III SA/Wa 2988/11
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2012-08-09Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Bożena Dziełak /sprawozdawca/
Katarzyna Golat /przewodniczący/
Waldemar ŚledzikSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędziowie Sędzia WSA Bożena Dziełak (sprawozdawca), Sędzia WSA Waldemar Śledzik, Protokolant starszy sekretarz sądowy Monika Staniszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi C. Polska sp. z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę
Uzasadnienie
Skarżąca – C. sp. o.o. w W., 6 czerwca 2011r. złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.
Opisując stan faktyczny wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży piwa. W celu zintensyfikowania sprzedaży organizuje dla swoich kontrahentów akcje, które co do zasady przybierają postać konkursów lub loterii promocyjnych. Są one zawsze związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Skarżącą i uczestników. Warunkiem nabycia losu uprawniającego do wzięcia udziału w loterii promocyjnej jest np. zakup produktów Skarżącej. Natomiast zwycięzcy konkursu mogą być wyłaniani w oparciu o kryteria takie, jak wielkość zamówienia złożonego na produkty Skarżącej, czy też przygotowanie najładniejszej ich ekspozycji. Konkursy zawsze organizowane są w oparciu o regulaminy, a loterie promocyjne prowadzone są na podstawie decyzji właściwego Dyrektora Izby Celnej w zakresie urządzenia gry hazardowej. Nagrodami w konkursach i loteriach promocyjnych są m.in. gadżety reklamowe z logo Skarżącej, bilety na różnego rodzaju imprezy, sprzęt RTV i AGD oraz wycieczki turystyczne.
Konkursy i loterie skierowane są wyłącznie do kontrahentów Skarżącej. Udziału w nich nie mogą brać konsumenci, którzy nie są związani ze Skarżącą umowami o współpracy handlowej. W zależności od skali działalności prowadzonej przez danego kontrahenta mogą oni funkcjonować jako spółki kapitałowe, spółki nie posiadające osobowości prawnej lub jako indywidualne jednoosobowe działalności gospodarcze.
Skarżąca zadała pytanie, czy w przypadku organizacji konkursów lub loterii promocyjnych, w których zwycięzcami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w momencie wydania im nagród, ciążą na niej jako na płatniku obowiązki, o których mowa w art. 41 ust. 4 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) – dalej: "u.p.d.o.f."?
Zdaniem Skarżącej, na pytanie powyższe należy odpowiedzieć przecząco. Powołując się na przepisy u.p.d.o.f., tj. art. 9 ust. 1 (zasada powszechności opodatkowania), art. 10 ust. 1 (źródła przychodów), art. 5a pkt 6 (definicja pozarolniczej działalności gospodarczej) i art. 14 ust. 1 (przychód z działalności gospodarczej) wywiodła, iż do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należy zaliczyć wszystko, co w związku z tą działalnością uzyska przedsiębiorca, bez względu na sposób uzyskania danego przysporzenia. Jeśli więc kontrahenci Skarżącej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będą uczestniczyli w organizowanych przez nią konkursach lub loteriach promocyjnych, uzyskane nagrody będą stanowiły przychód z prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Jeżeli bowiem zadania konkursowe będą opierały się na rywalizacji w zakresie np. najlepszego wyniku w prowadzonej działalności gospodarczej lub w przypadku loterii promocyjnej warunkiem nabycia losu będzie dokonanie zakupu produktów Skarżącej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, taki konkurs i loterie mają charakter podobny do sprzedaży premiowej i wydana w nich nagroda, jako przychód z działalności gospodarczej, powinna zostać opodatkowana na zasadach ogólnych stosowanych przy opodatkowaniu przychodów przedsiębiorców.
W konsekwencji, jeżeli nawet wartość nagrody w konkursie przekroczy 760 zł, a w przypadku loterii promocyjnej 2.280 zł, na Skarżącej nie będą ciążyły obowiązki płatnika, określone w art. 41 ust. 4 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Na potwierdzenie prawidłowości swego stanowiska Skarżąca wskazała interpretacje indywidualne z 18 listopada 2009r. nr IPPB1/415-698/09-4/AM oraz z 13 października 2009r. nr IPPB1/415-524/09-4/EC.
W interpretacji indywidualnej z [...] lipca 2011r. Minister Finansów, z upoważnienia którego działał Dyrektor Izby Skarbowej w W., stanowisko Skarżącej uznał za nieprawidłowe.
Przytoczył treść przepisów u.p.d.o.f., tj. art. 9 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 6a i 68 (zwolnienia od podatku dotyczące wygranych m.in. w konkursach i loteriach promocyjnych), art.30 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 (zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu ww. wygranych), art. 41 ust. 4 (obowiązki płatnika w zakresie poboru podatku), ust. 7 pkt 1 (obowiązki podatnika w przypadku nagród niepieniężnych), art. 42 ust. 1 (obowiązki płatnika w zakresie wpłaty podatku).
Ponieważ brak jest legalnych definicji pojęć "konkurs" i "loteria", Minister Finansów za zasadne uznał odwołanie się do ich słownikowego znaczenia, zgodnie z którym konkurs to impreza, przedsięwzięcie o charakterze artystycznym, rozrywkowym, sportowym, mające określony program i dające możliwość wyboru przez eliminację najlepszych wykonawców, autorów danych prac itp. Natomiast loteria to publiczna gra hazardowa, której uczestnicy nabywają bilety numerowane (losy), zyskując szansę wygranej.
Minister Finansów zaznaczył, iż z opisu stanu faktycznego nie wynikało, że w wyniku otrzymania wygranej dochodzi do zmniejszenia ceny (rabatu), czy też że otrzymanie wygranej wpływa na wysokość ceny na warunkach uprzednio znanych kontrahentowi. Wprawdzie uczestnik loterii, aby otrzymać los musi spełnić warunek w postaci zakupu produktów Skarżącej, ale do momentu, kiedy nie da się wykluczyć losowości wygranej przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jak również nie będzie można uznać, że w wyniku działań podatników i ich partnerów handlowych nie dochodzi do próby zmniejszenia obciążeń podatkowych, możliwe będzie odrębne opodatkowanie opisanych przez Skarżącą wygranych na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Minister Finansów przedstawił zasady opodatkowania nagród rzeczowych oraz pieniężnych. Wskazał, że zasady ustalania wartości świadczeń w naturze określa art. 11 ust. 2 u.p.d.o.f. W przypadku nagród rzeczowych, podstawę opodatkowania należy zatem ustalić na podstawie cen rynkowych. Jeżeli zaś będzie to nagroda pieniężna, Skarżąca powinna pobrać 10% podatek od wartości nagrody. Powinna też sporządzić roczną deklarację PIT-8AR.
Reasumując Minister Finansów stwierdził, że opisane przez Skarżącą wygrane należy opodatkować na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., bez względu na to, czy przyjmie się, iż dana osoba fizyczna w wyniku otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.), czy też przychód z innego źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.). Od przychodu tej osoby – stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2, stanowiącego unormowanie szczególne w stosunku do art. 27 i art. 30c u.p.d.o.f. – należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Skarżąca wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę powyższej interpretacji.
W odpowiedzi na to wezwanie Minister Finansów stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej.
