VI SA/Wa 584/12

Uzasadnienie

0Sygn. akt VI SA/Wa 584/12

U Z A S A D N I E N I E

Zaskarżoną decyzją z [...] stycznia 2011 r. Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (GIJARS), działając na podstawie m.in. art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., art. 21, art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577, z późn. zm.- dalej jako u.j.h.a.r.s.), w związku z art. 3 pkt 5 i 10, art. 4 ust. 1, 17 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 40a ust. 5 u.j.h.a.r.s., § 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2003 r. , Nr 59 poz. 526, z późn. zm.- dalej jako rozporządzenie MRiRW) oraz przepisami wspólnotowymi utrzymał w mocy decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (dalej jako; [...] WIJHARS) z dnia [...] listopada 2011 r. wymierzającą O. w C. (dalej jako skarżąca) karę pieniężną w wysokości 4.000 zł za wprowadzenie do obrotu czterech partii przetworów mlecznych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej i deklarowanej przez producenta w oznakowaniu.

Do wydania tej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniach od [...] do [...] lutego 2011 r., inspektor z [...] WIJHARS w G. przeprowadził kontrolę w O. w C. W toku kontroli pobrano do badań fizyko-chemicznych próbki z czterech partii przetworów mlecznych, tj.:

Masła ekstra 82 % tł. z partii 1 000,0 kg (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]),

Masła ekstra 82 % tł. z partii 750,0 kg (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]),

sera o nazwie Ser [...], kl. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie z partii 457,838 kg, o dacie minimalnej trwałości: [...].05.11 (oznaczenie partii [...]),

sera o nazwie Ser [...], kI. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie z partii 458,887 kg o dacie minimalnej trwałości: [...].05.11 (oznaczenie partii [...]).

Badania przeprowadzone w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. wykazały zawyżoną zawartość tłuszczu dla badanych partii masła ekstra oraz zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie w przedmiotowych partiach sera.

W związku z powyższym, w dniach [...]-[...] marca 2011 r. inspektor WIJHARS w G., przeprowadził rekontrolę w O. w C.. Kontrola wykazała, iż:

- partie masła były badane w laboratorium zakładowym w zakresie procentowej zawartości wody i procentowej zawartości tłuszczu (Dziennik analiz chemicznych [...]), badania wykazały, że tylko część partii Masła ekstra 82 % tł. nr 027, oznaczonej jako [...].02.11, nie spełniała wymagań w zakresie zawartości wody, w związku z czym część ta została przeznaczona do użytku wewnętrznego,

- partie serów były badane w laboratorium zakładowym w zakresie procentowej zawartości tłuszczu w suchej masie (Dziennik analiz chemicznych [...]).

W wyniku tej kontroli ustalono, że wtórniki próbek kontrolowanych serów przechowywane w warunkach chłodniczych w zakresie temperatur od 1 do 10°C, uległy zapleśnieniu (dokumentacja fotograficzna w aktach sprawy), przypuszczalnym powodem zapleśnienia wtórników próbek (podanym przez stronę), mógł być sposób i rodzaj opakowania - prawdopodobnie plomba nie zapewniła szczelnego zamknięcia, od momentu pobrania próbek upłynęło 51 dni, a przewidziany jest 120-dniowy termin przydatności do spożycia, przy czym sery pakowane są w warunkach aseptycznych w szczelnie zamknięte opakowania. Natomiast zawartość tłuszczu w maśle nie jest badana bezpośrednio, zawartość tą oblicza się matematycznie wg PN-EN ISO 3727-3:2005 na podstawie wyników zawartości wody (metodą techniczną wg PN-80/A-86207) oraz przyjmując, że zawartość suchej masy beztłuszczowej wynosi 2 % (nie wykonuje się badań zawartości suchej masy beztłuszczowej, a jedynie przyjmuje najwyższą dopuszczalną wartość).

W piśmie z dnia [...] marca 2011 r. strona zakwestionowała wyniki badań dla dwóch partii Sera [...] i wniosła o wykonanie próby arbitrażowej pozostawionych wtórników. Powtórne badanie oznaczenia zawartości tłuszczu w suchej masie w próbkach archiwalnych przedmiotowych serów, przeprowadzone zostały w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. w dniu [...] kwietnia 2011 r. Uzyskane wyniki potwierdziły zawyżoną zawartość tłuszczu w suchej masie dla obu partii Sera [...], co wynika ze sprawozdania z badań próbek archiwalnych nr; [...]/2011 r. i [...]/2011 z dnia [...] kwietnia 2011 r.

W dniu [...] kwietnia 2011 r. [...] Wojewódzki Inspektor JHARS wszczął postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej w związku z wprowadzeniem do obrotu czterech partii przetworów mlecznych nieodpowiadających jakości handlowej, tj.:

partii 1 000,0 kg wyrobu pod nazwą Masło ekstra 82 % tł. (oznaczenie partii 24.02.11, nr partii [...]), ze względu na zawyżoną zawartość tłuszczu, niezgodną z deklaracją producenta w oznakowaniu opakowań jednostkowych (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011 z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu xśr=84%: plus minus 0,26%, wg deklaracji producenta w oznakowaniu: zawartość tłuszczu 82 %),

partii 750,0 kg wyrobu pod nazwą Masło ekstra 82 % tł. (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]), ze względu na zawyżoną zawartość tłuszczu, niezgodną z deklaracją producenta w oznakowaniu opakowań jednostkowych (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011 z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu xśr=84%: plus minus 0,26%, wg deklaracji producenta w oznakowaniu: zawartość tłuszczu 82 %),

partii 457,838 kg wyrobu pod nazwą Ser [...], kI. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie (data minimalnej trwałości: [...].05.11, oznaczenie partii [...]), ze względu na zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie, niezgodną z deklaracją producenta określoną w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu, Ser [...],[...], z dnia [...].09.2010 r. oraz w oznakowaniu (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011 z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu w suchej masie 42,84% plus minus 0,18%, wg deklaracji producenta: zawartość tłuszczu w suchej masie nie mniej niż 45 %),

partii 458,887 kg wyrobu pod nazwą Ser [...], kl. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie (data minimalnej trwałości: [...].05.11, oznaczenie partii [...]), ze względu na zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie, niezgodną z deklaracją producenta określoną w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu, Ser [...],[...], z dnia [...].09.2010 r. oraz w oznakowaniu (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. [...]/2011 z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu w suchej masie 43,11% plus minus 0,18%, wg deklaracji producenta: zawartość tłuszczu w suchej masie nie mniej niż 45 %).

