II SA/Wr 357/12

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. nr [...] D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, powołując się na art. 138 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, po rozpatrzeniu odwołania T. M. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. z dnia [...] r. nr [...], umarzającej postępowanie administracyjne w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ul. K. [...] we W., umorzył postępowanie odwoławcze.

W uzasadnieniu decyzji wyjaśniono, że w toku prowadzonego postępowania administracyjnego w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ul. K. [...] we W. organ stopnia powiatowego pismem z dnia [...] r., poinformował T. M., iż nie posiada on interesu prawnego w toczącym się postępowaniu, tym samym o podjęciu rozstrzygnięcia przez organ będzie zawiadomiony oddzielnym pismem. Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] r. nr [...], umorzył postępowanie administracyjne. Natomiast pismem z dnia [...] r., poinformował T. M. o podjętym rozstrzygnięciu. Pismem z dnia [...] r. T. M. wniósł odwołanie od decyzji PINB dla miasta W..

D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego stwierdził, że postępowanie odwoławcze podlegało umorzeniu z uwagi na brak przymiotu strony podmiotu skarżącego. Organ podkreślił, iż w razie wniesienia odwołania przez podmiot, który twierdzi, że rozstrzygnięcie dotyczy jego interesu prawnego lub obowiązku, lub też gdy organ I instancji uznał go za stronę, wówczas organ II instancji obowiązany jest rozpoznać jego odwołanie. Jeżeli w wyniku rozpoznania odwołania organ stwierdzi, że jednostka ta nie ma w danej sprawie indywidualnego interesu prawnego lub obowiązku, zobowiązany jest umorzyć postępowanie odwoławcze. Wskazano, że w myśl art. 28 k.p.a. "stroną jest każdy, czyjego interesu lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek". Interes prawny należy odróżnić jednak od interesu faktycznego, tzn. stanu, w którym konkretny podmiot jest wprawdzie zainteresowany określonym sposobem załatwienia sprawy, ale nie może tego zainteresowania poprzeć odwołaniem do przepisów prawa materialnego. Status prawny strony wynika zatem z przepisów prawa materialnego, a nie z uznania organu administracji publicznej. Zatem do uzyskania przez określony podmiot przymiotu strony nie wystarczy wykazanie jakiegokolwiek interesu, lecz musi to być interes prawny, sankcjonowany przepisami prawa materialnego.

Zauważono, że kwestionowana decyzja organu stopnia powiatowego wydana została w oparciu o art. 105 k.p.a. w związku z postępowaniem prowadzonym w oparciu o rozdział 6 Prawa budowlanego. W myśl art. 61 Prawa budowlanego, obiekt budowlany należy utrzymywać i użytkować zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2 tej ustawy, tj. zasadami odnoszącymi się do użytkowania, z wyłączeniem wymagań dotyczących odpowiedniego usytuowania na działce budowlanej oraz zapewnienia poszanowania występujących na obszarze oddziaływania obiektu interesów osób trzecich. Naruszenie wskazanych wyżej obowiązków skutkuje sankcją w postaci nakazu określonego w art. 66 omawianej ustawy. Przy czym w przepisie art. 66 w związku z art. 61 Prawa budowlanego ustawodawca wyraźnie określił krąg podmiotów zobowiązanych do utrzymania obiektu budowlanego w odpowiedniej kondycji – są nimi właściciel oraz zarządca nieruchomości. Zauważono jednak, iż w omawianej sprawie mamy do czynienia ze wspólnotą mieszkaniową nieruchomości położonej przy ul. K. [...]-[...] we W. reprezentowaną przez zarządcę – F. Z. N.. Zgodnie natomiast z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Dalej wskazano, że sposób przedstawienia wspólnoty mieszkaniowej w tym przepisie pozwala na przypisanie jej podmiotowości prawnej, w tym procesowej, mimo że nie jest ona wyposażona w osobowość prawną. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, iż chociaż na mienie wspólnoty składają się ułamkowe udziały właścicieli poszczególnych lokali w częściach wspólnych, a jedynym wyróżnikiem tej współwłasności jest przymusowość, to z woli ustawodawcy wspólnota funkcjonuje jako podmiot praw i obowiązków, którego zadaniem jest zarząd nieruchomością wspólną i prowadzenie związanej z tym gospodarki finansowej. Wskazano, że podmiotowość prawna wspólnoty mieszkaniowej sprawia, iż w postępowaniach administracyjnych z zakresu utrzymania obiektów budowlanych (rozdział 6 Prawa budowlanego), jeśli ich przedmiot dotyczy części wspólnych budynku, pod pojęciem właściciela kryje się wspólnota mieszkaniowa, nie zaś właściciele poszczególnych lokali stanowiących przedmiot odrębnej własności. Podniesiono, że kwestia reprezentacji wspólnoty w postępowaniu została uregulowana w art. 18 i następnych ustawy o własności lokali. Wyjaśniono również, iż współwłaściciele części wspólnych budynku mieszkalnego, w którym funkcjonuje wspólnota mieszkaniowa, uczestniczą w obrocie prawnym za pośrednictwem instytucji wspólnoty mieszkaniowej. Powyższe oznacza, że w sprawach dotyczących utrzymania obiektów budowlanych w zakresie, w jakim obowiązki odnoszą się do części wspólnych obiektu, przymiotem właściciela legitymuje się wspólnota mieszkaniowa. Stąd też akty administracyjne, w tym decyzje organów nadzoru budowlanego, nie mogą być adresowane we wskazanym przypadku do właścicieli poszczególnych lokali. Przy czym podkreślono, iż uprawnienia wspólnoty mieszkaniowej oraz właścicieli poszczególnych lokali nie są wobec siebie konkurencyjne – właściciel odrębnego lokalu ma status strony w sprawach dotyczących tego lokalu i wówczas może występować w sprawie, w której stroną jest również wspólnota. Ponadto wskazano, że zgodnie z wyrażonym w wyroku z dnia 30 czerwca 2010 r. stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II OSK 729/09), jeśli "członek wspólnoty wykaże swój indywidualny, własny interes prawny, to istnieje podstawa, aby mógł wystąpić jako strona zainteresowana w postępowaniu administracyjnym w sprawie, w której może wystąpić także wspólnota". Zauważono, że opisana powyżej sytuacja nie wystąpiła jednak w rozpatrywanym przypadku – postępowanie w sprawie dotyczy stanu technicznego urządzeń wentylacyjnych w budynku przy ul. K. [...] we W., które stanowią część wspólną nieruchomości przy ul. K. [...] i jakkolwiek wszczęte zostało z urzędu na skutek informacji pozyskanej przez organ I instancji od T. M., to jednak okoliczność ta nie przesądza o legitymacji prawnej odwołującego się. Analogicznie, fakt usytuowania należącego do niego lokalu mieszkalnego w budynku przy ul. K. [...] we W. nie czyni go automatycznie stroną postępowania w sprawie stanu technicznego tego budynku w zakresie części wspólnych, który to przymiot przysługuje jedynie wspólnocie mieszkaniowej lub zarządcy.