W skardze złożonej na interpretację indywidualną Skarżąca wniosła o jej uchylenie. Zarzuciła rażące naruszenie:
– art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 41 ust. 4 i ust. 7 pkt 1 u.p.d.o.f. przez uznanie, że w przypadku wydania nagród osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, w związku z ich uczestnictwem w konkursach i loteriach promocyjnych, ciążą na niej obowiązki płatnika;
– art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej przez prowadzenie postępowania w sposób nie budzący zaufania do organów podatkowych.
Zdaniem Skarżącej, celem ustawodawcy było wyodrębnienie poszczególnych źródeł przychodów (art. 10 u.p.d.o.f.). Jeżeli zatem określone przysporzenie zostanie zaklasyfikowane do przychodów z danego źródła, powinno być ono opodatkowane zgodnie z zasadami dla niego przewidzianymi. Uwzględniając cel, jaki przyświecał ustawodawcy w momencie tworzenia przychodów zaliczanych do pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14 u.p.d.o.f.) oraz definicję tych przychodów (art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f.) stwierdzić należy, że wszelkie przysporzenia otrzymane przez przedsiębiorcę w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, o ile nie zostały wymienione w art. 14 ust. 3 ww. ustawy, powinny być klasyfikowane jako przychody z tej działalności, opodatkowane w ten sam sposób. W rezultacie, nagrody uzyskane przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w konkursach związanych z tą działalnością, jeśli stanowią przychód z tej działalności, powinny być opodatkowane przez podmiot je uzyskujący (zwycięzcę konkursu lub loterii promocyjnej) łącznie z innymi przychodami uzyskanymi w ramach tej działalności.
Skarżąca podniosła, że aby wziąć udział w takim konkursie i zwyciężyć, przedsiębiorca musi ponieść określone koszty np. zakupu dodatkowych elementów wystroju, remontu czy renowacji. Ponieważ koszty ponoszone są w celu osiągnięcia, a co najmniej zachowania źródła przychodów, uczestnik konkursu zaliczy je do kosztów (także podatkowych) prowadzonej działalności gospodarczej. Przyjęcie koncepcji, że nagroda uzyskana w konkursie, w którym uczestnictwo wiązało się dla przedsiębiorcy z poniesieniem kosztów podatkowych, opodatkowana będzie według zasad przewidzianych w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. pozbawione jest więc logiki oraz wypacza wskazane wyżej cele ustawodawcy.
W ocenie Skarżącej, zaskarżona interpretacja może być stosowana do nagród uzyskanych w konkursach niezwiązanych z działalnością gospodarczą, kiedy to osoba prowadząca taką działalność nie ponosi żadnych kosztów i nie osiąga żadnych przychodów, do których ma zastosowanie szczególny reżim przewidziany do kosztów (przychodów) związanych z działalnością gospodarczą. Nagroda stanowi wówczas jej przychód osobisty i tak też jest opodatkowywana. Nie można zrównać opodatkowania nagrody uzyskanej przez przedsiębiorcę w związku z udziałem w konkursie na złożenie największego zamówienia na dane produkty z nagrodą uzyskaną przez niego w konkursie na najładniejsze zdjęcie z wakacji.
Skarżąca wyjaśniła, że nagrody uzyskane przez jej kontrahentów w loteriach i konkursach z założenia mają być wykorzystywane w prowadzonych przez nich jednoosobowo działalnościach gospodarczych. Odpowiednie zapisy co do sposobu wykorzystania uzyskanej nagrody znajdują się także w regulaminach tych akcji promocyjnych. Oczywistym jest, że "wykorzystanie" ma na celu zwiększenie, a co najmniej zachowanie przychodów z działalności zarobkowej. Jako przykład Skarżąca podała sytuację, gdy jej kontrahent wygrywa w konkursie sprzęt RTV (np. telewizor), który następnie umieszcza w swoim lokalu gastronomicznym, czym niewątpliwie uatrakcyjnia ofertę spędzenia czasu w tym miejscu dla jego klientów, co z kolei bezpośrednio przekłada się na zwiększenie obrotów tego kontrahenta. Podobny efekt przyniesie wygranie elementów wystroju (np. parasole, stoliki, krzesła), czy też akcje promocyjne organizowane przez Skarżącą dla klientów tego kontrahenta.
W opinii Skarżącej, jej pogląd zbieżny jest z aktualnym stanowiskiem organów podatkowych i orzecznictwem sądowym dotyczącym opodatkowania nagród uzyskiwanych przez pracowników w konkursach organizowanych przez pracodawcę. Przyjmuje się bowiem, że jeżeli konkurs organizowany przez pracodawcę ma bezpośredni związek z pracą wykonywaną przez pracownika, nagroda uzyskana w takim konkursie opodatkowywana jest na zasadach przewidzianych dla wynagrodzenia za pracę. Skarżąca odwołała się przy tym do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 czerwca 2005r. sygn. akt FSK 1970/04.
Skarżąca uważała, że stanowisko Organu interpretacyjnego prowadzić może do nadużyć, a w konsekwencji do uszczuplenia dochodów Skarbu Państwa. Możliwe jest takie ukształtowanie regulaminu konkursu lub loterii promocyjnej, iż podatek związany z uczestnictwem w takiej akcji marketingowej w ogóle nie zostanie odprowadzony. Skoro bowiem Skarżąca powinna stosować art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., do rozliczenia podatku zastosowanie będą miały także zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 6a (w przypadku loterii promocyjnych) lub w pkt 68 (w przypadku konkursów). Jeżeli zatem jednorazowa wysokość nagród nie przekraczałaby kwot wskazanych w tych przepisach (odpowiednio 760 zł i 2.280 zł) na Skarżącej nie będą ciążyły obowiązki płatnika, a uzyskujący nagrodę nie opodatkuje jej łącznie z pozostałymi przychodami z działalności gospodarczej, do budżetu Państwa nie zostaną wpłacone żadne kwoty podatku w związku z wydaniem nagród, mimo że konkurs (loteria promocyjna) wiązały się z uzyskaniem przychodu zarówno po stronie Skarżącej, jak i zwycięzcy.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 121 Ordynacji podatkowej Skarżąca podniosła, że w przypadku podobnych stanów faktycznych i prawnych, podatnik ma prawo oczekiwać identycznego rozstrzygnięcia. Minister Finansów przepis ten naruszył, ponieważ pominął interpretacje indywidualne wydane w stanach faktycznych analogicznych do opisanego przez nią. Skarżąca wskazała znaczenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych odwołując się do orzecznictwa sądowego.
W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o oddalenie skargi. Podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej interpretacji. Zarzuty skargi uznał za niezasadne. Powołał się na wyrok tut. Sądu z 21 lipca 2010r. sygn. akt III SA/Wa 169/10.
W piśmie procesowym z 5 lipca 2012r. Skarżąca podniosła, iż w odpowiedzi na skargę Minister Finansów nie ustosunkował się do jej argumentacji przedstawionej w skardze.
