I OSK 2245/11
Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2012-07-20Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Janina Antosiewicz
Maciej Dybowski
Małgorzata Borowiec /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.), Sędzia NSA Janina Antosiewicz, Sędzia del. WSA Maciej Dybowski, Protokolant asystent sędziego Andrzej Bieńkowski, po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Komendanta Głównego Straży Granicznej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 561/11 w sprawie ze skargi I.K. na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z zajmowanego stanowiska i mianowania na stanowisko służbowe 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Komendanta Głównego Straży Granicznej na rzecz I.K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 561/11 po rozpoznaniu sprawy ze skargi I.K. na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z zajmowanego stanowiska i mianowania na stanowisko służbowe uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymany nią w mocy rozkaz personalny organu pierwszej instancji (pkt 1), orzekł, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości (pkt 2); zasądził od Komendanta Głównego Straży Granicznej na rzecz skarżącego kwotę 100 (sto) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 3).
Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych
i prawnych sprawy.
Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej rozkazem personalnym z dnia [...] września 2010 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997 ze zm.), § 2 pkt 2 lit. a, § 4 ust. 2 pkt 2 i § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie właściwości organów i jednostek organizacyjnych Straży Granicznej w sprawach wynikających ze stosunku służbowego funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz trybu postępowania w tych sprawach (Dz. U. Nr 91, poz. 814 ze zm.) oraz § 2, § 4 i § 8 ust. 1-4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 148 ze zm.), z dniem
31 października 2010 r. zwolnił por. SG I.K. z zajmowanego stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. etat. st. chor. szt. w 6 grupie uposażenia zasadniczego w I kategorii z mnożnikiem 1,61 kwoty bazowej, dodatkiem służbowym przyznanym na czas nieokreślony w VI kategorii z mnożnikiem 0,39 kwoty bazowej, dodatkiem za posiadany stopień służbowy przy zastosowaniu mnożnika 0,60 kwoty bazowej oraz dodatkiem za wysługę lat w wysokości 19 % należnego uposażenia zasadniczego i z dniem 1 listopada 2010 r. mianował go na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. etat. st. chor. szt. w 6 grupie uposażenia zasadniczego w I kategorii z mnożnikiem 1,61 kwoty bazowej, dodatkiem służbowym przyznanym na czas nieokreślony w VI kategorii z mnożnikiem 0,39 kwoty bazowej, dodatkiem za posiadany stopień służbowy przy zastosowaniu mnożnika 0,60 kwoty bazowej oraz dodatkiem za wysługę lat w wysokości 19 % należnego uposażenia zasadniczego.
Na skutek złożonego przez I.K. odwołania, sprawę rozpoznawał Komendant Główny Straży Granicznej, który decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. uchylił zaskarżony rozkaz personalny Komendanta Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w części dotyczącej terminu zwolnienia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego
i mianowania na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P., ustalił nowy termin mianowania na ww. stanowisko na dzień 15 stycznia 2011 r., w pozostałej części zaskarżony rozkaz personalny utrzymał go w mocy.
W uzasadnieniu decyzji podał, że powodem zmiany stanowiska odwołującego była konieczność wzmocnienia stanu osobowego oraz zapewnienia właściwego poziomu zadań realizowanych przez I sekcję ochrony. Wskazał, że I. K. pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) przy Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców i Areszcie w Celu Wydalenia w B.P. i jest objęty ochroną prawną, określoną w art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.).
W ocenie organu odwoławczego wyżej wymieniony został przeniesiony na stanowisko służbowe równorzędne pod względem etatowym, jak i uposażeniowym
i z tego względu uznać należy, iż warunki pracy i płacy nie uległy zmianie na jego niekorzyść. Wyjaśnił, że do dnia 31 października 2010 r. pełnił on służbę na stanowisku specjalisty, natomiast kierownik zmiany było tylko dookreśleniem zajmowanego stanowiska i nie niosło za sobą zwiększonego zakresu obowiązków, bądź korzyści finansowych. W związku z powyższym uznał, że w sprawie nie naruszono art. 32 ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 ustawy
o Straży Granicznej, gdyż stanowisko na które mianowano odwołującego nie stanowiło pogorszenia warunków służby, a zatem Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej nie miał obowiązku uzyskania od zarządu zakładowej organizacji związkowej zgody na mianowanie odwołującego na to stanowisko służbowe.
Ponadto Komendant Główny Straży Granicznej stwierdził, że nietrafny jest zarzut odwołującego, że mianowanie na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony nie daje mu gwarancji awansu do stopnia kapitana. Zgodnie z § 5 powołanego wyżej rozporządzenia zmieniającego, funkcjonariusze pełniący służbę w dniu wejścia
w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do określonych stopni etatowych zachowują prawo do stopni etatowych określonych dla tych stanowisk na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia. Wskazał, że z akt osobowych wynika, że z dniem
16 maja 2008 r. I.K. mianowano na stopień porucznika i w dniu wejścia w życie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 150) pełnił on służbę na stanowisku specjalisty, tj. na stanowisku zaszeregowanym etatowo do stopnia kapitana.
Odnosząc się do zakwestionowanej przez odwołującego zmiany godzin służby z systemu 12-godzinnego na 8-godzinny uznał, że nie powoduje ono dla niego negatywnych konsekwencji, albowiem mieszka w B.P., a służbę będzie pełnił w tym samym miejscu, w którym pełnił ją na poprzednio zajmowanym stanowisku.
Zdaniem Komendanta Głównego Straży Granicznej zaskarżony rozkaz personalny nie zmienił odwołującemu wysokości otrzymywanego uposażenia,
a nabyte przez niego w toku pełnionej dotychczas służby umiejętności oraz posiadane doświadczenie zawodowe będą w pełni wykorzystane na stanowisku na które został mianowany. Jest to również zgodne z warunkami, jakie musi spełniać funkcjonariusz na wyznaczonym stanowisku w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz wymaganego stażu służby określonymi w cyt. rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 listopada 2009 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym (Dz. U. Nr 194, poz. 1499).
Wyjaśnił także, iż w związku z wniesionym przez I.K. odwołaniem, nastąpiło wstrzymanie wykonania rozkazu personalnego i należało ustalić nowy termin mianowania go na ww. stanowisko służbowe.
Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi I.K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której wnosząc o jej uchylenie zarzucił naruszenie art. 32 ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw.
z art. 72 cyt. ustawy o Straży Granicznej.