W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania strona podniosła że przeprowadzone badania zostały wykonane w oparciu o próbki nieznanego pochodzenia, a nie o wtórniki próbek pobrane w dniu kontroli.

W dniu [...] czerwca 2011 r. [...] WIJHARS wydał decyzję wymierzającą O. w C. karę pieniężną w wysokości 4 000 zł za wprowadzenie do obrotu czterech partii przetworów mlecznych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej i deklarowanej przez producenta w oznakowaniu.

Od tej decyzji strona odwołała się zarzucając naruszenie prawa materialnego poprzez zastosowanie błędnej wykładni przepisów oraz sprzeczność dokonanych ustaleń z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, art. 77, art. 80 k.p.a. i art. 81 k.p.a. w szczególności poprzez wydanie decyzji w oparciu o wadliwy materiał dowodowy.

W dniu [...] września 2011 r. GIJHARS uchylił w całości powyższą decyzję [...] WIJHARS i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia wskazując na naruszenie przez organ I instancji przepisów art. 10 § 1 k.p.a. art. 80 k.p.a. i art. 40 § 2 k.p.a. poprzez wydanie decyzji przed zapoznaniem pełnomocnika strony ze zgromadzonym materiałem dowodowym oraz poprzez zaliczenie do materiału dowodowego pisma Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS z dnia [...] czerwca 2011 r., pomimo że strona nie miała możliwości zapoznania się z nim i wypowiedzenia co do jego treści przed wydaniem decyzji.

Ponownie rozpatrując sprawę [...] WIJARS pismem z dnia [...] września 2011 r. wyznaczył stronie termin do zapoznania się z zebranymi dowodami i materiałami, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszenia wniosków dowodowych.

W odpowiedzi strona ponownie zakwestionowała procedurę pobierania. Zdaniem strony ponowne badania próbek sera nie zostały przeprowadzone w oparciu o próbki arbitrażowe pobrane w dniu kontroli, ale na materiale nieznanego pochodzenia znajdującym się w laboratorium, co stanowi rażące naruszenie zasad prowadzenia postępowania, w szczególności; pierwsze badania zostały przeprowadzone w lutym 2011 r., zaś wyniki zostały dostarczone stronie z miesięcznym opóźnieniem, co skutecznie utrudniło stronie możliwość ochrony swoich praw, zaś sprawozdania z badań nr; [...]/2011 i [...]/2011 nie dotyczą badań przeprowadzonych na próbce arbitrażowej pobranej w obecności strony w dniu przeprowadzenia postępowania kontrolnego. W tej sytuacji istnieją uzasadnione obawy co do rzetelności i dokładności przeprowadzonych badań. W ocenie strony badanie próbek powinno zostać powtórzone w oparciu o próbki arbitrażowe pobrane w dniu przeprowadzenia kontroli.

W [...] listopada 2011 r. [...] WIJARS ponownie wymierzył producentowi O. w C. karę w wysokości 4 000 zł za wprowadzenie do obrotu czterech partii przetworów mlecznych, nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej i deklarowanej przez producenta w oznakowaniu Masła ekstra tj;

- partii 1000,0 kg wyrobu pn. Masło ekstra 82% tł. (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]), ze względu na zawyżoną zawartość tłuszczu, niezgodną z deklaracją producenta w oznakowaniu opakowań jednostkowych (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011 z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu: xśr - 84% plus minus 0,26%; wg deklaracji producenta w oznakowaniu: zawartość tłuszczu 82%),

- partii 750,0 kg wyrobu pn. Masło ekstra 82% tł. (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]), ze względu na zawyżoną zawartość tłuszczu, niezgodną z deklaracją producenta w oznakowaniu opakowań jednostkowych (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011, z dnia [...].02.2011 r.: zawartość tłuszczu: xśr - 84% plus minus 0,26%; wg deklaracji producenta w oznakowaniu: zawartość tłuszczu 82%),

- co stanowi naruszenie przepisów art. 4 ust. 1 u.j.a.r.s. w związku z art. 2 ust. 1 lit. b rozporządzenia Komisji (WE) nr 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającego niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2991/94 określającego normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. Urz. UE L 106 z 24.4.2007, str. 24);

oraz w oznakowaniu Sera [...] tj;

- partii 457,838 kg wyrobu pn. Ser [...], kl.I, pełnotłusty 45% tłuszczu w suchej masie (data minimalnej trwałości: [...].05.11, oznaczenie partii [...]), ze względu na zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie, niezgodną z deklaracją producenta określoną w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu Ser [...],[...], z dnia [...].09.2010 oraz w oznakowaniu (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011, z dnia [...].02.2011 r.,: zawartość tłuszczu w suchej masie: 42,84% plus minus 0,18%; wg deklaracji producenta: zawartość tłuszczu w suchej masie nie mniej niż 45%),

- partii 458,887 kg wyrobu pn. Ser [...], kl. I pełnotłusty 45% tłuszczu w suchej masie (data minimalnej trwałości: [...].05.11, oznaczenie partii [...]), ze względu na zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie, niezgodną z deklaracją producenta określoną w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu. Ser [...],[...] z dnia [...].09.2010 oraz w oznakowaniu (wg sprawozdania z badań Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G. nr [...]/2011, z dnia [...].02.2011 r., zawartość tłuszczu w suchej masie: 43,11% plus minus 0,18%; wg deklaracji producenta: zawartość tłuszczu w suchej masie nie mniej niż 45%),

co stanowi naruszenie przepisów art. 4 ust. 1 u.j.a.r.s.

Organ I instancji oparł się na dokonanych w dniach [...] do [...]lutego 2011 r. badaniach laboratoryjnych oraz ocenił przeprowadzone w laboratorium zakładowym strony badania partie wyrobów ww. zakresie procentowej zawartości wody i procentowej zawartości tłuszczu w suchej masie (sery) oraz w zakresie procentowej zawartości wody (masło). W tym zakresie organ I instancji stwierdził, że zakład skarżącej nie badał przedmiotowych partii wyrobów w zewnętrznym akredytowanym laboratorium i nie prowadził analiz porównawczych z zewnętrznym laboratorium akredytowanym w zakresie parametrów fizykochemicznych, w celu zweryfikowania wiarygodności wyników otrzymywanych we własnym laboratorium zakładowym.

W uzasadnieniu decyzji o wymierzeniu kary organ I instancji wskazał, że w wyniku przeprowadzonych w dniu [...] kwietnia 2011 r., badań z próbek archiwalnych, przechowywanych w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G., wyrobu pn. Ser [...], potwierdzono, że przedmiotowe partie sera były niezgodne z wymaganiami jakości handlowej deklarowanymi przez producenta w oznakowaniu opakowań jednostkowych, ze względu na zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie, niezgodną z deklaracją producenta określoną w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu Ser [...].