Ponadto w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oceniono, że argumentacja odwołania odnosi się jedynie do interesu faktycznego, a nie prawnego. Interes faktyczny nie tworzy zaś legitymacji procesowej, tym samym organ odwoławczy nie mógł rozpoznać zawartych w odwołaniu twierdzeń w sposób merytoryczny, zgodnie bowiem z przepisem art. 127 k.p.a., odwołanie przysługuje wyłącznie stronie postępowania.

Natomiast decyzja organu I instancji, tj. Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. z dnia [...] r. nr [...], którą umorzono postępowanie administracyjne w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ulicy K. [...] we W., została wydana na podstawie art. 105 § 1 i art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia podano, że w dniu [...] r. do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. został przekazany, postanowieniem Państwowego Inspektora Sanitarnego we W. (sygn. [...]) z dnia [...] r., wniosek T. M.. Wnioskodawca w swym piśmie wskazał, że "za ścianą mieszkalną znajdują się wentylatory systemu klimatyzacji garażu, które w momencie detekcji zawartości tlenku węgla stają się źródłem hałasu, zakłócającego funkcjonowanie i odpoczynek", zwracając się "o przeprowadzenie odpowiednich pomiarów hałasu i zaopiniowanie wyników", które to Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we W. wykonał w dniu 7 kwietnia 2010 r. stwierdzając, że pomiary dokonane w porze nocnej wykazały przekroczenie dopuszczalnego równoważnego poziomu dźwięku A hałasu oraz dopuszczalnego maksymalnego poziomu dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia mieszkalnego.

Następnie wskazano, że pismem z dnia [...] r. organ nadzoru budowlanego wezwał T. M. do precyzyjnego określenia treści żądania poprzez wskazanie, w oparciu o przepisy Prawa budowlanego, jakich czynności oczekuje od tego organu. W odpowiedzi na powyższe wezwany stwierdził, iż zwraca się o: "wydanie inwestorowi, tj. firmie A. SA,. nakazu podjęcia czynności mających na celu wyciszenie hałasu wynikającego z pracy wentylatorów tak, aby poziom dźwięku nie przekraczał dopuszczalnych norm", a także "nakazanie inwestorowi, tj. firmie A. SA, podjęcia czynności mających na celu wyeliminowanie drgań wynikających z pracy wentylatorów".

Dalej podano, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta W. po dokonaniu analizy wniosku z dnia [...] r., uzupełnionego w dniu [...] r., stwierdził, że zasadne jest wszczęcie postępowania administracyjnego, mającego na celu zbadanie prawidłowości funkcjonowania urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ulicy K. [...] we W.. Natomiast kwestia zapewnienia ochrony zdrowia ludzi przed szkodliwym wpływem ponadnormatywnego hałasu znajduje się w zbiorze spraw należących do zakresu zadań i kompetencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Dlatego też organem uprawnionym do wydania stosownej decyzji, w oparciu o art. 27 w świetle art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jest państwowy powiatowy inspektor sanitarny.