W uzasadnieniu skargi podał, że od dnia 13 listopada 2008 r. pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P. Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Ch., na podstawie art. 32 cyt. ustawy o związkach zawodowych, wystąpił do Zarządu Oddziałowego NSZZ FSG
w Ch. o zajęcie stanowiska w sprawie mianowania go na inne stanowisko służbowe. Pomimo nieuzyskania zgody z dniem 1 listopada 2010 r. przeniósł go na zaproponowane stanowisko służbowe. Zdaniem skarżącego zwolnienie go ze stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej
i mianowanie na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. nastąpiło na jego niekorzyść, gdyż jest to niższe stanowisko służbowe, a nie stanowisko równorzędne. Wskazał, że wprawdzie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 24, poz. 148 ze zm.), ww. stanowiska mieszczą się w tym samym zaszeregowaniu stanowisk służbowych, to jednak na kształt stosunku służbowego wpływa nie tylko zmiana stanowiska służbowego wynikająca z ogólnego zaszeregowania, ale również składniki uposażenia i charakter pełnionej służby. W ocenie skarżącego zmianie uległ charakter tej służby. Na poprzednim stanowisku pełnił on bowiem funkcję specjalisty - kierownika zmiany, a na stanowisku na które został mianowany jest wyłącznie specjalistą, a więc już sama nazwa stanowiska służbowego wskazuje na zasadniczą zmianę pełnionej przez niego funkcji. Zaznaczył, że Regulamin nr 2 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 20 marca 2008 r. w sprawie pełnienia służby przez funkcjonariuszy Straży Granicznej w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców oraz w pomieszczeniach, w których wykonywany jest areszt w celu wydalenia
(Dz. Urz. KGSG z 2008 r. Nr 3, poz. 26), uszczegóławia charakter pełnionej przez niego służby na stanowisku kierownika zmiany. Specjalista - kierownik zmiany oznacza "służbę dyżurną", tj. funkcjonariuszy pełniących służbę na stanowiskach kierownika zmiany w ośrodku oraz profosa w areszcie, który w czasie pełnienia służby jest przełożonym funkcjonariuszy zmiany. Stanowisko służbowe specjalista bez dookreślenia kierownik należy zatem zrównać z funkcjonariuszami niższego szczebla włącznie z całkowitą podległością służbową. Podkreślił, że poprzedni rozkaz personalny z dnia 2 marca 2009 r. gwarantował mu awans do stopnia kapitana, a to związane jest z większym dodatkiem za stopień oficerski.
Ponadto skarżący wskazał, że dokonana na stanowisku służbowym na które został mianowany zmiana czasu pracy z 12- godzinnego na 8 – godzinny spowodowała odizolowanie go od pozostałych funkcjonariuszy, a zmieniony zakres obowiązków, pozbawił go spraw merytorycznych. Zdaniem skarżącego zwolnienie go z dotychczasowego stanowiska i mianowanie na inne stanowisko jest wynikiem konfliktu istniejącego między nim a naczelnikiem.
Komendant Główny Straży Granicznej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie.
W uzasadnieniu wyroku podał, iż stosownie do art. 32 ust. 2 cyt. ustawy
o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej, pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika, będącego członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej imiennie wskazanym uchwałą zarządu lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy (...).
W sprawie nie jest niesporne, że skarżący podlega ochronie, o której mowa
w powyższym przepisie.
Sąd pierwszej instancji uznał, że przeniesienie skarżącego ze stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu
w Celu Wydalenia w B.P. jest pogorszeniem warunków służby. Zakwestionował stanowisko organu, że skarżący do dnia 31 października 2010 r. pełnił służbę na stanowisku specjalisty, zaś stanowisko kierownika zmiany było tylko dookreśleniem stanowiska i nie niosło ze sobą zwiększonego zakresu obowiązków, czy korzyści finansowych. Dokonując wykładni przepisów cyt. rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej stwierdził, że przewiduje ono zarówno stanowisko specjalisty, jak
i stanowisko kierownika zmiany.
Skarżący do czasu mianowania na inne stanowisko służbowe (od dnia
14 lutego 2008 r.) pełnił służbę na stanowisku specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej, co oznacza, że pozostając na stanowisku specjalisty (zaszeregowanym do 06 grupy uposażenia i przypisanym do niego stopniem starszego chorążego sztabowego) wykonywał obowiązki przypisane stanowisku kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (zaszeregowanym do 07 grupy uposażenia i stopniem etatowym kapitan/starszy chorąży sztabowy).
Do dnia 1 stycznia 2009 r. stanowisku specjalisty był przypisany etat kapitana w 06 grupie uposażenia zasadniczego. Zmiana rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej wprowadzona rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r., spowodowała, że od dnia 1 stycznia 2009 r. do stanowiska specjalisty przypisany został etat starszego chorążego sztabowego. Przepis § 5 powołanego rozporządzenia zmieniającego, przewidział dla funkcjonariuszy pełniących służbę w dniu wejścia w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do odpowiednich stopni etatowych zachowanie prawa do stopnia etatowego określonego dla tego stanowiska na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy
w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
W przypadku skarżącego znalazło to wyraz w rozkazie personalnym z dnia 2 marca 2009 r. nr 3760, którym mianowano go na stanowisko specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (...) etat starszy chorąży sztabowy z zachowaniem stopnia kapitana.
Z tych względów Sąd pierwszej instancji uznał, że mianowanie skarżącego, który posiada zachowany stopień etatowy kapitana, na stanowisko służbowe, do którego jest przypisany niższy od tego etat, stanowi pogorszenie warunków służby. Ponadto wskazał, że w świetle cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 4 listopada 2009 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym, do objęcia stanowiska specjalisty, na które zaskarżoną decyzją mianowano skarżącego, nie jest wymagane ani wykształcenie wyższe ani też kwalifikacje oficerskie. Dla tego stanowiska przepisy przewidują kwalifikacje chorążych. Natomiast przed dniem 5 grudnia 2009 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym (Dz. U. Nr 109, poz. 965 ze zm.), stanowisko specjalisty wymagało wykształcenia wyższego, a w zakresie wymagań kwalifikacji zawodowych: szkolenia podstawowego, oficerskiego przeszkolenia specjalistycznego.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji także powyższe okoliczności potwierdzają, że mianowanie skarżącego na stanowisko specjalisty znacznie pogorszyło jego warunki służby i obniżyło możliwości awansowe, unicestwiając udzieloną mu ochronę wynikającą z § 5 powołanego rozporządzenia do zachowania etatu kapitana, która powinna trwać do czasu zaistnienia jednej z przesłanek wymienionych w tym przepisie.
W związku z powyższym Sąd pierwszej instancji uznał, że zmiana warunków służby skarżącego pełniącego funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P., stosownie do art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych w związku z art. 72 ust. 2 ustawy o Straży Granicznej wymagała zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej. Z akt sprawy wynika jednak, że Zarząd Oddziału NSZZ FSG w Ch. nie wyraził zgody na mianowanie skarżącego na proponowane stanowisko służbowe.
Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: P.p.s.a.), uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji. Rozstrzygnięcie w kwestii wykonalności zaskarżonej decyzji podjęto stosownie do art. 152 P.p.s.a.. O kosztach postępowania orzeczono
w oparciu o art. 200, art. 205 oraz art. 209 P.p.s.a.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł Komendant Główny Straży Granicznej i zaskarżając go
w całości zarzucił naruszenie prawa materialnego: § 2 i § 5 w zw. z załącznikiem
nr 2, tabela nr 2 pkt 9 i załącznikiem nr 9 pkt 73 i 79 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. Nr 24, poz. 150 ze zm.) oraz art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy
z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001, Nr 79, poz. 854 ze zm.) poprzez błędną wykładnię ww. przepisów.