W związku z ww. zarzutami strony dotyczącymi próbek organ na podstawie wyjaśnień Kierownika Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS ustalił, że:

- przekazane w dniu [...] lutego 2011 r. do badań laboratoryjnych próbki (wraz z kompletem dokumentów) zostały trwale zakodowane pod numerami: [...]/2011 oraz [...]2011 i przekazane do badań, zgodnie z zasadami funkcjonującego i obowiązującego systemu zarządzania,

- badania wykonano w okresie od [...] do [...]lutego 2011 r. zgodnie ze zleceniem [...] z dnia [...] lutego 2011 r., pod kątem: zawartości wody, zawartości tłuszczu w suchej masie, zawartości soli, obecności tłuszczów obcych oraz pod kątem oceny organoleptycznej,

- w związku z uzyskaniem nienormatywnych wyników zawartości tłuszczu w suchej masie próbki serów: [...]/2011 i [...]/2011 zostały zachowane i zabezpieczone jako archiwalne zgodnie z Instrukcją [...]. Próbki przez cały okres przechowywania w Laboratorium znajdowały się w monitorowanych warunkach chłodniczych,

- w następstwie pisma [...] WIJARS z dnia [...] kwietnia 2011 r. Laboratorium, po dokonaniu oceny przydatności próbek archiwalnych do badań, wyraziło zgodę na przeprowadzenie badań oznaczenia zawartości tłuszczu w suchej masie w obecności przedstawicieli producenta O. w C.,

- dnia [...] kwietnia 2011 r., w obecności trzech przedstawicieli O. C., przeprowadzono powtórne badania próbek [...]/2011 i [...]/2011, po uprzednim ich zarejestrowaniu pod numerami [...]/2011 i [...]/2011. Wszystkie czynności rejestracyjne oraz związane z przeprowadzeniem badań serów odbyły się w obecności wymienionych osób. Przedstawiciele producenta nie wnosili żadnych zastrzeżeń ani uwag co do jakości i oznakowania próbek archiwalnych serów, ani nie mieli żadnych wątpliwości co do rzetelności i wiarygodności przeprowadzonych analiz laboratoryjnych,

- różnice między wynikami badań przeprowadzonych w dwóch różnych terminach przez dwóch niezależnych analityków mieszczą się w granicach powtarzalności oraz wewnątrz laboratoryjnej odtwarzalności metody.

[...] WIJARS wskazał, że obowiązujące powszechnie przepisy prawa nie określają trybu postępowania organów I instancji w przypadku gdy strona kwestionuje wiarygodność wyników badań laboratoryjnych. Z tego powodu organy Inspekcji wdrożyły do stosowania przepisy wewnętrzne. Tryb postępowania organu był zgodny z obowiązującą Instrukcją w sprawie postępowania Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w przypadku gdy wyniki analiz laboratoryjnych wskazują niezgodność jakości produktu z przepisem lub deklaracją (Instrukcja [...] Wydanie: 4, z dnia 28.08.2010 r.), gdzie w pkt 3 cytowanej instrukcji, wskazano, że w przypadku wniesienia przez stronę zastrzeżenia odnośnie prawidłowości wykonania analizy laboratoryjnej, Wojewódzki Inspektor podejmuje decyzję o powtórzeniu analizy z próbki archiwalnej znajdującej się w laboratorium, w obecności przedstawiciela producenta, wnoszącego zastrzeżenie, zgodnie z Procedurą "Skargi", obowiązującą w każdym laboratorium. Strona uczestniczyła w ponownym badaniu próbek archiwalnych i zakwestionowała je dopiero wówczas, kiedy ponowne wyniki badań laboratoryjnych potwierdziły niewłaściwą jakość handlową środka spożywczego

W ocenie organu I instancji zarzut, że badania przeprowadzone zostały na próbkach niewiadomego pochodzenia, nieznanych stronie nie znajduje żadnego uzasadnienia. Próbki archiwalne, pozostałe po wykonaniu pierwszych badań laboratoryjnych zostały zabezpieczone w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS wg obowiązujących procedur, wykluczających możliwość pomyłki. Próbki archiwalne zostały uruchomione w obecności trzech przedstawicieli strony, którzy nie kwestionowali ich autentyczności. Dowodem tego są wyjaśnienia Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G., zawarte w piśmie z dnia [...] czerwca 2011 r. znak: [...].

Organ podkreślił, że wtórniki próbek serów zostały przekazane w dniu ich pobrania przedstawicielowi producenta. Skoro doszło do zapleśnienia tych próbek już w początkowym okresie ich przydatności do spożycia (przed upływem połowy tego okresu), uzasadnione jest twierdzenie, że były one przechowywane w nieodpowiednich warunkach. W tej sytuacji producent sam pozbawił się możliwości poddania ich badaniom laboratoryjnym i zweryfikowania wyników uzyskanych z badań przeprowadzonych na zlecenie.

Uzasadniając swoją decyzję o nałożeniu kary organ wskazał na następujące przepisy prawa;

- art. 4 ust. 1 u.j.a.r.s, zgodnie z którym wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

- art. 3 pkt 5 u.j.a.r.s. - oznacza cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wymagania jakościowe w zakresie oznakowania wynikają wprost z przepisów o jakości handlowej.

- art. 2 ust. 1 lit. b rozporządzenia Komisji (WE) NR 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającego niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2991/94 określającego normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi, średnia zawartość tłuszczu nie może się różnić o więcej niż jeden punkt procentowy od zadeklarowanej wartości procentowej.

- art. 3 pkt 4 u.j.a.r.s. - obrót to czynności w rozumieniu art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.). Według tego przepisu, obrotem jest "posiadanie żywności w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucja i inne formy dysponowania".

Dokonując subsumcji obowiązujących przepisów prawa do ustalonego stanu faktycznego organ Inspekcji uznał, że przedsiębiorca wprowadził towar do obrotu i towar ten nie spełnia wymagań w zakresie jakości handlowej, ze względu na niewłaściwą jakość handlową określonej w przepisach o jakości handlowej i deklarowaną przez producenta na opakowaniu jednostkowym. Wprowadzając do obrotu ww. partie przetworów mlecznych, uznane za pełnowartościowy produkt, ze względu na niespełnienie wymagań w zakresie jakości handlowej, przedsiębiorca nie zachował należytej staranności, jaka wymagana jest od profesjonalisty. Producent nie podjął skutecznych działań mających na celu eliminację wyrobów nieodpowiadających wymaganiom jakościowym.

