II GSK 646/13

Uzasadnienie

I.

Wyrokiem z 20 grudnia 2012r. sygn. akt: III SA/Lu 368/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w L., uwzględnił skargę Przedsiębiorstwa Transportowo-Handlowego "T." Sp. z o.o. w S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w B. P. z [...] kwietnia 2012r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów ustawy o transporcie drogowym i uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w L. z [...] grudnia 2011r., nr [...]; orzekł, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu w całości i zasądził od Dyrektora Izby Celnej w B. P. na rzecz Przedsiębiorstwa Transportowo-Handlowego "T." Sp. z o.o. w S. kwotę 100,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd I instancji podał, że zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Celnej w B. P. -po rozpatrzeniu odwołania Przedsiębiorstwa Transportowo-Handlowego "T." Spółka z o.o. z siedzibą w S.-utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w L. z [...] grudnia 2011r. nr [...] o nałożeniu na spółkę kary pieniężnej w wysokości 2.000,00 zł. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ wyjaśnił, że w dniu 16 października 2011r. na Drogowym Przejściu Granicznym w D. przeprowadzono kontrolę pojazdu marki DAF o numerze rejestracyjnym [...] z przyczepą marki Schmitz o numerze rejestracyjnym [...], użytkowanych przez przedsiębiorcę Przedsiębiorstwo Transportowo-Handlowego "T." Spółka z o.o. z siedzibą w S. Pojazdem przewożono 19.212,93 kg jogurtów z Francji na Ukrainę. Kierujący okazał dokumenty: wypis z licencji nr [...] na wykonywanie międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy, świadectwo kierowcy nr [...] do celów zarobkowego przewozu drogowego rzeczy na podstawie licencji wspólnotowej, trzy międzynarodowe samochodowe listy przewozowe bez numerów z dnia 10, 11 i 12 października 2011r., kopię niemieckiego świadectwa ATP o numerze nr [...] z 30 czerwca 2010r., trzy świadectwa weterynaryjne, dokumenty rejestracyjne pojazdów oraz paszport. Z treści listu przewozowego wynikało, że produkty powinny być przewożone w temperaturze +30C. W związku z brakiem aktualnego świadectwa wymaganego zgodnie z Umową o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP) sporządzoną w Genewie dnia 1 września 1970r. (Dz. U. z 1984r. Nr 49, poz. 254 dalej- umowa ATP), Naczelnik Urzędu Celnego w L. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne.

Decyzją z [...] grudnia 2011r. Naczelnik Urzędu Celnego w L. nałożył na Przedsiębiorstwo Transportowo-Handlowe "T." Spółka z o.o. w S. karę pieniężną w wysokości 2.000,00 zł za wykonywanie przewozu drogowego bez wymaganego świadectwa zgodnie z umową o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów.

Po rozpoznaniu odwołania spółki Dyrektor Izby Celnej w B. P. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ odwoławczy przytoczył treść art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy z 6 września 2001r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2007r. Nr 125, poz. 874 ze zm. dalej-u.t.d.), z którego wynika obowiązek posiadania i okazywania przez kierowcę pojazdu wykonującego przewóz drogowy, w tym także międzynarodowy transport drogowy, na żądanie uprawnionego organu kontroli, między innymi świadectwa wymaganego zgodnie z umową o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP). Organ wyjaśnił, że umowa ATP określa zasady wykonywania międzynarodowych przewozów niektórych szybko psujących się artykułów żywnościowych przy wykorzystaniu specjalnych środków transportu, wymienionych w art. 1 tej umowy, które odpowiadają normom podanym w załączniku nr 1 do umowy. Potwierdzeniem spełnienia przez pojazd warunków wymaganych przepisami umowy ATP jest świadectwo zgodności z normami, wydane przez właściwą władzę na odpowiednim formularzu. Świadectwo lub jego fotokopia powinno znajdować się w pojeździe i być okazywane na każde żądanie kontrolujących. W załączniku nr 3 do umowy ATP zostały określone warunki dotyczące temperatur, które powinny być przestrzegane przy przewozie niektórych artykułów żywnościowych, nie znajdujących się w stanie zamrożonym lub głęboko zamrożonym, w tym mlecznych produktów takich jak jogurty, kefiry, śmietany i twaróg.