Ponownie wskazała, że w sytuacji, gdy organizowane przez nią konkursy (loterie promocyjne) będą adresowane wyłącznie do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i będą przeprowadzane w ten sposób, iż będą miały wpływ na stosunki gospodarcze zachodzące pomiędzy uczestnikami i Skarżącą, nagrody (wygrane) otrzymane przez uczestników należy traktować analogicznie, jak każde inne świadczenie otrzymane w naturze bądź w formie pieniężnej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Po stronie uczestników nastąpi bowiem przysporzenie majątkowe w postaci wzrostu ich aktywów, uzyskane dzięki prowadzonej działalności gospodarczej. Dlatego też zastosowanie znajduje tu art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f., a wartość nagród stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, określony w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
I. Kontroli Sądu poddana została interpretacja indywidualna w przedmiocie obowiązków płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, związanych z organizowaniem konkursów i loterii promocyjnych dla kontrahentów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Skarżąca uważała, że z uwagi na związek tychże konkursów i loterii promocyjnych z działalnością gospodarczą zarówno jej, jak i uczestników – jej kontrahentów, nagrody uzyskane przez uczestników należy opodatkować jako ich przychód z działalności gospodarczej.
Zdaniem Ministra Finansów, nagrody otrzymane przez kontrahentów Skarżącej w organizowanych przez nią konkursach i loteriach promocyjnych należy opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bez względu na to, czy dana osoba fizyczna na skutek otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też przychód z innego źródła.
II. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009r., od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 6a przewiduje zwolnienie od podatku wygranych w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2.280 zł, urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
Natomiast w art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f. ustanowione zostało zwolnienie z podatku wartości wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kuitury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Stosownie zaś do art. 14 ust. 1 zdanie pierwsze u.p.d.o.f., za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Ponadto przychody z działalności gospodarczej wymienione zostały w ust. 2 tego artykułu, przy czym wskazany przez strony pkt 8 za przychód uznaje wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
III. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd miał na względzie specyfikę instytucji indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, polegającą na tym, że organ interpretacyjny nie ma tu możliwości i uprawnień do ustalania stanu faktycznego, w tym badania wiarygodności i racjonalności działań opisanych we wniosku o interpretację. Dokonywana w ramach tej instytucji interpretacja przepisów nie ma jednak charakteru abstrakcyjnego. Wnioskodawca może uzyskać stanowisko organu interpretacyjnego wyłącznie co do znaczenia i zastosowania przepisów prawa w konkretnej sytuacji faktycznej. Obowiązkiem określenia tej sytuacji oraz wyczerpującego jej przedstawienia we wniosku o interpretację ustawodawca obciążył wnioskodawcę.
Wszelkie zatem elementy stanu faktycznego, jakie organ interpretacyjny obowiązany jest uwzględnić przy dokonywaniu interpretacji, muszą wynikać z opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji. Oznacza to, że również okoliczności faktyczne, które wnioskodawcy wydają się być oczywiste, powinny być przedstawione we wniosku o interpretację. Jeżeli wnioskodawca okoliczności te pominie, albo też przedstawi w sposób odbiegający od rzeczywistości, organ interpretacyjny przyjmie albo że dana okoliczność nie wystąpiła, albo że wystąpiła w sposób opisany we wniosku.
Obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego spoczywa na wnioskodawcy także z tego względu, że jego realizacja przełoży się niejako na przydatność samej interpretacji. Spełni ona swoje funkcje informacyjną i ochronną wobec wnioskodawcy, który się do niej zastosował, tylko o tyle, o ile rzeczywisty przebieg zdarzeń będzie odpowiadał opisanemu we wniosku o jej wydanie.
Skutkiem takiego skonstruowania instytucji interpretacji indywidualnych jest również to, że wszelkie dokonane po wydaniu interpretacji uzupełnienia i modyfikacje stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) opisanego we wniosku o wydanie interpretacji nie są skuteczne, w szczególności zaś nie mogą podważyć prawidłowości interpretacji wydanej z uwzględnieniem okolicznych faktycznych podanych we wniosku.
Sąd nie wziął zatem pod uwagę podanej przez Skarżącą w skardze dodatkowej okoliczności faktycznej, iż aby wziąć udział w konkursie i zwyciężyć w nim przedsiębiorca musi ponieść określone koszty. Podobnie nie mogła być uwzględniona nie wynikająca z wniosku o wydanie interpretacji okoliczność, że nagrody uzyskane przez kontrahentów w loteriach i konkursach z założenia mają być wykorzystywane w prowadzonych przez nich działalnościach gospodarczych, a odpowiednie zapisy co do sposobu wykorzystania uzyskanej nagrody znajdują się także w regulaminach tych akcji promocyjnych.
IV. Bezspornym jest, że opisane przez Skarżącą akcje marketingowe spełniają wymogi uznania ich za konkursy i loterie promocyjne.
Spór stron dotyczy natomiast tego, czy z uwagi na okoliczność, że uczestnikami tychże konkursów i loterii promocyjnych związanych z działalnością gospodarczą Skarżącej, są przedsiębiorcy – kontrahenci Skarżącej, nagrody i wygrane stanowią ich przychód działalności gospodarczej, co miałoby powodować, że Skarżącej nie obciążają obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego, o jakim mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Przede wszystkim wskazać zatem należy, że przepis powyższy nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego, które uniemożliwiałoby objęcie jego zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Tym samym nie wyklucza on zastosowania zryczałtowanego podatku dochodowego do przychodów przedsiębiorców stanowiących nagrody i wygrane w konkursach i loteriach promocyjnych.
Brak jest podstaw, aby – co podnosiła Skarżąca – organizowane przez nią loterie promocyjne i konkursy traktować analogicznie do sprzedaży premiowej, skoro pojęcia te rozróżnia ustawodawca. Ponadto, sprzedaż premiowa związana z działalnością gospodarczą także objęta jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym przewidzianym w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Sąd podzielił w tym zakresie argumentację przedstawioną w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 sierpnia 2006r. sygn. akt II FSK 304/05 (Lex 261965).
Sąd zauważa przy tym, że nagrody związane ze sprzedażą premiową otrzymane przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiące przychód z tej działalności, wyłączone zostały jedynie ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f., nie zaś z zakresu zastosowania art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Dowodzi to, iż ustawodawca dostrzega fakt, że sprzedaż premiowa może dotyczyć zarówno przedsiębiorców, jak i osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej i stosownie do tego konstruuje opodatkowanie związanych z nią nagród, wprost uwzględniając przy tym związek nagród z działalnością gospodarczą podatnika – zdobywcy nagrody.
Zdaniem Sądu, taki sam wniosek dotyczy także nagród i wygranych otrzymanych w konkursach i loteriach promocyjnych, ujętych w tym samym art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Innymi słowy, gdyby ustawodawca z zakresu tego przepisu chciał wyłączyć nagrody i wygrane otrzymane w konkursach i loteriach promocyjnych związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ich uczestników, uczyniłby to poprzez stosowny zapis w treści u.p.d.o.f. Brak takiego zapisu oznacza, że związek konkursu lub loterii promocyjnej działalnością gospodarczą podatnika nie wpływa na sposób opodatkowania wygranej (nagrody).
Odnosząc się do argumentacji Skarżącej w tym względzie, za uprawniony należy uznać wniosek, że jeżeli organizuje ona konkurs lub loterię promocyjną, spełniającą wymogi przypisane właśnie konkursowi i loterii promocyjnej, to otrzymane przez ich uczestników wygrane stanowią przychód z konkursu i loterii.
