II SA/Kr 1618/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-06-24Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Szkodzińska
Jacek Bursa /przewodniczący/
Joanna Tuszyńska /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jacek Bursa Sędziowie: NSA Anna Szkodzińska NSA Joanna Tuszyńska (spr.) Protokolant: Maciej Żelazny po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. na rozprawie sprawy ze skargi M.C. na decyzję nr [....] [....] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 14 października 2013 r. nr [....] w przedmiocie odmowy wydania nakazu rozbiórki skargę oddala.
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowalnego w B. decyzją
z dnia 10.12.2012 r., na podstawie art. 37 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 24.10.1974 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38/74 poz. 229 ze zm.), w związku z art. 103 ust. 2 ustawy z dnia 7.07.1994 r. Prawo budowlane (tj. z 2006 r. Dz. U. Nr 156, poz. 1118 z ze zm.), odmówił wydania nakazu rozbiórki studni kopanej wybudowanej przez M. C. na działce nr [...] w miejscowości L..
W uzasadnieniu organ wskazał, że w związku z pismem J. B. zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie legalności wybudowanej studni kopanej w miejscowości L. na działce nr ewidencyjny [...]. W toku postępowania ustalono, że na ww. działce, stanowiącej własność M. C., w 1987 r. została wybudowana studnia z kręgów betonowych. Studnia zlokalizowana jest w odległości 1,5 m od granicy działki, 12,60 m od zbiorników na ścieki fekalne z budynku mieszkalnego M. C., 19,0 m od budynku inwentarskiego oraz 6,8 m od szopy drewnianej J. B. i 10,0 m od ustępu znajdującego się w tej szopie (w trakcie postępowania szopa i ustęp zostały wyburzone). Działka na której zlokalizowana jest studnia, zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego obowiązującym w czasie jej budowy, leżała w terenach budowlanych oznaczonych symbolem C4 MR/MN - teren zabudowy mieszkalno-rolniczej. Studnia została wybudowana bez uzyskania pozwolenia na budowę wymaganego art. 28 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Ponadto narusza przepisy techniczno-budowlane obowiązujące w czasie budowy studni, jak również obecnie obowiązujące; nie spełnia bowiem warunku określonego w § 21 ust. 1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki (Dz. U. nr 17, poz. 62) który przewiduje odległość od studni od zbiornika do gromadzenia nieczystości (fekalia) co najmniej 15,0 m. Powyższe ustalenia stały się podstawą do wydania przez organy obydwu instancji decyzji rozbiórkowej, która została uchylona wskutek rozpoznania skargi przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 23.10.2007 r., sygn. akt II SA/Kr 897/06.
W dniu 22.07.2010 r. organ dokonał ponownych oględzin, w trakcie których ustalono iż na posesji znajdują się dwie studnie, z których jedna nie posiada przyłącza wodociągowego, natomiast z drugiej studni widoczne jest podłączenie rur i przyłączy do budynku mieszkalnego (wg M. C. nieużytkowane). Sprawdzono dwa zbiorniki znajdujące się przed budynkiem od strony drogi. Zbiornik położony bliżej budynku posiada wlot i wylot z rur średnicy ok. 110 mm. Wylot z tego zbiornika przebiega w kierunku drugiego zbiornika w pobliżu drogi, wlot natomiast nie jest ustalony, ale znajduje się on od strony pomieszczenia kotłowni w budynku mieszkalnym, w której zlokalizowana jest umywalka i muszla klozetowa. M. C. oświadczyła, iż muszla ma połączenie ze zbiornikiem, co zostało sprawdzone
w 1987 r. przez pracowników Urzędu Gminy [...]. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego organ wydał kolejną decyzję nakazującą rozbiórkę, decyzja ta została uchylona przez organ II instancji, a sprawa przekazana do organu I instancji do ponownego rozpoznania. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę na ww. decyzję wyrokiem z dnia 16.01.2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1425/11.
Ponownie prowadząc postępowanie organ I instancji ustalił, że w miejscowości [...] wykonany został wodociąg i gospodarstwo M. C. ma możliwość podłączenia się do sieci wodociągowej. M. C. oświadczyła, że zbiorniki, które znajdują się przy budynku w strefie ochronnej studni, nie są użytkowane jako zbiorniki fekalne tylko użytkowane są jako zbiorniki na wody opadowe zatem organ uznał, iż zbędne jest sprawdzanie stanu jakości wody w studni i jej przydatności do spożycia. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że znajdujące się na sąsiedniej działce szopa i ustęp zostały wyburzone organ stanął na stanowisku, iż nie zachodzi konieczność rozbiórki przedmiotowej studni.
Odwołanie od decyzji złożyła J. B., wyrażając swoje niezadowolenie z wydanej decyzji. Odwołująca się opisała tło konfliktu sąsiedzkiego i domagała się orzeczenia nakazu rozbiórki przedmiotowej studni. Wskazała, że studnia została wybudowana 1997 r. a nie jak twierdzi M. C. w 1987 r.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. decyzją z dnia 14.10.2013 r., znak: [...], na podstawie art. 138 § 2 k.p.a., uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, że zastosowanie w sprawie znajduje art. 37 ust. 1 ustawy Prawo budowlane z 1974 r., albowiem będąca przedmiotem postępowania studnia została wybudowana w 1987 r. i wymagała pozwolenia na budowę.
