VI SA/Wa 551/12

Uzasadnienie

Zaskarżoną uchwałą Komisja Egzaminacyjna II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości w celu rozpatrzenia odwołań od wyników egzaminu adwokackiego utrzymała w mocy uchwałę Komisji Egzaminacyjnej Nr [...] do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego w 2011 r. z siedzibą w [...] w sprawie ustalenia wyniku egzaminu adwokackiego z dnia [...] lipca 2011 r. stwierdzającą, że T. P., skarżący w niniejszej sprawie, uzyskał wynik negatywny z egzaminu adwokackiego.

Uchwała została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniach [...] czerwca - [...] czerwca 2011 r. skarżący przystąpił do egzaminu adwokackiego przed Komisją Egzaminacyjną Nr [...] do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego w 2011 r. z siedzibą w [...].

Uchwałą nr [...] ww. Komisja na podstawie art. art. 78f ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm.) stwierdziła, że skarżący uzyskał wynik negatywny z egzaminu adwokackiego.

W uzasadnieniu wskazano, że po sprawdzeniu testu z pierwszej części egzaminu oraz po dokonaniu oceny każdego z zadań z części drugiej do piątej egzaminu, Komisja Egzaminacyjna ustaliła, że z pierwszej części egzaminu adwokackiego, stanowiącej zestaw pytań testowych skarżący otrzymał ocenę dobrą (77 pkt), z drugiej części egzaminu adwokackiego (prawo karne) - ocenę dostateczną, z trzeciej części egzaminu adwokackiego (prawo cywilne) - ocenę dostateczną, z czwartej części egzaminu adwokackiego (prawo gospodarcze) - ocenę niedostateczna, z piątej części egzaminu adwokackiego (prawo administracyjne) - ocenę niedostateczną.

Mając na uwadze uzyskane przez skarżącego oceny w tym oceny niedostateczne z czwartej i piątej części egzaminu Komisja odwołując się do art. 78f ust. 1 powołanej ustawy ustaliła, że skarżący uzyskał negatywny wynik z egzaminu adwokackiego.

Skarżący złożył odwołanie od powyższej uchwały wnosząc o zmianę w całości zaskarżonej uchwały poprzez stwierdzenie, że uzyskał wynik pozytywny z egzaminu adwokackiego.

W obszernym uzasadnieniu odwołania skarżący odnośnie oceny niedostatecznej z pracy z prawa administracyjnego wskazał, że zaproponowane przez niego rozwiązanie zadania z zakresu prawa administracyjnego zawiera wszystkie wymagane elementy, gdyż sporządzona skarga została wniesiona w ustawowym terminie trzydziestu dni, zawiera oznaczenie sądu, do którego jest skierowana, oznaczenie stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, oznaczenie rodzaju pisma, osnowę wniosków, podpis pełnomocnika, wymienienie załączników, wskazanie zaskarżonej decyzji, oznaczenie organu, którego działania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego. Skarga została wniesiona za pośrednictwem właściwego organu wraz z odpisami dla organu i strony przeciwnej oraz dołączono do niej pełnomocnictwo z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej. Skarga zawiera wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji oraz alternatywnie - wniosek o uchylenie skarżonej decyzji w całości, w skardze podniesione zostały zarzuty naruszenia art. 40 § 2 k.p.a. oraz art. 92 i 94 k.p.a., oraz został zawarty został wniosek o zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżący podkreślił, że na osiem elementów, jakie należało uwzględnić rozwiązując zadanie z zakresu prawa administracyjnego, jego praca zawierała znaczną ich większość i znalazły się w niej praktycznie wszystkie zagadnienia merytoryczne. Wskazał, że zwięzły styl pisania i lakoniczność wypowiedzi była spowodowana stresem egzaminacyjnym oraz krótkim czasem, jaki był przeznaczony na sporządzenie skargi.