Tego zaś rodzaju przychód podlega opodatkowaniu zryczałtowanym
podatkiem dochodowym bez względu na fakt, czy uzyskał go przedsiębiorca. Skoro zaś jest to podatek zryczałtowany, wydatki związane z udziałem w konkursie lub loterii promocyjnej nie mogą być uwzględnione w rozliczeniu tego podatku.
Zważyć przy tym należało, że bycie kontrahentem Skarżącej warunkuje udział w organizowanej przez nią loterii promocyjnej lub konkursie, ale nie gwarantuje wygranej lub nagrody.
Samą już wygraną w loterii promocyjnej przynosi natomiast los (przypadek), nie zaś aktywność podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.
Analogiczna sytuacja występuje w przypadku konkursu, w którym wybór nagrody opiera się na kryteriach określonych regulaminem. Zaprojektowana przez uczestnika konkursu ekspozycja produktów Skarżącej nie musi być tą, jaką rzeczywiście wykorzysta on w swojej działalności. Wielkość zamówienia złożonego na produkty Skarżącej, wynikająca z prowadzonej przez danego przedsiębiorcę działalności gospodarczej, sama w sobie nie gwarantuje wygranej w konkursie. Konieczne jest bowiem jej porównanie do wielkości zamówień innych uczestników, na które przedsiębiorca ten nie ma wpływu.
Rację ma zatem Minister Finansów twierdząc, że do momentu, kiedy nie da się wykluczyć losowości wygranej przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jak również nie będzie można uznać, że w wyniku działań podatników i ich partnerów handlowych nie dochodzi do próby zmniejszenia obciążeń podatkowych, możliwe będzie odrębne opodatkowanie – na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. – opisanych przez Skarżącą wygranych i nagród. Stan taki będzie istniał bez względu na to, czy przyjmie się, że dana osoba fizyczna w wyniku otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.) albo przychód z innego źródła przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.). Wówczas od jej przychodu – stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., stanowiącego unormowanie szczególne w stosunku do art. 27 i art. 30c u.p.d.o.f. – należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody. Pogląd taki wyrażony został w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 lipca 2010r. sygn. akt IIl SA/Wa 169/10. Skład orzekający w niniejszej sprawie pogląd ten podzielił.
Także z uwagi na powyższe podkreślana przez Skarżącą okoliczność, że uczestnikami konkursów i loterii promocyjnej są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie wpływa na sposób opodatkowania otrzymanych przez nie nagród i wygranych.
Na marginesie jedynie Sąd zauważa, że trudno byłoby dopatrzyć się wpływu na działalność gospodarczą nagród w postaci wycieczki turystycznej lub biletów na różnego rodzaju imprezy, wskazanych przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji.
Zbadanie rzeczywistego charakteru otrzymanej przez przedsiębiorcę nagrody lub wygranej możliwe jest w postępowaniu podatkowym, obejmującym postępowanie dowodowe, jakie nie jest prowadzone w postępowaniu wszczętym wnioskiem o wydanie interpretacji. W ocenie Sądu, nie budzi wątpliwości, że art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. nie ma zastosowania do tych nagród i wygranych, które w rzeczywistości stanowią ukryty rabat lub wynagrodzenie za określone działanie podjęte w ramach działalności gospodarczej. Z okoliczności faktycznych podanych przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji nie wynika jednakże, aby charakter taki miały organizowane przez nią konkursy i loterie promocyjne.
Chybiony był również argument Skarżącej o możliwym uszczupleniu należności budżetowych jako skutku akceptacji stanowiska Ministra Finansów. Wprowadzając zwolnienie podatkowe w art. 21 ust. 1 pkt 6a i 68 u.p.d.o.f. ustawodawca zrezygnował bowiem z pobierania podatku od nagród i wygranych o niższej wartości (2.280 zł w przypadku loterii promocyjnych oraz 760 zł w przypadku konkursów). Jak już Sąd wskazał, w odróżnieniu od nagród otrzymanych w ramach sprzedaży promocyjnej związanej z działalnością gospodarczą podatnika, nagrody uzyskane w konkursach i loteriach promocyjnych, w których związek taki występuje, nie zostały wyłączone z tych zwolnień.
Wskazany przez Skarżącą wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 czerwca 2005r. FSK 1970/04 (http://orzeczenia.nsa.gov.pl) nie dotyczył nagród otrzymanych w konkursie zorganizowanym przez pracodawcę, a ekwiwalentu za deputaty węglowe wypłacane byłym pracownikom.
Podkreślić należy, że zagadnienie przedstawione przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji, dotyczyło jej obowiązków jako płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu nagród i wygranych w konkursach oraz loteriach promocyjnych.
Prawidłowo Minister Finansów przyjął, że w stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji możliwe jest zastosowanie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., a tym samym Skarżąca, będąca osobą prawną, zobowiązana jest jako płatnik, na podstawie art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f., pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od wydawanych nagród i wygranych w konkursach oraz loteriach promocyjnych.
Także w tym zakresie zasadne jest przyjęcie, że gdyby ustawodawca zamierzał zwolnić płatnika z obowiązku poboru podatku od nagrody lub wygranej wydawanej przedsiębiorcy, zawarłby stosowne uregulowanie w u.p.d.o.f. Tytułem przykładu wskazać przy tym należy rozwiązanie przyjęte w art. 41 ust. 2 u.p.d.o.f., zgodnie z którym płatnicy są zwolnieni z poboru zaliczek od należności z tytułów wskazanych w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres działalności gospodarczej (art. 10 ust 1 pkt 3 u.p.d.o.f.).
W odniesieniu do nagród (wygranych) w konkursach i loteriach ustawodawca nie przewidział żadnych odstępstw od obciążającego ich organizatora jako płatnika obowiązku naliczenia, pobrania i przekazania na rachunek właściwego urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku dochodowego.
V. W rozpoznanej sprawie nie mógł być skuteczny zarzut naruszenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej i stosowanej w postępowaniu interpretacyjnym na mocy art. 14h tej ustawy.
Znając stanowisko Organu interpretacyjnego zajęte w analogicznych stanach faktycznych. Skarżąca miała prawo oczekiwać, że ze stanowiskiem tym będzie korespondowało stanowisko wyrażone w zaskarżonej interpretacji.
Oczekiwanie tego rodzaju, chociaż uzasadnione, samo w sobie nie rodzi jednak po stronie organu wydającego interpretację indywidualną obowiązku dostosowania się do stanowiska wnioskodawcy. Zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych nie może być bowiem rozumiana jako nakaz zajęcia stanowiska niezgodnego z przepisami prawa.
VI. Sąd nie stwierdził, aby w rozpoznanej sprawie doszło do naruszenia prawa, które miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarżąca otrzymała interpretację indywidualną zawierającą prawidłowe stanowisko Ministra Finansów co do obowiązków płatnika obciążających ją jako podmiot wypłacający (wydający) nagrody i wygrane w organizowanych przez siebie konkursach i loteriach promocyjnych.
W tym stanie rzeczy Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r., poz. 270).