Dyrektor Izby Celnej podniósł, że w trakcie kontroli drogowej stwierdzono wykonywanie przez skarżącą spółkę przewozu towaru z Francji na Ukrainę, m.in. jogurtów o zawartości tłuszczu mlecznego przekraczającej 3% masy, ale nieprzekraczającej 6% masy (kod CN 0403109300) oraz o zawartości tłuszczu mlecznego nieprzekraczającej 3% masy (kod CN 0403109100). Towary te zostały wymienione w załączniku nr 3 do Umowy ATP jako artykuł żywnościowy szybko psujący się, do przewozu którego powinny być stosowane środki transportu określone Umową ATP. Potwierdza to również klasyfikacja taryfowa towarów. Organ uznał, że do przewozu w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy Umowy ATP, a tym samym występuje obowiązek określony w art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c u.t.d. – posiadania przez kierowcę pojazdu przy sobie i okazywania na żądanie uprawnionego organu kontroli świadectwa wymaganego zgodnie z Umową ATP. Zdaniem organu odwoławczego okazana w trakcie kontroli kserokopia świadectwa ATP o numerze [...] wystawionego w dniu 30 czerwca 2010r. przez niemiecki organ TÜV BAU UND BETRIEBSTECHNIK na naczepę Schmitz okazała się dokumentem nieautentycznym. Niemiecki podmiot-TÜV SÜD Industrie Service GmbH z siedzibą w Monachium, który na prośbę organu celnego zweryfikował świadectwo, wskazał na szereg argumentów przemawiających za nieautentycznością okazanego w trakcie kontroli świadectwa. W ocenie organu, gdyby okazane w trakcie kontroli świadectwo było autentyczne, dotyczyłoby spółki "T.", a nie producenta naczep, któremu świadectwo wydano. W tej sytuacji wątpliwa wydała się organowi również autentyczność tabliczki znamionowej, która jego zdaniem – w świetle obowiązujących przepisy prawa nie stanowi dowodu potwierdzającego spełnienie przez pojazd warunków równoznacznego traktowania z posiadaniem świadectwa ATP. Organ odwoławczy wywiódł, że organ I instancji zasadnie nałożył na skarżącą spółkę karę pieniężną określoną w pkt 8.1. załącznika do ustawy o transporcie drogowym, w brzmieniu obowiązującym w chwili przeprowadzonej kontroli. Jednocześnie w ocenie organu odwoławczego pomimo zmiany przepisów ustawy o transporcie drogowym z dniem 1 stycznia 2012r., w sprawie nie można zastosować przepisów nowych, przewidują one bowiem za stwierdzone naruszenie karę wyższą (w wysokości 8.000,00 zł), co oznaczałoby naruszenie wyrażonego w art. 139 ustawy z 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U z 2000r. Nr 98,poz. 1071 ze zm. dalej-k.p.a.) zakazu reformationis in peius. Odnosząc się do zarzutu spółki dotyczącego niezbadania przez organ celny temperatury przewożonego towaru organ odwoławczy wyjaśnił, że funkcjonariusze organów celnych na mocy przepisów ustawy o transporcie drogowym zostali uprawnieni jedynie do kontroli świadectwa ATP, które kierowca pojazdu powinien mieć przy sobie podczas przewozu drogowego oraz warunków w nim określonych. Badanie temperatury przewożonego towaru i ocena zgodności środka transportowego z normami nie jest zadaniem organów celnych. Organ odwoławczy nie zgodził się z argumentacją spółki, że skoro władze sanitarne i weterynaryjne krajów załadunku dopuściły środek transportu do przewozu towarów, to władze państwa tranzytowego nie mogą podważać tych decyzji. Brak zastrzeżeń władz celnych innych państw nie stoi nowiem na przeszkodzie wykonywaniu kompetencji przez polskie organy celne. Dyrektor Izby Celnej podniósł jednakże, iż weryfikacja świadectwa przedłożonego w trakcie kontroli przez uprawniony podmiot niemiecki jednoznacznie potwierdziła nieautentyczność tego dokumentu. W ocenie organu odwoławczego w niniejszej sprawie nie miał zastosowania przepis art. 92c u.t.d., z którego wynika, że przedsiębiorca jest zwolniony od odpowiedzialności za naruszenie prawa przez kierowcę, jeżeli nie miał on wpływu na powstanie naruszenia lub nie mógł tego przewidzieć.

II.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w L. Przedsiębiorstwo Transportowo-Handlowe "T." Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji i umorzenie postępowania w sprawie oraz zasądzenie od organu kosztów postępowania według norm przepisanych. Skarżąca zarzuciła przede wszystkim naruszenie przepisów postępowania, w tym podstawowych zasad procedury administracyjnej (art. 6, art.7 i art.77§1 k.p.a.), poprzez brak wszechstronnego i dokładnego rozważenia materiału dowodowego. Naruszenia te polegały w szczególności na: wszczęciu i prowadzeniu postępowania w sprawie w sytuacji, gdy w toku kontroli przeprowadzonej przez funkcjonariusza celnego nie stwierdzono naruszenia przepisów ustawy o transporcie drogowym; braku wzięcia pod uwagę przedłożonego w toku postępowania świadectwa ATP wydanego łącznie z naczepą przez producenta naczepy, wystawionego na kupującego naczepę Schmitz Cargobull AG z 4 października 2006r., ważnego do października 2012r., z którego wyraźnie wynikało, że przedmiotowy pojazd posiada świadectwo wymagane przez umowę ATP; pominięciu faktu istnienia umocowanej na stałe na kontrolowanej naczepie tabliczki ATP z napisem: "Approval number [...], Equipment number [...], ATP Mark FRC, Valid until 06/2013", która stanowi dowód tego, że dany środek transportu jest dopuszczony do przewozu łatwo psujących się produktów żywnościowych. Skarżąca zarzuciła też naruszenie zasad postępowania administracyjnego wyrażonych w art. 8, art. 9, art. 10, art. 61§1 i art. 107§1 i 3 k.p.a., poprzez wszczęcie i prowadzenie postępowania przez organy celne w sytuacji, gdy w toku kontroli nie stwierdzono naruszenia przepisów ustawy o transporcie drogowym, w szczególności art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c u.t.d.

Dodatkowo skarżąca zarzuciła również naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c, art. 89 ust. 1, art. 92a ust. 1 oraz art. 93 ust. 1 u.t.d. w związku z pkt 8.1 załącznika do tej ustawy w jego brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2012 r. oraz art. 4 ust. 1 oraz pkt 4 i 5 dodatku Nr 1 do załącznika Nr 1 umowy ATP w związku z art. 88 u.t.d., polegające na błędnym przyjęciu przez organ, że w toku kontroli stwierdzono naruszenie przepisów o transporcie drogowym, jak również, że przewóz wykonywany był bez wymaganego świadectwa określonego w umowie ATP. Wg skarżącej organ naruszył także art. 92c ust. 1 pkt 1 u.t.d., poprzez niewłaściwą jego wykładnię i niezastosowanie w sytuacji, gdy istniały podstawy do zastosowania dyspozycji tego przepisu i umorzenia postępowania w sprawie.

Odpowiadając na skargę Dyrektor Izby Celnej w B. P. wniósł o jej oddalenie.

III.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. uznał, że skarga była zasadna.