Wymierzając karę pieniężną w oparciu o art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 i ust. 5 u.j.a.r.s. organ uwzględnił, że stopień szkodliwości czynu nie jest znaczny. Na taką ocenę wpływ miał charakter stwierdzonych wad artykułów rolno-spożywczych oraz ich liczba.

Oceniając stopień zawinienia uznano, że producentowi nie można przypisać winy umyślnej, ale można zarzucić niedbalstwo, jako że nie podjął skutecznych działań mających na celu eliminację wyrobów nieodpowiadąjących wymaganiom jakościowym. Producent jako profesjonalista nawet jeżeli nie przewidywał, że jego produkt nie odpowiada wymaganiom w zakresie jakości handlowej, powinien i mógł to przewidzieć. Ze względu na wielkość i wartość partii uznano, że zakres naruszenia jest znaczny. W tym zakresie organ przypomniał, iż działalność podmiotu była przedmiotem oceny organu Inspekcji podczas kontroli w III kw. 2010 r., który w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami partii śmietany homogenizowanej 12%, w zakresie jakości handlowej, ze względu na wyróżnik jakości "wygląd" i "konsystencja", wymierzył karę pieniężną, w wysokości 1000 zł. Na wymiar kary pieniężnej miały wpływ obroty osiągnięte w 2010 r. w wysokości 51.586.188,66 zł, jednakże z uwagi na ocenę stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia, zakresu naruszenia i dotychczasową działalność, przesłankę tę organ Inspekcji potraktował jako mniej istotną. W sprawie korzyścią majątkową jest kwota brutto 42.500,73 zł, co oznacza, że maksymalna wysokość kary mogłaby wynosić 212.503,65 zł. Wymierzona, z zastosowaniem dyrektyw z art. 40a ust. 5 ustawy, kara pieniężna stanowi 1,9% kary maksymalnej.

W odwołaniu skarżąca ponownie zarzuciła, iż;

- badania wykonane w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. (Sprawozdanie z badań nr [...]/2011 oraz [...]/2011) zostały przeprowadzone w dniu [...].02.2011 r., a wyniki strona otrzymała w dniu [...].02.2011 r., co znacząco wpływa na ograniczenie możliwości przeprowadzenia badań w oparciu o próbki arbitrażowe,

- doszło do poważnych uchybień w zakresie procedury pobierania próbek do badań,

- ponowne badania próbek sera nie zostały przeprowadzone w oparciu o próbki arbitrażowe pobrane w dniu kontroli, ale w oparciu o materiał nieznanego pochodzenia znajdujący się w laboratorium, co skutkuje wadliwością całego postępowania w niniejszej sprawie,

- organ I instancji nie zebrał całego materiału dowodowego pomimo obowiązku wynikającego z art. 77 k.p.a., tj. organ powinien przeprowadzić badanie w oparciu o próbki arbitrażowe,

- organ sugeruje jakoby zapleśnienie próbek arbitrażowych było następstwem zaniedbań leżących po stronie strony. Taka sugestia całkowicie pomija odpowiedzialność organu za przedłużenie czasu postępowania.

Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji podzielił stanowisko organu I instancji tak jeśli chodzi o stan faktyczny jak i o argumentację prawną. Organ utrzymując w mocy zaskarżoną decyzję, nie uwzględnił zarzutów strony skarżącej zawartych w odwołaniu.

Dodatkowo organ II instancji przywołał przepis art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002, zgodnie z którym podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności oraz kontrolowania przestrzegania tych wymogów. Stwierdził, że wobec tego artykuły rolno-spożywcze powinny być zgodne z wymaganiami jakości handlowej na każdym etapie produkcji, zaś przeprowadzone w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. badania wykazały, że przedmiotowe partie masła i sera nie spełniają deklarowanych w oznakowaniu wymagań jakościowych z uwagi na zawyżoną zawartość tłuszczu - w przypadku masła i zaniżoną zawartość tłuszczu w produkcie - w przypadku sera.

GIJARS wskazał na definicję oraz opis kategorii produktu zawarte w pkt l część A dodatku do załącznika XV rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007, masło to produkt zawierający nie mniej niż 80 % i nie więcej niż 90 % tłuszczu mlecznego, nie więcej niż 16 % wody i nie więcej niż 2 % suchej masy beztłuszczowej mleka. Przepis ten podaje m.in. wymagania dla zawartości tłuszczu w produkcie jakie muszą być spełnione, aby można było go zakwalifikować do kategorii masła. Każdy producent powinien wskazać na etykiecie całkowity procent zawartości tłuszczu według masy w chwili produkcji.

Stosownie do pkt II ppkt l lit. b załącznika XV do rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007, przy etykietowaniu i prezentacji produktów, o których mowa w pkt I.1 niniejszego załącznika, należy zastosować reguły określone w dyrektywie 2000/13/WE, a ponadto wskazać - w przypadku produktów, o których mowa w dodatku - całkowity procent zawartości tłuszczu według masy w chwili produkcji.

Natomiast zgodnie z deklaracją producenta zawartą w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu Masło ekstra, artykuł ten powinien zawierać nie mniej niż 82 % zawartości tłuszczu. Stosownie do wyżej przytoczonych przepisów, na opakowaniu przedmiotowych partii masła ekstra została zadeklarowana przez producenta zawartość tłuszczu na poziomie 82,0 % (opakowanie stanowi załącznik nr 7 do protokołu kontroli nr [...] z dnia [...].02.2011 r.). Wyniki badań laboratoryjnych, tj. średnia zawartość tłuszczu podana bez użycia części dziesiętnych nie powinna różnić się od zadeklarowanej na opakowaniu o więcej niż jeden punkt procentowy, zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 445/2007.Stosownie do pkt 21 załącznika XXII do rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 przedstawiona jest tabela korelacji dla rozporządzenia (WE) nr 2991/94, o którym mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 445/2007.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz wyniki pomiarów laborytoryjnych wartość średnia, tj. 84 % organ wskazał, że podana przez Laboratorium Specjalistyczne GIJHARS w G. w sprawozdaniu z badań nr [...]/2011 i [...]/2011 z dnia [...] lutego 2011 r., po uwzględnieniu niepewności pomiaru (plus minus: 0,26 %) różni się od deklarowanej przez producenta na opakowaniu zawartości tłuszczu 82 % o więcej niż 1 punkt procentowy.