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Bożena Dziełak /sprawozdawca/Katarzyna Golat /przewodniczący/
Waldemar Śledzik
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędziowie Sędzia WSA Bożena Dziełak (sprawozdawca), Sędzia WSA Waldemar Śledzik, Protokolant starszy sekretarz sądowy Monika Staniszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi C. Polska sp. z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę
Uzasadnienie
Skarżąca – C. sp. o.o. w W., 6 czerwca 2011r. złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.
Opisując stan faktyczny wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży piwa. W celu zintensyfikowania sprzedaży organizuje dla swoich kontrahentów akcje, które co do zasady przybierają postać konkursów lub loterii promocyjnych. Są one zawsze związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Skarżącą i uczestników. Warunkiem nabycia losu uprawniającego do wzięcia udziału w loterii promocyjnej jest np. zakup produktów Skarżącej. Natomiast zwycięzcy konkursu mogą być wyłaniani w oparciu o kryteria takie, jak wielkość zamówienia złożonego na produkty Skarżącej, czy też przygotowanie najładniejszej ich ekspozycji. Konkursy zawsze organizowane są w oparciu o regulaminy, a loterie promocyjne prowadzone są na podstawie decyzji właściwego Dyrektora Izby Celnej w zakresie urządzenia gry hazardowej. Nagrodami w konkursach i loteriach promocyjnych są m.in. gadżety reklamowe z logo Skarżącej, bilety na różnego rodzaju imprezy, sprzęt RTV i AGD oraz wycieczki turystyczne.
Konkursy i loterie skierowane są wyłącznie do kontrahentów Skarżącej. Udziału w nich nie mogą brać konsumenci, którzy nie są związani ze Skarżącą umowami o współpracy handlowej. W zależności od skali działalności prowadzonej przez danego kontrahenta mogą oni funkcjonować jako spółki kapitałowe, spółki nie posiadające osobowości prawnej lub jako indywidualne jednoosobowe działalności gospodarcze.
Skarżąca zadała pytanie, czy w przypadku organizacji konkursów lub loterii promocyjnych, w których zwycięzcami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w momencie wydania im nagród, ciążą na niej jako na płatniku obowiązki, o których mowa w art. 41 ust. 4 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) – dalej: "u.p.d.o.f."?
Zdaniem Skarżącej, na pytanie powyższe należy odpowiedzieć przecząco. Powołując się na przepisy u.p.d.o.f., tj. art. 9 ust. 1 (zasada powszechności opodatkowania), art. 10 ust. 1 (źródła przychodów), art. 5a pkt 6 (definicja pozarolniczej działalności gospodarczej) i art. 14 ust. 1 (przychód z działalności gospodarczej) wywiodła, iż do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należy zaliczyć wszystko, co w związku z tą działalnością uzyska przedsiębiorca, bez względu na sposób uzyskania danego przysporzenia. Jeśli więc kontrahenci Skarżącej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będą uczestniczyli w organizowanych przez nią konkursach lub loteriach promocyjnych, uzyskane nagrody będą stanowiły przychód z prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Jeżeli bowiem zadania konkursowe będą opierały się na rywalizacji w zakresie np. najlepszego wyniku w prowadzonej działalności gospodarczej lub w przypadku loterii promocyjnej warunkiem nabycia losu będzie dokonanie zakupu produktów Skarżącej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, taki konkurs i loterie mają charakter podobny do sprzedaży premiowej i wydana w nich nagroda, jako przychód z działalności gospodarczej, powinna zostać opodatkowana na zasadach ogólnych stosowanych przy opodatkowaniu przychodów przedsiębiorców.
W konsekwencji, jeżeli nawet wartość nagrody w konkursie przekroczy 760 zł, a w przypadku loterii promocyjnej 2.280 zł, na Skarżącej nie będą ciążyły obowiązki płatnika, określone w art. 41 ust. 4 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Na potwierdzenie prawidłowości swego stanowiska Skarżąca wskazała interpretacje indywidualne z 18 listopada 2009r. nr IPPB1/415-698/09-4/AM oraz z 13 października 2009r. nr IPPB1/415-524/09-4/EC.
W interpretacji indywidualnej z [...] lipca 2011r. Minister Finansów, z upoważnienia którego działał Dyrektor Izby Skarbowej w W., stanowisko Skarżącej uznał za nieprawidłowe.
Przytoczył treść przepisów u.p.d.o.f., tj. art. 9 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 6a i 68 (zwolnienia od podatku dotyczące wygranych m.in. w konkursach i loteriach promocyjnych), art.30 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 (zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu ww. wygranych), art. 41 ust. 4 (obowiązki płatnika w zakresie poboru podatku), ust. 7 pkt 1 (obowiązki podatnika w przypadku nagród niepieniężnych), art. 42 ust. 1 (obowiązki płatnika w zakresie wpłaty podatku).
Ponieważ brak jest legalnych definicji pojęć "konkurs" i "loteria", Minister Finansów za zasadne uznał odwołanie się do ich słownikowego znaczenia, zgodnie z którym konkurs to impreza, przedsięwzięcie o charakterze artystycznym, rozrywkowym, sportowym, mające określony program i dające możliwość wyboru przez eliminację najlepszych wykonawców, autorów danych prac itp. Natomiast loteria to publiczna gra hazardowa, której uczestnicy nabywają bilety numerowane (losy), zyskując szansę wygranej.
Minister Finansów zaznaczył, iż z opisu stanu faktycznego nie wynikało, że w wyniku otrzymania wygranej dochodzi do zmniejszenia ceny (rabatu), czy też że otrzymanie wygranej wpływa na wysokość ceny na warunkach uprzednio znanych kontrahentowi. Wprawdzie uczestnik loterii, aby otrzymać los musi spełnić warunek w postaci zakupu produktów Skarżącej, ale do momentu, kiedy nie da się wykluczyć losowości wygranej przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jak również nie będzie można uznać, że w wyniku działań podatników i ich partnerów handlowych nie dochodzi do próby zmniejszenia obciążeń podatkowych, możliwe będzie odrębne opodatkowanie opisanych przez Skarżącą wygranych na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Minister Finansów przedstawił zasady opodatkowania nagród rzeczowych oraz pieniężnych. Wskazał, że zasady ustalania wartości świadczeń w naturze określa art. 11 ust. 2 u.p.d.o.f. W przypadku nagród rzeczowych, podstawę opodatkowania należy zatem ustalić na podstawie cen rynkowych. Jeżeli zaś będzie to nagroda pieniężna, Skarżąca powinna pobrać 10% podatek od wartości nagrody. Powinna też sporządzić roczną deklarację PIT-8AR.
Reasumując Minister Finansów stwierdził, że opisane przez Skarżącą wygrane należy opodatkować na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., bez względu na to, czy przyjmie się, iż dana osoba fizyczna w wyniku otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.), czy też przychód z innego źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.). Od przychodu tej osoby – stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2, stanowiącego unormowanie szczególne w stosunku do art. 27 i art. 30c u.p.d.o.f. – należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Skarżąca wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę powyższej interpretacji.
W odpowiedzi na to wezwanie Minister Finansów stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej.