W pisemnych motywach wyroku, Sąd I instancji wskazał, że z dniem 1 stycznia 2012r. weszła w życie szeroka nowelizacja ustawy o transporcie drogowym (ustawa z 16 września 2011r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw; Dz. U. nr 244, poz. 1454), która m.in. zmieniła brzmienie załączników do ustawy. Zgodnie z regulacjami intertemporalnymi (art. 10 ustawy zmieniającej z 16 września 2011r.) w sprawach o nałożenie kary pieniężnej za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego, wszczętych i nie zakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się przepisy ustawy o transporcie drogowym w nowym brzmieniu, ustalonym ustawą zmieniającą. Do domniemanego naruszenia doszło w okresie obowiązywania ustawy w wersji sprzed nowelizacji i organ I instancji wydał decyzję dnia [...] grudnia 2011r., a więc przed wejściem w życie wspomnianej nowelizacji. Odwołanie od tej decyzji wniósł skarżący i decyzja organu II instancji zapadła już w czasie obowiązywania znowelizowanych przepisów ustawy o transporcie drogowym. Zgodnie z art. 92a ust. 1 u.t.d. podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 50,00 zł do 10.000,00 zł za każde naruszenie. Wykaz naruszeń obowiązków lub warunków, o których mowa w ust. 1, oraz wysokości kar pieniężnych za poszczególne naruszenia określa załącznik nr 3 do ustawy (ust. 6). Zgodnie z załącznikiem nr 3, l.p. 3.3 za naruszenie w postaci wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego niezgodnie z przepisami ustawy, umową międzynarodową lub warunkami określonymi w zezwoleniu, wysokość kary pieniężnej wynosi 8.000,00 zł, czyli jest wyższa niż wskazana w punkcie 8.1 załącznika do u.t.d. przed zmianą wprowadzoną wspomnianą wyżej ustawą zmieniającą z 16 września 2011r. W ocenie Sądu organ odwoławczy prawidłowo zastosował wyrażony w art. 139 k.p.a. zakaz reformationis in peius i nałożonej na skarżącego kary 2.000,00 zł nie podwyższył do aktualnie obowiązującej kwoty 8.000,00 zł.

Jak wynikało z ustaleń zawartych w protokole kontroli opartych na dokumentach przewozowych, pojazdem objętym kontrolą przewożono mrożoną wątrobę kurczaka. W liście przewozowym CMR znajdowały się adnotacje, że jest to towar łatwo psujący się, zamrożony, który powinien być przewożony w temperaturze -18°C. Z art. 3 ust. 1 umowy ATP wynika, że postanowienia artykułu 4 umowy stosuje się do każdego przewozu wykonywanego na rzecz osób trzecich lub na własny rachunek m.in. transportem samochodowym głęboko zamrożonych lub zamrożonych artykułów żywnościowych. Z art. 4 ust. 1 umowy ATP wynika, że do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych, wymienionych w załączniku 2 i 3 do umowy, powinny być stosowane środki transportu wymienione w artykule 1 umowy, z wyjątkiem wypadków, gdy w związku z temperaturą przewidywaną podczas całego przewozu obowiązek ten okazuje się całkowicie zbędny do utrzymywania temperatur ustalonych w załącznikach 2 i 3 do umowy. Jedną z kategorii towarów wymienionych w załączniku nr 2 są: "Dowolne inne głęboko zamrożone artykuły żywnościowe", które powinny być przewodzone w temperaturze -18°C. Wbrew twierdzeniom skarżącej spółki rację miał organ wywodząc, że przewożone w badanej sprawie produkty mieszczą się w tej kategorii. Trafnie również organ celny wskazuje na list przewozowy, którego treść potwierdza zasadność tych wniosków. Wbrew twierdzeniom strony skarżącej w przypadku przewożonych w badanej sprawie towarów, postanowienia umowy ATP miały zastosowanie.

Zdaniem WSA w L., organ zastosował w zaskarżonej decyzji niewłaściwą podstawę prawną, powołując się na nieaktualne brzmienie umowy ATP i załączników do niej.

Organ powołał się na brzmienie umowy ATP w wersji opublikowanej w Dzienniku Ustaw z 1984r., Nr 49, poz. 254. W tym publikatorze nie były publikowane żadne późniejsze wersje umowy. Brzmienie Załącznika 1, dodatek 1 w tej wersji potwierdzałoby poprawność argumentacji organu. Zgodnie z punktem 4 "Świadectwo zgodności z normami wydaje właściwa władza na formularzu według wzoru podanego w dodatku 3 do niniejszego załącznika. W odniesieniu do pojazdów drogowych świadectwo (lub jego fotokopia) powinno znajdować się na pojeździe i być okazywane na każde żądanie kontrolujących. Jeżeli środek transportu może być zaliczony do dowolnej kategorii lub klasy tylko z mocy postanowień przejściowych, przewidzianych w punkcie 5 niniejszego załącznika, to termin ważności świadectwa wydanego dla tego środka transportu ograniczony jest okresem przewidzianym w tych postanowieniach przejściowych". Umowa ATP przewiduje procedury wprowadzania poprawek i zmian do niej (art. 18). Z informacji dostępnych na stronie internetowej (www.unece.org) agendy ONZ odpowiedzialnej za realizację umowy-UNECE (United Nations Economic Commission for Europe-w języku polskim tłumaczona jako: Europejska Komisja Gospodarcza), potwierdzonych pismem z 26 października 2012r. przedstawionym przed sądem przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, wynika, że umowa była kilkakrotnie zmieniana od daty jej podpisania w 1970r. Zmiany umowy były notyfikowane przez Sekretarza Generalnego ONZ wszystkim sygnatariuszom, w tym Polsce. Z informacji tych wynika, że aktualna jest wersja umowy (i załączników) z 2 stycznia 2011r., z zastrzeżeniem tzw. corrigendum z 2 kwietnia 2012r., które weszło w życie 11 listopada 2012r., a zatem nie dotyczy badanej sprawy, w której decyzja ostateczna zapadła 26 kwietnia 2012r. Teksty zmian umowy po opublikowaniu jej w Dzienniku Ustaw z 1984 r. nie były publikowane w oficjalnym publikatorze aktów prawnych w Polsce. Według informacji MSZ, nie dokonywano urzędowego tłumaczenia zmian umowy na język polski. Wynikało to z faktu, że wszystkie przyjmowane poprawki do tekstu umowy nie wymagały przeprowadzenia procedury ratyfikacji lub zatwierdzenia, w której uczestniczy Ministerstwo.

