II FSK 1653/14
Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-06-24Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Stanisław Bogucki /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA: Stanisław Bogucki po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej wniosku F. M. o wstrzymanie wykonania decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej F. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 914/13 w sprawie ze skargi F. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu z dnia 19 września 2013 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za okres od 2000 r. do 2011 r. postanawia: oddalić wniosek.
Uzasadnienie
1. Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2014 r., I SA/Bd 914/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę F. M. (dalej: Skarżący) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu (dalej: SKO) z dnia 19 września 2013 r., nr [...], w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowej w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za okres od 2000 r. do 2011 r.. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia podano art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej w skrócie: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.
2. Wnosząc do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA w Bydgoszczy, Skarżący (reprezentowany przez pełnomocnika – adwokata) zaskarżył go w całości i zażądał: (1) uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania WSA w Bydgoszczy, (2) rozpoznania skargi i (3) zasądzenia kosztów postępowania. Jednocześnie Skarżący wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku, "albowiem wykonanie jego może narazić skarżącego na dotkliwą stratę majątkową" (s. 3 skargi kasacyjnej). Uzasadniając skargę kasacyjną Skarżący stwierdził jednak, że jego wniosek dotyczy wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji SKO (a nie jak wskazano w petitum skargi kasacyjnej – zaskarżonego wyroku WSA w Bydgoszczy). Skarżący powałał się na swoją sytuację materialną, którą – jak stwierdził - "szczegółowo" przedstawił w "postępowaniu przez wojewódzkim sądem administracyjnym" (s. 6 skargi kasacyjnej).
3. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
3.1. Wniosek Skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na daleko posuniętą nieprecyzyjność wnoszącego skargę kasacyjną, który w jej petitum wskazuje, że wnosi o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku WSA w Bydgoszczy. Takie wniosek byłby bezprzedmiotowy, bowiem w przepisach ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidziano możliwości wstrzymania wykonania nieprawomocnych orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych. Wnioskowanie a contrario z treści art. 170 p.p.s.a. prowadzi do konkluzji, że orzeczenie, które nie ma przymiotu prawomocności nie ma także mocy wiążącej, a tym samym nie wywiera skutków prawnych. Z tego powodu ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewiduje instytucji wstrzymania wykonania zaskarżonego skargą kasacyjną orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego, która to skarga kasacyjna jest środkiem odwoławczym dewolutywnym oraz suspensywnym (jej wniesienie wstrzymuje uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia). Stąd wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego, skierowany do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez wnoszącego skargę kasacyjną, podlegałby odrzuceniu jako niedopuszczalny na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w związku z art. 64 § 3 i art. 193 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 16 lipca 2013 r., II FSK 2052/13; publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).
3.2. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego analiza uzasadnienia skargi kasacyjnej pozwala na odczytanie rzeczywistej intencji Skarżącego, który dąży do wstrzymania wykonania zaskarżonej do WSA w Bydgoszczy decyzji SKO. Wskazuje na to literalne odczytanie uzasadnienia analizowanego wniosku na stronie 6 skargi kasacyjnej. Tak odczytany wniosek Skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem Skarżący nie wykazał, że w jego sytuacji zasadne jest wstrzymanie wykonania ww. decyzji SKO na podstawie art. 61 § 1 i 3 w związku z art. 193 p.p.s.a.
W myśl art. 61 § 3 p.p.s.a., po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli (1) zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub (2) spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Zauważyć należy, że sąd może wstrzymać wykonanie zaskarżonego aktu lub czynności, jeżeli została spełniona co najmniej jedna z ustawowych przesłanek, uregulowana w art. 61 § 3 p.p.s.a., tj. gdy stwierdzono, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody albo niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody nie musi mieć charakteru materialnego. Chodzi więc o taką szkodę, która nie będzie mogła być zrekompensowana wskutek zwrotu spełnionego i wyegzekwowanego świadczenia, jak również nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do pierwotnego stanu (por.: np. postanowienie NSA z dnia 26 lutego 2013 r., II FSK 1064/12; publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/). Trudne do odwrócenia skutki, to takie prawne lub faktyczne skutki, które raz zaistniałe powodują istotną lub trwałą zmianę rzeczywistości, przy czym powrót do stanu poprzedniego może nastąpić tylko po dłuższym czasie lub przy stosunkowo dużym nakładzie sił i środków (por.: postanowienie NSA z dnia 30 kwietnia 2010 r., II FZ 110/10, publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).