W związku z tym organ pismem z dnia [...] r. zawiadomił strony, iż zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ulicy K. [...] we W.. Po ustaleniu i uprzednim zawiadomieniu stron postępowania, pracownicy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego dla miasta W. przeprowadzili w dniu 18 listopada 2011 r. dowód z oględzin, w trakcie którego ustalono, iż przy ulicy K. [...] we W. znajduje się budynek mieszkalny wielorodzinny posiadający trzy kondygnacje nadziemne i jedną kondygnację podziemną. Na trzech kondygnacjach nadziemnych znajdują się mieszkania. W piwnicy znajdują się garaże dla samochodów osobowych i komórki lokatorskie dla mieszkańców. Wjazd do garaży odbywa się od strony ulicy K.. Budynek posiada dach dwuspadowy pokryty dachówką. W obrębie ściany szczytowej od strony podwórka znajdują się urządzenia wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej oraz wentylacji oddymiającej. W trakcie oględzin nie stwierdzono widocznych w ocenie wizualnej wad, uszkodzeń, odkształceń instalacji wentylacyjnej. Uznano, że wentylacja jest w sposób prawidłowy przymocowana do ściany, a drzwi pomieszczeń wentylatorni zabezpieczone przed dostępem osób trzecich. Brak widocznych śladów zużycia, korozji. W trakcie przeprowadzonych czynności dowodowych nie było możliwości oceny prawidłowości działania urządzeń wentylacyjnych. Z przeprowadzonych czynności dowodowych sporządzono dokumentację fotograficzną, którą włączono do akt sprawy. W celu zebrania stosownego materiału dowodowego w rozpatrywanej sprawie organ I instancji postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] wezwał zarządcę budynku, tj. F. Z. N., do przedłożenia protokołów okresowej kontroli przeprowadzonej na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa budowlanego. Z przedłożonej przez zarządcę budynku w dniu 4 listopada 2011 r. dokumentacji (protokoły okresowej kontroli) wynika, iż budynek mieszkalny znajduje się w dobrym stanie technicznym - w trakcie przeprowadzania obowiązkowych kontroli, o których mowa w rozdziale 6 Prawa budowlanego, nie stwierdzono usterek lub uszkodzeń mogących powodować zagrożenie dla bezpieczeństwa osób, środowiska czy konstrukcji budynku. Wskazane w protokole nieprawidłowości dotyczyły jedynie znacznego zawilgocenia ścian oraz spuchniętego tynku na wysokości do 50 cm w obrębie pomieszczeń piwnicznych. W trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego przedstawiciele zarządcy budynku przedłożyli organowi nadzoru budowlanego dokumentację powykonawczą instalacji wentylacji mechanicznej i oddymiania garażu zawierającą m.in. oświadczenie wykonawcy, deklarację zgodności, protokół z pomiarów skuteczności działania instalacji wentylacji mechanicznej, protokół z pomiarów dźwięku oraz protokół z przeglądu instalacji wentylacji mechanicznej. Z przedłożonego protokołu przeglądu przeprowadzonego w dniu 26 sierpnia 2011 r. przez inż. K. R. (Z. A. K. i W. "A.") wynika, iż stan techniczny wentylatorów i pasków napędowych jest dobry, automatyka sterująca pracą wentylatorów jest sprawna, a test pracy instalacji (sprawność działania poszczególnych urządzeń) zakończył się wynikiem pozytywnym. Ponadto w trakcie powyższego przeglądu stwierdzono, że przyczyną ciągłej pracy wentylacji jest uszkodzony mikroprocesorowy detektor tlenku węgla WG 22.EN (CO) przeznaczony do ciągłej kontroli obecności tlenku węgla (kontrola nadmiaru spalin samochodowych). Detektor ten został naprawiony w trakcie przeglądu, co potwierdza dokument przesłany przez zarządcę.

W dalszej części uzasadnienia decyzji pierwszoinstancyjnej wskazano, że z oświadczenia wykonawcy robót inż. S. K., posiadającego uprawnienia do kierowania, nadzorowania, projektowania instalacji sanitarnych, gazowych i wentylacyjnych, wynika, że instalacja wentylacji mechanicznej i oddymiania garażu oraz instalacje sterowania automatyką wentylacji i oddymiania na obiekcie budynku mieszkalnego z garażami we W. przy ul. K. i ul. S. zostały wykonane zgodnie z dokumentacją oraz obowiązującymi przepisami. Użyte materiały posiadają świadectwa, atesty lub certyfikaty wymagane polskim prawem, a instalacja nadaje się do eksploatacji. Podniesiono także, iż z posiadanego przez organ nadzoru budowlanego protokołu z pomiarów skuteczności działania instalacji wentylacji mechanicznej w budynku wynika, iż po przeprowadzeniu pomiarów i regulacji instalacji mechanicznej, działa ona poprawnie i jest skuteczna, zapewniając odpowiednie ilości wymian powietrza w pomieszczeniu. W ramach prowadzonego postępowania organ dokonał również analizy protokołów pomiarów poziomu dźwięku od instalacji wentylacji mechanicznej sporządzonych przez wykonawcę robót wentylacyjnych. Z dokumentacji tej wynika, iż poziom hałasu od wentylacji w mieszkaniach budynku mieszkalnego garażu oraz otoczeniu szachtu na zewnątrz budynku, gdzie zlokalizowane są wentylatory wywiewne nie przekracza wartości podanej w Polskiej Normie w dniu przeprowadzenia pomiarów. Na podstawie przedstawionych wyników pomiarów dźwięku stwierdzono, iż obiekt może być dopuszczony do ciągłej eksploatacji. Ponadto wskazano, iż zgodnie z założeniami projektu wykonawczego instalacji wentylacji mechanicznej wentylatory zlokalizowane w szachcie nad garażami, mogą być włączane w godzinach szczytu porannego oraz popołudniowego za pomocą zegara czasowego wmontowanego w szafie sterowniczej obok wentylatorów. Terminy uruchomienia wentylatorów mogą być zmienione lub całkowicie wyłączone w uzgodnieniu z użytkownikiem obiektu.