Analiza tekstu umowy w tych językach (oryginalnych) wskazuje na zasadność podnoszonych w skardze zarzutów co do konieczności posiadania w pojeździe świadectwa ATP. Skarżący przytacza własne tłumaczenie stosownego fragmentu (pkt 3 załącznika 1, dodatek 1) w następującym brzmieniu: "(...) świadectwo lub jego fotokopia powinno w czasie przewozu znajdować się na środku transportu i być okazywane na każde żądanie kontrolującego. Jednakże, jeżeli tabliczka świadectwa przewidziana w dodatku 3 do niniejszego załącznika jest umieszczona na środku transportu, powinna być ona uznawana tak samo jako dokument świadectwa ATP". Argumenty te znajdują potwierdzenie w analizie angielskiej wersji językowej załącznika 1 ("The certificate or a certified true photographic copy thereof shall be carried on the equipment during carriage and be produced whenever so required by the control authorities. However, if a certification plate, as reproduced in appendix 3 to this annex, is fixed to the equipment, the ATP plate shall be recognized as equivalent to an ATP certificate"). Dodatkowo w punkcie 3 załącznika 1, dodatku 1 jest zawarte zastrzeżenie, zgodnie z którym tabliczka świadectwa ATP powinna być usunięta z chwilą, gdy środek transportu nie odpowiada standardom określonym w tym załączniku (w wersji angielskiej: "ATP certification plates shall be removed as soon as the equipment ceased to conform to the standards laid down in this annex").

Organy celne odmówiły uwzględnienia w sprawie późniejszych wersji umowy, nie opublikowanych w polskim Dzienniku Ustaw, argumentując, że umowy międzynarodowe obowiązują tylko w takiej wersji, w jakiej zostały ogłoszone w Dzienniku Ustaw RP. Z tych względów obowiązujący stan prawny nie pozwala na uznanie tabliczki znamionowej jako dowodu potwierdzającego spełnienie warunków przez pojazd traktowanego jako równoznaczny świadectwu ATP. Problem stosowania wiążących Polskę przepisów prawa międzynarodowego, które nie zostały ogłoszone w Dzienniku Ustaw lub Monitorze Polskim, był już przedmiotem orzeczeń sądów administracyjnych. W sprawie chodzi o powołanie się przez stronę skarżącą na nieopublikowane w języku polskim, wiążące Polskę, przepisy prawa międzynarodowego, z których wynikają korzystne dla skarżącej konsekwencje. Analizując problem w tym kontekście, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11 marca 2010r. (sygn. akt: I FSK 92/09; CBOSA) wyraził pogląd, że podmiot ma prawo, w sprawie indywidualnej, do powoływania się na obowiązujący Polskę przepis prawa międzynarodowego, pomimo że nie został on w Polsce opublikowany w Dzienniku Ustaw. Sąd uzasadnił swoje stanowisko faktem, że strona nie może bowiem ponosić negatywnych konsekwencji zaniechania w zakresie publikacji aktu do którego przestrzegania Polska jest zobowiązana na podstawie prawidłowo ratyfikowanej i opublikowanej umowy międzynarodowej. Organy państwa nie mogą jedynie dochodzić obowiązków, które zostały nałożone przez akty prawa międzynarodowego, które nie zostały prawidłowo opublikowane. (podobnie WSA we Wrocławiu w wyroku z 28 czerwca 2006r. sygn. akt: III SA/Wr 570/04; CBOSA). Zgodnie z art. 9 Konstytucji Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Obowiązek przestrzegania wiążącego prawa międzynarodowego spoczywa na rządzie, parlamencie, a także na sądach. Wskazać także trzeba, że fundamentalnym postanowieniem prawa traktatów jest art. 26 Konwencji Wiedeńskiej o Prawie Traktatów sporządzonej w Wiedniu w dniu 23 maja 1969r. (Dz. U. Nr 74, poz. 439), zgodnie z którym każdy będący w mocy traktat wiąże jego strony i powinien być przez nie wykonywany w dobrej wierze (pacta sunt servanda). Ta fundamentalna zasada prawa międzynarodowego wymaga od państwa podjęcia wszelkich działań niezbędnych do wykonania zobowiązań międzynarodowych, w tym również działań w prawie krajowym. Strona nie może powoływać swojego prawa wewnętrznego dla usprawiedliwienia niewykonywania przez nią traktatu, a zwłaszcza usprawiedliwiać się brakiem niezbędnego dla implementacji umowy prawa wewnętrznego (...). W konsekwencji przyjąć należy, że decyzje zmieniające załączniki do Konwencji o WPT obowiązują w prawie wewnętrznym bez potrzeby ich ratyfikowania i ogłaszania". Analogiczne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 3 października 2007r. sygn. akt: I SA/Sz 414/07, CBOSA). Wbrew twierdzeniom organów celnych, umowa ATP i stanowiące jej nieodłączną część załączniki muszą być zastosowane w sprawie w brzmieniu obowiązującym w dacie wydawania decyzji przez organ, nawet jeśli nie zostały ogłoszone w języku polskim w Dzienniku Ustaw lub w Monitorze Polskim. W przeciwnym wypadku doszłoby do sytuacji, w której zaniechanie organów państwa w zakresie publikacji wiążącego aktu prawa międzynarodowego niosłoby ze sobą negatywne konsekwencje dla jednostki. Nie miało przy tym znaczenia, że zmiany umowy i załączników nie zostały objęte trybem ratyfikowania za uprzednią zgodą Sejmu przewidzianym w art. 91 Konstytucji. Należy przypomnieć, że Polska przystąpiła do umowy ATP w 1983r., a zatem przed wejściem w życie Konstytucji. Status konstytucyjnoprawny takich umów reguluje obecnie art. 241 ust. 1 Konstytucji. W świetle tego przepisu umowy międzynarodowe ratyfikowane dotychczas przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie obowiązujących w czasie ich ratyfikacji przepisów konstytucyjnych i ogłoszone w Dzienniku Ustaw uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i stosuje się do nich przepisy art. 91 Konstytucji, jeżeli z treści umowy międzynarodowej wynika, że dotyczą one kategorii spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 Konstytucji. Organy celne odmawiając uwzględnienia treści załącznika 1 dodatek 1 do umowy ATP w brzmieniu zmienionym, obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji naruszyły przepisy prawa materialnego – w postaci wspomnianego załącznika do umowy w zw. z art. 9 Konstytucji RP.