Organ odwoławczy uznał jednak, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie można stwierdzić, czy przedmiotowa inwestycja naruszyła przepisy techniczno- budowlane obowiązujące w czasie budowy studni, jak również narusza przepisy techniczne obowiązujące obecnie. Organ zacytował treść § 21 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i § 31 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Organ I instancji błędnie uznał, iż zbędne jest sprawdzanie stanu jakości wody w studni i jej przydatności do spożycia, opierając się na oświadczeniu M. C., gdyż w ocenie WINB powinien potwierdzić w trakcie oględzin w jaki sposób użytkowane są przedmiotowe zbiorniki, okoliczność ta ma bowiem dla sprawy zasadnicze znaczenie. W sprawie w sposób bezsporny ustalono zgodność usytuowania studni z przepisami o planowaniu przestrzennym, zatem zbadania wymaga druga przesłanka określona w art. 37 ust. 1, która wymaga, aby przedmiotowy obiekt nie powodował swoim istnieniem niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, czy też niedopuszczalnie pogarszałby warunki zdrowotne lub użytkowe dla otoczenia w sposób oczywisty, jednoznaczny i niewątpliwy. Nadto obiekt ten musi spełniać normy zawarte w przepisach obowiązujących w dacie realizacji inwestycji, a więc w rozporządzeniu Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska
z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki.
Organ II instancji podniósł, że nie sposób dokonać oceny powyższych okoliczności bez uprzedniego bezspornego ustalenia okoliczności czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać na niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Dopiero ustalenia poczynione w tym względzie mogą być podstawą do poprawnego orzekania, a wydanie bez nich decyzji należy uznać za przedwczesne, tj. bez wyjaśnienia wszelkich okoliczności sprawy.
WINB wskazał, że przyjęcie przez organ I instancji, iż usytuowanie przedmiotowej studni nie stwarza niebezpieczeństwa dla zdrowia i mienia oraz nie powoduje niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia wiązało się z błędnym przyjęciem za podstawę orzekania art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Przeprowadzenie procedury legalizacyjnej samowoli budowlanej ma bowiem na celu doprowadzenie do orzeczenia o legalności inwestycji i zapewnieniu jej gwarancji bezpieczeństwa prawnego. Zastosowany przez PINB przepis nie spełnia tych wymagań. Właściwą w tym przypadku procedurą powinno być wydanie pozwolenia na użytkowanie na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Dla poparcia swojej argumentacji odwołał się do stanowiska zajętego przez WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 5.12.2011 r., sygn. akt II SA/Bk 594/2011 oraz WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 15.03.2012 r., sygn. akt IV SA/Po 1011/2011.
M. C. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K.. Skarżąca wskazała, że nie udostępniono jej odwołania J. B.. Decyzje nie zostały również doręczone współwłaścicielom działki [...] – M. G., R. S. i J. Z.. Podniosła, że sprawa została wszczęta w związku z konfliktem sąsiedzkim pomiędzy nią, a J. B.. Na skutek działań sąsiadów woda z szamba podeszła i zatruła wodę w studni. Podkreśliła, że na studnię wybudowaną w 1987 r. nie trzeba było zezwolenia, z uwagi na treść art. 49 ust.1 ustawy z dnia 24.10.1974 r. Prawo wodne (Dz. U. 1974, Nr 38, poz. 230). Skarżąca nadmieniła, że jest zastraszana przez pracowników PINB, zakwestionowała prawidłowość przeprowadzanych przez nich czynności oględzin przeprowadzonych w dniu 8.03.2010 r. i 22.07.2010 r. oraz sporządzenia protokołów. W ocenie skarżącej, postępowanie jest prowadzone tendencyjnie, przewlekle, nadto nieprzestrzegane są jej prawa jako strony.
W odpowiedzi na skargę Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
W piśmie z dnia 17 czerwca 2014 r. skarżąca zakwestionowała poprawność podjęcia postępowania z udziałem następców prawnych J. B. z pominięciem męża zmarłej J. B. oraz córki M. B.. Z uwagi na śmierć J. B. wniosła o umorzenie postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przepis art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) stanowi, że sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżony akt administracyjny według kryterium zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie jego wydania. Zgodnie z treścią art.3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie, nie będąc przy tym związanymi granicami skargi (art. 134 ustawy).
Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wynika natomiast, że w przypadku, gdy Sąd stwierdzi bądź to naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia - uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, albo stwierdza ich nieważność bądź niezgodność z prawem. Cytowana regulacja prawna nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że zaskarżona decyzja lub postanowienie mogą ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom administracji publicznej można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy.
Wskazać również należy, że zgodnie z przepisem art. 133 § 1 p.p.s.a. Sąd wydaje wyrok na podstawie akt sprawy. Orzekanie "na podstawie akt sprawy" oznacza, iż sąd przy ocenie legalności decyzji bierze pod uwagą okoliczności, które z akt tych wynikają i które legły u podstaw zaskarżonego aktu. Podstawą orzekania przez sąd administracyjny jest zatem materiał dowodowy zgromadzony przez organ administracji publicznej w toku postępowania, na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia. Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, że "skoro wyrok wydawany jest na podstawie akt sprawy, to tym samym badając legalność zaskarżonej decyzji Sąd ocenia jej zgodność z prawem materialnym i procesowym w aspekcie całości zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym materiału dowodowego" (wyrok NSA W-wa z dnia 9.07.2008 r., sygn. II OSK 795/07, LEX nr 483232).