Odnosząc się do oceny pracy z zakresu prawa gospodarczego skarżący wskazał, że umowa spółki partnerskiej, jaką sporządził, zawiera wszystkie elementy konieczne dla utworzenia spółki partnerskiej, czyli określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, przedmiot działalności spółki, firmę spółki, określenie siedziby spółki, określenie wkładów wnoszonych przez partnerów oraz ich wartość Skarżący wskazał również, że założył brakujące elementy stanu faktycznego niezbędne do sporządzenia zadania, ponadto samodzielnie wzbogacił umowę spółki o szereg postanowień dodatkowych. Ponadto w treści sporządzonej umowy spółki uwzględnił obligatoryjne postanowienia w zakresie obowiązku powiadomienia właściwych okręgowych rad adwokackich o utworzeniu oddziałów spółki partnerskiej wystąpienia partnera ze spółki, zapisu na sąd polubowny.

Skarżący nie zgodził się ze stanowiskiem egzaminatora co do wadliwie oznaczonej firmy spółki partnerskiej. Powołując się na naukę prawa handlowego wskazał, iż podanie wolnego zawodu w firmie spółki partnerskiej jest tzw. działaniem nadmiarowym, które w praktyce prowadzi do częstej zmiany firmy spółki w razie jej rozszerzenia o przedstawicieli innych wolnych zawodów, stąd postuluje się liberalną wykładnię przepisów o firmie, a de lege ferenda postuluje się, aby jedynym elementem obowiązkowym firmy spółki partnerskiej był dodatek "spółka partnerska". Wskazał, że większość postanowień sporządzonej umowy spółki była prawidłowa, a wątpliwości pojawiły się tylko, co do niektórych zagadnień, które są dopuszczalne w świetle nauki prawa handlowego i orzecznictwa.

Skarżący podsumowując odwołanie podkreślił, że zadania z części czwartej i piątej egzaminu adwokackiego starał się rozwiązać z zachowaniem należytej staranności, jednak stres oraz zwięzły sposób formułowania myśli spowodował, iż pomimo posiadanej wiedzy, niektórych zagadnień nie rozwinął wystarczająco obszernie, co nie powinno jednak umniejszać ogólnej poprawności merytorycznej jego prac egzaminacyjnych.

Uchwałą z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] Komisja Egzaminacyjna II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości w celu rozpatrzenia odwołań od wyników egzaminu adwokackiego na podstawie art. 78h ust. 1, ust. 9 i ust. 12 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze w związku z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymała w mocy zaskarżoną uchwałę.

Organ odnosząc się do zarzutów odwołania w części dotyczącej zadania z prawa administracyjnego wskazał, że w opisie istotnych zagadnień zwrócono uwagę na to by zdający podnieśli zarzut naruszenia art. 40 § 2, art. 91 § 1, art. 92, art. 94 § 1 i 2 k.p.a., a także art. 8 i 10 k.p.a. a wniosek był oparty o art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. Zdaniem organu skarżący sporządzając skargę dostrzegł większość z powołanych naruszeń, sporządził skargę prawidłową pod względem formalnym i wykazał się dobrą znajomością wiedzy z zakresu prawa administracyjnego, co uzasadnia uwzględnienie odwołania w tej części.

Natomiast co do oceny zadania z prawa gospodarczego organ uznał, iż brak jest podstaw do przypisania tej niedostatecznej ocenie znamion wadliwości.

Art. 90 k.s.h., który reguluje zasady konstruowania i używania firmy spółki partnerskiej jest przepisem bezwzględnie obowiązującym, a zgodnie z nim § 1 tego przepisu firma spółki winna zawierać określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. Jest to, zdaniem organu obowiązkowy element firmy omawianej spółki, bez zawarcia którego nie jest możliwe zarejestrowanie spółki i firma winna być skonstruowana zgodnie z powyższym ustawowym wymogiem, niezależnie od tego, jakie poglądy są w tym zakresie prezentowane w doktrynie. Nie jest zatem wystarczające, wbrew przekonaniu skarżącego, każde pośrednie określenie w umowie wolnego zawodu wykonywanego w ramach spółki partnerskiej. Funkcją tego obowiązkowego dodatku jest ujawnienie wobec osób trzecich, jaki wolny zawód wykonują w spółce jej partnerzy. Zawód ten musi być zawarty w firmie spółki. Sąd rejestrowy badający, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa (art. 23 ust. 1 ustawy o KRS), tak oznaczonej spółki jak w pracy skarżącego ("[...]") nie zarejestruje. Oznacza to, że uchybienie, które zasadnie wytknęła egzaminator M. G. jest błędem istotnym, gdyż bez zmiany umowy spółki, jej zarejestrowanie nie byłoby możliwe. Na uchybienie to zwrócił uwagę także drugi egzaminator.