Następnie organ II instancji stwierdził, że próbki masła i sera zostały pobrane przez inspektora WIJHARS z [...] zgodnie z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych, PN-EN ISO 707:2009 Mleko i przetwory mleczne. Wytyczne do pobierania próbek oraz z uwzględnieniem wymagań zawartych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 273/2008 z dnia 5 marca 2008 r. oraz 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia MRiRW próbki pobiera się w sposób zapewniający uzyskanie próbek charakteryzujących właściwości organoleptyczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne danej partii produkcyjnej, w sposób uniemożliwiający zanieczyszczenie tej partii oraz w sposób dostosowany do postaci i rodzaju artykułu rolno-spożywczego oraz wielkości partii produkcyjnej. Zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia, pobraną próbkę dzieli sie na co najmniej dwie części o porównywalnej masie, tworząc średnie próbki laboratoryjne, które są niezwłocznie pakowane i zabezpieczane. Następnie jedną średnią próbkę laboratoryjną przeznacza się do badań laboratoryjnych, a pozostałe przechowuje się do badań porównawczych.

Stosownie do art. 18 ust. 1 i 3 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 273/2008, pobieranie próbek przeprowadzane jest zgodnie z odpowiednimi przepisami dotyczącym rozpatrywanego produktu. Jeżeli nie przedstawiono żadnych przepisów w odniesieniu do pobierania próbek, stosuje się przepisy zamieszczone w normie ISO 707 I IDF 50, Mleko i przetwory mleczne Wytyczne do pobierania próbek. W celu wykonania analiz wymaganych zgodnie z zasadami wspólnotowymi należy pobierać dwie próbki masła lub serów do badań.

Próbkę masła, zgodnie z pkt 14.3.2.1 PN-EN ISO 707:2009, do analizy chemicznej i fizycznej w przypadku opakowań jednostkowych o zawartości 1 kg lub mniejszej, próbkę stanowi zawartość nienaruszonego, nie otwartego opakowana i pobiera się co najmniej jedno opakowanie jednostkowe, aby otrzymać próbkę ogólną. Pobieranie próbek sera zgodnie z pkt 16.3 PN-EN ISO 707:2009, prowadzone jest w zależności od kształtu sera, masy i rodzaju, poprzez pobieranie całego sera, opakowania jednostkowego lub wycinka, plastrów lub słupków, z uwzględnieniem niejednorodność produktu. Minimalna wielkość próbki (wg tablicy 1) to 100 g.

Zgodnie z załącznikiem II rozporządzenia Komisji (WE) nr 445/2007, w celu sprawdzenia zadeklarowanej zawartości tłuszczu w tłuszczach do smarowania, należy pobrać wyrywkowo 5 próbek.

Zdaniem GIJARS organ I instancji uwzględniając powyższe wymagania, pobrał po dwie próbki, z których jedną przeznaczył do badań laboratoryjnych, a druga stanowiła wtórnik pozostawiony u producenta. Zgodnie z protokołem pobrania próbek nr [...] z dnia [...] lutego 2011 r. inspektor WIJHARS w [...] pobrał dwie próbki po 8 szt. opak. jedn. masła ekstra oraz dwie próbki sera po 5 kawałków sera. Strona została poinformowana o możliwości prowadzenia badań wtórników próbek, co zostało udokumentowane w protokole kontroli nr [...] z dnia [...] lutego 2011 r. Strona protokół ten podpisała bez wniesienia dodatkowych uwag.

Organ przypomniał, że Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 273/2008 ustanawia niektóre metody referencyjne w odniesieniu do analizy chemicznej, fizycznej i mikrobiologicznej oraz sensorycznej oceny mleka i przetworów mlecznych, które mają być stosowane w ramach uzgodnień przewidzianych we wspólnej organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. Wykaz tych metod zawiera załącznik.

Laboratorium Specjalistyczne GIJHARS w G. stosuje metody oznaczania zawartości tłuszczu, zawarte w ww. rozporządzeniu. Metoda ta polega na bezpośrednim oznaczaniu zawartości tłuszczu i to jest metodą referencyjną. Metody referencyjne są metodami dokładniejszymi w stosunku do metod technicznych, według których dokonuje się rutynowego sprawdzania zawartości danego parametru. Zgodnie z art. 2 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 273/2008, w przypadkach spornych wynik uzyskany przy użyciu metody referencyjnej jest ostateczny.

Organ wyjaśnił, że w przypadku przedmiotowych partii sera laboratorium również zastosowało metodę zawartą w załączniku I Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 273/2008, tj. zgodnie z metodą PN-EN ISO 1735. Uzyskane wyniki badań zawartości tłuszczu w suchej masie (43,11 % plus minus :0,18 % oraz 42,84 % plus minus 0,18 %) dla przedmiotowych partii sera nie potwierdziły spełnienia wymagań określonych w Specyfikacji Jakościowej Wyrobu tj. zawartości tłuszczu w suchej masie na poziomie nie mniejszym niż 45 %, pomimo iż wyniki dla tego parametru uzyskane w laboratorium zakładowym potwierdzały deklarowaną jakość. Należy zaznaczyć, że strona wykonywała badania zawartości tłuszczu w suchej masie metodą techniczną zgodnie z PN-73/A-86232, natomiast Laboratorium Specjalistyczne GIJHARS w G. metodą odwoławczą, zgodnie z PN-EN ISO 1735:2006. W tym kontekście organ odwoławczy zauważył, że zgodnie z wyjaśnieniami udzielonymi w dniu [...] marca 2011 r., strona nie prowadzi zewnętrznych badań porównawczych w odniesieniu do parametrów fizykochemicznych przedmiotowych serów, natomiast prowadzi wewnętrzną weryfikację poprzez wykonanie oznaczenia metodą techniczną zgodnie z PN-73/ A-86232 z użyciem wago-suszarki do oznaczenia zawartości wody. Organ wyjaśnił, że wyżej wymienione metody różnią się między sobą. Metoda techniczna opisana w PN-73/ A-86232 polega na rozpuszczeniu białka w kwasie siarkowym, wydzieleniu tłuszczu poprzez wirowanie i określeniu jego zawartości na podstawie skali tłuszczomierza, a następnie przeliczeniu uzyskanego wyniku w oparciu o oznaczoną zawartość wody. Natomiast metoda opisana w PN-EN ISO 1735:2006, polega na trawieniu próbki kwasem solnym, następnie dodaniu etanolu, ekstrakcji eterem dietylowym i eterem naftowym, usunięciu tych rozpuszczalników przez destylacje lub odparowanie i oznaczeniu masy wyekstrahowanej substancji. Metody odwoławcze są metodami dokładniejszymi w stosunku do metod technicznych, według których dokonuje się rutynowego sprawdzania zawartości danego parametru.