Stosownie do treści art.138 § 2 kpa, będącego podstawą prawną zaskarżonej decyzji, organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Stwierdzenie, iż doszło do naruszenia przepisów postępowania, jest przesłanką konieczną ale niewystarczającą do uchylenia decyzji na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. Niezbędne jest dodatkowo wykazanie, że "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie". Pod pojęciem "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy" należy rozumieć sytuację braku przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego lub nieprzeprowadzenia go w znacznej części - co uniemożliwia organowi II instancji merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Instytucja rozstrzygnięcia kasacyjnego organu drugiej instancji chroni prawo strony do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia jej sprawy, a więc prawo strony do realizacji wyrażonej w art. 15 k.p.a. i doprecyzowanej w art. 127 k.p.a., zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. Wydanie bowiem przez organ II instancji orzeczenia merytorycznego w okolicznościach określonych w art. 138 § 2 zd. 1 k.p.a., a więc po przeprowadzeniu przez niego postępowania wyjaśniającego w zakresie mającym istotny wpływ na rozstrzygnięcie, pozbawiłoby stronę prawa do dwukrotnego rozpatrzenia sprawy co do istoty, bowiem wydanie decyzji ostatecznej w sprawie poprzedzałoby tylko jednokrotne rozpatrywanie sprawy pod względem merytorycznym - w postępowaniu przed organem II instancji. Z mocy art. 136 k.p.a. organ odwoławczy może zatem przeprowadzić jedynie dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie, albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję (patrz Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, Rober Kędziora, wydawnictwo Beck, str. 69). W sytuacji natomiast konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w zakresie, który ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie, organ odwoławczy winien wydać decyzję kasacyjną, w uzasadnieniu której określi okoliczności które należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, w szczególności okoliczności stanu faktycznego, które mają istotnie wpływ na jej rozstrzygnięcie. Z powyższego wynika, że podstawę wydania decyzji kasacyjnej może stanowić wyłącznie okoliczność nie wyjaśnienia przez organ I instancji, z naruszeniem przepisów postępowania, sprawy w takim zakresie, że miało to istotny wpływ na treść wydanej przez niego decyzji. Okoliczność ta, jako stanowiąca warunek możliwości podjęcia decyzji kasacyjnej, powinna być wykazana przez organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji kasacyjnej.
Wskazać również należy, że stosownie do treści art.153 p.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. W pojęciu "ocena prawna" mieści się przede wszystkim wykładnia przepisów prawa materialnego i prawa procesowego, a także sposób ich zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Może ona dotyczyć ujawnionych w postępowaniu administracyjnym istotnych okoliczności stanu faktycznego, w szczególności kwestii zastosowania do nich określonych regulacji prawnych. Wskazania co do dalszego postępowania zasadniczo stanowią konsekwencję oceny prawnej, określając sposób i kierunek działania przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Związanie oceną prawną, jak i zawartymi w orzeczeniu wskazaniami, co do dalszego postępowania, powoduje, że determinują one działania każdego organu w postępowaniu administracyjnym, podejmowane w sprawie, której dotyczyło postępowanie sądowoadministracyjne, aż do czasu jej rozstrzygnięcia. Uchybienie przez organ administracyjny przepisowi art. 153 p.p.s.a. powoduje konieczność - w razie złożenia na tej podstawie kolejnej skargi - uchylenia zaskarżonej decyzji. Rozwiązanie to stanowi gwarancję przestrzegania przez organy administracji publicznej obowiązku związania orzeczeniem sądu. Działania naruszające tę zasadę muszą być konsekwentnie eliminowane przez uchylanie wadliwych z tego powodu rozstrzygnięć administracyjnych już chociażby z uwagi na związanie wcześniej przedstawioną oceną prawną także i samego sądu administracyjnego. Bez ścisłego stosowania powołanego przepisu trudno byłoby zapewnić spójność działania systemu władzy państwowej. Jego nieprzestrzeganie w istocie podważałoby bowiem obowiązującą w polskim prawie zasadę sądowej kontroli nad aktami i czynnościami organów administracji.
Tak więc, i organy nadzoru budowlanego, i Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą skargę były związane zaleceniami zawartymi w wydanych wcześniej wyrokach tj. wyroku z dnia 23.10.2007 r., sygn. akt II SA/Kr 897/06 oraz z dnia 16.01.2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1425/11.
W wyroku do sygn. akt II SA/Kr 897/06 sąd stwierdził, że organy orzekając nakaz rozbiórki rozstrzygnęły sprawę bez wyjaśnienia okoliczności faktycznych, które dawałyby podstawę do zastosowania art. 37 ust. 1 ustawy Prawo budowlane
z 1974 r. Sąd podzielił ustalenia organów, że sprawa dotyczyła wykonanej w 1987 r. przez M. C. studni, dla której nie zostało wydane pozwolenie na budowę. Taka okoliczność nakazywała zastosować art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego z 1974r. Sąd stwierdził, że ustalenie naruszenia przez inwestora przepisów Prawa budowlanego i dopuszczenie się pod rządami ustawy z 1974 r. - Prawo budowlane samowoli budowlanej, polegającej na zrealizowaniu studni w sposób sprzeczny z warunkami technicznymi określającymi usytuowanie budynków, zwłaszcza z § 21 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, samo z siebie nie daje podstaw do zastosowania art. 37 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, jeżeli nie zostanie wykazane, że naruszenie przepisów technicznych wiąże się z niebezpieczeństwem dla ludzi lub mienia albo z niedopuszczalnym pogorszeniem warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Z powyższym wiąże się kwestia dokonania prawidłowego ustalenia stanu faktycznego w kontekście zarzutu skarżącej co do zbiorników na fekalia. Sąd zobowiązał zatem organy do sprawdzenia podniesionej przez skarżącą okoliczności, czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia.