Następnie podkreślono, że zgodnie z regulacjami przepisów rozdziału 6 Prawa budowlanego za stan techniczny obiektu budowlanego wraz z urządzeniami budowlanymi (urządzeniami technicznymi) związanymi z obiektem budowlanym, zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, odpowiada właściciel bądź zarządca obiektu budowlanego. W związku z powyższym stroną postępowania administracyjnego w sprawie utrzymania obiektu budowlanego oraz adresatem decyzji wydawanych w trybie nadzoru związanych z utrzymaniem obiektu budowlanego jest wyłącznie właściciel lub zarządca obiektu budowlanego. Mając to na uwadze stwierdzono, iż inwestor, tj. A. SA, nie jest stroną tego postępowania administracyjnego, a więc nie może być adresatem decyzji organu nadzoru budowlanego wydanej na podstawie rozdziału 6 Prawa budowlanego. Rozpatrywany budynek decyzją PINB dla miasta W. z dnia [...] r. nr [...] został dopuszczony do użytkowania, a zatem za stan techniczny budynku odpowiada właściciel bądź zarządca obiektu budowlanego.

Podsumowując stwierdzono, że w tak kształtującym się stanie faktycznym i prawnym prowadzone postępowanie administracyjne w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ulicy K. [...] we W. było bezprzedmiotowe, wobec czego zasadne było jego umorzenie na podstawie art. 105 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na opisaną na wstępie decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego wniósł T. M., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie prawa materialnego, a to przepisu art. 28 kpa, przez błędną wykładnię prowadzącą do niewłaściwego przyjęcia, że Skarżący nie jest stroną w postępowaniu administracyjnym w sprawie stanu technicznego urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ul. K. [...] we W., gdyż nie ma interesu prawnego w toczącym się postępowaniu, co miało decydujący wpływ na wynik sprawy. Skarżący nie zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym w zaskarżonej decyzji, że w postępowaniu dotyczącym nieodpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych, stronami są jedynie podmioty wskazane w art. 66 w zw. z art. 61 Prawa budowlanego, tj. właściciel oraz zarządca nieruchomości. W sprawie dotyczącej utrzymania obiektów budowlanych w zakresie, w jakim obowiązki odnoszą się do części wspólnych obiektu, przymiotem właściciela legitymuje się wspólnota mieszkaniowa, która na podstawie przepisu art. 6 ustawy o własności lokali może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Tym samym, mimo że wspólnota mieszkaniowa nie ma osobowości prawnej, to ma podmiotowość prawną w tym procesową i jest adresatem aktów administracyjnych, w tym decyzji organów nadzoru budowlanego. Dalej zakwestionowano zasadność stanowiska, w myśl którego pomimo, iż postępowanie w sprawie stanu technicznego urządzeń wentylacyjnych w budynku przy ul. K. [...] we W. stanowiących część wspólną budynku, wszczęte zostało z urzędu na skutek informacji uzyskanych od T. M. oraz pomimo że jest on właścicielem lokalu mieszkalnego w tym budynku, nie czyni go to stroną postępowania w sprawie stanu technicznego budynku w zakresie części wspólnych, który to przymiot przysługuje jedynie wspólnocie mieszkaniowej lub zarządcy. Zdaniem Skarżącego jest to niedopuszczalna wykładnia przepisu art. 28 k.p.a.. Stosownie bowiem do treści art. 66 w związku z art. 61 Prawa budowlanego, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego obowiązany jest utrzymywać i użytkować obiekt w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowiska albo jest w nieodpowiednim stanie technicznym, właściwy organ nakazuje w drodze decyzji usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. Przepis ten wymienia enumeratywnie podmioty, które są obowiązane utrzymywać i użytkować obiekt w sposób określony przepisami prawa budowlanego, natomiast – zdaniem Skarżącego – nie wyklucza on z udziału w postępowaniu, którego przedmiotem jest stan techniczny budynku, innych podmiotów, które wykażą posiadanie własnego interesu prawnego w świetle art. 28 kpa.