W świetle art. 145§1 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012r., poz. 270, ze zm. dalej- p.p.s.a.), sąd uchyla zaskarżoną decyzję, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy. W analizowanym przypadku niewątpliwie naruszenie prawa materialnego miało wpływ na wynik sprawy. Art. 87 ust. 1 pkt 3 u.t.d. wymaga posiadania przez kierowcę przy sobie i okazywania na żądanie właściwych organów m.in. świadectwa wymaganego przez umowę ATP. Aktualnie obowiązująca (w dacie wydania zaskarżonej decyzji) treść załącznika 1 dodatek 1 wskazuje, że obowiązek posiadania świadectwa w pojeździe nie ma charakteru bezwzględnego. Nie jest zatem wykluczone, że prawidłowe zastosowanie przepisów prawa materialnego w obowiązującym brzmieniu mogłoby podważyć zasadność nałożenia kary pieniężnej.

WSA w L. wskazał także na naruszenie przez organ odwoławczy przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Już na etapie postępowania odwoławczego strona skarżąca przedstawiła nowe świadectwo ATP dla naczepy, ważne do lutego 2013r. W treści świadectwa jako właściciela naczepy (uprawnionego do rozporządzania) wskazano spółkę [...]. Podmiotem przeprowadzającym badanie była Germanischer Lloyd ATP Prüfstelle, a wystawcą świadectwa – TÜV SÜD Indystrie Sernice ATP-INCERT-Stelle z siedzibą w Monachium (München). Dane te odbiegają istotnie od zawartych w świadectwie przedstawionym w trakcie kontroli, którego wiarygodność słusznie zakwestionowały organy celne. Organ nie podjął żadnych kroków celem weryfikacji wiarygodności świadectwa ATP przedłożonego przez skarżącą na etapie postępowania odwoławczego, ani też nie ocenił wiarygodności twierdzeń strony, która wskazywała, że przedłożone świadectwo zostało wydane "na producenta naczepy" i otrzymane przez kierowcę łącznie z naczepą. Wyjaśnienie wiarygodności świadectwa ATP przedłożonego na etapie postępowania administracyjnego było zatem istotne z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy. Nie podejmując czynności w tym zakresie organ zaniedbał pełnego i wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, czym dopuścił się naruszenia art. 7 i art. 77§1 k.p.a. Uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, zatem stanowiło dodatkową podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji, w oparciu o art. 145§1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.

IV.

Dyrektor Izby Celnej w B. P. działając przez pełnomocnika radcę prawnego zaskarżył powyższy wyrok w całości. Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w L. zarzucił:

I.naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na:

1. naruszeniu art. 145§1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. poprzez uchylenie decyzji z powodu zarzutu naruszenia art. 7, art. 77§1 k.p.a. polegającego ponoć na nie poczynieniu jakichkolwiek ustaleń dotyczących zamontowanej tabliczki znamionowej w sytuacji gdy organy obu instancji odmówiły jej jakiejkolwiek wiarygodności albowiem tabliczka ta miała odpowiadać świadectwu ATP, którego nieuwierzytelnioną kserokopię strona przedłożyła w trakcie kontroli a które to świadectwo zostało negatywnie zweryfikowane przez niemiecki podmiot uznane za fałszywe, co uszło uwadze Sądu,

2. art. 141§4 p.p.s.a. w zw z art. 3§1 p.p.s.a. poprzez przedstawienie stanu sprawy niezgodnie ze stanem rzeczywistym w szczególności poprzez nie odniesienie się do sprzecznych ze sobą wyjaśnień skarżącego dotyczących sposobu w jaki on wszedł w posiadnie świadectwa i tabliczki znamionowej zawartych w piśmie z 26 października 2011r. oraz skargi z 25 lutego 2012r. (s. 7 skargi) i nienależytym wyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia oraz zamieszczenie wskazań co do dalszego postępowania, które w świetle materiału dowodowego są bezcelowe a ponadto muszą prowadzić do wydania decyzji jeszcze mniej korzystnej dla skarżącego,

II.naruszenie prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, polegające na:

1/ naruszeniu: art. 87 ust. 3 i art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c u.t.d. w zw z załącznikiem 1 dodatek 1 w szczególności pkt 3 i 4 umowy ATP w brzmieniu zmienionym i nie opublikowanym w j. polskim, naruszenie-art. 87 ust. 3 i art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c u.t.d. w zw z załącznikiem 1 dodatek 1 w szczególności pkt 4 i 5 umowy ATP-poprzez ich błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie, polegające na uznaniu, że tabliczka znamionowa w pojeździe może zostać uznana za autentyczną nawet w sytuacji posiadania przez kierowcę sfałszowanego świadectwa ATP podczas gdy zarówno zapisy umowy w brzmieniu obecnym jak i poprzednim nakładały na kierowcę obowiązek posiadania w trakcie kontroli prawidłowego świadectwa ATP i prawidłowej tabliczki znamionowej,

2/ naruszeniu pkt 3 załącznika 1, dodatku 1 umowy ATP w brzmieniu zmienionym i nie publikowanym poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu przez Sąd, że obowiązek posiadania w pojeździe świadectwa ATP nie ma charakteru bezwzględnego, podczas gdy z zapisów umowy wynika, że świadectwo lub jego poświadczona fotokopia powinna znajdować się w pojeździe podczas przewozu i należy je okazywać na każde życzenie jednostek kontrolnych a uznanie tabliczki znamionowej za odpowiednik świadectwa ATP nie wyłącza takiego obowiązku,

3/ naruszenie art. 7, art. 9, art.87 ust. 1, art. 91 w zw z art. 2 i art. 241 Konstytucji RP, postanowienia załącznika 1 dodatek 1 umowy ATP w zw z art. 20, art. 22 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 5 Konstytucji RP, postanowienia załącznika 1 dodatek 1 pkt 3 i 4 umowy ATP w zw z art. 88 Konstytucji oraz art. 12 i art. 13 ust. 2 pkt 3 ustawy o umowach międzynarodowych-poprzez zastosowanie i zobowiązanie organu do zastosowania nieprzetłumaczonych i nie publikowanych w polskim dzienniku urzędowym zmian do umowy ATP a w szczególności załącznika 1 dodatek 1 pkt 3 i 4 umowy ATP w brzmieniu zmienionym.