W wyroku do sygn. akt II SA/Kr 1425/11 sąd zgodził z organem odwoławczym (który uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania), że organ l instancji prowadząc ponownie postępowanie w przedmiotowej sprawie nie wykazał, czy zbiorniki na nieczystości znajdujące się działce nr [...] są faktycznie użytkowane jako zbiorniki na nieczystości (fekalia) czy też - jak wskazała M. C. podczas oględzin przeprowadzonych przez organ l instancji w dniu 22.07.2010 r. oraz w odwołaniu - nie są do tego celu użytkowane, a służą jedynie jako zbiorniki na deszczówkę. Organ podjął co prawda próbę skontrolowania przepływu wody z muszli klozetowej znajdującej się w kotłowni budynku mieszkalnego sytuowanego na działce nr [...] do jednego ze zbiorników posiadającego wlot i wylot, ale nie wykazał, że istnieje połączenie między muszlą klozetową i zbiornikiem, a nawet gdyby organ stwierdził takie połączenie, to przede wszystkim należało wyjaśnić kwestię użytkowania przedmiotowych zbiorników. Organ l instancji nie wykazał także w żaden inny sposób, że usytuowanie przedmiotowej studni w stosunku do ww. zbiorników stwarza niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia, a w szczególności niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia. Brak bowiem ustaleń wskazujących jaka jest jakość wody czerpanej z przedmiotowej studni oraz jej przydatność do spożycia. Nie ustalono również do jakich celów i przez kogo używana jest woda z przedmiotowej studni oraz czy istnieje możliwość podłączenia działki skarżącej do wiejskich wodociągów i kanalizacji. Wreszcie organ l instancji nie odniósł się do oświadczenia M. C., która w odwołaniu od decyzji uchylonej przez WSA wyrokiem z 23.10.2007 r. oświadczyła, że "łatwiej byłoby zasypać nieużytkowane zbiorniki niż nakazać jej rozbiórkę studni". Ponadto sąd zwrócił uwagę na pominięcie w postępowaniu M. G., która jest współwłaścicielką - razem z J. B. - działki nr [...].
Stwierdzić zatem należy, że na k.38 akt administracyjnych znajduje się skrócony wypis ze skorowidza działek, z którego wynika, że działka nr [...] stanowi współwłasność J. B. i M. G., a działka nr [...] jest własności M. C.. Jednakże M. G. nie została zawiadomiona, ani o prowadzonym postępowaniu, ani o oględzinach wyznaczonych na dzień 8.03.2010 r.
To samo odnieść należy do oględzin przeprowadzonych w dniu 22.07.2010 r. Jak wynika z protokołu M. G. (k.66) wzięła w nich udział jako świadek. Dopiero pismem z dnia 10.10.2012 r. M. G. zawiadomiona została o prowadzonym postępowaniu.
Protokół oględzin z dnia 8.03.2010 r. (k.43) wskazuje, że organ nie wykonał zaleceń sądu co do sposobu użytkowania zbiorników na fekalia.
W protokole z dnia 22.07.2010 r. brak jednoznacznych zapisów co do ustalenia faktów wskazanych przez sąd. W protokole wpisano oświadczenia M. C., że zbiorniki na nieczystości posiadają połączenie z muszlą klozetową znajdującą się w domu, a także oświadczenie J. B., że zbiorniki te wykorzystywane są jako zbiorniki na nieczystości. Jednakże nie został ustalony fakt w jaki sposób zbiorniki te są wykorzystywane. Nadto, w protokole tym mowa jest o 2 studniach, czego w poprzednich protokołach z oględzin nie odnotowano. Wadą protokołu jest również brak szkicu.
W oparciu o powyższe uznać należy, że decyzja kasacyjna wydana przez organ odwoławczy odpowiada prawu. Prawidłowo organ II instancji wskazał, że bezwzględnie należy ustalić czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać na niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Dopiero ustalenia poczynione w tym względzie mogą być podstawą do poprawnego orzekania, a wydanie bez nich decyzji należy uznać za przedwczesne, tj. bez wyjaśnienia wszelkich okoliczności sprawy.
Podtrzymując ocenę prawną wyrażoną w dwóch poprzednich wyrokach WSA w Krakowie, dodatkowo wskazać należy, że w związku z ujawnieniem faktu istnienia na działce M. C. 2 studni, koniecznym jest przeprowadzenie ponownych oględzin w sprawie i sporządzenie z nich czytelnego szkicu.
Organ I instancji musi wybrać odpowiednią metodę ustalenia wskazanych okoliczności, nie wyłączając otwarcia zbiorników na nieczystości (na wodę), o ile mają pokrywy (nawet ten fakt nie wynika z oględzin), czy też sprawdzenie, w jaki sposób są odprowadzane ścieki z nieruchomości.
W odniesieniu do zarzutów skarżącej podnieść należy, że śmierć uczestniczki J. B. nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania, a jej spadkobiercy ustaleni zostali na podstawie wypisu z aktu notarialnego z dnia 6.07.2011 r.
Dlatego też, sokoro przeprowadzona kontrola wykazała, że zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem, skargę, na podstawie art.151 p.p.s.a, należało oddalić.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna SzkodzińskaJacek Bursa /przewodniczący/
Joanna Tuszyńska /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jacek Bursa Sędziowie: NSA Anna Szkodzińska NSA Joanna Tuszyńska (spr.) Protokolant: Maciej Żelazny po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. na rozprawie sprawy ze skargi M.C. na decyzję nr [....] [....] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 14 października 2013 r. nr [....] w przedmiocie odmowy wydania nakazu rozbiórki skargę oddala.