Strona miała możliwość zapoznania się ze sposobem oznaczania zawartości tłuszczu w suchej masie przedmiotowych serów, poprzez uczestnictwo w badaniach tego parametru w próbkach archiwalnych zabezpieczonych w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. Stosownie do wyjaśnień zawartych w piśmie Laboratorium z dnia [...] czerwca 2011 r., znak: [...], próbki przedmiotowych serów zostały przyjęte do laboratorium i zakodowane pod numerami [...]/2011 i [...]/2011 zgodnie z zasadami funkcjonującego i obowiązującego systemu zarządzania. W związku z uzyskaniem nienormatywnych wyników w zakresie zawartości tłuszczu w suchej masie, powyższe próbki zostały zachowane i zabezpieczone jako próbki archiwalne. Laboratorium po ocenie przydatności próbek archiwalnych wyraziło zgodę na przeprowadzenie badań zawartości tłuszczu w suchej masie w obecności przedstawicieli O. w C. W dniu [...].04.2011 r. w obecności przedstawicieli strony przeprowadzono powtórne badanie próbek [...]/2011 i [...]/2011 po uprzednim zarejestrowaniu ich pod numerami [...]/2011 (próbka archiwalna [...]/2011) i numerem [...]/2011 (próbka archiwalna [...]/2011). Przedstawiciele producenta nie wnosili żadnych zastrzeżeń i uwag co do jakości i oznakowania próbek archiwalnych serów oraz nie mieli wątpliwości co do rzetelności i wiarygodności przeprowadzonych analiz laboratoryjnych.

W związku z tym, w ocenie GIJHARS argumenty pełnomocnika strony nie są zasadne i nie można zgodzić się z argumentem strony, że decyzja została wydana w oparciu o wadliwy materiał dowodowy. Wbrew argumentom strony skarżącej w toku kontroli zostały właściwie pobrane próbki do badań laboratoryjnych oraz wtórniki próbek, które zostały pozostawione w jednostce kontrolowanej. Ponadto strona została poinformowana o możliwości przeprowadzenia badań wtórników próbek przed upływem ich terminu przydatności do spożycia.

W ocenie GIJHARS, decyzja [...] WIJHARS z dnia [...] listopada 2011 r. nie narusza art. 77, 80 i 81 k.p.a., ponieważ organ I instancji zebrał cały materiał dowodowy w niniejszej sprawie, dokonał pełnej analizy zebranego materiału dowodowego oraz zapoznał stronę ze zgromadzonym materiałem dowodowym oraz umożliwił wypowiedzenie się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego, składanych wniosków oraz zgłaszanie wniosków w niniejszej sprawie.

GIJHARS podzielił stanowisko organu I instancji co do nałożenia kary w wysokości 4.000 zł uznając, że strona została ukarana adekwatnie do popełnionego czynu, a wysokość kary stanowi dla zobowiązanego podmiotu odczuwalną dolegliwość, pozostając jednocześnie w jego możliwościach finansowych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie O. w C. wniosła o uchylenie decyzji zarzucając:

- naruszenie przepisów prawa materialnego; art. 34 u.j.a.r.s. i § 4 rozporządzenia MRiRW oraz art. 18 i Załącznika 21 z Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 27312008 z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do metod analizy oraz oceny jakości mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. UE L z dnia 29 marca 2008 r. Nr 88 poz. 1) poprzez zastosowanie błędnej wykładni przepisów oraz sprzeczność dokonanych ustaleń z materiałem dowodowym zebranym w sprawie,

- naruszenie art. 77 k.p.a., art. 80 k.p.a. i art. 81 k.p.a. , w szczególności poprzez wydanie decyzji w oparciu o wadliwy materiał dowodowy i pozbawienie strony możliwości przeprowadzenia czynności weryfikujących dotychczas przeprowadzone badania.

W ocenie strony skarżącej w przedmiotowej sprawie, wbrew szczegółowym wyjaśnieniom zawartym w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, doszło do poważnych uchybień w zakresie procedury pobierania próbek do badania prowadzonych przez [...] WIJARS.

Skarżąca podnosi, że w związku z prowadzonym postępowaniem kontrolnym strona domagała się przeprowadzenia ponownych badań laboratoryjnych w oparciu o próbki przeznaczone do badań porównawczych. Wskazuje, iż zgodnie z wymogami wynikającymi z § 4 rozporządzenia MRiRW pobraną próbkę dzieli się na, co najmniej dwie części o porównywalnej masie, tworząc średnie próbki laboratoryjne, które są niezwłocznie pakowane i zabezpieczane. Jedną średnią próbkę laboratoryjną przeznacza się do badań laboratoryjnych, a pozostałe przechowuje się do badań porównawczych. Identyczne zasady wynikają z Artykułu 18 i Załącznika 21 z Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 273/2008 z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do metod analizy oraz oceny jakości mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. UE L z dnia 29 marca 2008 r. Nr 88 poz. 1).

Zdaniem skarżącej w niniejszej sprawie ponowne badania zostały przeprowadzone nie w oparciu o próbki do badań porównawczych pobrane przez kontrolujących, ale z materiałów nieznanego pochodzenia znajdujących się w laboratorium. Taki sposób działania stanowi rażące naruszenie zasad prowadzenia takiego postępowania wynikających z przepisów wskazanego rozporządzenia. Celem pobierania i składowania próbek arbitrażowych jest umożliwienie uczestnikom postępowania przeprowadzenia dodatkowych badań w przypadku zgłoszenia przez stronę zastrzeżeń. Prowadzenie badań w oparciu o próbki pobrane niezgodnie z obowiązującą procedurą skutkuje wadliwością całego postępowania prowadzonego w niniejszej sprawie

Ponadto wyniki badań wykonanych w specjalistycznym laboratorium GUHARS w G. przeprowadzonych w dniu [...] lutego 2011 r. strona otrzymała wyniki przedmiotowych badań dopiero w dniu [...] lutego 2011 r. Taka praktyka organu pierwszej instancji w znaczącym stopniu miała wpływ na ograniczenie uprawnień strony, jeżeli chodzi o możliwości prowadzenia badań w oparciu o próbki do badań porównawczych.

Zdaniem skarżącej badania porównawcze prowadzone przez organ pierwszej instancji nie zostały przeprowadzone z próbek do badań porównawczych pobranych w obecności strony w dniu prowadzenia postępowania kontrolnego i zostały wykonane w tym samym laboratorium, które wykonywało pierwsze badanie. Ponowne badanie zostało przeprowadzone z materiału znajdującego się w dyspozycji organu, co wynika w sposób jednoznaczny z uzasadnienia decyzji. W tej sytuacji istnieją uzasadnione obawy co do rzetelności i dokładności przeprowadzonych badań.