Wskazując na powyższą podstawę skargi kasacyjnej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi, alternatywnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podał, że Sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, że stanowisko specjalisty - kierownika zmiany sekcji z stopniem etatowym kapitana w szóstej grupie uposażenia zasadniczego i stanowisko specjalisty
z zachowaniem stopnia etatowego kapitana w szóstej grupie uposażenia zasadniczego nie są równorzędne. Uznał bowiem, że argumentem wskazującym na brak równorzędności tych stanowisk jest obniżenie stopnia etatowego przypisanego do stanowiska służbowego i wynikające z tego konsekwencje polegające na ograniczeniu możliwości awansu funkcjonariusza. Autor skargi kasacyjnej wskazał, że kryteriami "równorzędności" stanowisk służbowych są grupa zaszeregowania uposażenia zasadniczego i stałych składników uposażenia. W przypadku skarżącego zmianie nie uległa ani wysokość, ani zaszeregowanie uposażenia zasadniczego
i dodatków o charakterze stałym. Zmiana stopnia etatowego przypisanego do danego stanowiska nastąpiła bowiem zgodnie z przepisami cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r., które
w załączniku nr 7 określa zasady uznawania równorzędności stanowisk.
Komendant Główny Straży Granicznej stwierdził, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarżący pełnił funkcje na dwóch stanowiskach – specjalisty i kierownika zmiany. Przy czym wywód ten oparł na błędnej wykładni przepisów cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej w brzmieniu sprzed zmiany ww. rozporządzenia wprowadzonej cyt. rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 lutego 2009 r. Zgodnie z załącznikiem nr 2 tabela nr 2 do rozporządzenia w brzmieniu sprzed dnia 28 lutego 2009 r. w oddziałach Straży Granicznej nie istniało stanowisko "kierownika zmiany". W związku z tym zapis
w rozkazie personalnym skarżącego "specjalista- kierownik zmiany" miał wyłącznie charakter dookreślenia zakresu obowiązków skarżącego. Stanowisko "kierownika zmiany" określone w pkt 73 załącznika nr 9 do rozporządzenia po zmianach jest przewidziane w PSG I, PSG II i PSG III /placówki Straży Granicznej/, a nie
w Oddziałach SG.
Z tego względu, w ocenie autora skargi kasacyjnej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie błędnie zinterpretował ww. przepis, przyjmując, że skarżący pełnił służbę na dwóch stanowiskach - specjalisty i kierownika zmiany.
Ponadto wskazał, że Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców i Areszt w Celu Wydalenia w B.P. jest jednostką organizacyjną Oddziału Nadbużańskiego Straży Granicznej. W strukturze tego oddziału nie ma stanowiska "kierownika zmiany", co oznacza, że skarżący nie mógł być mianowany na takie stanowisko. Stanowiskiem, które zajmował i na które został mianowany jest stanowisko "specjalisty". Podkreślił, że pogorszenie możliwości awansu skarżącego nie wynika z zaskarżonego rozstrzygnięcia organu, lecz ze zmiany przepisów.
Uzasadniając zarzut błędnego przyjęcia przez Sąd pierwszej instancji, naruszenia art. 32 ust. 2 cyt. ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych w zw.
z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej podał, że wprawdzie skarżący pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P., to jednak Sąd ten nie przeprowadził analizy powołanych przepisów i nie wykazał, czy
w świetle Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej /§ 21/ "terenowa organizacja związkowa" jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów cyt. ustawy o związkach zawodowych. Samo pełnienie funkcji Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG nie może bowiem automatycznie skutkować objęciem funkcjonariusza ochroną przewidzianą w art. 32 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki określone w § 2 art. 183 P.p.s.a. w tej sprawie nie występują. Naczelny Sąd Administracyjny kontroluje zgodność zaskarżonego orzeczenia z prawem materialnym i procesowym w granicach skargi kasacyjnej. Dokonując tej kontroli nie jest uprawniony do badania ewentualnej wadliwości zaskarżonego orzeczenia wykraczającej poza ramy wyznaczone zarzutami skargi kasacyjnej. Oznacza to związanie zarzutami i wnioskami skargi kasacyjnej. Zatem zakres rozpoznania sprawy wyznacza strona wnosząca skargę kasacyjną przez przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie.
W tej sprawie autor skargi kasacyjnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa materialnego § 2 i § 5 w zw. z załącznikiem nr 2, tabela nr 2 pkt 9
i załącznikiem nr 9 pkt 73 i 79 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. Nr 24, poz. 150 ze zm.) oraz art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia
23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001, Nr 79, poz. 854 ze zm.) poprzez błędną wykładnię ww. przepisów.
Istota sprawy sprowadza się do oceny, czy mianowanie skarżącego z dniem 15 stycznia 2011r. na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. w okresie w którym korzystał on z ochrony przewidzianej w § 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 150) stanowiło zmianę warunków służby na jego niekorzyść i z uwagi na pełnioną przez niego funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) wymagało zgody zarządu tej organizacji.
Wskazać należy, iż w świetle § 3 ust. 2 pkt 15 zarządzenia nr 31 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 16 września 2003r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Komendzie Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Ch. (DZ.Urz.KGSG.2003.4.37) Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. jest komórką organizacyjną wchodzącą w skład Komendy Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w której skarżący od dnia 14 lutego 2008 r. do dnia 31 października 2010 r. pełnił służbę na stanowisku specjalisty – kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że do dnia 1 stycznia 2009 r., w świetle przepisów obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 148 ze zm.), stanowisko służbowe specjalisty było zaszeregowane do 06 grupy uposażenia zasadniczego z przypisanym do niego stopniem etatowym starszego chorążego sztabowego. Natomiast stanowisko służbowe kierownika zmiany było zaszeregowane do 07 grupy uposażenia zasadniczego z przypisanym do niego stopniem etatowym kapitana/ starszego chorążego sztabowego. W związku
z powyższym uznał, że skarżący we wskazanym okresie pełnił służbę na stanowisku specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej, co oznacza, że pozostając na stanowisku specjalisty (zaszeregowanym do 06 grupy uposażenia
i przypisanym do niego stopniem starszego chorążego sztabowego) wykonywał obowiązki przypisane stanowisku kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (zaszeregowanym do 07 grupy uposażenia i przypisanym do niego stopniem etatowym kapitan/starszy chorąży sztabowy). W konsekwencji przyjął, że pełnił on funkcje na dwóch stanowiskach – specjalisty i kierownika zmiany.
Autor skargi kasacyjnej trafnie zauważył, że przepisy powołanego wyżej rozporządzenia w brzmieniu obowiązującym do dnia 28 lutego 2009 r. w komendach oddziału Straży Granicznej załącznik nr 2 do tego rozporządzenia tabela nr 2 w L.p. 8 określały jedynie stanowisko służbowe specjalisty zaszeregowane do grupy uposażenia 06 i przypisany do niego stopień etatowy kapitana. Tabela ta nie zawiera stanowiska kierownika zmiany. Było ono natomiast zawarte w tabelach nr 5,6,7 tego załącznika, lecz przewidziane w placówkach Straży Granicznej poszczególnych kategorii.
Dokonana rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U.Nr 24, poz. 150 ze zm.) zmiana, która weszła w życie z dniem 28 lutego
2009 r. z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2009 r.- załącznik nr 2 do tego rozporządzenia tabela nr 2 L.p.9 spowodowała, że do stanowiska służbowego specjalisty zaszeregowanego do grupy uposażenia 06 został przypisany stopień etatowy starszego chorążego sztabowego. Natomiast stanowisko kierownika zmiany, zostało określone w powołanym wyżej rozporządzeniu w załączniku nr 2 tabela 5,6,7, lecz przewidziane w placówkach Straży Granicznej określonych kategorii, a nie
w Oddziałach Straży Granicznej.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż Sąd pierwszej instancji mylnie przyjął, że skarżący pełnił funkcje na dwóch stanowiskach specjalisty i kierownika zmiany. Prawnie zajmował on stanowisko specjalisty, a zawarty w rozkazie personalnym zapis kierownika zmiany stanowił jedynie dookreślenie zakresu jego obowiązków. Powyższe uchybienie nie miało jednak wpływu na wynik sprawy.