Organ wskazał także, że egzaminator M. G. słusznie podniosła, iż zgodnie z art. 91 pkt 3 k.s.h. umowa winna zawierać imiona i nazwiska partnerów ponoszących nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2 k.s.h. To uchybienie byłoby powodem odmowy zarejestrowania spółki bez odpowiedniej zmiany jej umowy.

Jednym z założeń zadania egzaminacyjnego było, że nie będzie możliwe reprezentowanie spółki przez jednego z partnerów. Nie stanowi prawidłowego wykonania tego kryterium zapis zawarty w pracy skarżącego "Partnerzy zgodnie postanawiają, iż spółkę może reprezentować, co najmniej dwóch partnerów". Zapis zaproponowany przez skarżącego pozwala na reprezentowanie spółki przez wszystkich trzech partnerów. Skoro bowiem może ją reprezentować "co najmniej dwóch partnerów", to oznacza, że także może ją reprezentować trzech partnerów, a więc wszyscy, co jest sprzeczne z założeniem zadania egzaminacyjnego. Skoro zadanie to zakładało, że nie będzie możliwe reprezentowanie spółki przez jednego z partnerów, to należało w umowie zapisać, którzy pozostali dwaj partnerzy będą spółkę reprezentować, co jest wymogiem określonym w art. 91 pkt 4 k.s.h. Nie ma więc zdaniem organu racji skarżący, iż wykonanie przez niego założenia dotyczącego reprezentacji spółki było prawidłowe.

Organ podkreślił, przy tym, że na siedem założeń jakie należało uwzględnić w pracy, skarżący trzy wykonał niepoprawnie: w zakresie reprezentacji spółki, wskazania osoby, która wstąpi do spółki po śmierci partnera oraz rozszerzenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Istotnym uchybieniem było nadto wadliwe określenie firmy spółki. Umowa w brzmieniu zaprojektowanym przez skarżącego nie mogłaby być podstawą do zarejestrowania spółki.

Organ wskazał, iż zaletą pracy jest zawarcie postanowień wymaganych dla wykonywania zawodu adwokata przewidzianych w uchwale nr 54/2009 Naczelnej rady Adwokackiej z dnia 12 września 2009 r. w sprawie Regulaminu wykonywania zawodu adwokata w kancelarii indywidualnej lub w spółkach, ale w zaistniałym stanie rzeczy ich wskazanie nie jest wystarczające do uznania, że praca zasługuje na ocenę pozytywną. Skoro bowiem skarżący sporządził umowę, na podstawie której spółka nie mogłaby być zarejestrowana, to przemawia to za brakiem dostatecznej wiedzy i umiejętności skarżącego w stosowaniu prawa i prowadzi to do wniosku, iż nie posiada on dostatecznych kwalifikacji do wykonywania zawodu adwokata.

W obszernej skardze na powyższą uchwałę skarżący wnosząc o jej uchylenie zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego tj.