W dalszej części uzasadnienia skargi wskazano, iż nie jest trafna argumentacja organów nadzoru budowlanego, że Skarżący nie ma przymiotu strony w postępowaniu dotyczącym stanu technicznego budynku w zakresie części wspólnych. Podkreślono, że obowiązek utrzymania części wspólnych, w tym wypadku urządzeń wentylacyjnych, w odpowiednim stanie technicznym, wpływa bezpośrednio na użytkowanie lokalu mieszkalnego skarżącego. Przywołano stwierdzone przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną we W. w mieszkaniu Skarżącego przekroczenie przez urządzenia wentylacyjne dopuszczalnych norm hałasu dla pory nocnej o 10 dB. Ponadto podano, że hałas jest także nadmierny w porze dziennej, a drgania wywołane przez pracę urządzeń powodują pęknięcia glazury na ścianie w łazience. Wizja przeprowadzona w dniu 25 lutego 2011 r. przez D. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego potwierdziła samoczynne załączanie się wentylatorów w normalnym trybie, poza zaprogramowanymi godzinami pracy. Następnie zgodnie z właściwością DPWIS przekazał sprawę Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego dla miasta W., z informacją, że w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części do jego właściwości należy nakazanie w drodze decyzji usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

Podkreślono, że Skarżący niewątpliwie jest zainteresowany wydaniem przez organ nadzoru budowlanego tego rodzaju decyzji i w konsekwencji doprowadzeniem urządzeń technicznych budynku, w którym ma mieszkanie do stanu zgodnego z prawem, który pozwoli mu na niezakłócone korzystanie ze swojej własności. Jednak interes skarżącego nie jest jedynie interesem faktycznym, jak przyjęły organy obu instancji. Stwierdzenie, iż osobie przysługuje przymiot strony, a zatem, że posiada ona interes prawny w danym postępowaniu, wymaga przede wszystkim ustalenia związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa a sytuacją prawną konkretnego podmiotu. Stosowanie tej normy prawa może mieć wpływ na sytuację prawną danego podmiotu, w zakresie jego indywidualnych praw i obowiązków wynikających z prawa materialnego, tj. w tym przypadku przepisów Prawa budowlanego oraz Kodeksu cywilnego. Wskazano, że bezprawne, niezgodne z przepisem art. 61 Prawa budowlanego, działania wspólnoty mieszkaniowej w zakresie utrzymania urządzeń wentylacyjnych we właściwym stanie technicznym, naruszają prawa Skarżącego wynikające z przepisów prawa cywilnego, w szczególności art. 144 kodeksu cywilnego, który stanowi, że właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. W omawianym przypadku, skoro dochodzi do immisji hałasu i drgań z nieruchomości stanowiącej część wspólną budynku od lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność Skarżącego, to Skarżący ma roszczenie oparte o przepis art. 144 kc w związku z art. 222 § 2 kc, do właściciela (zarządcy) części wspólnych budynku, tj. wspólnoty mieszkaniowej, o zaniechanie naruszeń. Przepis art. 222 § 2 kc stanowi bowiem, że przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Ponadto przywołano stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w wyroku z dnia 03.04.2008 r., sygn. akt IIOSK 350/07, że interes prawny może być wywodzony nie tylko z przepisów prawa administracyjnego, ale także prawa cywilnego. Powyższe – zdaniem autora skargi – uzasadnia twierdzenie, że Skarżący ma interes prawny w sprawie, której przedmiotem jest stan techniczny budynku w częściach wspólnych, w sytuacji gdy wskutek immisji, powstających w związku z niezgodnym z przepisami prawa budowlanego stanem technicznym urządzeń wentylacyjnych, dochodzi do naruszenia jego prawa własności, które chronione jest normami prawa cywilnego tj. przepisami art. 144 kc w zw. z art. 222 § 2 kc.

W doręczonej Sądowi odpowiedzi na skargę D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego zwrócił się z wnioskiem o oddalenie skargi. Powołując się na uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji, stwierdził, że zawiera ono jego wyczerpujące stanowisko w sprawie i nie znalazł podstaw do uchylenia własnej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Skarga zasługiwała na uwzględnienie, jednakże głównie nie z powodów w niej wskazanych.

Na wstępie należy wyjaśnić, że stosownie do przepisu art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) kontrola sądowoadministracyjna sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zakres kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne (art. 3 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz.U. z 2012 r. poz. 270; dalej: p.p.s.a.). Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.). Zgodnie z art. 145 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi: naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Ponadto sąd stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach albo stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Sąd z punktu widzenia kryterium legalności w rozpoznawanej sprawie jest zaskarżona decyzja D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Trzeba więc już na początku powiedzieć, że postępowanie przed organem administracji publicznej, aby mogło być określone mianem postępowania administracyjnego musi posiadać przedmiot i strony tego postępowania, a oba te elementy wynikać muszą z przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Zgodnie z § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego przedmiotem postępowania administracyjnego jest sprawa indywidualna rozstrzygana w drodze decyzji administracyjnej, należąca do właściwości organu administracji publicznej. Jak wskazuje się w literaturze prawniczej, pojęcie "sprawy administracyjnej" odnosi się do konkretnego stanu faktycznego, konkretnego zjawiska czy konkretnej sytuacji życiowej, która jest uregulowana przepisami prawa administracyjnego i która przewiduje rozstrzygnięcie tej sytuacji w formie decyzji administracyjnej. Zaistnienie takiej sytuacji daje więc podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego (z woli strony lub z urzędu) w celu jej rozstrzygnięcia w drodze decyzji. Innymi słowy, w drodze decyzji administracyjnej może być rozstrzygnięta tylko taka sprawa, która spełnia łącznie wszystkie wymienione wyżej przesłanki: musi ona leżeć w obrębie prawa administracyjnego, prawną formą jej rozstrzygnięcia musi być decyzja i musi mieć ona charakter indywidualny (konkretny), a więc odnosić się do konkretnego, imiennie określonego podmiotu (zob. G. Łaszczyca, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, komentarz do art. 1, Lex).