Wskazując na powyższe wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi oraz zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych lub uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania WSA w L. oraz zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Odpowiadając na skargę kasacyjną pełnomocnik Spółki wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od organu kosztów postępowania kasacyjnego wg norm przepisanych.

V.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie ma usprawiedliwionych podstaw (art. 184 p.p.s.a.). Zgodnie z art. 183§1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki określone w § 2 art. 183 p.p.s.a. w tej sprawie nie występują.

Autor skargi kasacyjnej oparł ją na obu podstawach kasacyjnych wymienionych w art. 174 p.p.s.a. zarzucając zarówno naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie jak i naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W takiej sytuacji, co do zasady, w pierwszej kolejności rozpatrzeniu podlegają zarzuty procesowe, gdyż dopiero po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo, że nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumpcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez sąd przepis prawa materialnego.

Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego określenia podstaw kasacyjnych, co zgodnie z art. 176 p.p.s.a. oznacza obowiązek wnoszącego skargę kasacyjną powołania konkretnych przepisów prawa, którym, zdaniem autora skargi kasacyjnej, uchybił Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym orzeczeniu oraz uzasadnienie ich naruszenia.

Uzasadnienie podstaw kasacyjnych powinno szczegółowo określać, do jakiego, zdaniem skarżącego, naruszenia przepisów prawa doszło i na czym to naruszenie polegało, a w przypadku zarzucania uchybień przepisom procesowym należy dodatkowo wykazać, że to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Mimo że przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie określają warunków formalnych, jakim powinno odpowiadać uzasadnienie skargi kasacyjnej, to należy przyjąć, że ma ono za zadanie wykazanie trafności (słuszności) zarzutów postawionych w ramach podniesionej podstawy, co oznacza, że musi zawierać argumenty mające na celu "usprawiedliwienie" przytoczonej podstawy kasacyjnej (przykładowo wyroki NSA z: 5 sierpnia 2004r. sygn. akt: FSK 299/04 z glosą A. Skoczylasa OSP 2005, Nr 3, poz. 36; 9 marca 2005r. sygn. akt: GSK 1423/04 Lex nr 186863; 10 maja 2005r. sygn. akt: FSK 1657/04 Lex nr 238595; 12 października 2005r. sygn. akt: I FSK 155/05 Lex nr 173263; 23 maja 2006r. sygn. akt: II GSK 18/06 Lex nr 236385; 4 października 2006r. sygn. akt: I OSK 459/06 Lex nr 281385).

Interpolując powyższe rozważania na grunt sprawy poddanej kontroli instancyjnej, wskazać należy, że kasator sformułował w pkt I.1. petitum skargi kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art. 145§1 pkt 1 lit. c p.p.s. w powiązaniu z art. 7 i art. 77§1 k.p.a. jednakże w treści pisemnego uzasadnienia skargi kasacyjnej nie zawarł żadnych wywodów uzasadniających naruszenie tych przepisów przez WSA w L. Tym samym zarzuty te są nieusprawiedliwione.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 141§4 p.p.s.a. wyjaśnić należy, że przepis ten, ma charakter formalny i określa niezbędne elementy, jakie powinno zawierać uzasadnienie wyroku, a mianowicie: zwięzłe przedstawienie stanu sprawy; zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie; a jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno ponadto zawierać wskazania co do dalszego postępowania. Wadliwość uzasadnienia wyroku może zaś stanowić przedmiot skutecznego zarzutu kasacyjnego z art. 141§4 p.p.s.a zasadniczo w sytuacji, gdy sporządzone jest sposób uniemożliwiający instancyjną kontrolę zaskarżonego wyroku, którego adresatem jest również Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok NSA z 12 października 2010r., sygn. akt: II OSK 1620/10; wyrok NSA z 5 kwietnia 2012r., sygn. akt: I FSK 1002/11), a w szczególności, jeżeli nie zawiera stanowiska odnośnie stanu faktycznego przyjętego, jako podstawa zaskarżonego rozstrzygnięcia (uchwała 7 sędziów NSA z 15 lutego 2010r., sygn. akt: II FPS 8/09).