- art. 78d ust. 10 w zw. z art. 78e ust. 2 oraz art. 78d ust. 1 i 7 ustawy Prawo o adwokaturze, poprzez niewłaściwe zastosowanie ustalonej przez ustawodawcę skali ocen polegające na nieuzasadnionym utrzymaniu oceny negatywnej z zakresu prawa gospodarczego, pomimo że w uzasadnieniu uchwały Komisji II stopnia nie została wskazana przesłanka całkowicie dyskwalifikująca pracę skarżącego w tym zakresie, a do zarzutów skarżącego odniesiono się pobieżnie bez ich szczegółowej analizy, a zwłaszcza bez dostrzeżenia, że rozwiązanie było poprawne w świetle poleceń zadania oraz treści przepisów kodeksu spółek handlowych;

- art. 78e ust. 1 oraz art. 78d ust. 1 i 7 ustawy Prawo o adwokaturze, poprzez nieuwzględnienie, a w części niewłaściwe zastosowanie ustalonych przez ustawodawcę kryteriów oceny pracy, co polegało na tym, że pomimo, iż o zaliczeniu zadania z zakresu prawa gospodarczego decydowało spełnienie trzech kryteriów (zachowanie wymogów formalnych, właściwość zastosowanych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje), a skarżący wszystkie z nich spełnił prawidłowo, to ocena jaką mu pomimo tego wystawiono była niedostateczna;

- naruszenie art. 78h ust. 9 ustawy Prawo o adwokaturze, polegające na nieprawidłowym rozpoznaniu odwołania skarżącego poprzez nie odniesienie się do wszystkich zarzutów.

Skarżący wskazał również na naruszenie przepisów postępowania tj.:

- art. 7, 77, 107 § 3 oraz 138 k.p.a. w związku z art. 78h ust. 12 ustawy Prawo o adwokaturze, poprzez nie podjęcie w toku postępowania odwoławczego kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia sprawy, brak wyczerpującego rozpatrzenia materiału zgromadzonego w sprawie oraz zarzutów sformułowanych przez niego w odwołaniu;

- art. 139 k.p.a. w związku z art. 78h ust. 12 ustawy Prawo o adwokaturze, poprzez działanie Komisji II stopnia, która jako organ odwoławczy, dokonując oceny zasadności podniesionych w odwołaniu zarzutów, sformułowała wobec pracy skarżącego nowe zarzuty, a mianowicie nie uwzględnienie dyrektyw wynikających z art. 101 k.s.h., pomimo że z treści polecenia zadania nie wynikała konieczność zastosowania tego przepisu i utrzymała ocenę niedostateczną wystawioną skarżącemu z prawa gospodarczego, choć uznała, że zasadna jest tylko część błędów zarzuconych skarżącemu przez Komisję I stopnia.

W odpowiedzi na skargę organ wnosząc o jej oddalenie, podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym stosownie do § 2 powołanego artykułu, kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zw. p.p.s.a. - Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona uchwała nie narusza bowiem prawa w stopniu uzasadniającym w świetle art. 145 § 1 p.p.s.a. jej uchylenie.

Zgodnie z art. 78d ust. 2 ustawy Prawo o adwokaturze egzamin adwokacki składa się z pięciu części pisemnych. Pierwsza część egzaminu adwokackiego polega na rozwiązaniu testu składającego się z zestawu 100 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa oraz z karty odpowiedzi (art. 78d ust. 3 ustawy ).

Druga część egzaminu adwokackiego, zgodnie z art. 78d ust. 5 Prawa o adwokaturze, polega na rozwiązaniu zadania z zakresu prawa karnego polegającego na przygotowaniu aktu oskarżenia lub apelacji, albo w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia, na sporządzeniu opinii prawnej w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny.

Trzecia część egzaminu adwokackiego (art. 78d ust. 6 Prawa o adwokaturze) polega na rozwiązaniu zadania z zakresu prawa cywilnego polegającego na przygotowaniu pozwu lub wniosku albo apelacji, albo w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia, na sporządzeniu opinii prawnej w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny.

Czwarta część egzaminu adwokackiego (art. 78d ust. 7 Prawa o adwokaturze) polega na rozwiązaniu zadania z zakresu prawa gospodarczego polegającego na przygotowaniu umowy albo pozwu lub wniosku albo apelacji, a w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia, na sporządzeniu opinii prawnej w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny.

Piąta część egzaminu adwokackiego (art. 78d ust. 8 Prawa o adwokaturze) polega na rozwiązaniu zadania z zakresu prawa administracyjnego polegającego na przygotowaniu skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego lub skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego albo w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia, na sporządzeniu opinii prawnej w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny.