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowalnego w B. decyzją
z dnia 10.12.2012 r., na podstawie art. 37 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 24.10.1974 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38/74 poz. 229 ze zm.), w związku z art. 103 ust. 2 ustawy z dnia 7.07.1994 r. Prawo budowlane (tj. z 2006 r. Dz. U. Nr 156, poz. 1118 z ze zm.), odmówił wydania nakazu rozbiórki studni kopanej wybudowanej przez M. C. na działce nr [...] w miejscowości L..
W uzasadnieniu organ wskazał, że w związku z pismem J. B. zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie legalności wybudowanej studni kopanej w miejscowości L. na działce nr ewidencyjny [...]. W toku postępowania ustalono, że na ww. działce, stanowiącej własność M. C., w 1987 r. została wybudowana studnia z kręgów betonowych. Studnia zlokalizowana jest w odległości 1,5 m od granicy działki, 12,60 m od zbiorników na ścieki fekalne z budynku mieszkalnego M. C., 19,0 m od budynku inwentarskiego oraz 6,8 m od szopy drewnianej J. B. i 10,0 m od ustępu znajdującego się w tej szopie (w trakcie postępowania szopa i ustęp zostały wyburzone). Działka na której zlokalizowana jest studnia, zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego obowiązującym w czasie jej budowy, leżała w terenach budowlanych oznaczonych symbolem C4 MR/MN - teren zabudowy mieszkalno-rolniczej. Studnia została wybudowana bez uzyskania pozwolenia na budowę wymaganego art. 28 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Ponadto narusza przepisy techniczno-budowlane obowiązujące w czasie budowy studni, jak również obecnie obowiązujące; nie spełnia bowiem warunku określonego w § 21 ust. 1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki (Dz. U. nr 17, poz. 62) który przewiduje odległość od studni od zbiornika do gromadzenia nieczystości (fekalia) co najmniej 15,0 m. Powyższe ustalenia stały się podstawą do wydania przez organy obydwu instancji decyzji rozbiórkowej, która została uchylona wskutek rozpoznania skargi przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 23.10.2007 r., sygn. akt II SA/Kr 897/06.
W dniu 22.07.2010 r. organ dokonał ponownych oględzin, w trakcie których ustalono iż na posesji znajdują się dwie studnie, z których jedna nie posiada przyłącza wodociągowego, natomiast z drugiej studni widoczne jest podłączenie rur i przyłączy do budynku mieszkalnego (wg M. C. nieużytkowane). Sprawdzono dwa zbiorniki znajdujące się przed budynkiem od strony drogi. Zbiornik położony bliżej budynku posiada wlot i wylot z rur średnicy ok. 110 mm. Wylot z tego zbiornika przebiega w kierunku drugiego zbiornika w pobliżu drogi, wlot natomiast nie jest ustalony, ale znajduje się on od strony pomieszczenia kotłowni w budynku mieszkalnym, w której zlokalizowana jest umywalka i muszla klozetowa. M. C. oświadczyła, iż muszla ma połączenie ze zbiornikiem, co zostało sprawdzone
w 1987 r. przez pracowników Urzędu Gminy [...]. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego organ wydał kolejną decyzję nakazującą rozbiórkę, decyzja ta została uchylona przez organ II instancji, a sprawa przekazana do organu I instancji do ponownego rozpoznania. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę na ww. decyzję wyrokiem z dnia 16.01.2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1425/11.
Ponownie prowadząc postępowanie organ I instancji ustalił, że w miejscowości [...] wykonany został wodociąg i gospodarstwo M. C. ma możliwość podłączenia się do sieci wodociągowej. M. C. oświadczyła, że zbiorniki, które znajdują się przy budynku w strefie ochronnej studni, nie są użytkowane jako zbiorniki fekalne tylko użytkowane są jako zbiorniki na wody opadowe zatem organ uznał, iż zbędne jest sprawdzanie stanu jakości wody w studni i jej przydatności do spożycia. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że znajdujące się na sąsiedniej działce szopa i ustęp zostały wyburzone organ stanął na stanowisku, iż nie zachodzi konieczność rozbiórki przedmiotowej studni.
Odwołanie od decyzji złożyła J. B., wyrażając swoje niezadowolenie z wydanej decyzji. Odwołująca się opisała tło konfliktu sąsiedzkiego i domagała się orzeczenia nakazu rozbiórki przedmiotowej studni. Wskazała, że studnia została wybudowana 1997 r. a nie jak twierdzi M. C. w 1987 r.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. decyzją z dnia 14.10.2013 r., znak: [...], na podstawie art. 138 § 2 k.p.a., uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, że zastosowanie w sprawie znajduje art. 37 ust. 1 ustawy Prawo budowlane z 1974 r., albowiem będąca przedmiotem postępowania studnia została wybudowana w 1987 r. i wymagała pozwolenia na budowę.