Przechodząc do kwestii oceny warunków służby skarżącego ukształtowanych zaskarżoną decyzją wskazać należy, iż z jego akt osobowych wynika, że z dniem
16 maja 2008 r. został on mianowany na stopień porucznika i w dniu wejścia w życie ww. rozporządzenia pełnił służbę na stanowisku specjalisty, tj. na stanowisku do którego wówczas przypisany był stopień etatowy kapitana, a po dniu 1 stycznia
2009 r. stopień etatowy starszego chorążego sztabowego. W świetle załącznika
nr 7 do tego rozporządzenia zawierającego tabelę równorzędnych stanowisk służbowych funkcjonariuszy Straży Granicznej- L.p.79. były to stanowiska równorzędne. Zgodnie z § 5 powołanego wyżej rozporządzenia zmieniającego, funkcjonariusze pełniący służbę w dniu wejścia w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do określonych stopni etatowych zachowują prawo do stopni etatowych określonych dla tych stanowisk na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy
w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
W związku z powyższym Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej przy uwzględnieniu treści § 2 i § 5 ww. rozporządzenia rozkazem personalnym z dnia 2 marca 2009 r. nr 3760, z dniem 28 lutego 2009 r. mianował skarżącego na stanowisko równorzędne określone w załączniku nr 7 do tego rozporządzenia L.p. 79 specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej (...) etat starszy chorąży sztabowy z zachowaniem prawa do stopnia etatowego kapitana.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego analiza powołanego wyżej § 5 cyt. rozporządzenia w zw. z art. 51 cyt. ustawy o Straży Granicznej prowadzi do wniosku, że skarżący posiadał uprawnienie do zachowania stopnia etatowego kapitana do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia tj. do dnia 16 maja 2012 r. Ochrona ta przysługiwała mu do upływu 4 lat od daty mianowania go na stopień porucznika w korpusie oficerów, a termin ten nie upłynął przed dniem wejścia
w życie omawianego rozporządzenia.
Z kolei, odnosząc się do podniesionej przez autora skargi kasacyjnej kwestii niewyjaśnienia przez Sąd pierwszej instancji, czy "terenowa organizacja związkowa" Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów
cyt. ustawy o związkach zawodowych, a konsekwencji naruszenia art. 32 ust. 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej stwierdzić należy, że zarzut ten nie mógł odnieść zamierzonego skutku.
Zgodnie z art. 72 ust. 1 cyt. ustawy o Straży Granicznej funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związku zawodowym funkcjonariuszy Straży Granicznej. Przepisy ustawy o związkach zawodowych stosuje się odpowiednio z zastrzeżeniem, że
w Straży Granicznej może działać tylko jeden związek zawodowy i związek ten nie ma prawa do strajku (ust. 2).
Stosownie do treści art. 32 ust.1 pkt 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika, o którym mowa w pkt 1 z wyjątkiem, gdy dopuszczają to odrębne przepisy.
Definicję zakładowej organizacji związkowej zawiera art. 25¹ ust. 1 cyt. ustawy o związkach zawodowych. Z przepisu wynika, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują m.in. organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6 (Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej), pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. Zgodnie z ust. 2
art. 25¹ cyt. ustawy o związkach zawodowych, zakładowa organizacja związkowa, przedstawia co kwartał - według stanu na ostatni dzień kwartału - w terminie
do 10 dnia miesiąca następującego po tym kwartale, pracodawcy albo dowódcy jednostki, o której mowa w ust. 1 pkt 2, informację o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków, o których mowa w ust. 1.
W sprawie jest niesporne, że skarżący pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowej Organizacji Związkowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) przy Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców i Areszcie w Celu Wydalenia w B.P. W świetle § 33 ust. 2 Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej z 16 -18 grudnia 2009 r. Zarząd Terenowej Organizacji Związkowej stanowią: Przewodniczący i Wiceprzewodniczący w liczbie określonej przez Walne Zebranie/Konferencję Delegatów. Zarząd Terenowej Organizacji Związkowej działa na podstawie Statutu w celu realizacji zadań określonych w § 10 Statutu, uchwał Walnego Zebrania i własnych, a w szczególności do jego zadań należy: 1) kierowanie działalnością TOZ, 2) przyjmowanie członków do Związku, prowadzenie rejestru członków i wydawanie legitymacji członkowskich, 3) wypracowanie stanowiska TOZ na posiedzenia ZO oraz Oddziałową Konferencję Delegatów, 4) reprezentowanie interesów członków TOZ wobec kierownictwa służbowego, 5) zwoływanie Zebrań, 6) zarządzanie majątkiem TOZ, 7) uchwalanie budżetu TOZ, 8) składanie sprawozdań ze swej działalności na Walnym Zebraniu,
9) podejmowanie uchwał w sprawach nie objętych Statutem, a dotyczących działalności TOZ. W myśl § 30 ust. 1 pkt 1 ww. Statutu, Przewodniczący Zarządu Terenowej Organizacji Związkowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest również członkiem Zarządu Oddziałowego tego Związku.
Analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że terenowa organizacja związkowa, o której mowa w Statucie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów cyt. ustawy o związkach zawodowych. Na powyższe wskazuje porównanie zadań terenowej organizacji związkowej, określonych w § 33 ust. 2 omawianego Statutu, z zadaniami zakładowej organizacji związkowej, o których mowa w art. 26 cyt. ustawy o związkach zawodowych.
Z tych względów uznać należy, iż w tej sprawie skarżący był objęty ochroną,
o której mowa w art. 32 ust. 1 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust.1 ustawy o Straży Granicznej, a dokonanie zmiany warunków służby na jego niekorzyść wymagało uzyskania zgody od zakładowej organizacji związkowej.
Ubocznie wskazać należy na niekonsekwencję stanowiska autora skargi kasacyjnej w tej sprawie. Z jednej strony kwestionuje on status prawny organizacji, której skarżący jest członkiem i pełni w niej określoną funkcję. Z drugiej strony, nie podważa faktu wystąpienia Komendanta Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Ch. do Zarządu Oddziałowego NSZZ FSG w Ch. o zajęcie stanowiska w sprawie mianowania skarżącego na inne stanowisko służbowe.
Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw i w oparciu o art. 184 P.p.s.a. podlega oddaleniu. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego oparto
o art. 204 pkt 2 i art. 205 § 1 i 3 P.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Janina AntosiewiczMaciej Dybowski
Małgorzata Borowiec /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.), Sędzia NSA Janina Antosiewicz, Sędzia del. WSA Maciej Dybowski, Protokolant asystent sędziego Andrzej Bieńkowski, po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Komendanta Głównego Straży Granicznej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 561/11 w sprawie ze skargi I.K. na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z zajmowanego stanowiska i mianowania na stanowisko służbowe 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Komendanta Głównego Straży Granicznej na rzecz I.K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 561/11 po rozpoznaniu sprawy ze skargi I.K. na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z zajmowanego stanowiska i mianowania na stanowisko służbowe uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymany nią w mocy rozkaz personalny organu pierwszej instancji (pkt 1), orzekł, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości (pkt 2); zasądził od Komendanta Głównego Straży Granicznej na rzecz skarżącego kwotę 100 (sto) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 3).
Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych
i prawnych sprawy.
Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej rozkazem personalnym z dnia [...] września 2010 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997 ze zm.), § 2 pkt 2 lit. a, § 4 ust. 2 pkt 2 i § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie właściwości organów i jednostek organizacyjnych Straży Granicznej w sprawach wynikających ze stosunku służbowego funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz trybu postępowania w tych sprawach (Dz. U. Nr 91, poz. 814 ze zm.) oraz § 2, § 4 i § 8 ust. 1-4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 148 ze zm.), z dniem
31 października 2010 r. zwolnił por. SG I.K. z zajmowanego stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. etat. st. chor. szt. w 6 grupie uposażenia zasadniczego w I kategorii z mnożnikiem 1,61 kwoty bazowej, dodatkiem służbowym przyznanym na czas nieokreślony w VI kategorii z mnożnikiem 0,39 kwoty bazowej, dodatkiem za posiadany stopień służbowy przy zastosowaniu mnożnika 0,60 kwoty bazowej oraz dodatkiem za wysługę lat w wysokości 19 % należnego uposażenia zasadniczego i z dniem 1 listopada 2010 r. mianował go na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. etat. st. chor. szt. w 6 grupie uposażenia zasadniczego w I kategorii z mnożnikiem 1,61 kwoty bazowej, dodatkiem służbowym przyznanym na czas nieokreślony w VI kategorii z mnożnikiem 0,39 kwoty bazowej, dodatkiem za posiadany stopień służbowy przy zastosowaniu mnożnika 0,60 kwoty bazowej oraz dodatkiem za wysługę lat w wysokości 19 % należnego uposażenia zasadniczego.
Na skutek złożonego przez I.K. odwołania, sprawę rozpoznawał Komendant Główny Straży Granicznej, który decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. uchylił zaskarżony rozkaz personalny Komendanta Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w części dotyczącej terminu zwolnienia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego
i mianowania na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P., ustalił nowy termin mianowania na ww. stanowisko na dzień 15 stycznia 2011 r., w pozostałej części zaskarżony rozkaz personalny utrzymał go w mocy.
W uzasadnieniu decyzji podał, że powodem zmiany stanowiska odwołującego była konieczność wzmocnienia stanu osobowego oraz zapewnienia właściwego poziomu zadań realizowanych przez I sekcję ochrony. Wskazał, że I. K. pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) przy Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców i Areszcie w Celu Wydalenia w B.P. i jest objęty ochroną prawną, określoną w art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.).
W ocenie organu odwoławczego wyżej wymieniony został przeniesiony na stanowisko służbowe równorzędne pod względem etatowym, jak i uposażeniowym
i z tego względu uznać należy, iż warunki pracy i płacy nie uległy zmianie na jego niekorzyść. Wyjaśnił, że do dnia 31 października 2010 r. pełnił on służbę na stanowisku specjalisty, natomiast kierownik zmiany było tylko dookreśleniem zajmowanego stanowiska i nie niosło za sobą zwiększonego zakresu obowiązków, bądź korzyści finansowych. W związku z powyższym uznał, że w sprawie nie naruszono art. 32 ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 ustawy
o Straży Granicznej, gdyż stanowisko na które mianowano odwołującego nie stanowiło pogorszenia warunków służby, a zatem Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej nie miał obowiązku uzyskania od zarządu zakładowej organizacji związkowej zgody na mianowanie odwołującego na to stanowisko służbowe.
Ponadto Komendant Główny Straży Granicznej stwierdził, że nietrafny jest zarzut odwołującego, że mianowanie na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony nie daje mu gwarancji awansu do stopnia kapitana. Zgodnie z § 5 powołanego wyżej rozporządzenia zmieniającego, funkcjonariusze pełniący służbę w dniu wejścia
w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do określonych stopni etatowych zachowują prawo do stopni etatowych określonych dla tych stanowisk na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia. Wskazał, że z akt osobowych wynika, że z dniem
16 maja 2008 r. I.K. mianowano na stopień porucznika i w dniu wejścia w życie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 150) pełnił on służbę na stanowisku specjalisty, tj. na stanowisku zaszeregowanym etatowo do stopnia kapitana.
Odnosząc się do zakwestionowanej przez odwołującego zmiany godzin służby z systemu 12-godzinnego na 8-godzinny uznał, że nie powoduje ono dla niego negatywnych konsekwencji, albowiem mieszka w B.P., a służbę będzie pełnił w tym samym miejscu, w którym pełnił ją na poprzednio zajmowanym stanowisku.
Zdaniem Komendanta Głównego Straży Granicznej zaskarżony rozkaz personalny nie zmienił odwołującemu wysokości otrzymywanego uposażenia,
a nabyte przez niego w toku pełnionej dotychczas służby umiejętności oraz posiadane doświadczenie zawodowe będą w pełni wykorzystane na stanowisku na które został mianowany. Jest to również zgodne z warunkami, jakie musi spełniać funkcjonariusz na wyznaczonym stanowisku w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz wymaganego stażu służby określonymi w cyt. rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 listopada 2009 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym (Dz. U. Nr 194, poz. 1499).
Wyjaśnił także, iż w związku z wniesionym przez I.K. odwołaniem, nastąpiło wstrzymanie wykonania rozkazu personalnego i należało ustalić nowy termin mianowania go na ww. stanowisko służbowe.
Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi I.K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której wnosząc o jej uchylenie zarzucił naruszenie art. 32 ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw.
z art. 72 cyt. ustawy o Straży Granicznej.
W uzasadnieniu skargi podał, że od dnia 13 listopada 2008 r. pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P. Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Ch., na podstawie art. 32 cyt. ustawy o związkach zawodowych, wystąpił do Zarządu Oddziałowego NSZZ FSG
w Ch. o zajęcie stanowiska w sprawie mianowania go na inne stanowisko służbowe. Pomimo nieuzyskania zgody z dniem 1 listopada 2010 r. przeniósł go na zaproponowane stanowisko służbowe. Zdaniem skarżącego zwolnienie go ze stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej
i mianowanie na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. nastąpiło na jego niekorzyść, gdyż jest to niższe stanowisko służbowe, a nie stanowisko równorzędne. Wskazał, że wprawdzie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 24, poz. 148 ze zm.), ww. stanowiska mieszczą się w tym samym zaszeregowaniu stanowisk służbowych, to jednak na kształt stosunku służbowego wpływa nie tylko zmiana stanowiska służbowego wynikająca z ogólnego zaszeregowania, ale również składniki uposażenia i charakter pełnionej służby. W ocenie skarżącego zmianie uległ charakter tej służby. Na poprzednim stanowisku pełnił on bowiem funkcję specjalisty - kierownika zmiany, a na stanowisku na które został mianowany jest wyłącznie specjalistą, a więc już sama nazwa stanowiska służbowego wskazuje na zasadniczą zmianę pełnionej przez niego funkcji. Zaznaczył, że Regulamin nr 2 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 20 marca 2008 r. w sprawie pełnienia służby przez funkcjonariuszy Straży Granicznej w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców oraz w pomieszczeniach, w których wykonywany jest areszt w celu wydalenia
(Dz. Urz. KGSG z 2008 r. Nr 3, poz. 26), uszczegóławia charakter pełnionej przez niego służby na stanowisku kierownika zmiany. Specjalista - kierownik zmiany oznacza "służbę dyżurną", tj. funkcjonariuszy pełniących służbę na stanowiskach kierownika zmiany w ośrodku oraz profosa w areszcie, który w czasie pełnienia służby jest przełożonym funkcjonariuszy zmiany. Stanowisko służbowe specjalista bez dookreślenia kierownik należy zatem zrównać z funkcjonariuszami niższego szczebla włącznie z całkowitą podległością służbową. Podkreślił, że poprzedni rozkaz personalny z dnia 2 marca 2009 r. gwarantował mu awans do stopnia kapitana, a to związane jest z większym dodatkiem za stopień oficerski.