Egzamin został przeprowadzony w kolejności i w podziale na części wskazane w wymienionych przepisach oraz ocenę prac oparto na przepisach według stanu prawnego obowiązującego w dniu egzaminu.

Egzamin został przeprowadzony także zgodnie z trybem określonym w Rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 września 2009 r. w sprawie przeprowadzania egzaminu adwokackiego (Dz. U. Nr 163, poz. 1301 ze zm.). Podane w przepisach tego rozporządzenia czasy na poszczególne części egzaminu były zachowane. Także pozostałe wymagania co do przeprowadzenia egzaminu odpowiadały określonym w Rozdziale 4 wymienionego rozporządzenia.

Podczas rozwiązywania zadań z części drugiej do piątej egzaminu adwokackiego zdający mogli korzystać z tekstów aktów prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa (art. 78d ust. 12 Prawa o adwokaturze).

Z przebiegu egzaminu adwokackiego sporządzono niezwłocznie protokół, zgodnie z art. 78g ust. 1 Prawa o adwokaturze który podpisali członkowie komisji egzaminacyjnej uczestniczący w egzaminie adwokackim.

Z kolei Komisja II Stopnia zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 września 2009 r. w sprawie komisji egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu adwokackiego (Dz. U. Nr 164, poz. 1315) odbyła posiedzenia, na których jej członkowie wskazani przez przewodniczącego sporządzili dla konkretnych odwołań opinie odnoszące się wyłącznie do poszczególnych zarzutów podnoszonych w odwołaniach.

Takie opinie w sprawie zadań skarżącego członkowie Komisji II Stopnia sporządzili uznając, że z zadania z zakresu prawa gospodarczego skarżący zasadnie otrzymał ocenę niedostateczną. W tym zakresie Komisja II Stopnia szczegółowo uzasadniła dlaczego ocena Komisji Egzaminacyjnej była właściwa i w związku z tym zarzut naruszenia przepisu art. 107 § 3 k.p.a. stawiany przez skarżącego, w ocenie Sądu, nie był trafny. Komisja II Stopnia szczegółowo opisała pracę skarżącego wskazując na uchybienia, które w jej ocenie, tak jak w ocenie egzaminatorów, nie kwalifikowały zadania z prawa gospodarczego na ocenę pozytywną.

Zgodnie z art. 78e ust. 2 do ust. 4 ustawy Prawo o adwokaturze oceny rozwiązania każdego z zadań z części drugiej do piątej egzaminu adwokackiego dokonują niezależnie od siebie dwaj egzaminatorzy z dziedzin prawa, których dotyczy praca pisemna, jeden spośród wskazanych przez Ministra Sprawiedliwości, drugi spośród wskazanych przez Naczelną Radę Adwokacką biorąc pod uwagę w szczególności zachowanie wymogów formalnych, właściwość zastosowanych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje. Każdy z egzaminatorów sprawdzających pracę pisemną wystawia ocenę cząstkową i sporządza pisemne uzasadnienie wystawionej oceny cząstkowej i przekazuje je niezwłocznie przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej, który załącza wszystkie uzasadnienia ocen cząstkowych dotyczące prac zdającego do protokołu z przebiegu egzaminu adwokackiego. Ostateczną ocenę z pracy pisemnej z danego zadania z części drugiej do piątej egzaminu adwokackiego stanowi średnia ocen cząstkowych przyznanych przez każdego z egzaminatorów,

Egzaminatorzy oceniający pracę skarżącego z prawa gospodarczego wydali oceny cząstkowe - 3 i - 2, co skutkowało, że średnia arytmetyczna z wystawionych ocen cząstkowych była oceną negatywną.