W ocenie strony oparcie się organu pierwszej instancji wyłącznie na części materiału dowodowego stanowi rażące naruszenie zasad postępowania dowodowego ustalonych w kodeksie postępowania administracyjnego, w szczególności art. 77 k.p.a., art. 80 k.p.a. i art. 81 k.p.a. Organ nie zebrał w przedmiotowej sprawie całego materiału dowodowego. Wobec stanowiska strony zawartego w piśmie z [...] maja 2011 r. organ powinien przeprowadzić badanie w oparciu o próbki arbitrażowe pobrane zgodnie z wymogami proceduralnymi. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ pierwszej instancji odpowiedzialnością za niemożność przeprowadzenia badań w oparciu o próbki arbitrażowe usiłuje przenieść na skarżącą stronę. Organ podnosi nie poparte dowodami sugestie jakoby zapleśnienie próbek arbitrażowych było następstwem zaniedbań leżących po stronie skarżącej strony. Taka sugestia nie została poparta dowodami.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przytaczając argumentację zawartą w decyzji ostatecznej, wnosił o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżony akt administracyjny z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie rozpatrzenia sprawy. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej jako p.p.s.a.).

Rozpoznając sprawę z punktu widzenia wskazanych wyżej kryteriów skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżone decyzje nie naruszają prawa.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych, wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Strona skarżąca podnosiła w skardze, że badania próbek produktów - masła i sera, są niewiarygodne bowiem badania porównawcze nie zostały przeprowadzone z próbek do badań porównawczych pobranych w obecności strony w dniu prowadzenia postępowania kontrolnego i zostały wykonane w tym samym laboratorium, które wykonywało pierwsze badanie. Zdaniem strony ponowne badanie zostało przeprowadzone z materiału znajdującego się w dyspozycji organu. Ponadto, wyniki badań wykonanych w specjalistycznym laboratorium GIJHARS w G. przeprowadzonych w dniu [...] lutego 2011 r. strona otrzymała dopiero w dniu [...] lutego 2011 r.

Istota sprawy sprowadza się zatem do oceny prawidłowości postępowania organów w zakresie trybu badania pobranych w czasie kontroli próbek produktów.

W rozpoznawanej sprawie badania produktów mlecznych - masła i sera wykonane przez Laboratorium GIJARS w G. dwukrotnie wykazały, że wyroby te nie spełniają wymaganych norm. W przypadku masła ilość tłuszczu była za wysoka, zaś w przypadku sera ilość tłuszczu była za niska od deklarowanych przez producenta.

Tryb pobierania próbek jest przewidziany w rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2003 r., Nr 59 poz. 526, z późn. zm.)

Stosownie do § 2.; " Próbki pobiera się w sposób:

1) zapewniający uzyskanie próbek charakteryzujących właściwości organoleptyczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne danej partii produkcyjnej;

2) uniemożliwiający zanieczyszczenie partii produkcyjnej, z której próbki są pobierane;

3) dostosowany do postaci i rodzaju artykułu rolno-spożywczego oraz wielkości partii produkcyjnej, z której próbki są pobierane."

W myśl przepisu § 4. ust. 1 i 2 cytowanego rozporządzenia pobraną próbkę dzieli się na co najmniej dwie części o porównywalnej masie, tworząc średnie próbki laboratoryjne, które są niezwłocznie pakowane i zabezpieczane. Jedną średnią próbkę laboratoryjną przeznacza się do badań laboratoryjnych, a pozostałe przechowuje się do badań porównawczych.

Ponadto stosowne do przepisu § 5." Osoba pobierająca próbkę sporządza protokół pobrania próbki, zawierający w szczególności:

1) wskazanie podstawy prawnej pobrania próbki;

2) nazwę artykułu rolno-spożywczego, którego próbka jest pobierana;

3) miejsce, datę i godzinę pobrania próbki;

4) nazwę producenta, odbiorcy lub dostawcy artykułu rolno-spożywczego;

5) (3) dane umożliwiające identyfikację partii produkcyjnej, z której próbkę pobrano, oraz jej wielkość;

6) wskazanie kraju pochodzenia artykułu rolno-spożywczego, którego próbkę pobrano;

7) liczbę i masę jednostkową sporządzonych średnich próbek laboratoryjnych;

8) imiona i nazwiska osób obecnych przy pobieraniu próbki;

9) imię i nazwisko osoby pobierającej próbkę."

Z akt sprawy wynika, że w dniach od [...] do [...] lutego 2011 r., inspektor z [...] WIJHARS w [...] przeprowadził kontrolę w O. w C. i pobrał do badań fizyko-chemicznych próbki z czterech partii przetworów mlecznych, tj.:

Masła ekstra 82 % tł. z partii 1 000,0 kg (oznaczenie partii [...]02.11, nr partii [...]),

Masła ekstra 82 % tł. z partii 750,0 kg (oznaczenie partii [...].02.11, nr partii [...]),

sera o nazwie Ser [...], kl. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie z partii 457,838 kg, o dacie minimalnej trwałości: [...].05.11 (oznaczenie partii [...]),

sera o nazwie Ser [...], kI. 1, pełnotłusty 45 % tłuszczu w suchej masie z partii 458,887 kg o dacie minimalnej trwałości: [...].05.11 (oznaczenie partii [...].

Czynności pobrania próbek produktów zostały udokumentowane w protokole kontroli nr [...] z dnia [...] lutego 2011 r. oraz w załączniku nr 4 do tego protokołu. Z protokołu tego wynika, że w dniu [...] lutego 2011 r. z magazynu wyrobów gotowych kontrolowanej jednostki pobrano próbki przetworów mlecznych do badań laboratoryjnych w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. Przedstawicielka skarżącej A. W. - Pełnomocnik Prezesa ds. jakości brała udział w czynności kontrolnych oraz była obecna przy pobieraniu próbek. Ponadto przekazano jej wtórniki próbek oraz poinformowano o możliwości przeprowadzenia badań wtórników. WIJHARS sporządził także protokół obrania próbek stanowiący załącznik nr 4 do protokołu kontroli. Następnie w załączniku nr 1 do protokołu pobrania próbek w specjalnej tabeli umieszczono dane dotyczące; nazwy art. rolno-spożywczego, wielkość partii, jednostkowa masa/objętość próbki, rodzaj opakowania próbki, liczby opakowań jednostkowych wchodzących w skład próbki, dane identyfikacyjne partii (np. data produkcji, numer partii, kod), metoda pobrania próbki (np. Polska Norma), inne informacje.