Ponadto skarżący wskazał, że dokonana na stanowisku służbowym na które został mianowany zmiana czasu pracy z 12- godzinnego na 8 – godzinny spowodowała odizolowanie go od pozostałych funkcjonariuszy, a zmieniony zakres obowiązków, pozbawił go spraw merytorycznych. Zdaniem skarżącego zwolnienie go z dotychczasowego stanowiska i mianowanie na inne stanowisko jest wynikiem konfliktu istniejącego między nim a naczelnikiem.
Komendant Główny Straży Granicznej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie.
W uzasadnieniu wyroku podał, iż stosownie do art. 32 ust. 2 cyt. ustawy
o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej, pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika, będącego członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej imiennie wskazanym uchwałą zarządu lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy (...).
W sprawie nie jest niesporne, że skarżący podlega ochronie, o której mowa
w powyższym przepisie.
Sąd pierwszej instancji uznał, że przeniesienie skarżącego ze stanowiska specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu
w Celu Wydalenia w B.P. jest pogorszeniem warunków służby. Zakwestionował stanowisko organu, że skarżący do dnia 31 października 2010 r. pełnił służbę na stanowisku specjalisty, zaś stanowisko kierownika zmiany było tylko dookreśleniem stanowiska i nie niosło ze sobą zwiększonego zakresu obowiązków, czy korzyści finansowych. Dokonując wykładni przepisów cyt. rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej stwierdził, że przewiduje ono zarówno stanowisko specjalisty, jak
i stanowisko kierownika zmiany.
Skarżący do czasu mianowania na inne stanowisko służbowe (od dnia
14 lutego 2008 r.) pełnił służbę na stanowisku specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej, co oznacza, że pozostając na stanowisku specjalisty (zaszeregowanym do 06 grupy uposażenia i przypisanym do niego stopniem starszego chorążego sztabowego) wykonywał obowiązki przypisane stanowisku kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (zaszeregowanym do 07 grupy uposażenia i stopniem etatowym kapitan/starszy chorąży sztabowy).
Do dnia 1 stycznia 2009 r. stanowisku specjalisty był przypisany etat kapitana w 06 grupie uposażenia zasadniczego. Zmiana rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej wprowadzona rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r., spowodowała, że od dnia 1 stycznia 2009 r. do stanowiska specjalisty przypisany został etat starszego chorążego sztabowego. Przepis § 5 powołanego rozporządzenia zmieniającego, przewidział dla funkcjonariuszy pełniących służbę w dniu wejścia w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do odpowiednich stopni etatowych zachowanie prawa do stopnia etatowego określonego dla tego stanowiska na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy
w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
W przypadku skarżącego znalazło to wyraz w rozkazie personalnym z dnia 2 marca 2009 r. nr 3760, którym mianowano go na stanowisko specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (...) etat starszy chorąży sztabowy z zachowaniem stopnia kapitana.
Z tych względów Sąd pierwszej instancji uznał, że mianowanie skarżącego, który posiada zachowany stopień etatowy kapitana, na stanowisko służbowe, do którego jest przypisany niższy od tego etat, stanowi pogorszenie warunków służby. Ponadto wskazał, że w świetle cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 4 listopada 2009 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym, do objęcia stanowiska specjalisty, na które zaskarżoną decyzją mianowano skarżącego, nie jest wymagane ani wykształcenie wyższe ani też kwalifikacje oficerskie. Dla tego stanowiska przepisy przewidują kwalifikacje chorążych. Natomiast przed dniem 5 grudnia 2009 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie warunków w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz Straży Granicznej na określonym stanowisku służbowym (Dz. U. Nr 109, poz. 965 ze zm.), stanowisko specjalisty wymagało wykształcenia wyższego, a w zakresie wymagań kwalifikacji zawodowych: szkolenia podstawowego, oficerskiego przeszkolenia specjalistycznego.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji także powyższe okoliczności potwierdzają, że mianowanie skarżącego na stanowisko specjalisty znacznie pogorszyło jego warunki służby i obniżyło możliwości awansowe, unicestwiając udzieloną mu ochronę wynikającą z § 5 powołanego rozporządzenia do zachowania etatu kapitana, która powinna trwać do czasu zaistnienia jednej z przesłanek wymienionych w tym przepisie.
W związku z powyższym Sąd pierwszej instancji uznał, że zmiana warunków służby skarżącego pełniącego funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P., stosownie do art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych w związku z art. 72 ust. 2 ustawy o Straży Granicznej wymagała zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej. Z akt sprawy wynika jednak, że Zarząd Oddziału NSZZ FSG w Ch. nie wyraził zgody na mianowanie skarżącego na proponowane stanowisko służbowe.
Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: P.p.s.a.), uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji. Rozstrzygnięcie w kwestii wykonalności zaskarżonej decyzji podjęto stosownie do art. 152 P.p.s.a.. O kosztach postępowania orzeczono
w oparciu o art. 200, art. 205 oraz art. 209 P.p.s.a.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł Komendant Główny Straży Granicznej i zaskarżając go
w całości zarzucił naruszenie prawa materialnego: § 2 i § 5 w zw. z załącznikiem
nr 2, tabela nr 2 pkt 9 i załącznikiem nr 9 pkt 73 i 79 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. Nr 24, poz. 150 ze zm.) oraz art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy
z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001, Nr 79, poz. 854 ze zm.) poprzez błędną wykładnię ww. przepisów.
Wskazując na powyższą podstawę skargi kasacyjnej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi, alternatywnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podał, że Sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, że stanowisko specjalisty - kierownika zmiany sekcji z stopniem etatowym kapitana w szóstej grupie uposażenia zasadniczego i stanowisko specjalisty
z zachowaniem stopnia etatowego kapitana w szóstej grupie uposażenia zasadniczego nie są równorzędne. Uznał bowiem, że argumentem wskazującym na brak równorzędności tych stanowisk jest obniżenie stopnia etatowego przypisanego do stanowiska służbowego i wynikające z tego konsekwencje polegające na ograniczeniu możliwości awansu funkcjonariusza. Autor skargi kasacyjnej wskazał, że kryteriami "równorzędności" stanowisk służbowych są grupa zaszeregowania uposażenia zasadniczego i stałych składników uposażenia. W przypadku skarżącego zmianie nie uległa ani wysokość, ani zaszeregowanie uposażenia zasadniczego
i dodatków o charakterze stałym. Zmiana stopnia etatowego przypisanego do danego stanowiska nastąpiła bowiem zgodnie z przepisami cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r., które
w załączniku nr 7 określa zasady uznawania równorzędności stanowisk.