W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że użyte przez ustawodawcę nieostre pojęcia – "znaczna szkoda" lub "trudne do odwrócenia skutki" wymagają konkretyzacji w dokładnie i wszechstronnie zgromadzonym materiale dowodowym, który powinien w szczególności przedstawić wnioskodawca (por. postanowienie NSA z dnia 26 września 2013 r., II FSK 2540/13 i powołane tam orzecznictwo, publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/). Samo powołanie się przez niego na ustawowe przesłanki bez wskazania, na czym one polegają w realiach konkretnej sprawy, w żaden sposób nie uzasadnia żądania wniosku. Na wnioskodawcy spoczywa obowiązek szczególnie wnikliwego uzasadnienia wniosku. Obowiązkiem sądu jest wszechstronna i wnikliwa ocena argumentów przedstawionych przez wnioskodawcę, jak również wynikających z akt sprawy. W sytuacji, gdy strona nie wskazuje we wniosku okoliczności uzasadniających wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, nie można przenosić całego ciężaru poszukiwania tych okoliczności na sąd.
3.3. W rozpoznawanej sprawie Skarżący powołał się na swoją sytuację materialną, zobrazowaną w postępowaniu przed WSA w Bydgoszczy. Z analizy akt sprawy wyłania się następujący stan faktyczny:
Skarżący mieszka w jednym pokoju u syna, utrzymuje się wyłącznie z emerytury otrzymywanej z KRUS w kwocie 925,81 zł (por. decyzja KRUS z dnia 11 marca 2013 r. włączona w akta administracyjne organu pierwszej instancji – karty nienumerowane), z czego po potrąceniu komorniczym w kwocie 274,20 zł pozostaje mu kwota 653,61 zł. Z tej kwoty ponosi następujące koszty: - media 40 zł, energia elektryczna 50 zł, woda – 50 zł, telefon 30 zł, wyżywienie 200 zł, odzież 50 zł na ubezpieczenie samochodu 230,50 zł za pół roku, paliwo 50 zł. Skarżący podał w postępowaniu podatkowym, że z powodu pogarszającej się sytuacji materialnej zmuszony był do sprzedaży znacznej części gospodarstwa, a pozostałą część przekazał synowi. Organ opisując sytuację majątkową podatnika wskazał, że Skarżący jest właścicielem dwóch pojazdów – przyczepy rolniczej Autosan D-44 i samochodu Ford Fiesta oraz współwłaścicielem samochodu BMW 520 (por. pismo Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego w Grudziądzu – k. 1 akt adm. organu drugiej instancji). Stwierdzono, że nie ma osób na utrzymaniu. Mieszka w domu należącym do syna, zajmując jeden pokój. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie nie wynika, aby był osobą schorowaną i ponosił stałe koszty opieki medycznej. Skarżący, jak zasadnie zauważyło w swojej decyzji SKO, osiąga miesięcznie nadwyżkę przychodów nad wydatkami w kwocie około 150 zł, jest w stanie, bez zagrożenia egzystencji, systematycznie zmniejszać kwotę zaległości podatkowej.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, powyższy stan faktyczny sprawy uzasadnia ocenę, że Skarżący, wbrew twierdzeniom podniesionym w uzasadnieniu wniosku o wstrzymanie zaskarżonej decyzji SKO, jest w stanie zmniejszać kwotę zaległości podatkowej, bez zagrożenia swoich podstawowych potrzeb bytowych, co uzasadnia ocenę, że w sytuacji Skarżącego nie zachodzi żadna z przesłanek wskazanych w art. 61 § 3 p.p.s.a. Nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że zaległość podatkowa, której dochodzenie będzie możliwe w drodze wykonania zaskarżonej decyzji SKO, nie powstała nagle, a w wyniku kilkuletnich zaniedbań podatnika w zakresie terminowego regulowania należności podatkowych.