Odnosząc te uwagi do rozpoznawanej sprawy należy zauważyć, że organ I instancji wszczął postępowanie administracyjne "w sprawie urządzeń wentylacyjnych w budynku mieszkalnym przy ul. K. [...] we W.", o czym stanowi zawiadomienie z dnia 14 marca 2011 r. (k. 2 akt administracyjnych). Tak samo sformułowano również przedmiot tego postępowania w decyzji umarzającej postępowanie administracyjne. Jak wynika z treści decyzji organu I instancji za materialną podstawę prawną swojej decyzji organ ten uważał przepis art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.), który wymienia kompetencje organów nadzoru budowlanego. Już takie sformułowanie podstawy prawnej decyzji budzić musi uzasadnioną wątpliwość, ponieważ sam przepis kompetencyjny nie może być podstawą wydawania decyzji administracyjnej. Następnie w uzasadnieniu decyzji organ ten przeprowadził rozważania odnoszące się do przepisów rozdziału 6 Prawa budowlanego, w tym art. 61 pkt 1 tej ustawy, i stwierdził, że inwestor (A. SA) nie jest stroną postępowania i nie może być adresatem decyzji wydanej "na podstawie rozdziału 6" Prawa budowlanego oraz uznał bezprzedmiotowość postępowania. Natomiast w zaskarżonej do WSA we Wrocławiu decyzji organu odwoławczego przytoczono rozważania dotyczące rozdziału 6 Prawa budowlanego, ale wyjaśniając zasadność umorzenia postępowania odwoławczego nacisk położono na kwestię tego, czy T. M. jest stroną postępowania w sprawie "stanu technicznego urządzeń wentylacyjnych w budynku przy ul. K. [...] we W., które stanowią część wspólną nieruchomości".

Zasadniczą wątpliwość Sądu rozpatrującego skargę budzi w tym kontekście zagadnienie, w jakim przedmiocie toczyło się omawiane postępowanie. Zdaniem Sądu niejednoznaczność zakreślenia tego przedmiotu w decyzji organu I instancji – "na podstawie rozdziału 6" Prawa budowlanego – powoduje, że nie sposób było na etapie rozpatrywania odwołania od decyzji powiedzieć, czy rzeczywiście T. M. nie jest stroną prowadzonego postępowania. Trudno bowiem na podstawie zaskarżonej decyzji i decyzji organu I instancji wskazać, jaka jest podstawa prawna działania organu nadzoru budowlanego w zakresie jakości pracy w budynku urządzeń wentylacyjnych. Kategoryczne twierdzenia organu odwoławczego na temat przymiotu strony w tym postępowaniu są zatem przedwczesne i nieuprawnione. Doszło tu do naruszenia art. 138 § 1 pkt 3 w związku z art. 127 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, albowiem organ II instancji bez szczegółowej analizy stanu faktycznego i prawnego sprawy przyjął, że T. M. nie jest stroną postępowania, a uczynił tak z powodu naruszenia art. 7 w związku z art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego. Organ ten nie wyjaśnił, w jakim przedmiocie toczyło się postępowanie organu powiatowego, nie mógł więc ocenić, kto jest jego stroną. Przy czym pamiętać należy, że chodzi o ustalenie przedmiotu postępowania w znaczeniu "sprawy administracyjnej". Natomiast skoro rozdział 6 Prawa budowlanego zatytułowany "Utrzymanie obiektów budowlanych" reguluje co najmniej kilka kwestii związanych z eksploatacją budynków, rolą organu administracji jest wskazać konkretny przepis, na podstawie którego działa w danej sprawie. Stwierdzone przez Sąd uchybienie, stanowiące naruszenie przepisów postępowania miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż w konsekwencji pozbawiło wnoszącego odwołanie szansy na ponowne rozpatrzenie sprawy przez organ II instancji, nie badając w istocie, czy jest on stroną postępowania.

Trzeba pamiętać, że to przedmiot postępowania (podstawa prawna wywiedziona z prawa materialnego) wskazuje na to, kto ma przymiot strony w danym postępowaniu. Dopiero po wskazaniu przepisu prawa materialnego, który może być podstawą rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej organ może prowadzić rozważania i dokonać ustaleń, kto ma w tej danej sprawie interes prawny czy też obowiązek, w rozumieniu art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego. W rozpoznawanej sprawie przedmiot postępowania określony jako "sprawa stanu technicznego urządzeń wentylacyjnych w budynku" nie pozwala na jednoznaczne wskazanie, który przepis prawa będzie stanowił podstawę prowadzonego postępowania, a zatem nie da się bezspornie ustalić katalogu stron postępowania. Tym bardziej, że z przedłożonych Sądowi akt administracyjnych zgromadzonych w sprawie wynika, że budynek przy ul. K. [...] we W. uzyskał w dniu [...] r. czasowe pozwolenie na użytkowanie (decyzja PINB dla miasta W. nr [...]). Decyzji tej w aktach administracyjnych nie ma, zatem Sąd nie mógł dokonać analizy, z jakiego względu decyzja takiej treści została wydana. Organ II instancji nie wyjaśnił także w swojej decyzji, czy budynek ten aktualnie posiada pozwolenie na użytkowanie, co również wymagało wyjaśnienia w kontekście ustalania rodzaju postępowania i katalogu jego stron. Rozpatrujący sprawę Sąd w tym zakresie nie jest w stanie dokonać ustaleń wobec skąpego materiału sprawy. Kwestia ta jest o tyle istotna, że w postępowaniu o udzielenie pozwolenia na użytkowanie budynku właściwy organ bada (badał?) przecież zgodność obiektu z projektem architektoniczno-budowlanym i innymi wymaganiami szczegółowo określonymi w art. 59a Prawa budowlanego.