W skardze złożonej na interpretację indywidualną Skarżąca wniosła o jej uchylenie. Zarzuciła rażące naruszenie:
– art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 41 ust. 4 i ust. 7 pkt 1 u.p.d.o.f. przez uznanie, że w przypadku wydania nagród osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, w związku z ich uczestnictwem w konkursach i loteriach promocyjnych, ciążą na niej obowiązki płatnika;
– art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej przez prowadzenie postępowania w sposób nie budzący zaufania do organów podatkowych.
Zdaniem Skarżącej, celem ustawodawcy było wyodrębnienie poszczególnych źródeł przychodów (art. 10 u.p.d.o.f.). Jeżeli zatem określone przysporzenie zostanie zaklasyfikowane do przychodów z danego źródła, powinno być ono opodatkowane zgodnie z zasadami dla niego przewidzianymi. Uwzględniając cel, jaki przyświecał ustawodawcy w momencie tworzenia przychodów zaliczanych do pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14 u.p.d.o.f.) oraz definicję tych przychodów (art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f.) stwierdzić należy, że wszelkie przysporzenia otrzymane przez przedsiębiorcę w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, o ile nie zostały wymienione w art. 14 ust. 3 ww. ustawy, powinny być klasyfikowane jako przychody z tej działalności, opodatkowane w ten sam sposób. W rezultacie, nagrody uzyskane przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w konkursach związanych z tą działalnością, jeśli stanowią przychód z tej działalności, powinny być opodatkowane przez podmiot je uzyskujący (zwycięzcę konkursu lub loterii promocyjnej) łącznie z innymi przychodami uzyskanymi w ramach tej działalności.
Skarżąca podniosła, że aby wziąć udział w takim konkursie i zwyciężyć, przedsiębiorca musi ponieść określone koszty np. zakupu dodatkowych elementów wystroju, remontu czy renowacji. Ponieważ koszty ponoszone są w celu osiągnięcia, a co najmniej zachowania źródła przychodów, uczestnik konkursu zaliczy je do kosztów (także podatkowych) prowadzonej działalności gospodarczej. Przyjęcie koncepcji, że nagroda uzyskana w konkursie, w którym uczestnictwo wiązało się dla przedsiębiorcy z poniesieniem kosztów podatkowych, opodatkowana będzie według zasad przewidzianych w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. pozbawione jest więc logiki oraz wypacza wskazane wyżej cele ustawodawcy.
W ocenie Skarżącej, zaskarżona interpretacja może być stosowana do nagród uzyskanych w konkursach niezwiązanych z działalnością gospodarczą, kiedy to osoba prowadząca taką działalność nie ponosi żadnych kosztów i nie osiąga żadnych przychodów, do których ma zastosowanie szczególny reżim przewidziany do kosztów (przychodów) związanych z działalnością gospodarczą. Nagroda stanowi wówczas jej przychód osobisty i tak też jest opodatkowywana. Nie można zrównać opodatkowania nagrody uzyskanej przez przedsiębiorcę w związku z udziałem w konkursie na złożenie największego zamówienia na dane produkty z nagrodą uzyskaną przez niego w konkursie na najładniejsze zdjęcie z wakacji.
Skarżąca wyjaśniła, że nagrody uzyskane przez jej kontrahentów w loteriach i konkursach z założenia mają być wykorzystywane w prowadzonych przez nich jednoosobowo działalnościach gospodarczych. Odpowiednie zapisy co do sposobu wykorzystania uzyskanej nagrody znajdują się także w regulaminach tych akcji promocyjnych. Oczywistym jest, że "wykorzystanie" ma na celu zwiększenie, a co najmniej zachowanie przychodów z działalności zarobkowej. Jako przykład Skarżąca podała sytuację, gdy jej kontrahent wygrywa w konkursie sprzęt RTV (np. telewizor), który następnie umieszcza w swoim lokalu gastronomicznym, czym niewątpliwie uatrakcyjnia ofertę spędzenia czasu w tym miejscu dla jego klientów, co z kolei bezpośrednio przekłada się na zwiększenie obrotów tego kontrahenta. Podobny efekt przyniesie wygranie elementów wystroju (np. parasole, stoliki, krzesła), czy też akcje promocyjne organizowane przez Skarżącą dla klientów tego kontrahenta.
W opinii Skarżącej, jej pogląd zbieżny jest z aktualnym stanowiskiem organów podatkowych i orzecznictwem sądowym dotyczącym opodatkowania nagród uzyskiwanych przez pracowników w konkursach organizowanych przez pracodawcę. Przyjmuje się bowiem, że jeżeli konkurs organizowany przez pracodawcę ma bezpośredni związek z pracą wykonywaną przez pracownika, nagroda uzyskana w takim konkursie opodatkowywana jest na zasadach przewidzianych dla wynagrodzenia za pracę. Skarżąca odwołała się przy tym do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 czerwca 2005r. sygn. akt FSK 1970/04.
Skarżąca uważała, że stanowisko Organu interpretacyjnego prowadzić może do nadużyć, a w konsekwencji do uszczuplenia dochodów Skarbu Państwa. Możliwe jest takie ukształtowanie regulaminu konkursu lub loterii promocyjnej, iż podatek związany z uczestnictwem w takiej akcji marketingowej w ogóle nie zostanie odprowadzony. Skoro bowiem Skarżąca powinna stosować art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., do rozliczenia podatku zastosowanie będą miały także zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 6a (w przypadku loterii promocyjnych) lub w pkt 68 (w przypadku konkursów). Jeżeli zatem jednorazowa wysokość nagród nie przekraczałaby kwot wskazanych w tych przepisach (odpowiednio 760 zł i 2.280 zł) na Skarżącej nie będą ciążyły obowiązki płatnika, a uzyskujący nagrodę nie opodatkuje jej łącznie z pozostałymi przychodami z działalności gospodarczej, do budżetu Państwa nie zostaną wpłacone żadne kwoty podatku w związku z wydaniem nagród, mimo że konkurs (loteria promocyjna) wiązały się z uzyskaniem przychodu zarówno po stronie Skarżącej, jak i zwycięzcy.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 121 Ordynacji podatkowej Skarżąca podniosła, że w przypadku podobnych stanów faktycznych i prawnych, podatnik ma prawo oczekiwać identycznego rozstrzygnięcia. Minister Finansów przepis ten naruszył, ponieważ pominął interpretacje indywidualne wydane w stanach faktycznych analogicznych do opisanego przez nią. Skarżąca wskazała znaczenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych odwołując się do orzecznictwa sądowego.
W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o oddalenie skargi. Podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej interpretacji. Zarzuty skargi uznał za niezasadne. Powołał się na wyrok tut. Sądu z 21 lipca 2010r. sygn. akt III SA/Wa 169/10.
W piśmie procesowym z 5 lipca 2012r. Skarżąca podniosła, iż w odpowiedzi na skargę Minister Finansów nie ustosunkował się do jej argumentacji przedstawionej w skardze.