Organ odwoławczy uznał jednak, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie można stwierdzić, czy przedmiotowa inwestycja naruszyła przepisy techniczno- budowlane obowiązujące w czasie budowy studni, jak również narusza przepisy techniczne obowiązujące obecnie. Organ zacytował treść § 21 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i § 31 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Organ I instancji błędnie uznał, iż zbędne jest sprawdzanie stanu jakości wody w studni i jej przydatności do spożycia, opierając się na oświadczeniu M. C., gdyż w ocenie WINB powinien potwierdzić w trakcie oględzin w jaki sposób użytkowane są przedmiotowe zbiorniki, okoliczność ta ma bowiem dla sprawy zasadnicze znaczenie. W sprawie w sposób bezsporny ustalono zgodność usytuowania studni z przepisami o planowaniu przestrzennym, zatem zbadania wymaga druga przesłanka określona w art. 37 ust. 1, która wymaga, aby przedmiotowy obiekt nie powodował swoim istnieniem niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, czy też niedopuszczalnie pogarszałby warunki zdrowotne lub użytkowe dla otoczenia w sposób oczywisty, jednoznaczny i niewątpliwy. Nadto obiekt ten musi spełniać normy zawarte w przepisach obowiązujących w dacie realizacji inwestycji, a więc w rozporządzeniu Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska
z dnia 3.07.1980 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki.
Organ II instancji podniósł, że nie sposób dokonać oceny powyższych okoliczności bez uprzedniego bezspornego ustalenia okoliczności czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać na niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Dopiero ustalenia poczynione w tym względzie mogą być podstawą do poprawnego orzekania, a wydanie bez nich decyzji należy uznać za przedwczesne, tj. bez wyjaśnienia wszelkich okoliczności sprawy.
WINB wskazał, że przyjęcie przez organ I instancji, iż usytuowanie przedmiotowej studni nie stwarza niebezpieczeństwa dla zdrowia i mienia oraz nie powoduje niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia wiązało się z błędnym przyjęciem za podstawę orzekania art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Przeprowadzenie procedury legalizacyjnej samowoli budowlanej ma bowiem na celu doprowadzenie do orzeczenia o legalności inwestycji i zapewnieniu jej gwarancji bezpieczeństwa prawnego. Zastosowany przez PINB przepis nie spełnia tych wymagań. Właściwą w tym przypadku procedurą powinno być wydanie pozwolenia na użytkowanie na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy Prawo budowlane z 1974 r. Dla poparcia swojej argumentacji odwołał się do stanowiska zajętego przez WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 5.12.2011 r., sygn. akt II SA/Bk 594/2011 oraz WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 15.03.2012 r., sygn. akt IV SA/Po 1011/2011.
M. C. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K.. Skarżąca wskazała, że nie udostępniono jej odwołania J. B.. Decyzje nie zostały również doręczone współwłaścicielom działki [...] – M. G., R. S. i J. Z.. Podniosła, że sprawa została wszczęta w związku z konfliktem sąsiedzkim pomiędzy nią, a J. B.. Na skutek działań sąsiadów woda z szamba podeszła i zatruła wodę w studni. Podkreśliła, że na studnię wybudowaną w 1987 r. nie trzeba było zezwolenia, z uwagi na treść art. 49 ust.1 ustawy z dnia 24.10.1974 r. Prawo wodne (Dz. U. 1974, Nr 38, poz. 230). Skarżąca nadmieniła, że jest zastraszana przez pracowników PINB, zakwestionowała prawidłowość przeprowadzanych przez nich czynności oględzin przeprowadzonych w dniu 8.03.2010 r. i 22.07.2010 r. oraz sporządzenia protokołów. W ocenie skarżącej, postępowanie jest prowadzone tendencyjnie, przewlekle, nadto nieprzestrzegane są jej prawa jako strony.
W odpowiedzi na skargę Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
W piśmie z dnia 17 czerwca 2014 r. skarżąca zakwestionowała poprawność podjęcia postępowania z udziałem następców prawnych J. B. z pominięciem męża zmarłej J. B. oraz córki M. B.. Z uwagi na śmierć J. B. wniosła o umorzenie postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przepis art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) stanowi, że sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżony akt administracyjny według kryterium zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie jego wydania. Zgodnie z treścią art.3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie, nie będąc przy tym związanymi granicami skargi (art. 134 ustawy).
Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wynika natomiast, że w przypadku, gdy Sąd stwierdzi bądź to naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia - uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, albo stwierdza ich nieważność bądź niezgodność z prawem. Cytowana regulacja prawna nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że zaskarżona decyzja lub postanowienie mogą ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom administracji publicznej można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy.
Wskazać również należy, że zgodnie z przepisem art. 133 § 1 p.p.s.a. Sąd wydaje wyrok na podstawie akt sprawy. Orzekanie "na podstawie akt sprawy" oznacza, iż sąd przy ocenie legalności decyzji bierze pod uwagą okoliczności, które z akt tych wynikają i które legły u podstaw zaskarżonego aktu. Podstawą orzekania przez sąd administracyjny jest zatem materiał dowodowy zgromadzony przez organ administracji publicznej w toku postępowania, na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia. Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, że "skoro wyrok wydawany jest na podstawie akt sprawy, to tym samym badając legalność zaskarżonej decyzji Sąd ocenia jej zgodność z prawem materialnym i procesowym w aspekcie całości zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym materiału dowodowego" (wyrok NSA W-wa z dnia 9.07.2008 r., sygn. II OSK 795/07, LEX nr 483232).