Konfrontując treść art. 141§4 p.p.s.a oraz wskazany kierunek jego wykładni z treścią uzasadniania zaskarżonego wyroku Sądu I instancji, według Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie ma podstaw aby uznać, że uzasadnienie to nie spełnia określonych tym przepisem wymogów konstrukcyjnej i merytorycznej poprawności, a w konsekwencji, że nie realizuje również funkcji perswazyjnej czy też funkcji kontroli trafności wydanego rozstrzygnięcia. Wbrew zarzutowi skargi kasacyjnej stwierdzić należy, że Sąd I instancji prawidłowo realizując obowiązek kontroli zgodności z prawem zaskarżonej decyzji ostatecznej, operując w granicach sprawy i na podstawie jej akt, odniósł się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do wszystkich istotnych w sprawie kwestii dotyczących zarówno sfery faktów, jak i sfery prawa. Nie naruszył więc przepisu art. 141§4 p.p.s.a.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 3§1 p.p.s.a. Przepis ten określa zakres właściwości rzeczowej sądu administracyjnego, tj. zakres i kryterium kontroli działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne. Skarżący podnosząc ten zarzut w istocie zmierza do podważenia oceny prawnej poczynionej przez Sąd I instancji, co jednak nie może być skuteczne, przepisy te bowiem zakreślają jedynie zakres sądowej kontroli działalności organów administracji, natomiast sposób przeprowadzania tej kontroli regulowany jest w dalszych przepisach ustawy p.p.s.a. Art. 3§1 p.p.s.a. nie może być naruszony w sposób opisany w przedmiotowej skardze kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie już się wypowiadał, a orzecznictwo w tym zakresie należy uznać za utrwalone. Przykładowo w wyroku z 5 kwietnia 2012r. sygn. akt: I OSK 1636/11, NSA stwierdził, że naruszenie art. 3§1 p.p.s.a. ma miejsce w sytuacji, gdy sąd rozpoznający skargę uchyla się od obowiązku wykonania kontroli, o której mowa w tym przepisie, a okoliczność, że autor skargi kasacyjnej nie zgadza się z wynikiem kontroli sądowej, nie oznacza naruszenia tego przepisu. Analogicznie orzekł NSA np. w wyrokach: z 25 listopada 2011r. sygn. akt: II GSK 1259/10; z 7 lipca 2011r. sygn. akt: II OSK 745/11; z 9 czerwca 2010r. sygn. akt: II FSK 223/09. Z kolei w wyroku z 24 stycznia 2012r. sygn. akt: I GSK 868/10, NSA uznał, że naruszenie art. 3§1 p.p.s.a. może polegać na wykroczeniu poza kompetencje sądu albo zastosowaniu środka nieprzewidzianego w ustawie. I w tym orzeczeniu podkreślono wyraźnie, że powołany przepis nie może zostać naruszony przez wadliwe dokonanie kontroli działalności administracji publicznej. Warto też wskazać na wyrok NSA z 16 czerwca 2011r. sygn. akt: I GSK 291/10, gdzie Sąd ten stwierdził, że jeżeli kontrola działalności administracji publicznej następuje w przewidzianej ustawą formie, to nie dochodzi do naruszenia przepisu art. 3§1 p.p.s.a. bez powiązania z innymi przepisami postępowania. Godny wzmianki jest też wyrok NSA z 17 lipca 2008r. sygn. akt: II FSK 684/07, w którym Sąd wskazał, że skoro art. 3§1 p.p.s.a. określa zakres przedmiotowy postępowania sądowoadministracyjnego, to jego naruszenie może nastąpić poprzez wykroczenie poza kognicję sądu albo poprzez zastosowanie - w ramach tej kontroli - innego środka niż przewidziany w ustawie, czy też zaniechanie dokonania tej kontroli. NSA podkreślił, że nie jest naruszeniem tego przepisu dokonanie kontroli w sposób wadliwy (poprzez bezpodstawne uznanie działania administracji za niezgodne z prawem). Tymczasem właśnie taki sposób naruszenia art. 3§1 p.p.s.a. wskazuje strona w przedmiotowej sprawie. Z tego to względu, że brak jest w przedmiotowej skardze kasacyjnej argumentacji mogącej świadczyć o naruszeniu powołanego przepisu w sposób, w który ten przepis rzeczywiście może być naruszony, należy uznać, że zarzut naruszenia art. 3§1 p.p.s.a. jest bezzasadny.

Chybione są także zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego i powiązane z nimi zarzuty naruszenia przepisów Konstytucji RP.

Problem prawny jaki zarysował się w przedmiotowej sprawie dotyczy tego czy tabliczka znamionowa ATP umiejscowiona na pojeździe może zastąpić dokument świadectwa ATP stanowiąc równoważny dowód spełnienia przez środek transportu międzynarodowych wymogów przewozu szybko psujących się artykułów.

Tak nakreślony problem jurydyczny wymagał także odpowiedzi na pytanie czy Państwo Polskie może stosować w stosunku do obywatela przepisy znowelizowanej umowy międzynarodowej, której zmiany nie zostały opublikowane w polskim Dzienniku Ustaw.

Ustosunkowując się w pierwszej kolejności do powyższego zagadnienia, wskazać należy, że zgodnie z art. 9 Konstytucji RP, Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Przepis ten deklaruje przestrzeganie przez Rzeczpospolitą Polską wiążącego ją prawa międzynarodowego bez względu na to, czy ma ono charakter umów ratyfikowanych czy nieratyfikowanych i wynika z tego obowiązek sądu podjęcia próby dokonania wykładni przychylnej prawu międzynarodowemu, tj. takiej interpretacji wewnętrznego prawa polskiego, która zapewnia w jak największym stopniu jego zgodność z treścią prawa międzynarodowego (wyrok NSA z 26 sierpnia 1999r. sygn. akt: V SA 708/99 (OSP 2000, nr 9, poz. 134); szerzej: A. Wyrozumska [w:] Umowy międzynarodowe teoria i praktyka, rozdz. XI, pkt 3.8, Warszawa 2006). Podobne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z 29 listopada 2005r. sygn. akt: II PK 100/05, stwierdzając, że Sąd jest zobowiązany do wykładni prawa polskiego w sposób zapewniający w największym stopniu jego zgodność z treścią nieratyfikowanej umowy międzynarodowej wiążącej Polskę (art. 9 Konstytucji RP).(OSNP 2006/19-20/299, OSP 2007/5/56).

Nie można także pomijać art. 26 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów sporządzonej w Wiedniu 23 maja 1969r. (Dz. U z 1990r. Nr 74, poz. 439), który statuuje zasadę ,,Pacta sunt servanda" bowiem stanowi, że ,,Każdy będący w mocy traktat wiąże jego strony i powinien być przez nie wykonywany w dobrej wierze".

Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko WSA w L., który w ślad za orzecznictwem sądów administracyjnych (a w szczególności w oparciu o wyrok NSA z 11 marca 2010r. sygn. akt: I FSK 92/09) przyjął, że w przedmiotowej sprawie winny mieć zastosowanie przepisy Umowy ATP w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania decyzji, zatem w wersji po nowelizacji dokonanej w 2010r. WSA w L. odwołał się w tej mierze do informacji zamieszczonych na oficjalnej stronie UNECE (Europejskiej Komisji Gospodarczej) co treści normatywnej Umowy ATP w wersji obowiązującej na dzień wydania decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku I FSK 92/09, skonstatował, że kwestia obowiązywania w stosunku do obywateli przepisów prawa międzynarodowego, które nie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw była przedmiotem wypowiedzi Naczelnego Sądu Administracyjnego. I tak w wyroku z 22 lipca 2008r., sygn. akt: I GSK 813/07, (dostępny w bazie internetowej NSA), Sąd zajmował się kwestią obowiązywania przepisów Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej sporządzonej w Interlaken dnia 20 maja 1987r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 46, poz. 290), z uwzględnieniem zmian treści Załącznika I, wynikających z decyzji Komisji Mieszanej (organu uprawnionego na mocy art. 14 Konwencji m.in. do uchwalania w drodze decyzji zmiany załączników), które w Polsce nie zostały w przewidziany prawem sposób ogłoszone. Na gruncie tej sprawy NSA stwierdził, że na płaszczyźnie międzynarodowej Polska zobowiązana jest zapewnić wykonanie Konwencji w brzmieniu zmienionym (...) zgodnie z zasadą pacta sunt servanda - art. 26 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów a także zgodnie z konstytucyjną zasadą poszanowania prawa międzynarodowego, zawartą w art. 9 Konstytucji RP. NSA odwołał się do ustawy z 14 kwietnia 2000r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443), zgodnie z którą, tylko "w uzasadnionych przypadkach", odpowiednio, Prezydent RP lub Prezes Rady Ministrów mogą odstąpić od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw lub Monitorze Polskim dołączonego do umowy międzynarodowej aneksu lub załącznika, "jeżeli zawierają one szczegółowe przepisy o charakterze specjalistycznym, niezastrzeżone do regulacji ustawowej, dotyczące niewielkiej liczby podmiotów i nieodnoszące się do praw obywateli" (art. 18 ust. 5). Z powodu niewykonania przez Polskę obowiązków publikacyjnych, wynikających i z Konstytucji RP (art. 87 ust. 1 i art. 91 ust. 1 w zw. z art. 84, 217 i 27), i z ww. ustawy o umowach międzynarodowych, obywatel nie może ponosić z tego tytułu ujemnych konsekwencji.