Rozstrzygnięcia podejmowane w sprawie ustalenia wyniku egzaminu adwokackiego są rozstrzygnięciami o charakterze uznaniowym. Oznacza to, iż egzaminatorzy i komisje podejmujące uchwały, w ramach posiadanej profesjonalnej wiedzy ustalają wyniki zdających przy zachowaniu pewnego luzu decyzyjnego, co oznacza, iż w konkretnym przypadku kontrola Sądu obejmuje zbadanie, czy nie zostały przekroczone granice uznania oraz czy organ nie dopuścił się istotnych uchybień w procesie oceny pracy i czy odniósł się do wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia i Sąd w takim zakresie dokonał niniejszej sprawie kontroli stwierdzającej, iż zaskarżona uchwała została podjęta z uwzględnieniem obowiązującego prawa i stanu faktycznego sprawy.

W szczególności za chybiony uznać należy zarzut zaniechania przez organ dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. W uzasadnieniu zaskarżonej uchwały organ dokonał analizy wszystkich błędów pracy skarżącego z zakresu prawa gospodarczego i uczynił to mając na uwadze ustawowe kryteria oceny.

Uzasadnienie uchwały wyjaśnia powody jej podjęcia. Przywołane są stosowne przepisy prawa, zostały wyjaśnione powody, dla których Komisja II Stopnia uznała, że projekt umowy spółki partnerskiej sporządzony przez skarżącego został oceniony negatywnie.

Uzasadnienie uchwały zawiera wszystkie elementy, o których mowa w art. 107 § 3 k.p.a. Wskazano fakty, które organ uznał za udowodnione, dowody na których się oparł, oraz przyczyny z powodu których odmówił racji twierdzeniom skarżącego. Ponadto wskazać należy, iż zaskarżona uchwała została wydana w oparciu o całokształt materiału dowodowego. Na siedem założeń jakie należało uwzględnić w pracy, skarżący trzy wykonał niepoprawnie: w zakresie reprezentacji spółki, wskazania osoby, która wstąpi do spółki po śmierci partnera oraz rozszerzenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Uchybienia te nie są marginalne ponieważ umowa w brzmieniu zaprojektowanym przez skarżącego nie mogłaby być podstawą do zarejestrowania spółki.

W pracy skarżacego brak jest wskazania, iż A. N. jest spadkobiercą partnera J. K. (partner nr 1), a zgodnie z art. 101 k.s.h. tylko spadkobierca partnera może wstąpić w jego miejsce po jego śmierci. W rezultacie zatem założenie VI zadania egzaminacyjnego, że - jeden z partnerów wskaże osobę, która wstąpi do spółki na wypadek jego śmierci - nie zostało wykonane poprawnie.

Za całkowicie nieuzasadniony Sąd uznał zarzut naruszenia art. 139 k.p.a. Wskazać należy, że podnoszone w uchwale poszczególne kwestie stanowią ustosunkowanie się organu do zarzutów skarżącego zawartych w odwołaniu, mają określony kontekst, i w niczym nie pogarszają one sytuacji prawnej skarżącego. W wyniku decyzji Komisji I stopnia ustalono negatywny wynik egzaminu adwokackiego skarżącego i wystawiono za sporządzoną pracę ocenę niedostateczną. Organ odwoławczy oceniając działania Komisji I stopnia podtrzymał tę ocenę i nie pogorszył w niczym sytuacji procesowej skarżącego. Organ uzasadniając swe stanowisko przywołał konkretne błędy pracy egzaminacyjnej, które podlegały ocenie i rzutowały na podjęte rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu zaskarżonej uchwały, wskazano uchybienia, które wpłynęły na utrzymanie w mocy decyzji organu I stopnia. Brak jest natomiast stwierdzenia, że to ocena pracy dokonana na etapie postępowania odwoławczego powodowała wystawienie oceny negatywnej.

Sąd nie podziela również zarzutu nieustosunkowania się do całokształtu merytorycznych zarzutów i naruszenia art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 78h ust. 12 Prawa o adwokaturze. W uzasadnieniu uchwały organ w sposób precyzyjny i nie budzący wątpliwości przedstawił argumenty za uznaniem, iż wynik egzaminu był ustalony prawidłowo. Komisja prawidłowo i wnikliwie zebrała i oceniła materiał dowodowy, co odzwierciedla szczegółowe odniesienie się do wszystkich zarzutów odwołania.