Stosownie do treści art.138 § 2 kpa, będącego podstawą prawną zaskarżonej decyzji, organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Stwierdzenie, iż doszło do naruszenia przepisów postępowania, jest przesłanką konieczną ale niewystarczającą do uchylenia decyzji na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. Niezbędne jest dodatkowo wykazanie, że "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie". Pod pojęciem "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy" należy rozumieć sytuację braku przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego lub nieprzeprowadzenia go w znacznej części - co uniemożliwia organowi II instancji merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Instytucja rozstrzygnięcia kasacyjnego organu drugiej instancji chroni prawo strony do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia jej sprawy, a więc prawo strony do realizacji wyrażonej w art. 15 k.p.a. i doprecyzowanej w art. 127 k.p.a., zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. Wydanie bowiem przez organ II instancji orzeczenia merytorycznego w okolicznościach określonych w art. 138 § 2 zd. 1 k.p.a., a więc po przeprowadzeniu przez niego postępowania wyjaśniającego w zakresie mającym istotny wpływ na rozstrzygnięcie, pozbawiłoby stronę prawa do dwukrotnego rozpatrzenia sprawy co do istoty, bowiem wydanie decyzji ostatecznej w sprawie poprzedzałoby tylko jednokrotne rozpatrywanie sprawy pod względem merytorycznym - w postępowaniu przed organem II instancji. Z mocy art. 136 k.p.a. organ odwoławczy może zatem przeprowadzić jedynie dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie, albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję (patrz Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, Rober Kędziora, wydawnictwo Beck, str. 69). W sytuacji natomiast konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w zakresie, który ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie, organ odwoławczy winien wydać decyzję kasacyjną, w uzasadnieniu której określi okoliczności które należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, w szczególności okoliczności stanu faktycznego, które mają istotnie wpływ na jej rozstrzygnięcie. Z powyższego wynika, że podstawę wydania decyzji kasacyjnej może stanowić wyłącznie okoliczność nie wyjaśnienia przez organ I instancji, z naruszeniem przepisów postępowania, sprawy w takim zakresie, że miało to istotny wpływ na treść wydanej przez niego decyzji. Okoliczność ta, jako stanowiąca warunek możliwości podjęcia decyzji kasacyjnej, powinna być wykazana przez organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji kasacyjnej.
Wskazać również należy, że stosownie do treści art.153 p.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. W pojęciu "ocena prawna" mieści się przede wszystkim wykładnia przepisów prawa materialnego i prawa procesowego, a także sposób ich zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Może ona dotyczyć ujawnionych w postępowaniu administracyjnym istotnych okoliczności stanu faktycznego, w szczególności kwestii zastosowania do nich określonych regulacji prawnych. Wskazania co do dalszego postępowania zasadniczo stanowią konsekwencję oceny prawnej, określając sposób i kierunek działania przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Związanie oceną prawną, jak i zawartymi w orzeczeniu wskazaniami, co do dalszego postępowania, powoduje, że determinują one działania każdego organu w postępowaniu administracyjnym, podejmowane w sprawie, której dotyczyło postępowanie sądowoadministracyjne, aż do czasu jej rozstrzygnięcia. Uchybienie przez organ administracyjny przepisowi art. 153 p.p.s.a. powoduje konieczność - w razie złożenia na tej podstawie kolejnej skargi - uchylenia zaskarżonej decyzji. Rozwiązanie to stanowi gwarancję przestrzegania przez organy administracji publicznej obowiązku związania orzeczeniem sądu. Działania naruszające tę zasadę muszą być konsekwentnie eliminowane przez uchylanie wadliwych z tego powodu rozstrzygnięć administracyjnych już chociażby z uwagi na związanie wcześniej przedstawioną oceną prawną także i samego sądu administracyjnego. Bez ścisłego stosowania powołanego przepisu trudno byłoby zapewnić spójność działania systemu władzy państwowej. Jego nieprzestrzeganie w istocie podważałoby bowiem obowiązującą w polskim prawie zasadę sądowej kontroli nad aktami i czynnościami organów administracji.
Tak więc, i organy nadzoru budowlanego, i Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą skargę były związane zaleceniami zawartymi w wydanych wcześniej wyrokach tj. wyroku z dnia 23.10.2007 r., sygn. akt II SA/Kr 897/06 oraz z dnia 16.01.2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1425/11.
W wyroku do sygn. akt II SA/Kr 897/06 sąd stwierdził, że organy orzekając nakaz rozbiórki rozstrzygnęły sprawę bez wyjaśnienia okoliczności faktycznych, które dawałyby podstawę do zastosowania art. 37 ust. 1 ustawy Prawo budowlane
z 1974 r. Sąd podzielił ustalenia organów, że sprawa dotyczyła wykonanej w 1987 r. przez M. C. studni, dla której nie zostało wydane pozwolenie na budowę. Taka okoliczność nakazywała zastosować art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego z 1974r. Sąd stwierdził, że ustalenie naruszenia przez inwestora przepisów Prawa budowlanego i dopuszczenie się pod rządami ustawy z 1974 r. - Prawo budowlane samowoli budowlanej, polegającej na zrealizowaniu studni w sposób sprzeczny z warunkami technicznymi określającymi usytuowanie budynków, zwłaszcza z § 21 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, samo z siebie nie daje podstaw do zastosowania art. 37 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, jeżeli nie zostanie wykazane, że naruszenie przepisów technicznych wiąże się z niebezpieczeństwem dla ludzi lub mienia albo z niedopuszczalnym pogorszeniem warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Z powyższym wiąże się kwestia dokonania prawidłowego ustalenia stanu faktycznego w kontekście zarzutu skarżącej co do zbiorników na fekalia. Sąd zobowiązał zatem organy do sprawdzenia podniesionej przez skarżącą okoliczności, czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia.