Omawiane urządzenia wentylacyjne – jak wynika z akt administracyjnych przedłożonych Sądowi – budzą zastrzeżenia Skarżącego, ponieważ emitują zbyt duży hałas i drgania. Wyjaśnienia przez organ nadzoru budowlanego wymagało zatem, czy i w jakim zakresie organ ten jest rzeczowo właściwy, by prowadzić w tej kwestii postępowanie. Jest to tym bardziej istotne, że w omawianym budynku zostały na zlecenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we W. przeprowadzone pomiary hałasu, które wykazały przekroczenie dopuszczalnego równoważnego poziomu dźwięku "A", na skutek czego organ ten przekazał sprawę do rozpatrzenia Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego dla miasta W.. W wydanym przez ten organ rozstrzygnięciu nie podzielono poglądu Skarżącego, że należy wydać decyzję nakazującą pewne czynności inwestorowi budowy, uzasadniając, że nie jest on stroną postępowania. Decyzję umarzającą skierowano jednak do zarządcy budynku i tamtejszej wspólnoty mieszkaniowej, a zatem z punktu widzenia podmiotowego postępowanie mogło się toczyć, bo organ zidentyfikował co najmniej jeden podmiot, który uważał za stronę postępowania. Przyczyn umorzenia można by poszukiwać w tym, że organ I instancji uznał, że stan budynku odpowiada wymogom technicznym, jednak wniosek taki nie został w uzasadnieniu decyzji jasno sformułowany i w tym stanie rzeczy Sąd nie może go domniemywać. Należy również wziąć pod uwagę, co trafnie przyjmuje się w orzecznictwie, że organy państwowej inspekcji sanitarnej nie mają kompetencji do wydawania decyzji w sprawie usunięcia nieprawidłowości w stanie technicznym budynków lub ich użytkowaniu. Organy te nie są w stanie ustalić, wobec braku instrumentów prawnych, strony zobowiązanej do wykonania ewentualnej decyzji, nie mogą bowiem ustalić winnych nieprzestrzegania wymagań higienicznych i zdrowotnych. Sprawy te należą do organów nadzoru budowlanego, do których należy podejmowanie czynności zmierzających do przestrzegania obowiązku utrzymania w należytym stanie obiektu budowlanego (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 kwietnia 2008 r., sygn. akt II OSK 430/07, opubl. Legalis). Zagadnienia te nie zostały należycie wyjaśnione przez organ II instancji, co z kolei doprowadziło do wydania zaskarżonej decyzji w jej kształcie.

Wobec zaprezentowanych rozważań, nie przesądzając kwestii, czy Skarżący był stroną prowadzonego postępowania administracyjnego i w jakim przedmiocie się ono toczyło, należy zauważyć, że zgodnie z art. 66 ust. 1 Prawa budowlanego w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia, właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. Przepis ten należy interpretować – na płaszczyźnie problemu hałasu i drgań – w kontekście przepisów działu IX rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Zgodnie z § 323 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy chronić przed hałasem pochodzącym od instalacji i urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku. Stosownie do § 326 ust. 1 rozporządzenia poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, budynkach zamieszkania zbiorowego i budynkach użyteczności publicznej, z wyłączeniem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych wymagań ochrony przed hałasem, nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi metody pomiaru poziomu dźwięku A w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach. Natomiast na mocy § 327 ust. 1-3 rozporządzenia zabrania się sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszczeń technicznych o szczególnej uciążliwości, takich jak szyby i maszynownie dźwigowe lub zsypy śmieciowe. Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, nie mogą powodować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed ich oddziaływaniem. Sposób posadowienia tych urządzeń oraz sposób ich połączenia z przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak również sposób połączenia poszczególnych odcinków przewodów między sobą i z elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiegać powstawaniu i rozchodzeniu się hałasów i drgań do pomieszczeń podlegających ochronie lub do otoczenia budynku.