Badania w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS w G. przeprowadzone na próbkach pierwotnych i następnie na próbkach archiwalnych, dwukrotnie wykazały zawyżoną zawartość tłuszczu dla badanych partii masła ekstra oraz zaniżoną zawartość tłuszczu w suchej masie w przedmiotowych partiach sera. Znajdujące się w aktach sprawy sprawozdania z wyników tych badań nie nasuwają żadnych wątpliwości co do prawidłowości przeprowadzenia tych badań i tożsamości pobranych próbek. Należy podkreślić, że również powtórne badanie próbek [...]/2011 i [...]/2011 po uprzednim zarejestrowaniu ich pod numerami [...]/2011 (próbka archiwalna [...]/2011) i numerem [...]/2011 (próbka archiwalna [...]/2011) zostało przeprowadzone w dniu [...] lutym 2011 r. w obecności przedstawicieli strony. Przedstawiciele producenta nie wnosili żadnych zastrzeżeń i uwag co do jakości i oznakowania próbek archiwalnych serów oraz nie mieli wątpliwości co do rzetelności i wiarygodności przeprowadzonych analiz laboratoryjnych. Należy podkreślić, że badania produktów zostały wykonane w dwóch różnych terminach przez dwóch niezależnych analityków i ich wynik, w ocenie organu, mieszczą się w granicach powtarzalności oraz wewnątrz laboratoryjnej odtwarzalności metody. Ponadto próbki archiwalne, pozostałe po wykonaniu pierwszych badań laboratoryjnych zostały zabezpieczone w Laboratorium Specjalistycznym GIJHARS wg obowiązujących procedur, wykluczających możliwość pomyłki. Próbki archiwalne zostały uruchomione w obecności trzech przedstawicieli strony, którzy nie kwestionowali ich autentyczności. Dowodem tego są wyjaśnienia Laboratorium Specjalistycznego GIJHARS w G., zawarte w piśmie z dnia [...] czerwca 2011 r. znak: [...]. Dowodów tych strona skarżąca skutecznie nie podważyła.

Z akt sprawy wynika, iż wtórniki próbek serów zostały przekazane w dniu ich pobrania przedstawicielowi producenta. Skoro doszło do zapleśnienia tych próbek już w początkowym okresie ich przydatności do spożycia (przed upływem połowy tego okresu), to logiczne jest twierdzenie organu, że były one przechowywane w nieodpowiednich warunkach. W tej sytuacji należy podzielić wniosek organu, że producent sam pozbawił się możliwości poddania ich badaniom laboratoryjnym i zweryfikowania wyników uzyskanych z badań przeprowadzonych na zlecenie.

Odnosząc się do argumentów strony skarżącej, iż badania zostały wykonane w tym samym laboratorium, które wykonywało pierwsze badanie należy zauważyć, że strona nie wskazuje konkretnej normy prawnej, w której obowiązek taki został ustanowiony.

W tym stanie rzeczy zarzuty podnoszone w skardze, dotyczące uchybień w przeprowadzaniu tych badań, w szczególności zarzut, iż w ogóle nie zostały przeprowadzone z próbek do badań porównawczych pobranych w obecności strony w dniu pobrania tychże próbek, tj. w dniu [...] lutego 2011r., nie zasługują na uwzględnienie. Należy zatem podzielić stanowisko organu, że zarzuty te zostały sformułowane przez skarżącą dopiero po otrzymaniu niekorzystnych wyników badań wykonanych przez Laboratorium Specjalistyczne GIJARS. W ocenie Sądu także podnoszona przez stronę kwestia doręczenia stronie wyników badań w próbek z dnia [...] lutego 2011 r. dopiero w dniu [...] lutego 2011 r. pozostaje bez wpływu na ocenę prawidłowości działania organów kontroli, jak również otrzymanych wyników badań produktów. Sąd zauważa, że na żadnym etapie postępowania administracyjnego strona skarżąca nie uprawdopodobniła i nie skonkretyzowała swoich zarzutów co do trybu pobrania próbek niezgodnie z obowiązującą procedurą, poprzestając na ogólnikowych sformułowaniach i bliżej nie sprecyzowanych zastrzeżeniach.

Zdaniem Sądu, w przeciwieństwie do strony skarżącej organy zarówno I instancji - WIJARS, jak też II instancji - GIJARS, w sposób szczegółowy i niezwykle wyczerpujący wyjaśniły stronie wszystkie techniczne aspekty przeprowadzonych badań oraz przywołały na tę okoliczność obowiązujące przepisy prawa żywnościowego.

Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Cytowane wyżej Rozporządzenie nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej z dnia 28 stycznia 2002 r. określające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego w art. 8 precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumenta w błąd. Zgodnie z art. 17 tego Rozporządzenia podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego. Takie sformułowanie oznacza bezwzględny obowiązek producenta produktu spożywczego zapewnienia jego zgodności z wymogami prawa żywnościowego.

Mając na względzie wskazane wyżej okoliczności Sąd podziela stanowisko organu, że obowiązkiem producenta jest wprowadzanie do obrotu produktów oznakowanych zgodnie z przepisami, w sposób rzetelny i nie wzbudzający wątpliwości konsumenta. Prawidłowe było zatem ustalenie organów Inspekcji JHARS, że kwestionowane cztery partie przetworów mlecznych nie spełniały wymagań zawartych w przepisach prawa żywnościowego i nie odpowiadały jakości handlowej oraz deklarowanej przez producenta w oznakowaniu zawartości tłuszczu na opakowaniach jednostkowych.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę, Sąd stanął na stanowisku, że organy, zarówno I, jak i II instancji wydając zaskarżoną decyzję nie dopuściły się naruszeń prawa materialnego, które miałyby wpływ na wynik sprawy, ani uchybień formalnoprawnych w stopniu, w jakim mogłoby to mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Stan faktyczny sprawy został ustalony w sposób prawidłowy. Organy przeprowadziły właściwe postępowanie dowodowe, czemu dały wyraz w wydanych decyzjach. Organy w sposób odpowiadający art. 107 § 3 k.p.a. uzasadniły swoje decyzję podając co wzięły pod rozwagę przy wymierzaniu kary pieniężnej i co wpłynęło na jej wysokość. Ponieważ wymierzona kara w kwocie 4.000 zł była kara niewygórowana, zatem brak było podstaw do jej zakwestionowania.

Jednocześnie oceniając zaskarżone decyzje Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd stwierdza, iż zaskarżonej decyzji nie można postawić zarzutu naruszenia prawa. Dlatego też, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę jako bezzasadną należało oddalić.