Ponownie wskazała, że w sytuacji, gdy organizowane przez nią konkursy (loterie promocyjne) będą adresowane wyłącznie do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i będą przeprowadzane w ten sposób, iż będą miały wpływ na stosunki gospodarcze zachodzące pomiędzy uczestnikami i Skarżącą, nagrody (wygrane) otrzymane przez uczestników należy traktować analogicznie, jak każde inne świadczenie otrzymane w naturze bądź w formie pieniężnej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Po stronie uczestników nastąpi bowiem przysporzenie majątkowe w postaci wzrostu ich aktywów, uzyskane dzięki prowadzonej działalności gospodarczej. Dlatego też zastosowanie znajduje tu art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f., a wartość nagród stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, określony w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
I. Kontroli Sądu poddana została interpretacja indywidualna w przedmiocie obowiązków płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, związanych z organizowaniem konkursów i loterii promocyjnych dla kontrahentów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Skarżąca uważała, że z uwagi na związek tychże konkursów i loterii promocyjnych z działalnością gospodarczą zarówno jej, jak i uczestników – jej kontrahentów, nagrody uzyskane przez uczestników należy opodatkować jako ich przychód z działalności gospodarczej.
Zdaniem Ministra Finansów, nagrody otrzymane przez kontrahentów Skarżącej w organizowanych przez nią konkursach i loteriach promocyjnych należy opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bez względu na to, czy dana osoba fizyczna na skutek otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też przychód z innego źródła.
II. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009r., od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 6a przewiduje zwolnienie od podatku wygranych w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2.280 zł, urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
Natomiast w art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f. ustanowione zostało zwolnienie z podatku wartości wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kuitury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Stosownie zaś do art. 14 ust. 1 zdanie pierwsze u.p.d.o.f., za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Ponadto przychody z działalności gospodarczej wymienione zostały w ust. 2 tego artykułu, przy czym wskazany przez strony pkt 8 za przychód uznaje wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
III. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd miał na względzie specyfikę instytucji indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, polegającą na tym, że organ interpretacyjny nie ma tu możliwości i uprawnień do ustalania stanu faktycznego, w tym badania wiarygodności i racjonalności działań opisanych we wniosku o interpretację. Dokonywana w ramach tej instytucji interpretacja przepisów nie ma jednak charakteru abstrakcyjnego. Wnioskodawca może uzyskać stanowisko organu interpretacyjnego wyłącznie co do znaczenia i zastosowania przepisów prawa w konkretnej sytuacji faktycznej. Obowiązkiem określenia tej sytuacji oraz wyczerpującego jej przedstawienia we wniosku o interpretację ustawodawca obciążył wnioskodawcę.
Wszelkie zatem elementy stanu faktycznego, jakie organ interpretacyjny obowiązany jest uwzględnić przy dokonywaniu interpretacji, muszą wynikać z opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji. Oznacza to, że również okoliczności faktyczne, które wnioskodawcy wydają się być oczywiste, powinny być przedstawione we wniosku o interpretację. Jeżeli wnioskodawca okoliczności te pominie, albo też przedstawi w sposób odbiegający od rzeczywistości, organ interpretacyjny przyjmie albo że dana okoliczność nie wystąpiła, albo że wystąpiła w sposób opisany we wniosku.
Obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego spoczywa na wnioskodawcy także z tego względu, że jego realizacja przełoży się niejako na przydatność samej interpretacji. Spełni ona swoje funkcje informacyjną i ochronną wobec wnioskodawcy, który się do niej zastosował, tylko o tyle, o ile rzeczywisty przebieg zdarzeń będzie odpowiadał opisanemu we wniosku o jej wydanie.
Skutkiem takiego skonstruowania instytucji interpretacji indywidualnych jest również to, że wszelkie dokonane po wydaniu interpretacji uzupełnienia i modyfikacje stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) opisanego we wniosku o wydanie interpretacji nie są skuteczne, w szczególności zaś nie mogą podważyć prawidłowości interpretacji wydanej z uwzględnieniem okolicznych faktycznych podanych we wniosku.
Sąd nie wziął zatem pod uwagę podanej przez Skarżącą w skardze dodatkowej okoliczności faktycznej, iż aby wziąć udział w konkursie i zwyciężyć w nim przedsiębiorca musi ponieść określone koszty. Podobnie nie mogła być uwzględniona nie wynikająca z wniosku o wydanie interpretacji okoliczność, że nagrody uzyskane przez kontrahentów w loteriach i konkursach z założenia mają być wykorzystywane w prowadzonych przez nich działalnościach gospodarczych, a odpowiednie zapisy co do sposobu wykorzystania uzyskanej nagrody znajdują się także w regulaminach tych akcji promocyjnych.
IV. Bezspornym jest, że opisane przez Skarżącą akcje marketingowe spełniają wymogi uznania ich za konkursy i loterie promocyjne.
Spór stron dotyczy natomiast tego, czy z uwagi na okoliczność, że uczestnikami tychże konkursów i loterii promocyjnych związanych z działalnością gospodarczą Skarżącej, są przedsiębiorcy – kontrahenci Skarżącej, nagrody i wygrane stanowią ich przychód działalności gospodarczej, co miałoby powodować, że Skarżącej nie obciążają obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego, o jakim mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.
Przede wszystkim wskazać zatem należy, że przepis powyższy nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego, które uniemożliwiałoby objęcie jego zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Tym samym nie wyklucza on zastosowania zryczałtowanego podatku dochodowego do przychodów przedsiębiorców stanowiących nagrody i wygrane w konkursach i loteriach promocyjnych.
Brak jest podstaw, aby – co podnosiła Skarżąca – organizowane przez nią loterie promocyjne i konkursy traktować analogicznie do sprzedaży premiowej, skoro pojęcia te rozróżnia ustawodawca. Ponadto, sprzedaż premiowa związana z działalnością gospodarczą także objęta jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym przewidzianym w art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Sąd podzielił w tym zakresie argumentację przedstawioną w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 sierpnia 2006r. sygn. akt II FSK 304/05 (Lex 261965).
Sąd zauważa przy tym, że nagrody związane ze sprzedażą premiową otrzymane przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiące przychód z tej działalności, wyłączone zostały jedynie ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f., nie zaś z zakresu zastosowania art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Dowodzi to, iż ustawodawca dostrzega fakt, że sprzedaż premiowa może dotyczyć zarówno przedsiębiorców, jak i osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej i stosownie do tego konstruuje opodatkowanie związanych z nią nagród, wprost uwzględniając przy tym związek nagród z działalnością gospodarczą podatnika – zdobywcy nagrody.
Zdaniem Sądu, taki sam wniosek dotyczy także nagród i wygranych otrzymanych w konkursach i loteriach promocyjnych, ujętych w tym samym art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Innymi słowy, gdyby ustawodawca z zakresu tego przepisu chciał wyłączyć nagrody i wygrane otrzymane w konkursach i loteriach promocyjnych związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ich uczestników, uczyniłby to poprzez stosowny zapis w treści u.p.d.o.f. Brak takiego zapisu oznacza, że związek konkursu lub loterii promocyjnej działalnością gospodarczą podatnika nie wpływa na sposób opodatkowania wygranej (nagrody).
Odnosząc się do argumentacji Skarżącej w tym względzie, za uprawniony należy uznać wniosek, że jeżeli organizuje ona konkurs lub loterię promocyjną, spełniającą wymogi przypisane właśnie konkursowi i loterii promocyjnej, to otrzymane przez ich uczestników wygrane stanowią przychód z konkursu i loterii.