Podkreślić ponownie należy, iż Komisja Egzaminacyjna dokonując oceny prac korzysta w tym zakresie ze swoistego "luzu decyzyjnego" i jeżeli jak w tym przypadku, ocena mieści się to w granicach przyjętych przez ustawę (kryterium oceny), to nie może podlegać podważeniu przez organ odwoławczy, zaś Sąd nie jest kolejną komisją egzaminacyjną i nie może zastępować uprawnionych organów powołanych przez Ministra Sprawiedliwości w ich kompetencjach.

Zgodnie z przepisem art. 78d ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze egzamin adwokacki polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego osoby przystępującej do egzaminu adwokackiego, do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu adwokata, w tym wiedzy z zakresu prawa i umiejętności jej praktycznego zastosowania z zakresu: materialnego i procesowego prawa karnego, materialnego i procesowego prawa wykroczeń, prawa karnego skarbowego, materialnego i procesowego prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego i procesowego prawa administracyjnego, postępowania sądowoadministracyjnego, prawa Unii Europejskiej, prawa konstytucyjnego oraz prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu adwokackiego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej oraz warunków wykonywania zawodu adwokata i etyki tego zawodu.

Cytowany przepis, określając zakres przedmiotowy egzaminu, kładzie nacisk na sprawdzenie przygotowania prawniczego zdającego do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu adwokata, w tym wiedzy z zakresu prawa i umiejętności jej praktycznego zastosowania. W związku z tym wymagania stawiane zdającemu nie przewidują odmiennego jego traktowania od takiego jakiemu poddaje się czynnego zawodowo adwokata. Dlatego zdający wykazując się wiedzą prawniczą powinien także wykazać się właściwym przygotowaniem do (jak to określa przepis) samodzielnego i należytego wykonywania zawodu adwokata. Wiedza w zakresie prawidłowego i zupełnego zastosowania odpowiednich przepisów prawa jest bowiem gwarantem właściwego wykonywania zawodu i na te okoliczności zwróciły uwagę obie Komisje. Egzamin adwokacki jest bowiem dla predestynującego do zawodu adwokata ostatnim sprawdzianem jego umiejętności.

Obie Komisje zbadały sporną pracę skarżącego wypowiadając się merytorycznie w swoich ocenach. Postępowanie przed Komisją Egzaminacyjną zostało przeprowadzone zgodnie z wymaganiami ustawy Prawo o adwokaturze, co było przedmiotem wcześniejszych omówień. Komisja II Stopnia została powołana przez Ministra Sprawiedliwości w składzie zgodnym z przepisem art. 78h ust. 2 i ust. 3 Prawa o adwokaturze. Żaden z członków Komisji II Stopnia nie podlegał wyłączeniu, a wszyscy jej członkowie złożyli oświadczenia wymagane art. 78h ust. 8 Prawa o adwokaturze. Działanie tej Komisji nie naruszało przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 września 2009 r. w sprawie komisji egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu adwokackiego. Z prac Komisji II Stopnia sporządzono protokół stwierdzający podjęcie zaskarżonej uchwały z dnia [...] grudnia 2011 r. zgodnie z przepisem art. 78h ust. 10 Prawa o adwokaturze, oraz uchwała ta została podpisana przez wszystkich członków tej Komisji.

Wprawdzie odwołanie skarżącego od uchwały nr [...] zostało uwzględnione w części dotyczącej zadania z prawa administracyjnego, ale Komisja II stopnia zasadnie podzieliła stanowisko ww. uchwały co do zasadności negatywnej oceny zadania z prawa administracyjnego, a taki stan rzeczy, w świetle art. 78f ust. 1 powołanej ustawy oznacza, iż skarżący uzyskał negatywny wynik egzaminu.

Brak jest zatem podstaw, tak z punktu widzenia rygorów obowiązującej procedury jak i przepisów powołanej ustawy, by przypisać wadliwość zaskarżonej uchwale.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał skargę za bezzasadną i na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.