Prawidłowo zatem, WSA w L. dokonał kontroli zaskarżonej decyzji, stwierdzając, że organy celne powinny dokonać weryfikacji złożonych świadectwa ATP pod kątem jego wiarygodności w tym także świadectwa złożonego później, na etapie postępowania odwoławczego. Pozostaje to bowiem w związku z okolicznością, iż zmienione przepisy Umowy ATP, pkt 3 załącznik 1 dodatek 1, przewidują, że tabliczka znamionowa umieszczona na pojeździe przewożącym towary szybko ulegające zepsuciu, powinna być uznawana tak samo jak dokument świadectwa ATP. Oznacza to zatem, że istnienie tabliczki ATP na pojeździe jest traktowane jako równoważne z istnieniem dokumentu świadectwa ATP. Dla potwierdzenia prawidłowości dokonywania międzynarodowego przewozu artykułów ulegających szybkiemu zepsuciu wystarczająca jest obecność tej tabliczki ATP na pojeździe. W przedmiotowej sprawie taka tabliczka była na przyczepie.

Zasadnie więc Sąd I instancji, dostrzegł potrzebę dokonania weryfikacji wszystkich świadectw okazanych przez skarżącego w kontekście przepisów Umowy ATP a w szczególności w aspekcie nowelizacji Umowy ATP w zakresie skutków prawnych umiejscowienia tabliczki ATP na przyczepie. Tym samym nie można podzielić zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego wyszczególnionych w pkt II. 1, 2 i 3 petitum skargi kasacyjnej. Kwestia czy istotnie doszło do naruszenia art. 87 ust. 3 i art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o transporcie drogowym jest ściśle powiązana z zagadnieniem prawnym przedstawionym powyżej i dopiero po przeprowadzeniu całościowego postępowania administracyjnego w sprawie będzie możliwe stwierdzenie czy w realiach sprawy, istotnie doszło do naruszenia tych przepisów prawa materialnego.

Zaznaczyć także należy, że skarżący kasacyjnie jest w pewnym sensie niekonsekwentny w zakresie możliwości stosowania w przedmiotowej sprawie przepisów znowelizowanej a nie opublikowanej Umowy ATP. Z jednej strony neguje taką możliwość odwołując się do przepisów Konstytucji RP a z drugiej strony przedstawia argumenty wedle których zastosowanie znowelizowanej Umowy ATP pogorszy sytuację strony gdyż tabliczka ATP została wydana przez niemieckie władze certyfikujące i nie stanowi prawidłowego dowodu świadectwa zgodności albowiem nie została wydana przez polską stację badawczą po upływie 3 miesięcy o których mowa w ust. 3 lit. b załącznika 1 dodatku 1, znowelizowanej Umowy ATP.

Powyższe stanowisko kasatora jest nieprawidłowe. Autor skargi kasacyjnej zupełnie pomija fakt, że przedłożone w sprawie świadectwo ATP, było ważne do października 2012r.

Także argument kasatora, że w przypadku zastosowania przepisów znowelizowanej Umowy ATP, organ pogorszy sytuację prawną strony jest nietrafny. Godzi się bowiem przypomnieć, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 23 lipca 2013r. sygn. akt: P 36/12,(opublikowany OTK-A 2013/6/81, Dz. U. z 2013, poz. 928) orzekł, że art. 10 ustawy z 16 września 2011r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 244, poz. 1454) w zakresie, w jakim - w sprawach o nałożenie kary pieniężnej za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego wszczętych a niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia tej ustawy w życie - nakazuje stosowanie przepisów ustawy z 6 września 2001r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007r. Nr 125, poz. 874, ze zm.) w brzmieniu nadanym wyżej powołaną ustawą z 16 września 2011r., przewidujących wyższe kary pieniężne niż kary przewidziane w przepisach obowiązujących w chwili wystąpienia zdarzenia powodującego odpowiedzialność administracyjną, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W pisemnych motywach wyroku, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kwestionowana norma intertemporalna dopuszcza możliwość zastosowania przepisów represyjnych przewidujących wyższe kary pieniężne do stanów faktycznych zamkniętych, mających miejsce w przeszłości. Jednocześnie, Trybunał nie znalazł szczególnych powodów uzasadniających odstępstwo od zasady niedziałania prawa wstecz. Wskazane okoliczności były wystarczającą przesłanką uznania art. 10 ustawy nowelizującej, w zakresie określonym w sentencji, za niezgodny z art. 2 Konstytucji.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznając, iż przedmiotowa skarga kasacyjna nie dostarcza uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zawartych w niej żądań, działając na podstawie art. 184 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 204 pkt 2 i art. 205§2 p.p.s.a. oraz na podstawie §14 ust. 2 pkt 2 lit. a rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. (tekst jedn. Dz. U. z 2013r. poz. 490 z zm.).