3.4. Uwzględnienie powyżej wskazanego charakteru prawnego instytucji wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu oraz sytuacji majątkowej Skarżącego, prowadzi do konkluzji, że rozpoznany wniosek jest bezzasadny. Stąd Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 61 § 3 w związku z art. 61 § 5 oraz 193 p.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Stanisław Bogucki /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA: Stanisław Bogucki po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej wniosku F. M. o wstrzymanie wykonania decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej F. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 914/13 w sprawie ze skargi F. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu z dnia 19 września 2013 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za okres od 2000 r. do 2011 r. postanawia: oddalić wniosek.
Uzasadnienie
1. Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2014 r., I SA/Bd 914/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę F. M. (dalej: Skarżący) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu (dalej: SKO) z dnia 19 września 2013 r., nr [...], w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowej w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za okres od 2000 r. do 2011 r.. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia podano art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej w skrócie: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.
2. Wnosząc do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA w Bydgoszczy, Skarżący (reprezentowany przez pełnomocnika – adwokata) zaskarżył go w całości i zażądał: (1) uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania WSA w Bydgoszczy, (2) rozpoznania skargi i (3) zasądzenia kosztów postępowania. Jednocześnie Skarżący wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku, "albowiem wykonanie jego może narazić skarżącego na dotkliwą stratę majątkową" (s. 3 skargi kasacyjnej). Uzasadniając skargę kasacyjną Skarżący stwierdził jednak, że jego wniosek dotyczy wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji SKO (a nie jak wskazano w petitum skargi kasacyjnej – zaskarżonego wyroku WSA w Bydgoszczy). Skarżący powałał się na swoją sytuację materialną, którą – jak stwierdził - "szczegółowo" przedstawił w "postępowaniu przez wojewódzkim sądem administracyjnym" (s. 6 skargi kasacyjnej).
3. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
3.1. Wniosek Skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na daleko posuniętą nieprecyzyjność wnoszącego skargę kasacyjną, który w jej petitum wskazuje, że wnosi o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku WSA w Bydgoszczy. Takie wniosek byłby bezprzedmiotowy, bowiem w przepisach ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidziano możliwości wstrzymania wykonania nieprawomocnych orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych. Wnioskowanie a contrario z treści art. 170 p.p.s.a. prowadzi do konkluzji, że orzeczenie, które nie ma przymiotu prawomocności nie ma także mocy wiążącej, a tym samym nie wywiera skutków prawnych. Z tego powodu ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewiduje instytucji wstrzymania wykonania zaskarżonego skargą kasacyjną orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego, która to skarga kasacyjna jest środkiem odwoławczym dewolutywnym oraz suspensywnym (jej wniesienie wstrzymuje uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia). Stąd wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego, skierowany do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez wnoszącego skargę kasacyjną, podlegałby odrzuceniu jako niedopuszczalny na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w związku z art. 64 § 3 i art. 193 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 16 lipca 2013 r., II FSK 2052/13; publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).
3.2. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego analiza uzasadnienia skargi kasacyjnej pozwala na odczytanie rzeczywistej intencji Skarżącego, który dąży do wstrzymania wykonania zaskarżonej do WSA w Bydgoszczy decyzji SKO. Wskazuje na to literalne odczytanie uzasadnienia analizowanego wniosku na stronie 6 skargi kasacyjnej. Tak odczytany wniosek Skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem Skarżący nie wykazał, że w jego sytuacji zasadne jest wstrzymanie wykonania ww. decyzji SKO na podstawie art. 61 § 1 i 3 w związku z art. 193 p.p.s.a.
W myśl art. 61 § 3 p.p.s.a., po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli (1) zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub (2) spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Zauważyć należy, że sąd może wstrzymać wykonanie zaskarżonego aktu lub czynności, jeżeli została spełniona co najmniej jedna z ustawowych przesłanek, uregulowana w art. 61 § 3 p.p.s.a., tj. gdy stwierdzono, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody albo niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody nie musi mieć charakteru materialnego. Chodzi więc o taką szkodę, która nie będzie mogła być zrekompensowana wskutek zwrotu spełnionego i wyegzekwowanego świadczenia, jak również nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do pierwotnego stanu (por.: np. postanowienie NSA z dnia 26 lutego 2013 r., II FSK 1064/12; publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/). Trudne do odwrócenia skutki, to takie prawne lub faktyczne skutki, które raz zaistniałe powodują istotną lub trwałą zmianę rzeczywistości, przy czym powrót do stanu poprzedniego może nastąpić tylko po dłuższym czasie lub przy stosunkowo dużym nakładzie sił i środków (por.: postanowienie NSA z dnia 30 kwietnia 2010 r., II FZ 110/10, publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).