Komendant Główny Straży Granicznej stwierdził, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarżący pełnił funkcje na dwóch stanowiskach – specjalisty i kierownika zmiany. Przy czym wywód ten oparł na błędnej wykładni przepisów cyt. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej w brzmieniu sprzed zmiany ww. rozporządzenia wprowadzonej cyt. rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 lutego 2009 r. Zgodnie z załącznikiem nr 2 tabela nr 2 do rozporządzenia w brzmieniu sprzed dnia 28 lutego 2009 r. w oddziałach Straży Granicznej nie istniało stanowisko "kierownika zmiany". W związku z tym zapis
w rozkazie personalnym skarżącego "specjalista- kierownik zmiany" miał wyłącznie charakter dookreślenia zakresu obowiązków skarżącego. Stanowisko "kierownika zmiany" określone w pkt 73 załącznika nr 9 do rozporządzenia po zmianach jest przewidziane w PSG I, PSG II i PSG III /placówki Straży Granicznej/, a nie
w Oddziałach SG.
Z tego względu, w ocenie autora skargi kasacyjnej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie błędnie zinterpretował ww. przepis, przyjmując, że skarżący pełnił służbę na dwóch stanowiskach - specjalisty i kierownika zmiany.
Ponadto wskazał, że Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców i Areszt w Celu Wydalenia w B.P. jest jednostką organizacyjną Oddziału Nadbużańskiego Straży Granicznej. W strukturze tego oddziału nie ma stanowiska "kierownika zmiany", co oznacza, że skarżący nie mógł być mianowany na takie stanowisko. Stanowiskiem, które zajmował i na które został mianowany jest stanowisko "specjalisty". Podkreślił, że pogorszenie możliwości awansu skarżącego nie wynika z zaskarżonego rozstrzygnięcia organu, lecz ze zmiany przepisów.
Uzasadniając zarzut błędnego przyjęcia przez Sąd pierwszej instancji, naruszenia art. 32 ust. 2 cyt. ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych w zw.
z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej podał, że wprawdzie skarżący pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG w B.P., to jednak Sąd ten nie przeprowadził analizy powołanych przepisów i nie wykazał, czy
w świetle Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej /§ 21/ "terenowa organizacja związkowa" jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów cyt. ustawy o związkach zawodowych. Samo pełnienie funkcji Przewodniczącego Zarządu Terenowego NSZZ FSG nie może bowiem automatycznie skutkować objęciem funkcjonariusza ochroną przewidzianą w art. 32 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki określone w § 2 art. 183 P.p.s.a. w tej sprawie nie występują. Naczelny Sąd Administracyjny kontroluje zgodność zaskarżonego orzeczenia z prawem materialnym i procesowym w granicach skargi kasacyjnej. Dokonując tej kontroli nie jest uprawniony do badania ewentualnej wadliwości zaskarżonego orzeczenia wykraczającej poza ramy wyznaczone zarzutami skargi kasacyjnej. Oznacza to związanie zarzutami i wnioskami skargi kasacyjnej. Zatem zakres rozpoznania sprawy wyznacza strona wnosząca skargę kasacyjną przez przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie.
W tej sprawie autor skargi kasacyjnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa materialnego § 2 i § 5 w zw. z załącznikiem nr 2, tabela nr 2 pkt 9
i załącznikiem nr 9 pkt 73 i 79 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. Nr 24, poz. 150 ze zm.) oraz art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia
23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001, Nr 79, poz. 854 ze zm.) poprzez błędną wykładnię ww. przepisów.
Istota sprawy sprowadza się do oceny, czy mianowanie skarżącego z dniem 15 stycznia 2011r. na stanowisko specjalisty I sekcji ochrony Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. w okresie w którym korzystał on z ochrony przewidzianej w § 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 150) stanowiło zmianę warunków służby na jego niekorzyść i z uwagi na pełnioną przez niego funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) wymagało zgody zarządu tej organizacji.
Wskazać należy, iż w świetle § 3 ust. 2 pkt 15 zarządzenia nr 31 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 16 września 2003r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Komendzie Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Ch. (DZ.Urz.KGSG.2003.4.37) Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców i Aresztu w Celu Wydalenia w B.P. jest komórką organizacyjną wchodzącą w skład Komendy Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w której skarżący od dnia 14 lutego 2008 r. do dnia 31 października 2010 r. pełnił służbę na stanowisku specjalisty – kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że do dnia 1 stycznia 2009 r., w świetle przepisów obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz. U. Nr 24, poz. 148 ze zm.), stanowisko służbowe specjalisty było zaszeregowane do 06 grupy uposażenia zasadniczego z przypisanym do niego stopniem etatowym starszego chorążego sztabowego. Natomiast stanowisko służbowe kierownika zmiany było zaszeregowane do 07 grupy uposażenia zasadniczego z przypisanym do niego stopniem etatowym kapitana/ starszego chorążego sztabowego. W związku
z powyższym uznał, że skarżący we wskazanym okresie pełnił służbę na stanowisku specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej, co oznacza, że pozostając na stanowisku specjalisty (zaszeregowanym do 06 grupy uposażenia
i przypisanym do niego stopniem starszego chorążego sztabowego) wykonywał obowiązki przypisane stanowisku kierownika zmiany sekcji konwojowo - ochronnej (zaszeregowanym do 07 grupy uposażenia i przypisanym do niego stopniem etatowym kapitan/starszy chorąży sztabowy). W konsekwencji przyjął, że pełnił on funkcje na dwóch stanowiskach – specjalisty i kierownika zmiany.
Autor skargi kasacyjnej trafnie zauważył, że przepisy powołanego wyżej rozporządzenia w brzmieniu obowiązującym do dnia 28 lutego 2009 r. w komendach oddziału Straży Granicznej załącznik nr 2 do tego rozporządzenia tabela nr 2 w L.p. 8 określały jedynie stanowisko służbowe specjalisty zaszeregowane do grupy uposażenia 06 i przypisany do niego stopień etatowy kapitana. Tabela ta nie zawiera stanowiska kierownika zmiany. Było ono natomiast zawarte w tabelach nr 5,6,7 tego załącznika, lecz przewidziane w placówkach Straży Granicznej poszczególnych kategorii.
Dokonana rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 11 lutego 2009 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków od uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U.Nr 24, poz. 150 ze zm.) zmiana, która weszła w życie z dniem 28 lutego
2009 r. z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2009 r.- załącznik nr 2 do tego rozporządzenia tabela nr 2 L.p.9 spowodowała, że do stanowiska służbowego specjalisty zaszeregowanego do grupy uposażenia 06 został przypisany stopień etatowy starszego chorążego sztabowego. Natomiast stanowisko kierownika zmiany, zostało określone w powołanym wyżej rozporządzeniu w załączniku nr 2 tabela 5,6,7, lecz przewidziane w placówkach Straży Granicznej określonych kategorii, a nie
w Oddziałach Straży Granicznej.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż Sąd pierwszej instancji mylnie przyjął, że skarżący pełnił funkcje na dwóch stanowiskach specjalisty i kierownika zmiany. Prawnie zajmował on stanowisko specjalisty, a zawarty w rozkazie personalnym zapis kierownika zmiany stanowił jedynie dookreślenie zakresu jego obowiązków. Powyższe uchybienie nie miało jednak wpływu na wynik sprawy.
