalne (por. np. wyrok NSA z dnia 24 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2378/10 publ. LEX nr 1138155; wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 września 2011 r. sygn. akt II SA/Gd 503/11 publ. LEX nr 899071; wyrok WSA w Białymstoku z dnia 10 lutego 2011 r. sygn. akt II SA/Bk 816/10 publ. LEX 738041; wyrok WSA w Opolu z dnia 18 listopada 2010 r. sygn. akt II SA/Op 427/10 publ. LEX nr 754188).
Skład rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela ugruntowany już pogląd sądów administracyjnych, według którego postępowanie wszczęte przed sądem powszechnym dotyczące niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie stanowi zagadnienia wstępnego w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. Do tego rodzaju zagadnień nie można też zaliczyć postępowań rozstrzygających sprawy o ustanowienie służebności, o ustalenie granic służebności czy też o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości (por. np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 1 lipca 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 247/10 publ. LEX nr 662227; wyrok WSA w Olsztynie z dnia 3 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Ol 927/09 publ. LEX nr 583042). Wspomnianych postępowań nie sposób uznać za niezbędne do rozpatrzenia sprawy i wydania decyzji zezwalającej na dokonanie rozbiórki, rozstrzygają one bowiem o kwestiach przyszłych i niepewnych. Wskazać tu należy, że organy orzekają według stanu prawnego oraz faktycznego na dzień wydania rozstrzygnięcia. Nie można więc zarzucić organowi, iż wydając decyzję dopuścił się naruszenia przepisu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., ponieważ ocenił zebrany materiał dowodowy na podstawie aktualnych w dacie rozstrzygania sprawy wpisów w księdze wieczystej, tj. w stanu zgodnego z prawem. Co więcej, taki zarzut nie może zostać uwzględniony, bowiem to na organie spoczywa obowiązek oceny spełnienia ustawowo określonych przesłanek do rozstrzygnięcia danej sprawy i jeśli daną okoliczność organ może ocenić we własnym zakresie, to nie może być ona przyczyną zawieszenia postępowania jako zagadnienie wstępne. Podkreślenia wymaga też, że służebność gruntowa, na którą powołują się skarżący, stanowi ograniczone prawo rzeczowe, które należy rozumieć w sposób ścisły. Na mocy orzeczenia Prezydium Rady Narodowej m. [...] z dnia [...] ustanowiono na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu ograniczone prawo rzeczowe na rzecz każdoczesnych mieszkańców budynków: mieszkalnego-frontowego i części oficyny, znajdujących się na części nieruchomości przy ul. C [...] – obecnie B [...] (nieobjętej wnioskiem o wywłaszczenie) polegające na przejściu i przejeździe w pasie o szerokości 7 m, celem korzystania z budynku murowanego gospodarczego (mieszczącego komórki, pralnię i wc), usytuowanego na części nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu oraz do puszek na śmieci. W przedmiotowej sprawie służebność oznacza jedynie prawo przejazdu i przechodu w pasie o szerokości 7 m przez nieruchomość, na której usytuowany jest budynek przeznaczony do rozbiórki, skarżącym nie przysługują natomiast żadne prawa względem samego budynku. Z treści ustanowionej służebności gruntowej nie wynika uprawnienie właściciela nieruchomości władnącej do żądania, by mimo podstawy wynikającej z przepisów o treści wykonywania własności, właściciel nieruchomości obciążonej powstrzymywał się od określonych działań względem własnej nieruchomości, w tym dokonania rozbiórki poszczególnych budynków. Nadto, jak przyznała we wniosku o stwierdzenie zasiedzenia udziałów w nieruchomości skarżąca A. B., taka służebność nie została wpisana do jakiejkolwiek księgi wieczystej. Co więcej, na rozprawie w dniu 5 września 2012 r. pełnomocnik A Spółki z o.o. wnosząc o oddalenie skargi podniósł, że rozbiórka budynku została wykonana zgodnie z treścią decyzji, a Spółka jest wieczystym użytkownikiem gruntu i właścicielem naniesień na tym gruncie, tj. budynków na działce nr [...].
W odniesieniu do kwestii drugiego zarzutu, a mianowicie wydanie decyzji na wniosek osoby nie posiadającej wyłącznego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 3 pkt 11 ustawy Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. nr 243 z 2010r., poz. 1623 ze zm.), przez pojęcie "prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane" - należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych. Stosownie do przepisów prawa budowlanego, występując z wnioskiem o wydanie pozwolenia na rozbiórkę, wnioskodawca nie musi posiadać prawa do dysponowania nieruchomością, czego wyrazem jest treść art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego. Otóż, zgodnie z tym przepisem, do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę należy dołączyć:
a) zgodę właściciela obiektu;
b) szkic usytuowania obiektu budowlanego;
c) opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych;
d) opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia;
e) pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów i inne dokumenty wymagane przepisami szczególnymi;
f) w zależności od potrzeb projekt rozbiórki obiektu.
Wbrew opinii skarżących, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością nie jest konieczne do uzyskania decyzji rozbiórkowej, jest natomiast obligatoryjnym załącznikiem wniosku o pozwolenie na budowę. Z powyższego wynika bowiem, że do uzyskania pozwolenia na rozbiórkę wystarczy jedynie zgoda właściciela obiektu.
W tym miejscu podkreślenia wymaga, że postępowanie administracyjne w niniejszej sprawie przeprowadzone zostało prawidłowo. Organy administracji podjęły wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 7 K.p.a.), w sposób wyczerpujący zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 K.p.a.) i oceniły na podstawie całokształtu materiału dowodowego. W niniejszej sprawie wniosek o pozwolenie na rozbiórkę przedmiotowego budynku został złożony przez uprawniony podmiot, wniosek zawierał wszystkie załączniki wymagane przez art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego, tj. projekt rozbiórki budynku, szkic usytuowania obiektu, opis sposobu i zakresu prowadzenia robót rozbiórkowych, opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia.
W tej sytuacji, ponieważ podjęte rozstrzygnięcia nie naruszają prawa, a podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, przy jednoczesnym braku okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod rozwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 151 p.p.s.a.
n.k-o.