Tego zaś rodzaju przychód podlega opodatkowaniu zryczałtowanym
podatkiem dochodowym bez względu na fakt, czy uzyskał go przedsiębiorca. Skoro zaś jest to podatek zryczałtowany, wydatki związane z udziałem w konkursie lub loterii promocyjnej nie mogą być uwzględnione w rozliczeniu tego podatku.
Zważyć przy tym należało, że bycie kontrahentem Skarżącej warunkuje udział w organizowanej przez nią loterii promocyjnej lub konkursie, ale nie gwarantuje wygranej lub nagrody.
Samą już wygraną w loterii promocyjnej przynosi natomiast los (przypadek), nie zaś aktywność podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.
Analogiczna sytuacja występuje w przypadku konkursu, w którym wybór nagrody opiera się na kryteriach określonych regulaminem. Zaprojektowana przez uczestnika konkursu ekspozycja produktów Skarżącej nie musi być tą, jaką rzeczywiście wykorzysta on w swojej działalności. Wielkość zamówienia złożonego na produkty Skarżącej, wynikająca z prowadzonej przez danego przedsiębiorcę działalności gospodarczej, sama w sobie nie gwarantuje wygranej w konkursie. Konieczne jest bowiem jej porównanie do wielkości zamówień innych uczestników, na które przedsiębiorca ten nie ma wpływu.
Rację ma zatem Minister Finansów twierdząc, że do momentu, kiedy nie da się wykluczyć losowości wygranej przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jak również nie będzie można uznać, że w wyniku działań podatników i ich partnerów handlowych nie dochodzi do próby zmniejszenia obciążeń podatkowych, możliwe będzie odrębne opodatkowanie – na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. – opisanych przez Skarżącą wygranych i nagród. Stan taki będzie istniał bez względu na to, czy przyjmie się, że dana osoba fizyczna w wyniku otrzymania wygranej (nagrody) uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.) albo przychód z innego źródła przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.). Wówczas od jej przychodu – stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., stanowiącego unormowanie szczególne w stosunku do art. 27 i art. 30c u.p.d.o.f. – należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody. Pogląd taki wyrażony został w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 lipca 2010r. sygn. akt IIl SA/Wa 169/10. Skład orzekający w niniejszej sprawie pogląd ten podzielił.
Także z uwagi na powyższe podkreślana przez Skarżącą okoliczność, że uczestnikami konkursów i loterii promocyjnej są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie wpływa na sposób opodatkowania otrzymanych przez nie nagród i wygranych.
Na marginesie jedynie Sąd zauważa, że trudno byłoby dopatrzyć się wpływu na działalność gospodarczą nagród w postaci wycieczki turystycznej lub biletów na różnego rodzaju imprezy, wskazanych przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji.
Zbadanie rzeczywistego charakteru otrzymanej przez przedsiębiorcę nagrody lub wygranej możliwe jest w postępowaniu podatkowym, obejmującym postępowanie dowodowe, jakie nie jest prowadzone w postępowaniu wszczętym wnioskiem o wydanie interpretacji. W ocenie Sądu, nie budzi wątpliwości, że art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. nie ma zastosowania do tych nagród i wygranych, które w rzeczywistości stanowią ukryty rabat lub wynagrodzenie za określone działanie podjęte w ramach działalności gospodarczej. Z okoliczności faktycznych podanych przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji nie wynika jednakże, aby charakter taki miały organizowane przez nią konkursy i loterie promocyjne.
Chybiony był również argument Skarżącej o możliwym uszczupleniu należności budżetowych jako skutku akceptacji stanowiska Ministra Finansów. Wprowadzając zwolnienie podatkowe w art. 21 ust. 1 pkt 6a i 68 u.p.d.o.f. ustawodawca zrezygnował bowiem z pobierania podatku od nagród i wygranych o niższej wartości (2.280 zł w przypadku loterii promocyjnych oraz 760 zł w przypadku konkursów). Jak już Sąd wskazał, w odróżnieniu od nagród otrzymanych w ramach sprzedaży promocyjnej związanej z działalnością gospodarczą podatnika, nagrody uzyskane w konkursach i loteriach promocyjnych, w których związek taki występuje, nie zostały wyłączone z tych zwolnień.
Wskazany przez Skarżącą wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 czerwca 2005r. FSK 1970/04 (http://orzeczenia.nsa.gov.pl) nie dotyczył nagród otrzymanych w konkursie zorganizowanym przez pracodawcę, a ekwiwalentu za deputaty węglowe wypłacane byłym pracownikom.
Podkreślić należy, że zagadnienie przedstawione przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji, dotyczyło jej obowiązków jako płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu nagród i wygranych w konkursach oraz loteriach promocyjnych.
Prawidłowo Minister Finansów przyjął, że w stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji możliwe jest zastosowanie art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f., a tym samym Skarżąca, będąca osobą prawną, zobowiązana jest jako płatnik, na podstawie art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f., pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od wydawanych nagród i wygranych w konkursach oraz loteriach promocyjnych.
Także w tym zakresie zasadne jest przyjęcie, że gdyby ustawodawca zamierzał zwolnić płatnika z obowiązku poboru podatku od nagrody lub wygranej wydawanej przedsiębiorcy, zawarłby stosowne uregulowanie w u.p.d.o.f. Tytułem przykładu wskazać przy tym należy rozwiązanie przyjęte w art. 41 ust. 2 u.p.d.o.f., zgodnie z którym płatnicy są zwolnieni z poboru zaliczek od należności z tytułów wskazanych w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres działalności gospodarczej (art. 10 ust 1 pkt 3 u.p.d.o.f.).
W odniesieniu do nagród (wygranych) w konkursach i loteriach ustawodawca nie przewidział żadnych odstępstw od obciążającego ich organizatora jako płatnika obowiązku naliczenia, pobrania i przekazania na rachunek właściwego urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku dochodowego.
V. W rozpoznanej sprawie nie mógł być skuteczny zarzut naruszenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej i stosowanej w postępowaniu interpretacyjnym na mocy art. 14h tej ustawy.
Znając stanowisko Organu interpretacyjnego zajęte w analogicznych stanach faktycznych. Skarżąca miała prawo oczekiwać, że ze stanowiskiem tym będzie korespondowało stanowisko wyrażone w zaskarżonej interpretacji.
Oczekiwanie tego rodzaju, chociaż uzasadnione, samo w sobie nie rodzi jednak po stronie organu wydającego interpretację indywidualną obowiązku dostosowania się do stanowiska wnioskodawcy. Zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych nie może być bowiem rozumiana jako nakaz zajęcia stanowiska niezgodnego z przepisami prawa.
VI. Sąd nie stwierdził, aby w rozpoznanej sprawie doszło do naruszenia prawa, które miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarżąca otrzymała interpretację indywidualną zawierającą prawidłowe stanowisko Ministra Finansów co do obowiązków płatnika obciążających ją jako podmiot wypłacający (wydający) nagrody i wygrane w organizowanych przez siebie konkursach i loteriach promocyjnych.
W tym stanie rzeczy Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r., poz. 270).