Odnosząc się jeszcze w tym miejscu do zarzutów skargi należy powiedzieć, że w rozpoznawanej sprawie kwestia prawa własności lokalu mieszkalnego i ewentualnego interesu prawnego Skarżącego, który by z tego prawa wynikał musi zostać rozpatrzona przez organy nadzoru budowlanego. Pamiętać jednak trzeba, że przymiot strony postępowania administracyjnego nie jest abstrakcyjnym korelatem prawa własności nieruchomości, lecz aktualizuje się w zależności od przedmiotu danego postępowania administracyjnego. Jednostka nie jest stroną każdego postępowania administracyjnego, które w jakikolwiek sposób może mieć wpływ na jej życie i mienie, ale jedynie tego postępowania, które dotyczy jej interesu prawnego lub obowiązku. W rozpatrywanej sprawie niewątpliwie Skarżący jest zainteresowany rozstrzygnięciem, czy urządzenia zamontowane w budynku, który zamieszkuje, działają prawidłowo. Istotnym pytaniem jest jednak to, czy którykolwiek z przepisów prawa daje mu legitymację procesową w ewentualnym postępowaniu dotyczącym tego problemu. Z przytoczonych w skardze przepisów Kodeksu cywilnego nie sposób jednak takiej legitymacji wyprowadzić, albowiem prowadziłoby to do uznania, że prawo własności stanowi swoistą superlegitymację procesową niezależną od tego, o czym stanowiłyby przepisy prawa administracyjnego. Rozpatrujący sprawę Sąd oczywiście akceptuje pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego przytoczony w skardze, że legitymacja procesowa w postępowaniu administracyjnym może wynikać z prawa cywilnego, jednakże w niniejszej sprawie w tym zakresie z argumentacją skargi nie można było się zgodzić. Powołane przepisy mogą bowiem stanowić ewentualną podstawę do wystąpienia z roszczeniem przed sądem powszechnym.

Jeżeli organ odwoławczy uznał, że sprawa była prowadzona na podstawie art. 66 ust. 1 Prawa budowlanego, to należy pamiętać, że przy ocenie stanu technicznego budynku istotne może być badanie także naruszenia interesu prawnego poszczególnych właścicieli lokali. W takiej sytuacji nieuprawnione byłoby automatyczne pozbawianie ochrony przysługujących praw właścicieli poszczególnych lokali, poprzez przyjęcie, że nie przysługuje im legitymacja strony, a interesy wszystkich właścicieli lokali reprezentuje wspólnota. W tym zakresie należałoby przyjąć, że członek wspólnoty mieszkaniowej, o ile wykaże swój indywidualny, własny interes prawny, może wystąpić jako strona zainteresowana w postępowaniu (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 2 grudnia 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 1269/08, wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 maja 2010 r., sygn. akt VII Sa/Wa 285/10). Nadto trzeba wskazać, że przepisy ustawy o własności lokali nie wykluczają bynajmniej działania na zewnątrz poszczególnych członków wspólnoty np. w obronie własnych praw mieszkaniowych pozostających w związku ze stanem technicznym budynku. Przeciwnie, jeśli członek wspólnoty wykaże swój indywidualny interes, to może wystąpić jako strona zainteresowana w postępowaniu administracyjnym w sprawie, w której co do zasady występuje wspólnota mieszkaniowa i w której tylko wspólnota czy też zarządca powinni być adresatem nakazu wykonania obowiązków wynikających z art. 66 w zw. z art. 61 Prawa budowlanego (zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt II SA/Kr 390/11). Na gruncie rozpoznawanej sprawy wymaga rozważenia, czy na przykład z przepisów działu IX rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w związku z art. 5 ust. 2 Prawa budowlanego nie mógłby wynikać interes prawny w postępowaniu administracyjnym dla właściciela lokalu, który narażony jest na hałas i drgania z urządzeń wentylacyjnych.

Biorąc pod uwagę to, co do tej pory powiedziano, zdaniem Sądu zaskarżona decyzja musiała zostać uchylona, ponieważ wydana została z naruszeniem prawa materialnego i procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy.

W dalszym postępowaniu D. Inspektor Nadzoru Budowlanego winien ustalić, czy postępowanie prowadzone przez organ I instancji miało podstawę prawną, z której wynikała kompetencja do podejmowania działań. Następnie powinien zbadać, czy odwołanie od decyzji pierwszoinstancyjnej zostało wniesione przez stronę tego postępowania (bez względu na to, czy organ powiatowy osobę tę za stronę uznał). Dopiero w dalszej kolejności, w razie rozpoznawania odwołania, organ II instancji odniesie się do jego zarzutów i meritum sprawy oraz orzeknie, czy postępowanie przeprowadzono prawidłowo wydając rozstrzygnięcie odpowiadające prawu. W szczególności rozważenia wymagałoby, czy umorzenie postępowania pierwszoinstancyjnego nie nastąpiło przedwcześnie. Pamiętać przy tym również należy, że ewentualne przekroczenia norm hałasu i drgań – jako przejaw złego stanu technicznego budynku – mają charakter dynamiczny, a zatem powoływanie się na ewentualne pomiary odpowiednich wartości powinno czynić zadość obowiązkowi ustalenia prawdy materialnej w danym postępowaniu i winno prowadzić do wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy. Ewentualne badania i pomiary muszą być dokonywane przez organ w sposób budzący zaufanie obywateli do władzy publicznej. W szczególności badania stanu technicznego budynku (w kontekście art. 66 Prawa budowlanego) nie można powierzyć właścicielowi lub zarządcy budynku, ani podmiotom działającym na ich zlecenie. Obowiązek dokonania ustaleń w tym zakresie spoczywa na organie nadzoru budowlanego.

W pkt I wyroku orzeczono na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., natomiast podstawą prawną pkt II wyroku jest art. 152 p.p.s.a. W pkt III Sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a. w związku z § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) i § 2 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193 z późn. zm.).

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.