Przechodząc do kwestii oceny warunków służby skarżącego ukształtowanych zaskarżoną decyzją wskazać należy, iż z jego akt osobowych wynika, że z dniem
16 maja 2008 r. został on mianowany na stopień porucznika i w dniu wejścia w życie ww. rozporządzenia pełnił służbę na stanowisku specjalisty, tj. na stanowisku do którego wówczas przypisany był stopień etatowy kapitana, a po dniu 1 stycznia
2009 r. stopień etatowy starszego chorążego sztabowego. W świetle załącznika
nr 7 do tego rozporządzenia zawierającego tabelę równorzędnych stanowisk służbowych funkcjonariuszy Straży Granicznej- L.p.79. były to stanowiska równorzędne. Zgodnie z § 5 powołanego wyżej rozporządzenia zmieniającego, funkcjonariusze pełniący służbę w dniu wejścia w życie rozporządzenia na stanowiskach zaszeregowanych do określonych stopni etatowych zachowują prawo do stopni etatowych określonych dla tych stanowisk na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do mianowania na pierwszy stopień służbowy
w korpusie lub do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który funkcjonariusz został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
W związku z powyższym Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej przy uwzględnieniu treści § 2 i § 5 ww. rozporządzenia rozkazem personalnym z dnia 2 marca 2009 r. nr 3760, z dniem 28 lutego 2009 r. mianował skarżącego na stanowisko równorzędne określone w załączniku nr 7 do tego rozporządzenia L.p. 79 specjalisty - kierownika zmiany sekcji konwojowo – ochronnej (...) etat starszy chorąży sztabowy z zachowaniem prawa do stopnia etatowego kapitana.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego analiza powołanego wyżej § 5 cyt. rozporządzenia w zw. z art. 51 cyt. ustawy o Straży Granicznej prowadzi do wniosku, że skarżący posiadał uprawnienie do zachowania stopnia etatowego kapitana do końca okresu wymaganego do przesłużenia w stopniu, na który został mianowany przed dniem wejścia w życie rozporządzenia tj. do dnia 16 maja 2012 r. Ochrona ta przysługiwała mu do upływu 4 lat od daty mianowania go na stopień porucznika w korpusie oficerów, a termin ten nie upłynął przed dniem wejścia
w życie omawianego rozporządzenia.
Z kolei, odnosząc się do podniesionej przez autora skargi kasacyjnej kwestii niewyjaśnienia przez Sąd pierwszej instancji, czy "terenowa organizacja związkowa" Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów
cyt. ustawy o związkach zawodowych, a konsekwencji naruszenia art. 32 ust. 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust. 2 cyt. ustawy o Straży Granicznej stwierdzić należy, że zarzut ten nie mógł odnieść zamierzonego skutku.
Zgodnie z art. 72 ust. 1 cyt. ustawy o Straży Granicznej funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związku zawodowym funkcjonariuszy Straży Granicznej. Przepisy ustawy o związkach zawodowych stosuje się odpowiednio z zastrzeżeniem, że
w Straży Granicznej może działać tylko jeden związek zawodowy i związek ten nie ma prawa do strajku (ust. 2).
Stosownie do treści art. 32 ust.1 pkt 2 cyt. ustawy o związkach zawodowych pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika, o którym mowa w pkt 1 z wyjątkiem, gdy dopuszczają to odrębne przepisy.
Definicję zakładowej organizacji związkowej zawiera art. 25¹ ust. 1 cyt. ustawy o związkach zawodowych. Z przepisu wynika, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują m.in. organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6 (Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej), pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. Zgodnie z ust. 2
art. 25¹ cyt. ustawy o związkach zawodowych, zakładowa organizacja związkowa, przedstawia co kwartał - według stanu na ostatni dzień kwartału - w terminie
do 10 dnia miesiąca następującego po tym kwartale, pracodawcy albo dowódcy jednostki, o której mowa w ust. 1 pkt 2, informację o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków, o których mowa w ust. 1.
W sprawie jest niesporne, że skarżący pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu Terenowej Organizacji Związkowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej (NSZZ FSG) przy Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców i Areszcie w Celu Wydalenia w B.P. W świetle § 33 ust. 2 Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej z 16 -18 grudnia 2009 r. Zarząd Terenowej Organizacji Związkowej stanowią: Przewodniczący i Wiceprzewodniczący w liczbie określonej przez Walne Zebranie/Konferencję Delegatów. Zarząd Terenowej Organizacji Związkowej działa na podstawie Statutu w celu realizacji zadań określonych w § 10 Statutu, uchwał Walnego Zebrania i własnych, a w szczególności do jego zadań należy: 1) kierowanie działalnością TOZ, 2) przyjmowanie członków do Związku, prowadzenie rejestru członków i wydawanie legitymacji członkowskich, 3) wypracowanie stanowiska TOZ na posiedzenia ZO oraz Oddziałową Konferencję Delegatów, 4) reprezentowanie interesów członków TOZ wobec kierownictwa służbowego, 5) zwoływanie Zebrań, 6) zarządzanie majątkiem TOZ, 7) uchwalanie budżetu TOZ, 8) składanie sprawozdań ze swej działalności na Walnym Zebraniu,
9) podejmowanie uchwał w sprawach nie objętych Statutem, a dotyczących działalności TOZ. W myśl § 30 ust. 1 pkt 1 ww. Statutu, Przewodniczący Zarządu Terenowej Organizacji Związkowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest również członkiem Zarządu Oddziałowego tego Związku.
Analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że terenowa organizacja związkowa, o której mowa w Statucie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów cyt. ustawy o związkach zawodowych. Na powyższe wskazuje porównanie zadań terenowej organizacji związkowej, określonych w § 33 ust. 2 omawianego Statutu, z zadaniami zakładowej organizacji związkowej, o których mowa w art. 26 cyt. ustawy o związkach zawodowych.
Z tych względów uznać należy, iż w tej sprawie skarżący był objęty ochroną,
o której mowa w art. 32 ust. 1 cyt. ustawy o związkach zawodowych w zw. z art. 72 ust.1 ustawy o Straży Granicznej, a dokonanie zmiany warunków służby na jego niekorzyść wymagało uzyskania zgody od zakładowej organizacji związkowej.
Ubocznie wskazać należy na niekonsekwencję stanowiska autora skargi kasacyjnej w tej sprawie. Z jednej strony kwestionuje on status prawny organizacji, której skarżący jest członkiem i pełni w niej określoną funkcję. Z drugiej strony, nie podważa faktu wystąpienia Komendanta Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Ch. do Zarządu Oddziałowego NSZZ FSG w Ch. o zajęcie stanowiska w sprawie mianowania skarżącego na inne stanowisko służbowe.
Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw i w oparciu o art. 184 P.p.s.a. podlega oddaleniu. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego oparto
o art. 204 pkt 2 i art. 205 § 1 i 3 P.p.s.a.