W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że użyte przez ustawodawcę nieostre pojęcia – "znaczna szkoda" lub "trudne do odwrócenia skutki" wymagają konkretyzacji w dokładnie i wszechstronnie zgromadzonym materiale dowodowym, który powinien w szczególności przedstawić wnioskodawca (por. postanowienie NSA z dnia 26 września 2013 r., II FSK 2540/13 i powołane tam orzecznictwo, publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/). Samo powołanie się przez niego na ustawowe przesłanki bez wskazania, na czym one polegają w realiach konkretnej sprawy, w żaden sposób nie uzasadnia żądania wniosku. Na wnioskodawcy spoczywa obowiązek szczególnie wnikliwego uzasadnienia wniosku. Obowiązkiem sądu jest wszechstronna i wnikliwa ocena argumentów przedstawionych przez wnioskodawcę, jak również wynikających z akt sprawy. W sytuacji, gdy strona nie wskazuje we wniosku okoliczności uzasadniających wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, nie można przenosić całego ciężaru poszukiwania tych okoliczności na sąd.
3.3. W rozpoznawanej sprawie Skarżący powołał się na swoją sytuację materialną, zobrazowaną w postępowaniu przed WSA w Bydgoszczy. Z analizy akt sprawy wyłania się następujący stan faktyczny:
Skarżący mieszka w jednym pokoju u syna, utrzymuje się wyłącznie z emerytury otrzymywanej z KRUS w kwocie 925,81 zł (por. decyzja KRUS z dnia 11 marca 2013 r. włączona w akta administracyjne organu pierwszej instancji – karty nienumerowane), z czego po potrąceniu komorniczym w kwocie 274,20 zł pozostaje mu kwota 653,61 zł. Z tej kwoty ponosi następujące koszty: - media 40 zł, energia elektryczna 50 zł, woda – 50 zł, telefon 30 zł, wyżywienie 200 zł, odzież 50 zł na ubezpieczenie samochodu 230,50 zł za pół roku, paliwo 50 zł. Skarżący podał w postępowaniu podatkowym, że z powodu pogarszającej się sytuacji materialnej zmuszony był do sprzedaży znacznej części gospodarstwa, a pozostałą część przekazał synowi. Organ opisując sytuację majątkową podatnika wskazał, że Skarżący jest właścicielem dwóch pojazdów – przyczepy rolniczej Autosan D-44 i samochodu Ford Fiesta oraz współwłaścicielem samochodu BMW 520 (por. pismo Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego w Grudziądzu – k. 1 akt adm. organu drugiej instancji). Stwierdzono, że nie ma osób na utrzymaniu. Mieszka w domu należącym do syna, zajmując jeden pokój. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie nie wynika, aby był osobą schorowaną i ponosił stałe koszty opieki medycznej. Skarżący, jak zasadnie zauważyło w swojej decyzji SKO, osiąga miesięcznie nadwyżkę przychodów nad wydatkami w kwocie około 150 zł, jest w stanie, bez zagrożenia egzystencji, systematycznie zmniejszać kwotę zaległości podatkowej.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, powyższy stan faktyczny sprawy uzasadnia ocenę, że Skarżący, wbrew twierdzeniom podniesionym w uzasadnieniu wniosku o wstrzymanie zaskarżonej decyzji SKO, jest w stanie zmniejszać kwotę zaległości podatkowej, bez zagrożenia swoich podstawowych potrzeb bytowych, co uzasadnia ocenę, że w sytuacji Skarżącego nie zachodzi żadna z przesłanek wskazanych w art. 61 § 3 p.p.s.a. Nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że zaległość podatkowa, której dochodzenie będzie możliwe w drodze wykonania zaskarżonej decyzji SKO, nie powstała nagle, a w wyniku kilkuletnich zaniedbań podatnika w zakresie terminowego regulowania należności podatkowych.
3.4. Uwzględnienie powyżej wskazanego charakteru prawnego instytucji wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu oraz sytuacji majątkowej Skarżącego, prowadzi do konkluzji, że rozpoznany wniosek jest bezzasadny. Stąd Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 61 § 3 w związku z art. 61 § 5 oraz 193 p.p.s.a.