W wyroku do sygn. akt II SA/Kr 1425/11 sąd zgodził z organem odwoławczym (który uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania), że organ l instancji prowadząc ponownie postępowanie w przedmiotowej sprawie nie wykazał, czy zbiorniki na nieczystości znajdujące się działce nr [...] są faktycznie użytkowane jako zbiorniki na nieczystości (fekalia) czy też - jak wskazała M. C. podczas oględzin przeprowadzonych przez organ l instancji w dniu 22.07.2010 r. oraz w odwołaniu - nie są do tego celu użytkowane, a służą jedynie jako zbiorniki na deszczówkę. Organ podjął co prawda próbę skontrolowania przepływu wody z muszli klozetowej znajdującej się w kotłowni budynku mieszkalnego sytuowanego na działce nr [...] do jednego ze zbiorników posiadającego wlot i wylot, ale nie wykazał, że istnieje połączenie między muszlą klozetową i zbiornikiem, a nawet gdyby organ stwierdził takie połączenie, to przede wszystkim należało wyjaśnić kwestię użytkowania przedmiotowych zbiorników. Organ l instancji nie wykazał także w żaden inny sposób, że usytuowanie przedmiotowej studni w stosunku do ww. zbiorników stwarza niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia, a w szczególności niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia. Brak bowiem ustaleń wskazujących jaka jest jakość wody czerpanej z przedmiotowej studni oraz jej przydatność do spożycia. Nie ustalono również do jakich celów i przez kogo używana jest woda z przedmiotowej studni oraz czy istnieje możliwość podłączenia działki skarżącej do wiejskich wodociągów i kanalizacji. Wreszcie organ l instancji nie odniósł się do oświadczenia M. C., która w odwołaniu od decyzji uchylonej przez WSA wyrokiem z 23.10.2007 r. oświadczyła, że "łatwiej byłoby zasypać nieużytkowane zbiorniki niż nakazać jej rozbiórkę studni". Ponadto sąd zwrócił uwagę na pominięcie w postępowaniu M. G., która jest współwłaścicielką - razem z J. B. - działki nr [...].
Stwierdzić zatem należy, że na k.38 akt administracyjnych znajduje się skrócony wypis ze skorowidza działek, z którego wynika, że działka nr [...] stanowi współwłasność J. B. i M. G., a działka nr [...] jest własności M. C.. Jednakże M. G. nie została zawiadomiona, ani o prowadzonym postępowaniu, ani o oględzinach wyznaczonych na dzień 8.03.2010 r.
To samo odnieść należy do oględzin przeprowadzonych w dniu 22.07.2010 r. Jak wynika z protokołu M. G. (k.66) wzięła w nich udział jako świadek. Dopiero pismem z dnia 10.10.2012 r. M. G. zawiadomiona została o prowadzonym postępowaniu.
Protokół oględzin z dnia 8.03.2010 r. (k.43) wskazuje, że organ nie wykonał zaleceń sądu co do sposobu użytkowania zbiorników na fekalia.
W protokole z dnia 22.07.2010 r. brak jednoznacznych zapisów co do ustalenia faktów wskazanych przez sąd. W protokole wpisano oświadczenia M. C., że zbiorniki na nieczystości posiadają połączenie z muszlą klozetową znajdującą się w domu, a także oświadczenie J. B., że zbiorniki te wykorzystywane są jako zbiorniki na nieczystości. Jednakże nie został ustalony fakt w jaki sposób zbiorniki te są wykorzystywane. Nadto, w protokole tym mowa jest o 2 studniach, czego w poprzednich protokołach z oględzin nie odnotowano. Wadą protokołu jest również brak szkicu.
W oparciu o powyższe uznać należy, że decyzja kasacyjna wydana przez organ odwoławczy odpowiada prawu. Prawidłowo organ II instancji wskazał, że bezwzględnie należy ustalić czy zbiorniki, od których liczona jest przewidziana prawem odległość, faktycznie są użytkowane jako zbiorniki na nieczystości, a więc czy rzeczywiście poprzez niezachowanie odległości od studni czerpalnej mogą wpływać na niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo powodować niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych lub zdrowotnych dla otoczenia. Dopiero ustalenia poczynione w tym względzie mogą być podstawą do poprawnego orzekania, a wydanie bez nich decyzji należy uznać za przedwczesne, tj. bez wyjaśnienia wszelkich okoliczności sprawy.
Podtrzymując ocenę prawną wyrażoną w dwóch poprzednich wyrokach WSA w Krakowie, dodatkowo wskazać należy, że w związku z ujawnieniem faktu istnienia na działce M. C. 2 studni, koniecznym jest przeprowadzenie ponownych oględzin w sprawie i sporządzenie z nich czytelnego szkicu.
Organ I instancji musi wybrać odpowiednią metodę ustalenia wskazanych okoliczności, nie wyłączając otwarcia zbiorników na nieczystości (na wodę), o ile mają pokrywy (nawet ten fakt nie wynika z oględzin), czy też sprawdzenie, w jaki sposób są odprowadzane ścieki z nieruchomości.
W odniesieniu do zarzutów skarżącej podnieść należy, że śmierć uczestniczki J. B. nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania, a jej spadkobiercy ustaleni zostali na podstawie wypisu z aktu notarialnego z dnia 6.07.2011 r.
Dlatego też, sokoro przeprowadzona kontrola wykazała, że zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem, skargę, na podstawie art.151 p.p.s.a, należało oddalić.
